Αναστοχασμός
ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ(A): Ντουσάκης Νικόλαος ΤΙΤΛΟΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Μελέτη της ατμόσφαιρας ενός άγνωστου αστέρα ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Τετάρτη 18/2/2015 Ζητήματα μάθησης Τι είδους συνδέσεις ανάμεσα στον χώρο εργασίας και το γνωστικό σας αντικείμενο αναγνωρίσατε στις απαντήσεις των μαθητών σας; Οι μαθητές χρησιμοποίησαν όσα έμαθαν στη φυσική γενικής παιδείας σε σχέση με το ατομικό πρότυπο του Bohr και τα φάσματα, ώστε προβλέψουν τι χημικά στοιχεία υπάρχουν στην ατμόσφαιρα ενός αστέρα. Η διαδικασία παρά το ότι ήταν αρκετά απλοποιημένη, ήταν παρόμοια με τη διαδικασία που εφαρμόζεται από τους αστροφυσικούς για την μελέτη της ατμόσφαιρας των αστεριών. Συγκεκριμένα, οι μαθητές πήραν το φάσμα που εκπέμπεται από ένα υποτιθέμενο αστέρα και σημείωσαν τα μήκη κύματος που αντιστοιχούσαν στις γραμμές απορρόφησης του φάσματος. Στην συνέχεια χρησιμοποιώντας τις λυχνίες Geissler των στοιχείων H 2, He, Hg, Ne, του εργαστηρίου ανακάλυψαν ότι οι γραμμές εκπομπής του υδρογόνου συνέπιπταν με το τις γραμμές απορρόφησης στο φάσμα του αστέρα. Ποιες δεξιότητες/γνώσεις/ ικανότητες θεωρείτε ότι απέκτησαν οι μαθητές σας; Οι μαθητές μετά την διδακτική παρέμβαση έχουν καταφέρει: Να μελετήσουν πειραματικά το φάσμα εκπομπής των αερίων (Η 2, Ηe, Ne, Hg) και να μετρήσουν το μήκος κύματος των φασματικών γραμμών. Να συγκρίνουν τα πειραματικά δεδομένα με τις θεωρητικές προβλέψεις, κάνοντας του υπολογισμούς για το άτομο του Η 2, σύμφωνα με το μοντέλο του Bohr. Να συσχετίσουν το συγκεκριμένο μάθημα με τον τρόπο εργασίας των αστροφυσικών, (σε πολύ απλοποιημένη μορφή βέβαια), μια και με την βοήθεια των γραμμικών φασμάτων απορρόφησης δίνεται η δυνατότητα πρόβλεψης των στοιχείων που υπάρχουν στην ατμόσφαιρα ενός άστρου. Να υλοποιήσουν ένα πείραμα που απαιτεί μεγάλη υπευθυνότητα, (μια και είναι πολύ εύκολη η θραύση των λυχνιών). Να εργαστούν σε ομάδες και να αποκομίσουν τα οφέλη της ομαδοσυνεργατικής μάθησης.
Ζητήματα διδασκαλίας Γιατί επιλέξατε αυτή τη δραστηριότητα; Πώς συνδέθηκε με το πρόγραμμα σπουδών και ποιοι ήταν οι διδακτικοί σας στόχοι; Ένα μέρος της δραστηριότητας αυτής είναι η εργαστηριακή άσκηση του μαθήματος φυσικής γενικής παιδείας της Γ λυκείου που ονομάζεται <παρατήρηση συνεχών γραμμικών φασμάτων> και άρα είναι ακριβώς πάνω στο πρόγραμμα σπουδών Πώς αξιοποιήσατε τον χώρο εργασίας; Κρίνετε ότι η προσέγγιση με τον χώρο εργασίας βοήθησε τους μαθητές και με ποιο τρόπο; (τι θα μπορούσατε άλλο να κάνετε;) Θεωρώ ότι η προσέγγιση με το χώρο εργασίας βοήθησε τους μαθητές να κατανοήσουν ότι αυτά που μαθαίνουν θεωρητικά εφαρμόζονται και στην πράξη από τους επιστήμονες και δεν είναι αφηρημένες γνώσεις. Ποια στοιχεία διερευνητικής μάθησης αναγνωρίσατε στη διδασκαλία σας; Παρακαλώ τσεκάρετε () στον Πίνακα Ι και ΙΙ όποιες διαστάσεις διερεύνησης αναγνωρίσατε στη διδακτική σας παρέμβαση είτε δικαιολογώντας την άποψή σας είτε δίνοντας ένα παράδειγμα. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Ο ρόλος του εκπαιδευτικού σε μια τάξη διερευνητικής μάθησης Διαστάσεις Δικαιολόγηση/παράδειγμα Να υποστηρίζει τις προσπάθειες των μαθητών, Αυτό έγινε σε όλα τα στάδια του πειράματος. Να αξιοποιεί εποικοδομητικά την υπάρχουσα γνώση τους, Να προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών με κατάλληλα ερωτήματα Να διαχειρίζεται συζητήσεις σε μικρές ομάδες μαθητών αλλά και στην ολομέλεια της τάξης, Να ενθαρρύνει τους μαθητές να εκφράζουν διαφορετικές οπτικές για το ίδιο θέμα Να συνδέει τις ιδέες των μαθητών με έννοιες των μαθηματικών και των φυσικών επιστημών. Οι μαθητές είχαν διδαχθεί το ατομικό πρότυπο του bohr, αλλά και τα φάσματα, και τις γνώσεις αυτές χρησιμοποίησαν για την υλοποίηση της διδασκαλίας. Οι μαθητές μετά την παρακολούθηση του video τους έγινε ερώτηση για το που οφείλονται οι γραμμές απορρόφησης πάνω στο φάσμα του ήλιου. Αυτό περιλαμβάνεται στην ομαδοσυνεργατική μάθηση. Η παρατήρηση των μαθητών όσον αφορά στα φάσματα, συνοδεύεται στο τέλος του φύλλου εργασίας από μαθηματική εφαρμογή του μοντέλου του Bohr.
ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Oι μαθητές σε μια τάξη διερευνητικής μάθησης Διαστάσεις Δικαιολόγηση/παράδειγμα Παρατηρούν φαινόμενα Θέτουν ερωτήματα Οι μαθητές παρατήρησαν τα φάσματα που προκύπτουν από τις λυχνίες Geissler. Αναζητούν επιστημονικούς τρόπους για να απαντήσουν στα ερωτήματα (διενεργούν πειράματα, ελέγχουν μεταβλητές με συστηματικό τρόπο, υπολογίζουν, αναζητούν κανονικότητες και σχέσεις, κάνουν εικασίες και προσπαθούν να τις αποδείξουν κλπ.) Ερμηνεύουν τα αποτελέσματα Αξιολογούν τις λύσεις Επικοινωνούν σχετικά με τα αποτελέσματα και τις λύσεις με διαφορετικούς τρόπους (συζητήσεις, παρουσιάσεις, posters κ.λπ.) Το μεγαλύτερο μέρος της διδασκαλίας ήταν ένα πείραμα. Οι μαθητές στο τέλος της διδασκαλίας είδαν ότι οι γραμμές εκπομπής που παρουσιάζονται στο φάσμα του υδρογόνου αντιστοιχούν σε συγκεκριμένες αποδιεγέρσεις των ατόμων.
Επαγγελματική εξέλιξη Παρουσιάστε ένα περιστατικό που νομίζετε ότι ήταν κρίσιμο για την εξέλιξη της διδασκαλίας σας. Τι νομίζετε ότι μάθατε εσείς; Τι καινούριο αναγνωρίζετε στις διδακτικές σας ενέργειες και επιλογές; Ποιες αλλαγές θα κάνατε στη διδακτική σας παρέμβαση αν την επαναλαμβάνατε; Θα άλλαζα την τάξη στην οποία έγινε η διδασκαλία και θα την έκανα στην Β λυκείου. Αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα να έχω μεγαλύτερη συμμετοχή από τους μαθητές όσον αφορά την εργασία στο σπίτι.
The mascil project has received funding from the European Union s Seventh Framework Programme for research, technological development and demonstration under grant agreement no 320 693 2015 mascil project (G.A. no. 320693), lead partner: University of Education Freiburg; CC BY_NC_SA 4.0 license granted Original idea of this task: Mascil Team The Netherlands