ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ Εργαστήριο Αθλητικής Παιδαγωγικής και Διδακτικής TEACHING GAMES FOR UNDERSTANDING (TGFU)* * Η παρουσίαση έγινε από τη Δανιά Ασπασία, αποσπασμένη ΚΦΑ
Teaching Games For Understanding (TGFU) ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΦΑ Τα μοντέλα διδασκαλίας περιγράφουν μια πορεία δοκιμασμένων βημάτων και διαδικασιών με απώτερο σκοπό την επίτευξη αποτελεσμάτων και την ευόδωση των στόχων (Λευτεράτος & Τσαγγαρίδου, 2010) Καθορισμός της φιλοσοφίας και των γενικών σκοπών ενός προγράμματος ΦΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ, ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ, ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ, ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΜΟΝΤΕΛΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ (Joyce & Weil, 1972) Τα μοντέλα διδασκαλίας περιγράφουν μια πορεία βημάτων τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το σχεδιασμό και την πραγματοποίηση περιβαλλόντων μάθησης. Αποτελούνται από ανεξάρτητα μέρη: Περιεχόμενο, δεξιότητες, ρόλος δασκάλου, είδος δραστηριοτήτων, κοινωνικές σχέσεις, διαθέσιμο υλικό/υποδομές. Όλα τα μέρη αλληλεπιδρούν καθορίζοντας ανάλογα τη συμπεριφορά δασκάλων & μαθητών. Διαφορετικοί συνδυασμοί των επιμέρους μερών δημιουργούν περιβάλλοντα που καταλήγουν σε διαφορετικά αποτελέσματα-στόχους.
Teaching Games For Understanding (TGFU) Game centered pedagogies Αναμόρφωση του τρόπου διδασκαλίας της ΦΑ (Kirk, 2010) 1. Αύξηση της παρακίνησης (Mandigo et al.,2008) 2. Βελτιωμένες γνώσεις τακτικής συμπεριφοράς (Rovegno, Nevett & Babiarz, 2001). 3. Βελτιωμένη μεταφοράς μάθησης μεταξύ διαφορετικών παιχνιδιών (Hastie & Curtner-Smith, 2006) 4. Βελτίωση της ικανότητας λήψης αποφάσεων (Di az-cueto et al., 2010) Το παιχνίδι που είναι προσαρμοσμένο στο επίπεδο και την ηλικία των παιδιών τα παρακινεί να συμμετέχουν ενεργά, να κατανοούν, να συγκρίνουν, να σκέφτονται. (Bunker & Thorpe, 1982)
(TGFU) Αρχές εποικοδομητισμού Δεν εισέρχονται στο μάθημα όλοι οι μαθητές με τις ίδιες γνώσεις, ικανότητες, εμπειρίες. Η μάθηση δεν μεταδίδεται αλλά είναι διαδικασία προσωπικής κατασκευής της γνώσης. Ο δάσκαλος δημιουργεί καταστάσεις -όπως π.χ. πείραμα, δοκιμή επαλήθευση, διάψευση κ.ά.- μέσα από τις οποίες κατευθύνει τους μαθητές να ανακαλύψουν τη γνώση, τους κανόνες, τις αρχές και τις δεξιότητες (καθοδηγούμενη ανακάλυψη).
Φιλοσοφία του μοντέλου Teaching Games For Understanding (TGFU) (Oslin & Mitchell, 2006) Μετασχηματισμός του αθλήματος και προσαρμογή στο γνωστικό επίπεδο των παιδιών Η τελική απόδοση. Η επιτυχία εξαρτάται από το ποια κριτήρια έχουν οριστεί και το ποσοστό επίτευξής τους Εκτίμηση του παιχνιδιού και κατανόηση των κανόνων του παιχνιδιού Τρόπος Εκτέλεσης όλων όσων έχουν αποφασιστεί να εφαρμοστούν, ανάλογα με το πλαίσιο του κάθε παιχνιδιού Εκτίμηση για το ποιες τακτικές θα υιοθετηθούν Η λήψη των κατάλληλων αποφάσεων. Τα παιδιά απαντούν στο τι να κάνουν και στο πως να το πράξουν (Griffin & Butler, 2005)
Στοιχεία που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά το σχεδιασμό και την επιλογή των παιχνιδιών 1. Βασικός σκοπός του παιχνιδιού 2. Έννοιες που επικοινωνούνται και δεξιότητες που απαιτούνται για την υλοποίησή τους 3. Ρόλοι των παικτών 4. Ο χώρος διεξαγωγής του παιχνιδιού 5. Επιθετικές ενέργειες 6. Αμυντικές ενέργειες 7. Επιλογή και παραδείγματα παιχνιδιών
ΣΤΟΧΟΥ ΝΕΤ-ΔΙΧΤΥΟΥ ΔΙΕΙΣΔΥΣΗΣ Σκοπός Να σταλεί ένα αντικείμενο σε συγκεκριμένο & ακίνητο στόχο Να σταλεί η μπάλα στο αντίπαλο γήπεδο με τρόπο ώστε να μην την πιάσουν οι αντίπαλοι Σερβίς Να διεισδύσει (παίκτης/ομάδα) στην αντίπαλη αμυντική περιοχή, προστατεύοντας ταυτόχρονα τη δική του/ς Δεξιότητες «Οδήγημα», ρίψη, απελευθέρωση Αντίληψη χώρου Θέση στο γήπεδο Στάση σώματος Τροχιά/ γωνία ρίψης Δύναμη ρίψης ΕΠΙΘΕΤΙΚΕΣ Κατοχή μπάλας Διείσδυση ΑΜΥΝΤΙΚΕΣ Ζώνη Μan to Man Αλλαγή κατευθύνσεων Ρόλοι Όχι αλληλεπίδραση Όλοι οι παίκτες ίδιες δεξιότητες (περιστροφή) Τερματοφύλακας Αμυντικοί, επιθετικοί, μέσοι Επιθετικές στρατηγικές Επαφή με στόχο Μπάλα μακριά από αντίπαλο Κοντά στις τελικές γραμμές Στάση ετοιμότητας Καρφιά Επίθεση σε στόχο, μεταφορά μπάλας κοντά σε στόχο, συνεργασία παικτών, χρήση κενών σημείων, προσποιήσεις, πλεονέκτημα, προσανατολισμός Αμυντικές στρατηγικές Καμία Επιστροφή μπάλας Στάση ετοιμότητας Πίεση για λάθη αντιπάλων, προστασία, αποτροπή μεταβιβάσεων 8
Καθοριστικός ο ρόλος του δασκάλου (καθοδηγητής, αποτελεσματικές ερωτήσεις) Τέσσερις κατηγορίες ερωτήσεων ανάλογα με τη γνωστική λειτουργία που ενεργοποιούν (Siedentop & Tannehill, 2000). 1. Ανάκλησης (μνήμη) π.χ. που θα πρέπει να εστιάζει το βλέμμα σου όταν κάνεις ντρίπλα; 2. Σύγκλισης (ανάλυση και ενσωμάτωση ήδη κεκτημένης γνώσης στην επίλυση νέων προβλημάτων) π.χ. Γιατί πρέπει να στεκόμαστε μεταξύ του αντιπάλου και του καλαθιού; 3. Απόκλισης (απαντήσεις σε νέες καταστάσεις μέσω επίλυσης προβλημάτων) π.χ. με ποιους τρόπους μπορεί να ξεκινήσει η επίθεση μετά από «κλέψιμο» της μπάλας από τους αντιπάλους; 4. Εκτίμησης (προσωπικές επιλογές, στάσεις, γνώμες) π.χ. πως θα αντιδρούσες σε αυτή την κατάσταση;
Καθοριστικός ο ρόλος του δασκάλου (καθοδηγητής, αποτελεσματικές ερωτήσεις) (Griffin & Butler 2005) Ο δάσκαλος πρέπει να εντοπίσει βάσει του σεναρίου διεξαγωγής του παιχνιδιού 1. Τι πηγαίνει στραβά; 2. Που εντοπίζεται το πρόβλημα; 3. Πότε εμφανίζεται το πρόβλημα; 4. Γιατί εμφανίζεται το πρόβλημα; 5. Σε ποιους εντοπίζεται το πρόβλημα; 6. Τι πρέπει να γίνει για να διορθωθεί; ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ (Mitchell, Oslin & Griffin, 2006) ΧΡΟΝΟΥ: Πότε είναι η κατάλληλη στιγμή ΧΩΡΟΥ: Που βρίσκεται ή που μπορεί να βρεθεί ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑΣ: Ποια επιλογή είναι ασφαλής και ποια επικίνδυνη
Κατηγορίες παιχνιδιών (TGFU) Ομοιότητες μεταξύ παιχνιδιών Ομαδοποίηση παιχνιδιών βάσει κριτηρίων Εύκολη τροποποίηση κανόνων Πολυπλοκότητα ανάλογα με το επίπεδο των παιδιών
ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΥΝΑΣ Α ΦΑΣΗ: 1. Ενημέρωση σχετικά με τη φιλοσοφία και το περιεχόμενο του μοντέλου 2. Εφαρμογή γνώσης σε μικρές ομάδες μέσω του σχεδιασμού και της υλοποίησης ενός ημερήσιου προγράμματος 3. Αξιολόγηση (σχεδιασμό παιχνιδιών, δάσκαλος στο ρόλο του καθοδηγητή, είδος ερωτήσεων που υποβάλλει) Β ΦΑΣΗ: 1. Σχεδιασμός ημερησίων προγραμμάτων 2. Αξιολόγηση ημερησίων προγραμμάτων βάσει κριτηρίων 3. Συνεντεύξεις Γ ΦΑΣΗ 1. Εφαρμογή (ημερολόγιο διδάσκοντα, παρατήρηση, σχολιασμός) Δ ΦΑΣΗ 1. Αξιολόγηση προγράμματος (συνεντεύξεις και ερμηνεία δεδομένων)
Ιστοσελίδες με ιδέες για παιχνίδια με τη μέθοδο TGFU (ανά κατηγορία) http://www.thephysicaleducator.com/resources/games/ http://www.sparkpe.org/physical-education/3-6/curriculum/table-of-contents/ ΔΙΑΦΟΡΑ ΒΙΝΤΕΟ https://www.youtube.com/watch?v=uogsjyb2bpw TGfU Net Games https://www.youtube.com/watch?v=fh0capiidkc Lobster Ball (Net & Wall Games) https://www.youtube.com/watch?v=vk5qvtg7jr8 Beanbag Bocce (Target Games) https://www.youtube.com/watch?v=efsadybdsyi https://www.youtube.com/watch?v=tjibx7ooi1i TGfU Videos - Striking and Fielding Crossover (Invasion Games)