ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΕΠΕΑΕΚ: ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΤΕΦΑΑ ΠΘ ΑΥΤΕΠΙΣΤΑΣΙΑ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Z ΕΞΑΜΗΝΟ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΗΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ Ελεύθερο ΙΙ Συγχρονισμός κινήσεων Θέση σώματος Αναπνοή
Ελεύθερο Προώθηση ταχύτητα σώματος Συγχρονισμός ρυθμός 6 χτυπημάτων ρυθμός 2 χτυπημάτων ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση Θέση σώματος Αναπνοή
Ταχύτητα Προώθησης Ταχύτητα Προώθησης Εναλλαγές στην ταχύτητα προώθησης του κέντρου βάρους του κολυμβητή κατά τη διάρκεια ενός κύκλου χεριών Προώθηση με δύο κορυφώσεις Προώθηση με μία κορύφωση
Ταχύτητα Προώθησης Προώθηση με δύο κορυφώσεις
Ταχύτητα Προώθησης Προώθηση με μία κορύφωση
Ταχύτητα Προώθησης Σύγκριση τεχνικής με μία και δύο κορυφώσεις Δύο κορυφώσεις (συνίσταται στην εκμάθηση) Μεγαλύτερο μήκος χεριάς Μικρότερη ταχύτητα χεριάς (ρυθμός) Πλεονέκτημα Η επιτάχυνση κατά τις φάσεις μέσα κίνησης και πάνω κίνησης είναι μεγαλύτερη Μειονέκτημα Ανάμεσα στις δύο φάσεις υπάρχει επιβράδυνση
Ταχύτητα Προώθησης Σύγκριση μεθόδων με μία και δύο κορυφώσεις Μία κορύφωση Μικρότερο μήκος χεριάς Μεγαλύτερη ταχύτητα χεριάς Πλεονέκτημα Δεν υπάρχει επιβράδυνση ανάμεσα στις δύο φάσεις. Μειονέκτημα Το μήκος της προς τα μέσα και της προς τα έξω κίνησης είναι μικρότερο, με απώλεια προώθησης κατά τη διάρκεια της κίνησης.
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ρυθμός κίνησης ποδιών Αριθμός χτυπημάτων ποδιών που αντιστοιχεί σε ένα κύκλο χεριών Ρυθμός 6 χτυπημάτων (3 για κάθε πόδι) Ρυθμός 2 χτυπημάτων (1 για κάθε πόδι) Ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση (1? για κάθε πόδι)
Ρυθμός 6 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Περιγράφεται με τη σχέση των φάσεων κίνησης των χεριών (κάτω κίνηση, μέσα κίνηση, πάνω κίνηση) με την κάτω κίνηση των ποδιών. Κάθε χτύπημα των ποδιών αντιστοιχεί σε μία φάση κίνησης των χεριών. Ο συγχρονισμός είναι τόσο ακριβής που κάθε χτύπημα των ποδιών αρχίζει και τελειώνει με την έναρξη και τον τερματισμό κάθε φάσης κίνησης των χεριών. Ο συγχρονισμός είναι φυσικός και δε χρειάζεται συνειδητή προσπάθεια, παρά μόνο για την τελειοποίηση ίσως κάθε χτυπήματος με τις φάσεις του χεριού
Ρυθμός 6 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών α β α. Δεξί χέρι κάτω κίνηση δεξί πόδι χτυπάει κάτω β. Δεξί χέρι τράβηγμα αριστερό πόδι χτυπάει κάτω
Ρυθμός 6 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών α β α. Δεξί χέρι πίεση δεξί πόδι χτυπάει κάτω β. Αριστερό χέρι κάτω κίνηση αριστερό πόδι χτυπάει κάτω
Ρυθμός 6 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών α β α. Αριστερό χέρι τράβηγμα δεξί πόδι χτυπάει κάτω β. Αριστερό χέρι πίεση αριστερό πόδι χτυπάει κάτω
Ρυθμός 2 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Σε κάθε κύκλο χεριών αντιστοιχούν δύο χτυπήματα (ένα από κάθε πόδι) Το χτύπημα του ποδιού γίνεται κατά τις φάσεις της μέσα και της κάτω κίνησης του χεριού. Κατά τη διάρκεια της επαναφοράς και της φάσης μέσα κίνησης του χεριού, τα πόδια βρίσκονται σε παύση σε μικρή διάσταση (πάνω-κάτω) μεταξύ τους
Ρυθμός 2 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών α β α. Δεξί χέρι κάτω κίνηση πόδια σε παύση β. Δεξί χέρι τράβηγμα δεξί πόδι ξεκίνημα κάτω κίνησης
Ρυθμός 2 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών α β α. Δεξί χέρι πίεση δεξί πόδι ολοκληρώνει κάτω κίνηση β. Αριστερό χέρι κάτω κίνηση πόδια σε παύση
Ρυθμός 2 χτυπημάτων Συγχρονισμός ποδιών και χεριών α β α. Αριστερό χέρι τράβηγμα αριστερό πόδι ξεκινάει κάτω κίνηση β. Αριστερό χέρι πίεση αριστερό πόδι ολοκληρώνει κάτω κίνηση
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση Σε κάθε κύκλο χεριών αντιστοιχούν δύο βασικά χτυπήματα (ένα από κάθε πόδι), ωστόσο υπάρχουν ακόμα δύο χτυπήματα μικρότερης έντασης, τα χτυπήματα της διασταύρωσης. Τα βασικά χτυπήματα του ποδιού γίνονται κατά τις φάσεις της μέσα και της κάτω κίνησης του χεριού (όπως και στον απλό ρυθμό 2 χτυπημάτων), ενώ τα δευτερεύοντα χτυπήματα γίνονται κατά τη φάση της κάτω κίνησης των χεριών.
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση α β α. Δεξί χέρι κάτω κίνηση δεξί πόδι σταυρώνει πάνω από αριστερό β. Δεξί χέρι τράβηγμα δεξί πόδι ξεκίνημα κάτω κίνησης
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση α β α. Δεξί χέρι πίεση δεξί πόδι ολοκληρώνει κάτω κίνηση β. Αριστερό χέρι κάτω κίνηση αριστερό πόδι σταυρώνει πάνω από δεξί
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση α β α. Αριστερό χέρι τράβηγμα δεξί πόδι ξεκινάει κάτω κίνηση β. Αριστερό χέρι πίεση αριστερό πόδι ολοκληρώνει κάτω κίνηση
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση Κατά τη διάρκεια της μέσα κίνησης του χεριού τα πόδια δεν κάνουν παύση (όπως στο απλό ρυθμό 2 χτυπημάτων). Το κάτω πόδι χτυπάει ελαφρώς πάνω και μέσα, ενώ το πάνω πόδι χτυπάει κάτω - πάνω από άλλο πόδι προκαλώντας τη διασταύρωση των ποδιών. Με το τέλος της μέσα κίνησης των χεριών τα πόδια ξεσταυρώνουν και το πάνω πόδι είναι σε θέση για κάτω χτύπημα τη στιγμή που τα χέρια ξεκινούν την μέσα και πάνω κίνηση. Το πόδι που σταυρώνει πάνω από το άλλο είναι στη μεριά του χεριού που εκτελεί κίνηση μέσα στο νερό.
Ο ρυθμός 2 χτυπημάτων με σταύρωση προτιμάται από αρκετούς άντρες κολυμβητές μεσαίων και μεγάλων αποστάσεων. Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Η επιλογή ρυθμού κίνησης ποδιών εξαρτάται από παράγοντες όπως σωματότυπο, πλευστότητα, μυϊκά χαρακτηριστικά και ευλυγισία Ο ρυθμός 6 χτυπημάτων χρησιμοποιείται από τους περισσότερους κολυμβητές ταχύτητας και από αρκετούς κολυμβητές μεσαίων αποστάσεων, αλλά μόνο λίγους κολυμβητές μεγάλων αποστάσεων. Ο ρυθμός 2 χτυπημάτων, είναι ενεργειακά πιο οικονομικός, και χρησιμοποιείται κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά από κολυμβητές μεγάλων αποστάσεων
Συγχρονισμός ποδιών και χεριών Ο ρυθμός 2 χτυπημάτων χρησιμοποιείται περισσότερο από γυναίκες, πιθανώς επειδή έχουν καλύτερη πλευστότητα, σε αντίθεση με τους άντρες που χρειάζονται πιο ενεργητική κίνηση στα πόδια για να διατηρήσουν υψηλή θέση στο νερό. Οι κολυμβητές που χρησιμοποιούν ρυθμό 2 χτυπημάτων με σταύρωση έχουν μεγαλύτερα πόδια Οι κολυμβητές που χρησιμοποιούν ρυθμό 6 χτυπημάτων έχουν μακρύτερα και πιο δυνατά χέρια Οι κολυμβητές με λιγότερο καλή πλευστότητα ίσως χρησιμοποιούν ρυθμό 6 χτυπημάτων για να μη βουλιάζουν τα πόδια τους
Θέση σώματος Οριζόντιος άξονας Το σώμα πρέπει να είναι σε οριζόντια θέση για να μειώνεται η αντίσταση μέσα στο νερό και για να εξισορροπείται πιο αποτελεσματικά η διαφορά πίεσης (μεγαλύτερη πίεση μπροστά από τον κολυμβητή, μικρότερη πίεση από πίσω) που έχει επιβραδυντικές επιδράσεις
Θέση σώματος Οριζόντιος άξονας Φυσική θέση κεφαλιού Το νερό κατά μήκος της γραμμής των μαλλιών Το κεφάλι δεν πρέπει να ανασηκώνεται στην αναπνοή Σχετικά ίσια πλάτη Σχετικά ρηχό χτύπημα ποδιών Η προς τα πάνω κίνηση των ποδιών πρέπει να φτάνει μέχρι την επιφάνεια, ενώ η προς τα κάτω κίνηση πρέπει να φτάνει λίγο κάτω από τη γραμμή του σώματος
Θέση σώματος Κάθετος άξονας Ευθύγραμμη θέση, με τη λεκάνη και τα πόδια να μένουν μέσα στα όρια του εύρους των ώμων Καλό ρολάρισμα Ώμοι, κορμός, λεκάνη, πόδια Ο χρόνος που το σώμα ρολάρει είναι περισσότερος από το χρόνο που είναι επίπεδο 50-60 προς την πλευρά της αναπνοής 40-50 προς την άλλη πλευρά
Ρολάρισμα Βοηθάει να εφαρμόζεται η προωθητική δύναμη κοντά τον επιμήκη άξονα του σώματος Διευκολύνει την επαναφορά των χεριών Διευκολύνει την αναπνοή Βοηθάει στην ευθύγραμμη πορεία του κολυμβητή
Αναπνοή Η κίνηση του κεφαλιού πρέπει να είναι σε αρμονία με την κίνηση του σώματος. Πρέπει να διατηρείται ο οριζόντιος άξονας. Το κεφάλι πρέπει να στρέφεται και όχι να ανασηκώνεται. Σωστό ρολάρισμα του σώματος, βοηθάει ώστε να μην χρειάζεται μεγάλη στροφή του κεφαλιού. Η εισπνοή πρέπει να γίνεται στο πρώτο μισό της επαναφοράς του αντίστοιχου χεριού. Στο δεύτερο μισό της επαναφοράς το κεφάλι πρέπει να επιστρέφει μέσα στο νερό. Η εκπνοή πρέπει να αρχίζει με την είσοδο του κεφαλιού στο νερό και να ρυθμίζεται έτσι ώστε να τελειώνει ακριβώς πριν την επόμενη εισπνοή
Αναπνοή Εκτός από τα σπριντ, οι κολυμβητές συνίσταται να αναπνέουν σε κάθε κύκλο χεριών Η αναπνοή κάθε τρεις χεριές πλεονεκτεί σε συμμετρία κίνησης (και σε αγώνες επιτρέπει καλύτερο έλεγχο αντιπάλων), ωστόσο μειονεκτεί σε παροχή οξυγόνου, και για το λόγο αυτό δε συνίσταται.
Σπριντ (25-50μ.) Αναπνοή στους αγώνες Συνίσταται περιορισμένη αναπνοή για οικονομία χρόνου, αφού οι απαιτήσεις σε οξυγόνο δεν είναι μεγάλες. Τακτική 3 αναπνοών (50μ. σε 25άρα) 1 - στα τελευταία 10 μέτρα πριν τη στροφή 2 - στο 1/3 του δεύτερου 25αριού 3 - στο 2/3 του δεύτερου 25αριού Τακτική 3 αναπνοών (50μ. σε 50άρα) 1 - στα 20 μέτρα 2 - στα 30 μέτρα 3 - στα 40 μέτρα
Αναπνοή στους αγώνες Σπριντ Τακτική 2 αναπνοών (50μ. σε 25άρα) 1 - στα τελευταία 7 μέτρα πριν τη στροφή 2 - στο 1/2 του δεύτερου 25αριού Τακτική 2 αναπνοών (50μ. σε 50άρα) 1 - στα 20 μέτρα 2 - στα 40 μέτρα Τακτική 1 αναπνοής (50μ. σε 25άρα) στο 1/3 του δεύτερου 25αριού Τακτική 1 αναπνοής (50μ. σε 50άρα) ανάμεσα στα 30 και 40 μέτρα
Αναπνοή στους αγώνες Σπριντ 100μ. 1 αναπνοή κάθε δεύτερο κύκλο χεριών για τα πρώτα 25μ. και 1 αναπνοή σε κάθε κύκλο χεριών για τα επόμενα 75μ. 1 αναπνοή κάθε δεύτερο κύκλο χεριών για τα πρώτα 50μ. και 1 αναπνοή σε κάθε κύκλο χεριών για τα επόμενα 50μ. 1 αναπνοή κάθε δεύτερο κύκλο χεριών για όλη την κούρσα 1 αναπνοή σε κάθε κύκλο χεριών για όλη την κούρσα 200μ. + 1 αναπνοή σε κάθε κύκλο χεριών
Βιβλιογραφία Maglischo, E. W. (2003). Swimming fastest. Champaing, IL: Human Kinetics. Consilman, J. E. & Counsilman, B. E. (1994). The new science of swimming. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Hannula, D. & Thorton, N. (2001). The swim coaching bible. Champaing, IL: Human Kinetics. Sweetenham, B. & Atkinson, J. (2003). Championship swim training. Champaing, IL: Human Kinetics. Γιάτσης, Σ. Γ. & Σαμπάνης, Μ. Α. (1993). Η κολύμβηση: Τεχνική, διδασκαλία, προπονητική, ναυαγοσωστική. Θεσσαλονίκη: Σάλτο. Φωτογραφίες - Σχεδιαγράμματα Maglischo, E. W. (2003). Swimming fastest. Champaing, IL: Human Kinetics.