ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ Τομέας Μεταλλευτικής Τμήμα Μηχανικών Μεταλλείων Μεταλλουργών ΕΝΟΤΗΤΑ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ - ΙΣΤΟΡΙΑ Κατερίνα Αδάμ, Μ. Sc., PhD Eπίκουρος Καθηγήτρια
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ 2 Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναφέρεται ρητώς.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 3 Έργο:..προσωρινό (έχει καθορισμένο τέλος) εγχείρημα που στοχεύει στη δημιουργία ενός μοναδικού προϊόντος ή υπηρεσίας, PMBOK*, 2000 Διαχείριση Έργου:..η διαδικασία κατά την οποία εφαρμόζουμε γνώσεις, δεξιότητες, εργαλεία και τεχνικές κατά την εκτέλεση των δραστηριοτήτων του έργου, με στόχο να ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις και τις προσδοκίες των συμμετόχων, PMBOK, 2000 * Project Management Body of Knowledge
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΡΓΟΥ PROJECT MANAGEMENT 4 Οργανωμένη προσέγγιση με βάση την οποία μπορεί κανείς να χειριστεί τη διαδικασία εκτέλεσης και ολοκλήρωσης διαφόρων τύπων έργων, Βurke, 2002 Aφορά στον συνεπή σχεδιασμό, την παρακολούθηση και τον έλεγχο των πόρων ενός οργανισμού με σκοπό την επίτευξη ενός συγκεκριμένου, προκαθορισμένου με σχετικά βραχυπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, στόχου, Μέντζας 2001 Η εφαρμογή σύγχρονων τεχνικών διαχείρισης έργου συνιστά απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή ολοκλήρωση ενός έργου εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού και την εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας. Για την επίτευξη των υλοποιήσιμων στόχων αξιοποιούνται οι διαδικασίες διαχείρισης έργου (προγραμματισμός, έλεγχος), οι ανθρώπινοι πόροι, η διαχείριση κινδύνου, κ.λ.π. Ο διευθυντής και η ομάδα έργου αξιοποιεί τα κατάλληλα εργαλεία πληροφόρησης και ελέγχου (οργανογράμματα ανάλυσης έργου, ιστογράμματα πόρων, κ.α.) που επιτρέπουν το σχεδιασμό, εποπτεία και έλεγχο μεγάλου αριθμού πληροφοριών σε βέλτιστο χρονικό διάστημα.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ GANTT 5 Η τεχνική της κατασκευής γραμμικών διαγραμμάτων εγκαινιάστηκε στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο όταν ο Αμερικανός Henry Gantt (1861-1919) επινόησε το διάγραμμα αυτό ως εποπτικό εργαλείο προγραμματισμού και ελέγχου ναυπηγικών έργων To διάγραμμα Gantt παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλές και σήμερα
ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ 50 ΚΑΙ 60 6 Δεκαετία του 1950 Ανάπτυξη των μεθόδων PERT, Programme Evaluation and Review Technique και CPM, Critical Path Method Εισαγωγή της έννοιας του κύριου φορέα ευθύνης: σε έργα που απαιτούν πολλές διαφορετικές ιδιότητες, ορίζεται ένα άτομο που είναι ο βασικός υπεύθυνος για ολόκληρο το έργο από την σύλληψη ως την ολοκλήρωση του 1960 Η NASA πειραματίζεται με οργανωτικές δομές τύπου μητρώου
ΧΑΡΑΚΤΙΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ 7 Τεχνική Εκτίμησης και Αναθεώρησης Προγράμματος (PERT) Η τεχνική PERT αναπτύχθηκε για τον στατιστικό χειρισμό των πιθανών τιμών που μπορεί να πάρει η διάρκεια ενός έργου Μέθοδος Κρίσιμου Δρομολογίου (CPM) Η μέθοδος χρησιμοποιήθηκε αρχικά για να αντιμετωπίσει το συμβιβασμό χρόνου κόστους που προβλημάτιζε συχνά τους διευθυντές έργου και προέκυπτε από το γεγονός ότι η σχέση ανάμεσα στο χρόνο μέχρι την ολοκλήρωση και το κόστος μέχρι την ολοκλήρωση είναι πολύπλοκη. Το ερώτημα που τίθεται είναι: αν μειωθεί η διάρκεια του έργου, το κόστος θα αυξηθεί ή θα μειωθεί; Κάποιες κατηγορίες δαπανών (ενοίκια εγκαταστάσεων) θα μειωθούν ενώ άλλες (υπερωρίες) θα αυξηθούν. Α C E F Β D
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ 8 1962 1963 1964 1965 Η NASA εισάγει το σύστημα PERT για έλεγχο του κόστους Η Αεροπορία των ΗΠΑ υιοθετεί τον κύκλο ζωής του έργου Το Polaris ήταν το πρώτο βρετανικό έργο στο οποίο οι συμβαλλόμενοι υποχρεώθηκαν από την ίδια την σύμβαση να χρησιμοποιήσουν εξελιγμένο σύστημα διαχείρισης έργου Το υπουργείο άμυνας των ΗΠΑ και η NASA αντικατέστησαν τα συμβόλαια απόδοσης λογαριασμού με συμβόλαια κινήτρων, όπως πχ συμβόλαια κατ αποκοπή Από τα μέσα της δεκαετίας αυξήθηκε δραματικά ο αριθμός των έργων στα οποία χρησιμοποιήθηκαν οι σύγχρονες τεχνικές διαχείρισης
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ 9 1965 1966 Στο έργο κατασκευής του βομβαρδιστικού αεροπλάνου ΤSR-2 διαφάνηκαν προβλήματα που προκύπτουν όταν το έργο περνά στη φάση υλοποίησης προτού ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός Ιδρύθηκε το Ινστιτούτο Διαχείρισης Έργου (PMI), το πρώτο επίσημο ίδρυμα του κλάδου Στη δεκαετία του 1980 αυξήθηκε η επιρροή εξωτερικών παραγόντων Ενοποίηση παραγόντων χρόνου-κόστους ποιότητας Προστέθηκαν αργότερα παράγοντες όπως Αντικείμενο Εργασιών-Δομή Οργανωτικής Κατάτμησης
ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ 10 Χρόνος Κόστος Ποιότητα Μοντέλο του Περιβάλλοντος Έργου OBS Organisation Breakdown Structure
ΒΑΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΕΡΓΩΝ 11 Προδιαγραφές Διαθέσιμοι πόροι (πρώτες ύλες, ανθρώπινο δυναμικό, υλικοτεχνική υποδομή...) Έναρξη/Λήξη Κύκλος ζωής Προϋπολογισμός Δραστηριότητες Αγορά στην οποία απευθύνεται Κύριος φορέας ευθύνης, Project Manager Ομαδική λειτουργία των εμπλεκόμενων Εάν η κλίμακα ενός έργου απαιτεί τον επιμερισμό του σε υποέργα, ο συντονισμός των εργασιών των υποέργων και των υπευθύνων αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την έγκαιρη και απρόσκοπτη υλοποίησή του.
ΕΡΓΑ 12 Τα έργα ποικίλουν ως προς το αντικείμενο εργασιών, το κόστος και τον απαιτούμενο χρόνο υλοποίησής τους. Μελέτη και κατασκευή κτιρίου Μελέτη και κατασκευή έργων υποδομής Σχεδιασμός και η εισαγωγή ενός νέου προϊόντος στην αγορά, π.χ σχεδιασμός και κατασκευή ενός κράματος με υψηλή σκληρότητα Αντιπλημμυρικά έργα Βελτίωση της οργανωτικής δομής μίας επιχείρησης, έργα επιμόρφωσης
ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗ 13 Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις οργανώνουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες υπό μορφή έργων (δημόσια έργα, κτίρια, άμυνα αλλά και μεταποίηση, ανάπτυξη λογισμικού, παροχή υπηρεσιών, εκπαιδευτικούς οργανισμούς ) Εργοκεντρική Διοίκηση σημαίνει οργανωσιακή ευελιξία Αποκέντρωση διοικητικών ευθυνών Ολιστική θεώρηση προβλημάτων Διαδικασία επίλυσης προβλημάτων εστιασμένες στους στόχους
ΕΡΓΟΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΔΟΜΕΣ 14 Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 50, τα έργα εκτελούνταν από εταιρίες που είχαν την δομή των παραδοσιακών λειτουργικών ιεραρχιών, και αυτό σήμαινε ότι το έργο περνούσε σταδιακά από το ένα τμήμα στο άλλο. Με την αύξηση της πολυπλοκότητας των έργων, έγινε επιτακτική η ανάγκη η συμμετοχή στο ίδιο έργο διαφορετικών ειδικοτήτων, τμημάτων ή και εταιριών Εξ ανάγκης άρχισαν να αναπτύσσονται οι πρώτες εργο - κεντρικές δομές
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΥ 15 Το περιβάλλον διαχείρισης έργου επηρεάζει τόσο το έργο όσο και τον τρόπο διοίκησης του Το περιβάλλον του έργου μπορεί να επηρεασθεί: Τεχνολογικές Δυνάμεις Εξωτερικό Περιβάλλον Λειτουργικό περιβάλλον Ανταγωνιστές Κοινωνικοπολιτιστικές Δυνάμεις Παγκόσμιες Δυνάμεις Προμηθευτές Εργο Πελάτες Οικονομικές Δυνάμεις Διανομείς Πολιτικές & Νομικές Δυνάμεις Δημογραφικές Δυνάμεις
ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΤΗΝ ΕΕ ΓΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ 16
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Ε.Μ.Π.» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.