ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΔΡΟΜΩΝ ΗΜΙΑΝΤΟΧΗΣ 400, 800, 1500, 3000m
ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΤΡΕΞΙΜΑΤΟΣ, ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΟΞΥΓΟΝΟΥ & ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ρυθμός διάσπασης ΑΤP Ταχύτητα τρεξίματος
Ρυθμός κατανάλωσης οξυγόνου Ρυθμός απαιτούμενης κατανάλωσης Ο2 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΟΞΥΓΟΝΟΥ ΚΑΙ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΤΡΕΞΙΜΑΤΟΣ Ρυθμός κατανάλωσης οξυγόνου Υπομέγιστες ταχύτητες VO 2 -ATP VO 2 max Ρυθμός πραγματικής κατανάλωσης Ο2 8 30 Ταχύτητα τρεξίματος Ταχύτητα τρεξίματος
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΣΕ ΕΝΑ ΤΥΠΙΚΟ ΔΡΟΜΕΑ ΗΜΙΑΝΤΟΧΗΣ 90 Συνολική κατανάλωση ενέργειας για τρέξιμο πάνω σε στίβο Κατανάλωση ενέργειας πάνω σε δαπεδοεργόμετρο Κατανάλωση ενέργειας για να ξεπεράσει την αντίσταση του αέρα 10 Κατανάλωση οξυγόνου (ml/kg/min) 8 30 Ταχύτητα τρεξίματος km/h Ενεργειακό κόστος αντίστασης αέρα (l/min)=0,002*v 3, V=m/sec, 8-13% συνολικής ενέργειας
Απελευθέρωση ενέργειας προερχόμενη από τα αναερόβια και το αερόβιο σύστημα στους δρομείς ημιαντοχής. Κατανάλωση οξυγόνου (ml/kg/min) 115 75 25 VO 2 για 400m 108,9 ml/kg/min VO 2 για 1500m 85,1 ml/kg/min Ταχύτητα 1500m 23,4 km/h (3:50) Πραγματική παροχή ενέργειας Απαιτήσεις σε ενέργεια Ταχύτητα 400m 28,2 km/h (51 sec) 8 20 30 Ταχύτητα τρεξίματος km/h
Αλληλεξάρτηση μεταξύ αερόβιας και αναερόβιας απελευθέρωσης ενέργειας στους δρόμους ημιαντοχής. Ρυθμός κατανάλωσης Ο 2 Αναερόβια παροχή ενέργειας Αερόβια παροχή ενέργειας Χρόνος Σχηματική αναπαράσταση της αλληλεξάρτησης μεταξύ απαίτησης σε Ο2 και πραγματικής παροχής.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ δρομέα 1500m με 65ml/kg/minVO 2 max 65 VO 2 @22,5 74ml/kg/min VO 2 max Απαιτήσεις σε ενέργεια επίδοσης 4min στα 1500m 74*4=296ml/kg VO 2 Speed km/h 21 22,5 65 VO 2 @22,5 74ml/kg/min VO 2 Ισοδύναμο σε Ο 2 Μέγιστης ενέργειας από Αναερόβια συστήματα = 60ml/kg 0-1min=50%VO2max=32ml/kg 1-2min=90%VO2max=55ml/kg 2-3min=100%VO2max=65ml/kg 3-4min=100%VO2max=65ml/kgr 1 2 3 4 Διάρκεια αγώνα min Ενέργεια που διαθέτει ο δρομέας 32+55+65+65+60=277ml/kgr
Αερόβια και αναερόβια παροχή ενέργειας για τα 400, 800, 1500 και 3000m. Απόσταση (m), διάρκεια (min:sec) Ρυθμός κατανάλωσης Ο 2 (ml/kg/min) Απαιτήσεις Ο 2 για επιτάχυνση (ml/kg) Συνολικές απαιτήσεις Ο 2 (ml/kg) Συνολική παροχή Ο 2 (ml/kg) Ισοδύναμο Ο 2 από τα αναερόβια συστήματα (ml/kg) % συνεισφορά αναερόβιων συστημάτων 400 0:51 108.9 5.9 99 43 56 57 800 1:52 96.3 4.9 185 111 74 40 1500 3:51 85.1 4 332 254 78 23 3000 8:15 77.8 3.5 645 570 75 12
Ρυθμός κατανάλωσης οξυγόνου στο δρόμο των 400m δρομέα ημιαντοχής.
Ρυθμός κατανάλωσης οξυγόνου στο δρόμο των 800m δρομέα ημιαντοχής.
Ρυθμός κατανάλωσης οξυγόνου στο δρόμο των 1500m δρομέα ημιαντοχής.
Ρυθμός κατανάλωσης οξυγόνου στο δρόμο των 3000m δρομέα ημιαντοχής.
Αερόβια και αναερόβια αναπαραγωγή ATP ανάλογα με την διάρκεια του αγώνα
Φυσιολογικοί παράμετροι που καθορίζουν την απόδοση στους δρόμους ημιαντοχής-στόχοι προπόνησης Αναερόβια παραγωγή ενέργειας Αερόβια παραγωγή ενέργειας (κινητικότητα Ο 2 & VO 2 max) Οικονομία ενέργειας (δρομική οικονομία) Αντίσταση αέρα Ρυθμός αύξησης οξυγόνου στην αρχή της μέγιστης προσπάθειας
% βελτίωση επίδοσης στους δρόμους ημιαντοχής με 10% βελτίωση στις παρακάτω φυσιολογικές παραμέτρους
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Ησχέση μεταξύ ταχύτητας τρεξίματος και ενεργειακών απαιτήσεων στους δρομείς ημιαντοχής απεικονίζεται από την σχέση μεταξύ της ταχύτητας και της κατανάλωσης Ο 2 τουλάχιστον για τις ταχύτητες που αντιστοιχούν έως την VO 2 max. Οι δρόμοι μεσαίων αποστάσεων υποστηρίζονται ενεργειακά τόσο από το αερόβιο όσο και από τα αναερόβια συστήματα αναπαραγωγής ATP. Η συνολικές απαιτήσεις σε ενέργεια (οξυγόνο) σε αγωνιστικό ρυθμό είναι το άθροισμα της ενέργειας του συγκεκριμένου ρυθμού πάνω στο δαπεδοεργόμετρο συν την ενέργεια που χρειάζεται για να ξεπεραστεί η αντίσταση του αέρα. Η συμμετοχή των αναερόβιων συστημάτων και του αερόβιου μεταβολισμού στις ενεργειακές δαπάνες εξαρτάται από τη διάρκεια του αγώνα, η οποία είναι αντιστρόφως ανάλογη του ρυθμού του αγώνα. Η συνολική ποσότητα ενέργειας που προέρχεται από το αερόβιο σύστημα στη διάρκεια των δρόμων ημιαντοχής εξαρτάται άμεσα από το ρυθμό αύξησης της κατανάλωσης οξυγόνου και από την VO 2 max.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στη διάρκεια αγώνων ημιαντοχής ο ρυθμός του αγώνα πρέπει να είναι τέτοιος ώστε τα αναερόβια συστήματα παροχής ενέργειας να εξαντληθούν στο τέλος του αγώνα. Ο μέσος δρομέας ημιαντοχής θα φτάσει το 85 και 94%VO 2 max στα 400 και 800 m, και το 100%VΟ 2 max στα 1500 και 3000m. Η αντίσταση αέρα είναι ανάλογη της ταχύτητας τρεξίματος ενώ επηρεάζεται και από τις περιβαλλοντικές συνθήκες (θερμοκρασία, βαρομετρική πίεση). Τέλος μειώνεται αισθητά όταν ο δρομέας ακολουθεί τον αντίπαλο.