Προπονητική Δρόμων Αναπτυξιακής ηλικίας Ειδικότητα Κλασικού Αθλητισμού (μαθ.453) Χειμερινό Εξάμηνο 2016-17 Μαντζουράνης Ι. Νικόλαος
Ο μέτριος προπονητής λέει Ο καλός προπονητής εξηγεί Ο πολύ καλός προπονητής δείχνει Ο σπουδαίος προπονητής εμπνέει
Διαδικασία εκμάθησης τεχνικής στην προπόνηση αθλητών/τριων αναπτυξιακής ηλικίας Επικοινωνία = αλληλεπίδραση «Επικοινωνία» με περιεχόμενο πάνω από 5min περνάει στο επίπεδο της «σχέσης» ενισχύοντας τη διαδικασία της κατανόησης τεχνικών θεμάτων
Διαδικασία εκμάθησης τεχνικής στην προπόνηση αθλητών/τριών αναπτυξιακής ηλικίας Αύξηση ενέργειας όταν ο προπονητής είναι όρθιος (παράσταση) Αν κουράζουμε τους αθλητές/τριες από την προπόνηση μας τα εγκεφαλικά κύτταρα τους γερνούν (άχρονη πραγματικότητα) Ο κακός χρόνος γερνάει!!! Σημαντικό για τον εγκέφαλο του αθλητή/τριας να μην αντιλαμβάνεται τον χρόνο
Πρεπολογία & Προπόνηση Αθλητών/τριων Αναπτυξιακής Ηλικίας Εκφράσεις Δύσκαμπτες Πρέπει Τρομερό Πρόβλημα Πάντα Είναι ανάγκη Εύκαμπτες Θα ήταν καλύτερο/α Δυσάρεστο Δυσκολία-πρόκληση Συχνά Είναι προτιμότερο
Ψυχολογικά Προσόντα αθλητών/τριων αναπτυξιακής ηλικίας Προσωπικότητα Κίνητρα Ευφυΐα (IQ) Μνήμη Αγωνιστικότητα Δημιουργικότητα Αυτοπειθαρχία
Θεωρητικό μοντέλο των παραγόντων ανάπτυξης της δύναμης στα αγόρια (Fleck & Kraemer, 2000)
Δείκτες ωρίμανσης κατά την αναπτυξιακή ηλικία Ημερολογιακή ηλικία Φυσιολογική ηλικία Κινητική-αισθητική ηλικία Γνωστική ηλικία Κοινωνικό-συναισθηματική ηλικία
Δρομείς στον Κλασικό Αθλητισμό Heath-Carter, 1967
Ευνοϊκή ηλικία έναρξης συστηματικής ανάπτυξης των βασικών ικανοτήτων της φυσικής κατάστασης (Ευαίσθητες φάσεις) Ικανότητα Δύναμη: - Μέγιστη δύναμη - Ταχυδύναμη (ισχύς) - Αντοχή στη δύναμη - Γενική ενδυνάμωση Αντοχή: - Αερόβια - Αναερόβια Ταχύτητα: - Κυκλική - Άκυκλη Κινητικότητα (ευκαμψία) Ευαίσθητη φάση Από 14-15 ετών Από 9-10 ετών Από 12-13 ετών Από 7-8 ετών Από 10-12 ετών Από 13-14 ετών Από 9-10 ετών Από 12-13 ετών Από 5-6 ετών
Θεωρία 10.000 ωρών
Δοκιμασίες εκτίμησης αθλητών/τριών (Kids Athletics)
Στίβος (Κέλλης, 2002) Κλασικό μοντέλο Περίοδος προετοιμασίας Ειδική περίοδος Αγων. περίοδος Μοντέλο αγωνιστικών επιβαρύνσεων Περίοδος προετοιμασίας Ειδική περίοδος Αγων. περίοδος Γενική προπ. φυσικής Κατάστασης Ειδική προπ. φυσικής Κατάστασης Προπόνηση τεχνικής Αγωνιστικές επιβαρύνσεις
Δομή και βασικοί στόχοι του μακροχρόνιου προγραμματισμού στον κλασικό αθλητισμό
Μοντέλο καθοδήγησης-ρύθμισης της προπονητικής διαδικασίας, (Κέλλης, 2000) Ανάλυση των παραγόντων που καθορίζουν την επίδοση/απόδοση του αθλητή Έλεγχος, αξιολόγηση της υπάρχουσας κατάστασης των ατομικών χαρακτηριστικών Μεγάλες αποκλίσεις αλλαγές στο σχεδιασμό, στους στόχους Π α ρ ά γ ο ν τ ε ς (μ ε γ έ θ η) ε π ί δ ρ α σ η ς Καθορισμός στόχων Πρόγνωση Κριτήρια αξιολόγησης Συνθήκες διεξαγωγής προπόνησης Ψυχολογική προετοιμασία Τεχνική Τακτική Φυσική κατάσταση Σχεδιασμός - πλάνο της προπόνησης και των αγώνων Άμεση - ταυτόχρονη πληροφόρηση Ανάλυση, αξιολόγηση των δεδομένων σύμφωνα με τους στόχους, τα κριτήρια αξιολόγησης και την πρόγνωση Εκτέλεση (εφαρμογή) της προπόνησης, συμμετοχή σε αγώνες (τεστ) Έλεγχος (τεστ) της προπονητικής και αγωνιστικής κατάστασης/απόδοσης
Επανατροφοδότηση Πορεία-εξέλιξη της προπονητικής διαδικασίας σε έναν μακρόκυκλο Διάγνωση της υπάρχουσας κατάστασης Καθορισμός στόχων Σχεδιασμός - Πλάνο Εφαρμογή του προγράμματος Έλεγχος - Αξιολόγηση
Ταχύτητα και Ηλικία
Η πορεία της ταχύτητας στο σπριντ 50m με την αύξηση της ηλικίας (Wilmore & Costill 1994)
Βιομηχανική τρεξίματος
Διαφορές δρόμου με και χωρίς παπούτσια
Δρομική Ταχύτητα Οριζόντια δρομική ταχύτητα Μήκος διασκελισμού x Συχνότητα διασκελισμού
Φάση απογείωσης Υπεύθυνοι μύες για την απογείωση ποδοκνημικής άρθρωσης και του κορμού: Γαστροκνήμιος (έσω/έξω) Οπίσθιοι μηριαίοι Ραχιαίοι μυες
Φάση Αιώρησης Υπεύθυνοι μύες για τη μέγιστη ταχύτητα: Μείζον Γλουτιαίος Οπίσθιοι μηριαίοι Ορθός κοιλιακός Πλάγιοι κοιλιακοί
Φάση στήριξης Υπεύθυνοι μύες για τη σταθεροποίηση του σώματος: Γαστροκνήμιος (έσω-έξω) Ορθός μηριαίος και έσω- έξω πλατύς μηριαίος
Προσανατολισμός Προπόνησης Ταχύτητας Προπόνηση και επιβάρυνση των ίδιων μυών με αυτούς που συμμετέχουν σε μία αγωνιστική προσπάθεια Προπόνηση με υψηλές ταχύτητες (>93%) για να: Μειωθεί ο χρόνος στήριξης Αυξηθεί ο χρόνος αιώρησης Αυξηθεί η συχνότητα διασκελισμού Μειωθεί η γωνία απογείωσης
Προτεινόμενες εντάσεις προπόνησης ταχύτητας παίδων/κορασίδων στις 4 φάσεις ενός ετήσιου προγραμματισμού (E.Gagua, Legkaya Athletica, 2004) Απόσταση Γενική Ειδική Προαγωνιστική Αγωνιστική 50 μέτρα 96% 97% 98% 100% 100 μέτρα --- 97% 98% 100% 150 μέτρα 93% --- 98% 100% 200 μέτρα --- 95% 98% 100% 250 μέτρα 93% 100% --- ---
Αποστάσεις εκτίμησης αγωνισμάτων ταχύτητας Ηλικία Απόσταση ΦΦΦ 13 30m Κορίτσια 13 30m Αγόρια 14 40m Κορίτσια 14 40m Αγόρια 15 60m Κορίτσια 15 60m Αγόρια
Δοκιμασίες εκτίμησης εμποδιστών αναπτυξιακής ηλικίας ΑΝΑΣΤΗΜΑ 178cm+ ΔΕΙΚΤΗΣ ΥΨΟΥΣ/ΒΑΡΟΥΣ 3.8 3.0 30m ΑΠO ΘΕΣΗ ΕΚΚΙΝΗΣΗΣ 4.55 ± 0.30s 30m FLYING START 3.40 ± 0.15s ΔΡΟΜΟΣ 150Μ 18.80 ± 0.40s ΑΛΜΑ ΣΕ ΜΗΚΟΣ ΧΩΡΙΣ ΦΟΡΑ 2.90 ± 0.10m ΤΡΙΠΛΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΦΟΡΑ 7.80 ± 0.30m ΔΕΚΑΠΛΟΥΝ ΧΩΡΙΣ ΦΟΡΑ 28.00 ± 1.00m ΑΛΜΑ ΣΕ ΜΗΚΟΣ 5.50 ± 0.30m Pereverzev et al.1991
Προσαρμογές στην αερόβια προπόνηση κατά την αναπτυξιακή ηλικία (Rowland Developmental Exercise Physiology, 1996) Η αερόβια προπόνηση αυξάνει τη VO2max στα μικρά παιδιά ~10%. Με τις ίδιες επιβαρύνσεις οι προέφηβοι αυξάνουν τη VO2max λιγότερο από ότι οι έφηβοι και ενήλικες (20%). Σημαντικές προσαρμογές στην προπόνηση αντοχής στην εφηβεία (>13-14 χρόνων). Μεγαλύτερη ένταση κατά ~10-15 σφ/min στην προπόνηση αντοχής στα παιδιά.
Αποστάσεις εκτίμησης ικανότητας αθλητών αντοχής αναπτυξιακής ηλικίας Ηλικία Απόσταση 13 2100m Κορίτσια 13 2300m Αγόρια 14 2400m Κορίτσια 14 2600m Αγόρια 15 2600m Κορίτσια 15 2900m Αγόρια
Μέθοδοι προπόνησης αντοχής Μέθοδος Διάρκειας. Διάρκεια: 10 30min Χαμηλή ένταση (65-70% ΚΣmax) Μεσαία ένταση (80-85% ΚΣmax) Διαλειμματική μέθοδος. 15s 7min (80 2.500m) (1: 1) Μικρού χρόνου 15s 60s, 6-20 επ. (110-130% vvo2max) Μεσαίου χρόνου 2 7min, 2-6 επ. (80 100% vvo2max)
Θέση του σώματος και επιβάρυνση των μεσοσπονδύλιων δίσκων κατά την άρση 50 kg. (α = λανθασμένη τεχνική (κυρτή ράχη), β = σωστή τεχνική (ίσια ράχη).
Πίνακας 3 Υποδειγματική σχέση μάζας επιβάρυνσης και αριθμού επαναλήψεων σε μια σειρά- σετ Ζώνες Μάζα επιβάρυνσης Αριθμός έντασης % της μεγίστης επαναλήψεων 1η 50-60 12 και πάνω 2η 60-70 8-12. 3η 70-80 5-10. 4η 80-90 3-6. 5η 90-100 1-3.
Πίνακας 4 Ζώνες έντασης Ζώνες έντασης Μέγεθος έντασης ως προς το μέγιστο % Μέγιστη 95-100 Υπομέγιστη 90-95 Μέση 80-90 Μέτρια 70-80 Μικρή 60-70 Ελάχιστη 50-60
Πρωτόκολλο Πραγματοποίησης Τεστ σε αθλητές/τριες αναπτυξιακής ηλικίας Εξίσωση Αξιοπιστίας Αγωνιστικού Τεστ άθροισμα 2 επαναλαμβανόμενων μετρήσεων στο τετράγωνο/2η όπου η= αριθμός αθλητών/τριων Dollman, Australian Pediatric Exercise Science, 1991 Εξίσωση Βελτίωσης Αγωνιστικής Απόδοσης (>12%) ΒΡΑ= 100 (Α-Τ) x %/0.5 (T-A) ΒΡΑ= Βελτίωση Ρυθμού Απόδοσης Α= Αρχική Μέτρηση Τ= Τελική Μέτρηση Ruderman & Komanova, 1983
Πέλμα & Αθλητικό παπούτσι www. prodirect-running. co.uk Dura et al., Sports Engineering, 1999
Επιλέγοντας το κατάλληλο δρομικό παπούτσι Μέγεθος παπουτσιού Τύπος πέλματος
Αναπτυξιακή ηλικία & δρομικό παπούτσι Το ύψος της σόλας Η τεχνολογία απόσβεσης κραδασμών Το δέσιμο των κορδονιών Το βάρος του παπουτσιού
Αναπτυξιακή ηλικία & δρομικό παπούτσι Ανύψωση της φτέρνας του παπουτσιού μπορεί να δημιουργήσει βράχυνση του Αχίλλειου τένοντα & μακροπρόθεσμα μόνιμη μείωση της κινητικότητας του τένοντα Shultz et al., 2016 Σόλες παπουτσιού πάχους >6mm μειώνουν κατά 80-90% την ευκαμψία της ποδοκνημικής Rossi, 2002 Ελαφρά και εύκαμπτα παπούτσια προπόνησης προτείνονται σε αθλητές/τριες αναπτυξιακής ηλικίας Wolf et al., 2008
Έρευνα για τρέξιμο χωρίς παπούτσια σε δρομείς αναπτυξιακής ηλικίας Αυξάνει τη δύναμη των μυών του ποδοκνημικής Βελτιώνει την ισορροπία Αυξάνει τη λειτουργικότητα της ποδοκνημικής Αυξάνει το μυϊκό τόνο των μυών της άκρας ποδός Αυξάνει τη μυϊκή αντοχή Rao & Joseph, 1992 VivoBarefoot, 2008 Wolf, 2008 Lieberman, 2010 Sinclair et al., 2015
Δέσιμο Αθλητικού Παπουτσιού I. Υψηλή ποδική καμάρα: δέσιμο στα κορδόνια χωρίς σταύρωμα II. Υπερ-πρηνισμό: 2 κορδόνια για κάθε παπούτσι 1 μικρού μήκους στις δυο πρώτες τρύπες και το άλλο κανονικά στις υπόλοιπες III. Στενή Πτέρνα: δέσιμο στα κορδόνια με θηλιές στις τελευταίες τρύπες IV. Στενό Πρόσθιο Πόδι: δέσιμο στα κορδόνια με ελεύθερες την 4 η και 6 η τρύπα V. Πλατύ Πρόσθιο Πόδι: δέσιμο στα κορδόνια με ελεύθερες την 1 η και 5 η τρύπα
Προπονητικός εξοπλισμός δρομέων TRX Suspension Trainer Dyna-Flex Power Ball SHAKE WEIGHT
Προπονητικός εξοπλισμός δρομέων Quick Release Harness Gymstick Original StretchRite
Η πρόωρη εγκατάλειψη των 9 από τους 10 κορυφαίων αθλητών και του 50% των καλύτερων αθλητριών από την κατηγορία των παίδων/κορασίδων σ αυτή των ανδρών/γυναικών, εμποδίζει την ποιοτική ανάπτυξη του κλασικού αθλητισμού στην Ελλάδα
ΑΙΤΙΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ : προνόμια της πολιτείας που δίνονται στους αθλητές ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ: επαγγελματική αποκατάσταση ΑΘΛΗΤΙΚΑ: ομοσπονδίες, προπονητές