Πξώηκε έλαξμε βηνινγηθήο ζεξαπείαο ζηηο ζπνλδπιαξζξίηηδεο. Γηάλλεο Ει. Πάθαο Ρεπκαηνιόγνο

Πξώηκε έλαξμε βηνινγηθήο ζεξαπείαο ζηηο ζπνλδπιαξζξίηηδεο Γηάλλεο Ει. Πάθαο Ρεπκαηνιόγνο

πνλδπιαξζξίηηδεο(πα) Κύξηεο εθδειώζεηο 1. Aμνληθή πξνζβνιή/θιεγκνλή 2. Πεξηθεξηθή αξζξίηηδα 3. Πεξηθεξηθή ελζεζίηηδα 4. Πξνζβνιή νξγάλσλ Τπννκάδεο πα 1.Aγθπισηηθή ζπνλδπιίηηδα(α) 2.Αδηαθνξνπνίεηε πα 3.Φσξηαζηθή πα 4.Αληηδξαζηηθή πa Μη ακηινολογική Αξονική ΣπΑ A Αμνληθή πα 5.πΑ ζπζρεηηδόκελε κε ρξόληα θιεγκ. λνζήκαηα ηνπ εληέξνπ Brown J, Ann Rheum Dis 2011

αθείο νδεγίεο γηα πξώηκε παξέκβαζε κε βηνινγηθνύο παξάγνληεο: - δελ ππάξρνπλ Πεξηθεξηθή αξζξίηηδα: - επί απνηπρίαο ηνπιάρηζηνλ ελόο DMARD γηα 3 κήλεο - επί ζνβαξήο δηαβξσηηθήο πνιπαξζξίηηδαο : εμαξρήο Αμνληθή πξνζβνιή: - πξνζέγγηζε βαζηδόκελε ζηα δεδνκέλα ηεο Α νβαξέο εμσαξζξηθέο εθδειώζεηο(δαθηπιίηηδα, ελζεζίηηδα, ξαγνεηδίηηδα ): - εμαξρήο(εκπεηξηθή ζεξαπεία) Harty L, Curr Opin Rheumatol 2010; 22: 393

πνλδπιαξζίηηδεο- πξνβιεκαηηζκνί Έσοςμε επιηύσει όζα θα θέλαμε από ηη σπήζη ηων anti-tnf παπαγόνηων ζηοςρ αζθενείρ με ασπα; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ πεπιζζόηεπο δπαζηική ζηοςρ αζθενείρ με νόζο μικπόηεπηρ διάπκειαρ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf ζηοςρ αζθενείρ με αξονική ζπονδςλοαπθπίηιδα μη ακηινολογικά οπαηή παπόμοια ή πιο δπαζηική ζε ζύγκπιζη με αζθενείρ με ΑΣ; Είναι εθικηή η διακοπή ηων anti-tnf παπαγόνηων μεηά από ππώιμη θεπαπεςηική παπέμβαζη; Mποπεί η ακηινολογική επιδείνωζη να ανασαιηιζηεί ή να πποληθθεί εάν παπέμβοςμε νωπίηεπα ;

πνλδπιαξζίηηδεο- πξνβιεκαηηζκνί Έσοςμε επιηύσει όζα θα θέλαμε από ηη σπήζη ηων anti-tnf παπαγόνηων ζηοςρ αζθενείρ με ΣπΑ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ πεπιζζόηεπο δπαζηική ζηοςρ αζθενείρ με νόζο μικπόηεπηρ διάπκειαρ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf ζηοςρ αζθενείρ με αξονική ζπονδςλοαπθπίηιδα μη ακηινολογικά οπαηή παπόμοια ή πιο δπαζηική ζε ζύγκπιζη με αζθενείρ με ΑΣ; Είναι εθικηή η διακοπή ηων anti-tnf παπαγόνηων μεηά από ππώιμη θεπαπεςηική παπέμβαζη; Mποπεί η ακηινολογική επιδείνωζη να ανασαιηιζηεί ή να πποληθθεί εάν παπέμβοςμε νωπίηεπα ;

Μειέηεο βξαρύρξνλεο παξαηήξεζεο

Αςθενείσ που απάντηςαν(%) Μειέηεο καθξόρξνλεο παξαηήξεζεο Αληαπόθξηζε ASAS 40 κεηά από 2~5 ρξόληα ζεξαπείαο κε anti-tnf ζε αζζελείο κε Α 100 Adalimumab Etanercept Ιnfliximab 90 80 70 60 50 40 30 20 10 * Διαφορετικζσ μελζτεσ, όχι απευθείασ ςφγκριςη 63,2% 50.6% 49% 104 192 254 Διάρκεια θεραπείασ(εβδομάδεσ) Van der Heijde D et al, Ann Rheum Dis 2009; 68: 922 Davis JC et al, Ann Rheum Dis 2009; 67: 346 Braun J et al, Ann Rheum Dis 2008; 67: 340

Ποςοςτό αςθενών με ανταπόκριςη BASDAI 50 (%) Η επίδξαζε ηεο ζεξαπείαο κε anti-tnf ζηηο αμνληθέο εθδειώζεηο αζζελώλ κε ΦΑ Πνιπθεληξηθή κειέηε παξαηήξεζεο 100 90 80 P< 0.001 W52 vs BL 72% Etanercept (n=32) 70 60 50 40 Μέζε δηάξθεηα λόζνπ: 14.5 έηε 30 20 10 52 Διάρκεια θεραπείασ εβδομάδεσ Lubrano E, Clin. Exp. Rheumatol 2011; 29: 80

ΜRI: κεηαβνιέο ηνπ δείθηε ελεξγόηεηαο ζηε κεηά ηε ρνξήγεζε anti-tnf παξαγόλησλ Μέζε κεηαβνιή ηνπ score 0 2 4 6 8 Μεηά από 24 εβδνκάδεο - 5,02-0,6 *Διαφορετικζσ μελζτεσ, όχι απευθείασ ςφγκριςη Μεηά από 6 εβδνκάδεο - 4,4 Μεηά από 12 εβδνκάδεο - 0,6-0,5-6.3-5.9 Μετά από 14 εβδομάδεσ Βaseline score 6,6 7.1 11.2 10.4 16 20 9.3 9.6-2.5 P < 0.001 P = 0.023 P < 0.001 P = 0.011 10 Ιnfliximab Adalimumab Placebo Etanercept Golimumab Braun J et al, A&R 2006; 54: 1646 Rudwaleit M et al, Ann Rheum Dis 2005; 64: 1305 Lambert G et al, A&R 2007; 56: 4005 Braun J et al, EULAR 2010; Abstract THUo0366

P > 0.05 P > 0.05 P > 0.05

Αμνληθή ζπνλδπιαξζξίηηδα Πξώηκα ζηάδην Υσξίο αθηηλνινγηθέο εθδειώζεηο ηάδην κε αθηηλνινγηθέο αιινηώζεηο Σξνπνπνηεκέλα θξηηήξηα Νέαο Τόξθεο 1984 Οςφυαλγία MRI: ενεργόσ ιερολαγονίτιδα Οςφυαλγία Ακτινολογική ιερολαγονίτιδα Οςφυαλγία υνδεςμόφυτα Χρόνοσ (ζτη) Rudwaleit M et al. Arthritis Rheum 2005;52:1000-8

Δηαγλσζηηθά ηξνπνπνηεκέλα θξηηήξηα ηεο Νέαο Τόξθεο(1984) Ακτινολογικό κριτήριο Ιεραλογονίτιδα 2ου βαθμοφ αμφοτερόπλευρη ή 3ου προσ 4ου βαθμοφ ετερόπλευρη και τουλάχιςτον ζνα από τα ακόλουθα: Κλινικά κριτήρια Χαμηλή οςφυαλγία που διαρκεί περιςςότερο από 3 μήνεσ, η οποία δε βελτιώνεται με την ανάπαυςη, αλλά με την κίνηςη Περιοριςμζνη κινητικότητασ ΟΜΣΣ Περιοριςμζνη ζκπτυξη του θώρακα (άνω των 2.5 cm) Van Der Linden et al, Arthritis Rheum 1984;27(4):361-368

πνλδπιαξζίηηδεο- πξνβιεκαηηζκνί Έσοςμε επιηύσει όζα θα θέλαμε από ηη σπήζη ηων anti-tnf παπαγόνηων ζηοςρ αζθενείρ με ΣαΑ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ πεπιζζόηεπο δπαζηική ζηοςρ αζθενείρ με νόζο μικπόηεπηρ διάπκειαρ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf ζηοςρ αζθενείρ με αξονική ζπονδςλοαπθπίηιδα μη ακηινολογικά οπαηή παπόμοια ή πιο δπαζηική ζε ζύγκπιζη με αζθενείρ με ΑΣ; Είναι εθικηή η διακοπή ηων anti-tnf παπαγόνηων μεηά από ππώιμη θεπαπεςηική παπέμβαζη; Mποπεί η ακηινολογική επιδείνωζη να ανασαιηιζηεί ή να πποληθθεί εάν παπέμβοςμε νωπίηεπα ;

πζρέηηζε κεηαμύ δηάξθεηαο λόζνπ θαη επίηεπμεο BASDAI 50 κεηά από 12 εβδνκάδεο anti-tnf ζεξαπεία 73% 58% P = 0. 003 31% Rudwaleit M et al, Ann Rheum Dis 2004; 63: 665

Mean MRI score πζρέηηζε κεηαμύ δηάξθεηαο λόζνπ θαη ελεξγνύ θιεγκνλήο ζηελ ΜRΙ 8 SI joints 7.4 Lumbar spine 6 4.9 4 3.8 P = 0.027 2.9 p= = 0.04 2 1.0 1.6 0 10 11-20 > 20 10 11-20 >20 Disease duration (years) Rudwaleit M et al, Ann Rheum Dis 2008; 67: 1276

>20 yrs, CRP <10 mg/l > 20 yrs, CRP >+ 10 11-20 yrs, CRP <10 mg/l 11-20 yrs, CRP >= 10 < 10yrs, CRP <10 < 10 yrs, CRP >=10

πνλδπιαξζίηηδεο- πξνβιεκαηηζκνί Έσοςμε επιηύσει όζα θα θέλαμε από ηη σπήζη ηων anti-tnf παπαγόνηων ζηοςρ αζθενείρ με ΣαΑ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ πεπιζζόηεπο δπαζηική ζηοςρ αζθενείρ με νόζο μικπόηεπηρ διάπκειαρ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ ζηην ασπα σωπίρ ακηινολογικέρ αλλοιώζειρ παπόμοια ή πιο δπαζηική ζε ζύγκπιζη με ηην εγκαηεζηημένη ΑΣ; Είναι εθικηή η διακοπή ηων anti-tnf παπαγόνηων μεηά από ππώιμη θεπαπεςηική παπέμβαζη; Mποπεί η ακηινολογική επιδείνωζη να ανασαιηιζηεί ή να πποληθθεί εάν παπέμβοςμε νωπίηεπα ;

Θεξαπεία κε Adalimumab ζε αμνληθή πα ρσξίο αθηηλνινγηθέο αιινηώζεηο Double blind Placebo control Open-label Κριτήρια ειςόδου 12 weeks Placebo (Ν = 24) N=46 αςθενείσ 40 weeks Adalimumab 40 mg /15ημζρεσ Χρόνια οςφυαλγία( > 3 μήνεσ) Ηλικία < 50 ετών Απαραίτητη προχπόθεςη 2 από από τα παρακάτω: - φλεγμονώδη οςφυαλγία - HLA-B27 + - MRI: ενεργόσ φλεγμονή ςε ΣΣ ή ιερολαγόνειεσ αρθρ. Adalimumab 40 mg /15ημζρεσ (Ν = 22) Μζςη διάρκεια ςυμπτωμάτων: 8 ζτη Week 0 12 52 Πρωταρχικό τελικό ςημειο: ASAS40 ανταπόκριςη Haibel H et al Arthritis Rheum 2008;58(7):1981-91

Θεξαπεία κε Adalimumab ζε αμνληθή πα ρσξίο αθηηλνινγηθέο αιινηώζεηο 80 70 68.2* 12 η εβδομάδα 52 η εβδομάδα 66.7 Αςθενείσ (%)) 60 50 40 30 20 10 0 54.5 22.7 Adalimumab n=22 25.0 12.5 Εικονικό n=24 0 54.5 45.5 18.2 υνεχήσ θεαπρεία Adalimumab(n=22) ASAS20 ASAS40 Κλινική φφεςη κατά ASAS *P = 0.009, p -0.004, p = 0.019 54.2 37.5 oεικονικό ςε Adalimumab(n=24) Haibel H, et al. Arthritis Rheum 2008;58(7):1981-91

Αζζελείο(%) Θεξαπεία κε Adalimumab ζε αμνληθή πα ρσξίο αθηηλνινγηθέο αιινηώζεηο Απαντήςεισ των αςθενών κατά ASAS 40 και BASDAI 50 την 52 η εβδομάδα ςε ςχζςη με τη διάρκεια τησ νόςου 100 90 80 73.3% 80% p = 0.014 γηα BASDAI p= 0.006 γηα ASAS ΑSAS 40 BASDAI 50 70 60 52.2% 52.2% 50 40 30 20 n=11 n=12 n=12 n=12 14.3% 10 3 εηώλ n=15 4-10 έηε n=23 Διάρκεια νόςου 0% n=14 >10 έηε n=7 Haibel H, et al. Arthritis Rheum 2008;58(7):1981-91

Θεξαπεία κε Adalimumab ζε αμνληθή πα ρσξίο αθηηλνινγηθέο αιινηώζεηο Απαντήςεισ των αςθενών κατά ASAS 40 και BASDAI 50 την 52 η εβδομάδα ςε ςχζςη με τη CRP και την ηλικία των αςθενών ASAS40 απαληήζεηο BASDAI-50 απαληήζεηο No (%) ησλ αζζελώλ P No(%) ησλ αζζελώλ P CRP: > 6 mg/l 13 (76.5) 0.013 14 (82.4) 0.006 6 mg/l 10 (35.7) 11 (39.3) Ηιηθία εηζόδνπ ζηε κειέηε 30 εηώλ 12 (80) 13 (86.7) 31-40 εηώλ 9 (50) 0.005 10 (55.6) 0.001 > 40 εηώλ 2 (16.7) 2 (16.7) Haibel H, et al. Arthritis Rheum 2008;58(7):1981-91

Αποτελεςματικότητα του Infliximab ςε πολφ πρώιμη αξονική πα (< 3 ετών) Πρωταρχικό τελικό ςημείο: Η διάμεςη μεταβολή ςτο ςυνολικό MRI score την 16 η εβδομάδα Kξηηήξηα εηζόδνπ: - Φιεγκνλώδεο νζθπαιγία - HLA-B27 + - Oζηηθό νίδεκα ζηελ ΜRI ζηηο ηεξνιαγόληεο αξζξώζεηο Εγρύζεηο IFX ή Pbo (RCT): - εβδ. 0,2,6, θαη 12 Μέζε δηάξθεηα ζπκπησκάησλ : - 15,3 κήλεο Εμσαξζξηθέο εθδειώζεηο: ςσξίαζε(10%), ξαγνεηδίηηδα(15%), IBD(2.5%) Barkham N, A&R 2009; 60: 946

Αποτελεςματικότητα του Infliximab ςε πολφ πρώιμη αξονική πα (< 3 ετών) RCT κε INF 5 mg/kg ή Pbo : 0 2 6 θαη 12 εβδνκάδεο Εθηίκεζε ηελ 16 ε εδδνκάδα Kξηηήξηα εηζόδνπ: - Φιεγκνλώδεο νζθπαιγία - HLA-B27 + - Oζηηθό νίδεκα ζηελ ΜRI ζηηο ηεξνιαγόληεο αξζξώζεηο Εγρύζεηο IFX ή Pbo(RCT): - εβδ. 0,2,6, θαη 12 Μζςη διάρκεια ςυμπτωμάτων : 15,3 μήνεσ Barkham N, A&R 2009; 60: 946

πνλδπιαξζίηηδεο- πξνβιεκαηηζκνί Έσοςμε επιηύσει όζα θα θέλαμε από ηη σπήζη ηων anti-tnf παπαγόνηων ζηοςρ αζθενείρ με ΣαΑ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ πεπιζζόηεπο δπαζηική ζηοςρ αζθενείρ με νόζο μικπόηεπηρ διάπκειαρ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf ζηοςρ αζθενείρ με αξονική ζπονδςλοαπθπίηιδα μη ακηινολογικά οπαηή παπόμοια ή πιο δπαζηική ζε ζύγκπιζη με αζθενείρ με ΑΣ; Είναι εθικηή η διακοπή ηων anti-tnf παπαγόνηων μεηά από ππώιμη θεπαπεςηική παπέμβαζη; Mποπεί η ακηινολογική επιδείνωζη να ανασαιηιζηεί ή να πποληθθεί εάν παπέμβοςμε νωπίηεπα ;

Aζζελείο κε BASDAI > 4 Αποτελζςματα ενόσ ζτουσ του IFX ςτην πρώιμη απα Είναι δυνατή η φφεςη τησ νόςου ΧΩΡΙ θάξκαθα; RCT με IFX 5 mg/kg ή Pbo: 0 2 6 και 12 εβδομάδεσ. Follow up χωρίσ φάρμακο ζωσ την 40 η εβδομάδα, ή ζωσ ότου εμφανίςουν ενεργό νόςο ( BASDAI > 4) Placebo IFX 90 60 30 Αζζελείο πνπ ρξεηάζηεθαλ OL IFX 89.5% 17/19 60% 12/20 Πξώτκε παξέκβαζε: ην 40% (8/20) ησλ αζζελώλ παξακέλεη ζε ύθεζε, ρσξίο βηνινγηθό παξάγνληα P < 0,035 vs Pbo 40 ε εβδνκάδα Barkham N, Arthritis Rheum 2010; Suppl 10: 1929

Εβδνκάδεο Αποτελζςματα δφο ετών του ADA ςτην πρώιμη απα Είναι δυνατή η φφεςη τησ νόςου ΧΩΡΙ θάξκαθα; 0 46 αζελείο 23 Placebo RCT 22 ADA 40 mg/15d 12 OL 12 εβδ. ADA 40 εβδ. 52 23 απαληήζεηο ASAS40 52 εβδ. 108 83% ππνηξνπίαζαλ Επαλαρνξήγεζε ADA 17% ύθεζε ρσξίο θάξκαθν Haibel H et al, EULAR 2010, abstract OP0027

πνλδπιαξζίηηδεο- πξνβιεκαηηζκνί Έσοςμε επιηύσει όζα θα θέλαμε από ηη σπήζη ηων anti-tnf παπαγόνηων ζηοςρ αζθενείρ με ΣαΑ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf παπάγονηερ πεπιζζόηεπο δπαζηική ζηοςρ αζθενείρ με νόζο μικπόηεπηρ διάπκειαρ; Είναι η θεπαπεία με ηοςρ anti-tnf ζηοςρ αζθενείρ με αξονική ζπονδςλοαπθπίηιδα μη ακηινολογικά οπαηή παπόμοια ή πιο δπαζηική ζε ζύγκπιζη με αζθενείρ με ΑΣ; Είναι εθικηή η διακοπή ηων anti-tnf παπαγόνηων μεηά από ππώιμη θεπαπεςηική παπέμβαζη; Mποπεί η ακηινολογική επιδείνωζη να ανασαιηιζηεί ή να πποληθθεί εάν παπέμβοςμε νωπίηεπα ;

Sieper J et al. Arthritis Rheum 2008;58:649-56

Πεξηνρέο ηεξνιαγνλίσλ (%) Αποτελεςματικότητα του Infliximab ςε πολφ πρώιμη αξονική πα (< 3 ετών) Πλήρησ φφεςη μετά από 16 εβδομάδεσ IFX ςε περιοχζσ των ιερολαγονίων αρθρώςεων με οςτικό οίδημα ςτην αρχική MRI 100 90 80 P < 0,001 77,3% ΙFX (n=20) Pbo (n=20) 70 62,7%% 60 50 40 30 20 10 n=75 29,4% n=60 n=22 22,2% n=24 Score 1 Score 2 ΜRI Κριτήρια ειςόδου: Φλεγμ. πόνοσ ςτη μζςη, HLA-B27 + και οςτικό οίδημα ςτην MRI Μζςη διάρκεια ςυμπτωμάτων :15,3 μήνεσ Barkham N, A&R 2009; 60: 946

Πεξηνρέο ηεξνιαγνλίσλ (%) Αποτελεςματικότητα του Infliximab ςε πολφ πρώιμη αξονική πα (< 3 ετών) Εμφάνιςη νζων βλαβών μετά από 16 εβδομάδεσ IFX ςε περιοχζσ των ιερολαγονίων αρθρώςεων χωρίσ παθολογικά ευρήματα ςτην αρχική MRI 12 12% 10 8 Placebo (n=20) Ιnfliximab (n=20) 6 4 P = 0,004 2 1,2% Κριτήρια ειςόδου: Φλεγμ. πόνοσ ςτη μζςη, HLA-B27 + και οςτικό οίδημα ςτην MRI Μζςη διάρκεια ςυμπτωμάτων :15,3 μήνεσ Barkham N, A&R 2009; 60: 946

Τα νζα ASAS κριτήρια προτρζπουν ςτην ζγκαιρη διάγνωςη τησ προ-ακτινολογικήσ αξον. ΣπΑ Rudwaleit M et al. Ann Rheum Dis 2009;68:770-6

Van der Heijde et al, Ann Rheum Dis 2011; 70: 905

Πξώηκε δηάγλσζε Πξώηκε παξέκβαζε ζηελ αμνληθή ζπνλδπιαξζξίηηδα Πξώηκα ζηάδην Υσξίο αθηηλνινγηθέο εθδειώζεηο Νέα ASAS θξηηήξηα ηάδην κε αθηηλνινγηθέο αιινηώζεηο Σξνπνπνηεκέλα θξηηήξηα Νέαο Τόξθεο 1984 Κλινικά ςτοιχεία για πα με ή χωρίσ παθολογική MRI ιερολαγονίων ;; Οςφυαλγία Ακτινολογική ιερολαγονίτιδα Οςφυαλγία υνδεςμόφυτα Παξάζπξν επθαηξίαο Χρόνοσ (ζτη) Rudwaleit M et al. Arthritis Rheum 2005;52:1000-8