Dr. Π. Γ. Κυριαζόπουλος Καθηγητής ΤΕΙ Πειραιά

Transcript

1 1 Σημειώσεις: Διοίκηση Logistics Επιμέλεια Παρουσίαση Dr. Π. Γ. Κυριαζόπουλος Καθηγητής ΤΕΙ Πειραιά

2 2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΩΣΕΩΝ Α/α Θέμα Σελίς 1 ΤΑ LOGISTICS ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ LOGISTICS Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ LOGISTICS ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ LOGISTICS ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ LOGISTICS ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ LOGISTICS ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ 13 2 ΜΕΛΕΤΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΝΑΛΙΟΥ ΤΥΠΟΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΚΑΝΑΛΙΟΥ ΚΥΚΛΟΙ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΩΝ ΜΕΤΡΗΣΗ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΓΟΡΑΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΩΝ ΣΤΟ ΚΑΝΑΛΙ ΔΙΑΝΟΜΗΣ 26 3 ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗ ΠΕΛΑΤΩΝ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ ΜΙΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ ΕΞΙΣΟΡΡΟΠΗΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΕΣΟΔΩΝ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΒC ΠΡΟΤΥΠΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ ΕΜΠΟΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΜΙΑΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΠΕΛΑΤΩΝ 44

3 3 4 ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΔΙΑΚΙΝΗΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ ΚΑΙ Η ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΗΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ 59 5 ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΠΟΘΗΚΩΝ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ Η ΑΠΟΘHΚΕΥΣΗ Σ EΝΑ ΠΕΡΙΒάΛΛΟΝ JUST-IN-TIME 69 6 Η ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΩΝ LOGISTICS ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ INTERNET ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 82

4 4 1. ΤΑ LOGISTICS ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Λίγοι τομείς της επιστήμης του Management έχουν τόσο σπουδαίες επιδράσεις στα κοινωνικά πρότυπα ζωής, όσο τα Logistics. Από την διαδικασία των Logistics επηρεάζεται κάθε σφαίρα ανθρώπινης δραστηριότητας άμεσα ή έμμεσα. Πόσο συχνά σας έτυχε να πάτε σε ένα κατάστημα για να αγοράσετε ένα προϊόν που διαφημίζεται, και δεν βρίσκεται στο ράφι, αυτό που ζητάτε; Έχετε κάνει ποτέ παραγγελία ταχυδρομικά, τηλεφωνικά ή προσωπικά και τελικά παραλαμβάνετε λανθασμένα εμπορεύματα; Έχετε ποτέ στείλει ένα δέμα σε έναν πελάτη στην Αθήνα ή σε άλλη περιοχή της Ελλάδας και τα αντικείμενα να φθάσουν κατεστραμμένα ή να μην φθάσουν καθόλου; Μπορούν οι προμηθευτές σας να επηρεάζουν το δικό σας σύστημα just-in-time, οδηγώντας σας σε καθυστερήσεις ή διακόπτοντας τις κατασκευαστικές λειτουργίες; Πότε ήταν η τελευταία φορά που υποσχεθήκατε παράδοση ενός αντικειμένου μέσα σε λίγες ημέρες και χρειάστηκαν τελικά μερικές εβδομάδες; Γιατί τα δέματα που στέλνονται με θαλάσσια μεταφορά συνήθως χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο να φθάσουν από τις χερσαίες μεταφορές; Συνήθως δεν εξετάζουμε τον ρόλο που παίζουν τα Logistics στην ζωή μας, μέχρι να προκύψει ένα πρόβλημα. Συνήθως βρίσκουμε στο κατάστημα το προϊόν που θέλουμε, παραλαμβάνουμε την σωστή παραγγελία, σε καλή κατάσταση και στον χρόνο που μας είχαν υποσχεθεί. Ανάλογα με την ιδιότητα μας σαν επιχειρηματίες, πελάτες ή εκπαιδευτές είναι σημαντικό να αντιληφθούμε την μέθοδο των Logistics. 1.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ LOGISTICS Τα Logistics είναι σημαντικό συστατικό της οικονομίας μιας χώρας έτσι είναι σημαντικό να προσδιορίσουμε τι σημαίνει ακριβώς αυτός ο όρος. Στο παρελθόν ο εμπορικός και ακαδημαϊκός τύπος είχαν δώσει διάφορα ονόματα όπως: Φυσική διανομή Διαχείριση υλικών Διανομή Διοίκηση υλικών των Logistics Κατασκευαστική διανομή Logistics Επιχειρηματικά Logistics Συστήματα γρήγορης απόκρισης Marketing Logistics Διοίκηση αλυσίδας προμηθειών Logistics διανομή Βιομηχανικά Logistics Ολοι οι παραπάνω όροι αναφέρονταν ουσιαστικά στο ίδιο πράγμα την διοίκηση (management) της ροής των αγαθών από το σημείο παραγωγής στο σημείο κατανάλωσης. Όμως, ο όρος Διοίκηση των Logistics, (Logistics management) είναι ο πιο αποδεκτός μεταξύ των ειδικών. Μια από τις

5 5 μεγαλύτερες και εγκυρότερες ομάδες ειδικών στα Logistics το Council of Logistics Management, χρησιμοποιεί αυτόν τον όρο και τον προσδιορίζει ως εξής: Η διαδικασία σχεδιασμού, εφαρμογής και ελέγχου μιας αποτελεσματικής και οικονομικής ροής και αποθήκευσης των πρώτων υλών των ημικατεργασμένων αποθεμάτων και των έτοιμων προϊόντων και οι σχετικές πληροφορίες, από το σημείο παραγωγής στο σημείο κατανάλωσης με σκοπό την ικανοποίηση των απαντήσεων των πελατών. Μέσα σ αυτό τον ορισμό περιλαμβάνεται η εξυπηρέτηση των πελατών, η μεταφορά, η αποθήκευση, η επιλογή τόπου εγκατάστασης του εργοστασίου και του αποθηκευτικού χώρου, ο έλεγχος αποθεμάτων, η διαδικασία παραγγελιοληψίας, τα κανάλια διανομής, οι προμήθειες, η διαχείριση υλικών, η διαχείριση των επιστρεφομένων υλικών, η διεκπεραίωση των ελαττωματικών και άχρηστων, η συσκευασία, η υποστήριξη των υλικών και των υπηρεσιών και η πρόβλεψη φθορών. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι τα Logistics είναι σημαντικά μόνο για τις κατασκευαστικές εταιρείες. Όμως, τα Logistics είναι σπουδαίο συστατικό των λειτουργιών όλων των εταιρειών συμπεριλαμβανόμενων και των λιανέμπορων, των χοντρεμπόρων και των παρεχόντων υπηρεσίες. Το κόστος των Logistics συμπεριλαμβάνεται και στις αγροτικές εργασίες, στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και στην κατασκευή ενδυμάτων. Η αποτελεσματική διοίκηση της ροής των αγαθών από το σημείο παραγωγής στο σημείο κατανάλωσης σε μακρο-οικονομικά (κοινωνία) και μικροοικονομικά (επιχείρηση) επίπεδα, απαιτεί επιτυχημένο σχεδιασμό, εφαρμογής και έλεγχο μιας σειράς ενεργειών Logistics. 1.2 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ LOGISTICS ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Η αυξανόμενη προσέγγιση καταναλωτών έχει οδηγήσει σε αύξηση των τοπικών και διεθνών αγορών για προϊόντα και υπηρεσίες. Χιλιάδες νέα προϊόντα και υπηρεσίες έχουν παρουσιαστεί σ αυτόν τον αιώνα και έχουν πωληθεί σε καταναλωτές σε κάθε γωνιά του κόσμου. Οι επιχειρήσεις έχουν αυξηθεί σε μέγεθος και πολυπλοκότητα για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των επεκτεινόμενων αγορών και στις απαντήσεις των νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Οι λειτουργίες πολλαπλών εργοστασίων έχουν αντικαταστήσει την παραγωγή από ένα εργαστάσιο. Η διανομή των προϊόντων από το σημείο παραγωγής στο σημείο κατανάλωσης έχει γίνει ένα σπουδαίο συστατικό στοιχείο του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (Α.Ε.Π.) των βιομηχανικών χωρών. Σαν σημαντικό στοιχείο του Α.Ε.Π., τα Logistics επηρεάζουν τον ρυθμό του πληθωρισμού, τα επιτόκια, την παραγωγικότητα, το ενεργειακό κόστος, την διαθεσιμότητα και άλλες πτυχές της οικονομίας. Οι βελτιώσεις στην αύξηση της παραγωγικότητας έχουν θετικές επιπτώσεις στις τιμές που πωλούνται τα αγαθά και οι υπηρεσίες, στο ισοζύγιο πληρωμών της χώρας, στην αξία του χρήματος, στην δυνατότητα πιο αποτελεσματικού ανταγωνισμού στις αγορές του εξωτερικού, στα κέρδη κάθε κλάδου (η μεγαλύτερη παραγωγικότητα συνεπάγεται χαμηλότερο κόστος λειτουργιών για την παραγωγή και την διανομή ενός προϊόντος), στην διαθεσιμότητα κεφαλαίων

6 6 για επένδυση και στην οικονομική ανάπτυξη και τελικά οδηγεί σε αύξηση του επιπέδου απασχόλησης, άρα μείωση της ανεργίας. Ίσως ο καλύτερος τρόπος για να παρουσιαστεί ο ρόλος των Logistics στην οικονομία των επτά πλέον ανεπτυγμένων χωρών είναι να συγκριθούν οι δαπάνες των Logistics με άλλες κοινωνικές δραστηριότητες. Το κόστος των Logistics είναι δέκα φορές περισσότερο από την διαφήμιση, διπλάσιο από το ποσό που διατίθεται για την άμυνα αυτών και ίσο με το ποσό που δίνεται ετήσια για φάρμακα. 1.3 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ LOGISTICS ΣΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ Η αποτελεσματική διοίκηση των Logistics ενισχύει την προσπάθεια marketing της επιχείρησης (η οποία μπορεί να δημιουργήσει πλεονεκτήματα διοφοροποίησης στην αγορά) με την παροχή σωστής μεταβίβασης των προϊόντων προς τους καταναλωτές και την παροχή των χρησιμοτήτων χρόνου και χώρου για τα προϊόντα. Μπορεί να θεωρηθεί, σε όρους λογιστικής, σαν στοιχείο του Ενεργητικού της εταιρείας. Τα Logistics Είναι Προσανατολισμένα στο Marketing Από την δεκαετία του 50 πολλές επιτυχημένες επιχειρήσεις υιοθετούν και μορφοποίησαν την ιδεολογία του Marketing (marketing concept). Η ιδεολογία του marketing είναι ότι η φιλοσοφία της διοίκησης marketing για να επιτευχθούν οι στόχοι του οργανισμού εξαρτάται από τον προσδιορισμό των αναγκών και των επιθυμιών των αγορών στόχων και την παροχή της επιθυμητής ικανοποίησης πιο αποτελεσματικά και πιο αποδοτικά από τους ανταγωνιστές (Ph, Kotler). Με άλλα λόγια, ο πελάτης είναι ο κυρίαρχος του παιγνιδιού! Τα Τρία Συστατικά της Ιδεολογίας Marketing Σαν μέρος της προσπάθειας marketing της εταιρείας, τα Logistics διαδραματίζουν έναν βασικότατο ρόλο στην ικανοποίηση των πελατών της επιχείρησης και στην επίτευξη κέρδους της εταιρείας συνολικά. Η ικανοποίηση των πελατών αφορά την μεγιστοποίηση των χρησιμοτήτων χώρου και χρόνου για τους προμηθευτές της επιχείρησης, τους ενδιάμεσους πελάτες και τους τελικούς καταναλωτές. Η δυνατότητα των Logistics να παρέχουν υπηρεσίες στους πελάτες, σε συνδυασμό με την ικανότητα του marketing να δημιουργεί και να ολοκληρώνει τις πωλήσεις, αποφέρει ένα αποδεκτό επίπεδο ικανοποίησης του πελάτη που μπορεί να οδηγήσει σε πλεονέκτημα διαφοροποίησης στον χώρο της αγοράς. Η ολοκληρωμένη προσπάθεια απαιτεί τον συντονισμό των ενεργειών marketing της εταιρείας (προϊόν, προβολή, διανομή και τιμολόγηση) για να επιτευχθούν συνολικά από το άθροισμα των επιμέρους τμημάτων. Το βασικό στοιχείο στην αληθινή ολοκλήρωση είναι η έννοια του συνολικού κόστους που

7 7 εξετάζει τις μεταπτώσεις που συμβαίνουν εντός και μεταξύ των δραστηριοτήτων marketing και Logistics. Το τελευταίο συστατικό στοιχείο της ιδεολογίας marketing / διοίκησης Logistics είναι το κέρδος της εταιρείας που εμφανίζει την ανάγκη να επιτευχθεί ένα αποδεκτό επίπεδο μακροπρόθεσμων οφελών. Από χρηματοοικονομικής άποψης, ο άριστος τρόπος επίτευξης αυτής της κερδοφορίας πρέπει να είναι η ελαχιστοποίηση του συνολικού κόστους των Logistics, ενώ ταυτόχρονα παρέχεται ένα επίπεδο υπηρεσιών προς τον πελάτη, το οποίο υπαγορεύεται από την γενικότερη πολιτική marketing της εταιρείας και τις προσδοκίες του καταναλωτή. Τα Logistics Βελτιώνουν τις Χρησιμότητες Χρόνου και Χώρου Τα κατασκευασμένα προϊόντα έχουν κάποια αξία ή χρησιμότητα επειδή ένα συναρμολογημένο αντικείμενο έχει μεγαλύτερη αξία από το άθροισμα των ασυναρμολόγητων εξαρτημάτων ή υλικών του. Για παράδειγμα, ένα αυτοκίνητο είναι χρησιμότερο για τον καταναλωτή από ότι τα ασυναρμολόγητα εξαρτήματα του. Η αξία, ή χρησιμότητα, της διάθεσης των εξαρτημάτων σε ολοκληρωμένη μορφή ονομάζεται χρησιμότητα μορφής. Για τον πελάτη, όμως, το προϊόν εντός από την χρησιμότητα της μορφής, πρέπει ακόμα να είναι στον κατάλληλο χώρο (θέση), στον κατάλληλο χρόνο και να είναι διαθέσιμο για να αγοραστεί. Η αξία που προστίθεται στα προϊόντα εκτός αυτής που προστίθεται από την κατασκευή (χρησιμότητα μορφής), καλούνται αξίες χώρού, χρόνου και απόκτησης. Οι ενέργειες των Logistics παρέχουν τις χρησιμότητες χώρου και χρόνου ενώ το marketing παρέχει την χρησιμότητα απόκτησης. Τα Logistics Προσθέτουν Αξία στα Προϊόντα Η διοίκηση θεωρείται σαν προστιθέμενη αξία από τα Logistics, επειδή οι βελτιώσεις στις χρησιμότητες χώρου και χρόνου τελικά εμφανίζονται στα κέρδη της επιχείρησης. Οι περικοπές του κόστους στα Logistics ή μια ισχυρότερη θέση στην αγορά εξαιτίας ενός βελτιωμένου συστήματος Logistics μπορούν να προκαλέσουν καλύτερη απόδοση του κατώτερου δυναμικού. Σε επιχειρήσεις όπου τα Logistics αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα της προστιθέμενης αξίας ενός προϊόντός, η διοίκηση των Logistics είναι παρά πολύ σημαντική. Η χρησιμότητα τόπου (utility) είναι η αξία που δημιουργείται ή προστίθεται σε ένα προϊόν όταν αυτό γίνεται διαθέσιμο για αγορά ή για κατανάλωση στο σωστό τόπο (χώρο). Τα Logistics είναι άμεσα υπεύθυνα για την πρόσθεση της χρησιμότητας χώρου στα προϊόντα αφού μεταβιβάζουν αποτελεσματικά τις πρώτες ύλες, τα ημικατεργασμένα υποθέματα και τα έτοιμα προϊόντα από το σημείο παραγωγής στο σημείο κατανάλωσης. Η χρησιμότητα χρόνου είναι η αξία που δημιουργείται όταν κάτι είναι διαθέσιμο την κατάλληλη χρονική στιγμή. Τα προϊόντα δεν είναι τόσο πολύτιμα για τον καταναλωτή όταν δεν είναι διαθέσιμα ακριβώς όταν αυτός τα χρειάζεται. Για παράδειγμα, μια εταιρεία επεξεργασίας τροφίμων, πρέπει να έχει πρώτες ύλες (τρόφιμα), υλικά συσκευασίας και άλλα αντικείμενα διαθέσιμα πριν αρχίσει

8 8 η διαδικασία παραγωγής ή αν έχει ήδη αρχίσει η διαδικασία παραγωγής πριν τελειώσουν οι διαθέσιμες πρώτες ύλες. Μια αποτυχία στην παραλαβή αυτών των αντικειμένων την σωστή χρονική στιγμή θα δημιουργήσει ζημιογόνες καθυστερήσεις στην παραγωγή και θα οδηγήσει την εταιρεία σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση. Οι ενέργειες των Logistics συνδυάζονται για να προσθέσουν χρησιμότητες χώρου και χρόνου στα προϊόντα. Η χρησιμότητα απόκλισης είναι μια αξία που προστίθεται σε ένα προϊόν όταν ο πελάτης αποκτά την κυριότητα αυτού του αντικειμένου. Η χρησιμότητα απόκτησης δεν είναι αποτέλεσμα των Logistics, αλλά η παροχή πιστώσεων, εκπτώσεων και τρόπων αποπληρωμής που επιτρέπουν στον πελάτη να αποκτήσει την κυριότητα του προϊόντος. Οι διαδικασίες των Logistics και marketing βρίσκονται στην κορύφωση τους μέσα στην χρησιμότητα της απόκτησης. Η Αποτελεσματική Πορεία προς τον Πελάτη και τα Logistics. Ο E. Grosvenor Plowman αναφέρεται στα πέντε σημεία ενός συστήματος Logistics, σαν προμηθευτή του σωστού προϊόντος, στον σωστό χρόνο σε σωστές συνθήκες με το σωστό κόστος στο σωστό σημείο, στους πελάτες εκείνους που καταναλώνουν το προϊόν. Ο όρος σωστό κόστος απαιτεί μελέτη. Ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα στοιχεία που αναφέρει ο Plowman αναλογούν στις χρησιμότητες χώρου, χρόνου, μορφής και απόκτησης και είναι δημιουργήματα της κατασκευής και του marketing, το στοιχείο του κόστους είναι μεγάλης σημασίας για τη διαδικασία των Logistics. Η σπουδαιότητα του στοιχείου του κόστους τονίστηκε από δύο μεγάλους μελετητές πριν από δύο δεκαετίες. Ο Donald Parker αναφέρει: Οι βελτιώσεις στην αποτελεσματικότητα του marketing και οι μειώσεις στο κόστος του marketing θα εμφανίζονται και στο μέλλον σαν φραγμοί για οικονομίες στο κόστος... Υπάρχει χώρος για ουσιαστική βελτίωση ειδικά στην εκτέλεση των λειτουργιών της φυσικής διανομής που συνιστούν ένα μεγάλο μέρος του συνολικού κόστους marketing. Σε παρόμοιο τόνο ο Peter Drucker λέει: Σχεδόν το μισό από κάθε δολάριο που δαπανά ένας Αμερικάνος για αγαθά, πηγαίνει σε δραστηριότητες που συμβαίνουν μετά την κατασκευή του προϊόντος, δηλαδή αφού το προϊόν έχει λάβει την οριστική του μορφή... Οικονομικά... διανομή ενός πράγματος μετατρέπονται σε οικονομική αξία, δηλαδή φέρνει τον πελάτη στο προϊόν. Αν και αρκετοί θα διαφωνήσουν με την εκτίμηση του Drucker, είναι μεγάλο το κόστος που σχετίζεται με την πρόσθεση των χρησιμοτήτων χώρου και χρόνου. Επειδή ο έλεγχος του κόστους είναι ένα από τα σπουδαία αντικείμενα μελέτης για την ανώτερη διοίκηση στην δεκαετία του 90, ο αποτελεσματικός και αποδοτικός έλεγχος της λειτουργίας των Logistics μπορεί να έχει ουσιαστικές επιπτώσεις. Τα Logistics Είναι Στοιχείο του Ενεργητικού

9 9 Ένα αποτελεσματικό και οικονομικό σύστημα Logistics είναι σαν ένα απτό, πάγιο στοιχείο του ενεργητικού στα λογιστικά βιβλία της εταιρείας. Είναι κάτι που δεν μπορούν να αντιγράψουν εύκολα οι ανταγωνιστές. Αν μια εταιρεία μπορεί να παραδίδει στους πελάτες της γρήγορα και με χαμηλό κόστος προϊόντα, αποκτά καλύτερα μερίδια αγοράς από τους ανταγωνιστές της. Πρέπει να μπορεί να πωλήσει τα προϊόντα της με χαμηλότερο κόστος σαν αποτέλεσμα επιτυχιών στα Logistics ή να παρέχει υψηλότερο επίπεδο υπηρεσιών προς τους πελάτες δημιουργώντας καλή πίστη και διάθεση. Αν και οι επιχειρήσεις τώρα δεν εντοπίζουν αυτό το πάγιο στις στήλες του Ενεργητικού των Ισολογισμών τους, θεωρητικά μπορεί να παρουσιαστεί σαν άϋλο πάγιο μια κατηγορία που περιλαμβάνει ευρεσιτεχνίες, πνευματικά δικαιώματα και εμπορικά σήματα. Ενέργειες που Περιλαμβάνονται στην Διοίκηση των Logistics Οι παρακάτω παρουσιαζόμενες ενέργειες χρησιμοποιούνται κατά την ροή ενός προϊόντος από το σημείο παραγωγής του στο σημείο κατανάλωσης (που θα αναλωθεί διεξοδικότερα σε επόμενα κεφάλαια). Υπηρεσίες προς τον πελάτη Διαδικασία παραγγελιών Κανάλια διανομής Έλεγχος αποθεμάτων Πρόβλεψη ζήτησης Μεταφορά Αποθήκευση Επιλογή τόπου εγκατάστασης εργοστασίου και αποθήκης Διαχείριση υλικών Προμήθειες Υποστήριξη σε εξαρτήματα και υπηρεσίες Συσκευασία Ελαττωματικά και άχρηστα Διαχείριση επιστρεφόμενων προϊόντων Ας δούμε μια αναλυτικότερη παρουσίαση αρκετών στοιχείων από τα παραπάνω: Υπηρεσίες προς τον πελάτη. Η εποχή που διανύουμε και που χαρακτηρίζεται από πλήρη ανταγωνιστικότητα και την ελεύθερη διακίνηση των αγαθών, προσδιορίζει τα συστατικά των επιχειρήσεων που θα επιβιώσουν και αυτές είναι εκείνες που οι υπηρεσίες τους έχουν μια φιλοσοφία προσανατολισμένη προς τον πελάτη που ολοκληρώνει και διευθύνει όλα τα στοιχεία της επαφής με τον πελάτη μέσα σε ένα προκαθορισμένο άριστο μίγμα κόστους - υπηρεσιών. Οι υπηρεσίες προς τον πελάτη λειτουργούν σαν μια δεσμευτική και ενοποιητική δύναμη για όλες τις ενέργειες διοίκησης των Logistics. Η ικανοποίηση των πελατών, της οποίας οι υπηρεσίες προς τον πελάτη αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα, υπάρχει αν είναι επιτυχημένη η συνολική προσπάθεια marketing της επιχείρησης. Κάθε στοιχείο του συστήματος Logistics μιας επιχείρησης μπορεί να επιδράσει στο αν ο πελάτης παραλαμβάνει το σωστό προϊόν, στο σωστό τόπο, στην σωστή κατάσταση, με το σωστό κόστος, στον

10 10 σωστό χρόνο. Έτσι οι υπηρεσίες προς τον πελάτη αφορούν την επιτυχημένη εφαρμογή της έννοιας ολοκληρωμένης διοίκησης των Logistics με σκοπό να παρέχεται το αναγκαίο επίπεδο ικανοποίησης του πελάτη με το μικρότερο δυνατό συνολικό κόστος. Διαδικασία παραγγελιών. Ο Α. Τ. Kearney γράφει ότι η διαδικασία παραγγελιοληψίας μπορεί να συγκριθεί μόνο με το κεντρικό νευρικό σύστημα του ανθρώπινου σώματος. Ενεργοποιεί την διαδικασία διανομής και διευθύνει τις απαιτούμενες ενεργειες που πρέπει να γίνουν για να καλυφθεί η ζήτηση. Τα συστατικά στοιχεία της διαδικασίας παραγγελιών μπορούν να καταταχθούν σε τρεις ομάδες: (1) τα λειτουργικά στοιχεία, όπως είναι η καταχώριση της παραγγελίας, το χρονοδιάγραμμα, η μεταφορά της παραγγελίας και η τιμολόγηση, (2) τα στοιχεία επικοινωνίας, όπως είναι η διαμόρφωση της παραγγελίας, οι απαιτήσεις του μεγέθους της, η διόρθωση των λαθών καθώς και οι απαντήσεις για πληροφορίες για τα προϊόντα και (3) τα στοιχεία πίστωσης και συλλογής, όπως είναι ο έλεγχος των πιστώσεων και οι διαδικασίες συλλογής των εισπρακτέων ποσών. Η ταχύτητα και η ακρίβεια της διαδικασίας παραγγελιών μιας επιχείρησης έχει πολύ μεγάλη σχέση με το επίπεδο υπηρεσιών προς τον πελάτη που παρέχει η επιχείρηση. Μεταφορά. Συνήθως είναι το μεγαλύτερο κόστος της διαδικασίας των Logistics. Άρα πρόκειται για ένα σπουδαίο συστατικό στοιχείο που πρέπει να διοικηθεί αποτελεσματικά. Αποθήκευση. Τα προϊόντα πρέπει να αποθηκεύονται στο εργοστάσιο ή σε κάποιο χώρο για μεταγενέστερη πώληση και κατανάλωση εκτός και αν οι πελάτες τα χρειάζονται ακριβώς την στιγμή που παράγονται. Γενικά, όσο μεγαλύτερο είναι το χρονικό διάστημα μεταξύ παραγωγής και κατανάλωσης, τόσο μεγαλύτερο είναι το επίπεδο ή το μέγεθος των απαιτούμενων αποθεμάτων. Η αποθήκευση είναι ενέργεια διοίκησης του χώρου που απαιτείται για την διατήρηση αποθέματος. Πιο ειδικές αποφάσεις αποθήκευσης είναι αν ο αποθηκευτικός χώρος θα είναι ιδιόκτητος ή μισθωμένος, ο σχεδιασμός και το μέγεθος της αποθήκης, θέματα του μίγματος προϊόντος, τα συστήματα ασφαλείας και προστασίας, εκπαίδευση του προσωπικού και οι μετρήσεις της παραγωγικότητας. Επιλογή θέσης εγκατάστασης του εργοστασίου και των αποθηκευτικών χώρων. Είναι ύψιστης σπουδαιότητας, ανεξάρτητα αν οι εγκαταστάσεις είναι ιδιόκτητες ή μισθωμένες, να μελετηθεί σωστά ο χώρος εγκατάστασης των εργοστασίων και των αποθηκών. Η στρατηγική τοποθέτηση των εργοστασίων και των αποθηκών κοντά στις αγορές της εταιρείας, μπορεί να βελτιώσει τα επίπεδα υπηρεσιών προς τους πελάτες. Η σωστή θέση της εγκατάστασης θα επιφέρει μικρότερο κόστος μεταφοράς στην μετακίνηση από το εργοστάσιο προς την αποθήκη, από το ένα εργοστάσιο στο άλλο ή από την αποθήκη στον καταναλωτή. Η πρώτη σκέψη, στην επιλογή μιας θέσης είναι το που βρίσκονται οι διάφορες αγορές της επιχείρησης. Οι ανάγκες των πελατών και ο τόπος που βρίσκονται οι πρώτες ύλες, τα εξαρτήματα και τα ημιτελή προϊόντα, πρέπει να μελετηθούν αμέσως μετά και να συνυπολογιστούν οι εσωτερικές αλλά και οι

11 11 εξωτερικές μετακινήσεις (προς την εταιρεία). Άλλοι σπουδαίοι παράγοντες είναι οι δείκτες απασχόλησης, οι υπηρεσίες μεταφορών, οι φόροι, η ασφάλεια, οι νομικοί περιορισμοί, οι τοπικοί παράγοντες όπως η στάση της τοπικής κοινωνίας απέναντι στο νέο εργοστάσιο, το κόστος της γης και η διαθεσιμότητα μέσων. Διαχείριση υλικών. Η διαχείριση υλικών μελετά κάθε πτυχή της μετακίνησης των πρώτων υλών, του αποθέματος ημικατεργασμένων και των έτοιμων προϊόντων μέσα σε ένα εργοστάσιο ή έναν αποθηκευτικό χώρο. Οι στόχοι της διαχείρισης των υλικών είναι οι ακόλουθοι: Να ελαχιστοποιηθεί η απόσταση. Να ελαχιστοποιηθούν τα αγαθά που βρίσκονται σε επεξεργασία. Να δοθεί ομοιόμορφη ροή χωρίς προβλήματα. Να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες από αργοπορίες, βλάβες, καταστροφές και κλοπές. Κάθε επιχείρηση έχει κόστος κάθε φορά που διαχειρίζεται ένα αντικείμενο. Αφού η διαχείριση γενικά δεν προσθέτει αξία σε ένα προϊόν, πρέπει να κρατηθεί σε ένα ελάχιστο σημείο. Για αντικείμενα μικρής αξίας ανά μονάδα, η αναλογία του κόστους διαχείρισης υλικών στο συνολικό κόστος του προϊόντος, μπορεί να αποδειχτεί σημαντική. Μια κακή διαχείριση υλικών μπορεί να οδηγήσει άμεσα σε απωλεσθέντα ή κατεστραμμένα προϊόντα, δυσαρέσκεια στους πελάτες, καθυστερήσεις στην παραγωγή και μερική αξιοποίηση του έμψυχου και άψυχου δυναμικού. Η διαχείριση υλικών διαδραματίζει έναν ζωτικής σημασίας ρόλο στην μείωση του αποθέματος, στην μείωση του κόστους και στην αύξηση της παραγωγικότητας. Προμήθεια. Κάθε εταιρεία εξαρτάται μέχρι κάποιο βαθμό από τα υλικά και τις υπηρεσίες που προμηθεύεται από άλλες επιχειρήσεις. Οι περισσότερες από τις βιομηχανίες ξοδεύουν 40-60% των εσόδων τους για πρώτες ύλες και υπηρεσίες από εξωεπιχειρησιακές πηγές. Προμήθεια είναι η απόκτηση υλικών και υπηρεσιών για να εξασφαλιστεί η λειτουργική αποτελεσματικότητα των διαδικασιών κατασκευής και Logistics της επιχείρησης. Η λειτουργία των προμηθειών περιλαμβάνει την επιλογή της γεωγραφικής θέσης του προμηθευτή, τον προσδιορισμό της μορφής στην οποία πρέπει να παραλαμβάνεται το προϊόν, την χρονική στιγμή των αγορών, τον καθορισμό των τιμών, τον ποιοτικό έλεγχο και πολλές άλλες ενέργειες. Το μεταβαλλόμενο οικονομικό περιβάλλον των τελευταίων χρόνων, χαρακτηρίστηκε από σημαντικές διακυμάνσεις στην διαθεσιμότητα και στο κόστος των υλικών και εξαιτίας αυτών οι προμή- θειες απέκτησαν μεγάλη σπουδαιότητα για την διαδικασία των Logistics. Υποστήριξη σε εξαρτήματα και υπηρεσίες. Εκτός από την μετακίνηση των πρώτων υλών, των ημικατεργασμένων και των έτοιμων προϊόντων, τα Logistics μπορούν να μελετήσουν αρκετές άλλες ενέργειες όπως την επισκευή των προϊόντων και τις υπηρεσίες που παρέχονται στον πελάτη σχετικά με αυτά. Η ευθύνη των Logistics δεν τελειώνει όταν το προϊόν αγοραστεί από τον πελάτη. Μέρος του marketing των επιχειρήσεων είναι να παρέχουν στον πελάτη υπηρεσίες και μετά την πώληση. Τέτοιες υπηρεσίες μπορεί να είναι η παροχή

12 12 ανταλλακτικών όταν το προϊόν καταστρέφεται ή δυσλειτουργεί. Οι αντιπρόσωποι αυτοκινητοβιομηχανιών, για παράδειγμα, πρέπει να έχουν κατάλληλο εξοπλισμένα τεχνικά τμήματα τα οποία να προσφέρουν πλήρη εξυπηρέτηση και επισκευή και τα Logistics είναι υπεύθυνα να εξασφαλίσουν την διαθεσιμότητα των εξαρτημάτων όπου και όταν ο πελάτης τα χρειάζεται. Στην βιομηχανική αγορά, όπου το προϊόν είναι ένα κομμάτι παραγωγικού εξοπλισμού, η οποιαδήποτε καθυστέρηση μπορεί να είναι τρομερά δαπανηρή για τον πελάτη, αν η βλάβη του προϊόντος προκαλεί δυσχέρειες ή διακοπή λειτουργίας της γραμμής παραγωγής. Η επιχείρηση εκτός από την παροχή του εξαρτήματος ή του ανταλλακτικού πρέπει να είναι σε θέση να αποκριθεί γρήγορα και σωστά. Η άριστη υποστήριξη σε εξαρτήματα και υπηρεσίες είναι καθοριστικής σημασίας όταν η γρήγορη και σωστή υποστήριξη είναι μέρος της προσπάθειας marketing της επιχείρησης. Συσκευασία. Η συσκευασία εκτελεί δύο βασικές λειτουργίες: Marketing και Logistics. Από την μεριά του Marketing η συσκευασία δρα σαν μια μορφή προβολής ή διαφήμισης. Το μέγεθος, το βάρος, το χρώμα και οι εκτυπωμένες πληροφορίες προσελκύουν τους πελάτες και βελτιώνουν την γνώση για το προϊόν. Από την σκοπιά των Logistics, η συσκευασία διαδραματίζει διπλό ρόλο. Πρώτα, η συσκευασία προστατεύει το προϊόν από καταστροφή στην διάρκεια της μεταφοράς ή της αποθήκευσης. Δεύτερο, η συσκευασία κάνει ευκολότερη την αποθήκευση και την μετακίνηση του προϊόντος μειώνοντας το κόστος διαχείρισης υλικών. Όταν οι επιχειρήσεις λειτουργούν στις διεθνείς αγορές η συσκευασία γίνεται ακόμα σπουδαιότερη. Τα προϊόντα που εμπορεύονται στις διεθνείς αγορές ταξιδεύουν μεγάλες αποστάσεις και απαιτούν περισσότερες λειτουργίες διαχείρισης. Σε πολλές χώρες, η επιχείρηση έχει να αντιμετωπίσει ελλείψεις στον εξοπλισμό διαχείρισης των υλικών και ανεκπαίδευτο προσωπικό. Γενικά οι συσκευασίες για διακίνηση στο εσωτερικό δεν έχουν την ίδια σπουδαιότητα με αυτές που απαιτούνται για το εξαγωγικό εμπόριο. Η διάθεση των ελαττωματικών και άχρηστων. Ένα ζήτημα που αφορά τα προϊόντα, στις διαδικασίες κατασκευής και Logistics είναι τα άχρηστα υλικά. Άν κάποιο υλικό δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παραχθούν άλλα προϊόντα, πρέπει με κάποιο τρόπο να διωχτεί. Πρέπει αποτελεσματικά και σωστά να εντοπιστεί, να μεταφερθεί και να φυλαχθεί. Άν το υλικό είναι επαναχρησιμοποιήσιμο ή ανακυκλώσιμο, οι υπεύθυνοι των Logistics θα το μεταφέρουν για επανεπεξεργασία. Διαχείριση επιστρεφομένων προϊόντων. Η διαχείριση των επιστρεφομένων αγαθών είναι ένα ακόμα σημαντικό τμήμα της διαδικασίας των Logistics. Οι αγοραστές ίσως επιστρέψουν στον πωλητή κάποια προϊόντα που είναι κατεστραμμένα, δυσλειτουργούν ή επειδή δεν είναι αυτά που ζήτησαν. Είναι εύκολο τα Logistics να ακολουθήσουν λανθασμένο δρόμο σ αυτό το θέμα επειδή η συντριπτική πλειοψηφία της μεταφοράς προϊόντων γίνεται προς μια κατεύθυνση. Τα περισσότερα συστήματα Logistics δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένα για να διαχειριστούν κίνηση προϊόντων με αντίστροφη πορεία. Σε πολλές βιομηχανίες στις οποίες οι πελάτες επιστρέφουν προϊόντα για επισκευές εντός της εγγύησης, αντικαταστάσεις ή ανακυκλώσεις, το κόστος των Logistics

13 13 είναι εξαιρετικά υψηλό. Το κόστος μετακίνησης ενός προϊόντος από τον πελάτη πίσω στον παραγωγό ίσως να είναι πολλές φορές περισσότερο από το αντίστοιχο κόστος μετακίνησης από τον παραγωγό στον πελάτη. Συχνά τα επιστρεφόμενα αγαθά δεν μπορούν να αποσταλούν, να αποθηκευτούν και να γίνει εύκολα η διαχείριση τους εξαιτίας του υψηλού κόστους. Τα Logistics των επιστροφών θα γίνουν όλο και περισσότερο σημαντικά όσο οι πελάτες απαιτούν πιο ευέλικτες και αποτελεσματικές πολιτικές επιστροφών και όσο γίνονται πιο σημαντικά ζητήματα που σχετίζονται με το περιβάλλον, όπως η ανακύκλωση. 1.4 ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΤΩΝ LOGISTICS Προκειμένου να κατανοηθεί ο σπουδαίος ρόλος της διοίκησης των Logistics στον σημερινό επιχειρηματικό κόσμο, είναι αναγκαίο να εξετάσουμε την ιστορική πορεία ανάπτυξης τους. Τα Logistics εξετάστηκαν για πρώτη φορά σε εργασίες μελετητών στις αρχές του αιώνα, αν και σαν ανθρώπινη δραστηριότητα υπάρχει πολλούς αιώνες πριν. Ο John Crowell (1901) ανέλυσε το κόστος και τους παράγοντες που επιδρούν στα αγροτικά προϊόντα στο Report of the Industrial Commission on the Distribution of Farm Products της Αμερικάνικής κυβέρνησης. Αργότερα, ο Arch Shaw στο An Approach to Business Problems (1916) ανέλυσε τα στρατηγικά στοιχεία των Logistics. Τον ίδιο χρόνο ο L.D.H. Weld παρουσίασε τις ιδέες των χρησιμοτήτων του marketing (χώρου, χρόνου, απόκτησης) και τα κανάλια διανομής. Το 1927 ο όρος Logistics προσδιορίστηκε από τον Ralph Borsodi με τον ίδιο τρόπο που χρησιμοποιείται και σήμερα: Υπάρχουν δύο χρήσεις του όρου διανομή που πρέπει να ξεκαθαριστούν με σαφήνεια.πρώτα, η χρήση της λέξης για να περιγράψει την φυσική διανομή όπως είναι η μεταφορά και η αποθήκευση. Δεύτερο, η χρήση της λέξης διανομή για να περιγράψει αυτό που καλύτερα ορίζεται σαν marketing. Μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου, τα Logistics αναπτύχθηκαν περισσότερο. Χρησιμοποιήθηκαν παράλληλα με μια νέα επιχειρηματική φιλοσοφία που εμφανίστηκε την δεκαετία του 50, την ιδεολογία marketing και από τότε τα Logistics συνδυάστηκαν σε ακόμα μεγαλύτερο βαθμό με τις υπηρεσίες προς τον πελάτη και τα στοιχεία κόστους των προσπαθειών marketing μιας επιχείρησης. Μια μελέτη του 1956 για την οικονομία των αερομεταφορών πρόσθεσε μια ακόμα διάσταση στον χώρο των Logistics. Η μελέτη εισήγαγε τον όρο ανάλυση συνολικού κόστους. Οι αερομεταφορές είναι μια ακριβή μορφή μεταφορών. Όμως, όταν χρησιμοποιούνται αντί για άλλους τρόπους μεταφοράς μπορούν αν οδηγήσουν σε μικρότερο κόστος αποθεμάτων και αποθήκευσης επειδή μια επιχείρηση διανέμει άμεσα στους πελάτες της. Η δεκαετία του 60 έδωσε αρκετά νέα στοιχεία ανάπτυξης των Logistics. Το 1961 οι Edward Smykay, Donald Bowersox και Frank Mossman έγραψαν ένα από τα κορυφαία κείμενα για την διοίκηση των Logistics. Το βιβλίο τους εξέτασε τα Logistics από την σκοπιά του συστήματος ή της εταιρείας και ανέλυσε την έννοια του συνολικού κόστους. Το 1963 ιδρύθηκε το Council of Logistics Management για να αναπτυχθεί η θεωρία και να γίνει κατανοητή η διαδικασία των

14 14 Logistics, να προβληθεί η τέχνη και η επιστήμη της διοίκησης συστημάτων Logistics και για να προκληθεί επιστημονικός διάλογος και ανάπτυξη στον τομέα. Θα λειτουργεί αποκλειστικά χωρίς κέρδη και σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς και θεσμούς. Στο διάστημα μετά την δεκαετία του 60 και μέχρι την δεκαετία του 80, πάρα πολλά βιβλία, άρθρα, καταχωρήσεις και ομιλίες έγιναν με θέμα την διοίκηση των Logistics. Ένα από τα πρώτα κείμενα που εξέταζαν την σχέση μεταξύ λογιστικής και Logistics ήταν το Accounting and Control in Physical Distribution Management του Michael Schiff που δημοσιεύτηκε το Η μελέτη ήταν εργαλείο στην δημιουργία ενημερότητας για το ότι η λογιστική και οι χρηματοοικονομικές πληροφορίες είναι ζωτικής σημασίας για τα Logistics. Το 1976 οι Lalonde και Zinszer δημοσίευσαν την μελέτη Customer Service Meaning and Measurement την πρώτη λεπτομερή διερεύνηση του θέματος των υπηρεσιών προς τον πελάτη. Σαν μέρος της ιδεολογίας marketing, η ικανοποίηση του πελάτη απαιτεί μια ολοκληρωμένη κατανόηση των υπηρεσιών προς τον πελάτη. Αυτές οι μελέτες συνεχίζουν να επηρεάζουν την επιστήμη των Logistics μέχρι σήμερα. Οι Επιπτώσεις των Ηλεκτρονικών Υπολογιστών στα Logistics Η τεχνολογία των ηλεκρονικών υπολογιστών και των εφαρμογών τους σε προγράμματα (software) είναι δύο άλλοι παράγοντες που μεγάλωσαν το ενδιαφέρον των επιχειρήσεων για την διοίκηση των Logistics. Η ανάπτυξη της τεχνολογίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών επιτρέπει στα διοικητικά στελέχη να διοικούν και να εφαρμόζουν τα Logistics πιο αποτελεσματικά και πιο αποδοτικά. Οι επιχειρήσεις διαχειρίζονται πλέον πιο σωστά το κόστος αξιοποιώντας την ταχύτητα και την ακρίβεια του ηλεκτρικού υπολογιστή. Μπορούν να χρησιμοποιούν πολυσύνθετες τεχνικές για να ελέγχουν δραστηριότητες όπως ο χρονικός προγραμματισμός της παραγωγής, ο έλεγχος των αποθεμάτων, η διαδικασία παραγγελιών και άλλα. Στην πραγματικότητα, αυτά τα πλεονεκτήματα και οι επιπτώσεις τους στο marketing της επιχείρησης, στην παραγωγή και στις χρηματοοικονομικές ενέργειες έχουν βελτιώσει την ενημερότητα της ανώτατης διοίκησης για τα Logistics. Από την δεκαετία του 70 και μετά με αποκορύφωμα την δεκαετία του 90 έχει αναπτυχθεί σε υψηλά επίπεδα ο παγκόσμιος ανταγωνισμός.όλο και περισσότερες επιχειρήσεις διεθνοποιούνται, κάτι που αποδεικνύεται από την αύξηση των εξαγωγών σε άλλες χώρες. Οι εταιρείες διεισδύουν σε νέες αγορές σε ολόκληρο τον πλανήτη. Για παράδειγμα, οι Η.Π.Α έγιναν μια ελκυστική εμπορική αγορά για πολλές Ευρωπαϊκές και Ασιατικές επιχειρήσεις που παράγουν αυτοκίνητα, ηλεκτρονικά και ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Παρόμοιες αγορές στην Δυτική Ευρώπη, στην Κίνα, στην Ρωσία και στις χώρες της τέως Ανατολικής Ευρώπης έχουν γίνει πλέον σημαντικές αγορές για κλάδους διαφόρων προϊόντων και υπηρεσιών που εδρεύουν στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τις ΗΠΑ. Οι εμπορικές επιχειρήσεις σε ολόκληρο τον κόσμο έχουν αναγνωρίσει την ανάγκη να στραφούν στην παγκόσμια αγορά. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι εταιρείες διαπιστώνουν ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης και οι

15 15 όγκοι πωλήσεων στις διεθνείς αγορές είναι πολύ καλύτεροι από τα αντίστοιχα στοιχεία της εσωτερικής αγοράς. 1.5 ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΥΠΟΓΡΑΜΜΙΖΟΥΝ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΤΩΝ LOGISTICS. Πολλοί παράγοντες υπογραμμίζουν την αναγνώριση της σπουδαιότητας των Logistics. Ανάμεσα στους σημαντικότερους από αυτούς τους παράγοντες είναι: η πρόοδος στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στις ποσοτικοποιημένες τεχνικές, η ανάπτυξη της συστηματικής προσέγγισης και της έννοιας του συνο- λικού κόστους, η αναγνώριση του ρόλου των Logistics στο πρόγραμμα υπηρεσιών προς τον πελάτη, η μείωση των κερδών αρκετών επιχειρήσεων που δεν εξέτασαν με επιτυχία λειτουργικούς τομείς στους οποίους μπορούν να επιτευχθούν περικοπές του κόστους, η αύξηση των κερδών σαν επακόλουθο της αυξανόμενης αποτελεσμα- τικότητας των Logistics, η γενική οικονομική κατάσταση από την δεκαετία του 50 και μετά και η αναγνώριση ότι τα Logistics μπορούσαν να βοηθήσουν στην δημιουργία ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στον χώρο της αγοράς. Αναμφίβολα, πολλοί παράγοντες που λειτουργούν ανεξάρτητα (ακόμα δεν έχουν συνδεθεί ώστε να συμμετέχουν σε συλλογικά αποτελέσματα), βοηθούν στην αύξηση του ενδιαφέροντος για τα Logistics. Σίγουρα η αναγνώριση των επιπτώσεων στο κόστος και τις υπηρεσίες της διαδικασίας των Logistics είναι ένα σημαντικό βήμα. Για επιχειρήσεις κάποιων κλάδων το αποτέλεσμα είναι προβλέψιμο. Το κόστος των Logistics σαν ποσοστό της αξίας ενός προϊόντος για έναν παραγωγό βιομηχανικών προϊόντων (π.χ. χημικά) θα είναι ψηλότερο από το κόστος των Logistics σε μια φαρμακευτική βιομηχανία. Γενικά η αξία του προϊόντος (μετρούμενη σε δραχμές ανά κιλό) είναι πολύ μεγαλύτερη για τα φαρμακευτικά προϊόντα σε σχέση με τα μη διαρκή καταναλωτικά προϊόντα (πρώτες ύλες και βιομηχανικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή ετοίμων προϊόντων). Σαν αποτέλεσμα, το κόστος των Logistics θα είναι μικρότερο ποσοστό στο σύνολο των πωλήσεων της εταιρείας για τα φαρμακευτικά προϊόντα. Για να γίνει αντιληπτό, υποθέτουμε ότι μια αποστολή προϊόντων εκτιμάται σε 10 εκατομμύρια δραχμές για την φαρμακευτική και 2 εκατομμύρια δραχμές για την εταιρεία των μη διαρκών καταναλωτικών. Εξαιτίας παραγόντων όπως οι συνθήκες την αγοράς, το επίπεδο του ανταγωνισμού, τους τρόπους μεταφοράς, την φύση του προϊόντος (φθαρτότητα και χρόνος ζωής), το κόστος διαχείρισης αποθέματος και των γενικότερων χαρακτηριστικών των προϊόντων, η φαρμακευτική εταιρεία πληρώνει 300 χιλιάδες δραχμές για την διανομή των προϊόντων, ενώ η άλλη εταιρεία 250 χιλιάδες δραχμές. Σε απόλυτες τιμές, η φαρμακευτική πληρώνει περισσότερα χρήματα, όμως σαν ποσοστό της

16 16 αξίας του προϊόντος ή των πωλήσεων πληρώνει 5% έναντι του 12,5% της άλλης επιχείρησης. Ακόμα εκτός των δαπανών των Logistics της επιχείρησης, η αύξηση των κερδών μπορεί να προέλθει από την αύξηση της αποτελεσματικότητας των Logistics και την αύξηση του ενδιαφέροντος για την διοίκηση των Logistics. Στη δεκαετία που διανύουμε, πολλές επιχειρήσεις ανακάλυψαν ότι έγινε πολύ πιο δύσκολο να διατηρηθούν τα παραδοσιακά περιθώρια κέρδους και οι γνωστοί ρυθμοί ανάπτυξης εξαιτίας της αύξησης του εγχώριου και διεθνούς ανταγωνισμού, της ωρίμανσης των αγορών, των κυβερνητικών κανονισμών και άλλων παραγόντων, ιδιαίτερα την δεκαετία όλο και περισσότερες Ελληνικές Επιχειρήσεις θα στραφούν, εξαιτίας της ανταγωνιστικότητας που αντιμετωπίζουν, στην φιλοσοφία των Logistics. Μια εταιρεία μπορεί να εφαρμόσει τρεις βασικές στρατηγικές σε συνθήκες συμπίεσης των κερδών. Πρώτα, μπορεί να προσπαθήσει να δημιουργήσει πρόσθετες πωλήσεις μέσω της αύξησης των προσπαθειών marketing. Για πολλές επιχειρήσεις, όμως, αυτό μπορεί να είναι πολύ δύσκολο και δαπανηρό. Οι αυξημένες πωλήσεις σε ώριμες ή έντονα ανταγωνιστικές αγορές είναι πολύ δύσκολη υπόθεση. Σε αγορές με μικρή ανάπυξη, ο ρυθμός ανάπτυξης μπορεί να είναι μικρότερος από τις επιπλέον πωλήσεις που έχει ανάγκη η εταιρεία. Ακόμα σε συνθήκες αγοράς με ταχεία ανάπτυξη, μια επιχείρηση ίσως να μην μπορεί να επιτύχει την επιθυμητή αύξηση των πωλήσεων εξαιτίας προβλημάτων στους παραγωγικούς συντελεστές, στον ανταγωνισμό ή σε άλλους παράγοντες της αγοράς. Ένας δεύτερος τρόπος βελτίωσης της κερδοφορίας θα ήταν η αύξηση των τιμών των προϊόντων της επιχείρησης. Πάλι όμως, τέτοιες αυξήσεις δεν θα είναι πάντα εφικτές με δεδομένες συνθήκες της αγοράς. Οι αυξήσεις των τιμών δεν θα έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα στις πωλήσεις σε συνάρτηση με την ελαστικότητα της ζήτησης προς την τιμή. Συνήθως οι επιχειρήσεις διστάζουν να αυξήσουν τις τιμές εκτός και αν το υψηλότερο κόστος των υλικών, η παραγωγή ή εργασία κάνει αναπόφευκτες αυτές τις αυξήσεις. Έτσι μια τρίτη στρατηγική, αυτή της μείωσης του κόστους της επιχείρησης, είναι αυτή που θα πρέπει να ακολουθήσουν οι περισσότερες επιχειρήσεις. Όταν οι επιχειρήσεις αυτοαναλύονται, προσπαθούν να εντοπίσουν τομείς για περικοπές κόστους και για αύξηση της παραγωγικότητας. Πολλές εταιρείες θεωρούν δύσκολο να μειώσουν το κόστος κατασκευής και marketing. Οι περισσότερες βιομηχανικές επιχειρήσεις που χρειάζονται μεταποιητικό τομέα έχουν ήδη εξοπλιστεί και λειτουργούν αποτελεσματικά. Μπορούν να αυξήσουν την παραγωγικότητα τους ώστε να μειώσουν το κόστος κατασκευής, αλλά το αυξανόμενο κόστος αυτής της προσέγγισης μπορεί να αποδειχτεί αρκετά μεγάλο. Υπάρχουν μερικές βιομηχανίες στις οποίες έχουν επιτευχθεί μεγάλα επίπεδα παραγωγικότητας, αλλά αυτό δεν γίνεται παντού. Στον τομέα του marketing, υπάρχουν αρκετά διοικητικά στοιχεία που μπορούν να μειωθούν ώστε το κόστος να γίνει μικρότερο. Όμως αρκετές επιχειρήσεις είναι απρόθυμες να μειώσουν τις δραστηριότητες marketing, ειδικά την διαφήμιση, επειδή φοβούνται μια δυσμενή αντίδραση της αγοράς. Οι εταιρείες που εμπορεύονται καταναλωτικά προϊόντα σε έντονα ανταγωνιστικούς κλάδους συνήθως διστάζουν να μειώσουν τα έξοδα για

17 17 το marketing. Αντίθετα, κάθε χρόνο μεγαλώνουν τους προϋπολογισμούς τους για ενέργειες marketing. Αύξηση του Κέρδους από τα Logistics. Για πολλές επιχειρήσεις, τα Logistics είναι ο τομέας που προσδοκούν ότι θα επιτύχουν μείωση του κόστους. Και σε πολλές περιπτώσεις, τέτοιες περικοπές του κόστους έχουν μεγαλύτερες επιπτώσεις στην κερδοφορία της επιχείρησης από ότι στην αύξηση της ποσότητας των πωλήσεων. Υποθέτουμε για παράδειγμα, ότι το καθαρό κέρδος σε κάθε πώληση είναι 2%, όπως εμφανίζεται στον Πίνακα 1.3. Με μια απλή εξέταση κάθε αύξηση των πωλήσεων κατά 1 δραχμή είναι ισοδύναμη με περικοπή κόστους 0,02 δραχμών. Σε μια τόσο μικρή κλίμακα, οι αριθμοί φαίνονται ασήμαντοι, αλλά το σπουδαίο στοιχείο είναι η αναλογία. Όσο γίνονται μεγαλύτερες οι περικοπές του κόστους, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η υποτιθέμενη αύξηση των πωλήσεων. Ένα πραγματικό παράδειγμα, θα βοηθήσει στην κατανόηση αυτού του θέματος. Αν το Καθαρό Κέρδος για κάθε Δραχμή Πώλησης είναι 2% τότε: Μια περικοπή κόστους Ισοδυναμεί με αύξηση των πωλήσεων 0,02 Ευρώ. 1 Ευρώ * Πίνακας 1.3 Αύξηση του κέρδους που προέρχεται από περικοπή κόστους των Logistics. Οι ενέργειες των Logistics δεν ολοκληρώνονται κάτω από τις οδηγίες ενός διευθυντή ενός τομέα, αλλά διαχέονται σε ολόκληρο τον οργανισμό. Κάποια στοιχεία των Logistics βρίσκονται κάτω από την δικαιοδοσία του τομέα της κατασκευής και κάποια άλλα στο τομέα marketing και χρηματοοικονομικών. Η επιχείρηση πρέπει να δημιουργήσε μια ανώτατη θέση διοικητικού στελέχους για τα Logistics και να του εκχωρήσει όλες τις αρμοδιότητες για αυτό τον τομέα. Η έλλειψη διπλών ενεργειών, ο καλύτερος έλεγχος και η αύξηση της προσοχής της διοίκησης στα Logistics θα έχει σαν αποτέλεσμα περικοπές του κόστους. Οι περικοπές έχουν μεγάλες επιπτώσεις στην κερδοφορία τέτοιες που δεν θα επιτευχθούν με ανάλογη αύξηση των πωλήσεων. Παράγοντες όπως ο ανταγωνισμός, οι ρυθμοί ανάπτυξης της αγοράς και οι πόροι της εταιρείας δεν

18 18 δείχνουν ότι αναμένεται σημαντική αύξηση των πωλήσεων την επόμενη τετραετία και μέχρι το Η μη αύξηση των πωλήσεων είναι μια πειστική ένδειξη στην διοίκηση της οικονομικής μονάδος ότι χρειάζεται επανεξέταση των δυνατοτήτων περικοπής του κόστους που μπορούν να προκύψουν από σωστότερη διοίκηση των Logistics. Ενεργοποίσηση του Συστήματος Διοίκησης των Logistics. Οι προσεγγίσεις της διοίκησης των Logistics διαφέρουν και εξαρτώνται από τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά της κάθε εταιρείας και των προϊόντων της. Το ερώτημα του πως μια επιχείρηση μπορεί να οργανώσει το σύστημα των Logistics της παραμένει. Ενώ η ακριβής οργανωτική δομή θα διαφέρει από εταιρεία σε εταιρεία, είναι σπουδαίο το σύστημα των Logistics να είναι όσο το δυνατό καλύτερο από την άποψη του κόστους και των υπηρεσιών. Μπροστά στο πρόβλημα του υψηλότερου κόστους των λειτουργιών και της αύξησης των πιέσεων από τους πελάτες για καλύτερες υπηρεσίες, τα Logistics του οργανισμού πρέπει να εκτιμηθούν και να διαφοροποιηθούν αν χρειάζεται, για να ανταποκριθούν σ αυτές τις προκλήσεις. Η γνώση και κατανόηση των παραγόντων που κάνουν αποτελεσματικό ένα οργανισμό και η γνώση του πως αυτοί οι παράγοντες αλληλοσυσχετίζονται είναι τα πρώτα βήματα προς την ανάπτυξη και αριστοποίηση του συστήματος των Logistics σε μια εταιρεία. Οποιοδήποτε σύστημα Logistics επιλεγεί από μια επιχείρηση το σύστημα πρέπει να είναι ευέλικτο δηλαδή να μπορεί να αντιμετωπίσει απρόοπτες καταστάσεις. Οι εταιρείες εκείνες που θεωρούνται οι κορυφαίες στον τομέα των Logistics, αναφέρονται σαν ηγέτες και δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στην ευελιξία. Οι τομείς ή οι δραστηριότητες των Logistics όπου η ευελιξία είναι πολύ σημαντικό στοιχείο είναι οι ειδικές απαντήσεις των πελατών για υπηρεσίες, οι εισαγωγές στην αγορά νέων προϊόντων όπως και οι αποσύρσεις προϊόντων, οι ελλείψεις στις προμήθειες, οι βλάβες των ηλεκτρονικών υπολογιστών και η εξατομίκευση των υπηρεσιών για συγκεκριμένες αγορές ή πελάτες. 1.6 ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Οι ειδικοί των Logistics θα αντιμετωπίσουν πολλές και σύνθετες προκλήσεις στην επόμενη πενταετία Οι προκλήσεις του μέλλοντος θα είναι έντονες στους τομείς του στρατηγικού σχεδιασμού, στην χρήση των Logistics σαν ένα επιθετικό όπλο του marketing, στην λογιστική της διανομής, στην ανάγκη για ευρύτερο πεδίο διοικητικών ικανοτήτων, στρατηγικές εφαρμογές και συνεργασίες και η τεχνολογία. Στρατηγικός Σχεδιασμός Ο Πίνακας 1.4 παρουσιάζει την αυξανόμενη σπουδαιότητα των Logistics στην ανταγωνιστική στρατηγική.

19 19 * Πίνακας 1.4 Η Αυξανόμενη Σπουδαιότητα των Logistics. Σειρά κατάταξης κατά σπουδαιότητα Δραστηριότητες Marketing Τιμολόγηση ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΡΟΣ ΤΟΥ ΠΕΛΑΤΕΣ Διοίκηση πωλητών ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΜΟΣ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ 9 5 * ΚΟΣΤΟΥΣ MARKETING Έρευνα και ανάπτυξη προϊόντος ΦΥΣΙΚΗ ΔΙΑΝΟΜΗ Έρευνα αγοράς Οργανωτική δομή marketing 7 8 * Σχεδιασμός διαφήμισης & προώθησης πωλήσεων ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΝΑΛΙΟΥ ΔΙΑΝΟΜΗΣ 8 10 * Επέκταση της πίστωσης στους * πελάτες Δημόσιες σχέσεις * Αποτελέσματα μελέτης, που έγινε το 1984 από τους St. W. Mc. Daniel και Rich, T. Hise και δημοσιεύτηκε σε άρθρο με τίτλο Shaping the Marketing Cutticulum: The CEO Perspective Journal of Marketing Golucation 6, no. 2 (Summer 1984) pp Δραστηριότητες όπως οι υπηρεσίες προς τους πελάτες, προϋπολογισμός και έλεγχος των λειτουργιών των Logistics, ο έλεγχος των αποθεμάτων και η τοποθέτηση των αποθηκευτικών χώρων έχουν εξελιχθεί σε σπουδαία συστατικά της διαδικασίας σχεδιασμού στρατηγικής της επιχείρησης. Ο Charles W. Smith, ένας σύμβουλος marketing, πρώην πρόεδρος του American Marketing Association και τέως διευθυντής σχεδιασμού διανομής της Nabisco αναφέρει σε άρθρο του: Σήμερα, πολλά ανώτατα διοικητικά στελέχη του marketing αντιμετωπίζουν θέματα που δεν προκύπτουν από το επίπεδο του κόστους διανομής, αλλά από τις στρατηγικές για την παροχή υπηρεσιών παράδοσης και για την κάλυψη της αγοράς, που χρειάζονται για να διατηρηθεί και αυξηθεί η κερδοφορία του τμήματος αγοράς. Αυτή η νέα στάση απέναντι στην διανομή, αναπτύσσει την ενημερότητα στο τμήμα αυτό της ανώτατης διοίκησης που πιστεύει ότι η ενίσχυση του συστήματος διανομής μιας εταιρείας ίσως να μην καθορίζει μονάχα την κερδοφορία της αλλά και την επιβίωση της. Πραγματικά, η μελλοντική επιτυχία μιας εταιρείας θα επηρεάζεται από τον βαθμό στον οποίο τα Logistics ολοκληρώνονται στην διαδικασία στρατηγικού σχεδιασμού της επιχείρησης. Τα Logistics παίζουν κεντρικό ρόλο στην κατάκτηση του βραβείου υπηρεσιών από μια εταιρεία. Το 30% των σημείων που αξιολογούνται για την βαθμολογία του βραβείου βασίζονται στην ικανοποίηση των πελατών. Τα

20 20 Logistics μέσα από την δημιουργία υπηρεσιών προς τους πελάτες, συνεισφέρουν σημαντικά στην δυνατότητα του marketing να ικανοποιεί τους πελάτες. Χωρίς ένα καλό σύστημα Logistics, είναι απίθανο μια εταιρεία να ικανοποιεί τους πελάτες επαρκώς ώστε να κατακτήσει την διάκριση. Η κατηγορία Επικέντρωση στον Πελάτη και Ικανοποίηση εξετάζει την γνώση που έχει η εταιρεία για τον πελάτη, την αποδοτικότητα στις προσδοκίες του πελάτη και την δυνατότητα να ικανοποιεί απαντήσεις και προσδοκίες. Χωρίς ένα σχεδιασμό, καμιά επιχείρηση δεν μπορεί να ελπίσει σε καλά αποτέλεσμα σ αυτό τον τομέα. Τα Logistics σαν Όπλο του Επιθετικού Marketing Τα Logistics μπορούν να είναι αιτία ανταγωνιστικού πλεονε- κτήματος για μια επιχείρηση όπως ακριβώς ένα καλό προϊόν, μια καλή προβολή και μια καλή τιμολογιακή πολιτική. Η διανομή μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν πρωταρχική απάντηση του για ποιο λόγο η αγορά στόχος θα αγοράσει και η διανομή μπορεί να σχεδιαστεί σαν μια μοναδική προσφορά που δεν μπορεί να αντιγραφεί από τους ανταγωνιστές. Οι καταναλωτές θεωρούν ότι η παράδοση στην στιγμή, οι μικρές καθυστερήσεις, να παραδίδονται τα προϊόντα σε καλή κατάσταση και η αποτελεσματική διαχείριση των προβλημάτων τα σπουδαιότερα στοιχεία στην προσπάθεια μιας εταιρείας να αυξηθούν οι πωλήσεις και η ικανοποίηση των πελατών. Σήμερα στην εποχή που μικραίνει ο κύκλος ζωής των προϊόντων, μεγαλώνουν οι γραμμές προϊόντος, μετακινούνται οι αλυσίδες διανομής και η τεχνολογία μεταβάλλεται, η επιστήμη της διοίκησης των Logistics έχει γίνει ακρογωνιαίος λίθος της ανταγωνιστικής επιτυχίας. Οι εταιρείες που βλέπουν τα Logistics σαν ένα επιθετικό όπλο του marketing είναι σίγουρο ότι θα αναγάγουν τα Logistics σαν ένα ολοκλη- ρωμένο τμήμα της επιχειρηματικής στρατηγικής. Λογιστική της Διανομής Η ολοκληρωμένη διοίκηση των Logistics βασίζεται στην ανάλυση του συνολικού κόστους. Αυτό σημαίνει ότι σε μια δεδομένη κατάσταση υπηρεσιών προς τους πελάτες, η διοίκηση θα ελαχιστοποιήσει το συνολικό κόστος των επιμέρους δραστηριοτήτων. Γενικά, οι λογιστές δεν ανταγωνίζονται με τους ειδικούς των Logistics και δείχνουν μικρό ενδιαφέρον σε αυτό τον τομέα. Συνεπώς, αν δεν είναι διαθέσιμα τα αναγκαία στοιχεία για το κόστος, η έλλειψη αυτών των στοιχείων θα εμποδίσει τις επιχειρήσεις να επιτύχουν το ελάχιστο συνολικό κόστος των Logistics. Η διαθεσιμότητα των πληροφοριών κόστους των Logistics πρέπει να είναι βασική επιδίωξη της διοίκησης. Η ανάπτυξη των πληροφοριών κόστους των Logistics για λήψη αποφάσεων και έλεγχο είναι ένα από τα δυσκολότερα έργα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις. Η πλήρης εφαρμογή των ολοκληρωμένων Logistics βασίζεται στην ανάλυση του συνολικού κόστους και η αληθινή δυνατότητα δεν θα προσεγγιστεί μέχρι να είναι διαθέσιμες στους λήπτες αποφάσεων οι απαιτούμενες πληροφορίες κόστους. Όπως θα δούμε σε άλλο κεφάλαιο υπάρχει ένα αξιοσημείωτο κενό μεταξύ των απαιτούμενων και των διαθέσιμων πληροφοριών

21 21 κόστους, στις περισσότερες επιχειρήσεις. Η υπέρβαση αυτών των περιορισμών είναι μια σπουδαία πρόκληση. Οι μελλοντικές δυνατότητες της έννοιας της διοίκησης ολοκληρωμένων Logistics εξαρτάται από την ικανότητα να αποκτηθούν οι απαιτούμενες λογιστικές πληροφορίες. Ακόμα, ενώ αρκετές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν αναφορές κερδοφορίας (πλήρες κόστος) και συνεισφοράς (συμμετοχής) στο κόστος, η ποιότητα αυτών των αναφορών ποικίλει. Δεν είναι σημαντικό μονάχα να υπάρχουν λογιστικά συστήματα διανομής σε μια επιχείρηση, πρέπει να δημιουργούνται αναφορές ακριβείς και επίκαιρες από αυτές τις πληροφορίες, έτσι ώστε τα στελέχη να γνωρίζουν όσα χρειάζονται. Μονάχα τότε μπορούν να γίνουν οι άριστες εξισορροπήσεις κόστους των Logistics. Οι Ανάγκες για Ευρύτερες Διοικητικές Ικανότητες Όσο αυξάνεται το κόστος, τόσο αυξάνεται το ποσοστό από κάθε δραχμή πωλουμένων που ξοδεύει η εταιρεία για δραστηριότητες των Logistics, τα οποία αποκτούν αξιοζήλευτη θέση μέσα στον οργανισμό. Τα διευθυντικά στελέχη περνούν ένα τμήμα του χρόνου τους σε αντικείμενα εκτός της λειτουργίας των Logistics, όπως η συσκευασία, ο σχεδιασμός του προϊόντος και οι προβλέψεις πωλήσεων. Με αυτές τις αρμοδιότητες προέκυψε η ανάγκη για επιμόρφωση στα χρηματοοικονομικά, στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, στα διεθνή θέματα, στο management, στους ανθρώπινους πόρους και το marketing Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι υπάρχει άμεση ανάγκη για επιμόρφωση στελεχών στους παρακάτω τομείς Τομέας Ποσοστό Αποκρινόμενων Χρηματοοικονομικά 20% Διεθνές επιχειρήσεις/ Logistics 15 Logistics 14 Ηλεκτρονικοί υπολογιστές 10 Marketing/Πωλήσεις 7 Γενικές επιχειρήσεις/διοίκηση 6 Προσωπικό/Ανθρώπινοι πόροι 5 Νομικά/Περιβάλλον 5 ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Τα διοικητικά στελέχη ερωτήθηκαν: Άν σας δινόταν η ευκαιρία να επιστρέψετε στο σχολείο στο προσεχές μέλλον και να παρακολουθήσετε μαθήματα της επιλογής σας, τι θα σπουδάζατε; Πίνακας 1.6 Θεωρούμενες Εκπαιδευτικές Ανάγκες (1994)

22 22 Παράγοντας Ποσοστό Κόστος των Logistics 26% Υπηρεσίες προς τους πελάτες 24 Γρήγορη απόκριση/συστήματα 8 υποστήριξης αποφάσεων Πληροφοριακά συστήματα 8 Ανταγωνιστικό πλεονέκτημα 6 Ολοκλήρωση 6 Διεθνοποίηση 5 Τεχνολογία 5 Ποιότητα 3 Νομικά/Περιβάλλον 2 Πίνακας 1.7 Παράγοντες που θα Επηρεάσουν την Ανάπτυξη της Λειτουργίας των Logistics στις Επιχειρήσεις στην Δεκαετία του 90 Τα Logistics σε Όλο τον Κόσμο Όλο και περισσότερες εταιρείες ασχολούνται με τις διεθνείς αγορές, μέσω εξαγωγών, θυγατρικών, κοινών επιχειρήσεων (joint ventures) σε όλο το κόσμο. Αυτή η τάση θα συνεχιστεί. Από αυτή την επέκταση στο παγκόσμιο marketing προκύπτει η ανάγκη δημιουργίας παγκόσμιων δικτύων Logistics. Τα στελέχη των διεθνών Logistics θα πρέπει να αποκτήσουν πολλές νέες δεξιότητες που δεν τους χρειάζονταν στα εγχώρια Logistics. Τέτοιες δεξιότητες αφορούν τομείς όπως τα διεθνή χρηματοοικονομικά, η πολιτική επιστήμη και οι πρακτικές και οι συνήθειες των ξένων αγορών. Όσο μια επιχείρηση εξαπλώνεται διεθνώς, οι έννοιες της ολοκληρωμένης διοίκησης των Logistics και της ανάλυσης του συνολικού κόστους γίνονται πιο πολύπλοκες και δύσκολες στην επόπτευση τους. Στο μέλλον αναμένεται να εμφανιστούν νέες τάσεις και να συμβούν γεγονότα που θα έχουν αντίκτυπο στις επιχειρήσεις που ήδη ασχολούνται με τα διεθνή Logistics ή τις εταιρείες που σκοπεύουν να ασχοληθούν με αυτά. Μερικά από αυτά που προβλέπεται να συμβούν είναι: 1. Αύξηση του αριθμού των διοικητικών στελεχών των Logistics με διεθνές αρμοδιότητες και εξουσίες. 2. Αύξηση του μεγέθους και του αριθμού των διεθνών ζωνών εμπορίου. 3. Μείωση στην ποσότητα και αύξηση στην προτυποποίηση των διεθνών εγγράφων και κειμένων 4. Αύξηση στην χρήση ξένων αποθηκευτικών χώρων που θα ανήκουν και θα ελέγχονται από την εξαγωγική εταιρεία. 5. Αύξηση του αριθμού των μικρότερων επιχειρήσεων που θα ασχο- ληθούν με τις εξαγωγές, ενώ οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις θα χρησιμοποιήσουν τις μεθόδους παραχώρησης αδειών, κοινών επιχειρήσεων ή άμεσης ιδιοκτησίας στην προσπάθεια εξαγωγών σε αγορές άλλων χωρών.