ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΩΝ ΤΙΜΩΝ ΓΛΥΚΟΖΗΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΝΟΣΗΛΕΙΑ ΜΕ ΤΗ ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΗ ΕΚΒΑΣΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΙΣΧΑΙΜΙΚΟ ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ Αλέξης Σωτηρόπουλος 1, Αναστάσιος Κουτσοβασίλης 1, Ευστάθιος Σκληρός 2, Μαρία Παππά 1, Χαράλαμπος Ταμβάκος 1, Δέσποινα Παπαδάκη 1, Ουρανία Αποστόλου 1, Σταύρος Μπούσμπουλας 1 1 Γ Παθολογική Κλινική & Διαβητολογικό Κέντρο, ΓΝ Νίκαιας-Πειραιά Άγιος Παντελεήμων, 2 ΚΥ Νεμέας
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) είναι μια οξεία εστιακή νευρολογική δυσλειτουργία αγγειακής αιτιολογίας, με αιφνίδια ή ταχεία εμφάνιση συμπτωμάτων που παραμένουν όταν δεν πρόκειται για παροδικό επεισόδιο-, για διάστημα μεγαλύτερο των 24 ωρών. Το ΑΕΕ διακρίνεται σε: 1) Ισχαιμικό (θρομβωτικό, εμβολικό, κενοτοπιώδες, συστηματικής χαμηλής αιματικής ροής και αγνώστου αιτιολογίας) και 2) Αιμορραγικό λόγω ρήξης μικρού ή αρτηριακού ανευρύσματος (ενδοεγκεφαλική αιμορραγία ή υπαραχνοειδής αιμορραγία)
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΑΕΕ Διεθνώς 3 η αιτία θανάτου (καρδιακές παθήσεις και καρκίνο)/ (4,5 εκ. θάνατοι/έτος) και την 2 η αιτία > 65 έτη. Κύρια αιτία νευρολογικών δυσλειτουργιών (> 50 %) και την 2 η αιτία εμφάνισης άνοιας. WHO / θνητότητα το 1 ο έτος > 30% Στην Ελλάδα / θνητότητα τον 1 ο μήνα > 20% και > 35% το 1 ο έτος Ετήσια επίπτωση στην Ελλάδα 310/100.000 (ηλικίας 45-85 ετών)/ με αυξητική τάση λόγω αυξησης του επιπολασμού των παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου Από τους επιζώντες μετά το 1 ο έτος > 30% ανάπηροι Σε οποιαδήποτε ηλικία αλλά πιο συχνό > 65 ετών Άνδρες > Γυναίκες ΑΕΕ > αναπηρία και χρόνια ανικανότητα > αποτελούν έντονο κοινωνικό και οικονομικό πρόβλημα
Ο Διαβήτης σχετίζεται με πολλές επιπλοκές 1. Cade WT. Phys Ther. 2008;88:1322 1335.;2. Centers for Disease Control and Prevention, 2007. http://www.cdc.gov/diabetes/pubs/pdf/ndfs_2007.pdf; 3. Fowler MJ. Clinical Diabetes. 2008;26:77 82.
Προσδώκιμο επιβίωσης σε διαβητικούς μετά μείζονα επιπλοκή του διαβήτη. Ανάλυση σε σχέση με φύλο και ηλικία Swedish National Diabetes registry: 28362ΣΔΙΙ P. J. Kelly eta al Diabetic Medicine 2014
Αυξημένος ο κίδνυνος ΑΕΕ στους διαβητικούς συγκριτικά με μη διαβητικούς ιδιαίτερα στις διαβητικές γυνάικες Μετανάλυση 64 μελετών. 775800 άτομα 12538 ΑΕΕ Α. Ε. Sanne et al Lancet 2014;383:1973-80
Συσχέτιση ΣΔΙΙ με 12 καρδιαγγειακές νόσους σε άτομα 30 ετών 1,9 εκατομμύρια άτομα: CALIBER program A. Dinesh et al Lancet Diabetes Endocrinol November 2014
Elevated Fasting Blood Glucose Is Predictive of Poor Outcome in Non-Diabetic Stroke Patients: A Sub-Group Analysis of SMART Yao M, et al. PLoS One. 2016; 11(8): e0160674. Published online 2016 Aug 5.
Elevated Fasting Blood Glucose Is Predictive of Poor Outcome in Non-Diabetic Stroke Patients: A Sub-Group Analysis of SMART Yao M, et al. PLoS One. 2016; 11(8): e0160674. Published online 2016 Aug 5.
ΣΚΟΠΟΣ Σκοπός της μελέτης είναι η εκτίμηση της επίδρασης των διαφορετικών τιμών γλυκόζης (κατά την εισαγωγή, νηστείας, μεταγευματικών καθώς και η μέση τιμή κατά τη νοσηλεία) με την μακροπρόθεσμη έκβαση μετά από ισχαιμικό ΑΕΕ.
ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ 125 ασθενείς οι οποίοι νοσηλεύθηκαν και έλαβαν εξιτήριο από την Παθολογική Κλινική εντάχθηκαν σε αυτή την προοπτική μελέτη παρακολούθησης. Όλοι ήταν ασθενείς με πρώτο ΑΕΕ. Η βαρύτητα του ΑΕΕ αξιολογήθηκε σύμφωνα με την Scandinavian Stroke Scale (SSS). Όλοι οι ασθενείς υποβλήθηκαν σε αξονική τομογραφία εγκεφάλου και έγινε καταγραφή εργαστηριακών και σωματομετρικών χαρακτηριστικών.
Scandinavian Stroke Scale (SSS) Consciousness Eye movement Arm, motor power Hand, motor power Leg, motor power Orientation Speech Facial palsy Gait Motor power is assessed only on the affected side. Max value: 58
ΥΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΣ Τα τελικά σημεία της μελέτης για το ένα έτος παρακολούθησης ήταν ο θάνατος (καρδιαγγειακής αιτιολογίας), ισχαιμικό ΑΕΕ, καθώς και η επιδείνωση της κλινικήςνευρολογικής εικόνας των ασθενών. Η εκτίμηση της επίδρασης των διαφορετικών τιμών γλυκόζης στην έκβαση μετά από ένα έτος παρακολούθησης έγινε με τη χρήση ξεχωριστών μοντέλων λογιστικής παλινδρόμησης για κάθε μέτρηση.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από τους 125 ασθενείς της μελέτης μέσης ηλικίας 69.8 ± 12.82 έτη οι 79 (63.2%) ήταν άνδρες. Εκ τών ασθενών οι οποίοι εντάχθηκαν στη μελέτη 38 (30.4%) ήταν άτομα με σακχαρώδη διαβήτη (Ομάδα A) και 87 (69.6%) ήταν άτομα χωρίς σακχαρώδη διαβήτη (Ομάδα B).
Μεταβλητές Φύλο (άνδρες ) (%) 63.6 Ηλικία (έτη) 69.8 ± 12.82 ΣΔ (%) 30.4 ΑΥ(%) 61.8 Δυσλιπιδαιμία (%) 52.2 Κάπνισμα (%) 62.8 Κολπική μαρμαρυγή (%) 29.1 SSS 44.91 ± 14.52 Πίνακας 1. Δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών της μελέτης
Πίνακας 2. Δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών της μελέτης ανάλογα με το ιστορικό παρουσίας ΣΔ. Μεταβλητές Άτομα με γνωστό ΣΔ (Ομάδα Α) Άτομα χωρίς ΣΔ (Ομάδα Β) P-value Φύλο (άνδρες ) (%) 65.6 60.2 0.112 Ηλικία (έτη) 67.5 ± 13.88 69.6 ± 11.63 0.089 ΑΥ(%) 69.5 58.7 0.042 Δυσλιπιδαιμία (%) 68.5 47.4 0.030 Κάπνισμα (%) 63.9 64.8 0.332 Κολπική μαρμαρυγή (%) 29.5 28.9 0.303 SSS 46.78 ± 13.48 43.76 ± 12.89 0.040
Η AUC των καμπυλών ROC (κάθε μια μετά από προσαρμογή προς όλους τους γνωστούς συγχυτικούς παράγοντες) για την γλυκόζη εισαγωγής ήταν 0.697 (95%CI: 0.565-0.712, p=0.001) για την Ομάδα Α και 0.578 (95%CI: 0.502-0.657, p=0.047) για την Ομάδα B.
ROC curve για τις τιμές γλυκόζης εισαγωγής των ατόμων της Ομάδας Α Figure 1. ROC curve για τις τιμές γλυκόζης εισαγωγής της ομάδας των ατόμων με ΣΔ.
ROC curve για τις τιμές γλυκόζης εισαγωγής των ατόμων της Ομάδας Β Figure 2. ROC curve για τις τιμές γλυκόζης εισαγωγής των ατόμων με ΑΕΕ χωρίς ΣΔ
Η AUC για την γλυκόζη νηστείας κατά τη νοσηλεία ήταν 0.635 (95%CI: 0.522-0.774, p=0.021), και 0.496 (95%CI:0.418-0.674, p=0.580) για τις Ομάδες A και B αντίστοιχα. Η AUC για τις μεταγευματικές τιμές γλυκόζης ήταν 0.611 (95%CI: 0.588-0.722, p=0.033) για την Ομάδα Α και 0.468 (95%CI:0.399-0.626,p=0.343) για την Ομάδα Β ενώ η AUC για τη μέση τιμή γλυκόζης κατά τη νοσηλεία ήταν 0.598 (95%CI:0.531-0.696, p=0.024) και 0.413 (95%CI: 0.251-0.576,p=0.358) για τις Ομάδες Α και Β αντιστοίχα.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η τιμή της γλυκόζης κατά την εισαγωγή αποτελεί τον πιο σημαντικό προγνωστικό παράγοντα, σε σύγκριση με άλλες τιμές γλυκόζης κατά τη νοσηλεία, για την έκβαση κατά τους πρώτους δώδεκα μήνες μετά από ισχαιμικό ΑΕΕ τόσο για τα άτομα με διαβήτη όσο και για τα άτομα χωρίς σακχαρώδη διαβήτη.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΠΟΛΥ