Η θέση της χημειοθεραπείας σε ασθενείς 3 ης ηλικίας Θωμάς Μακατσώρης Λέκτορας Παθολογίας-Ογκολογίας Πανεπιστήμιο Πατρών 23-10-2010
Το πεδίο αλλάζει Αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης παγκοσμίως Καλύτερη κατανόηση της φυσιολογίας της γήρανσης Βελτίωση των μεθόδων διάγνωσης και θεραπείας του καρκίνου
Our aging population
Projected change in frequency of invasive cancers in the United States by age and sex. Pal S K, Hurria A JCO 2010;28:4086-4093 2010 by American Society of Clinical Oncology
Είναι η ηλικία παράγοντας κινδύνου για καρκίνο? Είναι διαφορετικός ο καρκίνος στα ηλικιωμένα άτομα? Ποιος είναι ο ηλικιωμένος ασθενής? Υπάρχουν δεδομένα που δείχνουν ότι η ΧΜΘ στους ηλικιωμένους είναι αποτελεσματική?
Βιολογία της γήρανσης Μοριακές αλλαγές με τη γήρανση Τα γηρασμένα κύτταρα είναι πιο ευπαθή σε καρκινογόνα Μπορεί όμως να υπάρχει και ενίσχυση ογκοκατασταλτικών μηχανισμών (μείωση του μήκους των τελομερών και της δραστικότητας της τελομεράσης, ενεργοποίηση του ογκοκατασταλτικού γονιδίου p16) Μειωμένη επιδιόρθωση του DNA και διαταραχές της πρωτεϊνοσύνθεσης μπορούν να επηρεάσουν την ανοχή στη ΧΜΘ Κυτταρικές αλλαγές Η απώλεια της ικανότητας πολλαπλασιασμού των κυττάρων μπορεί παραδόξως να ευοδώσει την καρκινογένεση Γηρασμένοι ινοβλάστες εκκρίνουν αυξητικούς παράγοντες του όγκου και επίσης μεταλλοπρωτεϊνάσες που μπορούν να βοηθήσουν στην εξάπλωση του όγκου
Διαφορετική συμπεριφορά του καρκίνου ανάλογα με την ηλικία
Ποιοί είναι ηλικιωμένοι? Νέοι ηλικιωμένοι 65-75 ετών Ηλικιωμένοι 76-85 ετών Μεγαλύτεροι ηλικιωμένοι >85 ετών
Ο ηλικιωμένος ασθενής με καρκίνο Ο ασθενής θα καταλήξει λόγω του καρκίνου ή με αυτόν? Είναι πιθανό ο ασθενής να βιώσει τις επιπλοκές της νόσου? Είναι ικανός ο ασθενής να ανεχθεί τη θεραπεία? Υπάρχουν αναστρέψιμες καταστάσεις που μπορεί να παρεμβαίνουν στη θεραπεία του ασθενούς?
Αλλαγές στη φυσιολογία μπορούν να επηρεάσουν 1. Το ρυθμό ανάπτυξης του όγκου 2. Τη φαρμακοκινητική των φαρμάκων 3. Την εμφάνιση τοξικότητας από τη θεραπεία
Μυελοτοξικότητα Ο κίνδυνος μυελοτοξικότητας αυξάνει σημαντικά μετά τα 65 έτη Μειωμένες δόσεις ΧΜΘ μπορεί να μειώσουν την αποτελεσματικότητα Η χρήση αυξητικών παραγόντων δεν αυξάνει το κόστος λόγω της μείωσης των ουδετεροπενικών επεισοδίων σε αυτούς τους ασθενείς
Γηριατρική Εκτίμηση
Εκτίμηση της βιολογικής ηλικίας Am J Med. 2003;114:180 187.
Έχουμε στοιχεία για τη ΧΜΘ σε ηλικιωμένους ασθενείς με καρκίνο?
Proportion of Elderly Patients (65 Years of Age or Older) in Trials of the Southwest Oncology Group (SWOG) as Compared with the Proportion of Elderly Patients in the U.S. Population of Patients with Cancer, According to the Type of Cancer. Hutchins LF et al. N Engl J Med 1999;341:2061-2067.
345 μελέτες 1 μόνο αποκλειστικά σε ασθενείς >65 ετών
. Kumar A et al. JCO 2007;25:1272-1276 2007 by American Society of Clinical Oncology
Καρκίνος προστάτη Δύο μελέτες φάσης ΙΙΙ με θεραπεία βασισμένη στη δοσεταξέλη (TAX 327 και SWOG 9916) έδειξαν βελτίωση της επιβίωσης ασθενών με μεταστατικό ορμονοάντοχο Ca προστάτου Tannock NEJM 2004;351:1502-1512 Petrylak NEJM 2004;351:1513-1520
Ca μαστού στις ηλικιωμένες Συμπληρωματική ΧΜΘ Υπάρχει όφελος από τη ΧΜΘ αλλά μικρότερο από αυτό που έχουν οι νεώτερες γυναίκες Σημαντική η εκτίμηση του προσδόκιμου ζωής Μεταστατική νόσος Διαφορετική βιολογία Πιθανώς πιο αργή εξέλιξη Διαδοχικές μονοθεραπείες προτιμότερες
Ca πνεύμονα σε ηλικιωμένους NSCLC Σε μεταστατική νόσο προτιμάται η μονοθεραπεία Αν καλή γενική κατάσταση μπορεί να δοθεί πλατινούχος συνδυασμός Η συμπληρωματική ΧΜΘ έχει ρόλο SCLC Σε προχωρημένη νόσο συνδυασμένη ΧΜΘ έχει ρόλο ως ανακουφιστική θεραπεία ιδίως σε ασθενείς σε σχετικά καλή κατάσταση
Ca παχέος εντέρου σε ηλικιωμένους Συμπληρωματική θεραπεία Σε στάδιο III θεραπεία βασισμένη στις φλουοροπυριμιδίνες προσφέρει όφελος Προσθήκη νέων φαρμάκων (oxaliplatin) πιθανά δε βελτιώνει τα αποτελέσματα Σε στάδιο ΙΙ δεν υπάρχουν καλά δεδομένα Μεταστατική νόσος Συνδυασμένη ΧΜΘ έχει ρόλο Προσεκτική επιλογή του σχήματος
Συμπεράσματα Η χρονολογική ηλικία δεν αποτελεί το κύριο κριτήριο για τη χρήση ή μη της ΧΜΘ σε ηλικιωμένους Η ΧΜΘ είναι αποτελεσματική και στους ηλικιωμένους Φαρμακοκινητικές διαφορές μπορούν να αυξήσουν την τοξικότητα της ΧΜΘ Πιθανώς μειωμένες δόσεις Χρήση αυξητικών παραγόντων Χρειάζεται προσεκτική γηριατρική εκτίμηση πριν την έναρξη της θεραπείας
ΕΞΑΤΟΜΙΚΕΥΣΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ