ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ Πρόγραµµα Σπουδών: ΤΡΑΠΕΖΙΚΗ Θεµατική Ενότητα: ΤΡΑ-61 Στρατηγική Τραπεζών Ακαδηµαϊκό Έτος: 2012-2013 Τρίτη Γραπτή Εργασία Γενικές οδηγίες για την εργασία Όλες οι ερωτήσεις είναι υποχρεωτικές. Η εργασία, περιλαµβανοµένων των διαγραµµάτων, εισαγωγής-επιλόγου και των αναφορών, δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τις 10 σελίδες ή τις 2.000 λέξεις. Οι εργασίες πρέπει να είναι επιµεληµένες και ευανάγνωστες ώστε να µην κουράζουν τον αναγνώστη, και κατά προτίµηση να είναι δακτυλογραφηµένες, µε επιλογή γραµµατοσειράς την Times New Roman, µέγεθος 12, και διάστηµα µεταξύ των γραµµών 1,5. Καταληκτική ηµεροµηνία παράδοσης των εργασιών: Τρίτη 26 Φεβρουαρίου 2013. Θέµατα Τρίτης Εργασίας Αφού διαβάσετε τις οδηγίες για την ανάπτυξη της εργασίας να απαντήσετε στα ακόλουθα: ΘΕΜΑ 1 (15%) Η απόδοση της επένδυσης χωρίς κίνδυνο (R f ) είναι 5%, η αναµενόµενη απόδοση του χαρτοφυλακίου της αγοράς (E(R m )) είναι 14% και ο συντελεστής βήτα της εταιρίας ΖΡΑ είναι 1,1. Η εταιρία διατηρεί ένα σταθερό ποσοστό παρακράτησης κερδών (b) το οποίο είναι 50%. Τα κέρδη και µερίσµατα αυξάνονται µε ένα σταθερό ρυθµό αύξησης g. Ι. Να υπολογιστεί ο ρυθµός αύξησης των µερισµάτων (g) ως ο απλός µέσος όρος των ρυθµών αύξησης που εκτιµήθηκαν µε τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις: i) από την ετήσια γεωµετρική µεταβολή των κερδών ανά µετοχή από 2 ευρώ το 2006 σε 2,32 ευρώ την τελευταία χρήση το 2009, ii) από την απόδοση ιδίων κεφαλαίων (ROE) 11%, iii) από τις προβλέψεις αναλυτών που πιστεύουν ότι τα κέρδη θα αυξηθούν κατά 7%. ΙΙ. Να υπολογιστεί η οικονοµική αξία της µετοχής. ΙΙΙ. Να γίνει γραφική ανάλυση ευαισθησίας της οικονοµικής αξίας της µετοχής ως προς το ρυθµό αύξησης των κερδών g. Το εύρος τιµών του g να οριστεί µε βάση την ελάχιστη και µέγιστη εκτίµηση που προέκυψε από τις τρεις διαφορετικές προσεγγίσεις. Να χρησιµοποιηθεί το 0,1% ως βήµα g στην ανάλυση ευαισθησίας. Ποιο είναι το εύρος τιµών για την οικονοµική αξία της µετοχής που προκύπτει από την ανάλυση ευαισθησίας; ΘΕΜΑ 2 (15%) Η µετοχή της εταιρίας ΑΩΑ ΑΕ διαπραγµατεύεται σήµερα στο Χρηµατιστήριο στα 80 ευρώ. Το µέρισµα (D 0 ) το οποίο διανεµήθηκε στην τελευταία χρήση είναι 5 ευρώ ανά µετοχή. Το κόστος ιδίων κεφαλαίων (κµ) της εταιρίας είναι 19%. ΕΑΠ ΤΡΑ 61 2012-13 Θέµα 3ης Γραπτής Εργασίας 1
i) Ποιος είναι ο σταθερός ετήσιος ρυθµός αύξησης (g) των µερισµάτων της εταιρίας που δικαιολογείται από τα επίπεδα τιµών της µετοχής στο χρηµατιστήριο; ii) Υποθέστε τώρα ότι η εταιρία περνά 3 φάσεις ανάπτυξης. Στην πρώτη φάση που διαρκεί 20 έτη τα µερίσµατα παραµένουν σταθερά στα 5 ευρώ (D 1 = D 2 =. D 20 = 5). Στη δεύτερη φάση που διαρκεί 10 έτη τα µερίσµατα παραµένουν σταθερά στα 10 ευρώ (D 21 =. D 30 = 10). Στην τελευταία φάση, τα µερίσµατα παραµένουν σταθερά στα 15 ευρώ για πάντα (D 31 =. = 15). Ποια είναι η οικονοµική αξία της µετοχής; ΘΕΜΑ 3 (10%) Η επιχείρηση ΣΑΜ εξέδωσε σήµερα µία οµολογία µηδενικού κουπονιού (zero coupon) ονοµαστικής αξίας 1.000 µε ετήσια απόδοση στη λήξη (Yield to Maturity, YTM) 8%. Η οµολογία θα λήξει σε 15 χρόνια από σήµερα. i) Υπολογίστε την τιµή στην οποία θα έπρεπε να διαπραγµατεύεται η οµολογία σήµερα. ii) Εάν η απόδοση στη λήξη της οµολογίας παραµείνει σταθερή, ποια θα είναι η τιµή της οµολογίας µετά την πάροδο τριών ετών; iii) Εάν η απόδοση στη λήξη αυξηθεί στο 10%, ποια θα είναι η τιµή της οµολογίας σήµερα και ποια µετά την πάροδο τριών ετών; iv) Ποια θα είναι η τιµή της οµολογίας αµέσως πριν τη λήξη της; v) Πως και γιατί µεταβάλλεται η τιµή της οµολογίας σε σχέση µε την απόδοση στη λήξη; ΘΕΜΑ 4 (10%) Έστω ένα οµόλογο µε σταθερό ετήσιο κουπόνι ή τοκοµερίδιο (C) που λήγει σε 10 έτη από την ηµεροµηνία έκδοσής του, η οποία είναι 31/12/2002. ηλαδή, η λήξη του είναι στις 31/12/2012. Η ονοµαστική αξία του είναι FV= 100, το επιτόκιο κουπονιού είναι 10% σε ετήσια βάση. Η απόδοση στη λήξη της οµολογίας είναι k=6,5% σε ετήσια βάση. Α. Αν κάποιος επενδυτής στην αγορά των οµολόγων θέλει να αγοράσει το οµόλογο την ακόλουθη ηµεροµηνία: 30/6/2003, τότε βρείτε την οικονοµική αξία (IV) του οµολόγου. Θεωρείστε ότι το έτος έχει 360 ηµέρες και το διάστηµα από 30/6 έως 31/12 είναι 180 ηµέρες. Επίσης, κατασκευάστε τη γραµµή του χρόνου για τις καταβολές των κουπονιών και της ονοµαστικής αξίας. Β. Να υπολογιστεί η διάρκεια της οµολογίας. Γ. Να βρεθεί η µεταβολή στην τιµή της οµολογίας, χρησιµοποιώντας τη διάρκειά που υπολογίσατε στο προηγούµενο ερώτηµα, η οποία θα προέλθει από µία µείωση των επιτοκίων από 6,5% σε 6%. ΕΑΠ ΤΡΑ 61 2012-13 Θέµα 3ης Γραπτής Εργασίας 2
ΘΕΜΑ 5 (5%) Με βάση τα στοιχεία που ακολουθούν υπολογίστε την αναµενόµενη απόδοση του χαρτοφυλακίου ΑΛΦΑ που αποτελείται από τις µετοχές Α, Β, Γ: Αναµενόµενη απόδοση A = 10%, Αναµενόµενη απόδοση B = 15%, Αναµενόµενη απόδοση Γ = 6%. Επίσης 40% του χαρτοφυλακίου έχει επενδυθεί στην A, 40% στη B και 20% στη Γ. Οι 3 µετοχές είναι θετικά συσχετιζόµενες. Θεωρούµε ότι µία τέταρτη µετοχή (είτε η, είτε η Ε) προστίθεται στο χαρτοφυλάκιο ΑΛΦΑ. Και η και η Ε έχουν την ίδια αναµενόµενη απόδοση = 12%. Αν η µετοχή είναι θετικά συσχετιζόµενη µε το χαρτοφυλάκιο ΑΛΦΑ ενώ η Ε είναι αρνητικά συσχετιζόµενη ποια µετοχή θα έπρεπε να προστεθεί στο χαρτοφυλάκιο και γιατί; ΘΕΜΑ 6 (5%) Έστω τα ακόλουθα χαρακτηριστικά τριών αµοιβαίων κεφαλαίων. Αµοιβαίο Κεφάλαιο Τυπική Απόκλιση (%) X 15 Y 17 Z 19 εδοµένου ότι: Η αναµενόµενη απόδοση της αγοράς είναι 12%, µε τυπική απόκλιση = 20%. Η αναµενόµενη τιµή του επιτοκίου χωρίς κίνδυνο είναι 8%. Απαντήστε στα κάτωθι: α) Υπολογίστε την αγοραία τιµή του κινδύνου, βασιζόµενοι στη γραµµή αγοράς (capital market line). β) Υπολογίστε την αναµενόµενη απόδοση για κάθε ένα από τα χαρτοφυλάκια. ΘΕΜΑ 7 (5%) Υποθέτοντας ότι η αναµενόµενη απόδοση της αγοράς είναι 13% και το επιτόκιο χωρίς κίνδυνο είναι 5,5%, υπολογίστε την απαιτούµενη απόδοση της µετοχής ΑΛΦΑ µε συντελεστή β = 1,85. ΘΕΜΑ 8 (5%) Παρακάτω παρατίθενται οι τρέχουσες αποδόσεις των µετοχών Χ και Υ, η απόδοση της αγοράς (R M ) και οι συντελεστές β για κάθε µία από αυτές. Μετοχή R i,t % R M,t % α i β X 12.2 15.5 0 0.8 Y 9.7 6.0 0 1.2 Απαντήστε στα εξής: α) Ποια θα είναι η υπερβάλλουσα απόδοση της µετοχής Χ λαµβάνοντας υπόψη το συστηµατικό της κίνδυνο. β) Ποια θα είναι η υπερβάλλουσα απόδοση της µετοχής Υ λαµβάνοντας υπόψη το συστηµατικό της κίνδυνο. ΕΑΠ ΤΡΑ 61 2012-13 Θέµα 3ης Γραπτής Εργασίας 3
ΘΕΜΑ 9 (10%) Σύµφωνα µε την ανάλυση του άρθρου The financial crisis and the behaviour of stock prices να εξηγήσετε πως επέδρασε η χρηµατοπιστωτική κρίση στον κίνδυνο και τη στατιστική συµπεριφορά των χρονολογικών σειρών των χρεογράφων και των χρηµατιστηριακών δεικτών. ΘΕΜΑ 10 (20%) Να αξιολογήσετε κριτικά την υπόθεση των αποτελεσµατικών αγορών και να αποφανθείτε µε βάση τη βιβλιογραφία για τη δυνατότητα των επενδυτών να αποκοµίζουν συστηµατικά υπερκέρδη µέσω της χρήσης της τεχνικής ανάλυσης ή µέσω συναλλαγών που συνδέονται µε συγκεκριµένα γεγονότα ή χρονικές περιόδους (π.χ. πώληση το Μάιο και αγορά το Σεπτέµβριο). Ποια είναι συνοπτικά τα ευρήµατα για την ελληνική χρηµατιστηριακή αγορά όσον αφορά την αποτελεσµατικότητά της; ΕΑΠ ΤΡΑ 61 2012-13 Θέµα 3ης Γραπτής Εργασίας 4
Οδηγίες για την ανάπτυξη της εργασίας Για την απάντηση των θεµάτων απαιτείται η µελέτη του δεύτερου τόµου του διδακτικού υλικού. Επίσης, µπορείτε να ανατρέξετε και στο χρήσιµο υλικό που έχει αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της θεµατικής ενότητας στην ενότητα Εκπαίδευση>Χρήσιµο διδακτικό υλικό. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σηµασία σε µία επιτυχηµένη εργασία είναι να αντανακλά την πλήρη κατανόηση και γνώση του θέµατος από το σπουδαστή και όχι να αποτελεί µία συρραφή πληροφοριών. Τα κριτήρια αξιολόγησης της εργασίας αυτής είναι τα παρακάτω: 1.) Η εργασία θα πρέπει να αναδεικνύει την κατανόηση του θέµατος από το φοιτητή, πράγµα που προκύπτει από τα εξής: Σαφής επισήµανση όλων των πτυχών και παραµέτρων του θέµατος. Σωστή ανάπτυξη των τεχνικών και αναλυτικών στοιχείων. Αναφορά σε εµπειρικές µελέτες ή στατιστικά στοιχεία όπου απαιτείται (µε αναφορά στην πηγή). Επιχειρηµατολογία µε ξεκάθαρη δοµή και λογικά επιχειρήµατα Απουσία άσχετου υλικού. Συγκεκριµένες βιβλιογραφικές αναφορές (συγγραφέας, τίτλος άρθρου ή βιβλίου, τίτλος περιοδικού ή εκδότης βιβλίου, τεύχος περιοδικού, σελίδες περιοδικού ή βιβλίου από όπου αντλήθηκε η συγκεκριµένη πληροφορία, ηµεροµηνία). 2.) Η αντιγραφή δεν επιτρέπεται είτε από πηγές του Internet, είτε από άλλους φοιτητές του ΕΑΠ ή άλλων πανεπιστηµίων ή αλλού. Επίσης, παράγραφοι ή λήµµατα από βιβλία πρέπει να επισηµαίνονται σαν τέτοια (σε παρένθεση ή σε υποσηµείωση ο συγγραφέας και ο τίτλος) και η σχετική πηγή πρέπει να αναγράφεται στην βιβλιογραφία, όπως παραπάνω. 3.) Η συνολική εργασία δεν πρέπει να ξεπερνά τις 3500 λέξεις. Καλή επιτυχία! ΕΑΠ ΤΡΑ 61 2012-13 Θέµα 3ης Γραπτής Εργασίας 5