ΕΠΕΑΕΚ ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ Τ.Ε.Φ.Α.Α.ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ KM 950: Αεροβικός χορός- οργάνωση - μεθοδολογία Διάλεξη 11η : Προπονητική. και aerobic (αεροβικός χορός) I Σπύρος Κέλλης Καθηγητής Προπονητικής Τ.Ε.Φ.Α.Α.-Α.Π.Θ.
Περιεχόμενα Διάκριση των παραγόντων του fitness καιτρόποιβελτίωσηςαυτώντων παραγόντων μέσα από το aerobic Μεθοδολογία προπόνησης στο aerobic(αεροβικό χορό)
Σκοπός Η οργάνωση ενός μαθήματος aerobic(αεροβικού χορού) βασισμένο στα δεδομένα της προπονητικής επιστήμης.
Μ Ε Θ Ο Δ Ο Λ Ο Γ Ι Α Π Ρ Ο Π Ο Ν Η Σ Η Σ ΠΩΣ ΤΙ ΤΙ ΠΟΤΕ ΓΙΑΤΙ ΣΤΟΧΟΣ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ Μέθοδος προπόνησης εξάσκησης Μορφές οργάνωσης προπόνησης Περιεχόμενα-ασκήσεις προπόνησης Μέσα προπόνησης Προγραμματισμός προπονητικών περιεχομένων (ΜΑΚ, ΜΙΚ, ΜΙΚ, ΠΜ) ΠΜ) Αιτιολόγηση των τωνπαραπάνω επιλογών
FITNESS ΟΠαγκόσμιοςΟργανισμόςΥγείαςορίζεισαν fitness την ικανότητα εκτέλεσης μυϊκού έργου σε ικανοποιητικό βαθμό (Shephard 1968). Fitness χαρακτηρίζεται γενικά η ικανότητα του ατόμου να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής. Στην κατεύθυνση αυτή το fitness περιλαμβάνει όλες τις διαστάσεις της προσωπικότητας και τα πεδία των ενεργειών του ατόμου (Kayser, 1987). Είναι μια συνειδητά επιδιωκόμενη κατάσταση ψυχοσωματικής απόδοσης μέσω προπόνησης, στοχευμένης διατροφής και υγιεινού τρόπου ζωής, που είναι κάτι παραπάνω από απλή ευεξία (Martin, Carl & Lehnertz, 1995).
Σχέση μεταξύ των εννοιών υγεία και fitness Θετική σχέση: όσο βελτιώνεται το fitness τόσο μειώνεται ο κίνδυνος εμφάνισης προβλημάτων υγείας Υπερβολική άσκηση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα υγείας Το fitness συνδέεται με την υγεία μέσω: της προσεγμένης διατροφής του κατάλληλου σωματικού βάρους της μείωση του stress του καλύτερου ύπνου κ.α.
ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ Παράγοντας της αθλητικής ικανότητας απόδοσης του ατόμου, ο οποίος προσδιορίζεται από το βαθμό ανάπτυξης των κινητικών ικανοτήτων: αντοχή, δύναμη, ταχύτητα, κινητικότητα (ευκαμψίαευλυγισία) (Carl & Kayser, 1987).
PHYSICAL FITNESS (ΓενικήΓενική φυσική κατάσταση- Ευρωστία;) Η ικανότητα του ατόμου να εκτελεί μέτριες έως έντονες φυσικές δραστηριότητες χωρίς υπερβολική κόπωση και η δια βίου διατήρηση αυτής (Wilmore, 1998).
Στόχοι Fitness καρδιοαναπνευστική ικανότητα μυϊκή ενδυνάμωση τοπική μυϊκή αντοχή κινητικότητα σύσταση σώματος (ιδιαίτερη έμφαση στο ποσοστό σωματικού λίπους) επιβράδυνση της απώλειας οστικής μάζας και αύξηση της οστικής πυκνότητας προστασία από ορθοπεδικούς τραυματισμούς
Γενική αντοχή Η γενική αντοχή αφορά στην ικανότητα αντίστασης στην κούραση σε πολύπλευρες αθλητικές δραστηριότητες. Στον αγωνιστικό αθλητισμό αναπτύσσεται συνήθως με διαφορετικές δραστηριότητες σε σχέση με τις αγωνιστικές. Σημαντική στο σχολικό, μαζικό αθλητισμό (fitness). Απαιτείται μέτρια αερόβια ικανότητα.
Ποια είναι η προπονητική σχέση του aerobic με τις προηγούμενες έννοιες;
Το aerobic σήμερα Παρουσιάζεται ως ένα σύνθετο προπονητικό μέσο που αποσκοπεί στην πολύπλευρη εξάσκηση του αθλουμένου και επομένως στη βελτίωση της γενικής φυσικής κατάστασης του ατόμου (fitness) και όχι αποκλειστικά της αερόβιας ικανότητας.
Στόχοι του Aerobic Καρδιοαναπνευστική ικανότητα. Μυϊκή ενδυνάμωση. Κινητικότητα. Συντονιστικές ικανότητες. Σύσταση σώματος.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΣΤΟ AEROBIC
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ ΑΝΤΟΧΗΣ Προπονητικά Περιεχόμενα Προπονητικά μέσα Μεθοδολογία Προπόνησης Αντοχής Οργανωτικές μορφές Προπονητικές μέθοδοι
Η δοσολογία της προπονητικής επιβάρυνσης προσδιορίζεται από: τα στοιχεία της επιβάρυνσης: -συχνότητα της άσκησης -διάρκεια-ποσότητα της άσκησης -ένταση της άσκησης τις μεθόδους προπόνησης το είδος της άσκησης
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ Συχνότητα άσκησης: : 3-53 προπονήσεις/εβδομάδα εβδομάδα Η βελτίωση τηςvo 2max αυξάνει γραμμικά με τη συχνότητα άσκησης, αλλά το μέγεθος της βελτίωσης είναι μικρότερο και τείνει να παρουσιάζει πλατώ όταν η συχνότητα ξεπερνά τις 3 Π.Μ./ εβδομάδα. Η επιπλέον βελτίωση της VO 2max με συχνότητα προπόνησης πάνω από 5 Π.Μ./εβδ. είναι ελάχιστη έως ανύπαρκτη και επιπλέον αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο τραυματισμού. Μικρότερη συχνότητα από 2 Π.Μ./εβδ. δεν οδηγεί σε σημαντική βελτίωση.
Συχνότητα προπόνησης (Shepard et al., Aerobic Fitness and Health, Human Kinetics, 1994) -Η αερόβια ικανότητα αυξάνει με την αύξηση της συχνότητας των προπονήσεων -Μικρή βελτίωση < 2 ή >5 φορές την εβδομάδα
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗΣ Διάρκεια άσκησης: : 20-60 min Η διάρκεια της άσκησης εξαρτάται από την ένταση της δραστηριότητας. Για δραστηριότητες χαμηλής έντασης πρέπει να είναι 30 min, ενώ για υψηλές εντάσεις 20 min ήπερισσότερο (ACSM 1998).
% Άυξηση της VO2max 30 25 20 15 10 5 0 Επίδραση διάρκειας προπόνησης (min) στην ποσοστιαία βελτίωση της VO2max (Lemura et al. J Sports Med Phys Fitness, 2000) 20-24 25-29 30-34 35-40 >40 Διάρκεια προπόνησης (min)
Παράγοντες για τον καθορισμό της έντασης Αρχικό επίπεδο φυσικής κατάστασης. Λήψη φαρμάκων. Κίνδυνος εμφάνισης ορθοπεδικών τραυματισμών και καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Ένταση άσκησης Προσδιορισμός ζώνης ΚΣ, στο στοχευμένο εύρος της οποίας θα κινείται η ένταση της προπόνησης. Τακτική άσκηση χαμηλής έντασης, μεγάλης διάρκειας οφέλη για την υγεία (ACSM, 1998). υψηλές εντάσεις κίνδυνος εμφάνισης καρδιο-αναπνευστικών προβλημάτων, ορθοπεδικών τραυματισμών (Pollock & Willmore, 1990). υψηλές εντάσεις μικρότερη προσκόλληση στην άσκηση συγκριτικά με τις χαμηλότερες εντάσεις (King et al., 1991; Dishman, 1994).
χρησιμότητα Σε τι μας χρησιμεύουν οι προαναφερθείσες πληροφορίες σχετικά με την καλύτερη σπουδή και γνώση του aerobic;
Επίλογος Η γνώση των προπονητικών αρχών και δεδομένων στον σχεδιασμό μιας τάξης aerobic εξασφαλίζει την αποτελεσματική και ασφαλή βετίωση των παραγόντων που αφορούν την βελτίωση του fitness.
Βιβλιογραφία Lemura, LM., von Duvillard, SP., Mookerjee, S. (2000). The effects of physical training of functional capacity in adults. Ages 46 to 90: a meta-analysis. J Sports Med Phys Fitness, 40(1):1-10. Shepard, RJ. (1997). Aging, physical activity, and health. Champaign, Illinois: Human Kinetics. Shepard et al., (1994). Aerobic Fitness and Health, Champaign, Illinois: Human Kinetics. Spina, R.J. (1999). Cardiovascular adaptations to endurance exercise training in older men and women. In J.O. Holloszy (ed.) Exercise and Sport Sciences Reviews, 27 (pp. 317-332) New York: Williams & Wilkins. Rodas. G, Ventura. J, Cadefau. J, Cusso. R, Parra. J (2000). A Short Training Programme for the Rapid Improvement of Both Aerobic and Anaerobic Metabolism. European Journal Of Applied Physiology, 82: 480-486. Zintl, F. (1993). Προπόνηση Αντοχής. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις ΣΑΛΤΟ (σελ. 16-29, 195-205).