Μέθοδοι και Τεχνικές για τον Στρατηγικό Σχεδιασµό Πληροφοριακών Συστηµάτων (SISP) Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 1
Δοµή της Παρουσίασης l 1. Εισαγωγή l 2. Μεθοδολογία SISP m Επισκόπηση των Φάσεων m Χαρακτηριστικά της µεθοδολογίας m Δοµή της κάθε φάσης m Τεχνικές απο συγκεκριµένες µεθόδους: ð RACINES ð TACT Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 2
Αληλλεπιδράσεις µεταξύ Επιχείρησης και Τεχνολογίας Πληροφορικής Επιχείρηση/Οργανισµός Τεχνολογία Πληροφορικής Στρατηγικό Πρόγραµµα Οργανισµού επιπτώσεις Τεχνολογίες Πληροφορικής οργάνωση ευκαιρίες Επειχηρηµατικές λειτουργίες ευθυγράµιση Αρχιτεκτονική Πληροφοριακών Συστηµάτων Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 3
Ιστορική Εξέλιξη του Στρατηγικού Σχεδιασµού Πληροφοριακών Συστηµάτων Ολοκληρωµένη στρατηγική Εστίαση στη Επιχείρηση REACTIVE - µέλλον Αποτελεσµατικότητα Εστίαση στην Τεχνολογία PROACTIVE - ευκαιρίες Ανταγωνιστικότητα ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ Επίλυση επι µέρους προβληµάτων REACTIVE - παρόν Αποτελεσµατικότητα ΑΠΟΜΟΝΩΜΕΝΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ - τεχνολογικός σχεδιασµός Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 4
Τρέχουσες τάσεις στον Στρατηγικό Σχεδιασµό ΠΣ l διάφορα στοιχεία των µεθόδων Στρατηγικού Σχεδιασµού ΠΣ είναι υποψήφια για χρήση σε διαφορετικές περιστάσεις l οι οργανισµοί δεν πρέπει να αναζητούν πλέον απο τον Στρατηγικό Σχεδιασµό µόνο µία ιεραρχηµένη λίστα πληροφοριακών εφαρµογών Τα θέµατα σχεδιασµού ανθρωπίνων πόρων, οργάνωσης και υποδοµής είναι σηµαντικά στοιχεία του Στρατηγικού Σχεδιασµού Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 5
Στρατηγική Τεχνολογίας Πληροφορικής - Master Plan ΠΣ l Στρατηγική Τεχνολογίας Πληροφορικής (ΤΠ) m ενδιαφέρεται για το πως θα παρέχονται οι απαιτούµενες πληροφορίες (τεχνολογία) l MASTER PLAN Πληροφοριακών Συστηµάτων (ΠΣ) m Κοινωνική/τεχνολογική άποψη (ολοκληρωµένη θεώρηση) ð τα ΠΣ συστήµατα αφορούν εξίσου την ανθρώπινη δραστηριότητα και οργάνωση όσο και την τεχνολογία - αν όχι περισσότερο m Στρατηγική ΠΣ ð ενδιαφέρεται για το τι πληροφορία χρειάζεται m Η Στρατηγική ΠΣ πρέπι να περιέχει οχι µόνο την Στρατηγική ΤΠ αλλά και: ð λειτουργικά θέµατα (επιχειρηµατικές διαδικασίες) ð οργανωτικά θέµατα (π.χ. change management) ð στρατηγική ανθρωπίνων πόρων σε σχέση µε ΠΣ Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 6
Διαµόρφωση Στρατηγικής ΠΣ (1) l η διαµόρφωση στρατηγικής αφορά την µετάβαση απο την παρούσα κατάσταση (σηµείο Α) στο σύστηµα-στόχος (σηµείο Β) l πρέπει να γνωρίζουµε και το Α και το Β l το Β πρέπει να είναι κατάλληλο και υλοποιήσιµο l Η στρατηγική πρέπει να είναι: m m εφικτή και επιθυµητή A B Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 7
Διαµόρφωση Στρατηγικής ΠΣ (2) l προσδιορισµός των χαρακτηριστικών της παρούσας κατάστασης, σε σχέση µε: m επιχειρηµατικές διαδικασίες m οργανωτικά θέµατα m θέµατα ανθρωπίνων πόρων m θέµατα Τεχνολογίας Πληροφορικής l προσδιορισµός στρατηγικών στόχων m επιχειρηµατικοί στόχοι m στόχοι ΠΣ l προσδιορισµός του ρόλου και των επιδράσεων του εξωτερικού περιβάλλοντος A Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 8
Διαµόρφωση Στρατηγικής ΠΣ (3) l προσδιορισµός των γενικών κατευθύνσεων έτσι ώστε οι πιθανές µελλοντικές εξελίξεις να ικανοποιούν τους προκαθορισµένους στόχους l µε δεδοµένες τις κατευθύνσεις, εναλλακτικά συστήµατα-στόχοι µπορούν να αναγνωρισθούν l ένα σηµαντικό σηµείο ελέγχου αναφέρεται στην επιλογή ενός (π.χ. Β2) απο τα διαφορετικά εναλλακτικά σενάρια A B 1 B 2 B 3 Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 9
Διαµόρφωση Στρατηγικής ΠΣ (4) l µετά τον προσδιορισµό του πλαισίου του συστήµατος-στόχος, ακολουθεί η επεξεργασία και διερεύνηση εναλλακτικών σεναρίων µετάβασης προς τον στόχο l τα σενάρια πρέπει να είναι συνεπή και µε εσωτερική λογική l οι δραστηριότητες για την υλοποίηση του επιλεγέντος σεναρίου πρέπει να προγραµµατιστούν και να σχεδιασθούν προσεκτικά A B 2 Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 10
ΚΥΚΛΟΣ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ (1) Βαθµός αφαίρεσης Λειτουργικό/ εννοιολογικό επίπεδο Οργανωτικό επίπεδο Λογικό επίπεδο Φυσικό επίπεδο + - Επίπεδο Λεπτοµέρειας Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 11
ΚΥΚΛΟΣ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ (2) Βαθµός αφαίρεσης Υπάρχον σύστηµα Λειτουργικό/ εννοιολογικό επίπεδο σύνθεση Οργανωτικό επίπεδο ανάλυση Λογικό επίπεδο ανάλυση Φυσικό επίπεδο ανάλυση + - Επίπεδο Λεπτοµέρειας Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 12
ΚΥΚΛΟΣ ΑΦΑΙΡΕΣΗΣ (3) Βαθµός αφαίρεσης Υπάρχον σύστηµα Σύστηµα-στόχος Λειτουργικό/ εννοιολογικό επίπεδο Οργανωτικό επίπεδο σύνθεση ανάλυση σύλληψη σύλληψη σύνθεση Λογικό επίπεδο ανάλυση σύλληψη σύνθεση Φυσικό επίπεδο ανάλυση + Επίπεδο - Λεπτοµέρειας - σύλληψη σύνθεση Επίπεδο Λεπτοµέρειας + Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 13
Γενικές Παρατηρήσεις (1) l Μία τυποποιηµένη µέθοδος δεν µπορεί να εφαρµοστεί σε όλες τις περιπτώσεις l Είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ένας αριθµός απο βασικές δραστηριότητες l Προσδιορισµός του εύρους των δραστηριοτήτων και βηµάτων για κάθε περίπτωση, δηλ. κάθε περίπτωση έχει µοναδικά χαρακτηριστικά (προσδιορισµός project model) Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 14
Γενικές Παρατηρήσεις (2) Σύνολο βασικών δραστηριοτήτων Project Model Βήµατα-κλειδιά Εξωτερικοί παράγοντες Προσαρµογή Λίστα δραστηρι οτήτων X X Φάσεις X X X X X X X X Συγκεκριµένο περιβάλλον Προσαρµογή της γενικευµένης µεθοδολογίας Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 15
Επισκόπηση της Μεθοδολογίας l Η µεθοδολογία αποτελείται απο εννέα φάσεις: m Φάση 1. Πλαίσιο Εργασιών m Φάση 2. Ανάλυση των Στρατηγικών Κατευθύνσεων του Οργανισµού m Φάση 3. Ανάλυση των Στρατηγικών Κατευθύνσεων των ΠΣ m Φάση 4. Ανάλυση Στρατηγικών Ευκαιριών m Φάση 5. Αναζήτηση Λύσεων για Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα m Φάση 6. Προγραµµατισµός Υλοποίησης για Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα m Φάση 7. Κατευθύνσεις Εξέλιξης των ΠΣ m Φάση 8. Αναζήτηση Λύσεων m Φάση 9. Προγραµµατισµός Υλοποίησης Η µεθοδολογία SISP είναι ένας συνδυασµός των µεθόδων RACINES και TACT Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 16
Χαρακτηριστικά της Μεθοδολογίας l Κάθε φάση έχει συγκεκριµένους στόχους και παραδοτέα προιόντα l Κάθε φάση έχει σηµεία ελέγχου που διευκολύνουν την αξιολόγηση της εξέλιξης του έργου l Ορισµένες φάσεις µπορούν να διεξαχθούν παράλληλα l Η µέθοδος είναι οργανωµένη σε τµήµατα (έτσι ώστε να µπορεί να προσαρµοσθεί σε εξειδικευµένες ανάγκες) l Βασίζεται σε: m desk research and analysis m συνεντεύξεις m παρουσιάσεις Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 17
1 Πλαίσιο Εργασιών Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Οργανισµού 2 3 Στρατηγικές Κατευθύνσεις των ΠΣ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας του Οργανισµού Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας των ΠΣ 4 Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Στρατηγικές Ευκαιρίες Αλληλεπιδρώντα Στρατηγικά Εργα Μη Στρατηγικά Εργα Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 18
4 Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Στρατηγικές Ευκαιρίες Αλληλεπιδρώντα Στρατηγικά Εργα Μη Στρατηγικά Εργα Εφαρµογές Υποδοµή Οργάνωση Κατευθύνσεις Εξέλιξης 7 5 Λύσεις για Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Αναζήτηση Λύσεων 8 6 Προγραµµατισµός Υλοποίησης Βραχυχρόνιων Στρατηγικών Εργων Προγραµµατισµός Υλοποίησης 9 Ανάλυση Ανάπτυξη ΠΣ Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 19
1 Πλαίσιο Εργασιών Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Οργανισµού 2 3 Στρατηγικές Κατευθύνσεις των ΠΣ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας του Οργανισµού Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας των ΠΣ 4 Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Στρατηγικές Ευκαιρίες Αλληλεπιδρώντα Στρατηγικά Εργα Μη Στρατηγικά Εργα Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 20
Φάση 1. Πλαίσιο Εργασιών Στόχοι: m προσαρµογή της µεθοδολογίας στο συγκεκριµένο περιβάλλον m παραγωγή του προγράµµατος δραστηριοτήτων (kick-off document) κύρια βήµατα n Ορισµός του εύρους n Προσδιορισµός των προτεραιοτήτων n Προσδιορισµός βραχυπρόθεσµων και µακροπρόθεσµων αναγκών n Οργάνωση του έργου: οµάδα έργου, επιτροπή στρατηγικής n Χρονοδιάγραµµα και πόροι n Σηµεία ελέγχου n Αναµενόµενη συνεισφορά του οργανισµού Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 21
Φάση 1. Πλαίσιο Εργασιών l Ανάλυση επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων m Προσδιορισµός λειτουργικών περιοχών ð σύνολα δεδοµένων και παραλλήλων διαδικασιών που καλύπτουν τις ίδιες επιχειρηµατικές λειτουργίες, παράγουν παρόµοια αποτελέσµατα και είναι αυτόνοµες σχετικά µε το υπόλοιπο ΠΣ. ð επιχειρηµατικές δραστηριότητες m αιτιολογηµένος διαχωρισµός των επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων m συσχέτιση µε το Master Plan l Οργανωτική ανάλυση m ιεραρχίες m υπευθυνότητες m διανοµή l Ορισµός των στόχων του έργου (καθορισµός επιπέδου λεπτοµέρειας) m λειτουργικές λεπτοµέρειες m οργανωτικές λεπτοµέρειες Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 22
Φάση 1. Πλαίσιο Εργασιών l Υπαρχουσα υποδοµή τεχνολογίας πληροφορικής m συστήµατα υλικού m εφαρµογές m επικοινωνίες m τεχνικοί περιορισµοί l Σχετιζόµενες συµβάσεις / προγραµµατισµένες προµήθειες / παράλληλα έργα τεχνολογίας πληροφορικής / κλπ. l Ορισµός και επιβεβαίωση των στόχων του έργου (καθορισµός τεχνικού επιπέδου λεπτοµέρειας) m τεχνικές λεπτοµέρειες m συµβατότητα µε λειτουργικές λεπτοµέρειες Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 23
Φάση 1. Πλαίσιο Εργασιών l Οργανωτική ανάλυση l Ανάλυση επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων l Προσδιορισµός λειτουργικών περιοχών l Ορισµός στόχων του έργου l Υπαρχουσα υποδοµή τεχνολογίας πληροφορικής l Σχετικές συµβάσεις l Ορισµός και επιβεβαίωση των στόχων του έργου l πλαίσιο έργου m περιορισµοί m έµφαση l επίπεδο λεπτοµέρειας m λειτουργική m οργανωτική m τεχνική l στρατηγική υλοποίησης Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 24
Kick-off document Φάση 1. Πλαίσιο Εργασιών / Kick-off l Ορισµός του πλαισίου του έργου m δοµή του οργανισµού m δραστηριότητες / τοµείς αγοράς m υπάρχοντα πληροφοριακά συστήµατα/τεχνικές αρχιτεκτονικές m χρονικός ορίζοντας (βραχυπρόθεσµος, µεσοπρόθεσµος, µακροπρόθεσµος) m περιοχές πληροφοριακών συστηµάτων m επίπεδο λεπτοµέρειας αποτελεσµάτων ð κατευθυντήριες αρχές ð µακρο-προδιαγραφές ð οργανωτική ανάλυση, κλπ. l Ορισµός του µοντέλου του έργου l Ορισµός λεπτοµερούς προγράµµατος του έργου Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 25
1 Πλαίσιο Εργασιών Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Οργανισµού 2 3 Στρατηγικές Κατευθύνσεις των ΠΣ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας του Οργανισµού Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας των ΠΣ 4 Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Στρατηγικές Ευκαιρίες Αλληλεπιδρώντα Στρατηγικά Εργα Μη Στρατηγικά Εργα Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 26
Φάση 2. Ανασκόπηση Στρατηγικών Κατευθύνσεων Οργανισµού Στόχοι: l περιγραφή του πλαισίου ανάπτυξης του οργανισµού κύρια βήµατα m Περιγραφή των στόχων του οργανισµού m Δυναµική ανάλυση του περιβάλλοντος m Ανάλυση των κρίσιµων παραγόντων επιτυχίας του οργανισµού m Αξιολόγηση µε βάση το SWOT Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 27
Φάση 2. Ανασκόπηση Στρατηγικών Κατευθύνσεων Οργανισµού l Λειτουργική περιγραφή m Context diagramme ð λειτουργικες περιοχές ð εξωτερικοί actors & σχετικές ροές πληροφοριών m Γιά κάθε λειτουργική περιοχή ð Εννοιολογικές ροές δεδοµένων / διάφορα επίπεδα αφαίρεσης αντικείµενα σχέσεις λειτουργικές εξαρτήσεις ð Προσδιορισµός δυσλειτουργιών l Οργανωτική περιγραφή m τυπολογία οργανωτικών θέσεων m χρήση εννοιών της TACT (actors, sites, κλπ.) m προσδιορισµός οργανωτικών δυσλειτουργιών Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 28
Φάση 2. Ανασκόπηση Στρατηγικών Κατευθύνσεων Οργανισµού Ανάλυση Επιχειρηµατικών Στόχων Δυναµική Ανάλυση Εξωτερικού Περιβάλλοντος Οργανισµός Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας (ΚΠΕ) Εξωτερικό Περιβάλλον Αξιολόγηση Ισχυρά σηµεία, Αδυναµίες Ευκαιρίες, Κίνδυνοι Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 29
1 Πλαίσιο Εργασιών Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Οργανισµού 2 3 Στρατηγικές Κατευθύνσεις των ΠΣ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας του Οργανισµού Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας των ΠΣ 4 Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Στρατηγικές Ευκαιρίες Αλληλεπιδρώντα Στρατηγικά Εργα Μη Στρατηγικά Εργα Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 30
Φάση 3. Ανασκόπηση Στρατηγικών Κατευθύνσεων του ΠΣ l Στόχοι: m συνθετική ανάλυση της χρήσης του ΠΣ από τον οργανισµό, συγκριτικά µε: ð την state-of-the-art στην τεχνολογία; ð την state-of-the-art στο εξωτερικό περιβάλλον; m καθορισµός απαιτουµένων κατευθύνσεων γιά διατήρηση ή βελτίωση της στρατηγικής θέσης του οργανισµού κύρια βήµατα l Ανάλυση των στόχων των πληροφοριακών συστηµάτων l State-of-the-art πληροφοριακών συστηµάτων στον τοµέα l Περιγραφή υπαρχόντων πληροφοριακών συστηµάτων l Προσδιορισµός κρίσιµων παραγόντων επιτυχίας πληροφοριακών συστηµάτων l Στρατηγική ανάλυση της χρήσης των πληροφοριακών συστηµάτων Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 31
Φάση 3. Ανασκόπηση Στρατηγικών Κατευθύνσεων του ΠΣ l Καταγραφή: m χρησιµοποιούµενου υλικού (κλάδος, µοντέλο, ιστορικό προµήθειας, αναβαθµίσεις, οδηγοί, θύρες, περιφερειακά, απόδοση, αριθµός χρηστών, φορτίο, κλπ.) m συστηµάτων και λογισµικού ανάπτυξης (λειτουργικά συστήµατα, monitors, user interfaces, DBMS, 4GLs, κλπ.) m Εφαρµογές ΠΣ (κύριες διαδικασίες, transactional/batch mode, γλώσσα προγραµµατισµού, τύπος DBMS, τύπος τεκµηρίωσης, κόστος συντήρησης και θέµατα οργάνωσης, θέµατα backup & recovery, ιστορικό ανάπτυξης, κλπ.) m input/output των εφαρµογών (τύπος ροών, συχνότητα ενηµέρωσης δεδοµένων, οργανωτικοί σύνδεσµοι, κλπ.) m λεπτοµερής περιγραφή λειτουργικών θεµάτων ανά εφαρµογή Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 32
Φάση 3. Ανασκόπηση Στρατηγικών Κατευθύνσεων του ΠΣ l Διάγνωση υπάρχοντος ΠΣ: m καθορισµός λειτουργικών προβληµάτων ð εγκυρότητα δεδοµένων ð ενηµέρωση δεδοµένων ð ορθότητα λειτουργιών, κλπ. m καθορισµός προβληµάτων ελέγχου m καθορισµός προβληµάτων απόδοσης m καθορισµός προβληµάτων οµοιογένειας m καθορισµός προβληµάτων εξέλιξης, κλπ. l Στρατηγικές Κατευθύνσεις / Λειτουργικές Ανάγκες m κατευθύνσεις για την κατασκευή σεναρίων m βραχυπρόθεσµα έργα ΠΣ µε στρατηγική σηµασία l Μελοντικές Προοπτικές (State of the art / τάσεις) m αντίκτυπος των τάσεων στο εξωτερικό περιβάλλον Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 33
1 Πλαίσιο Εργασιών Στρατηγικές Κατευθύνσεις του Οργανισµού 2 3 Στρατηγικές Κατευθύνσεις των ΠΣ Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας του Οργανισµού Κρίσιµοι Παράγοντες Επιτυχίας των ΠΣ 4 Βραχυχρόνια Στρατηγικά Εργα Στρατηγικές Ευκαιρίες Αλληλεπιδρώντα Στρατηγικά Εργα Μη Στρατηγικά Εργα Στρατηγική και Διοίκηση Πληροφοριακών Συστηµάτων Μάθηµα 2 No 34