III. FUSHA MAGNETIKE. FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
|
|
- Ἀβειρὼν Βιτάλη
- 6 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 III.1. Fusha magnetike e magnetit të përhershëm Nëse në afërsi të magnetit vendosim një trup prej metali, çeliku, kobalti ose nikeli, magneti do ta tërheq trupin dhe ato do të ngjiten njëra me tjetrën. Nëse në rrethin e magnetit do te vendosim një magnet tjetër, do të verejmë se të dy magnetët do të tërhiqen në mes veti, por edhe mund të dëbohen, nëse njërin nga magnetët e rrotullojmë në skajin tjetër. Kjo dukuri na përkujton në bashkëveprimin e ngarkesave elektrike, ku dy ngarkesa të llojit të njejtë dëbohen dhe dy ngarkesa të llojit të kundërt tërhiqen në mes veti. Nga kjo mund të kuptojmë se edhe tek magnetët ka dy pole, me atë që njëri quhet pol i veriut, kurse tjetri pol i jugut. Nocionet pol i veriut dhe pol i jugut janë huazuar nga gjeomagnetizmi, ku në afërsi të polit gjeografik të veriut paraqitet poli magnetik i jugut dhe e kundërta, në afërsi të polit gjeografik të jugut paraqitet poli magnetik i verikut. Nga kjo që u tha më sipër, mund të konstatojmë se magneti mund të veprojë në largësi, pa kontakt. Kjo na sjell në përfundim se rreth magnetit ekziston fushë e cila vepron në këto trupa. Kjo fushë quhet fushë magnetike. Fusha magnetike nuk mund të shikohet, por ajo mund të vizuelizohet. Për këtë qëllim do të përdorim një qelq të cilin e vendosim sipër magnetit, dhe sipër qelqit vendosim ashkla metalikë, të cilat do të rradhiten dhe do të formojnë vija të lakuara (fig.1). Vijat që paraqiten quhen vijat e forcës së fushës magnetike, të cilat për nga densësia nuk janë të njejta çdokund. Aty ku vijat e forcave janë më të dendura (në skajet e magnetit) fusha magnetike është më e fortë, kurse aty ku vijat e forcave janë më të rralla (në mesin e magnetit) fusha magnetike është më e dobët. Përveç formës mund të caktojmë edhe kahjen e vijave të forcave, gjegjësisht kahjen e fushës. Për ta realizuar këtë dukuri, në rrethin e njërit pol të magnetit do të vendosim magnet tjetër i cili mund të lëviz, gjegjësisht të rrotullohet të cilin do ta quajmë magnet provues. Si magnet provues mund të përdoret një gjilpërë magnetike. Të dy magnetët do të bashkëveprojnë dhe meqenëse magneti provues është i lëvizshëm ai do të vendoset në mënyrë tangjenciale në vijat e forcave magnetike. Kahjen që e tregon poli i veriut të gjilpërës magnetike merret si kahje e fushës në atë pikë (fig.2). Nëse gjilpërën magnetike vazhdojmë ta lëvizim ajo duke u rrotulluar nga njëri pol në tjetrin do të arrijë deri në skajin e polit tjetër të magnetit. Në këtë mënyrë përsëri kemi fituar vijë të forcës. Nga kjo mund të vijmë në përfundim se: vijat e forcave magnetike janë vija të mbyllura, gjat së cilave kahja e vijës së forcës është prej veriut kah jugu. Ndryshe nga ngarkesat elektrike të cilat mund të ndaheshin, polet e magnetëve nuk mund të ndahen (fig.3). Për ta vërtetuar këtë, mund të marrim një magnet dhe e ndajmë në dy pjesë duke i ndarë polin e veriut nga ai i jugut, dhe nëse përsëri ato dy pjesë i ndajmë për gjysëm, do të shohim se edhe FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
2 këto gjysma të reja sillen si magnete të tëra, me dy pole. Në sa pjesë që ta ndajmë magnetin po aq magnetë të ri do të fitojmë të cilët i kanë polet e tyre të veriut dhe të jugut. Nga kjo mund të përfundojmë se: çdo magnet ka dy pole dhe se ato nuk mund të ndahen. III.2. Bashkëveprimi ndërmjet përcjellësit nëpër të cilin rrjedh rryma dhe fushës magnetike Rreth çdo përcjellësi krijohet fushë magnetike. Nëse një përcjellës e vendosim në fushën e një magneti në formë të shkronjës U (fig.1), në momentin kur do të kyçim përcjellësin në burim të rrymës elektrike (në ndonji bateri), ai do të lëviz. Eksperimenti na tregon se në përcjellës nëpër të cilin rrjedh rryma, vepron forcë (F) me kahje e cila njëkohësisht është normale me kahjen e fushës magnetike (B) dhe normal me kahjen e rrjedhjes së rrymës (I). Kjo forcë mbi të cilën fusha magnetike vepron në përcjellësin nëpër të cilin rrjedh rryma, quhet forcë e Amperit (André-Marie Ampère). Që të zbulojmë kahjen në të cilën do të veprojë forca e Amperit, mund të shërbehemi me rregullën e Flemingut (John Ambrose Fleming), rregullën e dorës së majtë (fig.2). Nëse për dy herë zmadhohet intensiteti i rrymës në përcjellës, atëherë do të zmadhohet edhe mënjanimi i përcjellësit, që d.t.th. se edhe forca është zmadhuar për dy herë. Nga kjo kuptojmë se forca është në proporcion të drejtë me intensitetin e rrymës. Nëse zmadhohet gjatësia e përcjellësit që gjendet në fushën magnetike, forca përsëri do të zmadhohet, e cila varshmëri është në proporcion të drejtë. F m ~I l (1) Që të kemi barazim duhet të kemi një koeficient proporcionaliteti, B: F m = B I l (2) FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 2
3 Ky ko eficient i proporcianalitetit në fizikë ka domethënien e vetë fizike dhe quhet induksion magnetik (B). Vlera e saj është karakteristikë e fushës magnetike e cila vepron në përcjellës në të cilin janë kyçur intensiteti i fushës magnetike dhe vetitë e mjedisit në të cilin gjendet ajo fushë. Në të vërtetë barazimi për forcën e Amperit në rast të përgjithshëm është: F m = B I l sin α (3) ku α është këndi që e mbyll kahjen e vijave të forcave magnetike dhe kahja e rrjedhjes së rrymës. Nëse këndi ka vlerë 90 o, për këtë vlerë të këndit forca është më e madhe. Nëse zvogëlohet këndi, që d.t.th. nëse kahja e fushës magnetike gjegjësisht e induksionit magnetik dhe kahja e rrjedhjes së rrymës mbyllin ndonjë kënd të ngushtë, atëherë edhe forca do të zvogëlohet. Për vlerë të këndit 0 o, d.t.th. se kahja e induksionit magnetik dhe kahja e rrjedhjes së rrymës janë paralele, dhe forca ka vlerën zero. Induksioni magnetik është madhësi vektoriale. Vektori i induksionit magnetik është i vendosur nëpër tangjentën e vijave të forcave magnetike dhe është i kahëzuar si edhe fusha magnetike, ku nga barazimi (3) fitohet: B = F m I l (4) Nga barazimi (4) vijon se: induksioni magnetike paraqet forcë në të cilën fusha magnetike vepron në përcjellës me gjatësi 1m dhe nëpër të cilin rrjedh rrymë me intensitet 1A, kur përcjellësi është i vendosur normal në vijat e forcave magnetike. Njësia për induksionin magnetik është Tesla (T)(Nikola Tesla). Nëse në barazimin (4) i zëvendësojmë njësitë matëse, atëherë fitohet: T = 1N 1A 1m (5) Nga kjo mund të themi: fusha magnetikeështë me induksion prej 1T nëse kjo fushë vepron me forcë 1N në përcjellës nëpër të cilin rrjedh rrymë me intensitet 1A, gjat së cilës përcjellësi është i vendosur normal në kahjen e fushës magnetike. Dendësia e vjave të forcave mund të jetë njëfarë mase për intensitetin e fushës magnetike, gjegjësisht për induksionin magnetik. Nëse me Φ (fi) e shënojmë numrin e vijave të forcës që kalojnë nëpër sipërfaqen e dhënë të vendosur normal me vijate forcës, ndërsa me S e shënojmë syprinën e sipërfaqes, atëherë prodhimi i induksionit magnetik dhe syprinës do të japë numrin e vijave të forcave Φ: Φ = B S (6) Φ quhet fluksi magnetik. Prej këtu për induksionin magnetik fitohet: B = Φ S (7) Njësia për fluksin magnetik është Veber (Wb)(Wilhelm Eduard Weber), ndërsa rëndësinë e kësaj njësie mund ta fitojmë nëse i zvogëlojmë njësitë për induksion dhe syprinë në barazimin (7): 1Wb = 1T 1m 2 FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 3
4 Fluksi magnetik është 1 Wb, nëse induksioni magnetik në sipërfaqen nëpër të cilën vijat e forcave kalojnë normal është 1T, ndërsa syprina është 1m 2. Nëse vijate forcës magnetike nuk kalojnë nëpër rrafshin në të cilin e masim fluksin nën kënd të drejtë, por nën ndonjë kënd arbitrar (fig.3), atëherë në barazimin (6) në vend të induksionit magnetik B, duhet ta zëvendësojmë komponentën e induksionit magnetik e cila është në kahje të normales në rrafsh (B n ): B n = B cos α (8) Nga kjo, barazimi përfundimtar e merr formën e përgjithshme: Φ = B S cos α (9) ku këndi α është kënd ndërmjet vijave të forcave dhe normales në rrafshin në të cilin e njehsojmë fluksin (fig.3). III.3. Bashkëveprimi ndërmjet ngarkesës elektrike në lëvizje dhe fushës magnetike Fusha magnetike dhe përcjellësi nëpër të cilin rrjedh rryma, veprojnë me forcë. Mirëpo, kur nëpër përcjellës rrjedh rryma, në realitet nëpr të rrjedhin ngarkesa elektrike, respektivisht elektrone. Forca e cila e zhvendos përcjellësin në realitet është forca me të cilën fusha magnetike vepron në elektronet që gjenden në lëvizje. Që të vërtetojmë se kjo është kështu, mund ty bëjmë me provën shumë të thjeshtë duke perdorur një osciloskop dhe magnet. Nëse osciloskopin e kyçim në tension mirëpo nuk bartim asnjë sinjal në hyrje, në këtë rast në ekranin e osciloskopit do të paraqitet vijë e drejtë horizontale. Kjo vijë përshkruhet nga elektronet të cilat dalin nga tyta elektronike në gypin katodit dhe bien në ekran. Nëse në afërsi të ekranit bartim magnet, vija e drejtë horizontale do të lakohet. Nëse e zhvendosim magnetin edhe pjesa e lakuar e vijës do të zhvendoset dhe do ta ndryshojë lakueshmërinë e vetë. Le të jetë një ngarkesë elektrike me sasi të elektricitetit Q dhe me shpejtësi v në hapësirën në të cilën zotëron fusha magnetike me induksion magnetik B. Gjat kësaj vektorët e shpejtësisë dhe fushës magnetike le të mbyllin këndin α. FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 4
5 Atëherë forca me të cilën vepron fusha magnetike ndaj ngarkesës është dhënë me shprehjen që vijon: F L = q v B sin α (1) Kjo forcë quhet forca e Lorencit (Hendrik Antoon Lorentz). Nëse α = 90, respektivisht nëse vektorët e shpejtësisë dhe induksionit magnetik janë normal me njëri tjetrin, atëherë sin α = 1, dhe barazimi (1) do të fitojë formën më të thjeshtë: F L = q v B (2) Me ndihmën e rregullës së Flemingut mund të përcaktojmë edhe kahjen e forcës së Lorencit, por këtu dallojmë rregullën e dorës së majtë, kur bëhet fjalë për ngarkesë elektrike negative. Në të dy rastet gishti i mesëm e tregon kahjen e induksionit magnetik, ndërsa gishti i madh e tregon kahjen e forcës së Lorencit (fig.2), me dallim që në vend të intensitetit të rrymës, duhet të vendoset vektor i shpjetësisë së ngarkesës elektrike. Kur vektorët e shpejtësisë dhe induksionit magnetik janë paralel ndërmjet veti, gjegjësisht kur ngarkesa lëviz paralel me vijat e forcave të fushës magnetike (nuk i pret), atëherë sin 0 = 0 dhe F L = 0, gjegjësisht fusha magnetike nuk vepron me forcë në ngarkesën elektrike. Sipas ligjit të dytë të Njutnit, në forcën e Lorencit i përgjigjet nxitim adekuat. a = F L m (3) ku m është masa e grimcës. Nxitimi a ka kahje të njejtë si edhe forca e Lorencit. Forca e Lorencit çdo herë është normale në vektorin e shpejtësisë së grimcës, prandaj kjo d.t.th. se ajo nuk do të ndikojë në madhësinë e shpejtësisë, mirëpo do të ndikojë në drejtimin e shpejtësisë. Kjo na sjell në përfundim se grimca e këtillë në fushë magnetike do të lëvizë nëpër vijë rrethore e cila shtrihet në rrafsh normal në vijat e forcave të fushës magnetike. Në realitet, nën veprimin e forcës së Lorencit, grimca fiton nxitim centripedal, respektivisht forca e Lorencit është forcë centripedale. Nëse është ashtu, atëherë në barazimin (3) mund të zëvendësojmë shprehjen e forcës së Lorencit nga barazimi (2), dhe të fitohet: a = q v B m (4) Nga ana tjetër, e dimë se nxitimin centripedal mund ta shprehim nëpërmjet shpejtësisë së grimcës v, dhe rrezes së vijës rrethore nëpër të cilën lëviz grimca R: a = v2 R (5) Nga barazimi (4) dhe (5), vijon: q v B m = v2 R (6) Pas rregullimit të kësaj shprehjeje, fitojmë barazimin për rrezen e traektores nëpër rë cilën lëviz ngarkesa: m v R = q B (7) FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 5
6 III.4. Fusha magnetike e përcjellësit nëpër të cilin rrjedh rryma Dy magnetë ndërmjet veti bashkëveprojnë nëpërmjet fushave të tyre me forca të dëbimit ose tërheqjes, poashtu edhe përcjellësit nëpër të cilët rrjedh rryma bashkëveprojnë me magnetin, gjegjësisht paraqitet forca e Amperit. Përcjellësi nëpër të cilin rrjedh rryma bashkëvepron me magnetin në mënyrë të ngjashme sikurse magneti me magnetin. Kjo ndodh për shkak se rryma në asërsi të saj çdoherë krijon fushë magnetike. Nëse në një karton vendosim një përcjellës i cili është normal me kartonin dhe nëse në karkon hedhim grimca hekuri, pasi të kyçet rryma elektrike që të rrjedh nëpër përcjellës, grimcat do të rradhiten rreth përcjellësit në formë të rrathëve koncentrik (fig.1.a). Kjo na bie në përfundim se kur do të rrjedh rryma nëpër përcjellës, rreth tij paraqitet fushë magnetike. Nga kjo mund të përfundojmë se vijat e forcave të kësaj fushe magnetike janë në formë të vijave rrethore të cilat shtrihen në rrafsh normal në përcjellës. Dorën e djathtë e përdornim për përcaktimin e kahjeve të forcave të Amperit dhe të Lorencit, kurse tani do të përdorim rregullën e gishtave të mbyllur (mbështjellur) të dorës së djathtë që të përcaktojmë kahjen e vijave të forcave magnetike. Nëse e prekim përcjellësin me dorën e djathtë ashtuqë gishti i madh i shtrirë do të tregojë kahjen e rrjedhjes së rrymës, gjishtat e mbështjellur rreth përcjellësit do të tregojnë kahjen e vijave të forcave magnetike (fig.1.a). Pavarësisht nga forma e përcjellësit kur nëpër të rrjedh rryma, në afërsi të tij çdoherë formohet fushë magnetike (fig.1.b, c.) Induksioni magnetik është proporcional me intensitetin e rrymës, gjegjësisht nëse dy herë zmadhohet intensiteti i rrymës edhe induksioni magnetik do të zmadhohet dy herë (B~I). Poashtu induksioni magnetik është në proporcion të zhdrejtë me distancën nga përcjellësi (B~I/r), d.m.th: B~ I r (1) Që të kemi barazim na duhet edhe një koeficient proporcionaliteti k = μ 0 /2π. Prej këtu fitojmë formulën për njehsimin e induksionit magnetik rreth përcjellësit drejtëvizor nëpër të cilin rrjedh rryma me intensitet I: B = μ 0 2π I r (2) Konstanta μ 0 ka domethënie fizike dhe quhet konstanta magnetike ose permeabiliteti magnetik në vakum. Për vakum ajo ka vlerën: μ 0 = 4π 10 7 [ Tm A ] FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 6
7 Konstanta magnetike shpeshherë shprehet në H/m (Henri në metër). Rast interesant nga aspekti praktik është fusha magnetike e solenoidit (fig.1.c), sepse nga Solenoidët bëhen elektromagnetët. Solenoidi paraqet mbështjellës i cili nuk ka trup dhe bërthamë në brendinë e vet. Në figurë mund të shihet se në brendinë e saj krijohet fushë magnetike homogjene, gjegjësisht në të gjitha pikat e kësaj hapësire induksioni magnetik është i njejtë sipas kahjes, drejtimit dhe madhësisë. Se fusha është homogjene na vërtetojnë edhe vijat e forcave të cilat janë paralele dhe me dendësi të njejtë. Madhësia e induksionit magnetik në brendinë e solenoidit përcaktohet me: B = μ 0 N I l (3) ku N është numri i spirave të solenoidit, I është intensiteti i rrymës që rrjedh nëpër solenoid, kurse l është gjatësia e solenoidit. Rreth përcjellësit nëpër të cilin rrjedh rryma krijohet fushë magnetike, kjo d.t.th. se dy përcjellës mund të bashkëveprojnë ashtu siç veprojnë dy magnetë, të tërhiqen ose të dëbohen. Nëse bëjmë një eksperiment dhe vendosim dy tela paralel të varur afër njëri tjetrit (fig.2.a), nëse nëpër tela kyçim rrymë që të rrjedh me kahje të njejtë, telat do të tërhiqen mes veti (fig.2.b), kurse nëse nëprë tela kyçim rrymë që të rrjedh me kahje të kundërt, telat do të dëbohen mes veti (fig.2.c). Që të përcaktojmë kahjen dhe madhësinë e forcës me të cilën bashkëveprojnë përcjellësit, duhet të rrjedh rrymë në njërin përcjellës me intensitet I 1, ndërsa në tjetrin me intensitet I 2 (fig.3.a). Përcjellësi i parë formon fushë magnetike në hapësirën përreth tij. Me B 1 do ta shënojmë induksionin e fushës së përcjellësit të parë në vendin në të cilin gjendet përcjellësi i dytë. Me aplikimin e rregullës së Flemingut të dorës së majtë do të përcaktojmë kahjen e forcës e cila vepron ndaj përcjellësit të dytë. Nga kjo do të vijmë në përfundim se forca është në kahje kah përcjellësi i parë dhe nëse bëjmë analizë të njejtë edhe për përcjellësin e dytë ndaj përcjellësit të parë, do të shohim se forca është në kahje kah përcjellësi i dytë. Nga kjo mund të përfunsojmë se të dy përcjellësit veprojnë njëri kah tjetri, respektivisht ato tërhiqen. Nëse e përsërisim analizën e njejtë për përcjellësit nëpër të cilët rrejdh rrymë me kahje të kundërta dhe aplikojmë rregullën e dorës së djathtë, do të shohim se forcat veprojnë nga përcjellësit kah jashtë, gjegjësisht në kahje të dëbimit të përcjellësve (fig.3.b). FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 7
8 Dy përcjellës paralel nëpër të cilët rrjedh rrymë me kahje të njejtë ato tërhiqen, kurse dy përcjellës paralel në të cilët rrjedh rrymë me kahje të kundërt ato dëbohen. Për të njehsuar forcën me të cilën bashkëveprojnë këto përcjellës, fillimin e sistemit koordinativ e vendosim në pikën O të përcjellësit të parë nëpër të cilin rrjedh rryma me intensitet I 1. Pika M gjendet në përcjellësin e dytë nëpër të cilin rrjedh rryma me intensitet I 2. Induksioni magnetik i fushës së përcjellësit të parë në pikën M është: B 1 = μ o 2π I 1 R (4) Përcjellësi i dytë gjendet në fushën magnetike të krijuar nga përcjellësi i parë. Nëse gjatësia e përcjellësit të dytë është l, atëherë forca me të cilën përcjellësi i parë vepron në përcjellësin e dytë është F = I 2 l B 1 (5) Nëse në barazimin (5) e zëvendësojmë shprehjen për induksion magnetik nga barazimi i (4), e fitojmë forcën e bashkëveprimit ndërmjet dy përcjellësve paralel nëpër të cilët rrjedh rryma, kur ata janë të vendosur në vakum: F = μ 0 2π I 1 I 2 l (6) R ku R është distanca ndërmjet dy përcjellësve, ndërsa l është gjatësia e tyre. Relacioni (6) është përdorur që të definohet njësia për intensitetin e rrymës (Amper). Nëse dy përcjellës shumë të gjatë dhe shumë të hollë që janë paralel, rrjedh rrymë e njejtë me intensitet prej nga 1A, nëse ata janë të vendosur në vakum në largësi prej 1m dhe në çdo 1m të gjatësisë së tyre ato bashkëveprojnë me forcë prej N. III.5. Vetitë magnetike të substancave Duke u thelluar në natyrën e magnetizimit, duhet t i sqarojmë se ç është magneti, pse i ka këto veti, pse disa materiale mund të tërhiqen me magnet dhe disa të tjera jo. Magnetizimi është një lidhje e drejtëpërdrejtë me elektricitetin. Rreth përcjellësit nëpër të cilin rrjedh rryma formohet fushë magnetike. Ashtu si rreth ngarkesës elektrike në qetësi që ekziston fushë elektrike, poashtu edhe rreth ngarkesës elektrike që është në lëvizje ekziston fushë magnetike. Këto dukuri i pari i ka sqaruar fizicienti skocez Maksvell (Jeams Clarck Maxwell), ndërsa më vonë në mënyrë të hollësishme i ka sqaruar fizicienti gjerman Ajnshtajn (Albert Einstein) në teorinë speciale të relativitetit. Magnetët janë të ndërtuar nga atomet, ku rreth bërthamave të atomeve elektronet janë në lëvizje të përhershme (fig.1). ato lëvizin nëpër traektore rrethore, ku kjo lëvizje e elektroneve ashtu si çdo lëvizje tjetër e grimcave të elektrizuara shkakton krijimin e fushës magnetike, që në këtë rast quhet fushë magnetike orbitale. Elektroni përveç se orbiton rreth bërthamës,ai poashtu rrotullohet edhe rreth boshtit të vet dhe ky rrotullim quhet spin i elektronit. Rrotullimi i këtij FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 8
9 elektroni poashtu i përgjigjet lëvizjes së ngarkesës elektrike, që përsëri paraqet rrjedhje të rrymës elektrike. Kjo lëvizje nga ana e vetë krijon fushë plotësuese magnetike spine, dhe në këtë mënyrë çdo elektron bëhet një magnet i vogël elementar. Elektronet zakonisht janë të vendosura në çifte, të cilat kanë spine të kundërta. Këto spina të kundërt kanë fusha magnetike të kundërta, prandaj ato ndërmjet veti eliminohen dhe kjo është arsyeja pse shumica e materialeve nuk janë megnete. Mirëpo tek disa materiale këto fusha nuk eliminohen krejtësisht, p.sh: te Hekuri çdo atom ka nga katër elektrone spinat e të cilëve janë në kahje të njejtë dhe kështu fushat magnetike të tyre nuk eliminohen. Feromagnetikët, Paramagnetikët dhe Diamagnetikët Materialet janë të ndara në ato tek të cilët është dominuese fusha magnetike spinuese dhe në ato tek të cilët është dominuese fusha magnetike orbitale. Ekziston edhe grupi i tretë i materiale dhe ato janë materialet të cilat nuk kanë fushë magnetike. Le t i shqyrtojmë veçmas çdonjërin lloj të këtyre materialeve magnetike. Ato materiale tek të cilët është dominuese fusha magnetike spine quhen feromagnetikë. Të tillë janë Hekuri (Fe), Kobalti (Co) dhe Nikeli (Ni). Fusha magnetike e çdo magneti elementar tek feromagnetikët është aq e fortë sa që duke bashkëvepruar njëri me tjetrin i renditen njëri tjetrit duke formuar zona të mëdha në të cilat të gjithë magnetët elementar janë të nënrenditur në një kahje (fig.2). Këto zona quhen shtresa magnetike dhe çdo shtresë është e përbërë nga miliarda atome të nënrenditura, mirëpo prapseprap këto shtresa janë mikroskopike. Dallimi ndërmjet një pjese të hekurittë thjeshtë dhe hekurit magnetik qëndron në nënrenditjen e shtresave. Te pjesa e hekurit të thjeshtë shtresat janë të rradhitura në mënyrë kaotike (fig.2). Në sjellim një gozhdë në fushë të dobët magnetike, shtresat do të rradhiten, por jo të gjitha. Mirëpo nëse gozhda vihet në fushë të fortë magnetike, atëherë të gjithë shtresat janë të nënrenditura dhe gozhda është e magnetizuar dhe themi se kemi bërë magnetizimin (fig.3). Feromagnetikët mund të jenë të fortë dhe të butë. Feromagnetikët e fortë shumë rëndë magnetizohen, por edhe shumë rëndë çmagnetizohen. I tillë është çeliku dhe nga këto materiale përpunohen magnetët e përhershëm. FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 9
10 Feromagnetikët e butë lehtë magnetizohen dhe lehtë çmagnetizohen. I tillë është hekuri i butë dhe nga materialet e tilla përpunohen elektromagnetët. Është e qartë se polet e magnetëve nuk mund të ndahen edhe pse magneti mund të përgjysmohet në dy ose më shumë pjesë, dhe çdo pjesë sillet përsëri si magnet me dy pole (fig.4). Te feromagnetikët është interesante se permeabiliteti i tyre nuk ësht konstant dhe ajo varet nga madhësia e fushës së jashtme. Poashtu është i mundshëm edhe procesi i kundërt çmagnetizimi. Materialet tek të cilat dominante është fusha magnetike orbitale quhen paramagnetikë. Tek këto bashkëveprimi ndërmjet magnetëve elementar nuk është aq i madh, prandaj ato nuk nënrenditen në mënyrë lokale dhe nuk formohen shtresa magnetike (fig.5). magnetët elementar janë të orientuar në mënyrë kaotike dhe kur do të barten në fushë magnetike të jashtme, magnetët elementar nënrenditen në kahje të fushës dhe atëherë ky material tregon veti magnetike (fig.6). Në këtë mënyrë fusha e jashtme magnetike dhe ajo e krijuar nga magnetët elementar krijojnë fushë magnetike e cila është më e fortë se ajo e feromagnetikëve. Pas mënjanimit të fushës magnetike të jashtme, magnetët elementar kthehen në gjendje të mëparshme, në rradhitje kaotike. Përfaqësues të këtij grupi materialesh janë Bizmuti (Bi) dhe Gadoliniumi (Gd). Grupi i tretë i materialeve tek të cilët nuk ekziston as fushë spine as orbitale quhen diamagnetikë. Nëse nuk janë të vendosur në fushë magnetike, këto materiale nuk tregojnë kurrfarë vetishë magnetike, por kur vendosen në fushë magnetike të jashtme, indikohet lëvizje plotësuese e elektroneve, për shkak të së cilës atomi bëhet magnet elementar. Dallimi në krahasim me dy materialet paraprake është se, magnetët elementar të diamagnetikëve kahëzohen me kahje të kundërt në krahasim me fushën magnetike të jashtme (fig.7). Pas mënjanimit të fushës së jashtme atomet i humbin vetitë magnetike dhe si materiale të tilla janë Alumini (Al), Platina (Pt), Oksigjeni (O2), etj. Induksioni magnetik në mjedisin material Nga ajo që thamë deri tani, mund të përfundojmë se fusha magnetike mund t i ndryshojë karakteristikat me ndryshimin e thjeshtë të mjedisit në të cilin ajo do të formohet. Mjafton që në hapësirën në të cilën ekziston fushë magnetke të vendoset feromagnetik dhe fusha magnetike do të jetë shumëfish më e fortë nga ajo që ka qenë në vendin e njejtë para se të bartet feromagnetiku, në të cilin vend ka zotëruar vakumi, ose e kundërta nëse në hapësirën e cila zotëron fushë magnetike, sillet diamagnetik dhe në të do të krijohet fushë magnetike e cila është me e dobët se ajo kur në ktë hapësirë ka zotëruar vakumi. Në këtë mënyrë ndryshohet edhe induksioni magnetik i fushës magnetike. Nëse B është induksion magnetik i fushës magnetike në ndonjë mjedis material, ndërsa B 0 është induksioni magnetik i fushës së njejtë por në vakum, atëherë mund të definojmë permeabilitetin magnetik relativ, si raport i këtyre dy vlerave: μ r = B B 0 (1) FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 10
11 Nga ajo që thamë më sipër mund të vijmë në përfundim se permeabiliteti magnetik relativ tek feromagnetikët është shumë herë më i madh se një (μ r 1), tek paramagnetikët ajo është më e madhe se një (μ r > 1), kurse te diamagnetikët ajo është më e vogël se një (μ r < 1). Kështu permeabiliteti magnetik absolut i ndonjë mjedisi material μ është në lidhje me atë relative dhe të vakumit nëpërmjet shprehjes: μ = μ r μ 0 (2) ku μ r është permeabiliteti magnetik relativ, kurse μ 0 është permeabiliteti magnetik në vakum. Në tabelat vijuese janë dhënë shënimet për permeabilitetet magnetike relative të disa mjediseve: Mjedisi Feromagnetikët μ 0 Hekuri, 99,9 % Legura, 96,7 % Fe, ,3 % Si Permaloi, 78 % Ni, % Fe Permaloi, 79 % Ni, % Mo, 16 % Fe Paramagnetikët Oksigjeni, O2 1, Alumini, Al 1, Platina, Pt 1,0003 Kloruri i Hekurit (III) 1,0025 Diamagnetikët Azoti, N2 0, Dioksidi i karbonit, CO2 0, Bakri, Cu 0, Uji, H2O 0, Argjendi, Ag 0, Bizmuti, Bi 0,99983 FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 11
Fluksi i vektorit të intenzitetit të fushës elektrike v. intenzitetin të barabartë me sipërfaqen të cilën e mberthejnë faktorët
Ligji I Gauss-it Fluksi i ektorit të intenzitetit të fushës elektrike Prodhimi ektorial është një ektor i cili e ka: drejtimin normal mbi dy faktorët e prodhimit, dhe intenzitetin të barabartë me sipërfaqen
Διαβάστε περισσότεραLigji I Ohmit Gjatë rrjedhës së rrymës nëpër përcjellës paraqitet. rezistenca. Georg Simon Ohm ka konstatuar
Rezistenca elektrike Ligji I Ohmit Gjatë rrjedhës së rrymës nëpër përcjellës paraqitet rezistenca. Georg Simon Ohm ka konstatuar varësinë e ndryshimit të potencialit U në skajët e përcjellësit metalik
Διαβάστε περισσότεραI. FUSHA ELEKTRIKE. FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
I.1. Ligji mbi ruajtjen e ngarkesës elektrike Më herët është përmendur se trupat e fërkuar tërheqin trupa tjerë, dhe mund të themi se me fërkimin e trupave ato elektrizohen. Ekzistojnë dy lloje të ngarkesave
Διαβάστε περισσότεραIndukcioni elektromagnetik
Shufra pingul mbi ijat e fushës magnetike Indukcioni elektromagnetik Indukcioni elektromagnetik në shufrën përçuese e cila lëizë në fushën magnetike ijat e fushës magnetike homogjene Bazat e elektroteknikës
Διαβάστε περισσότεραQ k. E = 4 πε a. Q s = C. = 4 πε a. j s. E + Qk + + k 4 πε a KAPACITETI ELEKTRIK. Kapaciteti i trupit të vetmuar j =
UNIVERSIEI I PRISHINËS KAPACIEI ELEKRIK Kapaciteti i trupit të vetmuar Kapaciteti i sferës së vetmuar + + + + Q k s 2 E = 4 πε a v 0 fusha në sipërfaqe të sferës E + Qk + + + + j = Q + s + 0 + k 4 πε a
Διαβάστε περισσότεραMaterialet në fushën magnetike
Materialet në fushën magnetike Llojet e materialeve magnetike Elektronet gjatë sjelljes të tyre rreth bërthamës krijojnë taq. momentin magnetik orbital. Vet elektronet kanë momentin magnetik vetiak - spin.
Διαβάστε περισσότεραII. MEKANIKA. FIZIKA I Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
II.1. Lëvizja mekanike Mekanika është pjesë e fizikës e cila i studion format më të thjeshta të lëvizjes së materies, të cilat bazohen në zhvendosjen e thjeshtë ose kalimin e trupave fizikë prej një pozite
Διαβάστε περισσότεραparaqesin relacion binar të bashkësisë A në bashkësinë B? Prandaj, meqë X A B dhe Y A B,
Përkufizimi. Le të jenë A, B dy bashkësi të çfarëdoshme. Çdo nënbashkësi e bashkësisë A B është relacion binar i bashkësisë A në bashkësinë B. Simbolikisht relacionin do ta shënojmë me. Shembulli. Le të
Διαβάστε περισσότεραPASQYRIMET (FUNKSIONET)
PASQYRIMET (FUNKSIONET) 1. Përkufizimi i pasqyrimit (funksionit) Përkufizimi 1.1. Le të jenë S, T bashkësi të dhëna. Funksion ose pasqyrim nga S në T quhet rregulla sipas së cilës çdo elementi s S i shoqëronhet
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2013
KUJDES! MOS DËMTO BARKODIN BARKODI REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2013 LËNDA: FIZIKË BËRTHAMË VARIANTI
Διαβάστε περισσότεραIII. FLUIDET. FIZIKA I Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
III.1. Vetitë e lëngjeve dhe gazeve, përcjellja e forcës në fluide Lëngjet dhe gazet dallohen nga trupat e ngurtë, me atë se ato mund të rrjedhin. Substancat që mund të rrjedhin quhen fluide. Lëngjet dhe
Διαβάστε περισσότεραII. RRYMA ELEKTRIKE. FIZIKA II Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
II.1. Kuptimet themelore për rrymën elektrike Fizika moderne sqaron se në cilën mënyrë përcjellësit e ngurtë (metalet) e përcjellin rrymën elektrike. Atomet në metale janë të rradhitur në mënyrë të rregullt
Διαβάστε περισσότεραDistanca gjer te yjet, dritësia dhe madhësia absolute e tyre
Distanca gjer te yjet, dritësia dhe madhësia absolute e tyre Mr. Sahudin M. Hysenaj 24 shkurt 2009 Përmbledhje Madhësia e dukshme e yjeve (m) karakterizon ndriçimin që vjen nga yjet mbi sipërfaqen e Tokës.
Διαβάστε περισσότεραELEKTROTEKNIKA (Pyetje dhe Pergjigje)
Bejtush BEQIRI ELEKTROTEKNIKA (Pyetje dhe Pergjigje) Prishtinë, 206. . Si definohet fusha elektrostatike dhe cila madhesi e karakterizon atë? Fusha elektrike është një formë e veqantë e materies që karakterizohet
Διαβάστε περισσότεραELEKTROSTATIKA. Fusha elektrostatike eshte rast i vecante i fushes elektromagnetike.
ELEKTROSTATIKA Fusha elektrostatike eshte rast i vecante i fushes elektromagnetike. Ajo vihet ne dukje ne hapesiren rrethuese te nje trupi ose te nje sistemi trupash te ngarkuar elektrikisht, te palevizshem
Διαβάστε περισσότεραUNIVERSITETI AAB Fakulteti i Shkencave Kompjuterike. LËNDA: Bazat e elektroteknikës Astrit Hulaj
UNIVERSITETI AAB Fakulteti i Shkencave Kompjuterike LËNDA: Bazat e elektroteknikës Prishtinë, Ligjëruesi: 2014 Astrit Hulaj 1 KAPITULLI I 1. Hyrje në Bazat e Elektroteknikës 1.1. Principet bazë të inxhinierisë
Διαβάστε περισσότεραDielektriku në fushën elektrostatike
Dielektriku në fushën elektrostatike Polarizimi I dielektrikut Njera nga vetit themelore të dielektrikut është lidhja e fortë e gazit elektronik me molekulat e dielektrikut. Në fushën elektrostatike gazi
Διαβάστε περισσότεραR = Qarqet magnetike. INS F = Fm. m = m 0 l. l =
E T F UNIVERSIETI I PRISHTINËS F I E K QARQET ELEKTRIKE Qarqet magnetike Qarku magnetik I thjeshtë INS F = Fm m = m m r l Permeabililiteti i materialit N fluksi magnetik në berthamë të berthamës l = m
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2011 LËNDA: FIZIKË
KUJDES! MOS DËMTO BARKODIN BARKODI REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2011 LËNDA: FIZIKË VARIANTI A E enjte,
Διαβάστε περισσότεραFIZIKË. 4. Në figurë paraqitet grafiku i varësisë së shpejtësisë nga koha për një trup. Sa është zhvendosja e trupit pas 5 sekondash?
IZIKË. Një sferë hidhet vertikalisht lart. Rezistenca e ajrit nuk meret parasysh. Si kah pozitiv të lëvizjes meret kahu i drejtuar vertikalisht lart. Cili nga grafikët e mëposhtëm paraqet shpejtësinë e
Διαβάστε περισσότεραTregu i tët. mirave dhe kurba IS. Kurba ose grafiku IS paraqet kombinimet e normave tët interesit dhe nivelet e produktit tët.
Modeli IS LM Të ardhurat Kështu që, modeli IS LM paraqet raportin në mes pjesës reale dhe monetare të ekonomisë. Tregjet e aktiveve Tregu i mallrave Tregu monetar Tregu i obligacioneve Kërkesa agregate
Διαβάστε περισσότεραShtrohet pyetja. A ekziston formula e përgjithshme për të caktuar numrin e n-të të thjeshtë?
KAPITULLI II. NUMRAT E THJESHTË Më parë pamë se p.sh. numri 7 plotpjesëtohet me 3 dhe me 9 (uptohet se çdo numër plotpjesëtohet me dhe me vetvetën). Shtrohet pyetja: me cilët numra plotpjesëtohet numri
Διαβάστε περισσότεραBAZAT E INFRASTRUKTURES NË KOMUNIKACION
MANUALI NË LËNDEN: BAZAT E INFRASTRUKTURES NË KOMUNIKACION Prishtinë,0 DETYRA : Shtrirja e trasesë së rrugës. Llogaritja e shkallës, tangjentës, dhe sekondit: 6 0 0 0.67 6 6. 0 0 0. 067 60 600 60 600 60
Διαβάστε περισσότεραNjësitë e matjes së fushës magnetike T mund të rrjedhin për shembull nga shprehjen e forcës së Lorencit: m. C m
PYETJE n.. - PËRGJIGJE B Duke qenë burimi isotrop, për ruajtjen e energjisë, energjia është e shpërndarë në mënyrë uniforme në një sipërfaqe sferike me qendër në burim. Intensiteti i dritës që arrin në
Διαβάστε περισσότεραINDUTIVITETI DHE MESINDUKTIVITETI. shtjellur linearisht 1. m I 2 Për dredhën e mbyllur të njëfisht
INDUTIVITETI DHE MESINDUKTIVITETI Autoinduksioni + E Ndryshimi I fluksit të mbërthyer indukon tensionin - el = - d Ψ Fluksi I mbërthyer autoinduksionit F është N herë më i madhë për shkak të eksitimit
Διαβάστε περισσότεραAISHE HAJREDINI (KARAJ), KRISTAQ LULA. Kimia Inorganike. TESTE TË ZGJIDHURA Të maturës shtetërore
AISHE HAJREDINI (KARAJ), KRISTAQ LULA Kimia Inorganike TESTE TË ZGJIDHURA Të maturës shtetërore AISHE HAJREDINI (KARAJ), KRISTAQ LULA TESTE TË MATURËS SHTETËRORE Kimia inorganike S H T Ë P I A B O T U
Διαβάστε περισσότεραI. VALËT. λ = v T... (1), ose λ = v
I.1. Dukuritë valore, valët transfersale dhe longitudinale Me nocionin valë jemi njohur që më herët, si p.sh: valët e zërit, valët e detit, valët e dritës, etj. Për të kuptuar procesin valor, do të rikujtohemi
Διαβάστε περισσότερα2 Marim në konsiderate ciklet termodinamike të paraqitura në planin V p. Në cilin cikël është më e madhe nxehtësia që shkëmbehet me mjedisin?
1 Një automobile me një shpejtësi 58km/h përshpejtohet deri në shpejtësinë 72km/h për 1.9s. Sa do të jetë nxitimi mesatar i automobilit? A 0.11 m s 2 B 0.22 m s 2 C 2.0 m s 2 D 4.9 m s 2 E 9.8 m s 2 2
Διαβάστε περισσότεραPËRMBLEDHJE DETYRASH PËR PËRGATITJE PËR OLIMPIADA TË MATEMATIKËS
SHOQATA E MATEMATIKANËVE TË KOSOVËS PËRMBLEDHJE DETYRASH PËR PËRGATITJE PËR OLIMPIADA TË MATEMATIKËS Kls 9 Armend Sh Shbni Prishtinë, 009 Bshkësitë numerike Të vërtetohet se numri 004 005 006 007 + është
Διαβάστε περισσότεραErduan RASHICA Shkelzen BAJRAMI ELEKTROTEKNIKA. Mitrovicë, 2016.
Erduan RASHICA Shkelzen BAJRAMI ELEKTROTEKNIKA Mitrovicë, 2016. PARATHËNIE E L E K T R O T E K N I K A Elektroteknika është një lami e gjerë, në këtë material është përfshi Elektroteknika për fillestar
Διαβάστε περισσότεραQarqet/ rrjetet elektrike
Qarqet/ rrjetet elektrike Qarku elektrik I thjeshtë lementet themelore të qarkut elektrik Lidhjet e linjave Linja lidhëse Pika lidhëse Kryqëzimi I linjave lidhëse pa lidhje eletrike galvanike 1 1 lementet
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA QENDRORE E VLERËSIMIT TË ARRITJEVE TË NXËNËSVE PROVIMI I MATURËS SHTETËRORE 2008
KUJDES! MOS DËMTO BARKODIN Matematikë Sesioni I BARKODI REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA QENDRORE E VLERËSIMIT TË ARRITJEVE TË NXËNËSVE PROVIMI I MATURËS SHTETËRORE 008
Διαβάστε περισσότεραQark Elektrik. Ne inxhinierine elektrike, shpesh jemi te interesuar te transferojme energji nga nje pike ne nje tjeter.
Qark Elektrik Ne inxhinierine elektrike, shpesh jemi te interesuar te transferojme energji nga nje pike ne nje tjeter. Per te bere kete kerkohet nje bashkekomunikim ( nderlidhje) ndermjet pajisjeve elektrike.
Διαβάστε περισσότεραΑ ί τ η σ η Δ ή λ ω σ η σ υ μ μ ε τ ο χ ή ς
ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑΣ ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΑΡΓΥΡΟΚΑΣΤΡΟΥ ΚΑΤΑΣΚΗΝΩΣΗ «Μ Ε Τ Α Μ Ο Ρ Φ Ω Σ Η» Γ Λ Υ Κ Ο Μ Ι Λ Ι Δ Ρ Ο Π Ο Λ Η Σ Α ί τ η σ η Δ ή λ ω σ η σ υ μ μ ε τ ο χ ή ς Πόλη ή Χωριό Σας
Διαβάστε περισσότεραAlgoritmet dhe struktura e të dhënave
Universiteti i Prishtinës Fakulteti i Inxhinierisë Elektrike dhe Kompjuterike Algoritmet dhe struktura e të dhënave Vehbi Neziri FIEK, Prishtinë 2015/2016 Java 5 vehbineziri.com 2 Algoritmet Hyrje Klasifikimi
Διαβάστε περισσότεραNyjet, Deget, Konturet
Nyjet, Deget, Konturet Meqenese elementet ne nje qark elektrik mund te nderlidhen ne menyra te ndryshme, nevojitet te kuptojme disa koncepte baze te topologjise se rrjetit. Per te diferencuar nje qark
Διαβάστε περισσότερα( ) 4πε. ku ρ eshte ngarkesa specifike (ngarkesa per njesine e vellimit ρ ) dhe j eshte densiteti i rrymes
EKUACIONET E MAKSUELLIT Ne kete pjese do te studiojme elektrodinamiken klasike. Fjala klasike perdoret ne fizike, nuk ka rendesi e vjeter ose para shekullit te XX ose jo realiste (mendojne disa studente).
Διαβάστε περισσότεραKSF 2018 Student, Klasa 11 12
Problema me 3 pikë # 1. Figura e e mëposhtme paraqet kalendarin e një muaji të vitit. Për fat të keq, mbi të ka rënë bojë dhe shumica e datave të tij nuk mund të shihen. Cila ditë e javës është data 27
Διαβάστε περισσότεραII. FIZIKA MODERNE. FIZIKA III Rrahim MUSLIU ing.dipl.mek. 1
II.1. Modeli i atomit Mendimet e para mbi ndërtimin e lëndës datojnë që në antikë, ku mendohej se trupat përbëhen nga grimcat e vogla, molekulat dhe atomet. Në atë kohë është menduar se atomi është grimca
Διαβάστε περισσότεραOlimpiada italiane kombëtare e fizikës, faza e pare Dhjetor 2017
Olimpiada italiane kombëtare e fizikës, faza e pare Dhjetor 2017 UDHËZIME: 1. Ju prezantoheni me një pyetësor i përbërë nga 40 pyetje; për secilën pyetje Sugjerohen 5 përgjigje, të shënuara me shkronjat
Διαβάστε περισσότεραMetodat e Analizes se Qarqeve
Metodat e Analizes se Qarqeve Der tani kemi shqyrtuar metoda për analizën e qarqeve të thjeshta, të cilat mund të përshkruhen tërësisht me anën e një ekuacioni të vetëm. Analiza e qarqeve më të përgjithshëm
Διαβάστε περισσότεραUNIVERSITETI POLITEKNIK TIRANË UNIVERSITETI TEKNOLLOGJIK Ismail QEMALI UNIVERSITETI Eqerem ÇABEJ GJIROKASTER
Prof. Dr. Niko THOMA Prof. As. Dr. Mersin SHENA Dr. Jorgo MANDILI Petrit ALIKO Mentor KUSHO VLOË 004 UNIVESITETI POLITEKNIK TIANË UNIVESITETI TEKNOLLOGJIK Ismail QEMALI UNIVESITETI Eqerem ÇABEJ GJIOKASTE
Διαβάστε περισσότεραNDËRTIMI DHE PËRMBAJTJA E PUNIMIT
NDËRTIMI DHE PËRMBAJTJA E PUNIMIT Punimi monografik Vështrim morfo sintaksor i parafjalëve të gjuhës së re greke në krahasim me parafjalët e gjuhës shqipe është konceptuar në shtatë kapituj, të paraprirë
Διαβάστε περισσότεραIII. FIZIKA E MATERIALEVE
III.1. Lidhja atomike dhe molekulare Forcat bashkëvepruese, ndërmjet grimcave në rrjetë kristalore, kanë natyrë të ndryshme. Te një lloj kristalesh, grimcat të elektrizuara, pra janë jone që bashkëveprojnë
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2011
KUJDES! MOS DËMTO BARKODIN BARKODI REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2011 S E S I O N I II LËNDA: KIMI VARIANTI
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2011
KUJDES! MOS DËMTO BARKODIN BARKODI REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA KOMBËTARE E PROVIMEVE PROVIMI ME ZGJEDHJE I MATURËS SHTETËRORE 2011 S E S I O N I II LËNDA: KIMI VARIANTI
Διαβάστε περισσότεραFIZIKË KONTROLLIMI EKSTERN I DIJES SË NXËNËSVE NË FUND TË CIKLIT TË TRETË TË SHKOLLËS FILLORE
FIZIKË KONTROLLIMI EKSTERN I DIJES SË NXËNËSVE NË FUND TË CIKLIT TË TRETË TË SHKOLLËS FILLORE vitit mësimor 2012/2013 U d h ëzi m Mos e hapni testin derisa mos t ju japë leje administruesi i testit se
Διαβάστε περισσότεραAnaliza e qarqeve duke përdorur ligjet Kirchhoff ka avantazhin e madh se ne mund të analizojme një qark pa ngacmuar konfigurimin e tij origjinal.
Analiza e qarqeve duke përdorur ligjet Kirchhoff ka avantazhin e madh se ne mund të analizojme një qark pa ngacmuar konfigurimin e tij origjinal. Disavantazh i kësaj metode është se llogaritja është e
Διαβάστε περισσότεραNocionet themelore të elektricitetit
Bazat e elektroteknikës Nocionet themelore të elektricitetit Struktura e materies Materia ndërtohët nga atomet, të cilët kanë berthamën, rreth së cilës rrotullohën elektronet. Atomi më i thjeshtë është
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E KOSOVËS REPUBLIKA KOSOVO REPUBLIC OF KOSOVA QEVERIA E KOSOVËS - VLADA KOSOVA - GOVERNMENT OF KOSOVA
REPUBLIK E KOSOVËS REPUBLIK KOSOVO REPUBLIC OF KOSOV QEVERI E KOSOVËS - VLD KOSOV - GOVERNMENT OF KOSOV MINISTRI E RSIMIT E MINISTRSTVO OBRZOVNJ MINISTRY OF EDUCTION SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË NUKE I
Διαβάστε περισσότεραLënda: Mikroekonomia I. Kostoja. Msc. Besart Hajrizi
Lënda: Mikroekonomia I Kostoja Msc. Besart Hajrizi 1 Nga funksioni i prodhimit në kurbat e kostove Shpenzimet monetare të cilat i bën firma për inputet fikse (makineritë, paisjet, ndërtesat, depot, toka
Διαβάστε περισσότεραKSF 2018 Cadet, Klasa 7 8 (A) 18 (B) 19 (C) 20 (D) 34 (E) 36
Problema me 3 pië # 1. Sa është vlera e shprehjes (20 + 18) : (20 18)? (A) 18 (B) 19 (C) 20 (D) 34 (E) 36 # 2. Në qoftë se shkronjat e fjalës MAMA i shkruajmë verikalisht njëra mbi tjetrën fjala ka një
Διαβάστε περισσότεραRepublika e Serbisë MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE E ZHVILLIMIT TEKNOLOGJIK ENTI PËR VLERËSIMIN E CILËSISË SË ARSIMIT DHE TË EDUKIMIT
Republika e Serbisë MINISTRIA E ARSIMIT, SHKENCËS DHE E ZHVILLIMIT TEKNOLOGJIK ENTI PËR VLERËSIMIN E CILËSISË SË ARSIMIT DHE TË EDUKIMIT PROVIMI PËRFUNDIMTAR PROVUES Viti shkollor 2016/2017 TESTI MATEMATIKË
Διαβάστε περισσότεραAnaliza e regresionit të thjeshtë linear
Analiza e regresionit të thjeshtë linear 11-1 Kapitulli 11 Analiza e regresionit të thjeshtë linear 11- Regresioni i thjeshtë linear 11-3 11.1 Modeli i regresionit të thjeshtë linear 11. Vlerësimet pikësore
Διαβάστε περισσότερα2015: International Year of Light.
AIF Olimpiadi di Fisica 2015 Gara di 1 Livello 11 Dicembre 2014 1 2015: International Year of Light. Më 20 dhjetor 2013, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara e ka shpallur vitin 2015 si vitin
Διαβάστε περισσότεραTeste matematike 6. Teste matematike. Botimet shkollore Albas
Teste matematike 6 Botimet shkollore Albas 1 2 Teste matematike 6 Hyrje Në materiali e paraqitur janë dhënë dy lloj testesh për lëndën e Matematikës për klasën VI: 1. teste me alternativa, 2. teste të
Διαβάστε περισσότεραPërpjesa e kundërt e përpjesës a :b është: Mesi gjeometrik x i segmenteve m dhe n është: Për dy figura gjeometrike që kanë krejtësisht formë të njejtë, e madhësi të ndryshme ose të njëjta themi se janë
Διαβάστε περισσότερα2. DIODA GJYSMËPËRÇUESE
28 Myzafere Limani, Qamil Kabashi ELEKTONIKA 2. IOA GJYSMËPËÇUESE 2.1 IOA IEALE ioda është komponenti më i thjeshtë gjysmëpërçues, por luan rol shumë vital në sistemet elektronike. Karakteristikat e diodës
Διαβάστε περισσότεραMATERIAL MËSIMOR ELEKTROTEKNIK NR. 1
Agjencia Kombëtare e Arsimit, Formimit Profesional dhe Kualifikimeve MATERIAL MËSIMOR Në mbështetje të mësuesve të drejtimit/profilit mësimor ELEKTROTEKNIK Niveli I NR. 1 Ky material mësimor i referohet:
Διαβάστε περισσότεραALGJEBËR II Q. R. GASHI
ALGJEBËR II Q. R. GASHI Shënim: Këto ligjërata janë të paredaktuara, të palekturuara dhe vetëm një verzion fillestar i (ndoshta) një teksti të mëvonshëm. Ato nuk e reflektojnë detyrimisht materien që e
Διαβάστε περισσότεραVrojtimet Magnetike. 7.1 Hyrje
7 Vrojtimet Magnetike 7.1 Hyrje Q ëllimi i vrojtimeve magnetike është studimi i gjeologjisë nën sipërfaqësore në bazë të anomalive në fushën magnetike të Tokës, anomali të cilat shkaktohen nga vetitë magnetike
Διαβάστε περισσότεραUdhëzues për mësuesin. Fizika 10 11
Udhëzues për mësuesin Fizika 10 11 (pjesa e parë) Përpiloi: Dr. Valbona Nathanaili 1 Shtypur në Shtypshkronjën Guttenberg Tiranë, 2016 Shtëpia botuese DUDAJ Adresa: Rruga Ibrahim Rugova", Pall. 28, Ap.
Διαβάστε περισσότεραDetyra për ushtrime PJESA 4
0 Detyr për ushtrime të pvrur g lëd ANALIZA MATEMATIKE I VARGJET NUMERIKE Detyr për ushtrime PJESA 4 3 Të jehsohet lim 4 3 ( ) Të tregohet se vrgu + + uk kovergjo 3 Le të jeë,,, k umr relë joegtivë Të
Διαβάστε περισσότεραREPUBLIKA E KOSOVËS REPUBLIKA KOSOVO REPUBLIC OF KOSOVA QEVERIA E KOSOVËS - VLADA KOSOVA - GOVERNMENT OF KOSOVA
REPUBLIK E KOSOVËS REPUBLIK KOSOVO REPUBLIC OF KOSOV QEVERI E KOSOVËS - VLD KOSOV - GOVERNMENT OF KOSOV MINISTRI E RSIMIT E MINISTRSTVO OBRZOVNJ MINISTRY OF EDUCTION SHKENCËS DHE E TEKNOLOGJISË NUKE I
Διαβάστε περισσότεραQARQET ME DIODA 3.1 DREJTUESI I GJYSMËVALËS. 64 Myzafere Limani, Qamil Kabashi ELEKTRONIKA
64 Myzafere Limani, Qamil Kabashi ELEKTRONKA QARQET ME DODA 3.1 DREJTUES GJYSMËVALËS Analiza e diodës tani do të zgjerohet me funksione të ndryshueshme kohore siç janë forma valore sinusoidale dhe vala
Διαβάστε περισσότεραUniversiteti i Prishtinës Fakulteti i Inxhinierisë Elektrike dhe Kompjuterike. Agni H. Dika
Universiteti i Prishtinës Fakulteti i Inxhinierisë Elektrike dhe Kompjuterike Agni H. Dika Prishtinë 007 Libri të cilin e keni në dorë së pari u dedikohet studentëve të Fakultetit të Inxhinierisë Elektrike
Διαβάστε περισσότεραINSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT PROGRAM ORIENTUES PËR MATURËN SHTETËRORE. (Provim me zgjedhje) LËNDA: FIZIKË E THELLUAR
INSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT PROGRAM ORIENTUES PËR MATURËN SHTETËRORE (Provim me zgjedhje) LËNDA: FIZIKË E THELLUAR Koordinatore: Mirela Gurakuqi Yllka Spahiu Viti shkollor: 03-04 TIRANË JANAR, 04
Διαβάστε περισσότεραRikardo dhe modeli standard i tregtisë ndërkombëtare. Fakulteti Ekonomik, Universiteti i Prishtinës
Rikardo dhe modeli standard i tregtisë ndërkombëtare Fakulteti Ekonomik, Universiteti i Prishtinës Hyrje Teoritë e tregtisë ndërkombëtare; Modeli i Rikardos; Modeli standard i tregtisë ndërkombëtare. Teoritë
Διαβάστε περισσότεραPROVIMI ME ZGJEDHJE REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA QENDRORE E VLERËSIMIT TË ARRITJEVE TË NXËNËSVE
KUJDES! Lënda: MOS Kimi DËMTO BARKODIN BARKODI REPUBLIKA E SHQIPËRISË MINISTRIA E ARSIMIT DHE E SHKENCËS AGJENCIA QENDRORE E VLERËSIMIT TË ARRITJEVE TË NXËNËSVE I MATURËS SHTETËRORE 2009 LËNDA: KIMI VARIANTI
Διαβάστε περισσότεραMATURA SHTETËRORE PROGRAMET ORIENTUESE
Nr. Prot. Tiranë, më...016 MIRATOHET MINISTËR LINDITA NIKOLLA MATURA SHTETËRORE PROGRAMET ORIENTUESE (Provim me zgjedhje) LËNDA: FIZIKË E THELLUAR Koordinator: MIRELA GURAKUQI Viti shkollor 016-017 Udhëzime
Διαβάστε περισσότεραUNIVERSITETI SHTETËROR I TETOVËS FAKULTETI I SHKENCAVE HUMANE DHE ARTEVE DEPARTAMENTI I GJEOGRAFISË. DETYRË Nr.1 nga lënda H A R T O G R A F I
UNIVERSITETI SHTETËROR I TETOVËS FAKULTETI I SHKENCAVE HUMANE DHE ARTEVE DEPARTAMENTI I GJEOGRAFISË DETYRË Nr. nga lënda H A R T O G R A F I Punoi: Emri MBIEMRI Mentor: Asist.Mr.sc. Bashkim IDRIZI Tetovë,
Διαβάστε περισσότεραCilat nga bashkësitë = {(1, ), (1, ), (2, )},
RELACIONET. RELACIONI BINAR Përkufizimi. Le të jenë A, B dy bashkësi të çfarëdoshme. Çdo nënbashkësi e bashkësisë A B është relacion binar i bashkësisë A në bashkësinë B. Simbolikisht relacionin do ta
Διαβάστε περισσότεραBAZAT E ELEKTROTEKNIKËS NË EKSPERIMENTE DHE USHTRIME PRAKTIKE LITERATURË PLOTËSUESE
BAZAT E ELEKTROTEKNIKËS NË EKSPERIMENTE DHE USHTRIME PRAKTIKE LITERATURË PLOTËSUESE 1 FAKULTETI I INXHINIERISË ELEKTRIKE DHE KOMPJUTERIKE BAZAT E ELEKTROTEKNIKËS SEMESTRI I PARË TË GJITHA DREJTIMET Prof.
Διαβάστε περισσότεραPYETJE PRAKTIKE PËR TESTIN EKSTERN
BUJAR MAMUDI LËNDA : MATEMATIKË KLASA : VIII TEMA : I NGJASHMËRIA PYETJE PRAKTIKE PËR TESTIN EKSTERN [i] Raporti ndërmjet dy segmenteve. 1. Kush është antari i parë për raportin e dhënë 16 Zgjidhje : 16
Διαβάστε περισσότεραINSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT. PROGRAM ORIENTUES PËR MATURËN SHTETËRORE (Provim me zgjedhje ) LËNDA: FIZIKË BËRTHAMË
INSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT PROGRAM ORIENTUES PËR MATURËN SHTETËRORE (Provim me zgjedhje ) LËNDA: FIZIKË BËRTHAMË Koordinatore: Mirela Gurakuqi Viti shkollor 017 018 Udhëzime të përgjithshme Ky program
Διαβάστε περισσότερα9 KARAKTERISTIKAT E MOTORIT ME DJEGIE TË BRENDSHME DEFINICIONET THEMELORE Për përdorim të rregullt të motorit me djegie të brendshme duhet të dihen
9 KARAKTERISTIKAT E MOTORIT ME DJEGIE TË BRENDSHME DEFINICIONET THEMELORE Për përdorim të rregullt të motorit me djegie të brendshme duhet të dihen ndryshimet e treguesve të tij themelor - fuqisë efektive
Διαβάστε περισσότεραTestimi i hipotezave/kontrollimi i hipotezave Mostra e madhe
Testimi i hipotezave/kontrollimi i hipotezave Mostra e madhe Ligjërata e tetë 1 Testimi i hipotezave/mostra e madhe Qëllimet Pas orës së mësimit ju duhet ë jeni në gjendje që të: Definoni termet: hipotezë
Διαβάστε περισσότεραLUCIANA TOTI ELEKTRONIKA 1. Shtëpia botuese GRAND PRIND
LUCIANA TOTI ELETRONIA 1 Shtëpia botuese GRAN PRIN 1 Autorja: Tel. 042374066, 0672530590 Redaktore shkencore: Garentina Bezhani Arti grafik dhe kopertina: Agetina onomi Botues: Shtëpia botuese GRAN PRIN
Διαβάστε περισσότεραTeori Grafesh. E zëmë se na është dhënë një bashkësi segmentesh mbi drejtëzën reale që po e shënojmë:
Teori Grafesh Teori grafesh bitbit.uni.cc 1.1 Koncepti i grafit dhe disa nocione shoqeruese Shpeshherë për të lehtësuar veten ne shtrimin dhe analizën e mjaft problemeve që dalin në veprimtarinë tonë,
Διαβάστε περισσότερα1. Një linjë (linja tek). 2. Dy linjë (linja çift), ku secila linjë ka një drejtim të caktuar të lëvizjes. 3. Shumë linjë (tre dhe katër).
KEU II. LINJA HEKUUDHOE.1. ëndësia dhe kategorizimi i linjave hekurudhore.1.1. Linja hekurudhore është udha e transportit hekurudhor, baza mbi të cilën zhvillohet veprimtaria e tij, është shtrati dhe udhëzuesi,
Διαβάστε περισσότεραYjet e ndryshueshëm dhe jo stacionar
Yjet e ndryshueshëm dhe jo stacionar Sahudin M. HYSENAJ Pjesa më e madhe e yjeve ndriçojnë pa e ndryshuar shkëlqimin e tyre. Por ka yje të cilat edhe e ndryshojnë këtë. Në një pjesë të rasteve ndryshimi
Διαβάστε περισσότεραNgjeshmëria e dherave
Ngjeshmëria e dherave Hyrje Në ndërtimin e objekteve inxhinierike me mbushje dheu, si për shembull diga, argjinatura rrugore etj, kriteret projektuese përcaktojnë një shkallë të caktuar ngjeshmërie të
Διαβάστε περισσότεραdv M a M ( V- shpejtësia, t - koha) dt
KREU III 3. MEKANIKA E LËIZJES Pas trajtimit të linjave hekurudhore, para se të kalojmë në mjetet lëvizëse, hekurudhore (tëeqëse dhe mbartëse), është më e arsyeshme dhe e nevojshme të hedhim dritë mbi
Διαβάστε περισσότεραAlgoritmika dhe Programimi i Avancuar KAPITULLI I HYRJE Algoritmat nje problem renditjeje Hyrja: a1, a2,, an> Dalja: <a 1, a 2,, a n> a 1 a 2 a n.
KAPITULLI I HYRJE Algoritmat Ne menyre informale do te perkufizonim nje algoritem si nje procedure perllogaritese cfaredo qe merr disa vlera ose nje bashkesi vlerash ne hyrje dhe prodhon disa vlera ose
Διαβάστε περισσότεραINSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT PROGRAM ORIENTUES PËR PËRGATITJEN E PROVIMIT KOMBËTAR TË MATURËS SHTETËRORE PËR GJIMNAZIN LËNDA: FIZIKË BËRTHAMË
INSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT PROGRAM ORIENTUES PËR PËRGATITJEN E PROVIMIT KOMBËTAR TË MATURËS SHTETËRORE PËR GJIMNAZIN LËNDA: FIZIKË BËRTHAMË Koordinatore: Mirela Gurakuqi VITI MËSIMOR - Udhëzime
Διαβάστε περισσότερα8 BILANCI TERMIK I MOTORIT ME DJEGIE TË BRENDSHME
8 BILANCI TERMIK I MOTORIT ME DJEGIE TË BRENDSHME Me termin bilanci termik te motorët nënktohet shërndarja e nxehtësisë të djegies së lëndës djegëse të ftr në motor. Siç është e njohr, vetëm një jesë e
Διαβάστε περισσότεραLibër. mësuesi. Fizika. Aida Rëmbeci. Bazë dhe me zgjedhje të detyruar S H T Ë P I A B O T U E S E. Për klasën e njëmbëdhjetë, gjimnaz.
Për klasën e njëmbëdhjetë, gjimnaz S H T Ë P I A B O T U E S E Libër mësuesi Aida Rëmbeci Fizika Bazë dhe me zgjedhje të detyruar 11 Aida Rëmbeci Margarita Ifti Maksim Rëmbeci Me zgjedhje të detyruar Për
Διαβάστε περισσότεραSI TË BËHENI NËNSHTETAS GREK? (Udhëzime të thjeshtuara rreth marrjes së nënshtetësisë greke)*
SI TË BËHENI NËNSHTETAS GREK? (Udhëzime të thjeshtuara rreth marrjes së nënshtetësisë e)* KUSH NUK MUND TË Për shtetasit e vendeve jashtë BEsë Ata që nuk kanë leje qëndrimi ose kanë vetëm leje të përkohshme
Διαβάστε περισσότεραGjeneza dhe nocioni i teorisë së informacionit. Literatura. Gjeneza dhe nocioni i teorisë së informacionit
Literatura 1. ESSENTIALS OF ERROR-CONTROL CODING, Jore Castiñeira Moreira, Patrick Guy Farrell, 2006 John Wiley & Sons Ltd. 2. Telecommunications Demystified, Carl Nassar, by LLH Technoloy Publishin, 2001.
Διαβάστε περισσότεραUNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI PARASHKOLLOR PUNIM DIPLOME
UNIVERSITETI I GJAKOVËS FEHMI AGANI FAKULTETI I EDUKIMIT PROGRAMI PARASHKOLLOR PUNIM DIPLOME ZHVILLIMI DHE FORMIMI I NJOHURIVE FILLESTARE TEK FËMIJËT E MOSHËS PARASHKOLLORE MBI BASHKËSITË Mentori: Prof.
Διαβάστε περισσότεραVENDIM Nr.803, date PER MIRATIMIN E NORMAVE TE CILESISE SE AJRIT
VENDIM Nr.803, date 4.12.2003 PER MIRATIMIN E NORMAVE TE CILESISE SE AJRIT Ne mbështetje te nenit 100 te Kushtetutës dhe te nenit 5 te ligjit nr.8897, date 16.5.2002 "Për mbrojtjen e ajrit nga ndotja",
Διαβάστε περισσότεραPROGRAM ORIENTUES PËR MATURËN SHTETËRORE (Provim me zgjedhje)
INSTITUTI I ZHVILLIMIT TË ARSIMIT PROGRAM ORIENTUES PËR MATURËN SHTETËRORE (Provim me zgjedhje) LËNDA: FIZIKË E THELLUAR Koordiatore: Mirela Gurakuqi Viti shkollor 017 018 Udhëzime të përgjithshme Ky program
Διαβάστε περισσότεραLIBËR PËR MËSUESIN FIZIKA 7
Dhurata Sokoli Rajmonda Voci LIBËR PËR MËSUESIN FIZIKA 7 BOTIME BOTIME Të gjitha të drejtat janë të rezervuara Pegi 2012 Të gjitha të drejtat lidhur me këtë botim janë ekskluzivisht të zotëruara nga shtëpia
Διαβάστε περισσότεραAnaliza e Regresionit dhe Korrelacionit
1-1 Analiza e Regresionit dhe Korrelacionit Qëllimet: Në fund të orës së mësimit, ju duhet të jeni në gjendje që të : Kuptoni rolin dhe rëndësinë e analizës së regresionit dhe korrelacionit si dhe dallimet
Διαβάστε περισσότεραTreguesit e dispersionit/shpërndarjes/variacionit
Treguesit e dispersionit/shpërndarjes/variacionit Qëllimet: Në fund të orës së mësimit, ju duhet të jeni në gjendje që të : Dini rëndësinë e treguesve të dispersionit dhe pse përdoren ata. Llogaritni dhe
Διαβάστε περισσότεραKAPITULLI4. Puna dhe energjia, ligji i ruajtjes se energjise
Kapitui 4 Pua de eerjia KPIULLI4 Pua de eerjia, iji i ruajtjes se eerjise.ratori tereq e je rrue e au je tru e spejtesi 8/. Me care spejtesie do te tereqi tratori truu e je rrue te pastruar ur uqia e otorit
Διαβάστε περισσότεραPropozim për strukturën e re tarifore
Propozim për strukturën e re tarifore (Tarifat e energjisë elektrike me pakicë) DEKLARATË Ky dokument është përgatitur nga ZRRE me qëllim të informimit të palëve të interesuara. Propozimet në këtë raport
Διαβάστε περισσότεραΓΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΝ. Εικόνα 1. Φωτογραφία του γαλαξία μας (από αρχείο της NASA)
ΓΗ ΚΑΙ ΣΥΜΠΑΝ Φύση του σύμπαντος Η γη είναι μία μονάδα μέσα στο ηλιακό μας σύστημα, το οποίο αποτελείται από τον ήλιο, τους πλανήτες μαζί με τους δορυφόρους τους, τους κομήτες, τα αστεροειδή και τους μετεωρίτες.
Διαβάστε περισσότεραLibër mësuesi Matematika
Libër mësuesi Nikolla Perdhiku Libër mësuesi Matematika 7 Për klasën e 7 -të të shkollës 9-vjeçare Botime shkollore Albas 1 Libër mësuesi për tekstin Matematika 7 Botues: Latif AJRULLAI Rita PETRO Redaktore
Διαβάστε περισσότεραKALKULIMI TERMIK I MOTORIT DIESEL. 1. Sasia teorike e nevojshme për djegien e 1 kg lëndës djegëse: kmol ajër / kg LD.
A KALKULII TERIK I OTORIT DIESEL. Sasa terke e nevjshme ër djegen e kg lëndës djegëse: 8 L C 8H O 0.3 3 C H O 0. 4 3 kml ajër / kg LD kg ajër / kg LD. Sasja e vërtetë e ajrt ër djegen e kg lëndë djegëse:
Διαβάστε περισσότερα