Διάλεξη 6. Πολιτική οικονομία

Transcript

1 Διάλεξη 6 Πολιτική οικονομία 1

2 Άμεση Δημοκρατία Κανόνες Ομοφωνίας Μερίδιο Εύας (S E ) 0 S* D r E Μερίδιο Αδάμ (S A ) D r A 2 0 r* ΗδιαδικασίατουLindahl r ετησίως

3 Είναι εφικτοί οι κανόνες ομοφωνίας; Πώς επιτυγχάνεται ισορροπία; Προβλήματα Στρατηγική συμπεριφορά Η διαδικασία εξεύρεσης των τιμών μπορεί να πάρει πολύ χρόνο 3

4 Άμεση Δημοκρατία Πλειοψηφικοί Κανόνες Ψηφοφορίας Πλειοψηφικός κανόνας ψηφοφορίας προκειμένου να εγκριθεί ένα πρόγραμμα απαιτείται 50% των ψήφων και μία ακόμα ψήφος Ψηφοφόροι Σειρά επιλογής Μπραντ Τζεν Αγγελίνα Πρώτη A Γ B Δεύτερη B B Γ Τρίτη Γ A A 4

5 Άμεση Δημοκρατία Πλειοψηφικοί Κανόνες Ψηφοφορίας Το Παράδοξο της Ψηφοφορίας οι προτιμήσεις της κοινωνίας ενδέχεται να μην είναι συνεπείς, παρόλο που οι προτιμήσεις των ατόμων είναι συνεπείς Διαχείριση Ημερήσιας Διάταξης (Ατζέντας) ηδιαδικασία καθορισμού της σειράς με την οποία γίνεται η ψηφοφορία ώστε να διασφαλίσουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα Κυκλικό αποτέλεσμα Η ψηφοφορία ανά ζεύγη μπορεί να συνεχιστεί στο διηνεκές χωρίς τη λήψη απόφασης. Ψηφοφόροι Σειρά επιλογής Μπραντ Τζεν Αγγελίνα Πρώτη A Γ B Δεύτερη B A Γ Τρίτη Γ B A 5

6 Σχηματική απεικόνιση των προτιμήσεων Χρησιμότητα Μονοκόρυφες προτιμήσεις Τζεν Δικόρυφες προτιμήσεις Μπραντ Αγγελίνα 6 A B Γ Πύραυλοι

7 Οσημαντικόςρόλος των δικόρυφων προτιμήσεων στην πράξη Ιδιωτικά υποκατάστατα Τα αγαθά είναι δυνατόν να ταξινομηθούν σε μια «κλίμακα» 7

8 Άμεση δημοκρατία Το θεώρημα του διάμεσου ψηφοφόρου Ψηφοφόρος Δαπάνη Ντόναλτ 5 Ντέιζι 100 Χιούι 150 Ντιούι 160 Λούι 700 8

9 Άμεση δημοκρατία Πολιτικές συμμαχίες (Logrolling) Ψηφοφόρος Έργο Μέλανι Ρετ Σκάρλετ Συνολικό καθαρό όφελος Νοσοκομείο Βιβλιοθήκη Πισίνα

10 Άμεση δημοκρατία Πολιτικές συμμαχίες (Logrolling) Ψηφοφόρος Έργο Μέλανι Ρετ Σκάρλετ Συνολικό καθαρό όφελος Νοσοκομείο Βιβλιοθήκη Πισίνα

11 Άμεση Δημοκρατία Το Θεώρημα Αδυναμίας του Arrow Λογικά κριτήρια για τον κανόνα συλλογικής λήψης απόφασης Μπορεί να παράγει μια απόφαση οποιαδήποτε και αν είναι η κατάταξη των προτιμήσεων Μπορεί να ιεραρχήσει όλα τα πιθανά αποτελέσματα Πρέπει να ανταποκρίνεται στις ατομικές προτιμήσεις Πρέπει να χαρακτηρίζεται από συνέπεια Υπάρχει ανεξαρτησία των άσχετων εναλλακτικών επιλογών Η περίπτωση της δικτατορίας αποκλείεται 11

12 Άμεση Δημοκρατία Το Θεώρημα Αδυναμίας του Arrow Το θεώρημα αδυναμίας του Arrow Είναι αδύνατο να βρεθεί κάποιο σύστημα ψηφοφορίας που να ικανοποιεί όλα αυτά τα κριτήρια Τι σημαίνει το θεώρημα αυτό Δεν είναι οπωσδήποτε αδύνατο να βρεθεί ένας συνεπής κανόνας λήψης αποφάσεων, αλλά δεν υπάρχει κάποια εγγύηση ότι αυτό θα συμβεί ΗκριτικήτουBuchanan Χρήση συναρτήσεων κοινωνικής ευημερίας 12

13 Αντιπροσωπευτική Δημοκρατία Εκλεγμένοι Πολιτικοί Αριθμός Ψηφοφόρων 13 Προοδευτικός Συντηρητικός

14 Συνέπειες του θεωρήματος του διάμεσου ψηφοφόρου Τα δικομματικά συστήματα τείνουν να δημιουργούν σταθερές ισορροπίες Η αντικατάσταση των άμεσων δημοψηφισμάτων από ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα δεν έχει επίδραση στο αποτέλεσμα 14

15 Άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν την ψήφο Μονοδιάστατες ιεραρχήσεις Ιδεολογία Προσωπικότητα Ηγεσία Συμμετοχή ψηφοφόρων 15

16 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία Δημόσιοι υπάλληλοι/γραφειοκράτες Ο ρόλος των γραφειοκρατών Επιδιώξεις των γραφειοκρατών 16

17 Το υπόδειγμα γραφειοκρατίας του Niskanen C V Αποτελεσματικό προϊόν Πραγματικό προϊόν 17 0 Q* Q bc Q ετησίως

18 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία Ειδικά συμφέροντα Τι είναι τα «ειδικά συμφέροντα» Ο σχηματισμός Ομάδων Συμφερόντων Πηγή εισοδήματος: Κεφάλαιο ή Εργασία Ύψος εισοδήματος (Πλούσιοι ή Φτωχοί) Πηγή εισοδήματος: Κλάδος απασχόλησης Περιοχή Δημογραφικά και προσωπικά χαρακτηριστικά 18

19 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία Προσοδοθηρία Πρόσοδοι S=MC D 19 MR Τόνοι φιστικιών ετησίως

20 Αντιπροσωπευτική δημοκρατία Λοιποί παράγοντες Δικαστική εξουσία Δημοσιογράφοι Εμπειρογνώμονες 20

21 Ερμηνεία της μεγέθυνσης Οι προτιμήσεις των πολιτών G = f(p, I) Ημαρξιστικήάποψη Τυχαία γεγονότα του κράτους Μεταβολές στις κοινωνικές απόψεις Αναδιανομή εισοδήματος 21

22 Έλεγχος της επέκτασης του κράτους Η επέκταση του κράτους δεν αποτελεί πρόβλημα Η επέκταση του κράτους αποτελεί πρόβλημα Δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί στο παρελθόν Οι πολιτικοί θεσμοί παρουσιάζουν θεμελιώδεις δυσλειτουργίες 22

23 Βελτίωση της λειτουργικότητας του πολιτικού συστήματος Αλλαγή των κινήτρων των γραφειοκρατών Οικονομικά κίνητρα Ιδιωτικοποιήσεις Μεταρρύθμιση δημοσιονομικών θεσμών 23

24 Μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών θεσμών Σχεδιασμός οικονομικής πολιτικής Αποτελεσματικοί μηχανισμοί υλοποίησής της 24

25 Θεσμικές αλλαγές στην διαδικασία κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού 1. Μεσοπρόθεσμο πλαίσιο σύνταξης του προϋπολογισμού 2. Λογικές και συνετές υποθέσεις για μακροοικονομικές εξελίξεις 3. Τεχνικές προϋπολογισμού από πάνω προς τα κάτω 4. Χαλάρωση των ελέγχων των εισροών από την κεντρική κυβέρνηση 5. Επικέντρωση στα αποτελέσματα των δαπανών 6. Διαφάνεια του προϋπολογισμού και λογοδοσία 7. Σύγχρονες μέθοδοι οικονομικής διαχείρισης 25