Έφη Ευστρατίου Διαιτολόγος Επ.συνεργάτης Δ Παιδιατρικής Κλινικής ΑΠΘ Ιατρείο Παιδιών και Εφήβων με Διαβήτη Νοσοκομείο Παπαγεωργίου Θεσσαλονίκης
Ο τρόπος διαχείρισης του διαβήτη έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια Η προσέγγιση του ατόμου με διαβήτη είναι πλέον ανθρωποκεντρική, ευέλικτη και πιο ελαστική Οι αυστηρές απαγορεύσεις έχουν αντικατασταθεί από ένα εξατομικευμένο πρότυπο υγιεινής διατροφής - ζωής όπου δεν υπάρχουν απαγορεύσεις αλλά ΜΕΤΡΟ
Η διατροφική εκπαίδευση πρέπει να είναι πολυδιάστατη και να καλύπτει και όλες τις «εκφράσεις» της κοινωνικής ζωής του ατόμου. Εορταστικές περίοδοι, γεύματα εκτός σπιτιού σε εστιατόρια με φίλουςσυνεργάτες, πάρτυ γενεθλίων, δεξιώσεις γάμων κλπ Αυτές οι κοινωνικές εκδηλώσεις αποτελούν πηγή άγχους για τα άτομα με διαβήτη, αλλά και.πρόκληση για τους διαιτολόγους. Ο κοινός παρονομαστής τους είναι η ΥΠΕΡΒΟΛΗ στη θερμιδική πρόσληψη, στην κατανάλωση λίπους, γλυκών και αλκοόλ.
Τα άτομα με διαβήτη πρέπει να εκπαιδευτούν ώστε να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν τεχνικές και πρακτικές που να εξασφαλίσουν την απόλυτη ισορροπία ανάμεσα στην απόλαυση - διασκέδαση και σε ένα καλό γλυκαιμικό έλεγχο. Τα σημεία που πρέπει να εστιάσουμε είναι: Aποφυγή αύξησης βάρους Ποσοτική και ποιοτική σύσταση του γεύματος Κατανάλωση αλκοόλ Κατανάλωση γλυκών Υπολογισμός γευματικής ινσουλίνης ΣΔ1 Η υπερβολή και η κατάχρηση δεν είναι συνώνυμη της διασκέδασης!
Fail to plan, plan to fail Σωστός προγραμματισμός γευμάτων! Όχι στην παράλειψη γευμάτων υπερφαγία υπεργλυκαιμία Εάν το «επίσημο» γεύμα είναι το μεσημέρι, είναι απαραίτητη η λήψη του πρωινού γεύματος Εάν το «επίσημο» γεύμα είναι το βράδυ, είναι απαραίτητη η λήψη πρωινού, μεσημεριανού και ενός μικρού γευματιδίου το απόγευμα Περπάτημα 10 λεπτών κάθε μία ώρα πριν από το «επίσημο» γεύμα καλύτερη γλυκαιμική πορεία
Έλεγχος της μερίδας φαγητού! Σχεδιασμός του κύριου γεύματος! Πριν την έναρξη του γεύματος προτείνεται η κατανάλωση 1-2 ποτήρια νερού Μεγάλη κατανάλωση λαχανικών (αίσθημα κορεσμού) Επιλογή κατά το δυνατόν, άπαχων κρεάτων, λίγων σύνθετων υδατανθράκων, αποφυγή τηγανητών τροφίμων, σαλτσών κλπ Όχι στα τσιμπολογήματα (απώλεια ελέγχου) ή Γέμισμα του μισού πιάτου με λαχανικά και του άλλου μισού με τρόφιμα της αρεσκείας τους (ελεγχόμενη ποσότητα)
Κατανάλωση γλυκών! Απλοί υδατάνθρακες έως 10%Ε Μικρή ποσότητα στα πλαίσια ενός κύριου γεύματος που περιέχει πρωτεḯνες, λίπη, φυτικές ίνες Αντικατάσταση ισόποσων υδατανθράκων Αποφυγή κατανάλωσης sugar-sweetened beverages (SSBs)
Κατανάλωση με μέτρο Άνδρες: 2 ποτά την ημέρα/άνδρες ή <15ποτά/εβδομάδα Γυναίκες:1 ποτό την ημέρα/γυναίκες ή <10ποτά/εβδομάδα Κατανάλωση αλκοόλ! Σύγχρονη κατανάλωση ΥΔΚ για ελαχιστοποίηση εμφάνισης όψιμης υπογλυκαιμίας Αποφυγή κατανάλωσης γλυκών ποτών, λικέρ, ποτών με χυμούς φρούτων κλπ
Περπάτημα ή χορός μετά το γεύμα! Προτεινόμενη άσκηση ~ 150 λεπτών / εβδομάδα Περπάτημα 20-30 λεπτά αμέσως μετά το φαγητό για καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο Αυξημένη φυσική δραστηριότητα σε παρατεταμένες εορταστικές περιόδους
Η επόμενη μέρα! Επαναφορά στην καθημερινή ρουτίνα «Αυστηρές» επιλογές τροφίμων ( ψάρι, λαχανικά, σούπες) Αυξημένη φυσική δραστηριότητα
Τακτικός αυτοέλεγχος! Συχνότερες μετρήσεις σακχάρου αίματος (ιδιαίτερα μεταγευματικές) Καλύτερος χειρισμός στο επόμενο γεύμα Τακτικός έλεγχος βάρους (στις μεγάλες εορταστικές περιόδους)
ΣΔ 1! Προγραμματισμός της ποσότητας του γεύματος Σωστή εκτίμηση των ΥΔΚ, πρωτεϊνών και λίπους του γεύματος Επιλογή απλών, «γνωστών», «οικείων» τροφίμων Διευκρινιστικές ερωτήσεις για την παρασκευή ενός «άγνωστου πιάτου» Αποφυγή κατανάλωσης τροφίμων εκτός των «υπολογισμένων» Αποφυγή κατανάλωσης μεγάλης ποσότητας γεύματος
Effect of the Holiday Season in Patients With Diabetes: Glycemia and Lipids Increase Postholiday, but the Effect Is Small and Transient Diabetes Care 2014;37:e98 e99 In conclusion, the holiday season is associated with small transient increases in both HbA1c and cholesterol. Small increases in risk factors after Christmas may be best retested at a later date, without changing therapy.
A prospective study of glycemic control during holiday time in type 2 diabetic patients. CONCLUSIONS The present study demonstrates an influence of winter holidays on the glycemic control of patients who have type 2 diabetes, and this poor glycemic control might not be reversed during the summer and autumn months. Therefore, the cumulative effects of the yearly A1C gain during the winter holidays are likely to contribute to the substantial increase in A1C that occurs every year among type 2 diabetic individuals. Diabetes Care 2004 Feb;27(2):326-30.
Τακτική επικοινωνία διαιτολόγου-ασθενή κατά τις επίμαχες περιόδους και κυρίως μετά από αυτές Επαναφορά! Αποφυγή εδραίωσης του «νέου βάρους» - «νέων συνηθειών» Απώλεια βάρους και βελτίωση γλυκαιμικού - λιπιδαιμικού προφίλ Επαναφορά στην καθημερινή ρουτίνα
Το φαγητό αποτελεί ένα είδος μεγάλης απόλαυσης και αποτελεί το κυρίαρχο σημείο των κοινωνικών συγκεντρώσεων Διασκέδαση, απόλαυση υπερβολή, κατάχρηση Αποκαθήλωση του φαγητού και τοποθέτησή του σε νέα σωστή βάση, εστιάζοντας και δίνοντας ηγετικό ρόλο στις ΣΤΙΓΜΕΣ που ζούμε με τα αγαπημένα μας πρόσωπα!
Collect Memories Not Calories