Τποτροπιάηουςα Περικαρδίτιδα Dr. τζφανοσ Εμμ.Παπαςτεφάνου Διευκυντισ Καρδιολογικοφ Σμιματοσ Γ.Ν ϋϋαγ.πατλοϋϋ 1
Αίτια οξείασ περικαρδίτιδοσ Lange R, et al. N Engl J Med. 2004; 351: 2195-2202. 2
3
ΑΙΣΙΑ ΤΠΟΣΡΟΠΙΑΗΟΤΑ ΠΕΡΙΚΑΡΔΙΣΙΔΑ Ιδιοπαθής-ιογενής περικαρδίτιδα Μετεμφραγματικι περικαρδίτιδα Σύνδρομο μετά περικαρδιοτομή Μετατραυματικι περικαρδίτιδα Νόςοι του κολλαγόνου. 4
ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΚΡΙΣΘΡΙΑ ιςτορικό Κλινικι εξζταςθ Αδρόσ εργαςτθριακόσ ελεγχοσ Η.Κ.Γ ECHO 5
ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΚΡΙΣΘΡΙΑ Ιςτορικό τεκμθριωμζνου πρϊτου επειςοδίου οξείασ περικαρδίτιδασ. Θωρακικό άλγοσ με χαρακτιρεσ ενδεικτικοφσ περικαρδίτιδασ. Πυρετόσ Δφςπνοια Περικαρδιακι τριβι ΗΚΓ ευριματα *ανάςπαςθ ST] ECHO ευριματα Αφξθςθ Λευκϊν, ΣΚΕ, CRP Intern Med. 2005; 165: 198Arch 7-1991. 6
7
ΔΙΑΓΝΩΣΙΚΑ ΚΡΙΣΘΡΙΑ Ιςτορικό τεκμθριωμζνου πρϊτου επειςοδίου οξείασ περικαρδίτιδασ. Θωρακικό άλγοσ με χαρακτιρεσ ενδεικτικοφσ περικαρδίτιδασ. Πυρετόσ Δφςπνοια Περικαρδιακι τριβι ΗΚΓ ευριματα *ανάςπαςθ ST] ECHO ευριματα Αφξθςθ Λευκϊν, ΣΚΕ, CRP Intern Med. 2005; 165: 198Arch 7-1991. 8
Χρόνοσ υποτροπισ Δι αλείποντα (Intermittent), το μεςοδιάςτθμα μεταξφ οξζοσ επειςοδίου και υποτροπισ είναι > 6 εβδομάδων. υνεχι ι αδιάλειπτο (incessant) ςτον οποίο θ διακοπι ι μείωςθ τθσ δόςθσ οδθγεί ςε υποτροπι των ςυμπτωμάτων ςε χρονικι περίοδο < 6 εβδομάδων από το οξφ επειςόδιο. Fowler NO. Recurrent pericarditis. Cardiology Clin. 1990;8:621-626. 9
ΠΑΘΟΓΕΝΕΣΙΚΟΙ ΜΘΧΑΝΙΜΟΙ Ανεπαρκισ δόςθ ι και ανεπαρκι χρονικι διάρκεια χοριγθςθσ αντιφλεγμονωδϊν ι κορτικοςτεροειδϊν, ειδικά ςε περιπτϊςεισ που θ υποκείμενθ πάκθςθ είναι αυτοάνοςο νόςθμα. Η πολφ πρϊιμθ κεραπεία με κορτικοςτεροειδι προκαλεί αυξθμζνθ αντιγραφι *replication+ του γενετικοφ υλικοφ του ιοφ DNA/RNA ςτον περικαρδιακό ιςτό οδθγϊντασ ςε αυξθμζνθ αντιγονικι ζκκεςθ ςτον ιό. Επαναλοίμωξθ. Ζξαρςθ νόςου του κολλαγόνου. Γενετικι διαταραχι *αυτοςωματικό επικρατοφντα τφπο+. Eur Heart J 2004; 25:587-610. 10
ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΕ ι ΑΤΣΟΑΝΟΟ ΝΟΘΜΑ ; Η περικαρδιακι φλεγμονι μπορεί να οφείλεται ςε απευκείασ προςβολι του περικαρδίου από τον υπεφκυνο μικροοργανιςμό. ε δεφτερο χρόνο και κατά τθ φάςθ του ιïκοφ πολλαπλαςιαςμοφ πικανότατα πυροδοτοφνται ανοςολογικοί μθχανιςμοί με διζγερςθ τόςο τθσ κυτταρικισ όςο και τθσ χυμικισ ανοςίασ, με ςυνζπεια μία λοιμϊδθσ νόςοσ να προςλαμβάνει χαρακτιρεσ αυτοάνοςθσ νόςου. 11
Ενδείξεισ για τον αυτοάνοςο χαρακτιρα τθσ ΤΠ παρζχονται από τθν παρουςία ςτο περικαρδιακό υγρό προφλεγμονωδών κυτοκινών, όπωσ οι ιντερλευκίνεσ 6 και 8 (IL-6, IL-8) και θ ιντερφερόνθ γ (INF-γ), οι οποίεσ επιςθμαίνεται ότι δεν ανιχνεφονται ςτον ορό, γεγονόσ που υποδθλϊνει εντοπιςμζνθ φλεγμονϊδθ αντίδραςθ. Επιπρόςκετα, ςτον ορό των αςκενϊν ανιχνεφονται αντιπυρθνικά αντιςώματα (ΑΝΑ) ςε ποςοςτό ζωσ και 59%, πολφ υψθλότερο ςε ςχζςθ με ομάδα υγιϊν εκελοντϊν (9,8%) κακϊσ και άλλα αυτοαντιςϊματα. Brucato A,et al. Recurrent pericarditis: Infectious or autoimmune? Autoimmun Rev 2008; 8: 44 47. 12
Είναι αναγκαία θ ειςαγωγι και αντιμετϊπιςθ των αςκενϊν ςε κάκε περίπτωςθ υποτροπιάηουςασ περικαρδίτιδασ? Μείηονα κριτιρια δυςμενοφσ ζκβαςθσ Πυρετόσ >38o C Τποξεία ειςβολι των ςυμπτωμάτων Μεγάλθ (>2cm) ςυλλογι περικαρδιακοφ υγροφ Ενδείξεισ καρδιακοφ επιπωματιςμοφ Ελάςςονα κριτιρια δυςμενοφσ ζκβαςθσ Μυοπερικαρδίτιδα Ανοςοκαταςτολι Μετατραυματικι περικαρδίτιδα Λιψθ αντιπθκτικϊν Απουςία κεραπευτικοφ αποτελζςματοσ μετά από 1 εβδομάδα χοριγθςθσ αςπιρίνθσ ι μθ ςτεροειδϊν αντιφλεγμονωδϊν. 13
ΚΛΙΝΙΚΘ ΕΙΚΟΝΑ - ΕΞΕΛΙΞΘ Οι υποτροπζσ εμφανίηονται με πανομοιότυπθ κλινικι εικόνα,με το οξφ επειςόδιο, μολονότι οι κλινικζσ εκδθλϊςεισ τουσ είναι κατά κανόνα λιγότερο κορυβϊδεισ. Οι υποτροπζσ κακϊσ και τα χρονικά διαςτιματα εμφάνιςθσ ποικίλλουν και εξαρτϊνται κατά βάςθ από : Σθν χορθγοφμενθ αγωγι Σο φφλο Σον αρικμό των ςυμμετεχόντων ςτθ μελζτθ. Maisch B, et al. Eur Heart J. 2004; 25: 587-610. Lange R, et al. N Engl J Med. 2004; 351: 2195-2202. 14
Ο μ.ο των υποτροπϊν αγγίηει το 30% με εφροσ διακφμανςθσ από 10-50%. Σθν πρϊτθ υποτροπι ακολουκεί μία δεφτερθ, ςε ποςοςτό 50% με ςταδιακι μείωςθ των υποτροπϊν και αφξθςθ των χρονικϊν διαςτθμάτων υποτροπισ,μζχρι τθν πλιρθ φφεςθ του φαινομζνου. Imazio M, et al. Arch Intern Med. 2005; 165: 1987-1991. 15
. ΘΕΡΑΠΕΤΣΙΚΘ ΠΡΟΕΓΓΙΘ
Η φαρμακευτικι αντιμετϊπιςθ περιλαμβάνει : τθν αςπιρίνθ και τα μθ ςτεροειδι αντιφλεγμονϊδθ φάρμακα (NSAIDs), τθν κολχικίνθ, τα κορτικοςτεροειδι, τα ανοςοκαταςταλτικά φάρμακα, κακϊσ και ςυνδυαςμοφσ αυτϊν. ε περιπτϊςεισ επιπωματιςμοφ: απόλυτθ ζνδειξθ θ διαδερμικι ι χειρουργικι παροχζτευςθ του υγροφ, ενϊ ςε εξαιρετικά ανκεκτικζσ περιπτϊςεισ ςτθ φαρμακευτικι αγωγι κα πρζπει να εξετάηεται και το ενδεχόμενο περικαρδιεκτομισ. 17
18
NSAIDS Αποτελοφν κυρίαρχο ςτοιχείο τθσ κεραπείασ Σα πρωτόκολλα χοριγθςισ τουσ δεν διαφζρουν από εκείνα που εφαρμόηονται ςτο αρχικό επειςόδιο οξείασ περικαρδίτιδασ. Χορθγοφνται: αςπιρίνθ ιβουπροφζνθ δόςθ 2-4gr θμερθςίωσ (ςε δόςεισ ανά 4-6ϊρεσ), 1,2-3,2gr θμερθςίωσ (ςε δόςεισ ανά 6-8 ϊρεσ) ινδομεκακίνθ 75-225mg (ςε δόςεισ ανά 6-8ϊρεσ), με παρόμοια αποτελεςματικότθτα ςχετικά με τθν φφεςθ του πόνου και τθν καταςτολι τθσ φλεγμονισ, που επιτυγχάνονται ςε ποςοςτό 85-90%. Eur Heart J. 2004; 25: 587-610 Circulation. 2006; 113: 1622-1632 19
it is appropriate to use aspirin before moving to an expensive NSAID. Recurrent Pericarditis Recent Advances and Remaining Questions Ralph Shabetai, MD From the University of California, San Diego, and the Veterans Administration Health Care System, La Jolla, Calif. 20
NSAIDS Αποτελοφν τον ακρογωνιαίο λίκο τθσ κεραπείασ Σα πρωτόκολλα χοριγθςισ τουσ δεν διαφζρουν από εκείνα που εφαρμόηονται ςτο αρχικό επειςόδιο οξείασ περικαρδίτιδασ. Χορθγοφνται: αςπιρίνθ ιβουπροφζνθ δόςθ 2-4gr θμερθςίωσ (ςε δόςεισ ανά 4-6ϊρεσ), 1,2-3,2gr θμερθςίωσ (ςε δόςεισ ανά 6-8 ϊρεσ) ινδομεκακίνθ 75-225mg (ςε δόςεισ ανά 6-8ϊρεσ), με παρόμοια αποτελεςματικότθτα ςχετικά με τθν φφεςθ του πόνου και τθν καταςτολι τθσ φλεγμονισ, που επιτυγχάνονται ςε ποςοςτό 85-90%. Eur Heart J. 2004; 25: 587-610 Circulation. 2006; 113: 1622-1632 21
Η ιβουπροφζνθ χρθςιμοποιείται ςυχνότερα λόγω : i. του χαμθλότερου ποςοςτοφ ανεπικφμθτων ενεργειϊν, ii. iii. τθσ ευνοϊκισ τθσ επίδραςθσ ςτθ ςτεφανιαία ροι του μεγάλου εφρουσ των ςυνιςτϊμενων δόςεων του φαρμάκου. Η ινδομεκακίνθ κα πρζπει να αποφεφγεται ςε αςκενείσ με ςτεφανιαία νόςο λόγω τθσ αρνθτικισ τθσ επίδραςθσ ςτθ ςτεφανιαία ροι. 22
Διάρκεια κεραπείασ Η διάρκεια χοριγθςθσ κυμαίνεται από θμζρεσ ζωσ εβδομάδεσ (με προοδευτικι μείωςθ τθσ δόςθσ) ανάλογα με τθ ςοβαρότθτα τθσ κλινικισ εικόνασ και τθν ανταπόκριςθ ςτθν αγωγι. 23
Πριν από κάκε μείωςθ δόςθσ κα πρζπει: i. να ζχουν ελεγχκεί απόλυτα τα ςυμπτϊματα, ii. θ CRP να ζχει επανζλκει ςε φυςιολογικά επίπεδα, iii. θ περικαρδιακι ςυλλογι να ζχει απορροφθκεί ι τουλάχιςτον μειωκεί ςθμαντικά. Η κεραπεία με NSAIDs απαιτεί ςυγχοριγθςθ αναςτολζων αντλίασ πρωτονίων για γαςτροπροςταςία. Maisch B; The Task force on the diagnosis and management of pericardial diseases of the European society of cardiology. Eur Heart J 2004; 25: 587-610. 24
25
Κολχικίνθ 26
Κολχικίνθ Προτάκθκε για πρϊτθ φορά για τθν κεραπεία τθσ υποτροπιάηουςασ περικαρδίτιδασ το 1987 από τον Rodriguez de La Serna, μετά από τθν αποδεδειγμζνθ αποτελεςματικότθτα τθσ ςτθν πρόλθψθ υποτροπϊν πολυορογονίτιδασ ςε οικογενι Μεςογειακό πυρετό. Σο 1990, ο Guindo δθμοςίευςε τθν πρϊτθ κλινικι μελζτθ υποςτθρίηοντασ τθν αποτελεςματικότθτα τθσ κολχικίνθσ ςτθν πρόλθψθ των υποτροπϊν από περικαρδίτιδα. Guindo J, Rodriguez de la Serna A, Ramie J et al. Recurrent pericarditis relief with colchicine. Circulation 1990;82 :1117 20.
Σρόποσ δράςθσ Κολχικίνθσ Εμποδίηει τισ μιτϊςεισ ςτον πυρινα των κυττάρων. υνδζεται με τθν tubulin *ουδετερόφιλα+. Εμποδίηει πολυμορφοπυρθνικζσ λειτουργίεσ. Επεμβαίνει ςτθν διακυτταρικι διακίνθςθ του κολλαγόνου. Guindo J, Rodriguez de la Serna A, Ramie J et al. Recurrent pericarditis relief with colchicine. Circulation 1990;82 :1117 20. 28
Απαραίτθτοσ ο αιματολογικόσ ζλεγχοσ : τθσ θπατικισ νεφρικισ λειτουργίασ, κατά τθν ζναρξθ κακϊσ και ζνα (1) μινα μετά τθ χοριγθςθ τθσ κολχικίνθσ!! 29
30
31
120 Αςκενείσ με 1 ο επειςόδιο οξείασ περικαρδίτιδασ. ASP (800mg ανά 6-8 h για 7-10 μζρεσ,ι ASP+COLCH για 3 μινεσ. Πρωτογενζσ τελικό ςθμείο: ΠΟΟΣΟ ΤΠΟΣΡΟΠΩΝ. 10,7% 32,3% υγχοριγθςθ COLCH+ASP υποτριπλαςιάηει το ποςοςτό εμφάνιςθσ υποτροπϊν,βελτιϊνοντασ τον ζλεγχο των ςυμπτωμάτων Εμμονι ςυμπτωμάτων πζρα των 72 h 32
33
84 Αςκενείσ με 1 ο επειςόδιο ΤΠΟΣΡΟΠΙΑΗΟΤΑ περικαρδίτιδασ. ASP,ι ASP+COLCH για 6 μινεσ. Πρωτογενζσ τελικό ςθμείο: ΠΟΟΣΟ ΝΕΑ ΤΠΟΣΡΟΠΘ (μζςοσ χρόνοσ παρακολοφκθςθσ 20 μινεσ) Η αντιμετϊπιςθ τθσ 1 θσ υποτροπισ με COLC,υποδιπλαςιάηει τα ποςοςτά επόμενθσ υποτροπισ. 24% 50,6% 34
35
COlchicine for Recurrent Pericarditis (CORP): a multicenter, double-blind randomized controlled trial. Presenter: Massimo Imazio, MD, FESC on behalf of the CORP Investigators Cardiology Dpt. Maria Vittoria Hospital, ASLTO2, Torino, Italy 36
Background I. Recurrences are reported in 30% of patients (range 10-50%) after pericarditis; II. Colchicine is a promising drug for pericarditis treatment and prevention according to nonrandomised studies, and COPE-CORE trials*. RRR= -53% RRR= -66% RRR=Relative Risk Reduction *= single-center, open-label RCTs *COPE- Circulation 2005;112:2012-6; *CORE- Arch Int Med 2005;165:1987-91 37
Objective To evaluate the efficacy and safety of colchicine for the secondary prevention of pericarditis (recurrence prevention); Specific condition to test: first recurrence of pericarditis (reported recurrence rate: 50% according to CORE study). 38
Study design and setting Design: Prospective, randomized, doubleblind, placebo-controlled, multicenter trial; Setting: 4 general hospital in North of Italyurban areas (Torino, Bergamo, Bolzano, Savigliano-Cuneo); Patients: 120 patients with a first recurrence of pericarditis (sample size to detect a difference 50 vs 25% in recurrence rate between placebo and colchicine with a power of 80% using a 2-sided p=0.05 level test). 39
Inclusion criteria 1. Definite diagnosis of recurrent pericarditis (first recurrence); 2. Age 18 years; 3. Informed consent. Criteria for recurrent pericarditis: J Cardiovasc Med 2007; 8: 830-4 40
Intervention and End-points aspirin, 800-1000mg (or ibuprofen, 600mg) orally every 8 hours for 7-10 days (1 st choice); prednisone, 0.2-0.5 mg/kg/day for 4 weeks (2 nd choice), for all gradual tapering; Colchicine/Placebo: 1.0 mg BID for 1 day then 0.5mg BID for 1 month (Pts >= 70Kg); 0.5 mg BID for 1 day then 0.5mg for 1 month (Pts<70Kg) 41
COlchicine for Reccurant Pericarditis (CORP) 24% 55% τουσ 18 μινεσ τα ποςοςτά υποτροπισ ιταν 24% και 55% αντίςτοιχα ςτισ υπο μελζτθ ομάδεσ 42
Concomitant therapies for recurrent pericarditis (adjunct to placebo/colchine) 43
Safety and Drug Withdrawal 44
Comparison of study results with other published work 60 50 51 RRR= -53% % 40 30 20 10 24 Placebo Colchicine 0 CORE NR= not randomised, ROL= randomised, open label; RRR-relative risk reduction 45
Meta-analysis of published trials Imazio M et al. submitted 46
Limitations Our findings might not be generalizable to other settings or other patient populations Colchicine is not registered for the prevention of pericarditis in North America or Europe and its use as such is off-label Our limited sample size might have precluded the identification of certain adverse effects Only first recurrence of pericarditis (not multiple) Only adults (may not apply to paediatric populations) Bacterial and neoplastic etiologies were excluded Patients with transaminases elevation, or severe liver disease, elevated creatinine, and patients with myopathy, blood dyscrasias or gastrointestinal disease were excluded Women who are pregnant, lactating, or women of childbearing potential without sufficient contraceptive protection were excluded. 47
COlchicine for Post-Pericardiotomy Syndrome (COPPS) and Post-Operative Atrial Fibrillation (POAF) prevention study: a multicenter, double-blind randomized controlled trial. Presenter: Massimo Imazio, MD, FESC on behalf of the COPPS Investigators E-mail: massimo_imazio@yahoo.it Cardiology Dpt. Maria Vittoria Hospital, ASLTO2, Torino, Italy
Herz. 2002;27:791-4 25 20 21,9 P<0.135 17,1 Prospective, double-blind design 163 patients; colchicine 1.5mg/day for 1 month % 15 10 5 0 10,6 PPS rate 52/163 (31%) excluded (complications, intolerance, noncompliance) PPS at 3 months (placebo vs. colchicine: 14/64 vs.5/47 Placebo Colchicine All
Κορτικοςτεροειδι : πότε χρθςιμοποιοφνται ; Αςκενείσ με επθρεαςμζνθ γενικι κατάςταςθ. Περιπτώςεισ αποτυχίασ των NSAIDs. υχνζσ και δυςχερώσ ελεγχόμενεσ υποτροπζσ. Ζνδειξθ κατθγορίασ IIa με επίπεδο τεκμθρίωςθσ C. 50
Κορτικοςτεροειδι Ο πόνοσ, ο πυρετόσ και θ λευκοκυττάρωςθ υποχωροφν από τθν 1 θ μζρα με 1-1.5 mg/kg/day prednisone. Ακολουκεί ςταδιακι μείωςθ και απόςυρςθ ςε διάςτθμα 3 μθνϊν. ε επανεμφάνιςθ ςυμπτωμάτων: επιςτρζφουμε ςτθν τελευταία δόςθ που τα κατζςτειλε, τθν διατθροφμε για 2-3 εβδομάδεσ και κάνουμε νζα προςπάκεια απόςυρςθσ με προςκικθ NSAIDs. Κάκε μείωςθ δόςθσ προχποκζτει,ότι ο αςκενισ είναι αςυμπτωματικόσ και θ CRP φυςιολογικι. Am J Cardiol. 2006; 98: 267-271 Eur Heart J. 2004; 25: 587-610. 51
52
Corticosteroids for Recurrent Pericarditis High Versus Low Doses: A Nonrandomized Observation Massimo Imazio, MD; Circulation. 2008 64.7% 32% Τψθλότερσ δόςεισ πρεδνιηόνθσ προκαλοφςε: Περιςςότερεσ ανεπικφμθτεσ ενζργειεσ, Τποτροπζσ, Αυξθμζνθ νοςθρότθτα. Circulation,2008 ;118:667-671 53
Θμεριςια δόςθ πρεδνιηόνθσ (mg) Ρυκμόσ μείωςθσ (tapering) Circulation,2008 ;118:667-671 54
Intrapericardial therapy Intrapericardial glucocorticoid therapy to achieve high local glucocorticoid concentrations while minimizing systemic toxicity. Triamcinolone (300 to 600 mg/m2 given in 100 ml of isotonic saline at body temperature) as a single injection. Using a flexible pericardioscope, the medication can be delivered into the pericardial space, even in the absence of effusion. 55
Ανοςοκαταςταλτικά Η κεραπεία με φάρμακα όπωσ θ αηακιοπρίνθ 75-100mg (~2 3 mg/kg θμερθςίωσ) και θ κυκλοφωςφαμίδθ, είναι μία εναλλακτικι λφςθ αντί των κορτικοςτεροειδϊν, αλλά θ δθμοςιευμζνθ εμπειρία είναι εξαιρετικά περιοριςμζνθ. Πτωχά δεδομζνα αφοροφν ςτθ χοριγθςθ μεκοτρεξάτθσ και κυκλοςπορίνθσ. 56
υνδυαςμοί φαρμάκων ε ανκεκτικζσ μορφζσ υποτροπιάηουςασ περικαρδίτιδασ με μθ ικανοποιθτικό ζλεγχο του πόνου και ςυχνζσ υποτροπζσ, ςυχνά απαιτείται ςυνδυαςμόσ φαρμάκων. τουσ ςυνδυαςμοφσ κα πρζπει να περιλαμβάνονται 2-3 φάρμακα. Αςπιρίνθ ι NSAIDs ςτισ ςυνιςτϊμενεσ δόςεισ, προςαρμοςμζνθ δόςθ κολχικίνθσ και εφόςον υπάρχει ιςχυρι ζνδειξθ, κορτικοςτεροειδι, ςε χαμθλό δοςολογικό ςχιμα με πολφ προοδευτικι μείωςθ τθσ δόςθσ ςε βάκοσ χρόνου. Imazio M, et al. Treatment of refractory recurrent pericarditis. J Cardiovasc Med (Hagerstown) 2007; 8: 748-753. 57
58
Περικαρδιεκτομι ε ςυχνζσ, ζντονα ςυμπτωματικζσ και ανκεκτικζσ ςτθ φαρμακευτικι αγωγι υποτροπζσ (ζνδειξθ κατθγορίασ ΙΙa με επίπεδο τεκμθρίωςθσ Β). Η αφαίρεςθ του περικαρδίου κα πρζπει να είναι πλιρθσ, μζχρι τθν ρίηα των μεγάλων αγγείων γιατί θ ατελισ,κα ευοδϊςει τθν υποτροπι των ςυμπτωμάτων. Eur Heart J. 2004; 25: 587-610 59
Cardiac troponin I in acute pericarditis. OBJECTIVES: This study was designed to investigate the prognostic value of cardiac troponin I (ctni) in viral or idiopathic pericarditis. BACKGROUND: Idiopathic acute pericarditis has been recently reported as a possible cause of nonischemic release of ctni. The prognostic value of this observation remains unknown. CONCLUSIONS: In viral or idiopathic acute pericarditis ctni elevation is frequently observed and commonly associated with young age, male gender, ST-segment elevation, and pericardial effusion at presentation. ctni increase is roughly related to the extent of myocardial inflammatory involvement and, unlike acute coronary syndromes, is not a negative prognostic marker. J Am Coll Cardiol 2003 Dec 17;42(12):2144-8 60
ΠΟΟΣΑ ΤΠΟΣΡΟΠΗ Ιδιοπακισ 25% Δευτεροπακισ 57% ουραιμία, νεοπλαςίεσ, αυτοάνοςααυτοφλεγμονϊδθ νοςιματα, TBC, ζμφραγμα μυοκαρδίου, περικαρδιεκτομι, ακτινοβολία μεςοκωρακίου 61 Imazio M et all. Risk of constrictive pericarditis after acute pericarditis. Circulation 2011; 124: 1270-1275.
Adverse Events After a Mean Follow-Up of 60 Months Adverse Event Idiopathic or Viral (n=416) Specific Etiology (n=84) P Recurrent chest pain (n=85) 62 (14.9) 23 (27.4) 0.006 Recurrent pericarditis (n=152) 104 (25.0) 48 (57.1) <0.001 Cardiac tamponade (n=22) 5 (1.2) 17 (20.2) <0.001* Chronic constrictive pericarditis (n=9) 2 (0.48) 7 (8.3) <0.001* 63 Circulation 2011;124:1270-1275.
Event-free survival in patients with (black line) or without (gray line) a specific (nonidiopathic/nonviral) etiology of acute pericarditis. Imazio M et al. Circulation 2011;124:1270-1275 64
Imazio M, Brucato A, Adler Y. Prognosis of Idiopathic Recurrent Pericarditis as Determined from Previously Published Reports. Am J Cardiol 2007; 100: 1026 1028
ασ ευχαριςτώ πολφ 66