Analysis of Androgen Receptor Gene Mutations in Men with Idiopathic Infertility

Transcript

1 Analysis of Androgen Receptor Gene Mutations in Men with Idiopathic Infertility Mahdieh Faraji 1, Zivar Salehi 1, Ali Hamidi Madani 2 1 Department of Biology, University of Guilan, Rasht, Iran 2 Faculty of Medicine, Guilan University of Medical Sciences, Rasht, Iran (Received September 2, 2012 ; Accepted February 5, 2013) Abstract Background and purpose: Development of the male phenotype and the initiation of spermatogenesis are intricately dependent on the cellular events that respond to androgens. The actions of androgens are mediated by the androgen receptor (AR). The aim of this study was to investigate the association of AR 5'UTR and codon 211 genetic variation with the risk of idiopathic male infertility. Materials and methods: Genomic DNA was extracted from 60 men with idiopathic infertility and 70 healthy men. The genetic variation of 5'UTR and codon 211 was determined by polymerase chain reaction-restriction fragment length polymorphism (PCR-RFLP)- and PCR-single strand conformation polymorphism (SSCP), respectively. Results: No mobility shift was seen in the PCR products of 5'UTR in patient and control groups. We did not identify a single mutation at 5'UTR of AR gene in patients and controls. Genotype frequencies of codon 211 in patient group were GG (67%), GA (23%), AA (10%) and in control group there were GG (77%), GA (21%) and AA (1%). No significant differences were found between the two groups in allelic frequencies (χ 2 =2.40; P=0.3). Conclusion: Our findings suggest no correlation between these polymorphisms and male infertility in the studied patients. However, further studies of AR polymorphisms with their biological functions are needed to understand the role of these polymorphisms in the development of male infertility. Keywords: Androgen receptor gene, Stul polymorphism, idiopathic male infertility J Mazand Univ Med Sci 2013; 23(98): 2-9 (Persian). 1

2 دوره بيست و دوم شماره 98 اسفند سال (2-9) 1391 چكيده سابقه و هدف: بررسي جهش هاي ژن گيرنده آندروژن در مردان مبتلا به ناباروري ايديوپاتيك 1 مهديه فرجي 1 زيور صالحي 2 علي حميدي مدني تكوين فنوتيپ مردانه و اسپرماتوژنز وابسته به وقايع سلولي پاسخ دهنده به آندروژن ها است. اعمال آندروژنها توسط گيرنده آندروژن =AR) (Androgen receptor ميانجي ميگردد. هدف از اين تحقيق بررسي جهش ناحيه 5'UTR (23- تا 214 +) و كدون 211 واقع در اگزون (G1733A) 1 ژن AR درمردان مبتلا به ناباروري با دلايل ناشناخته (ايديوپاتيك) ميباشد. مواد و روشها: استخراج DNA ژنومي از خون 60 مرد نابارور و 70 فرد سالم به عنوان كنترل صورت گرفت. جهت شناسايي جهش موجود در ناحيه 5'UTR ژن AR تكنيك polymerase chain reaction-single strand conformation polymerase chain reaction-restriction و به منظور بررسي كدون 21 از تكنيك polymorphism (PCR-SSCP) (PCR-RFLP) fragment length polymorphism استفاده گرديد. يافتهها: هيچگونه تغيير در مهاجرت محصول PCR مربوط به ناحيه 5'UTR در دو گروه بيمار و كنترل مشاهده نشد. به عبارت ديگر هيچ جهشي در ناحيه 5'UTR ژن AR در دو گروه بيمار و كنترل وجود نداشت. فراواني ژنوتيپهاي GA GG و AA مربوط به كدون 211 در گروه بيماران به ترتيب برابر با 67 درصد 23 درصد و 10 درصد و در افراد كنترل برابر 77 درصد 21 درصد و 1 درصد بود. تفاوت معنيداري در فراواني آللي بين نمونههاي مورد مطالعه مشاهده نشد (0/3= p x2). 2/40= استنتاج: يافتههاي ما عدم ارتباط جهش ناحيه 5'UTR (23- تا 214 +) و كدون 211 ژن AR را با ناباروري ايديوپاتيك مردان در جمعيت مورد مطالعه نشان داد. لذا بررسيهاي بيش تر در زمينه جهشها و تنوعات ژن AR و اعمال بيولوژيكي آنها جهت درك نقش اين پليمورفيسمها در ناباروري مردان پيشنهاد ميگردد. واژه هاي كليدي: ژن گيرنده آندروژن پلي مورفيسم StuI ناباروري ايديوپاتيك مردان مقدمه ناباروري بهحالتي اطلاق ميشود كه زوجين پس از يك سال مقاربتهاي متوالي منظم و بدون استفاده از روشهاي پيشگيري با عدم موفقيت مواجه ميشوند( 1 ). بيش از 15 درصد زوجها در جهان نابارور هستند. با توجه به رشد و توسعه جوامع بشري و استفاده روز افزون از مواد شيميايي مضر و همچنين با در نظر گرفتن تغيير geneticzs@yahoo.co.uk مو لف مسي ول: زيور صالحي - رشت: خيابان نامجو دانشكده علوم پايه گروه زيست شناسي 1. گروه زيست شناسي دانشگاه گيلان 2. دانشكده پزشكي دانشگاه علوم پزشكي گيلان تاريخ دريافت : 91/6/12 تاريخ ارجاع جهت اصلاحات : 91/7/22 تاريخ تصويب :91/11/17 2

3 مهديه فرجي و همكاران الگوي زندگي و عادات فردي اين احتمال وجود دارد كه در سالهاي آينده ميزان ناباروري رو به افزايش رود. به طور كلي ناباروري ميتواند ناشي از فاكتورهاي مردانه زنانه فاكتورهاي مركب از هر دو و يا دلايل ناشناخته باشد( 2 ). عليرغم دانش روز افزون محققين در خصوص فيزيولوژي دستگاه توليد مثل مردان و دسترسي به ابزارهاي تشخيصي جديد اتيولوژي ناباروري مردان در بيش از 30 درصد مردان نابارور ناشناخته باقي مانده است( 3 ). مواردي از ناباروري مردان كه علت قابل شرح يا اثباتي براي آن ها وجود ندارد تحت عنوان ناباروري ايديوپاتيك infertility) (idiopathic تعريف ميگردد. امروزه نقش مو ثر فاكتورهاي محيطي و ژنتيكي در ناباروري ايديوپاتيك مردان تا حدودي شناخته شدهاند( 4 ). تاكنون نقش جهش در ژنهايي از قبيل گيرنده استروژن آلفا و بتا گيرنده LH و گيرنده آندروژن در ناباروري ايديوپاتيك مردان صورت گرفته است( 5-7 ). آندروژن ها هورمون هاي استروي يدي هستند كه در تكوين فنوتيپ خاص مردانه در طي دوره جنيني تثبيت رشد جنسي در بلوغ حفظ عملكرد توليد مثلي مردانه اسپرماتوژنز و رفتار جنسي در طي دوران بعد از بلوغ دخالت دارند. اين هورمونها همچنين اعمال مختلفي را در بافتهاي غير توليد مثلي مانند استخوان و عضله اسكلتي در مردان و زنان تحت تا ثير قرار ميدهند. گيرنده آندروژن يك فاكتور رونويسي كليدي ميانجي كننده پيام القاء شده توسط آندروژن ها ميباشد( 8 ). ژن و در موقعيت q11-12 X انساني بر روي كروموزوم AR قرار گرفته است( 9 ). اين ژن 8 اگزون 7 اينترون و 5'UTR نسبتا طويل دارد. تمايز نهايي اسپرماتيدها و جدا شدن آنها از اپي تليوم لولههاي اسپرم ساز وابسته به گيرنده آندروژن است. در ضمن پيشرفت اسپرماتيدهاي كروي به مرحله طويل شدن به كاهش عملكرد AR سلولهاي سرتولي حساس مي باشد( 10 ). به نظر ميرسد كه AR در مراحل نهايي تمايز اسپرم و تبديل آن به فرم طويل نقش داشته باشد. از اين رو جهشهايي كه در ژن AR رخ مي دهند احتمالا منجر به ايجاد اسپرمهايي با اشكال غير طبيعي ميشوند. تا كنون بيش از 500 جهش در ژن AR در افراد مبتلا به سندروم عدم حساسيت به آندروژن شناسايي شده است گرچه تعداد اندكي از اين موتاسيونها در ارتباط با ناباروري مردان بوده اند( 11 ) پليمورفيسم شايع در ژن AR تكرار CAG در اگزون شماره 1 است كه يك رشته پلي گلوتامين را در دمين انتهاي آميني كد ميكند( 12 ). گسترش رشته CAG در AR با ناهنجاريهاي اندوكريني مثل اليگواسپرمي يا آزواسپرمي همراه ميباشد. جهشهاي نقطهاي متفاوتي در ناحيه پروموتوري ژن AR در بررسي بيماريهاي مختلف نيز شناسايي شده است. يك پليمورفيسم تك نوكلي وتيدي( SNP (single nucleotide polymorphism = در كدون در اين 211 (تبديل G به A در نوكلي وتيد 1733) نيز ژن گزارش شده است. اين جايگاه توسط StuI قابل شناسايي است( 13 ). اطلاعات كمي در خصوص نقش پلي مورفيسم StuI در ژن AR وجود دارد. ناحيه AR ژن 5'UTR نيز داراي نواحي پلي مورفيك است. با در نظر گرفتن نقش 5'UTR در كنترل ترجمه بيان پروتي ين AR ممكن است تحت تا ثير SNP موجود در 5'UTR قرار گيرد. بنابراين با توجه به نقش گيرنده آندروژن در اسپرماتوژنز و باروري مردان ممكن است جهش و تنوعات ژنتيكي ژن گيرنده آندروژن در ناباروري مردان مو ثر باشد. لذا جهت بررسي اين پيش فرض توزيع ژنوتيپي و آللي جهشهاي ناحيه 5'UTR (23- تا 214+) و پلي مورفيسم StuI ژن AR در مردان نابارور و سالم صورت گرفت. مواد و روشها نمونه گيري در اين تحقيق 60 مرد مبتلا به ناباروري ايديوپاتيك و 70 مرد سالم (به عنوان كنترل) مراجعه كننده به بخش ناباروري بيمارستان الزهرا رشت از تير ماه 1389 لغايت خرداد 1390 مورد بررسي قرار گرفتند. سابقه ناباروري 3

4 جهش هاي گيرنده آندروژن در ناباروري مردان در بيماران حداقل دو سال بود. معيار خروج نمونهها عبارت بودند از: آزواسپرمي مصرف دارو سابقه تب در شش ماه گذشته عفونت مايع مني واريكوسل بيماريهاي سيستميك سابقه التهاب بيضه حضور آنتيباديهاي ضد اسپرم هيپوگناديسم هيپوتروفيك مصرف استروي يدهاي آنابوليك سابقه شيمي درماني يا راديوتراپي تومور بيضه و كاريوتيپ غيرطبيعي مشكل ناباروري در همسران افراد كنترل توسط متخصص زنان رد شده بود. در هر بيمار حداقل سه بار بررسي مايع مني صورت گرفت. اسپرموگرام بر اساس دستورالعمل سازمان جهاني بهداشت انجام گرديد( 14 ). در تمامي بيماران تعيين سطح سرمي هورمونهايي مانند تستوسترون و پرولاكتين انجام گرديد. گروه كنترل شامل مردان سالم با اسپرموگرام طبيعي بود كه داراي دو فرزند بودند. محدوده سني بيماران و افراد كنترل سال بود. پس از انتخاب بيماران و افراد سالم 200 ميكروليتر خون در لوله هاي حاوي هپارين دريافت و جهت استخراج DNA مورد استفاده قرار گرفت. استخراج DNA ژنومي DNA ژنومي توسط كيت DNG (شركت سيناژن ايران) استخراج گرديد. پس از ارزيابي كيفيت DNA استخراج شده توسط اسپكتروفتومتري DNA تا قبل از بررسيهاي مولكولي در فريزر 70- درجه سانتيگراد نگهداري شد. واكنش زنجيره اي پلي مراز (PCR) تكثير ناحيه 23- تا 214+ و كدون 211 اختصاصي صورت گرفت (جدول شماره 1). شرايط PCR جهت تكثير ناحيه پروموتري شامل: 6 دقيقه در 94 درجه 90 ثانيه در 60 درجه 90 ثانيه در 72 درجه و 90 ثانيه در 72 درجه سانتيگراد به منظور گسترش نهايي رشته بود. تكثير ناحيه اگزون شماره 1 (كدون 211) در شرايط : 11 دقيقه در 95 درجه 60 ثانيه در دماي 61 درجه 1 دقيقه در دماي 72 درجه و در نهايت 10 دقيقه در 72 درجه سانتيگراد صورت گرفت. به منظور اطمينان از صحت واكنش PCR محصولات با ژل آگارز الكتروفورز گرديدند. در صورت استفاده از جفت آغازگرهاي 3S و 4AS (ناحيه (5'UTR قطعه اي به طول 216 bp و در صورت استفاده از آغازگرهاي F و R قطعه اي به طول 416 bp تكثير مي يافت. روش SSCP به منظور غربالگري جهشهاي موجود در ناحيه 5'UTR تكنيك SSCP استفاده گرديد. جهت تهيه ژل پلي آكريل آميد 12 درصد محتوي (5 PEG گرم در ليتر) 500 ميكروليتر TBE-10X 7450 ميكروليتر آب مقطر استريل حاوي 0/05 گرم پلي اتيلن گليكول و 0/001 گرم سديم آزيد 2000 ميكروليتر آكريل آميد 30 درصد و 40 ميكروليتر از محلول آمونيوم پر سولفات 10 درصد مخلوط شدند. سپس 10 ميكروليتر TEMED به مخلوط فوق اضافه شد. جهت انجام الكتروفورز ولتاژ 80 زمان 180 دقيقه و دماي 4 درجه سانتيگراد در نظر گرفته شد. پس از انجام الكتروفورز و رنگآميزي ژل با نيترات نقره عكسبرداري توسط Gel Doc انجام گرديد. در صورت وجود جهش در ناحيه 23- تا 214+ (G1733A) در ژن AR با استفاده از جفت پرايمرهاي جدول شماره 1: خصوصيات پرايمرهاي مورد استفاده در اين مطالعه جايگاه توالي پرايمر اندازه ي قطعه تكثير شده (جفت باز) دماي اتصال (ºC) S: 5-GTTGCATTTGCTCTCCACCTCCC-3 4AS: 5-TCACCGAAGAGGAAAGGGCAGCTC تا F: 5-CACAGGCTACCTGGTCCTGG-3 R: 5-CTGCCTTACACAACTCCTTGGC-3 كدون (G1733A) 211 4

5 مهديه فرجي و همكاران ۵٠ ٠ ۴٠ ٠ ٢ ٣ ۴ ۵ ٢ تك رشته DNA دو رشته DNA ژن AR تفاوت در حركت تك رشته ها قابل مشاهده خواهد بود. روش RFLP شناسايي پليمورفسيم كدون 211 توسط تكنيك RFLP با آنزيم StuI صورت گرفت. بدين منظور 8 ميكروليتر محصول PCR با 1 واحد آنزيم و بافر مربوطه مخلوط و توسط آب مقطر به حجم 32 ميكروليتر رسانيده شد. سپس انكوباسيون در دماي 37 درجه سانتيگراد به مدت 4 ساعت صورت گرفت. به منظور بررسي نحوه عمل آنزيم از الكتروفورز ژل آگارز 2 درصد استفاده گرديد. آناليز آماري آناليز آماري با استفاده از نرم افزار MedCalc version صورت گرفت. جهت بررسي معنيدار بودن تفاوت بين ژنوتيپها در دو گروه بيمار و كنترل از آزمون Chi- Square استفاده گرديد 0/05= p نشان دهنده عدم معنيدار بودن اختلاف نتايج بين دو گروه ميباشد. يافتهها در اين تحقيق در مجموع 130 نفر شامل 60 مرد مبتلا به ناباروري ايديوپاتيك و 70 مرد سالم به عنوان گروه كنترل در نظر گرفته شدند. در تمام بيماران ميزان پرولاكتين و تستوسترون سرم در حد طبيعي بود. ميانگين سني در مردان نابارور ± 2/1 32/23 سال و درگروه كنترل ± 3/8 34/67 سال بود. اختلاف معنيداري در خصوص سن در دو گروه بيمار و كنترل وجود نداشت (0/05< p). به منظور بررسي وجود جهش در ناحيه 23- تا 214+ از ژن AR پس از PCR تكنيك SSCP انجام گرديد. در تصاوير شماره 1 و 2 تصوير ژل حاصل از PCR وSSCP نتايج حاصله نشان داد كه از آورده شده است. 130 نمونه مورد بررسي در هيچ نمونه تغييري در مهاجرت باندهاي DNA وجود نداشت لذا ميتوان نتيجهگيري كرد كه با استفاده ازSSCP جهشي در ناحيه 23- تا 214+ در نمونه هاي مورد بررسي وجود نداشت. تصوير شماره 1: محصولات PCR مربوط به ناحيه 23- تا ژن 5'UTR در ژل آگارز %2. رديف هاي 2-8 مربوط به ناحيه ي AR تكثير شده در افراد بيمار و سالم مي باشد. رديف 1 نشان دهنده ماركر وزن مولكولي با اندازه ي 100 bp مي باشد كه 2 ميكروليتر در چاهك تزريق شد. طول قطعه تكثير شده bp 261 است. تصوير شماره 2: تصوير ژل حاصل از.SSCP در نمونه هاي 5-1 تغييري در نحوه مهاجرت رشته هاي DNA مشاهده نگرديد. به منظور بررسي پلي مورفيسم كدون 211 ژن AR نمونههاي DNA ي افراد بيمار وگروه كنترل تحت تيمار آنزيم StuI قرار گرفتند. تصاوير مربوط به PCR-RLFP در تصاوير شماره 3 و 4 آورده شده است. بررسي نتايج نشان داد كه از 60 بيمار 6 نفر (10 درصد) داراي ژنوتيپ A/A 14 نفر (23 درصد) ژنوتيپ G/A و 40 نفر (67 درصد) ژنوتيپ G/G بودند. در گروه كنترل ژنوتيپ A\A در 1 فرد (1 درصد) ژنوتيپ G/A در 15 نفر (21 درصد) و ژنوتيپ G/G در 54 نفر (77 درصد) مشاهده گرديد. جهت بررسي معنيدار بودن تفاوت بين ژنوتيپ ها در دو گروه فوق از آزمون Chi-Squqre استفاده 5

6 و 4 جهش هاي گيرنده آندروژن در ناباروري مردان ۵٠٠ ۴٠٠ ٣٠٠ ٢٠٠ ١٠٠ bp ۴ ۵ ۶ ٧ ۴١۶ ٣٢٩ ٨٧ bp 2 گرديد. مقدار χ محاسبه شده براي تفاوت فراواني ژنوتيپي در دو گروه بيمار و كنترل برابر 2/40 و مقدار P معادل 0/3 است. با توجه به مقدار P ميتوان نتيجهگيري نمود كه ارتباطي بين پلي مورفيسم كدون 211 ژن AR با ناباروري ايديوپاتيك مردان در جعيت مورد مطالعه وجود نداشت. تصوير شماره 3: تكثير اگزون 1 توسط.PCR قطعه اي به طول 416 جفت باز در نمونه هاي 2-9 با كمك جفت پرايمرهاي اختصاصي توسط PCR تكثير گرديد. 1= ماركر تصوير شماره 4: هموزيگوت AA هموزيگوت =1.GG ماركر بحث محصولات حاصل از.RFLP نمونه هاي 2 و 3 5 هتروزيگوت GA نمونه هاي 6 و 7 تغييرات در ژن AR به دو دليل مورد توجه ميباشند: اول اينكه ژن AR بر روي كروموزوم X قرار دارد. لذا به صورت همي زيگوت توسط مردان حمل شده و از زنان ناقل سالم به ارث ميرسد دليل دوم آن كه آندروژنها اثر مستقيمي بر روي سلولهاي سرتولي و رشد و نمو اسپرم دارند. AR جهش يافته و يا ناقص از لحاظ عملكرد با بيماريهايي نظير سرطان پروستات( 15 ) سرطان بيضه( 16 ) و سندروم تخمدان پلي كيستيسك( 17 ) مرتبط مي باشد. گرچه صدها موتاسيون در ژن AR و در بيماريهاي مختلف گزارش شدهاند تعداد اندكي از اين موتاسيون ها با ناباروري مردان مرتبط بوده اند( ). تا جهش در نواحي تنظيمي يا پروموتر ژن به طور مشخص با تغييرات كمي در فعاليت رونويسي و ترجمه در ارتباط ميباشد. آغاز رونويسي در دو ناحيه از ژن AR صورت ميگيرد AR-TIS I (آغاز رونويسي از نوكلي وتيدهاي يا (+3 و AR-TIS II (آغاز رونويسي از نوكلي وتيدهاي 12+ يا 13+) (19). Mizokami و Chang در سال 1995 يك ناحيه 181 جفت بازي در ناحيه 5'UTR ژن AR (از نوكلي وتيد ) را مشخص نمودند. نتايج آنها نشان داد كه اين ناحيه نقش اساسي در القاي ترجمه ژن AR دارد( 20 21). لذا با توجه به نقش 5'UTR جهش اين ناحيه ممكن است به عنوان فاكتور ژنتيكي دخيل در ناباروري مردان مطرح گردد. در تحقيق حاضر 5'UTR ژن AR زا( نوكلي وتيد 23- تا 240+) 60 مرد مبتلا به ناباروري ايديوپاتيك و 70 فرد سالم با استفاده از PCR-SSCP مورد غربالگري قرار گرفت. در هيچ يك از نمونهها جهشي در ناحيه مذكور مشاهده نگرديد. مطالعهاي توسط Ghaddessy و همكاران در سال 1999 بر روي 240 مرد مبتلا به ناباروري ايديوپاتيك در مالزي انجام گرديد. بررسي آنها نشان داد كه جهشهاي موجود در ناحيه پروموتري در مردان نابارور نادر است زيرا در هيچكدام از اين افراد تحت بررسي جهش ژن AR در ناحيه مورد بررسي مشاهده نگرديد( 22 ). در حاليكه Crocitto و همكاران در سال 1997 موفق به شناسايي دو جهش نقطهاي در موقعيت هاي 2+ و 214+ ژن AR در دو مرد مبتلا به سرطان پروستات شدند( 23 ). در سال 2004 Cabral و همكاران 192 فرد مبتلا به سرطان پروستات را از نظر جهش هاي ناحيه پروموتر و 5'UTR ژن AR مورد بررسي قرار دادند. آنها موفق به شناسايي ۵٠٠ ۴٠٠ ٣٠٠ ٢٠٠ ١٠٠ bp ۴ ۵ ۶ ٧ ٨ ٩ ۴ 6

7 مهديه فرجي و همكاران تنها يك مورد حذف نوكلي وتيد T در موقعيت 36+ ژن مذكور شدند. اين يافتهها حاكي از آن است كه احتمالا جهش هاي پروموتر و 5'UTR ژن AR نادر و كمياب بوده و از لحاظ تكاملي اين نواحي از ژن مذكورحفاظت شده مي باشد( 24 ). ژن AR داراي دو تكرار پلي مورفيك در اگزون 1 ميباشد كه با تكرارهاي متفاوت CAG و GGN مشخص ميشود. اين تكرارهاي متفاوت منجر به توالي متنوعي از نواحي پلي گلوتامين و پلي گليسين ميشوند( ). يك پلي مورفيسم تك نوكلي وتيدي در كدون (G1733A) 211 در بين تكرارهاي CAG و GGN در اگزون 1 گزارش شده است كه توسط آنزيم محدود كننده StuI قابل شناسايي است( 13 ). در تحقيق حاضر پلي مورفيسم StuI از طريق PCR-RFLP در افراد بيمار و كنترل مورد بررسي قرار گرفت. تفاوت معنيداري در توزيع اللي و ژنوتيپي پلي مورفيسم StuI در مردان مبتلا به ناباروري ايديوپاتيك و گروه كنترل مشاهده نگرديد (0/3= p). بنابراين احتمالا پليمورفيسم StuI در ناباروري ايديوپاتيك مردان در جمعيت مورد مطالعه نقشي ندارد. Sasaki و همكارانش در سال 2005 با مطالعهاي كه بر روي 113 فرد مبتلا به سرطان آندومتر در جمعيت ژاپن به عمل آوردند ارتباط معنيداري را بين پليمورفيسم StuI و سرطان اندومتر پيدا نكردند( 26 ). اگر چه در يك بررسي در سال 2003 ارتباط مشهودي بين پلي مورفيسم StuI و سرطان پروستات به دست آمده است( 27 ). در يك مطالعه بزرگ Zhuo و همكاران در سال 2012 پيشنهاد كردند كه آلل G در پليمورفيسم StuI ژن گيرنده آندروژن ميتواند به عنوان يك فاكتور خطر در سفيدپوستان مطرح گردد( 28 ). علت تفاوت در نتايج مطالعات پليمورفيسم ژني اختلافات نژادي جغرافيايي ژنتيكي جمعيت هاي مورد مطالعه مي باشد. به طور كلي در تحقيق حاضر دو ناحيه از ژن AR ناحيه 5'UTR و كدون 211 در ارتباط با مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصل از اين مطالعه ارتباط معنيداري بين جهش اين نواحي و ناباروري ايديوپاتيك مردان در جمعيت مورد مطالعه نشان نداد. مطالعاتي كه تا به امروز در خصوص ناباروري مردان با تنوعات ژن AR صورت گرفتهاند نتوانسته اند نقش دقيق اين جهشها را در ناباروري مردان شرح دهند. نكته مهم اين است كه تمامي جهشهايي كه منجر به كاهش فعاليت ژن AR ميشوند در تحقيق حاضر مورد بررسي قرار نگرفته است و لذا بررسي گستردهتري بر روي ژن AR بايد انجام شود. در ضمن با توجه به چند عاملي بودن ناباروري مردان و نقش مو ثر عوامل ژنتيكي و محيطي مختلف در ايجاد آن لازم است در مطالعات مربوط به اين بيماري ساير ژن ها و تا ثير متقابل آن ها بر يكديگر نيز مورد بررسي قرار گيرند. سپاسگزاري از دانشگاه گيلان به جهت تا مين منابع مالي اين تحقيق سپاسگزاري ميشود. References 1. World Health Organization. Report of the Meeting on the Prevention of Infertility at the Primary Health Care Level. WHO, Geneva; WHO/MCH/ Jaffe SB, Jewelewicz R. The basic infertility investigation. Fertil Steril 1991; 56(4): Pasqualotto FF, Pasqualotto EB, Sobreiro BP, Hallak J, Medeiros F, Lucon AM. Clinical diagnosis in men undergoing infertility investigation in a university hospital. Urol Int 2006; 76(2): Dohle GR, Colpi GM, Hargreave TB, Papp GK, Jungwirth A, Weidner W; EAU 7

8 جهش هاي گيرنده آندروژن در ناباروري مردان Working Group on Male Infertility.EAU guidelines on male infertility. Eur Urol 2005; 48(5): Su MT, Chen CH, Kuo PH, Hsu CC, Lee IW, Pan HA, et al. Polymorphisms of estrogenrelated genes jointly confer susceptibility to human spermatogenic defect. Fertil Steril 2010; 93(1): Shahid M, Dhillon VS, Khalil HS, Sexana A, Husain SA. Associations of Y-chromosome subdeletion gr/gr with the prevalence of Y- chromosome haplogroups in infertile patients. Eur J Hum Genet 2011; 19(1): Bruysters M, Christin-Maitre S, Verhoef-Post M, Sultan C, Auger J, Faugeron I, et al. A new LH receptor splice mutation responsible for male hypogonadism with subnormal sperm production in the propositus, and infertility with regular cycles in an affected sister. Hum Reprod 2008; 23(8): Matsumoto T, Shiina H, Kawano H, Sato T, Kato S. Androgen receptor functions in male and female physiology. J Steroid Biochem Mol Biol 2008; 109(3-5): Lubahn D, Joseph D, Sullivan P, Willard H, French F, Wilson E. Cloning of human androgen receptor complementary DNA and localization to the X chromosome. Science 1988; 240(4850): Holdcraft RW, Braun RE. Androgen receptor function is required in Sertoli cells for the terminal differentiation of haploid spermatids. Development 2004; 131(2): Gottlieb B, Beitel LK, Nadarajah A, Paliouras M, Trifiro M. The androgen receptor gene mutations database: 2012 update. Hum Mutat 2012; 33(5): Kuiper GG, Faber PW, van Rooij HC, van der Korput JA, Ris-Stalpers C, Klaassen P, et al. Structural organization of the human androgen receptor gene. J Mol Endocrinol 1989; 2(3): R Lu J, Danielsen M. A Stu I polymorphism in the human androgen receptor gene (AR). Clin Genet 1996; 49(6): World Health Organization. WHO laboratory manual for the examination of human semen and sperm-cervical mucus interaction Hardy DO, Scher HI, Bogenreider T, Sabbatini P, Zhang ZF, Nanus DM, et al. Androgen receptor CAG repeat lengths in prostate cancer: correlation with age of onset. J Clin Endocrinol Metab 1996; 81(12): Västermark Å, Giwercman YL, Hagströmer O, De-Meyts ER, Eberhard J, Ståhl O, et al. Polymorphic variation in the androgen receptor gene: association with risk of testicular germ cell cancer and metastatic disease. Eur J Cancer 2011; 47(3): Lin LH, Baracat MC, Maciel GA, Soares JM Jr, Baracat EC. Androgen receptor gene polymorphism and polycystic ovary syndrome. Int J Gynaecol Obstet 2012; 23. pii: S (12) Mosaad YM, Shahin D, Elkholy AA, Mosbah A, Badawy W. CAG repeat length in androgen receptor gene and male infertility in Egyptian patients. Andrologia 2012; 44(1): Jenster G, van der Korput HA, Trapman J, Brinkmann AO. Identification of two transcription activation units in the N- terminal domain of the human androgen receptor. J Biol Chem 1995; 270(13): Chang C, Saltzman A, Yeh S, Young W, Keller E, Lee HJ, et al. Androgen receptor: an overview. Crit Rev Eukaryot Gene Expr 1995; 5(2):

9 مهديه فرجي و همكاران 21. Mizokami A, Chang C. Induction of translation by the 5'-untranslated region of human androgen receptor mrna. J Biol Chem 1994; 269(41): Ghadessy FJ, Liow SL, Yong EL. Mutations in the promoter region of the androgen receptor gene are not common in males with idiopathic infertility. Mol Hum Reprod 1999; 5(3): Crocitto LE, Henderson BE, Coetzee GA. Identification of two germline point mutations in the 5'UTR of the androgen receptor gene in men with prostate cancer. J Urol 1997; 158(4): Cabral DF, Santos A, Ribeiro ML, Mesquita JC, Carvalho-Salles AB, Hackel C. Rarity of DNA sequence alterations in the promoter region of the human androgen receptor gene. Braz J Med Biol Res 2004; 37(12): Brinkmann AO, Klaasen P, Kuiper GG, van der Korput JA, Bolt J, de Boer W, et al. Structure and function of the androgen receptor. Urol Res 1989; 17(2): Sasaki M, Karube A, Karube Y, Watari M, Sakuragi N, Fujimoto S, et al. GGC and StuI polymorphism on the androgen receptor gene in endometrial cancer patients. Biochem Biophys Res Commun 2005; 329(1): Medeiros R, Vasconcelos A, Costa S, Pinto D, Morais A, Oliveira J, et al. Steroid hormone genotypes ARStuI and ER325 are linked to the progression of human prostate cancer. Cancer Genet Cytogenet 2003; 141(2): Zhuo FL, Xu W, Wang L, Wu Y, Xu ZL, Zhao JY. Androgen receptor gene polymorphisms and risk for androgenetic alopecia: a metaanalysis. Clin Exp Dermatol 2012; 37(2):