ΕΝΟΤΗΤΑ 3: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΔΙΑΛΕΞΗΣ διαστάσεις τεχνικής ανάλυσης εργαλεία ανάλυσης στατιστικά προβλήματα βιβλιογραφία: Γκίκας κεφάλαιο 3-4 (υποχρεωτική) Foster, chapter 3 (προαιρετική) ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΑΝΑΛΥΣΗΣ α) Διαστρωματική (cross-sectional) εξετάζει τις σχέσεις λογιστικών μεγεθών σε ένα χρονικό σημείο εσωτερική ανάλυση μιας εταιρείας σύγκριση 2 ή περισσότερων επιχειρήσεων σύγκριση επιχείρησης με κλάδο Διαστρωματική παράδειγμα (χρήση 20Χ1) ΑΒΓ ΑΕ 10 καθαρά κέρδη 30 σύνολο Ε 120 σύνολο ΙΚ 80 κέρδη / 0,20 κέρδη / Ε 0,2 κέρδη / ΙΚ 0,37 ΒΓΔ ΑΕ 200 3 10 0,17 0,23 0,3 Προβλήματα στη διαστρωματική διαθεσιμότητα συγκρισιμότητα στοιχείων: Διαφορετικά λογιστικά πλαίσια ΕΛΠ ή ΔΠΧΑ/ΔΛΠ ή US GAAP ; επιλογή διαφορ/κών λογιστικών πολιτικών εύλογες αξίες ή ιστορικό κόστος ; FIFO ή ΜΣΟ ή LIFO ; συμφωνία ημερολογιακών χρήσεων Προβλήματα στη διαστρωματική επιπτώσεις ιστορικού κόστους επιχείρηση κατέχει 2 δίδυμα κτήρια που παρακολουθεί στο αποσβέσιμο κόστος, κατασκευασμένα και τα 2 το 1980 το κτήριο Α αποκτήθηκε το 1980 το κτήριο Β αποκτήθηκε το 2010 ποια η λογιστική αξία του καθενός στον ισολογισμό του 2016? 1
β) Διαχρονική ανάλυση (time series ή horizontal) εξετάζει τη μεταβολή δεδομένων στο χρόνο παρέχει δυνατότητα στατιστικής πρόβλεψης παρέχει στοιχεία συσχετιζόμενα με: οικονομία κλάδο επιχείρηση Διοικητικές αποφάσεις & λογιστικά μεγέθη Τα λογιστικά μεγέθη αντανακλούν: στρατηγικές επιχειρηματικές επιλογές (κλάδος, εξαγορές, συμμαχίες, κλπ.) λειτουργικές επιλογές προϊόντα, τιμές, αποθεματοποίηση χρηματοδοτικές επιλογές ίδια ή δανειακά κεφάλαια ; λογιστικές επιλογές Διαχρονική ανάλυση επιχείρησης Α Σύνολο ΚΘ / Κέρδη / Ε Κέρδη / ΚΘ 20Χ1 16 6 20Χ2 200 3 10 44 0,16 0,17 0,246 0,233 0,364 0,3 20Χ3 220 38 160 0,173 0,237 0,38 20Χ4 22 39 120 0,173 0,32 0,39 Προβλήματα στη διαχρονική ανάλυση αλλαγές σε λογιστικά πλαίσια / πολιτικές αλλαγές στη δομή της χρονοσειράς πχ μεταβολή σχέσης από γραμμική σε δυναμική (θέμα κυρίως σε μακροχρόνιες μελέτες) αλλαγές στην ταξινόμηση στις Χρημ. Κατ/σεις επιχορηγήσεις επενδύσεων: από ΚΘ σε Υποχρ. ΚΑΧ: από κατά λειτουργία σε κατ είδος ύπαρξη ακραίων τιμών Ποια σενάρια εξηγούν τις μεταβολές ; Αλλαγές σε λογιστικά πλαίσια / πολιτικές Πιθανές λύσεις: Προσαρμογή δεδομένων θέμα σχέσης κόστους οφέλους Παράλειψη προσαρμογής δεδομένων επί μη σημαντικών επιπτώσεων Περιορισμός μελέτης χρονικά Δημιουργία εξέταση δύο υποπεριόδων Αλλαγές στη δομή χρονοσειράς διάγνωση: μεταβολή σε στατιστικές παραμέτρους π.χ. δείκτες κεντρικής τάσης ή διασποράς αίτια: οικονομικό περιβάλλον π.χ. ανταγωνισμός, ζήτηση, προσφορά εξαγορές αποσπάσεις κλάδου τεχνολογία μέθοδοι παραγωγής οικονομίες / αντιοικονομίες κλίμακας 2
Αλλαγές στη δομή χρονοσειράς Αλλαγές στη δομή χρονοσειράς Γραμμική Αυξανόμενος Μ.Ο. Σταθερή διακύμανση Γραμμική Αυξανόμενος Μ.Ο. Αυξανόμενη διακ/νση Γραμμική Αυξανόμενος Μ.Ο. Μεταβ/μενη διακ/νση Δυναμική Μεταβ/μενος Μ.Ο. Σταθερή διακύμανση Αλλαγές σε διαθέσιμες πληροφορίες λύσεις εκ των ενόντων: αναζήτηση για ελλείποντα στοιχεία και προσαρμογή σύμπτυξη ανάλυση δεδομένων δ ανα ταξινόμηση Αντιμετώπιση ακραίων τιμών μήπως οφείλονται σε λάθη καταχώρησης; ποια τα αίτια που τις προκάλεσαν; έχουν περιοδικότητα; Πιθανή αντιμετώπιση: παραμονή ακραίας τιμής για ανάλυση διαγραφή ακραίας τιμής αντικατάσταση με πλησιέστερη τιμή ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΛΚ 1. αριθμοδείκτες 2. καταστάσεις κοινών μεγεθών 3. καταστάσεις τάσης 4. στατιστικές εκτιμήσεις μεταβλητών Ι. Αριθμοδείκτες Ορισμός: η μαθηματική σχέση (πηλίκο) δύο λογιστικών μεγεθών της επιχείρησης που συνδέονται μεταξύ τους με «αιτιώδη σχέση» Υπόθεση: η «αιτιώδης σχέση» των συστατικών μεγεθών είναι (επαρκώς) γραμμική ή δεν είναι έντονα δυναμική σχετική σταθερότητα: στο χρόνο στη μεταβολή του μεγέθους της επιχείρησης 3
Χαρακτηριστικά αριθμοδεικτών συνοψίζουν λογιστικές πληροφορίες χρήση διαχρονική διαστρωματική ευρεία χρήση - στόχος μαγειρέματος απομακρύνουν το «μέγεθος» μεγάλο πλήθος δεικτών υψηλή συσχέτιση εντός ομάδων δεικτών (π.χ. δείκτες ρευστότητας ή αποδοτικότητας) ανάγκη επιλογής αντιπροσωπευτικών δεικτών χρήση φυσιολογικών ορίων τιμών Εταιρεία Πωλήσεις Μικτό κέρδος Ποσοστό ΑΛΦΑ 24.40.600 11.247.276 0,46 ΒΗΤΑ 12.40.400 4.37.640 0,3 ΓΑΜΑ 6.80.600 1.644.144 0,24 ΔΕΛΤΑ 2.800.900 1.260.40 0,4 τι συμπεράσματα προκύπτουν από τα δεδομένα; Παραδείγματα αριθμοδεικτών % ΜΚ = Μικτό Κέρδος / Πωλήσεις % = Καθαρά Κέρδη / Πωλήσεις ξένα προς ίδια κεφάλαια = Υ / ΚΘ δανειακή επιβάρυνση = Υ / ΚΘ + Υ κυκλοφοριακή ρευστότητα = ΚΕ / ΒΥ βαθμός παγιοποίησης = Πάγια / σύνολο Εν. Παγίδα με αριθμοδείκτες νο. 1 Κ. Κέρδη Κ. Θέση απόδοση Εταιρεία Α 20,000,000 20 % Εταιρεία Β -20,000 -,000 20 % παγίδα με αριθμοδείκτες νο. 2 μερίσματα Κ. κέρδη μερίσματα/ Εταιρεία Α 10,000 0,000 20% Εταιρεία Β 10,000 30,000 33 % Εταιρεία Γ 10,000-0,000-20% Ποια εταιρεία έχει το μεγαλύτερο payout ratio? (ποσοστό διανεμόμενων κερδών) ΙΙ. Καταστάσεις κοινών μεγεθών Ορισμός: οι ΧΚ που εκφράζουν τα διάφορα κονδύλια ως σχετικά μεγέθη (ποσοστά) Ισολογισμός: ποσοστά επί συνόλου Ε ΚΑΧ: ποσοστά επί των πωλήσεων αφαιρούν το μέγεθος αποκαλύπτουν σύνθεση Ε, Π, Εσ, Εξ εφαρμογή διαστρωματικά-διαχρονικά χρήσιμες για: χάραξη πολιτικής ανταγωνισμού σχεδιασμό αλλαγών (benchmarking, ABM, BPR) 4
Ισολογισμός κοινού μεγέθους Ε (ποσοστά %) Πάγιο Αποθέματα Απαιτήσεις Διαθέσιμο Σύνολο ΑΛΦΑ 0 1 2 10 ΒΗΤΑ 6 2 αναλ. υλικών αποσβέσεις εργατικά διαφημίσεις λοιπά έξοδα κέρδη ΚΑΧ κοινού μεγέθους ΑΛΦΑ 30 20 2 1 ΒΗΤΑ 2 2 20 1 10 Τι υποδηλώνουν οι διαφορές για τρόπο παραγωγής, δομή κόστους, δυνατότητα ανταγωνισμού; ΙΙΙ. Καταστάσεις τάσης Παρουσίαση της διαχρονικής εξέλιξη μεγεθών σε: Καταστάσεις τάσης- παραδείγματα Απόλυτοι αριθμοί Απόλυτους αριθμούς 1998 1999 2000 2001 Ποσοστά μεταβολής σταθερή βάση 200 220 22 Ποσοστά μεταβολής κινητή βάση 16 6 3 10 38 160 39 80 Ποσοστά μεταβολής σταθερή βάση Ποσοστά μεταβολής κινητή βάση 20Χ1 20Χ2 20Χ3 20Χ4 20Χ1 20Χ2 20Χ3 20Χ4 2,00 2,19 2,31 2,20 238 2,38 2,46 2,2 2,44 1,23 2,00 2,187 1,10 1,027 1,023 1,026 2,308 1,067 0,0
Ποσά και ποσοστά μεταβολής X2 X1 Ποσό Ποσοστό μεταβολής μεταβολής Πωλήσεις 28.00 2.000 3.00 14% Έσοδα και έξοδα: Κόστος πωλ. -14.700-12.000 2.700 23% Έξοδα πωλήσεων -.00 -. 400 8% Έξοδα διοίκησης -.000 -.000 0 0% Τόκοι έξοδα -74-70 17 31% Τόκοι έσοδα 0 90 40-44% Κέρδη προ φόρων 2.60 2.420 18 8% Φόρος εισοδ. 1.042 847 19 23% Καθαρά κέρδη 1.73 2-10 -1% Οφέλη και σημεία προσοχής από τη χρήση % ; Κατάσταση αποτ/των κοινών μεγεθών X2 X1 Πωλήσεις Έσοδα και έξοδα: Κόστος πωλήσεων 2 48 Έξοδα πωλήσεων 19 20 Έξοδα διοίκησης 18 20 Τόκοι έξοδα 3 2 Τόκοι έσοδα μη σημαντ. μη σημαντ. Κέρδη προ φόρων 9 10 Φόρος εισοδήματος 4 3 Καθαρά κέρδη 6 Οφέλη και σημεία προσοχής από τη χρήση Μ ; P&G Income statement (in millions US $) 20Χ1 20Χ2 20Χ3 20Χ4 20Χ Net sales 6.741 68.222 74.832 81.748 79.029 Cost of products sold 27.804 33.12 3.69 39.36 38.898 Selling, general & admin/tion 18.010 21.848 24.170 2.7 24.008 Operating income 10.927 13.249 1.003 16.637 16.123 Interest expense 834 1.119 1.304 1.467 1.38 Other non-operating income, net 346 283 6 462 60 Earnings before income taxes 10.439 12.413 14.264 1.632 1.32 Income taxes 3.182 3.729 4.201 3.834 4.032 NI from continuing operations 7.27 8.684 10.063 11.798 11.293 NI from discontinued operations - - 277 277 2.143 Net earnings 7.27 8.684 10.340 12.07 13.436 Αρχικές παρατηρήσεις ; P&G Common Size Income statement (%) 20Χ1 20Χ2 20Χ3 20Χ4 20Χ Net sales,0%,0%,0%,0%,0% Cost of products sold 49,0% 48,6% 47,7% 48,4% 49,2% Selling, general & admin/tion 31,7% 32,0% 32,3% 31,3% 30,4% Operating income 19,3% 19,4% 20,0% 20,4% 20,4% Interest expense 1,% 1,6% 1,7% 1,8% 1,7% Other non-operating income, net 0,6% 0,4% 0,8% 0,6% 0,7% Earnings before income taxes 18,4% 18,2% 19,1% 19,1% 19,4% Income taxes,6%,%,6% 4,7%,1% NI from continuing operations 12,8% 12,7% 13,4% 14,4% 14,3% NI from discontinued operations - - 0,4% 0,3% 2,7% Net earnings 12,8% 12,7% 13,8% 14,8% 17,0% P&G Income statement % change (base X1) 20Χ1 20Χ2 20Χ3 20Χ4 20Χ Net sales,0 120,2 131,9 144,1 139,3 Cost of products sold,0 119,1 128,3 142,2 139,9 Selling, general & admin/tion,0 121,3 134,2 142,0 133,3 Operating income,0 121,3 137,3 12,3 147,6 Interest expense,0 134,2 16,4 17,9 162,8 Other non-operating income, net,0 81,8 163,3 133, 161,8 Earnings before income taxes,0 118,9 136,6 149,7 146,8 Income taxes,0 117,2 132,0 120, 126,7 NI from continuing operations,0 119,7 138,7 162,6 1,6 NI from discontinued operations - -,0,0 773,6 Net earnings,0 119,7 142, 166,4 18,1 P&G Income statement moving % change 20Χ1 20Χ2 20Χ3 20Χ4 20Χ Net sales 0,20 0,10 0,09-0,03 Cost of products sold 0,19 0,08 0,11-0,02 Selling, general & admin/tion 0,21 0,11 0,06-0,06 Operating income 0,21 0,13 0,11-0,03 Interest expense 0,34 0,17 0,13-0,07 Other non-operating operating income, net -0,18 018-0,18 018 021 0,21 Earnings before income taxes 0,19 0,1 0,10-0,02 Income taxes 0,17 0,13-0,09 0,0 NI from continuing operations 0,20 0,16 0,17-0,04 NI from discontinued operations - - - 0,00 6,74 Net earnings 0,20 0,19 0,17 0,11 6
P&G Balance sheet 20X1 20X2 20X3 20X4 20X1 20X2 20X3 20X4 Values Common size Cash and equivalents 6.389 6.693.34 3.313 10,38 4,93 3,88 2,30 Investment securities 1.744 1.133 202 228 2,83 0,83 0,1 0,16 Accounts receivable 4.18.72 6.629 6.761 6,80 4,22 4,80 4,70 Total inventories.006 6.291 6.819 8.416 8,14 4,64 4,94,84 Deferred income taxes 1.081 1.611 1.727 2.012 1,76 1,19 1,2 1,40 Prepaid expenses etc. 1.924 2.876 3.300 3.78 3,13 2,12 2,39 2,63 Total current assets 20.329 24.329 24.031 24.1 33,04 17,93 17,41 17,03 Buildings.292.871 6.380 7.02 8,60 4,33 4,62 4,90 Machinery &equipment 20.397 2.140 27.492 30.14 33,1 18,3 19,92 20,94 Land 636 870 849 889 1,03 0,64 0,62 0,62 Total PPE 26.32 31.881 34.721 38.086 42,79 23,49 2,16 26,4 Accum/ted depreciation -11.993-13.111-1.181-17.446-19,49-9,66-1 -12,12 Total PPE, net 14.332 18.770 19.40 20.640 23,29 13,83 14,16 14,33 Goodwill 19.816.306 6.2 9.767 32,21 40,76 40,98 41,1 Other intangibles 4.347 33.721 33.626 34.233 7,07 24,8 24,36 23,77 Total intangibles, net 24.163 89.027 90.178 94000 39,27 6,61 6,34 6,28 Other non-current 2.703 3.69 4.26 4.837 4,39 2,63 3,09 3,36 TOTAL ASSETS 61.27 13.69 138.014 143.992 Αρχικές παρατηρήσεις ; P&G Balance sheet Values % change (base 20X1) 20X1 20X2 20X3 20X4 20X1 20X2 20X3 20X4 Cash and equivalents 6.389 6.693.34 3.313 1,0 0,84 0,2 Investment securities 1.744 1.133 202 228 0,6 0,12 0,13 Accounts receivable 4.18.72 6.629 6.761 1,37 1,8 1,62 Total inventories.006 6.291 6.819 8.416 1,26 1,36 1,68 Deferred income taxes 1.081 1.611 1.727 2.012 1,49 1,60 1,86 Prepaid expenses etc. 1.924 2.876 3.300 3.78 1,49 1,72 1,97 Total current assets 20.329 24.329 24.031 24.1 1,20 1,18 1,21 Buildings.292.871 6.380 7.02 1,11 1,21 1,33 Machinery &equipment 20.397 2.140 27.492 30.14 1,23 1,3 1,48 Land 636 870 849 889 1,37 1,33 1,40 Total PPE 26.32 31.881 34.721 38.086 1,21 1,32 1,4 Accum/ted depreciation -11.993-13.111-1.181-17.446 1,09 1,27 1,4 Total PPE, net 14.332 18.770 19.40 20.640 1,31 1,36 1,44 Goodwill 19.816.306 6.2 9.767 2,79 2,8 3,02 Other intangibles 4.347 33.721 33.626 34.233 7,76 7,74 7,88 Total intangibles, net 24.163 89.027 90.178 94.000 3,68 3,73 3,89 Other non-current 2.703 3.69 4.26 4.837 1,32 1,8 1,79 TOTAL ASSETS 61.27 13.69 138.014 143.992 2,21 2,24 2,34 P&G Balance sheet Values Moving % change 20X1 20X2 20X3 20X4 20X1 20X2 20X3 20X4 Cash and equivalents 6.389 6.693.34 3.313 1,0 0,80 0,62 Investment securities 1.744 1.133 202 228 0,6 0,18 1,13 Accounts receivable 4.18.72 6.629 6.761 1,37 1,16 1,02 Total inventories.006 6.291 6.819 8.416 1,26 1,08 1,23 Deferred income taxes 1.081 1.611 1.727 2.012 1,49 1,07 1,17 Prepaid expenses etc. 1.924 2.876 3.300 3.78 1,49 1,1 1,1 Total current assets 20.329 24.329 24.031 24.1 1,20 0,99 1,02 Buildings.292.871 6.380 7.02 1,11 1,09 1,11 Machinery &equipment 20.397 2.140 27.492 30.14 1,23 1,09 1,10 Land 636 870 849 889 1,37 0,98 1,0 Total PPE 26.32 31.881 34.721 38.086 1,21 1,09 1,10 Accum/ted depreciation -11.993-13.111-1.181-17.446 1,09 1,16 1,1 Total PPE, net 14.332 18.770 19.40 20.640 1,31 1,04 1,06 Goodwill 19.816.306 6.2 9.767 2,79 1,02 1,06 Other intangibles 4.347 33.721 33.626 34.233 7,76 1,02 Total intangibles, net 24.163 89.027 90.178 94.000 3,68 1,01 1,04 Other non-current 2.703 3.69 4.26 4.837 1,32 1,20 1,13 TOTAL ASSETS 61.27 13.69 138.014 143.992 2,21 1,02 1,04 ΙV. Στατιστικές εκτιμήσεις μεταβλητών Εκτιμήσεις κεντρικής τάσης: μέσος όρος διάμεσος Εκτιμήσεις διασποράς τυπική απόκλιση τετραγώνου διακύμανση Σύνοψη διάλεξης Θέματα παρουσίασης: διαστάσεις τεχνικής ανάλυσης εργαλεία ανάλυσης στατιστικά προβλήματα επόμενες 2-3 διαλέξεις: ανασκόπηση λογ/μών ισολογισμού 7