ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΕΑΕΚ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Αναμόρφωση Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του Τ.Ε.Φ.Α.Α. Π.Θ. - Αυτεπιστασία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Συγχρηματοδότηση Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α) Διάλεξη 1 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Εισαγωγή στην εργοφυσιολογία του αγωνιστικού Αθλητισμού Να παρουσιαστούν οι βασικοί κανόνες της εργοφυσιολογίας πάνω στους οποίους βασίζεται η μεθοδολογία προπόνησης και ταχύτητας Περιεχόμενο της διάλεξης: 1. Τα ενεργειακά συστήματα. 2. Το σύστημα της φωσφόκρεατινίνης (CrP). 3. H αναερόβια γλυκόλυση. 4. Το αερόβιο σύστημα. 5. Οι τύποι των μυϊκών ινών. 6. Οι κινητικές μονάδες. 7. Η μέγιστη αερόβια ικανότητα. 8. Του αναερόβιο κατώφλι. Ενεργειακά συστήματα. Σύστημα φωσφοκρεατίνης. Εναλλακτικό σύστημα. Τύποι μυϊκών ινών. Κινητικές μονάδες. Μέγιστη αερόβια ικανότητα. Αναερόβιο κατώφλι. Energy systems Creatine phosphate system Lactic acid system Types of muscle fibers Motor unit Maximal aerobic capacity Anaerobic threshold Baechle T. R. (ed.)( (1994) Essentials of strength training and conditioning, Human kinetics, Champaign, Illinois. Leger, L. Bouchet, R. (1980) An indirect continuous running multistage field test: The Univerceite de Montreal track test, Cnadian Journal of Applied Sports Sciences, 5, 77-84. McArdle, W. D., Katch, F. I., Katch, V. L. (1994) Exercise physiology Energy, Nutrition and Human Performance, Lea Febiget, Philadelphia.
Διάλεξη 2 Ορισμός έννοιες και γνωρίσματα της Η παρούσα διάλεξη έχει στόχο την εκμάθηση εκ μέρους των φοιτητών/τριών του βιοκινητικού παράγοντα της ταχύτητας, τις κατηγορίες της καθώς και τα διάφορα χαρακτηριστικά. Περιεχόμενα της διάλεξης: 1. Ορισμός της 2. Ο ρόλος της ταχύτητας στα ατομικά και στα ομαδικά αθλήματα. 3. Παράγοντες επίδρασης στην ταχύτητα. 4. Είδη 5. Γενική, ειδική ταχύτητα. 6. Η ταχύτητα αντίδρασης (ΤΑ). 7. Παραλλαγές κινητικών αντιδράσεων. 8. Γραμμική ταχύτητα και η ταχύτητα πολλαπλών ταχυτήτων. 9. Προπόνηση των ζωνών. 10. Βασικές δεξιότητες ταχύτητας (ΒΔΤ). 11. Θέση σώματος, χεριών και ποδιών (ΣΧΠ). 12. Ασκησιολογία για την εξάσκηση των ΣΧΠ. Ταχύτητα Δρομική ταχύτητα Ταχύτητα αθλημάτων Ταχύτητα κίνησης Ταχύτητα αντίδρασης Κινητικές αντιδράσεις Ευθύγραμμη ταχύτητα Ταχύτητα πολλαπλών κατευθύνσεων Κινήσεις του σώματος, χεριών, ποδιών Μηχανική δυναμική των εκατό μέτρων. Προπόνηση ζωνών 1) Benton, D. (2204). Sprint tunning needs of field sport athletes: Anew perspective Sports Coach 2 A (2): 12-14 Gambetta, V., and E. Wincklet (2001). Sport Specific Speed : The 3S System. Sarasota, FL. 2) Bruggemann, G. P., D. Koszewski, and H. Mullet (1999). Biomechanical research project Athens 1997: Final report. International Athletics Foundation. Oxford, UK : Meyet & Meyet
Διάλεξη 3 Η προπόνηση της Να μάθουν οι φοιτητές τριες να αναλύουν προσεκτικά τις απαιτήσεις του αθλήματος σε σχέση με την ταχύτητα, γιατί αυτή η ανάλυση θα είναι η βάση του αναπτυξιακού προγράμματος της Περιεχόμενα της διάλεξης: 1. Ανάλυση της μορφής της ταχύτητας του δρομέα ή των παικτών των ομαδικών αθλημάτων. 2. Ανάλυση των απαιτήσεων της ταχύτητας του κάθε αθλήματος χωριστά. 3. Αυτή η ανάλυση έχει ως αποτέλεσμα την αναγνώριση 6 παραγόντων, οι οποίοι αυξάνουν την ταχύτητα. 4. Κατανόηση αυτών των παραγόντων. 5. Γίνεται παρουσίαση της αποκατάστασης μεταξύ των σπριντ και των προπονήσεων της 6. Περιληπτική παρουσίαση των φυσιολογικών αντιδράσεων της προπόνησης 7. Η επεξήγηση των προσαρμογών των παικτών από ένα πετυχημένο προπονητικό πρόγραμμα της - Προπόνηση ταχύτητας - Αναπτυξιακό πρόγραμμα - Ταχύτητα των αθλημάτων. - Διάφορα γνωρίσματα. - Ικανότητα ταχύτητας του αθλητή. - Ταχύτητα αγώνα. - Αποκατάσταση. - Φυσιολογικές αντιδράσεις και ταχύτητα. - Πετυχημένο προπονητικό πρόγραμμα - Trainning for speed. - Speed development program. - Sports speed. - Recovery and sprints. - Athlete s sprint ability. - Physiological responses. - Successful sprint training program. Dick, F. (1989) Sports Training Principles, A&C Black, London. Dintiman, g, and Ward, R. (1988). Sports Speed, Leisure Press, Champaign, Illinois. Harre, D. (1982). Principles of Sports Training, Sportvelug, Berlin. Newsholme, E., Leech, T. and Duetet, G. (1994). Keep on Running, John Wiley and Sons, Chichester.
Διάλεξη 4 Η βελτίωση της Να μάθουν οι φοιτητές τριες τα χαρακτηριστικά της ταχύτητας την έννοια της μεταβολικής προπόνησης και της διαλειματικής προπόνησης. Περιεχόμενα της διάλεξης: 1. Γνωρίσματα της 2. Ασκήσεις εκμάθησης του σωστού τροχάδην. 3. Η μεταβολική προπόνηση και οι τύποι: αερόβια και αναερόβια προπόνηση. 4. Τι είναι η διαλειματική προπόνηση; Τι είναι η αντοχή ταχύτητας; - Βελτίωση της - Γνωρίσματα της - Μεταβολική Προπόνηση. - Αερόβια Προπόνηση. - Αναερόβια Προπόνηση. - Διαλειματική Προπόνηση. - Αντοχή Ταχύτητας. - Speed development. - Components of Running Speed. - Metabolic Training. - Aerobic training. - Anaerobic training. - Interval Training. - Speed Endurance. Benton, D. (2001). Sprint running needs of field sport athletes: A new perspective. Sports Coach 24 (2): 12-14. Fox, E.L., anh D.K. Mathiews (1974). Interval training: Conditioning for sports and general fitness. Philadelphia: Saunders.
Διάλεξη 5 Μέθοδοι προπόνησης της Να μάθουν οι φοιτητές τριες τις μεθόδους προπόνησης της ταχύτητας αντίδρασης και κίνησης, τη σχέση ταχύτητας και κληρονομικότητας και από ποιους παράγοντες εξαρτάται η ταχύτητα. Περιεχόμενα της διάλεξης: 5. Μέθοδο προπόνησης της 6. Μέθοδοι προπόνησης της ταχύτητας κίνησης. 7. Το φράγμα της 8. Σχέση ταχύτητας και κληρονομικότητας. 9. Παραδείγματα προπόνησης σπριντ, αντοχής ταχύτητας, ταχύτητας αθλοπαιδιών. 10. Προβλήματα στη μικροδομή της προπόνησης 11. Παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η ταχύτητα. - Μέθοδοι Προπόνησης - Ταχύτητα Αντίδρασης - Ταχύτητα Κίνησης - Φράγμα Ταχύτητας - Ταχύτητα και Κληρονομικότητα - Προπόνηση Σπριντ - Προπόνηση Αντοχής Ταχύτητας - Προπόνηση Ταχύτητας Αθλοπαιδιών - Παράγοντες εξάρτησης της - Methods of Training - Reaction of Speed - Movement Speed - Speed Wall - Heredity and Speed - Speed Training - Speed Endurance Training - Factors Influence the Speed Arnett, B., et. al (2001) Speeding recovery from exercise. Gatorade Sports Science Institute Roundtable, 12 (46):4 Dinfiman B. G., Ward D.R. (2003). Sports Speed, Human Kinetics Elliot B., Mester, J. (1998). Training in Sport: Aplying Sport Science. John Wiley & Sons Ltd, England.
Διάλεξη 6 Η προπόνηση της ταχύτητας για παίκτες ομαδικών αθλημάτων. Να μάθουν οι φοιτητές τριες τις φυσιολογικές απαιτήσεις των ομαδικών αθλημάτων και τους κανόνες για τη δημιουργία προπονητικού προγράμματος της Περιεχόμενα της διάλεξης: 8. Καθορισμός των απαιτήσεων των ομαδικών αθλημάτων. 9. Ο έλεγχος της φυσικής κατάστασης. 10. Τοποθέτηση στόχων της προπόνησης. 11. Η προπόνηση της ταχύτητας στην περίοδο της προετοιμασίας. 12. Εξειδικευμένη προετοιμασία. 13. Φάση της αγωνιστικής περιόδου. - Ταχύτητα ομαδικών αθλημάτων. - Φυσιολογικές απαιτήσεις ομαδικών αθλημάτων. - Ανάλυση χρόνου και απόστασης. - Ανάλυση καρδιακής συχνότητας. - Έλεγχος Φ.Κ. - Ταχύτητα στην περίοδο προετοιμασίας. - Ταχύτητα στην αγωνιστική περίοδο. - Speed for team games players. - Physical demands of ball games. - Time-motion analysis. - Heart rate analysis. - Fitness testing. - Speed and pre-season training. - Speed and competition phase. Baechle, T. R. (1994). Essentials of strength training and conditioning. Human Kinetics, Champaign, Illinois. Dintiman, B. G., Ward D. R. (2003) Sports Speed (3 rd edition), Human Kinetics. Jenkins, D. (1995) The Level II Sports Science Manual Australian Rugby Football Union, Sydney. Rushall, B. and Pyke, F. (1990) Training for Sports and Fitness, Macmillan, Melbourne.
Διάλεξη 7 Η περιοδικότητα προπόνησης της ταχύτητας Η παρούσα διάλεξη έχει στόχο την εκμάθηση εκ μέρους των φοιτητών τριών της περιοδικότητας της προπόνησης της ταχύτητας και της αντοχής των ομαδικών αθλημάτων Περιεχόμενα της διάλεξης 1) Προγραμματισμός του ετήσιου προπονητικού προγράμματος 2) Τι είναι ο μακρόκυκλος 3) Τι είναι ο μικρόκυκλος 4) Δομή της προπονητικής μονάδας 5) Περιοδικότητα του ετήσιου προγράμματος 6) Περίοδος προετοιμασίας Αγωνιστική περίοδος - Περιοδικότητα προπόνησης - Αθλητική ταχύτητα - Ομαδικά Αθλήματα - Ετήσιο πρόγραμμα - Μακρόκυκλος - Μικρόκυκλος - Προπονητική μονάδα - Periodisation of training - Team sports - Yearly training program - Macrocycle - Microcycle - Training session Bompa, Tudor Ο. (1987) 'Periodisation as a key element of planning', in Sports Coach, Vol. 11, No. 1, pages 20-23. Bompa, Tudor, O. (2nd edn 1990) Theory and Methodology of Training (the Key to Athletic Performance) Kendall Hunt Publishing Company, Dubuque, Iowa. Meir, R. (1993) A Model for the Integration of Macrocycle and Microcycle Structure in Professional Rugby League, in The Australian Strength and Conditioning Association Collective Articles Series, Australian Strength and Conditioning Association, Brisbane. Pyke, F. S. (ed.) (1991) Better Coaching, Australian Coaching Council, Canberra, (in particular Chapter 17). Rushall, B. S. and F. S. Pyke (1990) Training for Sports and Fitness, Macmillan, Melbourne. Woodman, L. and F. S. Pyke, (1991) 'Periodisation of Australian football training', in Sports Coach, Vol. 14, No. 2, pages 32-39.
Διάλεξη 8 Η προπόνηση της ταχύτητας και της δύναμης με την πλειομετρική μέθοδο Ελαστική ενέργεια Στόχος της διάλεξης είναι να μάθουν οι φοιτητές τριες την μέθοδο της πλειομετρικής προπόνησης στην βελτίωση της ταχύτητας και της ταχυδύναμης Περιεχόμενα της διάλεξης 1. Ορισμός πλειομετρικής προπόνησης 2. Οι μηχανικές λειτουργίες των πλειομετρικών ασκήσεων 3. Τα γνωρίσματα της πλειομετρικής μεθόδου 4. Είδη πλειομετρικής προπόνησης 5. Ένταση της προπόνησης Πλειομετρικές ασκήσεις με το βάρος του σώματος Πλειομετρική προπόνηση Πλειομετρικές ασκήσεις Γνωρίσματα πλειομετρικής μεθόδου Ασκήσεις απλής αντίδρασης Ασκήσεις πολλαπλών αντιδράσεων Ένταση της προπόνησης Πλειομετρικές ασκήσεις με το βάρος του σώματος Plyometric training Plyometric exercises Elastic energy Charcteristic of plyometric training Simple reaction exercises Multi reaction exercises Training volume Bompa, T. (1993b) Power training for sport: Plyometrics for maximum power development. Oakuille, New York, London: Mosaic Press. Radcliffe, I.G., and R.C. Farentinos (1999). High powered plyometrics. Champaign, IL: Human Kinetics.
Διάλεξη 9 Η προπόνηση της Οι φοιτητές τριες θα μάθουν την σπουδαιότητα της στην καλύτερη απόδοση των αθλητών καθώς και τον ρόλο της στην πρόληψη των τραυματισμών Περιεχόμενα διάλεξης: 1) Ορισμός της 2) Ανάπτυξη της 3) Μέθοδοι διατάσεων 4) Σχεδιασμός προγράμματος Ασκήσεις - Ευλυγισία - Ανάπτυξη - Μέθοδοι διατάσεων - Σχεδιασμός προγράμματος - Περιοδικό μοντέλο προπόνησης - Ασκήσεις - Flexibility - Developing flexibility - Methods of stretching - Designing a program - Periodization model for flexibility training Flexibility exercises Kurz, T. (1994). Stretching scientifically:a guide to flexibility training. 3 rd ed. Island Pond, VT: stadion. Thacket, S. B., J. Gilchrist, D.F.S Troup, and G. D. Kimsey Jr. (2004). The impact of stretching on sports injury risk: A systematic review at the literature Medicine & Science in Sports & Exercise 36(4) : 371-378. Alter, M.J. (1990) Sport Stretch. Champaign, IL: Leisure Press. Anderson, B. (1984). Flexibility: Roundtable. NSCA Journal 6(4):10-22, 71-73.
Διάλεξη 10 H προπόνηση της ευκινησίας Ο φοιτητής/τρια θα μάθει την έννοια της ευκινησίας και τη σχέση της με την καλή απόδοση των αθλητών. Περιεχόμενο της διάλεξης: 1. Έννοια της ευκινησίας. 2. Σχέση ευκινησίας και αθλητικής 3. Η προπόνησή της ευκινησίας. 4. Γνωρίσματα της Α.Τ. και της ευκινησίας. 5. Ολική και μερική μέθοδος προπόνησης της ευκινησίας. 6. Οι απαιτήσεις της δύναμης. 7. Η αντίδραση και η εκτέλεση αποφάσεων. Ασκήσεις ευκινησίας.. Falcone, S., Stephens, W., Combs, C & Howset, J. (2003). Duke University Strength and Conditioning training manual. Durham, NC. Drabik, J. (1996). Children and Sports Training. Island Pond, VT:Stadion. - Ευκινησία. - Ευκινησία και αθλητική ταχύτητα. - Προπόνηση ευκινησίας. - Γνωρίσματα ευκινησίας. - Μέθοδοι προπόνησης ευκινησίας. - Σχέση δύναμης και ευκινησίας. - Αντίδραση και αποφάσεις. - Ασκήσεις ευκινησίας. - Agility - Agility and sport speed - Agility training - Components of agility training - Methods of agility training - Reaction and decisions Agility exercises Farrow, D. (2002). Contribution of Perceptual Information to Agility: The Skill of Agility. Presentation at Australian Institute of Sport Canberra Sprint and Agility Testing Workshop. Young, W. B., M.H. McDavell, and B, J. Scarlett (2001). Speciality of Sprint and Agility Training Methods. Journal of Strength and Conditioning Research 15(3) 315-319
Διάλεξη 11 Η προπόνηση αποκατάστασης. Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες θα διδαχθούν τις μεθόδους αποκατάστασης, τα συμπτώματα της υπερβολικής προπόνησης και την περιοδικότητα της αποκατάστασης εντός του Π.Π. Περιεχόμενο της διάλεξης. 1) Η έννοια της αποκατάστασης. 2) Οι κανόνες της αποκατάστασης. 3) Η υπερβολική προπόνηση. 4) Ο έλεγχος των αντιδράσεων της προπόνησης. 5) Ο βιολογικός κύκλος και οι προσαρμογές της προπόνησης. 6) Παθητική και ενεργητική ανάπαυση. 7) Μέθοδοι φυσικοθεραπείας. 8) Ψυχολογικές τεχνικές χαλάρωσης. 9) Περιοδικότητα της αποκατάστασης. Υποχρεώσεις προπονητών για την αποκατάσταση των αθλητών. - Αποκατάσταση - Κανόνες αποκατάστασης. - Υπερβολική προπόνηση. - Αντιδράσεις προπόνησης. - Βιολογικός κύκλος και προπόνηση. - Παθητική και ενεργητική αποκατάσταση. - Μέθοδοι χαλάρωσης. - Περιοδικότητα αποκατάστασης. - Υποχρεώσεις προπονητών. - Recovery training overtraining overuse, burnout - Training responses - Passive and active test - Physical therapies - Psycho-regulatory training - Periodising recovery training - Responsibilities for recovery training ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Burke, L. (1995) The Complete Guide to Food for Sports Performance, 2 nd edn, Allen & Unwin, Sydney. Calder, A. (1992) Recovery Planner, available from the Australian Coaching Council, PO Box 176, Belcinnen ACT 2616 (a useful planning tool for recovery training). Clews, W. (1990) Sports Massage and Stretching, Bantam Books, Sydney. Rushall, B.S. and F.S. Pyke (1990) Training for Sport and Fitness, Macmillan Australia, available from the Australian Coaching Council, PO Box 176, Belconnen, ACT 2616.
Διάλεξη 12 Διατροφή για Ταχύτητα και Αντοχή. Να παρουσιάσει τον σημαντικό ρόλο της Διατροφής στην προπόνηση και στην πραγματοποίηση κορυφαίων επιδόσεων. Περιεχόμενα της διάλεξης: 1. Αρχές της διατροφικής κατάρτισης 2. Πρόσθετα ζητήματα 3. Ο χορτοφάγος αθλητής 4. Προετοιμασία για ανταγωνισμό 5. Κατά τη διάρκεια της άσκησης 6. Αποκατάσταση Διατροφικά συμπληρώματα και θρεπτικές ουσίες που βοηθούν στην ενίσχυση της απόδοσης Διατροφή Ενεργειακές πηγές Θρεπτικές ουσίες Υγρά Αντοχή Δύναμη Σύνθεση σώματος Υγεία Αθλητικές επιδόσεις Διατροφική κατάσταση Υδατάνθρακες Λίπη Πρωτεΐνες Διατροφικές συνήθειες Βελτίωση απόδοσης Bιβλιογραφία Burke, L. (1992) The Complete Guide to Food for Sports Performance, Allen & Unwin, Sydney; 2nd edn 1995 Burke, L. and V. Deakin, (eds) (1994) Clinical Sports Nutrition, McGraw-Hill, Sydney Costill, D.L., and M. Hargreaves, (1992) Carbohydrate nutrition and fatigue, Sports Medicine, 13 (2): 86-92 Proceedings of the Gatorade Sports Science Institute Conference on Nutritional Ergogenic Aids, (1995) International Journal of Sport Nutrition, 5: S1-S131 Sherman, W.M., and G.S. Wimer, (1991) Insufficient dietary carbohydrate during training: does it impair athletic performance? International Journal of Sport Nutrition. 1: 28-44 Williams, M.H., (1995) Nutritional ergogenics in athletics Journal of Sports Science, 13: S63-S74