Σακχαρώδης διαβήτης και οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου: οι σηµαντικότεροι παράγοντες κινδύνου στη 10ετή πρόγνωση Οξέος Στεφανιαίου Συνδρόµου: επιδηµιολογική µελέτη GREECS. Μ. Κούβαρη 1, Β. Νοταρά 1, Δ. Παναγιωτάκος 1, Γ. Κόγιας 2, Π. Στραβοπόδης 3, Α. Αντωνούλας 4, Γ. Παπανάγνου 4, Σ. Ζόµπολος 5, Γ. Μαντάς 6, Χ. Πίτσαβος 7, ερ.οµάδα GREECS 1 Τµήµα Επιστήµης Διαιτολογίας Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο, 2 Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν. Καρδίτσας, 3 Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν. Ζακύνθου, 4 Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν. Λαµίας, 5 Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν. Καλαµάτας, 6 Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν. Χαλκίδας, 7 Α' Καρδιολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστηµίου Αθηνών
ΣΚΟΠΟΣ Ερευνητικά ερωτήµατα: Ιεράρχηση κλασσικών παραγόντων κινδύνου σε επίπεδο δευτερογενούς πρόληψης: ποιοι είναι οι σηµαντικότεροι στην πρόγνωση του ΟΣΣ; Σε τι βαθµό επηρεάζουν την πρόγνωση ασθενών µε εγκατεστηµένη Στεφανιαία Νόσο;
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ WHO (2011) Σε έµφραγµα του µυοκαρδίου, αποδίδονται 1 στους 2 θανάτους από NCDs Στεφανιαία Νόσος:1 η θέση στην κατάταξη NCDs, για το 2020, στα οποία αποδίδονται τα χαµένα χρόνια υγιούς ζωής (DALYs) Το ΟΣΣ ευθύνεται για το 48% των θανάτων στην Ελλάδα AHA (2015) Άτοµα µε Στεφανιαία Νόσο έχουν 50% πιθανότητα νέου συµβάµατος ESC (2014) Στην Ελλάδα, 30% ασθενών µε πρώτη εκδήλωση ΟΣΣ: επανανοσηλεία 6 µήνες µετά
Προχωρηµένη ηλικία ΜΗ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Φύλο (Άρρενες) Οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου Σχεδόν διπλάσιος καρδιαγγειακό κίνδυνος αν αδέρφια έχουν ιστορικό νόσου Γονίδια, ανάπτυξη στο ίδιο περιβάλλον (κοινός τρόπος ζωής) Heart Disease and Stroke Statistics 2016 Update A Report from the AHA
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ AHA, Strategic Impact Goals «Μέχρι το 2020, η καρδιαγγειακή υγεία όλων των Αµερικανών πολιτών να έχει βελτιωθεί κατά 20%, και οι θάνατοι αποδιδόµενοι σε καρδιαγγειακά νοσήµατα να έχουν µειωθεί κατά 20%» Συµπεριφοριστικοί: διατροφή κάπνισµα σωµατική δραστηριότητα Κλινικοί παχυσαρκία υπερχοληστερολαιµία υπέρταση σακχαρώδης διαβήτης Σε ποιους παράγοντες κινδύνου εστιάζουν; Life is simple 7 Heart Disease and Stroke Statistics 2016 Update A Report from the AHA
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΙΜΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ AHA, Strategic Impact Goals Τι ισχύει σε επίπεδο «Μέχρι το 2020, η καρδιαγγειακή υγεία όλων των Αµερικανών πολιτών να δευτερογενούς πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου; έχει βελτιωθεί κατά 20%, και οι θάνατοι αποδιδόµενοι σε καρδιαγγειακά νοσήµατα να έχουν µειωθεί κατά 20%» Συµπεριφοριστικοί: διατροφή κάπνισµα σωµατική δραστηριότητα Κλινικοί παχυσαρκία υπερχοληστερολαιµία υπέρταση σακχαρώδης διαβήτης Σε ποιους παράγοντες κινδύνου εστιάζουν; Life is simple 7 Heart Disease and Stroke Statistics 2016 Update A Report from the AHA
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ GREECS GREEC STUDY OF ACUTE CORONARY SYNDROME Προοπτική επιδηµιολογική µελέτη 10ετούς παρακολούθησης (2004-2014) σε επίπεδο δευτερογενούς πρόληψης καρδιαγγειακής νόσου Διαχωρισµός της µελέτης σε 2 φάσεις A. Βραχυπρόθεσµη (30 ηµέρες) και Μεσοπρόθεσµη (12 µήνες) πρόγνωση της νόσου Καταληκτικό σηµείο: Ετήσια επίπτωση Οξέος Στεφανιαίου Συνδρόµου B. Μ α κ ρ ο π ρ ό θ ε σ µ η ( 1 0 έ τ η )
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ GREECS GREEC STUDY OF ACUTE CORONARY SYNDROME ΔΕΙΓΜΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ: 2,172 διαδοχικοί ασθενείς µε διάγνωση Οξέος Στεφανιαίου Συνδρόµου (ΟΣΣ) που εισήχθησαν σε καρδιολογικές κλινικές 6 γενικών νοσοκοµείων της Ελλάδας Κατανοµή φύλου: 76% άντρες µέση ηλικία 65 (13) ετών 24% γυναίκες µέση ηλικία 72 (11) ετών Ποσοστό συµµετοχής: 88% (στη 10ετία)
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ GREECS GREEC STUDY OF ACUTE CORONARY SYNDROME Σ ΥΜΜΕΤΕΧΟΝΤΑ ΚΕΝΤΡΑ 1. Ά Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική ΙΓΝΑ Δ/ντης: Χ Στεφανάδης Ερευν. Οµάδα: Χ Πίτσαβος, Δ. Παναγιωτάκος, Ε. Τσιάµης, Σ. Αράπη, Γ. Γιαννόπουλος, Θ. Γιαλέρνιος, Κ. Μασούρα) 2. Γ.Ν. Ζακύνθου, Καρδιολογική Κλινική Ερευν. Οµάδα: Π. Στραβοπόδης, Α. Κασιµάτης 3. Γ.Ν. Καλαµάτας, Καρδιολογική Κλινική Ερευν. Οµάδα: Σ. Ζόµπολος 4. Γ.Ν. Καρδίτσας, Καρδιολογική κλινική Ερευν. Οµάδα: Ι. Κόγιας, Σ. Σιδέρης 5. Γ.Ν. Λαµίας, Καρδιολογική κλινική Ερευν. Οµάδα: Α Αντωνούλας, Γ. Παπανάγνου 6. Γ.Ν. Χαλκίδας, Καρδιολογική Κλινική Ερευν. Οµάδα: Ι. Μαντάς, Ν. Δασκαλόπουλος
Áíáô. Ìáêåäïíßá êáé ÈñÜêç ÄõôéêÞ Ìáêåäïíßá ¹ðåéñïò Ν=247 Èåóóáëßá Âüñåéï Áéãáßï Éüíéïé íþóïé Ν=492 ÓôåñåÜ ÅëëÜäá Ν=539 Ν=502 Ν=119 Ðåëïðüííçóïò Íüôéï Áéãáßï Ν=273 Íüôéï Áéãáßï ÊñÞôç Κέντρα της μελέτης GREECS
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ GREECS GREEC STUDY OF ACUTE CORONARY SYNDROME Α ΦΑΣΗ ΗΚΓ & Βιοχηµικές µετρήσεις Κλινικό-Ιατρικό ιστορικό Κοινωνικο-δηµογραφικά χαρακτηριστικά Τρόπος ζωής
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ GREECS GREEC STUDY OF ACUTE CORONARY SYNDROME Β ΦΑΣΗ Παρακολούθηση ασθενών Σεπτέµβριος 2004 Σεπτέµβριος 2014 Καταγραφή χαρακτηριστικών ΘΑΝΑΤΟΣ Ή ΕΠΑΝΑΝΟΣΗΛΕΙΑ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΑΙΤΙΑ 10-έτη
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ GREECS GREEC STUDY OF ACUTE CORONARY SYNDROME 10ετής επανέλεγχος Οκτώβριος 2013 Σεπτέµβριος 2014 Οκτώβριος 2014 Νοέµβριος 2014 Μάρτιος 2015 Απρίλιος 2015 Μάρτιος 2016 Επικοινωνία µε τους ασθενείς της µελέτης Ποιοτικός έλεγχος της βάσης δεδοµένων Στατιστικές αναλύσεις των στοιχείων Διάχυση των στοιχείων / αποτελεσµάτων Καταγραφή Χαρακτηριστικών: Τωρινή κατάσταση υγείας Ιατρικό ιστορικό Τρόπος ζωής Αυτοεκτίµηση επιπέδου υγείας Ψυχολογική αξιολόγηση ΔΙΑΤΥΠΩΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ
10ΕΤΗΣ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΟΣΣ Μη θανατηφόρα 37.3% νέα καρδιαγγειακά επεισόδια 47.3% Θανατηφόρα 10ετής επίπτωση θανατηφόρου καρδιαγγειακού συµβάµατος: 17.7%
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Συµπεριφοριστικοί παράγοντες κάπνισµα βαθµός υιοθέτησης της Μεσογειακού τύπου διατροφής (MedDietScore) σωµατική δραστηριότητα Κλινικοί παράγοντες ιστορικό υπέρτασης ιστορικό υπερχοληστερολαιµίας ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη παχυσαρκία οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Συµπεριφοριστικοί παράγοντες Στατιστική κάπνισµα ανάλυση: βαθµός υιοθέτησης της Μεσογειακού τύπου διατροφής Στάθµιση (MedDietScore) ως προς ηλικία και φύλο σωµατική δραστηριότητα Κλινικοί Διακρίνουσα παράγοντες ανάλυση ιεράρχηση παραγόντων κινδύνου ιστορικό υπέρτασης ιστορικό υπερχοληστερολαιµίας Πολλαπλή λογιστική παλινδρόµηση βαθµός επίδρασης ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη αυτών στην πρόγνωση του ΟΣΣ παχυσαρκία οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου
Πίνακας 1: Κοινωνικοδηµογραφικά, συµπεριφοριστικά και κλινικά χαρακτηριστικά στην αρχή της µελέτης (ν=2,172). Χαρακτηριστικά στην αρχή της µελέτης ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Σύνολο δείγµατος (ν=2,172) Οξύ Έµφραγµα του Μυοκαρδίου, % 65 Ασταθής Στηθάγχη, % 35 Ηλικία, έτη 66 (13) Άντρες, % 76 Καθιστική ζωή, % 62 Κάπνισµα, % 32 Έτη εκπαίδευσης 7.7 (4.3) MedDietScore, εύρος 0-55 28.36 (5.68) Δείκτης Μάζας Σώµατος, kg/m 2 27.54 (3.88) Ιστορικό υπέρτασης, % 53 Ιστορικό υπερχοληστερολαιµίας, % 46 Ιστορικό Σακχαρώδους Διαβήτη, % 32 Οικογενειακό Ιστορικό Καρδιαγγειακής Νόσου, % 36
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Πίνακας 2: Αποτελέσµατα διακρίνουσας ανάλυσης κλασσικών παραγόντων κινδύνου, στη 10ετή πρόγνωση ΟΣΣ (ν=2,172). Χαρακτηριστικά στην αρχή της µελέτης Wilk s Lambda p-value Κάπνισµα 1.000 0.55 MedDietScore 1.000 0.72 Σωµατική δραστηριότητα 0.998 0.11 Ιστορικό υπέρτασης 1.000 0.84 Ιστορικό υπερλιπιδαιµίας 1.000 0.59 Ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη 0.996 0.01 Οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου 0.998 0.04
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Πίνακας 3: Αποτελέσµατα πολλαπλής λογιστικής παλινδρόµησης κλασσικών παραγόντων κινδύνου, στη 10ετή πρόγνωση ΟΣΣ (ν=2,172). Χαρακτηριστικά στην αρχή της µελέτης ΣΛ 95%ΔΕ Κάπνισµα (ναι vs. όχι) 1.01 0.78, 1.29 MedDietScore (ανά 1/55) 0.99 0.97, 1.01 Σωµατική δραστηριότητα (ναι vs. όχι) 0.83 0.67, 1.02 Ιστορικό υπέρτασης (ναι vs. όχι) 0.91 0.73, 1.13 Ιστορικό υπερλιπιδαιµίας (ναι vs. όχι) 1.11 0.90, 1.37 Ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη (ναι vs. όχι) 1.26 1.00, 1.57 Οικογενειακό ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου (ναι vs. όχι) 1.28 1.04, 1.59
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ Συλλογή πληροφοριών από αυτοδήλωση: ακρίβεια και αξιοπιστία πληροφορίας; Λήφθηκαν υπόψη µόνο τα χαρακτηριστικά των ασθενών στην έναρξης της µελέτης Πιθανές τροποποιήσεις σε επίπεδο συµπεριφοριστικών και κλινικών παραγόντων δε λήφθηκαν υπόψη
ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Επιστηµονική οµάδα µελέτης GREECS Χ. Πίτσαβος- Ά Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική ΙΓΝΑ Δ. Παναγιωτάκος- Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο Χ. Στεφανάδης- Ά Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική ΙΓΝΑ Γ. Κόγιας- Καρδιολογική Κλινική, ΓΝ Καρδίτσας Π. Στραβοπόδης- Καρδιολογική Κλινική, ΓΝ Ζακύνθου Α. Αντωνούλας, Γ. Παπανάγνου- Καρδιολογική Κλινική, ΓΝ Λαµίας Σ. Ζόµπολος- Καρδιολογική Κλινική, ΓΝ Καλαµάτας Γ. Μαντάς- Καρδιολογική Κλινική, ΓΝ Χαλκίδας Β. Νοταρά- PhD(c) Χαροκόπειο Πανεπιστήµιο
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ!