Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία

Με Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία Χ Α Ρ Η Σ Δ Η Μ Ο Σ Θ Ε Ν Ο Π Ο Υ Λ Ο Σ M M E D S C I. SRD Κ Λ Ι Ν Ι Κ Ο Σ Δ Ι Α Ι Τ Ο Λ Ο Γ Ο Σ - Β Ι Ο Λ Ο Γ Ο Σ Π Ρ Ο Ϊ Σ Τ Α Μ Ε Ν Ο Σ Δ Ι Α Ι Τ Ο Λ Ο Γ Ι Κ Ο Υ Τ Μ Η Μ Α Τ Ο Σ Ν Ο Σ Ο Κ Ο Μ Ε Ι Ο Α Θ Η Ν Ω Ν «Λ Α Ϊ Κ Ο» Α Ν Τ Ι Π Ρ Ο Ε Δ Ρ Ο Σ Ε Μ Π Α Κ Α Ν ΑΘΗΝΑ, 10 / 10 / 2015

Δηλώνω ότι δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων

Η σημασία του λίπους στη διατροφή μας Το διατροφικό λίπος είναι ένα αναπόσπαστο μέρος της διατροφής μας, συμβάλει στην προσθήκη αρώματος και γευστικότητας στις τροφές και είναι απαραίτητο για ορισμένες διεργασίες μαγειρέματος Το διατροφικό λίπος: Είναι πηγή ενέργειας Είναι πηγή βασικών λιπαρών οξέων Είναι φορέας των λιποδιαλυτών βιταμινών Βελτιώνει την απορρόφηση των λιποδιαλυτών θρεπτικών ουσιών

Διαιτητικές συστάσεις για τους ενήλικες από τον ΠΟY (WHO) Average energy need: = 2000 kcal = 2500 kcal Of which: 55% from carbohydrates 20% to 30-35% should come from fat 15% from proteins WHO/FAO. Diet, nutrition and the prevention of chronic diseases. Report of a joint WHO/FAO expert consultation, 28 January - 1 February 2002, Geneva, Switzerland (WHO Technical Report Series 916)

WHO διατροφικές συστάσεις σχετικά με την ποιότητα του λίπους στους ενήλικες Dietary Factor Recommen ded amount (% of Total Energy) Total Fat 20-35% Saturated Fatty Acids <10% Unfavourable fats SAFA & TFA Favourable and Essential Fats (PUFA) Poly Unsaturated Fatty Acids (PUFA's) 6-11% n-3 Poly Unsaturated Fatty Acids (PUFAs) 0,5-2% Favourable fats (MUFA) n-6 Poly Unsaturated Fatty Acids (PUFAs) 2,5-9% Trans Fatty Acids <1% Mono Unsaturated Fatty Acids By difference Extracted from WHO/FAO Report of an expert consultation Fats and fatty acids in human nutrition, Geneva, 2008.

Τα λίπη μπορεί να χωριστούν σε ευνοϊκής και δυσμενούς δράσης για την υγεία μας SAFA και ΤFΑ είναι «επιβαρυντικά» λίπη PUFA και MUFA είναι «ευνοϊκά» λίπη ALA (ωμέγα-3) και LA (ωμέγα-6) είναι απαραίτητα λίπη Favourable fats Unfavourable fats PUFA polyunsaturated fatty acids MUFA monounsaturated fatty acids SAFA saturated fatty acids TFA trans fatty acids Omega 6 linoleic acid Omega 3 alphalinolenic acid AA arachidonic acid EPA eicosapentaenoic acid DHA docosahexaenoic acid

H καρδιαγγειακή νόσος: η κύρια αιτία θνητότητας παγκοσμίως 1. WHO Global atlas of CVD prevention and Control, 2011 2. WHO Global Burden of Disease, 2008

Προτυποποιημένη θνησιμότητα από ισχαιμική καρδιοπάθεια στις ηλικίες κάτω των 65 ετών, σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες 1970-2004 (θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους)

Dietary fats and cardiovascular disease: Putting together the pieces of a complicated puzzle Fig. 1. Standardized death rate by 100,000 inhabitants due to ischemic heart diseases in the European Union (27 countries). Atherosclerosis, Volume 234, Issue 2, 2014, 320 328

Διατροφικοί παράγοντες σχετίζονται με επίπεδα HDL και καρδιακό κίνδυνο

Η συνολική πρόσληψη λίπους των ενηλίκων είναι ως επί το πλείστον μέσα στις συστάσεις (σε 23/40 χώρες βρίσκονται εντός) 50 Fat intake % Energy 45 40 35 30 25 WHO recommended fat intake: 20-35 E% 20 15 10 5 0 Intake of Fatty Acids in General Populations Worldwide Does Not Meet Dietary Recommendations to Prevent Coronary Heart Disease: A Systematic Review of Data from 40 Countries; Rajwinder K. Harika; 2013

Greece Slovenia Russia Cameroon Spain Belgium Hungary France Austria Czech Republic Germany Ireland Poland Slovakia Denmark Italy The Netherlands Bulgaria Sweden USA New Zealand Guatemale Isreal UK Malaysia Australia Finland Indonesia Canada Norway Singapore Hong Kong Portugal South Africa Japan Mexico India South Korea China Bangladesh Η πρόσληψη SAFA στους ενήλικες είναι ως επί το πλείστον στις ανωτέρω συστάσεις (29/40 χώρες είναι παραπάνω) 25 SAFA intake % Energy 20 WHO recommended maximum intake: 10 E% 15 10 5 0 Intake of Fatty Acids in General Populations Worldwide Does Not Meet Dietary Recommendations to Prevent Coronary Heart Disease: A Systematic Review of Data from 40 Countries; Rajwinder K. Harika; 2013

Η πρόσληψη πολυακόρεστων λιπαρών οξέων στους ενήλικες είναι συχνά κάτω από συστάσεις (σε 20/40 χώρες είναι κάτω) PUFA intake % Energy 12 10 8 WHO recommended level: 6-11 E% 6 4 2 0 Intake of Fatty Acids in General Populations Worldwide Does Not Meet Dietary Recommendations to Prevent Coronary Heart Disease: A Systematic Review of Data from 40 Countries; Rajwinder K. Harika; 2013

Greece Cameroon Russia Spain Poland Belgium Czech Republic Slovenia Germany Italy Austria Canada Sweden USA Finland New Zealand Portugal Denmark Ireland The Netherlands Slovakia Australia France UK Hungary Isreal Norway Hong Kong Bulgaria Singapore South Africa Japan Mexico India Malaysia China Guatemale South Korea Indonesia Bangladesh Η πρόσληψη MUFA στους ενήλικες είναι συχνά μέσα στις συστάσεις (23/40 χώρες βρίσκονται εντός) MUFA intake % Energy 25 20 15 10 WHO recommended level: By difference but around 1/3 of total fat intake 5 0 Intake of Fatty Acids in General Populations Worldwide Does Not Meet Dietary Recommendations to Prevent Coronary Heart Disease: A Systematic Review of Data from 40 Countries; Rajwinder K. Harika; 2013

Πρόσληψη λιπαρών στον Ενήλικο Ελληνικό πληθυσμό >80% του πληθυσμού καταναλώνει >10% κορεσμένα 40% του πληθυσμού καταναλώνει <6% πολυακόρεστα

Κατευθυντήριες οδηγίες

Ο τύπος του λίπους

Οι αντικαταστάσεις του λίπους

Η μείωση της πρόσληψης ενός μακροθρεπτικού συστατικού συνοδεύεται με την αντικατάστασή του με κάποιο άλλο... If you lower saturated fat intake you will consume more of another macronutrient Lower SAFA, Average higher diet carbohydrates unsaturated fat 12% 6% 13% 10% 15% 10% 16% 16% 10% 51% 56% 51% Carbohydrates Protein Saturated fat Polyunsaturated fat Monounsaturated fat Carbohydrates Protein Saturated fat Polyunsaturated fat Monounsaturated fat 16%

Η αντικατάσταση των SFA Είναι πιο ευεργετική η αντικατάσταση των SAFA με PUFA; Δίαιτες πλούσιες σε (πολυ) ακόρεστα λιπαρά είναι πιο υγιεινές για την καρδιά από δίαιτες πλούσιες σε SAFA ή με υδατάνθρακες υψηλού γλυκαιμικό δείκτη, και ζάχαρη;

Περίληψη του συνόλου του σώματος των αποδεικτικών στοιχείων για τις επιπτώσεις της αντικατάστασης των SAFA στον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου PUFA CARB MUFA Lower CHD Risk Higher CHD Risk Mozaffarian et al, PLoS Med 2010

Αντικατάσταση των SFA με PUFA: Randomized Clinical Trials label ev n PUFA Consumption (% energy) n6 con n6 Rx Clinical Trial Events n Control Rx 8 randomized trials, 13,614 participants, 1,042 CHD events RR (95% CI) RR (95% CI) Σχετικός Κίνδυνος Στεφανιαίας Νόσου % Weight % Weight LA Veterans 124 846 4.0 14.9 0.74 (0.53, 1.03) 13.44 MRC soy 96 393 4.4 20.4 0.86 (0.61, 1.22) 12.48 Oslo Diet-Heart 142 412 5.2 20.7 0.75 (0.57, 0.99) 16.87 Finnish - Men 72 461 4.3 12.9 0.55 (0.34, 0.88) 8.19 Finnish - Women 73 357 4.3 12.9 0.64 (0.41, 1.00) 8.69 Minnesota CS 252 9057 5.2 14.7 1.08 (0.84, 1.37) 18.79 DART 276 2033 6.4 8.9 0.91 (0.73, 1.14) 20.60 STARS 7 55 5.2 8.0 0.41 (0.09, 1.96) 0.94 Overall Overall Pooled Effect 0.81 (0.70, 0.95) 0.81 (0.70, 0.95) 100.00 Overall Pooled Effect (per 5% energy) 0.90 (0.83, 0.97) NOTE: Weights are from random effects analysis.33.5 1 2 3 Mozaffarian, Micha et al, PLoS Med 2010

Κορεσμένα Λιπίδια vs PUFA Chowdhury R et al Ann Intern Med 2014;160:398-406

mmol/l change per 1% energy Effects of SAFA on blood lipids and risk of Meta-analysis of 60 controlled intervention studies in 1672 subjects CHD depend on what you replace it with 0.04 0.02 LDL-C HDL-C Observational studies show that Replacement of SAFA by PUFA is beneficial Replacement of SAFA by carbohydrates increases risk of CHD (which may depend on the quality of the carbs) 0.00 Pooled analysis of 11 high-quality cohort studies -0.02 SAFA MUFA PUFA TRANS Mensink, Zock, Kester, Katan. Am J Clin Nutr 2003;77:1146-55. SAFA PUFA 1 Nutrition intervention studies show that replacing 5%E of SFA with PUFA is estimated to lower LDL cholesterol by 0.25 mmol/l (~7%) SAFA Carb SAFA MUFA Lower Risk Total of 344,696 individuals with 5,249 CHD events. *p<0.05 Higher Risk 1 PUFA being a mix of mainly omega-6 + some omega-3 Jakobsen et al, AJCN 2009

Η «ποιότητα» των SFA Δεν υπάρχουν επί του παρόντος επαρκή στοιχεία που να υποστηρίζουν ξεχωριστές συστάσεις για συγκεκριμένα SAFA Πληθαίνουν, αλλά ακόμη ανεπαρκώς, τα επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η πηγή τροφής του SAFA μπορεί να τροποποιήσει τις επιπτώσεις στην υγεία της καρδιάς

mmol/l per 1 energy% Ειδικά SAFA επηρεάζουν διαφορετικά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, κατά την αντικατάσταση των υδατανθράκων 0.08 total-c LDL HDL 0.06 0.04 0.02 0-0.02-0.04 Total SFA C12 C14 C16 C18 Trans Mono Poly Saturated fatty acids Unsaturated fatty acids Mensink, Zock, Kester, Katan Am J Clin Nutr 2003;77:1146-55. Μελέτες Διατροφικής παρέμβασης δείχνουν ότι το στεατικό οξύ (C18) έχει πιο ουδέτερα αποτελέσματα επί των λιπιδίων του αίματος σε σύγκριση με άλλα SAFA

Υψηλή κατανάλωση τροφίμων που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά και ο σχετικός κίνδυνος θνησιμότητας από καρδιαγγειακά αίτια της νόσου: μετα-ανάλυση της σύνδεσης των πηγών τροφής του κορεσμένου λίπους με θνησιμότητα O Sullivan TA et al Am J Public Health. 2013; 103:e31 e42

Κατανάλωση κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένου κρέατος και θνητότητα από όλες τις αιτίες: A Meta-Analysis Larsson SC & Orsini N Am J Epidemiol 2013

Τρόφιμα πηγές SFA RR of CHD per 100 g/day of unprocessed red meats Study RR (95% CI) % Weight Whiteman (1999) Ascherio (1994) 0.51 (0.22, 1.20) 1.03 (0.80, 1.33) 14.20 38.20 Pooled RR=1.00 (0.81-1.23) Burke (2007) 0.69 (0.39, 1.22) 23.20 Martinez-Gonzalez (2002) 1.60 (0.94, 2.74) 24.40 Overall (one-stage estimation) 1.00 (0.81, 1.23) 100.00 Weights are from random effects analysis.25 1 4 RR of CHD per 50 g/day of processed meats Pooled RR=1.42 (1.07-1.89) Study RR (95% CI) % Weight Whiteman (1999) Burke (2007) Liu (2003) 1.27 (0.36, 4.44) 11.4 (1.1, 115.3) 2.14 (1.25, 3.68) 2.62 0.80 11.10 Martinez-Gonzalez (2002) 1.06 (0.28, 3.98) Sinha (2009) men * 1.15 (1.08, 1.22) Sinha (2009) women * 1.42 (1.29, 1.56) Overall (one-stage estimation) 1.42 (1.07, 1.89) 2.34 42.68 40.45 100.00 Για κάθε 50 γρ κατανάλωση προϊόντων κρέατος, αύξηση 42% σε στεφανιαία νόσο Weights are from random effects analysis.25 1 4 *assessed total cardiovascular mortality (CHD and stroke) only Micha R et al, Circulation 2010;121:2271-83

Lower Risk Unit change in CVD risk per 5%E increase Higher Risk Η πηγή τροφής των SAFA μπορεί να τροποποιήσει τον κίνδυνο από στεφανιαία νόσο Only 1 published epidemiological study (MESA-cohort): 10-year follow-up study among 5209 subjects in a multi-ethnic US cohort Αυτή η μελέτη έδειξε ότι τα SFA από την πηγή των γαλακτοκομικών προϊόντων συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, * * * ενώ τα SFA από το κρέας σχετίζεται με αυξημένο De Oliveira Otto, AJCN 2012 Είναι ασαφές από αυτή τη μελέτη αν είναι ο τύπος του κορεσμένου λίπους ή η αλληλεπίδραση με άλλα θρεπτικά συστατικά σε αυτά τα τρόφιμα που προκαλεί τις διαφορικές ενώσεις με CVD.

Οι διαιτητικές πηγές των SFA Παρέμβαση και μελέτες παρατήρησης δείχνουν ότι το είδος των τροφίμων που παρέχει SAFA είναι σημαντικό Η αιτιώδης σχέση μεταξύ των πηγών τροφής του SAFA, του περιεχομένου σε SAFA και της πρόσληψης τους με τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και T2DM δεν έχει τεκμηριωθεί Τα τρέχοντα στοιχεία είναι ανεπαρκή για να υποστηρίξουν ότι η πηγή τροφής του SAFA τροποποιεί τις επιπτώσεις των SAFA στην υγεία της καρδιάς

Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία: Τα κορεσμένα λιπαρά;

The SAFA story: ιστορική αναδρομή 1950 s: CHD main cause of death in the US. Scientist start investigating the link of diet with CHD 1970: Ancel Keys shows strong associations between average SAFA intake, serum cholesterol level and coronary heart disease (CHD) mortality in the Seven Countries Study 1980 s: dietary guidelines start to recommend reducing SAFA consumption Since then most recommendations have an upper limit of 10%E (20-30g/day) for total SAFA intake

Tι λένε οι Οργανισμοί; Limit intake of saturated fat to <7%E The Panel concludes that Saturated fatty acids intake should be as low as is possible within the context of a nutritionally adequate diet. Limiting the intake of saturated fatty acids should be considered when establishing nutrient goals and recommendations. The risk of developing NCDs is lowered by reducing saturated fats to less than 10% of total energy intake, and trans fats to less than 1% of total energy intake, and replacing both with unsaturated fats. Saturated fatty acids to account for <10 % of total energy intake, through replacement by polyunsaturated fatty acids

Η αβεβαιότητα οδηγεί σε ενδιαφέρον των μέσων Butter, cheese and even red meat are not as bad for the heart as has been maintained It is time to bust the myth of saturated fat. MALHOTRA Diets low in saturated fat do not lower cholesterol, reduce heart disease, or help people live longer. Di NICOLANTONIO Saturated fat does not cause heart disease while healthy polyunsaturated fats do not prevent heart problems CHOWDHURY

«Ένοχα» τα λιπαρά «τρανς», «αθώα» τα κορεσμένα λίπη 12/08/2015 Πώς προβάλουν τα μέσα το θέμα των SFA; Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2013 ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΑ ΝΕΑ Βούτυρο με μέτρο αλλά χωρίς φόβο Βρετανός καρδιολόγος «αθωώνει» τα κορεσμένα λίπη

Πρόσφατες δημοσιεύσεις για την επίδραση των SAFA

Συμπέρασμα: Οι πρόσφατες αποδείξεις δεν υποστηρίζουν ξεκάθαρα τις συστάσεις για την καρδιαγγειακή νόσο που ενθαρρύνουν υψηλή πρόσληψη πολυακόρεστων λιπιδίων και χαμηλή πρόσληψη ολικών κορεσμένων λιπιδίων RRs for coronary outcomes in prospective cohort studies of dietary fatty acid intake Chowdhury R et al Ann Intern Med 2014;160:398-406

Επιδράσεις των κύριων διαιτητικών λιπιδίων και κύριων πηγών τροφίμων στην καρδιαγγειακή νόσο Michas G, Micha R & Zampelas A Atherosclerosis 2014;234:320-8

Προοπτικές Μελέτες: SFA και Καρδιαγγειακά Επεισόδια No Significant Effect (!) Meta-analysis of 16 cohorts, including 214,182 participants and 8,644 CHD events Siri-Tarino et al, AJCN 2010

Συστήνεται η αποφυγή των τρανς λιπιδίων από μερικώς υδρογονωμένα φυτικά έλαια Ο καρδιαγγειακός κίνδυνος μπορεί να μειωθεί μετρίως με τη μείωση των SFA και την αντικατάστασή τους από συνδυασμό PUFA & MUFA Τα ω-3 PUFA από ψάρια και θαλασσινά μπορεί να έχουν προστατευτική δράση στην καρδιαγγειακή νόσο, παρόλο που τα οφέλη δεν φαίνεται να είναι τόσο σημαντικά όσο πιστεύαμε στο παρελθόν. Η κατανάλωση ζωικών προϊόντων (μη επεξεργασμένο κόκκινο κρέας, αυγά, γαλακτοκομικά) δεν συσχετίζονται απαραίτητα με τον αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο Η κατανάλωση ξηρών καρπών (αμύγδαλα, φιστίκια Αιγίνης και καρύδια) και το ελαιόλαδο συσχετίζεται με μειωμένο καρδιαγγειακό κίνδυνο μέσα από τo πρότυπο της ΜΔ Zampelas A et al, Atherosclerosis, 2014

Οι ερευνητές παρακολούθησαν 84.628 γυναίκες (Nurses Health Study, από το 1980 έως το 2010) και 42.908 άντρες (Health Professionals Follow-upStudy, από το 1986 έως το 2010). Οι συμμετέχοντες δεν έπασχαν από διαβήτη, καρδιαγγειακό νόσημα ούτε καρκίνο κατά την αρχική αξιολόγηση. Κατά τη διάρκεια του follow-up (από 24-30 έτη) βρέθηκε ότι η αντικατάσταση 5% της προσλαμβανόμενης ενέργειας από κορεσμένα λιπαρά με ισοδύναμο ποσό ενέργειας από πολυακόρεστα, μονοακόρεστα λιπαρά ή υδατάνθρακες από ολικής άλεσης τρόφιμα, συσχετίσθηκε με 25%, 15% και 9% αντίστοιχα μικρότερο κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου. Η αντικατάσταση κορεσμένων λιπαρών με υδατάνθρακες από επεξεργασμένο άμυλο/πρόσθετα σάκχαρα δεν συσχετίστηκε με στατιστικά σημαντικό κίνδυνο στεφανιαίας νόσου. Οι συγγραφείς αναφέρουν ότι τα πολυακόρεστα λιπαρά, όπως τα φυτικά έλαια, οι καρποί και σπόροι θα πρέπει να έχουν εκτενή και σημαντικό ρόλο ως αντικαταστάτες των κορεσμένων λιπαρών. Oι διατροφικές οδηγίες για τη μείωση των κορεσμένων λιπαρών θα πρέπει τονίζουν την αντικατάσταση αυτών από ακόρεστα λιπαρά και/ή υδατάνθρακες από ολικής άλεσης τρόφιμα.

Οι τρέχουσες διαιτητικές συστάσεις συμβουλεύουν τη μείωση της πρόσληψης κορεσμένων λιπαρών οξέων για τη μείωση της στεφανιαίας νόσου (CHD), αλλά πρόσφατα ευρήματα αμφισβητούν τον ρόλο των κορεσμένων. Ο κίνδυνος στεφανιαίας νόσου μειώνεται όταν SFAs αντικαθίστανται με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFA). Σε πληθυσμούς που καταναλώνουν δυτικού τύπου δίαιτα, η αντικατάσταση του 1% της ενέργειας από SFA με πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μειώνει την LDL χοληστερόλη και είναι πιθανό να προκαλέσει μείωση της συχνότητας της ΣΝ, 2-3%. Η επιπλέον έρευνα είναι απαραίτητη για να διευκρινιστεί ο ρόλος των SFA σε σχέση με συγκεκριμένες μορφές των υδατανθράκων με τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου

Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία: Το Μεσογειακό διατροφικό πρότυπο

Fig 1. Baseline adherence to the Mediterranean diet (14-point PREDIMED score) and incidence of the primary end-point in the PREDIMED trial (a composite of myocardial infarction, stroke or cardiovascular death).q1-q5: quintiles. Progress in Cardiovascular Diseases, Volume 58, Issue 1, 2015, 50 60

Διαιτητικές Συστάσεις προς συμμετέχοντες στις ομάδες Μεσογειακής δίαιτας και ομάδες ελέγχου Estruch R et al, N Engl J Med 2013;368:1279-90

Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία: Τι ισχύει με τη διαιτητική χοληστερόλη;

Επίσης σημαντική η πρόσληψη φυτικών ινών, η συνολική ενεργειακή πρόσληψη, η ρύθμιση του βάρους και η πρόσληψη στερολών/στανολών

Αύξηση HDL στην ομάδα των αβγών και μεγαλύτερη από άλλη ομάδα Θετική σχέση αλλαγών στο μέγεθος HDL με αλλαγές στην ΗDL Conclusions: Incorporating daily whole egg intake into a moderately carbohydrate restricted diet provides further improvements in the atherogenic lipoprotein profile and in insulin resistance in individuals with MetS.

Fig 5 Forest plot of egg consumption and risk of stroke. Conclusions In summary, results from our meta-analysis do not support that higher egg consumption is associated with elevated risk of coronary heart disease and stroke. Subgroup analyses suggest a positive association between higher egg intake and risk of coronary heart disease in diabetic patients, and an inverse association between higher egg consumption and incidence of hemorrhagic stroke. Studies with larger sample sizes and longer follow-up times are warranted to confirm these subgroup results. Η υψηλότερη κατανάλωση αβγών δεν συσχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και εγκεφαλικού επεισοδίου. Rong Y et al. BMJ 2013;346:bmj.e8539

Σύσταση για 4 αβγά / εβδομάδα

Διαιτητική χοληστερίνη & καρδιαγγειακός κίνδυνος Η πρόσληψη διατροφικής χοληστερόλης συσχετίζεται με χαμηλότερο καρδιακό κίνδυνο Μικρή επίδραση της διαιτητικής CHOL επί της LDL: HDL αναλογίας και διαφορετικοί τύποι της LDL (μεγαλύτερα, πιο δυναμικά σωματίδια λιγότερο αθηρωγόνα) Τα αβγά δεν αυξάνουν τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου στο γενικό πληθυσμό. Η μέτρια κατανάλωση των όποιων οστρακοειδών, ως μέρος ενός ισορροπημένου διαιτολογίου, δεν δημιουργεί κανένα πρόβλημα.

Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία: Συμπεράσματα

Συμπεράσματα: Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία Η ποιότητα και η ποσότητα του λίπους που περιέχεται στη διατροφή μας θεωρείται ένας από τους πιο σημαντικούς τροποποιήσιμους παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη της νόσου. Τα μακράς αλύσου κορεσμένα λιπαρά οξέα θεωρείται ότι αυξάνουν τη χοληστερίνη, αυξάνοντας κατά συνέπεια και τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο. Η σύσταση για το γενικό πληθυσμός (σύμφωνα με επιστημονικές εταιρείες και οργανισμούς όπως η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρία) εξακολουθεί να είναι 1) η μείωση πρόσληψης κορεσμένου λίπους και 2) η παράλληλη αύξηση της πρόσληψης πολυακόρεστων λιπαρών οξέων. Σημασία έχουν τόσο η μείωση της πρόσληψης κορεσμένου λίπους μεμονωμένα, αλλά και η αντικατάστασή τους από πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και το σύνολο της ποιότητας της διατροφής μας.

Συμπεράσματα: Ο ρόλος του διαιτητικού λίπους στην καρδιαγγειακή υγεία Eίναι σημαντικό να δίνουμε έμφαση στην σπουδαιότητα μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής, που σημαίνει να καταναλώνουμε τη σωστή ποσότητα τροφής που να αντιστοιχεί στις ενεργειακές μας ανάγκες και να τρώμε μια ποικιλία τροφών, που να περιλαμβάνει αφθονία φρούτων και λαχανικών, προϊόντων ολικής αλέσεως, και υγιεινών ελαίων και λιπών. Μια καλά ισορροπημένη διατροφή που βοηθά στο να προστατέψουμε την καρδιά μας είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (όπως οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, τα ψάρια, τα έλαια και τα φυτικά προϊόντα επάλειψης π.χ. ταχίνι, μαργαρίνες) και χαμηλή σε κορεσμένα λίπη (όπως τα γαλακτοκομικά και τα προϊόντα κρέατος). Η μείωση των SAFA πρέπει πάντα να συνοδεύεται από συστάσεις για την αύξηση της κατανάλωσης φυτικών ελαίων με υψηλή περιεκτικότητα σε PUFA.

Με Eυχαριστώ για την προσοχή σας ΑΘΗΝΑ, 10/10/2015 Χ Α Ρ Η Σ Δ Η Μ Ο Σ Θ Ε Ν Ο Π Ο Υ Λ Ο Σ M M E D S C. S R D