Πανεπιζηήμιο Πειπαιώρ

Transcript

1 Πανεπιζηήμιο Πειπαιώρ Σμήμα Γιδακηικήρ ηηρ Σεσνολογίαρ και Ψηθιακών ςζηημάηων ΜΔΣΑΠΣΤΥΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΟΤΓΧΝ «Γιδακηικήρ ηηρ Σεσνολογίαρ & Φηθιακών ςζηημάηυν» Καηεύθςνζη: Ηλεκηπονική Μάθηζη Μεηαπηςσιακή Γιπλωμαηική Δπγαζία Η επαγγελμαηική ανάπηςξη ηων εκπαιδεςηικών και οι Σ.Π.Δ. ζηην εκπαίδεςζη Μεηαπηςσιακόρ θοιηηηήρ: Κωνζηανηίνορ Βοςηζινάκηρ (ΑΜ: 0505) Δπιβλέποςζα καθηγήηπια Φωηεινή Παπαζκεςά Πειπαιάρ 2009

2 Περίληψη Ζ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ είλαη ζπλπθαζκέλε κε ηελ πξνζσπηθή βειηίσζε, ηελ αιιαγή ηνπ ηξφπνπ ζθέςεο, ηελ αλαβάζκηζε ηεο πξνεγνχκελεο εκπεηξίαο θαη ηελ απφθηεζε λέσλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ. Ζ εθηίκεζε απηή ζηάζεθε ε αθνξκή ψζηε λα αλαδεηεζεί ε εζηηαζκέλε ζρέζε κεηαμχ ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο θαη ησλ θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ πνπ πξέπεη λα απνθηήζνπλ νη εθπαηδεπηηθνί ζηηο Σ.Π.Δ., γηα ηελ αμηνπνίεζή ηνπο ζηε δηδαθηηθή πξάμε θαη γεληθφηεξα ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Σν εξεπλεηηθφ καο πξφβιεκα, δηεξεπλψληαο ηε ζρέζε ηεο Δπαγγεικαηηθήο Αλάπηπμεο, κε ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ κέζα απφ επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ., εζηηάδεη ζηελ παξνπζίαζε θαη κειέηε ηνπ Μνληέινπ Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ UNESCO ICT- CST, απνζθνπψληαο ζηε δηεξεχλεζε ηεο ζπλάθεηαο ησλ ηθαλνηήησλ πνπ απνθηψληαη κέζσ απηνχ, ζε ζχγθξηζε κε ηα ηξέρνληα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ. πνπ έρνπλ πινπνηεζεί γηα ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηεο Α/ζκηαο θαη Β/ζκηαο Δθπαίδεπζεο ζηελ Διιάδα θαη απνζθνπνχλ ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε ζηνλ ηνκέα ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Μέζα απφ ηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία επηδηψθεηαη: - Ζ αλάδεημε ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, κέζα απφ ηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. - Ζ αλάδεημε ηεο αλαγθαηφηεηαο εθαξκνγήο ελφο Μνληέινπ Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ σο Πξφηππν. - H παξνπζίαζε ηνπ Γηεζλνχο Μνληέινπ Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ ICT-CST ηεο UNESCO. - Ζ παξνπζίαζε ηνπ ζπλφινπ ησλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ απφθηεζεο ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. θαηά ηελ ηειεπηαία 10εηία ζηνλ ειιεληθφ εθπαηδεπηηθφ ρψξν. - Ζ ζπζρέηηζε ησλ δηδαθηηθψλ ζηφρσλ ησλ ειιεληθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ ζηηο Σ.Π.Δ. κε ην Μνληέιν ICT-CST. - Ζ αμηνπνίεζε ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ζηελ ειιεληθή εθπαηδεπηηθή πξαγκαηηθφηεηα. - Ζ εμαγσγή ρξήζηκσλ ζπκπεξαζκάησλ, ζρεηηθά κε ηα ειιεληθά επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ. γηα εθπαηδεπηηθνχο

3 Ευχαριστίες Ζ παξνχζα Μεηαπηπρηαθή Γηπισκαηηθή Δξγαζία εθπνλήζεθε ζην πιαίζην ησλ ζπνπδψλ κνπ, ζην Μεηαπηπρηαθφ Πξφγξακκα πνπδψλ «Γηδαθηηθή ηεο Σερλνινγίαο θαη Φεθηαθά πζηήκαηα» (Καηεχζπλζε Ζιεθηξνληθή Μάζεζε), ηνπ Σκήκαηνο Γηδαθηηθήο ηεο Σερλνινγίαο θαη Φεθηαθψλ πζηεκάησλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Πεηξαηψο. Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά, ηελ επηβιέπνπζα θαζεγήηξηά κνπ θ. Φσηεηλή Παξαζθεπά, Δπίθνπξε Καζεγήηξηα ηνπ Σκήκαηνο Γηδαθηηθήο ηεο Σερλνινγίαο θαη Φεθηαθψλ πζηεκάησλ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Πεηξαηψο, γηα ηελ επθαηξία πνπ κνπ έδσζε λα ζπλεξγαζηψ καδί ηεο, θαζψο θαη γηα ηελ θαζνδήγεζε θαη ηε ζπκβνιή ηεο ζηελ νινθιήξσζε ηεο εξγαζίαο κνπ. Θα ήζεια επίζεο λα εθθξάζσ ηηο ζεξκφηαηεο επραξηζηίεο κνπ ζηνλ Αλαπιεξσηή Καζεγεηή ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Πεηξαηψο, θ. Γεκήηξην Γ. άκςσλ, γηα ηε βνήζεηά ηνπ, θαζψο θαη ηελ εζηθή ζηήξημε πνπ κνπ παξείρε θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο εθπφλεζεο ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο. Σέινο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνπο γνλείο κνπ, ηνλ αδειθφ κνπ θαη ηνπο θίινπο κνπ, γηα ηελ ακέξηζηε ππνζηήξημή ηνπο θαζ φιε ηε δηάξθεηα ησλ κεηαπηπρηαθψλ κνπ ζπνπδψλ. Αζήλα, Φεβξνπάξηνο 2009 Κψζηαο Βνπηζηλάθεο - 3 -

4 Πίνακας Περιεχομένων Πεπίλητη Δςσαπιζηίερ Πίνακαρ Πεπιεσομένυν Διζαγυγή ΘΔΩΡΗΣΙΚΟ ΜΔΡΟ Γενικοί όποι Δπεςνηηικό ππόβλημα Η επαγγελμαηική ανάπηςξη ηυν εκπαιδεςηικών υρ γενικόρ όπορ (Teacher Professional Development - TPD) Οπιζμοί Δπαγγελμαηικήρ Ανάπηςξηρ & Ικανοηήηυν. Δπιζηημονική θεμελίυζη όπυν Δπαγγελμαηική ανάπηςξη εκπαιδεςηικών Ικανόηηηερ (Competencies) Η αναγκαιόηηηα ηηρ επαγγελμαηικήρ ανάπηςξηρ ηυν εκπαιδεςηικών Οι Σεσνολογίερ ηηρ Πληποθοπίαρ και ηυν Δπικοινυνιών ζηην εκπαίδεςζη Η επιμόπθυζη ηυν εκπαιδεςηικών ζηιρ Σ.Π.Δ. υρ παπάγονηαρ επαγγελμαηικήρ ανάπηςξηρ Κπιηήπια επιλογήρ επεςνηηικού πποβλήμαηορ Μονηέλα ανάπηςξηρ ικανοηήηυν Παπελθόν, παπόν και μέλλον Γενική θεώπηζη Μονηέλα Ανάπηςξηρ Ικανοηήηυν ζηη ζσεδίαζη και αξιολόγηζη επιμοπθυηικών ππογπαμμάηυν Η εξέλιξη ηυν ικανοηήηυν ηυν εκπαιδεςηικών ζηο σπόνο Παπαδοζιακέρ εκπαιδεςηικέρ ανηιλήτειρ Νέα διδακηικά ππόηςπα Νέερ Δκπαιδεςηικέρ Σεσνολογίερ Ιζηοπική αναδπομή απόκηηζηρ ικανοηήηυν ζηιρ Σ.Π.Δ Γιεθνή επιμοπθυηικά ππογπάμμαηα Σο Πλαίζιο Ππογπάμμαηορ Δπιμόπθυζηρ ηος Παιδαγυγικού Ινζηιηούηος, για επιμοπθυηέρ εκπαιδεςηικών ζηην αξιοποίηζη ηυν Σ.Π.Δ Απόκηηζη καηάλληλυν ικανοηήηυν ζηιρ Σ.Π.Δ. μέζα από επιμοπθυηικά ππογπάμμαηα ζηην Δλλάδα Γιαπιζηώζειρ EΡΔΤΝΗΣΙΚΟ ΜΔΡΟ Σο Γιεθνέρ Μονηέλο Ικανοηήηυν: UNESCO ICT Competency Standards for Teachers [ ICT-CST ] Διζαγυγή Αναλςηική παποςζίαζη ηος Μονηέλος UNESCO ICT-CST Πλαίζιο Πολιηικήρ ηος Μονηέλος [Policy Framework] Δπαγγελμαηική ανάπηςξη δαζκάλυν και εκπαιδεςηική μεηαππύθμιζη Υπήζη ηος Μονηέλος και ποπείερ ανάπηςξηρ ςζηαηικά και πποζεγγίζειρ ηος Πλαιζίος Ππογπάμμαηορ ποςδών ηος Μονηέλος ICT-CST

5 3.4.1 Η Πποζέγγιζη ηος «ηοισειώδοςρ ηεσνολογικού αλθαβηηιζμού» Η πποζέγγιζη ηηρ «Δμβάθςνζηρ ηηρ Γνώζηρ» Η πποζέγγιζη ηηρ «Γημιοςπγίαρ Γνώζηρ» Γενικοί Γιδακηικοί κοποί & Ικανόηηηερ ηυν Γαζκάλυν πος διαηπέσοςν ηιρ ηπειρ πποζεγγίζειρ ηος Μονηέλος ICT-CST Αναλςηικό Ππόγπαμμα ποςδών ηος Μονηέλος ICT-CST (Syllabus) Αναλςηικό Ππόγπαμμα ποςδών Μονηέλος ICT-CST, για ηην Πποζέγγιζη ηος «ηοισειώδοςρ Σεσνολογικού Αλθαβηηιζμού» Αναλςηικό Ππόγπαμμα ποςδών Μονηέλος ICT-CST, για ηην Πποζέγγιζη ηηρ «Δμβάθςνζηρ Γνώζηρ» Αναλςηικό Ππόγπαμμα ποςδών Μονηέλος ICT-CST, για ηην Πποζέγγιζη ηηρ «Γημιοςπγίαρ Γνώζηρ» Οδηγίερ εθαπμογήρ ηος Μονηέλος από θοπείρ εκπαιδεςηικού ζσεδιαζμού Δπίπεδα αξιοποίηζηρ ηος Μονηέλος Αηομική σπήζη ηος Μονηέλος Υπήζη από Δκπαιδεςηικούρ Οπγανιζμούρ Υπήζη από θοπείρ σάπαξηρ πολιηικήρ και εκπαιδεςηικούρ ζσεδιαζηέρ σόλια - Παπαηηπήζειρ ςγκπιηική μελέηη ηόσυν ηος Μονηέλος ICT-CST με ηοςρ ανηίζηοισοςρ ηυν ελληνικών επιμοπθυηικών ππογπαμμάηυν ζηιρ Σ.Π.Δ Μεθοδολογία έπεςναρ Σο Δπιμοπθυηικό Ππόγπαμμα Δκπαιδεςηικών Ππυηοβάθμιαρ και Γεςηεποβάθμιαρ Δκπαίδεςζηρ: «Δπιμόπθυζη εκπαιδεςηικών ζηην αξιοποίηζη ηυν Σ.Π.Δ. ζηην Δκπαίδεςζη» (Π1) ύγκπιζη Γιδακηικών ηόσυν ηος Αναλςηικού Ππογπάμμαηορ Δπιμόπθυζηρ Δκπαιδεςηικών Α Δπιπέδος (Π1), με αςηούρ ηος Μονηέλος ICT-CST Σο Δπιμοπθυηικό Ππόγπαμμα Δκπαιδεςηικών Ππυηοβάθμιαρ και Γεςηεποβάθμιαρ Δκπαίδεςζηρ: «Δπιμόπθυζη Δκπαιδεςηικών ζηην Υπήζη και Αξιοποίηζη ηυν Σ.Π.Δ. ζηην Δκπαιδεςηική Γιδακηική Γιαδικαζία» Πεπιγπαθή Ππογπάμμαηορ Δπιμόπθυζηρ ύγκπιζη Γιδακηικών ηόσυν ηος Αναλςηικού Ππογπάμμαηορ Δπιμόπθυζηρ Δπιμοπθυηών Β Δπιπέδος, με αςηούρ ηος Πποηύπος ICT-CST ηηρ UNESCO ύγκπιζη Γιδακηικών ηόσυν ηος Αναλςηικού Ππογπάμμαηορ Δπιμόπθυζηρ Δκπαιδεςηικών Β Δπιπέδος, με αςηούρ ηος Πποηύπος ICT-CST ηηρ UNESCO ύγκπιζη πεπιεσομένος ελληνικών επιμοπθυηικών ππογπαμμάηυν και Μονηέλος ICT-CST ύγκπιζη μεθοδολογικών πποζεγγίζευν ελληνικών επιμοπθυηικών ππογπαμμάηυν και Μονηέλος ICT-CST σολιαζμόρ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ - ΠΡΟΣΑΔΙ Βαζικέρ διαπιζηώζειρ και ζςμπεπάζμαηα έπεςναρ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΙΝΑΚΑ ΑΚΡΩΝΤΜΙΩΝ ΚΑΙ ΤΝΣΟΜΟΓΡΑΦΙΩΝ

6 Εισαγωγή Ενχκε ζηελ επνρή ξαγδαίσλ αιιαγψλ φισλ ησλ ηνκέσλ ηεο δσήο καο. Οη λέεο ηερλνινγίεο δηεηζδχνπλ ζε θάζε ηνκέα ηεο αλζξψπηλεο δξαζηεξηφηεηαο θαη εκθαλίδνληαη ηθαλέο λα δηαδξακαηίζνπλ θαζνξηζηηθφ ξφιν θαη ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία ηνπ 21 νπ αηψλα. Δίλαη πιένλ θαλεξφ πσο νη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα πξνζαξκνζηνχλ ζε απηέο ηηο αιιαγέο γηα λα αληαπεμέιζνπλ ζηηο λέεο απαηηήζεηο. Οη ππνινγηζηέο πιένλ εηζέξρνληαη κε γξήγνξνπο ξπζκνχο ζην ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο θαη νη εθπαηδεπηηθνί θαινχληαη φρη απιά λα είλαη γλψζηεο ρεηξηζκνχ ηνπο αιιά λα είλαη ζε ζέζε λα ηνπο αμηνπνηήζνπλ παηδαγσγηθά ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία ψζηε λα ιακβάλνπλ πςειφηεξα καζεζηαθά νθέιε απφ ηνπο καζεηέο ηνπο. Ζ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε απνθηά λέεο δηαζηάζεηο πνπ εκπεξηέρνπλ ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ δεμηνηήησλ γηα ηελ επηηπρή αμηνπνίεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαηδεπηηθή ηνπο πξαθηηθή. Σν εξψηεκα πνπ ηίζεηαη είλαη: Πνην είλαη ην είδνο ησλ δεμηνηήησλ πνπ νη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα απνθηήζνπλ, πξνθεηκέλνπ λα είλαη απνηειεζκαηηθνί ζε έλα λέν καζεζηαθφ πεξηβάιινλ, ην νπνίν βαζίδεηαη ζηηο Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ); Ζ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία έρεη σο ζθνπφ λα δηεξεπλήζεη ηελ επηζηεκνληθή πεξηνρή, πνπ αθνξά ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζε ζρέζε κε ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ δεμηνηήησλ ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Μέζα απφ ηε ζπγθεθξηκέλε εξγαζία ζα παξνπζηαζηεί αλαιπηηθά ην Μνληέιν Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ UNESCO ICT-CST (Competency Standards for Teachers), ην νπνίν παξνπζηάζηεθε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2008 απφ ηελ UNESCO θαη θηινδνμεί λα απνηειέζεη γλψκνλα ζηα επηκνξθσηηθά εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα παγθνζκίσο. H UNESCO (United Nations Educational Scientific and Cultural Organization) δεκηνπξγήζεθε ζηηο 18 Ννεκβξίνπ ηνπ Πξφθεηηαη γηα ηνλ Δθπαηδεπηηθφ Δπηζηεκνληθφ θαη Πνιηηηζηηθφ Οξγαληζκφ ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ. ηφρνο ηνπ Οξγαληζκνχ απηνχ είλαη ε παγίσζε ηεο παγθφζκηαο εηξήλεο, κέζα απφ ηελ επηθνηλσλία ησλ ιαψλ δηα ηεο εθπαίδεπζεο, ησλ θπζηθψλ θαη θνηλσληθψλ επηζηεκψλ θαη ηνπ πνιηηηζκνχ. Μέζα ζ απηά ηα πιαίζηα ε UNESCO απνηειεί έλα δηεζλέο θέληξν επηθνηλσλίαο αιιά θαη εξγαζηήξην ηδεψλ ζηε δεκηνπξγία πξνηχπσλ ζηε ζπλνκνιφγεζε δηεζλψλ ζπλζεθψλ ζε πιείζηα αλαδπφκελα πξνβιήκαηα. ηε ζπλέρεηα ηεο εξγαζίαο, ζα γίλεη ζπγθξηηηθή κειέηε ηνπ Μνληέινπ ηεο UNESCO κε ηα αληίζηνηρα ειιεληθά πξνγξάκκαηα απφθηεζεο ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηηο - 6 -

7 Σ.Π.Δ. κέζα απφ ηηο αληίζηνηρεο επηκνξθσηηθέο δξάζεηο ηνπ Τπνπξγείνπ Δζληθήο Παηδείαο θαη Θξεζθεπκάησλ θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία. Αλαιπηηθά ζηε ζπγθεθξηκέλε δηπισκαηηθή εξγαζία παξνπζηάδνληαη αλά θεθάιαην ηα εμήο: ην Πξώην Κεθάιαην νξίδνληαη θαη δηαζαθελίδνληαη νη γεληθνί φξνη «Δπαγγεικαηηθή Αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ» (Teacher s Professional Development), «Ηθαλφηεηεο» (Competencies), «Δπαγγεικαηηθή Αλάπηπμε ζηνλ ηνκέα ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε» θαη «Απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε». Μέζα απφ ηελ Πξνβιεκαηηθή πνπ αθνξά ηηο θαηάιιειεο ηθαλφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηήζεη έλαο εθπαηδεπηηθφο, ζην πιαίζην ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπ αλάπηπμεο, γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, παξνπζηάδνληαη ηα θξηηήξηα επηινγήο ηνπ εξεπλεηηθνχ πξνβιήκαηνο πνπ αθνξνχλ ηε κειέηε ηνπ Μνληέινπ Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ ηεο UNESCO «ICT Competency Standards for Teachers» θαη ηε ζχγθξηζή ηνπ κε ηα ηξέρνληα κνληέια αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ πνπ έρνπλ εθαξκνζηεί ή εθαξκφδνληαη απηφ ην δηάζηεκα ζηελ ειιεληθή εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή θαη επηκφξθσζε ησλ δαζθάισλ ζηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία κέζα απφ ηα αληίζηνηρα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα. ην Γεύηεξν Κεθάιαην γίλεηαη παξνπζίαζε θαη αλάιπζε κνληέισλ ηθαλνηήησλ εθπαηδεπηηθψλ, πνπ ζπλδένληαη κε ηελ απνηειεζκαηηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζην δηδαθηηθφ ηνπο έξγν. Αλαιχεηαη ε αλαγθαηφηεηα χπαξμεο πξνηχπσλ ηθαλνηήησλ θαη παξνπζηάδεηαη ε εμέιημή ηνπο κε βάζε ηηο εθπαηδεπηηθέο αλάγθεο ηεο θάζε επνρήο. Παξνπζηάδνληαη δηεζλή επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ. πνπ ζθνπφ είραλ ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, θαζψο θαη πξνγξάκκαηα πνπ πινπνηήζεθαλ ζηελ Διιάδα θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία ζην ρψξν ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο. ην Σξίην Κεθάιαην παξνπζηάδεηαη αλαιπηηθά ην Γηεζλέο Μνληέιν αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ ηεο UNESCO (UNESCO ICT-CST), πνπ ζθνπφ έρεη λα απνηειέζεη έλα θνηλφ ζεκείν αλαθνξάο ζε παγθφζκηα θιίκαθα, ζην ζρεδηαζκφ θαη ζηελ αλάπηπμε επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ αθνξνχλ ηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία θαη ηειηθά ζηε βειηίσζε ησλ πξαθηηθψλ ησλ δαζθάισλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο εξγαζίαο ηνπο. Πεξηγξάθνληαη ιεπηνκεξψο νη αλάγθεο χπαξμεο ελφο ηέηνηνπ Μνληέινπ, φια ηα - 7 -

8 θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηνπ θαη νη ηθαλφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηεζνχλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. πγθεθξηκέλα πεξηγξάθεηαη ην Πιαίζην Πνιηηηθήο ηνπ Πξνηχπνπ, Σν πξνηεηλφκελν Πιαίζην ηνπ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ θαη νη ηφρνη πνπ νδεγνχλ ζηελ απφθηεζε ζπγθεθξηκέλσλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, νη νπνίνη δηαηξέρνπλ ην ζχλνιν ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο θαη έρνπλ λα θάλνπλ κε ηελ Παηδαγσγηθή, Σν Πξφγξακκα πνπδψλ, ηε ρνιηθή Οξγάλσζε, ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε, ηελ Οξγάλσζε θαη Γηαρείξηζε ηάμεο θαη ηελ Δπαγγεικαηηθή Αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. ια ηα πξνεγνχκελα επίπεδα μεθηλνχλ απφ ην ζηάδην ηεο απφθηεζεο αξρηθήο ηερλνινγηθήο γλψζεο, πξνρσξνχλ ζην επίπεδν εκβάζπλζεο ηεο γλψζεο θαη νινθιεξψλνληαη κε ην αλψηαην επίπεδν ηεο δεκηνπξγίαο λέαο γλψζεο. ην θεθάιαην απηφ πεξηγξάθνληαη επίζεο νη ηνκείο αμηνπνίεζεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ Μνληέινπ πνπ αθνξά ηελ αηνκηθή ρξήζε, ηελ αμηνπνίεζή ηνπ απφ εθπαηδεπηηθνχο νξγαληζκνχο αιιά θαη απφ ηνπο Φνξείο ράξαμεο Πνιηηηθήο. ην Σέηαξην Κεθάιαην παξνπζηάδνληαη ηα ειιεληθά Δπηκνξθσηηθά Πξνγξάκκαηα Δθπαηδεπηηθψλ πνπ αθνξνχλ ηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, ηα νπνία έρνπλ πινπνηεζεί θαηά ηελ πεξίνδν θαη γίλεηαη παξνπζίαζε ησλ ζηφρσλ ησλ Πξνγξακκάησλ απηψλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ πνπ αλακέλεηαη λα απνθηεζνχλ κεηά ηελ νινθιήξσζή ηνπ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. Γίλεηαη ε ιεπηνκεξήο ζχγθξηζή ηνπο κε ην Γηεζλέο Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO, κε ζθνπφ λα δηαπηζησζεί ε ζπλάθεηα ησλ ζθνπψλ θαη ησλ ζηφρσλ θαη εληνπίδνληαη νη νκνηφηεηεο θαη νη δηαθνξέο κεηαμχ ηνπο. ην Πέκπην θεθάιαην, παξνπζηάδνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ ζθνπεχνπλ λα δψζνπλ ηηο απαληήζεηο ζηηο πηπρέο ηνπ εξεπλεηηθνχ καο πξνβιήκαηνο πνπ εμάγνληαη κέζα απφ ηε ζπγθξηηηθή κειέηε ησλ ειιεληθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο Σ.Π.Δ. κε ην Μνληέιν ICT-CST, κε ηειηθή αθεηεξία ηελ απνζαθήληζε ηνπ ζπλφινπ ησλ ηθαλνηήησλ πνπ απαηηείηαη λα έρεη ν ζχγρξνλνο εθπαηδεπηηθφο ζην πιαίζην ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπ αλάπηπμεο, ψζηε λα κπνξέζεη λα αληαπνθξηζεί ζηηο αλάγθεο ηεο ζχγρξνλεο ηερλνινγηθήο επνρήο θαη λα αμηνπνηήζεη ηηο Σ.Π.Δ. κε ην βέιηηζην ηξφπν ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, δεκηνπξγψληαο ηνπο κειινληηθνχο ηερλνινγηθά θαηαξηηζκέλνπο πνιίηεο ηνπ 21 νπ αηψλα

9 ΘΕΩΡΗΣΙΚΟ ΜΕΡΟ - 9 -

10 1 Γενικοί όποι Δπεςνηηικό ππόβλημα 1.1 Η επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθώλ σο γεληθόο όξνο (Teacher Professional Development - TPD). Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηε ζπλερή εμέιημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. έλα πιαίζην πνπ ραξαθηεξίδεηαη απφ αληηθάζεηο, ξαγδαίεο αιιαγέο, πνιππινθφηεηα θαη αβεβαηφηεηα είλαη βέβαηα δχζθνιν λα πξνζδηνξηζηνχλ νη παξάγνληεο πνπ πξνσζνχλ ηελ απνηειεζκαηηθή επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Ζ εμέιημή ηνπο είλαη κηα δηαδηθαζία ζχλζεηε, απξφβιεπηε θαη εμαξηψκελε απφ ηηο πξνεγνχκελεο εκπεηξίεο, ηελ πξνζπκία, ηηο ηθαλφηεηεο, ηηο θνηλσληθέο ζπλζήθεο θαη ηε ζηήξημε απφ ηνπο ζεζκνχο (Παπαπξνθνπίνπ, 2005). Ζ εθπαηδεπηηθή έξεπλα ησλ ηειεπηαίσλ εηψλ ππνζηεξίδεη φηη νη εθπαηδεπηηθνί αλαπηχζζνληαη επαγγεικαηηθά φηαλ έρνπλ ηε δπλαηφηεηα λα εξεπλνχλ, λα πεηξακαηίδνληαη δεκηνπξγηθά, λα έρνπλ πξφζβαζε ζηελ εμεηδηθεπκέλε γλψζε θαη λα ιεηηνπξγνχλ κέζα ζε έλα ππνζηεξηθηηθφ πιαίζην ζπλεξγαζίαο κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. χκθσλα κε ηε Reimers (2003) ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε, γεληθά, αλαθέξεηαη ζηελ αλάπηπμε ελφο πξνζψπνπ ζηνλ επαγγεικαηηθφ ηνπ/ηεο ξφιν. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ είλαη ε επαγγεικαηηθή βειηίσζε πνπ έλαο δάζθαινο επηηπγράλεη σο απνηέιεζκα ηεο απφθηεζεο απμαλφκελεο εκπεηξίαο θαη ηεο εμέηαζεο ηεο δηδαζθαιίαο ηνπ/ηεο ζπζηεκαηηθά. Ζ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε πεξηιακβάλεη ηελ επίζεκε εκπεηξία (φπσο είλαη ηα εξγαζηήξηα παξαθνινχζεζεο, νη επαγγεικαηηθέο ζπλεδξηάζεηο, θιπ.) θαη ηελ άηππε εκπεηξία (φπσο ε αλάγλσζε ησλ επαγγεικαηηθψλ δεκνζηεχζεσλ, ε παξαθνινχζεζε ηειενπηηθψλ ληνθηκαληέξ, θιπ.). Απηή ε αληίιεςε ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο είλαη, επνκέλσο, επξχηεξε απφ ηελ απιή αλάπηπμε ζηαδηνδξνκίαο, ε νπνία νξίδεηαη σο ε αλάπηπμε πνπ εκθαλίδεηαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο επαγγεικαηηθήο δηαδξνκήο ηνπ δαζθάινπ θαη επξχηεξε απφ ηελ ππεξεζηαθή αλάπηπμε, ε νπνία αθνξά ζηελ παξνρή νξγαλσκέλσλ ελδνζρνιηθψλ πξνγξακκάησλ κε ζθνπφ ηε βειηίσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Γηα πνιιά ρξφληα ε κφλε κνξθή επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ήηαλ ζε εξγαζηήξηα ή βξαρππξφζεζκεο ζεηξέο ζεκηλαξίσλ πνπ πξφζθεξαλ ζηνπο δαζθάινπο λέεο πιεξνθνξίεο γηα κηα ηδηαίηεξε πηπρή ηεο εξγαζίαο ηνπο. Απηφο ήηαλ ζπρλά ν κφλνο ηχπνο θαηάξηηζεο δαζθάισλ θαη ήηαλ ζπλήζσο αλεμάξηεηνο απφ ηελ εξγαζία ηνπο. Μφλν πξηλ κεξηθά ρξφληα, ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ άξρηζε λα ζεσξείηαη σο κηα

11 καθξνπξφζεζκε ζπλερήο δηαδηθαζία κε ζπζηεκαηηθφ πξνγξακκαηηζκφ ψζηε λα πξνσζεί πνιπεπίπεδα ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Χο γεληθφο φξνο, ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε θαζνξίδεηαη σο κηα ζπλερήο δηαδηθαζία κάζεζεο, ε νπνία επεθηείλεηαη απφ ηελ αξρηθή θαηάξηηζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ κέρξη ηε ζπληαμηνδφηεζή ηνπο θαη ζπλίζηαηαη ζηελ: Αξηηφηεηα θαη επάξθεηα ζηελ αλάιεςε ηνπ δηδαθηηθνχ έξγνπ ησλ αληηθεηκέλσλ πνπ αληηζηνηρνχλ ζηελ εηδηθφηεηα ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Αξηηφηεηα θαη επάξθεηα ζηελ αλάιεςε εηδηθψλ θαζεθφλησλ. Αλάιεςε πξσηνβνπιίαο γηα ηε ζπγγξαθή θαη εθπφλεζε δηδαθηηθνχ πιηθνχ, γηα ηελ εηζαγσγή θαηλνηνκηθψλ πξνγξακκάησλ θαη γηα ηελ εθπφλεζε επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ. πκκεηνρή ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζηε δηνίθεζε θαη αμηνιφγεζε ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο. πλέρηζε ησλ ζπνπδψλ, κέζσ ηεο επηκφξθσζεο, ηεο εμεηδίθεπζεο, ησλ κεηαπηπρηαθψλ πξνγξακκάησλ θαη Γπλαηφηεηα αλέιημεο ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα. Ζ ζχλζεηε έλλνηα «επαγγεικαηηθή αλάπηπμε» κπνξεί λα αλαιπζεί ζε ζπληζηψζεο πνπ αληηζηνηρνχλ ζε δηαθξηηά επίπεδα ζηφρσλ θαη πξνηεξαηνηήησλ σο εμήο (φπ. αλαθ. ζηε Φσθηάιε θ. ζπλ. 2005): 1 ν επίπεδν: Δπαγγεικαηηθή αλάπηπμε ρσξίο αιιαγή ηνπ ηππηθνχ status. ηελ πεξίπησζε απηή ν εθπαηδεπηηθφο επηδηψθεη: Νέεο θαη θαιχηεξεο πνηφηεηαο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο πνπ απαηηνχληαη ζηελ εθπαηδεπηηθή πξάμε. Αιιαγή ζηε ζρέζε ηνπ κε ηε ζρνιηθή θνηλφηεηα. Αιιαγή ζε ζηάζεηο θαη πεπνηζήζεηο σο πξνο ην ξφιν ηνπ εθπαηδεπηηθνχ θαη ηνπ ζρνιείνπ Πξνζσπηθή ηθαλνπνίεζε 2 ν επίπεδν: Δπαγγεικαηηθή αλάπηπμε, κε αιιαγή ηνπ ηππηθνχ status ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζην ρψξν ηεο εθπαίδεπζεο. ηελ πεξίπησζε απηή επηδηψθεη: Αλέιημε ζηελ εθπαηδεπηηθή ηεξαξρία

12 Οηθνλνκηθά νθέιε. 3 ν επίπεδν: Δπαγγεικαηηθή αλάπηπμε, κε αιιαγή ηνπ status ηνπ εθπαηδεπηηθνχ εθηφο ζρνιείνπ. ηελ πεξίπησζε απηή επηδηψθεη: Αιιαγή επαγγέικαηνο Κνηλσληθφ θχξνο Ο εθπαηδεπηηθφο, γηα λα επηηειέζεη ζην έπαθξν ην έξγν ην νπνίν αλαιακβάλεη, κε δεδνκέλεο ηηο δηαζηάζεηο ηνπ επαγγεικαηηθνχ ηνπ ξφινπ θαη ηνπο έμσζελ πεξηνξηζκνχο θαη θξαγκνχο ζηνπο νπνίνπο ππφθεηηαη, απφ ηε κία κεξηά πξέπεη λα δηαζέηεη ηνλ αλαγθαίν γλσζηηθφ εμνπιηζκφ, δειαδή: α) γλψζεηο ηνπ αληηθεηκέλνπ δηδαζθαιίαο (ην «ηη»), β) δηδαθηηθέο δεμηφηεηεο/ηθαλφηεηεο (ην «πψο») θαη γ) ζηάζεηο/αληηιήςεηο, γλψζεηο γηα ην ζρνιείν, ηε δηδαζθαιία, ηε κάζεζε (ην «γηαηί»). Απφ ηελ άιιε κεξηά πξέπεη λα δηαζέηεη ζεκειηαθέο πξνζσπηθέο ηδηφηεηεο, ζηάζεηο θαη ηθαλφηεηεο φπσο έκπλεπζε, δεκηνπξγηθφηεηα, ηθαλφηεηα ζηνραζκνχ, δηεξεπλεηηθή ηθαλφηεηα, ηθαλφηεηα ιήςεο απνθάζεσλ, ππεπζπλφηεηα, δηάζεζε θνηλσληθήο πξνζθνξάο θ.α. (Παπαλανχκ, 2005). Κνκβηθφ ζεκείν ζηελ απνηειεζκαηηθή ιεηηνπξγία ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο είλαη ν εθπαηδεπηηθφο, ηνπ νπνίνπ ε επαγγεικαηηθή απφδνζε, αλάπηπμε θαη βειηίσζε απνηειεί κνριφ γηα ηε γεληθφηεξε αλάπηπμε θαη βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο παξερφκελεο εθπαίδεπζεο. Χο εθ ηνχηνπ, επηδηψθεηαη ε βειηίσζε ησλ επαγγεικαηηθψλ πξνζφλησλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ κέζα απφ ζηαζεξέο δηαδηθαζίεο, πνπ αθνξνχλ ηελ αξρηθή θαηάξηηζε, ηελ εηζαγσγηθή επηκφξθσζε θαη ηε ζπλερή ελδνυπεξεζηαθή θαηάξηηζε ή ηε κεηεθπαίδεπζε. Ζ γλψζε αλαλεψλεηαη κε εμαηξεηηθή ηαρχηεηα θαη δηαξθψο λέα ηερλνινγηθά, νηθνλνκηθά θαη επηζηεκνληθά επηηεχγκαηα επεξεάδνπλ θαη κεηαβάιινπλ ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα, ηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία θαη ηε δηδαθηηθή πξαθηηθή. Απηή ε κεηαβαιιφκελε θχζε ηνπ ζρνιείνπ θαη ηεο εθπαίδεπζεο θαζηζηά απαξαίηεηε ηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, πξνθεηκέλνπ ην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα λα πξνζαξκφδεηαη ζηηο θνηλσληθέο θαη πνιηηηζκηθέο απαηηήζεηο ηεο κεηαβηνκεραληθήο επνρήο, αιιά θαη νη εθπαηδεπηηθνί λα βνεζεζνχλ ζηε ζπλεηδεηνπνίεζε ηνπ δχζθνινπ επαγγεικαηηθνχ ηνπο ξφινπ. (Ληγλφο, 2006). Ζ επηκφξθσζε ζπκβάιιεη ζηελ επηηπρία ηεο αιιαγήο φηαλ φινη νη άιινη φξνη είλαη επλντθνί. Ζ επηκφξθσζε είλαη απαξαίηεηε, ζην βαζκφ πνπ εμαζθαιίδεη ηελ πιεξνθφξεζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ, γχξσ απφ ηηο αιιαγέο ζηελ εθπαίδεπζε θαη γεληθά γχξσ απφ ην θνηλσληθνπνιηηηθφ πιαίζην πνπ ηηο ηξνθνδνηεί θαη θαλέλαο εθπαηδεπηηθφο δελ πξφθεηηαη λα ππνζηεξίδεη ηελ εθπαηδεπηηθή αιιαγή

13 αλ δελ έρεη πεηζηεί γηα ηε ιεηηνπξγηθφηεηά ηεο. 1.2 Οξηζκνί Δπαγγεικαηηθήο Αλάπηπμεο & Ιθαλνηήησλ. Δπηζηεκνληθή ζεκειίσζε όξσλ Δπαγγεικαηηθή αλάπηπμε εθπαηδεπηηθώλ (Teacher Professional Development) Ο φξνο «επαγγεικαηηθή αλάπηπμε», παξά ηε ζπλερψο απμαλφκελε ρξήζε ηνπ ηηο ηειεπηαίεο δχν δεθαεηίεο, δελ εκθαλίδεηαη πάληα κε ην ίδην ελλνηνινγηθφ εχξνο. χκθσλα κε ην Γεκεηξφπνπιν (1998) επαγγεικαηηθή αλάπηπμε είλαη ε δηαδηθαζία κέζσ ηεο νπνίαο νη εθπαηδεπηηθνί απνθηνχλ θαη αλαπηχζζνπλ θξηηηθά ηε γλψζε, ηηο δεμηφηεηεο θαη ηε ζπλαηζζεκαηηθή λνεκνζχλε πνπ είλαη απαξαίηεηεο γηα ην ζσζηφ ηξφπν επαγγεικαηηθήο ζθέςεο, ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ πξαθηηθή άζθεζε κε ηα παηδηά θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο ζε θάζε ζηάδην ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο δσήο.. Έλαλ παξφκνην νξηζκφ πηνζεηνχλ νη Fullan & Hangreaves (1992, φπ. αλαθ. ζην Φσθηάιε θ. ζπλ. 2005), θαηά ηνπο νπνίνπο ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε πεξηιακβάλεη ηελ απφθηεζε γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ ζε θαηλνχξγηα ζέκαηα, ηε ζπκπιήξσζε γλψζεσλ πνπ έρνπλ απνθηεζεί απφ παιηά, ηελ πξνψζεζε ηεο δηδαθηηθήο ηθαλφηεηαο, ηελ αλάπηπμε ηεο ηθαλφηεηαο ζπλεξγαζίαο θαη ηε βαζχηεξε ζπλεηδεηνπνίεζε ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. ρήκα 1. Βαζηθά ζπζηαηηθά ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο

14 χκθσλα κε ηνλ νξηζκφ ηεο Grant (1996), ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ππεξβαίλεη ηνλ φξν «εθπαίδεπζε» κε ηελ έλλνηα ηεο απιήο εθκάζεζεο δεμηνηήησλ θαη θαιχπηεη έλαλ νξηζκφ πνπ πεξηιακβάλεη ηα ηππηθά θαη άηππα κέζα πνπ ππνζηεξίδνπλ ηνπο δαζθάινπο φρη κφλν ζην λα κάζνπλ λέεο δεμηφηεηεο αιιά θαη λα αλαπηχμνπλ λέεο ηδέεο ζηελ παηδαγσγηθή θαη ζηελ πξαθηηθή ηνπο θαη λα δηεξεπλήζνπλ λένπο ή πξνεγκέλνπο φξνπο πνπ αθνξνχλ ηελ θαηαλφεζε πεξηερνκέλνπ θαη ησλ πφξσλ. Απηφο ν νξηζκφο ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο πεξηιακβάλεη θαη ηελ ππνζηήξημε ησλ δαζθάισλ, δεδνκέλνπ φηη απηνί αληηκεησπίδνπλ ηηο πξνθιήζεηο πνπ έξρνληαη, ρξεζηκνπνηψληαο ζηελ πξάμε ηνπο εμειηζζφκελνπο φξνπο γηα ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηε δηεξεπλεηηθή κάζεζε. Οη ηξέρνπζεο ηερλνινγίεο πξνζθέξνπλ ζηνπο δαζθάινπο ηνπο πφξνπο γηα λα αληηκεησπίζνπλ απηέο ηηο πξνθιήζεηο θαη ηνπο παξέρνπλ κηα ζπζηάδα ππνζηεξηθηηθψλ κέζσλ, πνπ ηνπο βνεζνχλ λα ζπλερίζνπλ λα απμάλνπλ ηηο επαγγεικαηηθέο ηνπο δεμηφηεηεο, ηηο αληηιήςεηο θαη ηα ελδηαθέξνληά ηνπο. Ο Μαηζαγγνχξαο (2005) αλαθέξεη πσο ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπλίζηαηαη ζηε κέζσ θπζηθψλ εκπεηξηψλ θαη ζρεδηαζκέλσλ επηκνξθσηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζηαδηαθή απφθηεζε: α) εμεηδηθεπκέλσλ επηζηεκνληθψλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ, απνηειεζκαηηθψλ ζηε δηαρείξηζε ηεο εθπαηδεπηηθήο πξάμεο, β) πξνζσπηθψλ ζρεκάησλ θαηαλφεζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαηαζηάζεσλ θαη γ) ηθαλνηήησλ δηαθξηηηθήο παξέκβαζεο, πνπ είλαη απαξαίηεηα ζηνηρεία, ψζηε ν εθπαηδεπηηθφο, κε αίζζεκα επαγγεικαηηθήο επάξθεηαο θαη επζχλεο, λα πξνβαίλεη ζηε ζηνραζηηθν-θξηηηθή αλάιπζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαηαζηάζεσλ, αληηιήςεσλ θαη πξαθηηθψλ θαη ζηελ απνηειεζκαηηθή παξέκβαζε, κε ζηφρν λα πξνσζήζεη ηνπο καζεζηαθνχο, αλαπηπμηαθνχο, θνηλσληθνχο, πνιηηηθνχο θαη εζηθνχο ζθνπνχο ηεο εθπαίδεπζεο. Έλαο άιινο νξηζκφο (Σδαβάξα & Βεξγίδεο, 2002), δηαηππψλεη ηνλ φξν επαγγεικαηηθή αλάπηπμε σο ην ζχλνιν ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ νδεγνχλ ζε βειηησκέλε απφδνζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζην έξγν ηνπ θαη, θαηά ζπλέπεηα, ηθαλνπνίεζε απφ ηελ εξγαζία, αχμεζε ησλ πξνζδνθηψλ γηα αλάπηπμε θαη πξνεηνηκαζία γηα ηα επφκελα ζηάδηα εμέιημεο, ηθαλφηεηα λα ζπληειέζεη ζηελ ελδπλάκσζε θαη βειηίσζε ηνπ ζρνιείνπ γηα ηελ αληηκεηψπηζε κειινληηθψλ απαηηήζεσλ. ηελ εξγαζία ησλ Σζεκπεξιίδνπ & Γεκεξηδή (2005) ζπλαληάκε θαη ηνλ νξηζκφ ηνπ Michael Eraut, ν νπνίνο αληηκεησπίδεη ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε σο «ηε θπζηθή δηαδηθαζία επαγγεικαηηθήο σξίκαλζεο, θαηά ηελ νπνία ν εθπαηδεπηηθόο ζηαδηαθά απνθηά εκπηζηνζύλε, εγθαηληάδεη λέεο πξννπηηθέο, απμάλεη ηηο γλώζεηο ηνπ, αλαθαιύπηεη θαηλνύξγηεο κεζόδνπο θαη αλαιακβάλεη θαηλνύξγηνπο ξόινπο»

15 Παξαηεξνχκε πσο ζην επίθεληξν ησλ παξαπάλσ νξηζκψλ βξίζθεηαη ε ηαχηηζε ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο κε ηε βειηίσζε θαη αλαβάζκηζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζηελ άζθεζε ηνπ επαγγέικαηφο ηνπ, δειαδή κε ηελ επηζπκία ηνπ λα θάλεη θαιχηεξα θαη πην απνηειεζκαηηθά ην ιεηηνχξγεκά ηνπ Ιθαλόηεηεο (Competencies) πσο αλαθέξεη ε Sanders (2001) κηα ηθαλφηεηα (competency), φπσο θαζνξίδεηαη απφ ηελ Patricia Mc Lagan, είλαη έλαο ηνκέαο γλψζεο ή δεμηφηεηαο πνπ είλαη εμαηξεηηθά θξίζηκνο γηα ηελ παξαγσγή βαζηθψλ απνηειεζκάησλ. ρήκα 2. Βαζηθνί ζηφρνη ηεο αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ Oη πεξηζζφηεξνη νξηζκνί ηεο αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ πεξηιακβάλνπλ ηελ ππνζηήξημε ή ηε βειηίσζε ηεο αλζξψπηλεο απφδνζεο. Οη Lucia & Lepsinger (1999, φπ. αλαθ. ζην Klein et al., 2004) θαζνξίδνπλ κηα Ηθαλφηεηα σο γλψζε, δεμηφηεηα, ή ραξαθηεξηζηηθφ πνπ απαηηείηαη γηα λα εθηειέζεη θάπνηνο απνηειεζκαηηθά έλαλ ξφιν ζε κηα νξγάλσζε. Ο Parry (1998) πξνζδηνξίδεη κηα Ηθαλφηεηα σο ηηο γλψζεηο, ηηο ζηάζεηο ή ηηο δεμηφηεηεο πνπ θαζνξίδνπλ ηηο θεληξηθέο δεμηφηεηεο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ επηηπρή απφδνζε ζε κηα ζπγθεθξηκέλε εξγαζία. Ο Hoogjiemstra (1992) νξίδεη ηηο Ηθαλφηεηεο σο θίλεηξα, γλσξίζκαηα, ζπκπεξηθνξέο ή ζηάζεηο, ηθαλνπνηεηηθή γλψζε ή νπνηνδήπνηε κεκνλσκέλν ραξαθηεξηζηηθφ πνπ κπνξεί λα κεηξεζεί θαη πνπ κπνξεί λα απνδεηρζεί. Ζ Γηεζλήο Δπηηξνπή Πξνηχπσλ IBSTPI (International Board of Standards for Training, Performance and Instruction) θαζνξίδεη ηνλ φξν Ηθαλφηεηα σο «έλα ζύλνιν γλώζεσλ, δεμηνηήησλ θαη ζηάζεσλ πνπ επηηξέπεη ζε έλα άηνκν λα εθηειέζεη απνηειεζκαηηθά ηηο δξαζηεξηόηεηεο κηαο εξγαζίαο ή ελόο επαγγέικαηνο»

16 1.3 Η αλαγθαηόηεηα ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθώλ Σν ίδην ην έξγν ησλ εθπαηδεπηηθψλ είλαη άξξεθηα ζπλδεδεκέλν κε ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε, δειαδή κε ηνλ ηξφπν πνπ νη ίδηνη εμειίζζνληαη φρη κφλν σο εθπαηδεπηηθνί αιιά θαη σο πξνζσπηθφηεηεο. Οη εθπαηδεπηηθνί είλαη επαγγεικαηίεο πνπ εληάζζνληαη ζε έλα δηνηθεηηθφ ζχζηεκα ην νπνίν δέρεηαη αιιαγέο θαη ζε έλα εξγαζηαθφ ρψξν πνπ επεξεάδεηαη απφ θνηλσληθέο κεηαβνιέο. Απηά πνπ έρνπλ απνθνκίζεη θαηά ηελ πξνεηνηκαζία ηνπο γηα ην επάγγεικα, κπνξνχλ λα αμηνπνηεζνχλ σο έρνπλ κφλν ζε θάπνην βαζκφ. Με ηελ αλάπηπμε, ηα ηειεπηαία ρξφληα, ηνπ επηζηεκνληθνχ πεδίνπ ηεο πλερηδφκελεο Δθπαίδεπζεο θαη ηεο Δθπαίδεπζεο Δλειίθσλ, αλαγλσξίδεηαη ζαθψο ε αλαγθαηφηεηα λα ππνζηεξίδεηαη ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο ζηαδηνδξνκίαο ηνπ ψζηε λα αληεπεμέξρνληαη επηηπρψο ζην πνιπζχλζεην έξγν ηνπο. Ζ αξρηθή εθπαίδεπζε δελ αξθεί γηα λα θαιχςεη ηηο εθπαηδεπηηθέο ηνπο αλάγθεο, κηαο θαη κεηαβάιινληαη ζπλερψο νη ζπλζήθεο εξγαζίαο ηνπο. Πξφθεηηαη γηα κηα ζπλερηδφκελε δηαδηθαζία, πνπ πεξηιακβάλεη έλα κεγάιν θάζκα καζεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ, απφ ηε κε θαηεπζπλφκελε κάζεζε κέζσ ηεο εκπεηξίαο θαη ηηο άηππεο επθαηξίεο κάζεζεο ζην ρψξν εξγαζίαο, κέρξη ηηο πην ηππηθέο επθαηξίεο κάζεζεο πνπ παξέρνληαη κέζσ ζπζηεκαηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ απφ ηελ άιιε (Παπαλανχκ, 2003). Ζ ζπλερηδφκελε εθπαίδεπζε ζηεξίδεη ηε δηαδηθαζία ηεο πξνζσπηθήο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ παξέρνληαο επθαηξίεο απφθηεζεο λέσλ δεμηνηήησλ, απηνγλσζίαο κέζα απφ ηε δηαδηθαζία ηνπ ζηνραζκνχ θαη ζπληειεί ζηελ απφθηεζε επηπιένλ πξνζφλησλ, γεγνλφο πνπ ζπλδέεηαη άκεζα κε ηελ ίδηα ηνπ ηελ επαγγεικαηηθή ζηαδηνδξνκία. Δπίζεο, νη κεηαξξπζκίζεηο ησλ εθπαηδεπηηθψλ πξνγξακκάησλ επηβάιινπλ ηε ρξεζηκνπνίεζε λέσλ πξνζεγγίζεσλ, ηεο δηαζεκαηηθήο πξνζέγγηζεο, ηεο ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο, ηεο κεζφδνπ ζρεδίσλ θ.α., νη νπνίεο αλαγλσξίδνπλ ηνλ πξσηαξρηθφ ξφιν ηνπ καζεηή ζηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο. Με ηέηνηεο αιιαγέο, είλαη επφκελν λα αλαηξαπεί ην παξαδνζηαθφ κνληέιν ηνπ εθπαηδεπηηθνχ-θχξηνπ θνξέα γλψζεο θαη θαζνδεγεηή ηεο κάζεζεο θαη ηε ζέζε ηνπ λα πάξεη ν ηχπνο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ-δηεπθνιπληή, ν νπνίνο πξνζπαζεί λα δεκηνπξγήζεη θαηάιιειεο ζπλζήθεο, πνπ ζα επηηξέςνπλ ζην καζεηή λα θαηαθηήζεη θαηλνχξγηεο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο. Ζ λέα απηή εθπαηδεπηηθή πξαγκαηηθφηεηα απαηηεί ηελ αλάγθε αλάπηπμεο επαγγεικαηηθψλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, φπσο επειημία ζηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ, ιήςε νξζψλ απνθάζεσλ, θξηηηθή ζθέςε θαη δεκηνπξγηθφηεηα (Λάλαξε, 2005)

17 1.4 Οη Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληώλ (Σ.Π.Δ.) ζηελ εθπαίδεπζε. Οη Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ.) έρνπλ εδψ θαη θαηξφ εληαρζεί ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία ηφζν ζε επξσπατθφ φζν θαη ζε εζληθφ επίπεδν κε ζθνπφ ηε δεκηνπξγία λέσλ πεξηβαιιφλησλ κάζεζεο φπνπ, κέζσ θαηάιιεισλ δξαζηεξηνηήησλ, δίλεηαη ε δπλαηφηεηα ζηνπο καζεηέο λα απνθηνχλ γλψζεηο, αιιειεπηδξψληαο φρη κφλν κε ηα αληηθείκελα ηνπ πξαγκαηηθνχ θφζκνπ αιιά θαη κε εηθνληθά αληηθείκελα. Οη Σ.Π.Δ. απνηεινχλ έλα δηεπηζηεκνληθφ αληηθείκελν, ην νπνίν αληιεί θαηαβνιέο απφ ηα πεδία ηεο Πιεξνθνξηθήο θαη ησλ Σειεπηθνηλσληψλ. Αζρνινχληαη θπξίσο κε ηε δηαρείξηζε θαη επεμεξγαζία ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηελ πξνψζεζε ηεο επηθνηλσλίαο, κηα δηαδηθαζία, ε νπνία κεηαθξάδεηαη ζηε ρξήζε ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ, ινγηζκηθνχ θαη ηειεπηθνηλσληαθψλ ζπζθεπψλ ζηε κεηαηξνπή, απνζήθεπζε, επεμεξγαζία, κεηάδνζε θαη αλάθηεζε πιεξνθνξηψλ. Ζ εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. επηθέξεη αιιαγέο ζηελ εθπαίδεπζε, ηελ έξεπλα θαη ηηο δηαδηθαζίεο ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο, δεκηνπξγψληαο λένπο ξφινπο, κεζνδνινγίεο θαη πξαθηηθέο, θαζψο θαη λέα αλνηθηά πεξηβάιινληα κάζεζεο. Ο ζθνπφο είλαη ε αλάπηπμε θξηηηθήο θαη δεκηνπξγηθήο ζθέςεο θαη ζχλζεησλ δηεξγαζηψλ ζθέςεο, θαζψο θαη ε επίιπζε απζεληηθψλ πξνβιεκάησλ κάζεζεο. Οη Σ.Π.Δ. επηηξέπνπλ ζηνπο εθπαηδεπφκελνπο λα εξγαζηνχλ θαη λα κνηξαζηνχλ ηδέεο ζην πεξηβάιινλ κηαο παγθφζκηαο θνηλφηεηαο, δηαπεξλψληαο ηνπο πεξηνξηζκνχο ηεο παξαδνζηαθήο ηάμεο. Οη εθπαηδεπηηθνί είλαη ζε ζέζε λα ρηίζνπλ ηε ζπιινγηθφηεηα κεηαμχ ηνπο, ηνπηθά, πεξηθεξεηαθά, εζληθά θαη δηεζλψο. Δίλαη ζε ζέζε λα αληαιιάζνπλ ηδέεο θαη επθαηξίεο γηα κάζεζε θαζψο θαη πξαθηηθέο δηδαζθαιίαο πνπ ηνπο επηηξέπνπλ λα ελεκεξψλνληαη θαη λα ππνζηεξίδνληαη δηαξθψο (Toronto District School Board, 2002). χκθσλα κε ηνπο ζηφρνπο ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο πνπ αθνξνχλ ηελ Δθπαίδεπζε γηα ην 2010, ε εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαθηηθή δηαδηθαζία ζα πξέπεη λα εληαρζεί θαη κέζα ζηε Γηδαθηηθή ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ. Ζ εηζαγσγή απηή φκσο δελ ζα πξέπεη λα παξακείλεη κφλν ζε επίπεδν αιιαγήο ησλ νξγαλσηηθψλ δνκψλ ηεο εθπαίδεπζεο ή ζηελ απιή ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ., αιιά λα πξνθαιεί ηε δεκηνπξγία λέσλ δπλακηθψλ πεξηβαιιφλησλ κάζεζεο φπνπ νη εθπαηδεπηηθνί θαη νη καζεηέο ζα πξέπεη λα αλαπηχμνπλ θαη δεμηφηεηεο ζθέςεο θαη δεμηφηεηεο δηεξγαζηψλ ζθέςεο (ιήςεο απνθάζεσλ θαη επίιπζεο απζεληηθψλ πξνβιεκάησλ)

18 Χζηφζν, ην δήηεκα ηεο νπζηαζηηθήο ελζσκάησζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαθηηθή δηαδηθαζία δελ είλαη κφλν επηζηεκνληθφ αιιά θαη πνιηηηθφ ζέκα. Γηα ηελ άξηηα νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο εηζαγσγήο ησλ Σ.Π.Δ. θαη ηελ απνηειεζκαηηθή πινπνίεζε ηεο, απαηηνχληαη ν επαλαπξνζδηνξηζκφο ησλ δεμηνηήησλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ε εμέιημε ησλ ζεσξηψλ κάζεζεο βάζε ησλ Σ.Π.Δ. θαη ε θαηάιιειε αιιαγή ησλ αλαιπηηθψλ πξνγξακκάησλ. Οη Σ.Π.Δ. πξνζθέξνπλ επθαηξίεο γηα ηελ εηζαγσγή λέσλ καζεζηαθψλ θαηαζηάζεσλ ζηελ ηάμε, ελεξγνπνηψληαο δεμηφηεηεο επίιπζεο πξνβιεκάησλ, δηεπθνιχλνληαο ηελ ελζσκάησζε δηαθνξεηηθψλ ηχπσλ γλψζεο, ηελ αλάπηπμε δηαζεκαηηθψλ εξγαζηψλ, ηελ ελζάξξπλζε αλάπηπμεο κεηαγλσζηηθψλ δεμηνηήησλ, ηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε ζηε ζρνιηθή κνλάδα ή ζε ζπζηήκαηα εμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζεο. Δπηπιένλ, νη Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ ην κεραληζκφ ππνζηήξημεο πνπ δηεπθνιχλεη ηελ επηθνηλσλία κε ην άκεζν πεξηβάιινλ ηνπ ζρνιείνπ, θαζψο θαη κε φιν ην θάζκα ησλ θνξέσλ πνπ ζπλδένληαη κε απηφ, θέξλνληαο έηζη ην ζρνιείν ζε επαθή κε ηελ επξχηεξε εθπαηδεπηηθή, ηνπηθή, πεξηθεξεηαθή, εζληθή ή θαη επξσπατθή θνηλφηεηα. Μπνξεί αθφκα λα κεηαβάιιεη ηηο εζσηεξηθέο δηνηθεηηθέο δηαδηθαζίεο ησλ ζρνιείσλ θαη γεληθφηεξα λα βειηηψζεη νιφθιεξν ηνλ εθπαηδεπηηθφ κεραληζκφ (Μπφηζαξε, Φπράξεο, 2008). ρήκα 3. Καηλνηνκίεο ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία

19 1.5 Η επηκόξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζηηο Σ.Π.Δ. σο παξάγνληαο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο. Οη εθπαηδεπηηθνί απνηεινχλ θηλεηήξηα δχλακε θαη κνριφ αιιαγήο θαη βειηίσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζπζηεκάησλ. Δίλαη, ινηπφλ, θπζηθφ ε επηκφξθσζή ηνπο λα ζεσξείηαη παξάγνληαο απνθαζηζηηθήο ζεκαζίαο ηφζν γηα ηελ πξνζσπηθή θαη επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε φζν θαη γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ (Καξακπίλε, Φίινπ, 2005). Παξάγνληαο θαζνξηζηηθήο ζεκαζίαο ζηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ απνηειεί ε επηκφξθσζε. Ζ βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο ζρεηίδεηαη άκεζα κε ηε ζπλερή εμέιημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ (Παπαθξνπνπίνπ, 2005). Ζ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζεσξείηαη ζήκεξα φρη κφλν κία απφ ηηο θχξηεο παξακέηξνπο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο, αιιά θαη κνριφο εθζπγρξνληζκνχ ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζπζηεκάησλ. Δίλαη ελδεηθηηθφ ην γεγνλφο φηη ζε θάζε απφπεηξα εηζαγσγήο αιιαγψλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία ζε επίπεδν εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο, πάληα ζπλππάξρνπλ ξπζκίζεηο πνπ αθνξνχλ ηελ θαηάιιειε επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Με απηφ ηνλ ηξφπν ε επηκφξθσζε ζπλεηζθέξεη ζηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, βειηηψλνληαο ηε βαζηθή ηνπο εθπαίδεπζε θαη δεκηνπξγεί ηηο πξνυπνζέζεηο ζηελ απνηειεζκαηηθή αληηκεηψπηζε ησλ ζχγρξνλσλ απαηηήζεσλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ έξγνπ. Οη ζεκεξηλνί δάζθαινη πξέπεη λα πξνεηνηκαζηνχλ ψζηε λα παξέρνπλ ηηο επθαηξίεο εθκάζεζεο γηα ηνπο καζεηέο ηνπο νη νπνίεο ππνζηεξίδνληαη απφ ηελ ηερλνινγία. ληαο πξνεηνηκαζκέλνο γηα λα ρξεζηκνπνηήζεη ηελ ηερλνινγία θαη μέξνληαο ην πψο απηή ε ηερλνινγία κπνξεί λα ππνζηεξίδεη ηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο, φια απηά γίλνληαη αθέξαηεο δεμηφηεηεο ζην επαγγεικαηηθφ ξεπεξηφξην θάζε δαζθάινπ. Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη πξνεηνηκαζκέλνη λα ελδπλακψζνπλ ηνπο καζεηέο κε ηα πιενλεθηήκαηα πνπ κπνξνχλ λα θέξνπλ νη ηερλνινγίεο. Σα ζρνιεία θαη νη ηάμεηο, θαη πξαγκαηηθά θαη εηθνληθά, πξέπεη λα έρνπλ δαζθάινπο πνπ είλαη εμνπιηζκέλνη κε ηνπο πφξνπο θαη ηηο ηερλνινγηθέο δεμηφηεηεο θαη πνπ κπνξνχλ απνηειεζκαηηθά λα δηδάμνπλ ην απαξαίηεην γλσζηηθφ αληηθείκελν ελζσκαηψλνληαο ηηο έλλνηεο θαη ηηο δεμηφηεηεο ηεο ηερλνινγίαο. Οη αιιειεπηδξαζηηθέο πξνζνκνηψζεηο κέζσ ππνινγηζηψλ, νη ςεθηαθέο θαη αλνηθηέο εθπαηδεπηηθέο πεγέο θαη ηα πεξίπινθα εξγαιεία ζπιινγήο θαη αλάιπζεο πιεξνθνξηψλ, είλαη κφλν κεξηθέο απφ ηηο πεγέο πνπ επηηξέπνπλ ζηνπο δαζθάινπο λα παξέρνπλ ηηο αδηαλφεηεο, θαηά ηα πξνεγνχκελα ρξφληα, επθαηξίεο γηα ηελ θαηαλφεζε κηαο έλλνηαο. Οη παξαδνζηαθέο εθπαηδεπηηθέο πξαθηηθέο δελ παξέρνπλ ζηνπο

20 κειινληηθνχο δαζθάινπο φιεο ηηο απαξαίηεηεο δεμηφηεηεο γηα ηε δηδαζθαιία ησλ καζεηψλ, ψζηε απηνί λα επηδήζνπλ νηθνλνκηθά ζην ζεκεξηλφ εξγαζηαθφ πεξηβάιινλ (UNESCO, 2008). Ζ Σζηηνπξίδνπ (2001) αλαθέξεη ραξαθηεξηζηηθά πσο νη Σ.Π.Δ. δελ είλαη κφλν ν θνξκφο ηεο θνηλσλίαο ηεο πιεξνθνξίαο, αιιά θαη έλα ζεκαληηθφ θαηαιπηηθνχ ραξαθηήξα εξγαιείν γηα ηελ εηζαγσγή εθπαηδεπηηθψλ κεηαξξπζκίζεσλ. Αλ δερζνχκε ηελ ππφζεζε φηη νη εθπαηδεπηηθνί είλαη νη θχξηνη θνξείο ηεο εθπαηδεπηηθήο θαηλνηνκίαο ηφηε απηνί είλαη εθείλνη πνπ ζα θαζνξίζνπλ ηελ πηνζέηεζε, ηελ ελζσκάησζε θαη ηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζην ζρνιείν. Σν εξψηεκα πνπ ηίζεηαη ζηελ πεξίπησζε απηή είλαη ην ηη ζα αιιάμεη ζην ξφιν ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Ο εθπαηδεπηηθφο είηε ζηελ ηάμε είηε ζηνλ θπβεξλνρψξν έρεη έλα δηαξθψο κεηαβαιιφκελν ξφιν. Τπνζηεξίδεη θαη δηεπθνιχλεη ην καζεηή λα θξίλεη ηελ πνηφηεηα θαη ηελ αμία ησλ λέσλ πεγψλ κάζεζεο θαη ζηαδηαθά λα δνκήζεη ηε λέα γλψζε. Οη εθπαηδεπηηθνί απνηεινχλ ζεκαληηθφ παξάγνληα ζηε δηακφξθσζε ηνπ καζεζηαθνχ πεξηβάιινληνο ησλ καζεηψλ. Οη Σ.Π.Δ. ζπρλά ζπλδένληαη ηφζν κε αιιαγέο ζηε δξαζηεξηφηεηα ηεο κάζεζεο φζν θαη κε αιιαγέο ησλ καζεζηαθψλ ζηφρσλ ησλ καζεηψλ, ζηνηρείν πνπ έρεη αλαπφθεπθηα επίδξαζε ζην λέν ξφιν ηνπ δαζθάινπ. Αλ νη Σ.Π.Δ. πξφθεηηαη λα ελζσκαησζνχλ ζηελ ηάμε νη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα έρνπλ πξφζβαζε ζηελ ηερλνινγία ψζηε λα αλαπηχμνπλ δηθέο ηνπο δεμηφηεηεο, λα αλαθαιχςνπλ πψο νη ππνινγηζηέο κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ηε δηθή ηνπο κάζεζε, φπσο θαη ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε. κσο νη λέεο ζηξαηεγηθέο δηδαζθαιίαο πνπ ππνζηεξίδνπλ νη Σ.Π.Δ. δελ είλαη απηαπφδεηθηεο θαη έηζη νη εθπαηδεπηηθνί ρξεηάδνληαη ηελ επθαηξία λα αλαπηχμνπλ λέεο δεμηφηεηεο. Σα ηειεπηαία ρξφληα νη ηαρχηαηεο αιιαγέο θαη νη ζπλερψο απμαλφκελεο απαηηήζεηο ζε επίπεδν πξνζσπηθήο αιιά θαη επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο θαζηζηνχλ αζθαιψο ηελ επηκφξθσζε φιν θαη πεξηζζφηεξν αλαγθαία (Σδαβάξα, Βεξγίδεο 2005). Σα εξσηήκαηα πνπ εγείξνληαη είλαη πνιιά θαη επίθαηξα: Μπνξνχλ νη εθπαηδεπηηθνί λα κάζνπλ θαη, αλ λαη, πψο; Ση ρξεηάδεηαη λα κάζνπλ; Πνηεο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο πξέπεη λα πξνζθέξνπλ ηα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα πνπ απεπζχλνληαη ζε εθπαηδεπηηθνχο; Πψο θαη πνηεο απ απηέο ζα κεηαθεξζνχλ ζηελ εθπαηδεπηηθή πξάμε;

21 Με πνηνπο δηαθνξεηηθνχο ηξφπνπο ζα αλαπηχμνπλ νη εθπαηδεπηηθνί κέζα απφ επηκνξθσηηθέο εκπεηξίεο ηελ πξνζσπηθή ηνπο ηθαλφηεηα θαη ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο απνηειεζκαηηθφηεηα; Πψο έλα επηκνξθσηηθφ πξφγξακκα ζρεδηάδεηαη, αλαπηχζζεηαη, πινπνηείηαη θαη, θπξίσο, θξίλεηαη σο θαιφ ή επηηπρεκέλν ή απνηειεζκαηηθφ; Πψο νξίδεηαη ε απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ γηα εθπαηδεπηηθνχο; Πνηεο επηκνξθσηηθέο πξαθηηθέο θαη πνηα πξνγξάκκαηα επηκφξθσζεο ζα επηβηψζνπλ; Πιενλεθηήκαηα επηκνξθσηηθώλ πξνγξακκάησλ γηα εθπαηδεπηηθνύο Γλψζε ζχγρξνλσλ ηάζεσλ Αληαιιαγή απφςεσλ Νέεο γλψζεηο Παξαγσγή λέσλ ηδεψλ Αλαβάζκηζε πξνεγνχκελεο εκπεηξίαο Αιιαγή ζηε δηδαθηηθή Αλάπηπμε ηθαλφηεηαο γηα ζπλεξγαζία Αιιαγή ηξφπνπ ζθέςεο Απφθηεζε λέσλ ηθαλνηήησλ ρήκα 4. Βαζηθά πιενλεθηήκαηα επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ Ζ ζπγθξφηεζε ελφο ζπλεπνχο θαη νινθιεξσκέλνπ πιαηζίνπ επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ φισλ ησλ βαζκίδσλ ζηηο Σ.Π.Δ. πξέπεη λα έρεη σο θαηεπζπληήξην άμνλα αλαθνξάο ηελ ςπρνπαηδαγσγηθή ζεψξεζε ρξήζεο ηνπο, ψζηε λα θαηαζηνχλ ηθαλφ εξγαιείν θαζεκεξηλήο ρξήζεο θαη κέζν γηα ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Ζ φιε πξνζέγγηζε ηεο επηκνξθσηηθήο δηαδηθαζίαο ζηηο Σ.Π.Δ. πξέπεη λα είλαη απφξξνηα ελφο ζχγρξνλνπ επηζηεκνινγηθνχ θαη ςπρνπαηδαγσγηθνχ πιαηζίνπ αλαθνξάο, πνπ εκπλέεηαη απφ νηθνδνκηζηηθνχ θαη θνηλσληθνπνιηηηζκηθνχ ηχπνπ πξνζεγγίζεηο. ην πιαίζην απηφ, θεληξηθφ ξφιν θαηέρνπλ ε δηεπηζηεκνληθή πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο, νη δξαζηεξηφηεηεο δηεξεχλεζεο θαη αλαθάιπςεο, νη δξαζηεξηφηεηεο επίιπζεο πξνβιήκαηνο, νη δξαζηεξηφηεηεο κνληεινπνίεζεο, ε αλάπηπμε θξηηηθήο ζθέςεο, ε ζπλεξγαηηθή κάζεζε θαη ε παξνρή ζηνπο καζεηέο απζεληηθψλ θαη λνεκαηνδνηεκέλσλ θαηαζηάζεσλ κάζεζεο, πνπ ππνζηεξίδνληαη απφ ηηο Σ.Π.Δ. (Κφκεο, 2004)

22 ρήκα 5. Σν ηξίπηπρν: Δπαγγεικαηηθή Αλάπηπμε Δπηκνξθσηηθά Πξνγξάκκαηα Σ.Π.Δ. Ζ πεξηνρή ηνκήο ησλ ηξηψλ πεδίσλ ηνπ παξαπάλσ ζρήκαηνο, πεξηιακβάλεη ηηο ηθαλφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηήζεη ν εθπαηδεπηηθφο κέζα απφ ηελ θαηάιιειε θαη δηαξθή επηκφξθσζή ηνπ, γηα ηε ζσζηή ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Πνηεο είλαη φκσο απηέο νη ηθαλφηεηεο (competencies) κε ηηο νπνίεο πξέπεη λα εθνδηαζηνχλ νη εθπαηδεπηηθνί ζηηο Σ.Π.Δ. γηα ηελ απνηειεζκαηηθή αμηνπνίεζή ηνπο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία θαη πεξαηηέξσ γηα ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε; 1.6 Κξηηήξηα επηινγήο εξεπλεηηθνύ πξνβιήκαηνο Ο λένο ξφινο ηνπ δαζθάινπ παξνπζηάδεη λένπ είδνπο απαηηήζεηο θαη δπζθνιίεο. Ζ δηαρείξηζε ηνπ ρξφλνπ, ε ζχλζεζε ησλ εκπεηξηψλ θαη ε θαηάιιειε ρξήζε δηαθφξσλ πεξηθεξεηαθψλ ζπζηεκάησλ θαη δηαζπλδεδεκέλσλ κε ηνλ ππνινγηζηή πνιπκέζσλ είλαη κεξηθέο απφ ηηο απαηηήζεηο απηέο. Ζ πην ζεκαληηθή ζπκβνιή ηνπ δαζθάινπ φκσο έγθεηηαη ζηελ ηθαλφηεηά ηνπ λα νξγαλψλεη θαηάιιεια ην καζεζηαθφ πεξηβάιινλ, λα αληαπνθξίλεηαη ζηηο δηαθνξεηηθέο καζεζηαθέο αλάγθεο ησλ καζεηψλ, λα πηνζεηεί ζχγρξνλεο ζηξαηεγηθέο θαη θαηάιιειεο κεζφδνπο θαη λα αμηνπνηεί ηηο πνηθίιεο επθαηξίεο γηα πξνβιεκαηηζκφ θαη κάζεζε ηε ζηηγκή πνπ απηέο αλαδχνληαη θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ζρεηηθά απηφλνκεο, βησκαηηθήο θαη ζχλζεηεο εξγαζίαο ησλ καζεηψλ κέζα ζην εξγαζηήξην ηεο ηάμεο

23 Καζίζηαηαη ινηπφλ θαλεξή ε ζεκαζία ηεο εθπαίδεπζεο θαη ηεο ζπλερνχο επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ φρη κφλνλ πάλσ ζε ζέκαηα ηεο εηδηθφηεηαο ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ, αιιά θπξίσο ζε ζέκαηα πνπ έρνπλ ζρέζε κε ηελ έλλνηα ηνπ θαινχ δαζθάινπ, ν νπνίνο ρξεηάδεηαη λα δηαζέηεη ζθαηξηθή κφξθσζε, λα κάζεη λα αλαπηχζζεη πξσηνβνπιίεο επηζηεκνληθνχ πεηξακαηηζκνχ θαη λα ιεηηνπξγεί κε λένπο ξφινπο θαη πξφηππα δηδαζθαιίαο (Ράπηεο, Α. 2001). Οη Hunder & Wilson ( φπ. αλαθ. ζηελ Κνγθίδνπ, 2005) ππνζηεξίδνπλ φηη ην ζρνιείν ζηνλ 21 ν αηψλα πξέπεη λα παξέρεη ηηο εμήο δεμηφηεηεο-θιεηδηά: εγγξακκαηηζκφο κε ηελ επξχηεξε έλλνηα, ιχζε πξνβιεκάησλ, θαηλνηνκηθή ζθέςε θαη ελζνπζηαζκφο γηα ηε δηα βίνπ κάζεζε. Ηδηαίηεξα ζεκαληηθφο ζην πιαίζην απηφ είλαη ν ξφινο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, νη νπνίνη θαινχληαη λα αληαπνθξηζνχλ ζε έλα δηαξθψο απμαλφκελν θαη κεηαβαιιφκελν θάζκα απαηηήζεσλ γηα ηε δεκηνπξγία ελφο πεξηβάιινληνο κάζεζεο αιιά θαη δηθηχνπ ζηήξημεο γηα φια ηα παηδηά. Οη παιαηνί ηξφπνη εθπαίδεπζεο εθπαηδεπηηθψλ δελ κπνξνχλ λα αληαπνθξηζνχλ ζηηο λέεο αλάγθεο, θαζψο ε εθπαίδεπζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ επεξεάδεη θαη επεξεάδεηαη απφ ηηο θπξίαξρεο αληηιήςεηο γηα ηε ζέζε θαη ην ξφιν ηνπ ζρνιείνπ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζε έλα κεηαβαιιφκελν θφζκν. Λακβάλνληαο ππφςε ηηο εμειίμεηο πνπ παξαηεξνχληαη ζηελ θνηλσλία θαη ηελ ηερλνινγία, ε αλαλέσζε ζηελ εθπαίδεπζε επηηπγράλεηαη, ελ κέξεη, κε ηελ έληαμε πξνεγκέλσλ καζεζηαθψλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. Ζ δπλαηφηεηα ησλ πιεξνθνξηθψλ ζπζηεκάησλ λα επεξεάζνπλ ηηο δηαδηθαζίεο δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο δελ είλαη απηνλφεηε νχηε εμαζθαιίδεηαη κε ηελ απιή δηάζεζε εμνπιηζκνχ ζηα ζρνιεία. Πξνθχπηεη κφλν κέζα απφ ηνλ απαξαίηεην πξνβιεκαηηζκφ θαη ην ελδερφκελν απηφο λα νδεγήζεη ζε μεθάζαξνπο ζηφρνπο γηα ην ηη ρξεηάδεηαη λα αιιάμεη, πψο ζα αιιάμεη θαη κε πνηνπο ηξφπνπο ζα επηηεπρζνχλ νη απαξαίηεηεο αιιαγέο (Κσλζηαληίλνπ, 2005). Γηάθνξεο έξεπλεο έρνπλ δείμεη πσο νξηζκέλνη απφ ηνπο θχξηνπο ιφγνπο γηα ηνπο νπνίνπο ε εθπαηδεπηηθή ηερλνινγία δελ έρεη αμηνπνηεζεί ζε κεγάιν βαζκφ ζηα ζρνιεία είλαη κεηαμχ άιισλ: α) ε έιιεηςε δεμηνηήησλ απφ κέξνπο ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ε κε παξνρή επθαηξηψλ θαη θηλήηξσλ γηα ζπλερή επηκφξθσζε θαη β) ε έιιεηςε ππνζηήξημεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη δηνηθεηηθψλ ζηειερψλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο εθαξκνγήο ηεο θαηλνηνκίαο. χκθσλα κε ην Ράπηε (2002) θακία εθπαηδεπηηθή αιιαγή ή κεηαξξχζκηζε, πνιχ δε πεξηζζφηεξν ε εθζπγρξνληζηηθή αιιαγή κέζσ ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ, δελ πξφθεηηαη λα επδνθηκήζεη, αλ δελ πεξάζεη πξψηα κέζα απφ ηελ ελδπλάκσζε ησλ επαγγεικαηηθψλ θαη πξνζσπηθψλ δπλαηνηήησλ ηνπ δαζθάινπ θαη ηελ αιιαγή πνπ παηδαγσγηθνχ πεξηβάιινληνο ζην ζρνιείν, πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο απνθέληξσζεο, ηεο ζπκκεηνρηθφηεηαο θαη ζπλεξγαζίαο,

24 ησλ δεκηνπξγηθψλ πξσηνβνπιηψλ, πνπ επλννχλ ηελ νιφπιεπξε αλάπηπμε ηεο πξνζσπηθφηεηαο καζεηψλ θαη δαζθάισλ. Ζ εηζαγσγή ηεο ηερλνινγίαο ζηα ζρνιεία δελ απνηειεί απηνζθνπφ νχηε παλάθεηα ζηε ιχζε φισλ ησλ πξνβιεκάησλ πνπ απαζρνινχλ ηε ζχγρξνλε εθπαίδεπζε. εκαληηθή πξνυπφζεζε, ε νπνία είλαη απαξαίηεηε γηα ηελ επηηπρή έληαμε ηεο ηερλνινγίαο ζην αλαιπηηθφ πξφγξακκα ησλ ζρνιείσλ φισλ ησλ βαζκίδσλ είλαη ε εθπαίδεπζε ησλ δαζθάισλ ζηελ απνηειεζκαηηθή ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ζην πιαίζην ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο. Υσξίο λα δηαζέηνπλ ηελ θαηάιιειε θαηάξηηζε, νη εθπαηδεπηηθνί δελ πξφθεηηαη λα αμηνπνηήζνπλ ηηο θαηλνχξγηεο ηερλνινγίεο ζην κέγηζην δπλαηφ βαζκφ. Έηζη, κεγάιε ζεκαζία πξέπεη λα δνζεί ζηελ αλάπηπμε δηαδηθαζηψλ θαη δεμηνηήησλ γηα ηελ εθαξκνγή ζχγρξνλσλ κνληέισλ δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο. ην πιαίζην ηεο επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, πξέπεη λα δίλνληαη επθαηξίεο αμηνπνίεζεο ησλ δπλαηνηήησλ πνπ πξνζθέξεη ε ηερλνινγία (Βξαζίδαο, Υ. Εεκπχιαο, Μ. Πέηξνπ Α. 2005). Ζ Νηξελνγηάλλε (2005) αλαθέξεη ραξαθηεξηζηηθά πσο αλ θαη νη εξκελεπηηθέο πξνζεγγίζεηο ηνπ ηη ζεκαίλεη «πιήξεο θαη πνηνηηθή εθπαίδεπζε ζηηο Σ.Π.Δ.» δελ ηαπηίδνληαη, ν πξνζαλαηνιηζκφο ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη επηκνξθσηηθψλ πξσηνβνπιηψλ ζην πιαίζην ηεο Δ.Δ. αιιά θαη ησλ ρσξψλ ηνπ ΟΟΑ θαίλεηαη λα είλαη κάιινλ θνηλφο. Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα πξνεηνηκαζηνχλ γηα λα αληηκεησπίζνπλ ηηο πξνθιήζεηο θαη λα εθκεηαιιεπηνχλ ηηο δπλαηφηεηεο ελφο ξαγδαία κεηαβαιιφκελνπ ηερλνινγηθνχ πεξηβάιινληνο. Δηδηθφηεξα, αλαθέξεη, ζα πξέπεη λα πξνεηνηκαζηνχλ: Γηα λα δηδάμνπλ ζηνπο καζεηέο/ηξηεο βαζηθέο γλψζεηο, ζηάζεηο θαη δεμηφηεηεο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ «επρέξεηα» ή ηελ «εγγξακαηνζχλε» ζηηο Σ.Π.Δ. Γηα λα αμηνπνηήζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. σο κέζν θαη εξγαιείν ππνζηήξημεο, βειηίσζεο ή/θαη επέθηαζεο: i. ηεο δηδαζθαιίαο γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ θαη ii. ησλ πξνζσπηθψλ επαγγεικαηηθψλ ηνπο δξαζηεξηνηήησλ Πνιινί εθπαηδεπηηθνί είλαη ζήκεξα ηεο γλψκεο φηη ε επηκφξθσζε πνπ ηνπο παξέρεηαη, ππφ ηε κνξθή ζεκηλαξίσλ, απφ εμσηεξηθνχο θαηά θαλφλα θνξείο, δελ αληαπνθξίλεηαη ζηηο αλάγθεο ηνπο, θαζψο ηνπο πξνζθέξεη ζπληαγέο θαη ζπκβνπιέο, ρσξίο λα ηνπο επηηξέπεη λα παίξλνπλ νη ίδηνη ηελ επζχλε ηεο επηκφξθσζήο ηνπο (Λάλαξε, 2005). Φάρλνληαο γηα άιιεο κεζφδνπο επηκφξθσζεο, νη εθπαηδεπηηθνί ζηξέθνληαη φιν θαη πεξηζζφηεξν ζηηο κεηαπηπρηαθέο ζπνπδέο, κε ηελ ειπίδα φηη εθεί ζα βξνπλ απαληήζεηο ζηα εξσηήκαηα πνπ ηνπο απαζρνινχλ θαη ιχζεηο ζηα πξνβιήκαηα πνπ ζπλαληνχλ ζηελ ηάμε, ελψ ζα ζπλεηζθέξνπλ, παξάιιεια, ζηε δεκηνπξγία

25 θαηλνχξγησλ γλψζεσλ ζε έλαλ ζπγθεθξηκέλν ηνκέα. Ηδηαίηεξε ζεκαζία έρεη ην γεγνλφο πσο νη ίδηνη απηνί εθπαηδεπηηθνί πηζηεχνπλ φηη ππάξρεη απφζηαζε αλάκεζα ζηηο ζεσξεηηθέο γλψζεηο πνπ ηνπο πξνζθέξνληαη απφ ηα δηάθνξα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα θαη ζηηο απαηηήζεηο ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο πξαθηηθήο. Οπνηαδήπνηε πξφνδνο θαη κεηαξξχζκηζε ζην ζρνιείν δελ κπνξεί παξά λα πεξάζεη απφ ην δάζθαιν. Ο θαηάιιεια εθπαηδεπκέλνο δάζθαινο είλαη εθείλνο, πνπ ζα κπνξέζεη λα δψζεη πλνή ζηα πξντφληα ηεο γλψζεο, λα απηνζρεδηάζεη επηζηεκνληθά κε βάζε ηελ επηθαηξφηεηα θαη ηηο αλάγθεο ησλ καζεηψλ, λα επηιέμεη ην βάξνο πνπ ζα δνζεί ζε ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο, λα αληαπνθξηζεί ζηα θελά ηνπ απξφβιεπηνπ, λα πξνζθέξεη ηελ θαηάιιειε ζθαισζηά ηεο κάζεζεο ηε ζηηγκή πνπ ππάξρεη ε αλάγθε, λα κεηαηξέςεη ηελ ςπρξή ηάμε αιιά θαη ην άςπρν κεράλεκα ηνπ ππνινγηζηή, ζε θφζκν δεκηνπξγηθφ (Ράπηεο, Α. 2001). Γηα λα κπνξέζεη ν εθπαηδεπηηθφο λα αληαπνθξηζεί ζηηο λέεο απαηηήζεηο θαη λα είλαη «απνηειεζκαηηθφο», ρξεηάδεηαη επηκφξθσζε θαη ππνζηήξημε απφ ηελ είζνδφ ηνπ ζην επάγγεικα κέρξη ην ηέινο ηεο θαξηέξαο ηνπ. Υξεηάδεηαη κείσζε ηνπ ειιείκκαηνο ησλ γλψζεσλ θαη ησλ δεμηνηήησλ πνπ ζπλδένληαη κε ηε δηδαθηηθή ηνπο θαηάξηηζε, ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη ηνπο ππφινηπνπο λένπο ζεζκνχο (Ξσρέιιεο, 2002). Θεσξψληαο ηελ εηζαγσγή θαη νπζηαζηηθή αθνκνίσζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία σο θαηλνηφκν εθπαηδεπηηθή δξαζηεξηφηεηα (θαη φρη σο απιή δηαδηθαζία κάζεζεο ρεηξηζκνχ ησλ Ζ/Τ), πξνθχπηεη σο αλαγθαηφηεηα ε επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ κε ζθνπφ ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ (competencies) θαη ε επαγγεικαηηθή ηνπο αλέιημε - ζηα πιαίζηα ηεο Γηά βίνπ κάζεζεο. Δθείλν ην νπνίν ζα δψζεη ηε δπλαηφηεηα ζηνλ εθπαηδεπηηθφ λα αληαπνθξηζεί ζην πνιχπιεπξν θαη δχζθνιν ξφιν ηνπ είλαη θπξίσο, εθηφο απφ ηε ζεηηθή πξνδηάζεζε θαη ην κεξάθη, νη εθπαηδεπηηθέο θαη επαγγεικαηηθέο εκπεηξίεο ηνπ, θαζψο θαη νη επθαηξίεο ζπλερνχο επηκφξθσζεο, θαηάξηηζεο θαη θαηάιιειεο ζπκβνπιεπηηθήο ππνζηήξημεο (Ράπηεο, 2001). Σν εξεπλεηηθφ καο πξφβιεκα, δηεξεπλψληαο ηε ζρέζε ηεο Δπαγγεικαηηθήο Αλάπηπμεο, κε ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ κέζα απφ επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ., εζηηάδεη ζηελ παξνπζίαζε θαη κειέηε ηνπ Μνληέινπ Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ UNESCO ICT- CST, απνζθνπψληαο ζηε δηεξεχλεζε ηεο ζπλάθεηαο ησλ ηθαλνηήησλ πνπ απνθηψληαη κέζσ απηνχ, ζε ζχγθξηζε κε ηα ηξέρνληα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ. πνπ έρνπλ πινπνηεζεί γηα ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηεο Α/ζκηαο θαη Β/ζκηαο Δθπαίδεπζεο ζηελ Διιάδα θαη απνζθνπνχλ ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε ζηνλ ηνκέα ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία

26 Θεσξψ φηη ην δεηνχκελν ηνπ εξεπλεηηθνχ καο πξνβιήκαηνο θξίλεηαη σο εμαηξεηηθά επίθαηξν θαη ζεκαληηθφ, κηαο θαη ην δηάζηεκα νη εθπαηδεπηηθνί επηκνξθψλνληαη ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία κέζα απφ ζπγθεθξηκέλα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ηνπ ΤπΔΠΘ (Δπηκφξθσζε Β Δπηπέδνπ). Βαζηθφ ζηφρν ηνπ πξνγξάκκαηνο επηκφξθσζεο απνηειεί ε δεκηνπξγία κίαο νκάδαο 400 επηκνξθσηψλ, νη νπνίνη παξαθνινπζψληαο επηκνξθσηηθφ πξφγξακκα δηάξθεηαο 350 σξψλ, θαινχληαη ζηε ζπλέρεηα λα ιεηηνπξγήζνπλ σο επηκνξθσηέο εθπαηδεπηηθψλ ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζην δηδαθηηθφ ηνπο έξγν

27 2 Μονηέλα ανάπηςξηρ ικανοηήηων Παπελθόν, παπόν και μέλλον 2.1 Γεληθή ζεώξεζε Ζ ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε, πξνυπνζέηεη έλα λέν ηξφπν πξνζέγγηζεο ηεο παηδαγσγηθήο δηαδηθαζίαο θαη απαηηεί πνιιέο λέεο ηθαλφηεηεο απφ ηε κεξηά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Απαηηείηαη πνιχπιεπξε ππνζηήξημε ηφζν απφ ηελ πνιηηεία φζν θαη απφ ηηο Παηδαγσγηθέο ζρνιέο, ηα ζρνιεία, ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, ηνπο γνλείο πξνθεηκέλνπ νη Νέεο Σερλνινγίεο λα αμηνπνηεζνχλ θαηάιιεια ζηε ζρνιηθή ηάμε. Ζ αλάπηπμε ηεο ρξήζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηα ζρνιεία είλαη ζπλαθφινπζε κε ηελ εμάπισζή ηνπο ζην ζχλνιν ηεο θνηλσλίαο (Wild, 1993). Ζ ηδέα φηη νη ηθαλφηεηεο (competencies) πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πιεξνθνξηθή θαη ηηο λέεο ηερλνινγίεο πξέπεη λα είλαη κέξνο κηαο θνηλήο θνπιηνχξαο - θαη επνκέλσο πξέπεη λα είλαη γλσζηέο ζε θάζε εθπαηδεπηηθφ θαη καζεηή - δελ είλαη θαζφινπ θαηλνχξγηα θαη έρεη πξνθαιέζεη κεγάιε ζπδήηεζε ηα ηειεπηαία ηξηάληα ρξφληα. Μηα απφ ηηο εξσηήζεηο «θιεηδηά», πνπ είλαη αθφκα θαη ζήκεξα αλνηθηή, έρεη λα θάλεη κε ηηο έλλνηεο ζηηο νπνίεο ρξεηάδεηαη λα γίλεη ηθαλνπνηεηηθή ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ θαη νη νπνίεο δελ κπνξνχλ λα καζεπηνχλ εχθνια κφλν κέζσ ηεο πξαθηηθήο. Πξάγκαηη, ν θαζνξηζκφο ησλ ελλνηψλ πνπ πξέπεη λα κεηαβηβαζηνχλ ζε κηα λέα γεληά είλαη πάληα κηα δχζθνιε ππφζεζε. Απηφ είλαη δπλαηφ κφλν εάλ ζπκθσλεζνχλ κεηαμχ ησλ ππεχζπλσλ γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ νη γεληθνί ζθνπνί ζρεηηθά κε απηφ πνπ έλα ζρνιηθφ ζχζηεκα ζα πξέπεη λα κεηαβηβάζεη. Έλα αθαλζψδεο πξφβιεκα κε ηηο Σ.Π.Δ. είλαη φηη νη ππνινγηζηέο έρνπλ απνδεηρζεί πνιχ επέιηθηα αληηθείκελα κε γξήγνξα κεηαβαιιφκελεο ιεηηνπξγίεο. Γελ είλαη επνκέλσο παξάμελν πνπ νη απαληήζεηο, ζρεηηθά κε ηα πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ θαη ην πεξηερφκελν πνπ δηδάζθεηαη, πνηθίινπλ πεξηνδηθά (Baron, 2004). ηελ πξαγκαηηθφηεηα, κφλν κεξηθέο θαη επκεηάβιεηεο ιχζεηο έρνπλ επηηεπρζεί κέρξη ζήκεξα, αληαπνθξηλφκελεο ζηνπο επδηάθξηηνπο ηνκείο ηνπ ζρνιηθνχ ζπζηήκαηνο. Γηα λα δψζνπκε έλα παξάδεηγκα, ζηε Γαιιία, ζηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ '80, αλαγλσξίδνληαο ηελ αλάγθε ησλ αλζξψπσλ πνπ εξγάδνληαλ ζε ππεξεζίεο λα έρνπλ θάπνηα γλψζε ησλ ηφηε πξφζθαηα εκθαληζκέλσλ κηθξνυπνινγηζηψλ, έλα λέν επαγγεικαηηθφ δίπισκα ζρεδηάζηεθε, κε έλα πξφγξακκα ζπνπδψλ πνπ ζηξάθεθε ζηελ εθκάζεζε ηεο γιψζζαο BASIC. κσο εθηνπίζηεθε ζχληνκα θαη αληηθαηαζηάζεθε απφ άιια πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ. πγρξφλσο, ζηε γεληθή αλψηεξε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε, εηζήρζε επίζεο έλα πξναηξεηηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ, πνπ πάξζεθε απφ κηα άκεζε δηδαθηηθή κεηάζεζε πηπρίνπ Παλεπηζηεκίνπ ζηνπο ππνινγηζηέο (θαη σο εθ ηνχηνπ κε έκθαζε φρη ζε κηα ηδηαίηεξε γιψζζα αιιά ζε αιγνξίζκνπο) θαη

28 εγθαηαιείθζεθε δέθα έηε αξγφηεξα, φηαλ θάλεθε ζαθψο ζηνπο ππεχζπλνπο ιήςεο απνθάζεσλ, πσο ε κάζεζε κηαο ππνρξεσηηθήο γιψζζαο πξνγξακκαηηζκνχ, δελ ήηαλ πηζαλψο ν πξψηνο ζηφρνο πνπ πξέπεη λα αθνινπζείηαη απφ ην ζρνιηθφ ζχζηεκα ζε έλαλ θφζκν φπνπ κφλν κεξηθνί άλζξσπνη πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ απηέο ηηο πξνγξακκαηηζηηθέο γιψζζεο. Απφ ηφηε, ηα πξάγκαηα έρνπλ εμειηρζεί θπξίσο πξνο ηελ ίδηα θαηεχζπλζε: ηα εξγαιεία ππνινγηζηψλ πξνηείλεηαη λα είλαη ηφζν απιά ψζηε ν θαζέλαο λα κπνξεί λα ηα κάζεη θαη λα ηα ρξεζηκνπνηεί, αζθνχκελνο ζε απηά. Ζ εκπεηξία καο δείρλεη φηη νη ππνινγηζηέο δελ είλαη αθφκα ηφζν απινπζηεπκέλνη ζηε ρξήζε ηνπο φπσο άιιεο αληίζηνηρεο ζπζθεπέο πνπ ρξεζηκνπνηνχκε θαζεκεξηλά. Σν ινγηζκηθφ ηνπ ππνινγηζηή είλαη πην ζχλζεην, επηηξέπεη έλα πνιχ επξχ θάζκα ηεο ρξήζεο θαη έρεη ζπρλά ζχλζεηε αιιά θαη απξνζδφθεηε ζπκπεξηθνξά. Οη ρξήζηεο επνκέλσο είλαη δελ είλαη εχθνιν λα εμεγήζνπλ ή ηνπιάρηζηνλ λα αληηιεθζνχλ απηή ηε δηαδηθαζία ζηελ εξγαζία ηνπο αλ δελ είλαη εθνδηαζκέλνη κε ζπγθεθξηκέλεο ηθαλφηεηεο. Ζ χπαξμε ελφο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ ζα απαξηζκεί θαη ζα επεμεγεί ηηο ηθαλφηεηεο πνπ ζα πξέπεη λα θαηέρεη έλαο ρξήζηεο, ψζηε λα κπνξεί λα εθκεηαιιεπηεί θαη λα αμηνπνηήζεη ηηο δπλαηφηεηεο ελφο ειεθηξνληθνχ ππνινγηζηή, απνηειεί ηνλ ζεκαληηθφηεξν παξάγνληα ζηελ πξνζπάζεηα κηαο επηηπρεκέλεο δηείζδπζεο ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Ο γεληθφο ζηφρνο ελφο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ είλαη φρη κφλν λα βειηηψζεη ηελ πξαθηηθή ησλ δαζθάισλ αιιά θαη λα ζπκβάιιεη ζε έλα πςειφηεξν πνηνηηθφ εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα πνπ κπνξεί λα πξνσζήζεη ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε κηαο ρψξαο Μνληέια Αλάπηπμεο Ιθαλνηήησλ ζηε ζρεδίαζε θαη αμηνιόγεζε επηκνξθσηηθώλ πξνγξακκάησλ. Αλ θαη νη γλσζηηθέο επηζηήκεο θαη νη επηζηήκεο ηεο αγσγήο, δελ έρνπλ απαληήζεη ζαθψο ζε βαζηθά εξσηήκαηα πνπ αθνξνχλ ζηελ εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζην ρψξν ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο, ηελ ηειεπηαία δεθαεηία πιεζαίλνπλ ηα ζπκπεξάζκαηα εξεπλψλ, κειεηψλ, πηινηηθψλ πξνγξακκάησλ θαη ζπλεδξίσλ, ηα νπνία ζπγθιίλνπλ ζην φηη νη Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ζπκβάιινπλ ζηελ πνηνηηθή βειηίσζε ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο, ππφ ηελ πξνυπφζεζε φηη ζα ρξεζηκνπνηεζνχλ κε παηδαγσγηθά απνδεθηφ ηξφπν θαη απφ θαηάιιεια επηκνξθσκέλνπο εθπαηδεπηηθνχο. Δίλαη βέβαην, φηη κε ηελ εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζην ζρνιείν, ην καζεζηαθφ πεξηβάιινλ γίλεηαη πην πινχζην θαη νη παξαδνζηαθέο δηδαθηηθέο κέζνδνη αλαζεσξνχληαη. ε έλα ηέηνην καζεηνθεληξηθφ καζεζηαθφ πεξηβάιινλ, δελ θαηαξγείηαη ν ξφινο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ

29 θαη νχηε θάηη ηέηνην είλαη δπλαηφ λα ζπκβεί. Αληίζεηα, ν ξφινο ηνπ γίλεηαη πνιχ πην ζεκαληηθφο αιιά θαη πνιχ πην δχζθνινο. Απφ απιφο θαη κνλαδηθφο θνξέαο ηεο γλψζεο, «κεηαηνπίδεηαη» ζε ξφιν ζπλεξγάηε-ζπκβνχινπ ηνπ καζεηή θαη νξγαλσηή ηεο δηαδηθαζίαο ηεο κάζεζεο. Γελ αληηκεησπίδεη ην καζεηή σο παζεηηθφ δέθηε άγνλσλ γλψζεσλ, αιιά αληίζεηα, ηνλ βνεζάεη λα αλαθαιχςεη ηηο θιίζεηο θαη ηα ηαιέληα ηνπ, λα ηα θαιιηεξγήζεη θαη λα νινθιεξσζεί σο άλζξσπνο (Παπαδφπνπινο & ζπλ., 1999). Δίλαη απηνλφεην, φηη νπνηαδήπνηε πξνζπάζεηα γηα νπζηαζηηθή θαη απνηειεζκαηηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία, ζα πξέπεη λα ζπλνδεχεηαη απφ θαηάιιειε, πξνζεθηηθά ζρεδηαζκέλε θαη πςειήο πνηφηεηαο επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Πψο ζρεδηάδεηαη ινηπφλ απηή ε επηκφξθσζε; Πνηεο ηθαλφηεηεο εθπαηδεπηηθψλ απνζθνπεί λα αλαπηχμεη; Πνην ζα πξέπεη λα είλαη ην πξνθίι ησλ εθπαηδεπηηθψλ κεηά ηελ νινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο ηεο επηκφξθσζεο; ηηο εξσηήζεηο απηέο, νη απαληήζεηο δίλνληαη απφ ηα Μνληέια Ηθαλνηήησλ εθπαηδεπηηθψλ, κε βάζε ηα νπνία ζα ζρεδηαζηνχλ θαη ζα πινπνηεζνχλ ηα αληίζηνηρα πξνγξάκκαηα επηκφξθσζεο. Γεληθά, έλα Μνληέιν αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ., ζηνρεχεη λα βειηηψζεη ηελ πξαθηηθή ησλ δαζθάισλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο εξγαζίαο ηνπο, πνπ ζπλδπάδεη ηηο δεμηφηεηεο ζηηο Σ.Π.Δ. κε ηηο θαηλνηνκίεο ζηελ παηδαγσγηθή, ην πξφγξακκα ζπνπδψλ, θαη ηε ζρνιηθή νξγάλσζε. ηνρεχεη επίζεο ζηε ρξήζε ησλ δεμηνηήησλ ησλ δαζθάισλ θαη ησλ πφξσλ ησλ Σ.Π.Δ. ψζηε λα βειηησζεί ε δηδαζθαιία, ε ζπλεξγαζία κε ηνπο ζπλαδέιθνπο θαη ίζσο ηειηθά λα δεκηνπξγήζεη θαηλνηφκνπο εγέηεο ζηηο ζρνιηθέο ηνπο κνλάδεο. Δίλαη ινηπφλ πνιχ ζεκαληηθή ε θαηάιιειε ζρεδίαζε επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ, ηα νπνία ζα παξέρνπλ ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο εθείλεο ηηο ηθαλφηεηεο, νη νπνίεο ζα ηνπο επηηξέπνπλ λα αμηνπνηήζνπλ ηηο λέεο δηδαθηηθέο κεζφδνπο θαη ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία κε επηηπρία. Αζθαιψο απηφ ζα εμαξηεζεί απφ ηνπο εγθεθξηκέλνπο θπβεξλεηηθνχο, κε θπβεξλεηηθνχο θαη ηδησηηθνχο πξνκεζεπηέο, νη νπνίνη θαινχληαη λα ζρεδηάζνπλ θαη λα πξνζθέξνπλ απηή ηελ θαηάξηηζε ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο. Σα πξφηππα ζα ρξεζηκεχζνπλ ζην λα θαζνδεγήζνπλ ηνπο παξφρνπο εθπαίδεπζεο ζηελ θαηαζθεπή ή ηελ επηζεψξεζε ησλ πιηθψλ κάζεζήο ηνπο κε βάζε ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο. Σα πξφηππα ηθαλνηήησλ ζα επηηξέςνπλ ζηνπο ππεχζπλνπο ιήςεο απνθάζεσλ πνπ ζρεδηάδνπλ πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο δαζθάισλ, λα αμηνινγήζνπλ πψο κηα ζεηξά καζεκάησλ, επάλσ ζηηο απαξαίηεηεο ηθαλφηεηεο γηα ηε ρψξα ηνπο, νδεγεί ζηελ αλάπηπμε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ δπλαηνηήησλ θαη ησλ δεμηνηήησλ, πνπ είλαη θαηάιιειεο γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ θαη γηα ηνπο εζληθνχο ζηφρνπο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο

30 2.2 Η εμέιημε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ εθπαηδεπηηθώλ ζην ρξόλν Πξνθεηκέλνπ λα νξηζηεί κηα βάζε γηα ηηο ηθαλφηεηεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, πξέπεη λα εμεηαζηνχλ δχν θεληξηθά εξσηήκαηα: Πψο αληηιακβάλνληαη νη άλζξσπνη ηηο ζρεηηθέο γλψζεηο, ηηο δεμηφηεηεο θαη ηηο ζηάζεηο πνπ απαηηνχληαη ψζηε λα γίλεη απνηειεζκαηηθφο έλαο εθπαηδεπηηθφο; Πψο έρνπλ αιιάμεη απηέο νη δεμηφηεηεο, νη γλψζεηο θαη νη ζηάζεηο κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ; Σν πξψην εξψηεκα είλαη βαζηθφ ζε θάζε δηεξεχλεζε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Σν δεχηεξν εξψηεκα εμάγεηαη απφ ηηο πξφζθαηεο αιιαγέο ζηε δηδαζθαιία θαη ηελ κάζεζε θαζψο επίζεο θαη απφ ηηο ζεκαληηθέο εμειίμεηο ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ θαηάξηηζε γεληθφηεξα Παξαδνζηαθέο εθπαηδεπηηθέο αληηιήςεηο Ση ζεκαίλεη ην λα είζαη εθπαηδεπηηθφο; Απηή ε απιή εξψηεζε αλνίγεη έλα παξάζπξν ζε κηα κπξηάδα πξννπηηθψλ ζηε δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε. Ζ εθπαίδεπζε παίξλεη πνιιέο κνξθέο θαη ζρεηίδεηαη κε ηνλ πνιηηηζκφ θαη ην πιαίζην ζην νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη. ε θάζε πνιηηηζκφ, ην λα πεξλάο ηε γλψζε, ηηο δεμηφηεηεο θαη ηηο ζπκπεξηθνξέο απφ ηε κηα γεληά ζηελ επφκελε, βαζίδεηαη ζε πνηθίιεο δξαζηεξηφηεηεο ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο επίδεημεο θαη ηεο δηήγεζεο. Γεληθά, έλαο εθπαηδεπηηθφο βνεζά ζθφπηκα ηνπο άιινπο λα αλαπηχμνπλ ηε γλψζε, ηηο δεμηφηεηεο, θαη ηηο ζηάζεηο ηνπο. Πξνθεηκέλνπ λα γίλεη θαιχηεξα θαηαλνεηφ ην πψο νη εθπαηδεπηηθνί είλαη ζε ζέζε λα ην πεηχρνπλ απηφ, αλαθέξνληαη ζηε ζπλέρεηα δχν δπηηθέο παξαδφζεηο, ε δηδαθηηθή θαη ε καζεηεία. Ο σθξάηεο αλαθέξεηαη ζπρλά σο παξάδεηγκα θαινχ εθπαηδεπηηθνχ θαη ε ζσθξαηηθή κέζνδνο σο ππφδεηγκα απνηειεζκαηηθήο εθπαίδεπζεο. Ο δεκνθηιήο ζηνραζκφο ηνπ σθξάηε είλαη φηη πξνθαινχζε ηνπο αθξναηέο κε εξσηήζεηο εκβάζπλζεο θαη απνθάιππηε ζπρλά αζπλέπεηεο ζηε ζθέςε ηνπο, αλαγθάδνληαο ηνπο λα εγθαηαιείςνπλ ηηο πξνεγνχκελεο ζέζεηο ηνπο θαη λα εμεηάζνπλ άιιεο ελαιιαθηηθέο. Πνιινί εθπαηδεπηηθνί ζεσξνχλ φηη ε ζσθξαηηθή κέζνδνο είλαη απνηειεζκαηηθή, επεηδή θαίλεηαη λα πξνσζεί ηε ζηνραζηηθή θαη θξηηηθή ζθέςε. Ζ παξνρή επθαηξηψλ γηα ζπιινγηζκφ είλαη αμηνπνηήζηκε ζηε κάζεζε, εηδηθά φηαλ απηφ πνπ πξφθεηηαη λα καζεπηεί είλαη ελδηαθέξνλ. Ζ ζσθξαηηθή κέζνδνο δηδαζθαιίαο εθηφο απφ ζπλεπήο ήηαλ θαη έλα θαιφ παξάδεηγκα καζεηνθεληξηθήο εθπαίδεπζεο. Ο σθξάηεο πξνζπάζεζε λα βνεζήζεη ηα άηνκα, λα εμεηάζνπλ

31 ηηο ζθέςεηο ηνπο, λα εληνπίζνπλ αζπλέπεηεο θαη λα αλαπηχμνπλ κηα βαζχηεξε θαηαλφεζε ζχλζεησλ ελλνηψλ φπσο ε θαινζχλε θαη ε αξεηή. Ο σθξάηεο ελδηαθεξφηαλ γηα ηνπο αλζξψπνπο θαη γηα ην ηη πίζηεπαλ. Δπηθέληξσλε ηηο πξνζέζεηο ηνπ ζην άηνκν. Με απηήλ ηελ έλλνηα ε εθπαίδεπζε ηνπ σθξάηε ήηαλ επηθεληξσκέλε ζηνλ καζεηή. Απηφ είλαη θάπσο δηαθνξεηηθφ απφ ηελ ζχγρξνλε έκθαζε πνπ δίλεηαη ζηελ κάζεζε ηελ επηθεληξσκέλε κελ ζην καζεηή, φπνπ φκσο νη καζεηέο θαινχληαη λα δνκήζνπλ ηηο δηθέο ηνπο εξκελείεο θαη ιχζεηο ζηα πξνβιήκαηα. Ο σθξάηεο πίζηεπε φηη ηα πξνβιήκαηα ζηα νπνία απεπζπλφηαλ είραλ κφλν κία ζσζηή ιχζε, γηαηί απηά ηα πξνβιήκαηα ελέπιεθαλ αηψληεο αιήζεηεο γηα εμσηεξηθέο πξαγκαηηθφηεηεο, φπσο ε ζεκειηψδεο θχζε ηεο αξεηήο θαη ηεο θαιήο δσήο (Klein & all, 2004). Ο σθξάηεο ππήξμε θαηά ηελ ίδηα ρξνληθή πεξίνδν πνπ αλαπηπζζφηαλ κηα άιιε δηδαθηηθή παξάδνζε, πνπ νλνκαδφηαλ ε παξάδνζε ησλ νθηζηψλ. Οη νθηζηέο αλαγλσξίζζεθαλ σο εμαηξεηηθά πιεξνθνξεκέλνη ζε κηα επξεία γθάκα ζεκάησλ θαη ζπλήζσο ρξέσλαλ κηα ακνηβή γηα ηε δηδαζθαιία ηνπο. Οη νθηζηέο δίδαζθαλ ζε κηα πεξηζζφηεξν ηππηθή κέζνδν απφ απηήλ ηνπ σθξάηε θαη δελ αλαθέξνληαλ γεληθψο ζηελ κέζνδν ηνπ σθξάηε κέζσ εξσηήζεσλ. Οη νθηζηέο δίδαζθαλ ζε ζρήκαηα έλα πξνο έλα θαη ζε κηθξέο νκάδεο, αιιά νη καζεηεπφκελνη πήγαηλαλ ζε έλα ζπγθεθξηκέλν κέξνο κάζεζεο γηα λα θάλνπλ καζήκαηα. Οη νθηζηέο επηθεληξψλνληαλ ζην λα δηδάζθνπλ εμέρνληεο λένπο θαη πνιίηεο κε εγεηηθέο ζέζεηο. ρεδίαζαλ ηα καζήκαηά ηνπο θαη ρξεζηκνπνηνχζαλ έγγξαθα θαη ζηεξεά αληηθείκελα απφ ηελ θχζε. Ζ πξνζέγγηζε ησλ νθηζηψλ ζπλήζσο ζπλδέεηαη κε έλαλ εθπαηδεπηή πνπ αγνξεχεη ζε έλα ζέκα, κε ηνπο καζεηέο λα ηνλ παξαθνινπζνχλ πξνζεθηηθά. Ζ παξαδνζηαθή δηδαθηηθή πξνζέγγηζε δηδαζθαιίαο ζε κηα αίζνπζα έρεη έλαλ αξηζκφ απφ πιενλεθηήκαηα, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ην λα έρεη πνιινχο αλζξψπνπο ζπγθεληξσκέλνπο ζε έλα κέξνο ηελ ίδηα ψξα. Δπηπιένλ, φηαλ ν δηδάζθσλ είλαη έλαο θαιά ελεκεξσκέλνο, ηθαλφο νκηιεηήο θαη φηαλ ηα καζεζηαθά απνηειέζκαηα ππνζηεξίδνληαη ζσζηά κε κεζφδνπο δηάιεμεο, ην θίλεηξν γηα κάζεζε κπνξεί λα είλαη πνιχ πςειφ νπφηε ηα καζεζηαθά απνηειέζκαηα λα επηηπγράλνληαη. Σν κνληέιν καζεηείαο βξίζθεηαη ζε αληίζεζε πξνο ηε δηδαθηηθή πξνζέγγηζε ησλ νθηζηψλ. Σν κνληέιν ηεο καζεηείαο είλαη κηα κέζνδνο έλαο πξνο έλαλ, ε νπνία ζηνρεχεη λα πξνσζήζεη ηελ εμέιημε ησλ εθιεπηπζκέλσλ ηθαλνηήησλ θαη ηελ βαζεηά θαηαλφεζε κηαο ζηελήο γθάκαο ηδεψλ. Σν κνληέιν καζεηείαο είρε αλαπηπρζεί θαηά ηελ δηάξθεηα ηνπ Μεζαίσλα κε ηελ άλνδν κηαο ηάμεο πνιηηψλ πνπ ζρεηίδεηαη κε ην εκπφξην θαη ηελ βηνηερλία. Απηνί νη εμεηδηθεπκέλνη εξγάηεο ζα εθπαίδεπαλ έλα κηθξφ αξηζκφ απφ ζπλεξγάηεο ηνπο, νη νπνίνη ζα ηνπο βνεζνχζαλ θαη ζπρλά ζα αλαιάκβαλαλ ην καγαδί ηνπο φηαλ ν ηδηνθηήηεο ζα πέζαηλε ή ζα ζπληαμηνδνηνχληαλ. Ζ πεξίνδνο ηεο καζεηείαο ήηαλ καθξά θαη ελέπιεθε αξθεηή επνπηεία απφ ηνλ αξρηηερλίηε. Απηή

32 ε κέζνδνο εθπαίδεπζεο έρεη εμειηρηεί ζε ζηάληαξλη ηερληθή ζε έλα αξηζκφ απφ ιεηηνπξγήκαηα θαη επαγγέικαηα ηα νπνία εκπιέθνπλ πεξηφδνπο πξαθηηθήο εμάζθεζεο ή καζεηείαο πξηλ απφ ην πηπρίν. Παξφιν φηη ην πξσηαξρηθφ επάγγεικα ελφο νθηζηή ήηαλ ε δηδαζθαιία, ην πξσηαξρηθφ επάγγεικα ελφο αξρηηερλίηε ήηαλ ε παξαγσγή αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ κε δηδαζθαιία αλακεκεηγκέλε κέζα ζηηο θαζεκεξηλέο εξγαζηαθέο δξαζηεξηφηεηεο. ην κνληέιν καζεηείαο, ηα εξγαιεία ηεο ζπλαιιαγήο είλαη έλα νινθιεξσκέλν κέξνο ηεο εθπαίδεπζεο. Σν λα θαηέρεηο ηελ ρξήζε ελφο ζπγθεθξηκέλνπ εξγαιείνπ είλαη ζπρλά ην επίθεληξν ηεο εθπαίδεπζεο. Οη καζεηέο εθπαηδεχνληαη ζην εξγαζηήξην ρξεζηκνπνηψληαο θαζηεξσκέλεο θαη ζηαζεξέο δηαδηθαζίεο πνπ απεπζχλνληαη ζε πξαγκαηηθνχο ζηφρνπο. Σν εθπαηδεπηηθφ ζηπι θαη ε κέζνδνο δηέθεξαλ αλάινγα κε ηνλ δάζθαιν θαη ε κέζνδνο παξαγσγήο θαη εθπαίδεπζεο πεξλνχζε απφ δάζθαιν ζε καζεηή. Απηή ε πξνζέγγηζε είλαη παξφκνηα κε ηηο κεζφδνπο εθπαίδεπζεο «on-thejob training» νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχληαη απφ πνιινχο νξγαληζκνχο ζήκεξα. Πνηνο ήηαλ ν αληίθηππνο απηψλ ησλ πξνζεγγίζεσλ ζηελ εθπαίδεπζε; Κάπνηνο ζα κπνξνχζε λα ζπκπεξάλεη φηη ε δηδαθηηθή πξνζέγγηζε ησλ νθηζηψλ είλαη θαιά ηαηξηαζκέλε γηα λα ππνζηεξίμεη ηελ απφθηεζε ηεο επεμεγεκαηηθήο γλψζεο (γεγνλφηα θαη ηδέεο) αλ θαη ε πξνζέγγηζε ηεο καζεηείαο είλαη θαιά ηαηξηαζκέλε γηα λα ππνζηεξίμεη ηελ απφθηεζε ηεο δηαδηθαζηηθήο/ηερληθήο γλψζεο (εθαξκνζκέλνη θαλφλεο θαη αξρέο). Σν ηη ρξεηάδεηαη λα καζαίλνπλ νη άλζξσπνη, έρεη αιιάμεη ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο. Απηέο νη αιιαγέο είραλ σο απνηέιεζκα, λέα παξαδείγκαηα κάζεζεο, λέεο δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο ζηελ εθπαίδεπζε θαη λέεο εθπαηδεπηηθέο ηθαλφηεηεο. Οη λέεο ηερλνινγίεο θαη ηα εξγαιεία πνπ εκπιέθνληαη θαηά ηελ ίδηα πεξίνδν, έρνπλ δεκηνπξγήζεη ηελ αλάγθε γηα λέεο πξνζεγγίζεηο ζηελ δηδαζθαιία θαη λέεο εθπαηδεπηηθέο ηθαλφηεηεο Νέα δηδαθηηθά πξόηππα Αξθεηνί ζπγγξαθείο έρνπλ ππνζηεξίμεη φηη ε εθπαίδεπζε έρεη αιιάμεη εληππσζηαθά ηα ηειεπηαία 50 ρξφληα. Ο Goodyear (2000) εζηηάδεη ζηηο αιιαγέο ησλ αξραξίσλ θαη ππνζηεξίδεη φηη είλαη πνιχ ιηγφηεξν ππνρσξεηηθνί απ' φ,ηη ζηηο πξνεγνχκελεο γελεέο. Απηή είλαη, ελ κέξεη, κηα ζπλέπεηα ηεο επέθηαζεο ησλ επθαηξηψλ κάζεζεο γηα ηνπο ελήιηθεο ζηνλ εξγαζηαθφ ηνπο ρψξν αιιά θαη αιινχ. Απηνί νη ελήιηθεο έρνπλ δηθαηνινγεκέλα εθπαηδεπηηθά ελδηαθέξνληα θαη απαηηήζεηο θαη απνηεινχλ κηα λέα νκάδα κε παξαδνζηαθψλ καζεηψλ, νη νπνίνη ππάξρνπλ θπξίσο έμσ απφ ην παξαδνζηαθφ ζθεληθφ ηεο αίζνπζαο δηδαζθαιίαο. Ο Goodyear ραξαθηεξίδεη απηνχο ηνπο καζεηέο σο κε δηακνξθψζηκνπο θαη ηειείσο δηαθνξεηηθνχο απφ

33 ηνπο ζπκκνξθνχκελνπο καζεηέο, νη νπνίνη θάζνληαη θαη αθνχλε κε ζεβαζκφ. Οη κε ζπγθαηαβαηηθνί καζεηέο γεληθά έρνπλ θαιά θαζνξηζκέλνπο ζηφρνπο θαη ελδηαθέξνληα, θαη έρνπλ πινχην εκπεηξηψλ δσήο πέξα απφ ηελ ηάμε. Σν λα πεξηκέλεη θάπνηνο απφ απηνχο ηνπο καζεηέο λα πηνζεηήζνπλ εχθνια ή γξήγνξα ηηο δηαιέμεηο πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη ζηε δηδαθηηθή πξνζέγγηζε, κπνξεί λα κελ είλαη ξεαιηζηηθφ θαη κπνξεί λα έρεη σο απνηέιεζκα ηελ κε επλντθή κάζεζε ή ηελ απνκάθξπλζή ηνπο. Ζ χπαξμε λέσλ ηχπσλ καζεηψλ θαη λέσλ εθπαηδεπηηθψλ πξνζεγγίζεσλ απνηεινχλ βάζηκν ιφγν γηα κηα άιιε καηηά ζηηο ηθαλφηεηεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ. Πψο έλαο απνηειεζκαηηθφο εθπαηδεπηηθφο αληηιακβάλεηαη ηηο δηαθνξέο ζηελ ππάξρνπζα γλψζε, νη νπνίεο επηδξνχλ ζηνλ ηξφπν κε ηνλ νπνίν ε λέα γλψζε αλαπαξίζηαηαη θαη δνκείηαη εζσηεξηθά; Ο ηππηθφο νξηζκφο ηεο κάζεζεο παξακέλεη πάληα ν ίδηνο, παξφια ηαχηα. Ζ Γλσζηηθή Δπηζηήκε έρεη ζπκβάιιεη ζηελ θαηαλφεζε ηνπ πψο ε κάζεζε επηηπγράλεηαη θαη πψο κπνξεί θαηά ηνλ θαιχηεξν ηξφπν λα ππνζηεξηρζεί, αιιά ε κάζεζε εμαθνινπζεί λα ζπκπεξηιακβάλεη αιιαγέο ζε έλα άηνκν ή κία νκάδα αλζξψπσλ. Ζ κάζεζε ζπκπεξηιακβάλεη ζηαζεξέο θαη δηαξθείο αιιαγέο ζηελ γλψζε, ηηο δεμηφηεηεο θαη ηηο ζπκπεξηθνξέο. Απηέο νη αιιαγέο εθδειψλνληαη κε εκθαλείο ηξφπνπο. Απηή ε αληίιεςε είλαη ζεκειηψδεο ζηελ πξνζζήθε καζεζηαθψλ απνηειεζκάησλ, νπφηε θαη ζηνλ θαζνξηζκφ ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ηεο εθπαίδεπζεο Νέεο Δθπαηδεπηηθέο Σερλνινγίεο Ζ Σερλνινγία αιιάδεη ην ηη θάλνπκε θαη ην ηη κπνξνχκε λα θάλνπκε. Οη άλζξσπνη αιιάδνπλ γηα ινγαξηαζκφ ηεο ηερλνινγίαο. Ζ Σερλνινγία πνπ ππνζηεξίδεη ηε κάζεζε θαη ηελ εθπαίδεπζε δελ δηαθέξεη. Ζ εθπαηδεπηηθή ηερλνινγία αιιάδεη ην ηη νη δάζθαινη θαη νη καζεηέο θάλνπλ θαη ηη κπνξνχλ λα θάλνπλ. Πνιιέο λέεο ηερλνινγίεο έρνπλ εηζαρζεί ηα ηειεπηαία 50 έηε, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο έθξεμεο λέσλ πιεξνθνξηαθψλ θαη επηθνηλσληαθψλ ηερλνινγηψλ, δνκεκέλσλ πάλσ ζηελ επηηπρία ησλ ππνινγηζηψλ θαη ηνπ δηαδηθηχνπ. Ση αληίθηππν έρνπλ απηέο νη λέεο ηερλνινγίεο ζηελ εθπαίδεπζε; Πξψηνλ, νη εθπαηδεπηηθέο ηερλνινγίεο ζα πξέπεη λα είλαη ηίκηεο θαη λα παξαδερηνχλ φηη πνιιέο λέεο ηερλνινγηθέο θαηλνηνκίεο έρνπλ ππεξηηκεζεί θαη πνιιέο απφ ηηο ππνζρέζεηο γηα βειηησκέλε κάζεζε νη νπνίεο είλαη βαζηζκέλεο ζηηο λέεο ηερλνινγίεο δελ έρνπλ ηεξεζεί. Ζ Δθπαηδεπηηθή Σειεφξαζε δελ αληηθαηέζηεζε ηνλ δάζθαιν. Ζ κάζεζε κε ηε βνήζεηα ησλ ππνινγηζηψλ δελ έβγαιε άρξεζηε ηελ παξαδνζηαθή εθπαίδεπζε ζηελ ηάμε. Ζ βαζηζκέλε ζην δηαδίθηπν εθπαίδεπζε δελ είρε επίζεο δξακαηηθή βειηίσζε ζηε κάζεζε (Klein, et al, 2004)

34 Δπηπιένλ, ζα πξέπεη λα αλαγλσξηζζεί φηη νη λέεο ηερλνινγίεο παξέρνπλ λένπο ηξφπνπο γηα λα ππνζηεξίδνπλ ηε κάζεζε θαη επθαηξίεο γηα δηαθνξεηηθά είδε καζεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Τπάξρνπλ πεξηζζφηεξνη ηξφπνη λα επηθνηλσλήζεηο απφ φηη ήηαλ δπλαηφ ή νηθνλνκηθά αλεθηφ πξσηχηεξα, ράξε ζηηο Σ.Π.Δ.. Οη καζεηέο κπνξνχλ λα αιιειεπηδξνχλ κεηαμχ ηνπο ρξεζηκνπνηψληαο κηα πνηθηιία ςεθηαθψλ ηερλνινγηψλ φπσο ην chat, ην forum, ν messenger θιπ. Οη εθπαηδεπηηθνί θαηά ηνλ ίδην ηξφπν ζα κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ κηα κεγαιχηεξε γθάκα επηθνηλσληαθψλ κεζφδσλ κε ηνπο καζεηέο ηνπο θαη κε άιινπο ζπκκεηέρνληεο ζην ζθεληθφ δηδαζθαιίαο κάζεζεο. Δπηπιένλ, πνιιέο απφ απηέο ηηο ςεθηαθέο κεζφδνπο επηθνηλσλίαο, παξέρνπλ θαηαγεγξακκέλεο θαηαρσξήζεηο ηνπ ηη έρεη εηπσζεί, απφ πνηνλ θαη ζε πνηα πεξίπησζε. Μηα ηέηνηα πιεξνθφξεζε ζα κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί γηα λα θαηαγξάςεη ηελ πξφνδν ηεο κάζεζεο θαη γηα λα βειηηψζεη ηελ φιε επηθνηλσληαθή ππνζηήξημε γηα ηελ κάζεζε. Μεγάιε αλάπηπμε παξαηεξείηαη ηα ηειεπηαία ρξφληα ζηνλ ηνκέα ηεο Ζιεθηξνληθήο Μάζεζεο (e-learning). Ζ Ζιεθηξνληθή Μάζεζε, ρξεζηκνπνηεί ηελ ηερλνινγία, γηα λα παξέρεη ηελ επειημία θαη ηελ ηθαλφηεηα πξνζαξκνγήο ηνπ πεξηβάιινληνο ηεο κάζεζεο ζηηο αλάγθεο ηνπ εθπαηδεπφκελνπ. Ζ Ζιεθηξνληθή Μάζεζε αιιάδεη ηε θχζε ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο, δεκηνπξγψληαο λέεο επθαηξίεο γηα δηα βίνπ κάζεζε θαη επξεία θνηλσληθή πξφζβαζε ζηε γλψζε. Με ηελ Ζιεθηξνληθή Μάζεζε, ε ζχλδεζε θαη ε επηθνηλσλία κεηαμχ ησλ επηκνξθνχκελσλ εθπαηδεπηηθψλ είλαη ακθίπιεπξε θαη ε πνηθηιία ησλ κελπκάησλ θαη πιεξνθνξηψλ κεηαμχ ησλ κεξψλ ηνπ δηθηχνπ πνιχ κεγάιε. Ζ επηθνηλσλία αλάκεζα ζηα κέξε ηνπ δηθηχνπ κπνξεί λα πξαγκαηνπνηεζεί ρσξίο θαλέλα ρξνληθφ πεξηνξηζκφ (Παπαδάθεο, 2005). ηελ πεξίπησζε ηεο επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ κέζσ κηαο πιαηθφξκαο Ζιεθηξνληθήο Μάζεζεο γηα παξάδεηγκα, δίλεηαη ε δπλαηφηεηα γηα αλεμαξηεζία απφ ηνλ ηφπν θαη ην ρξφλν, κηαο θαη είλαη δχζθνιν λα νξγαλψλνληαη ζπρλά θαη ζε κεγάιε θιίκαθα καδηθέο επηκνξθψζεηο παξαδνζηαθήο κνξθήο. Δπηπιένλ ε Ζιεθηξνληθή Μάζεζε βνεζά ζηελ αλάπηπμε θνηλνηήησλ πξαθηηθήο (communities of practice) κεηαμχ ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Δπηπιένλ, κέζσ ηεο ειεθηξνληθήο κάζεζεο νη εθπαηδεπηηθνί αλαπηχζζνπλ ηθαλφηεηεο ψζηε λα καζαίλνπλ κφλνη ηνπο απμάλνληαο παξάιιεια ηελ εμνηθείσζή ηνπο κε ηηο Σ.Π.Δ. Παξαηεξνχκε πσο ηα πεξηβάιινληα ζηα νπνία ζπληειείηαη πιένλ ε κάζεζε, έρνπλ αιιάμεη δξακαηηθά κε ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη απηφ έρεη δηαθνξνπνηήζεηο θαη δεκηνπξγεί λέεο αλάγθεο ζηηο ηθαλφηεηεο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ

35 2.3 Ιζηνξηθή αλαδξνκή απόθηεζεο ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ Γηεζλή επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα. i. Γξάζεηο ζηηο ΗΠΑ Γεδνκέλνπ φηη ε επέλδπζε ζηνπο ππνινγηζηέο θαη ηηο Σ.Π.Δ. έρεη απμεζεί, έρνπλ επίζεο απμεζεί θαη νη πξνζπάζεηεο γηα λα παξαζρεζεί θαηάξηηζε θαη ππνζηήξημε ζηνπο δαζθάινπο γηα ηε ρξήζε απηήο ηεο ηερλνινγίαο. Οη θαηλνηφκεο ζηξαηεγηθέο γηα ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ ππνζηήξημε ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο απφ ηνπο δαζθάινπο, έρνπλ βγεη απφ πνιιέο ηνπηθέο πξσηνβνπιίεο, ηα ζρνιεία θαη απφ δάζθαιν ζε δάζθαιν. Απηέο νη πξνζπάζεηεο είλαη ηψξα πξφηππα γηα ηα πξφζθαηα ζρεδηαζκέλα ζπλεξγαηηθά επαγγεικαηηθά πξνγξάκκαηα πνπ πξνεηνηκάδνπλ ηνπο δαζθάινπο γηα λα ελζσκαηψζνπλ ηελ ηερλνινγία ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ. ε ζπλεδξίαζε ην 1998 ζηηο ΖΠΑ, πνπ ζπγθιήζεθε απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο θαη ην Λεπθφ Οίθν, δφζεθε έκθαζε ζε παξαδείγκαηα ηξερνπζψλ ζπλεξγαζηψλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ζε επηρεηξήζεηο, ηδξπκάησλ ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαη ζρνιείσλ, πνπ ελδηαθέξνληαη λα βνεζήζνπλ ηνπο δαζθάινπο ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο, ζπκπεξηιακβάλνληαο κεηαμχ άιισλ (U.S. Department of Education, 1999): ρνιή εθπαίδεπζεο δαζθάισλ πνπ ζπλεξγάδεηαη κε δαζθάινπο εηδήκνλεο ζηελ ηερλνινγία ζε ζρνιεία αλά πεξηνρέο, γηα λα ελζσκαησζεί ε ηερλνινγία ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη νη δάζθαινη-ζπνπδαζηέο λα κπνξνχλ λα ελζσκαησζνχλ κέζα ζε εμνπιηζκέλεο ηερλνινγηθά ηάμεηο. "Κνηλφηεηεο Δηθνληθήο Μάζεζεο" πεπεηξακέλσλ δαζθάισλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ην κνίξαζκα ησλ ηδεψλ, ησλ πφξσλ θαη ησλ θαιχηεξσλ πξαθηηθψλ κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. Απηέο νη θνηλφηεηεο κνηξάδνληαη θνηλέο εκπεηξίεο ηερλνινγηθήο θαηάξηηζεο ε κηα κε ηελ άιιε, θαζψο κεξηθνί δάζθαινη αλαιακβάλνπλ ην ξφιν ηνπ ζπκβνχινπ γηα ηνπο αξράξηνπο δαζθάινπο ζε εθαξκνγέο θαη ζε ηερλνινγία. Γηαινγηθνχο ηζηνρψξνπο πνπ πεξηέρνπλ ζρέδηα καζήκαηνο, ιίζηεο αιιεινγξαθίαο, αλαθνξέο πεγψλ θαη νκάδεο ζπδήηεζεο δαζθάισλ, πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη σο ζχκβνπινη ππνζηήξημεο γηα ηνπο λένπο αιιά θαη ηνπο ππάξρνληεο δαζθάινπο. Πεξηζζφηεξνη ηζηνρψξνη θαη ζχλδεζκνη αλαπηχζζνληαη απφ ηα θνιιέγηα, ηηο ζρνιηθέο κνλάδεο θαη άιιεο ελδηαθεξφκελεο νκάδεο γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ δαζθάισλ. Πινχζηεο βάζεηο δεδνκέλσλ θαη εηδηθέο ζπκβνπιέο δηδαζθαιίαο δηαζέζηκεο ζην Γηαδίθηπν, ζρεηηθέο θαη αμηφπηζηεο πιεξνθνξίεο πνπ ζπκπιεξψλνπλ ηα πξαγκαηηθά ζρνιηθά πξνγξάκκαηα θαζνδήγεζεο

36 Ο παξαθάησ πίλαθαο πεξηγξάθεη κεξηθά ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα ηνπηθψλ, πεξηθεξεηαθψλ θαη εζληθψλ πξνζπαζεηψλ ησλ ΖΠΑ, ζηελ πξνεηνηκαζία φισλ ησλ δαζθάισλ ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο. πσο ν πίλαθαο επεμεγεί, έλα ζεκαληηθφ ζηνηρείν κεξηθψλ λέσλ πξνγξακκάησλ ζηηο ΖΠΑ είλαη νη ζπλεξγαζίεο κεηαμχ ησλ ζρνιείσλ, ησλ πεξηνρψλ, ησλ παλεπηζηεκίσλ θαη άιισλ νξγαληζκψλ

37 Παπαδείγμαηα ηοπικών, πεπιθεπειακών και εθνικών πποζπαθειών ζηιρ Ζ.Π.Α. για ηην πποεηοιμαζία ηων δαζκάλων ζηη σπήζη ηηρ ηεσνολογίαρ 1 Επίπεδο Επαγγελμαηική Πποεηοιμαζία ηων Δαζκάλων Εν ςπηπεζία Τπέσοςζα επαγγελμαηική ανάπηςξη Η VETA (Virginia Educational Technology Alliance) ωο Ωο ηκήκα ελόο επηκνξθωηηθνύ 40ωξνπ πξνγξάκκαηνο όκηινο θξαηηθώλ παλεπηζηεκίωλ, έρεη θαζηεξώζεη κηα ηερλνινγίαο, ε ζρνιηθή πεξηνρή ηνπ Κελη ζηελ πνιηηεία ηεο ζπλεξγαζία κε ζρνιεία αλά πεξηνρή πξνθεηκέλνπ λα Οπάζηγθηνλ, δηδάζθεη ηνπο δαζθάινπο πώο λα «ζηεξηρηεί» ε πξνεθπαίδεπζε ηωλ δαζθάιωλ γηα ηηο αλάγθεο ρξεζηκνπνηήζνπλ ηνλ ηζηνρώξν "Teacher s Toolbox". Ο ηωλ ζρνιείωλ Πξωηνβάζκηαο θαη Δεπηεξνβάζκηαο ηζηνρώξνο επηηξέπεη ζηνπο δαζθάινπο λα θάλνπλ εξγαζίεο Τοπικά Εθπαίδεπζεο. Η ζρνιή θαη νη δηαβαζκηζκέλνη ζπνπδαζηέο online, λα κνηξαζηνύλ ζρέδηα καζήκαηνο, λα βξνπλ από ην πξόγξακκα εθπαίδεπζεο δαζθάιωλ ζα πιεξνθνξίεο γηα ηνπο καζεηέο ηνπο, θαη γηα άιιεο ζπλεξγαζηνύλ κε ηνπο δαζθάινπο ζε επηιεγκέλα Κ-12 ζρνιεία θαζ' όιε ηε δηάξθεηα ηνπ ζρνιηθνύ έηνπο. Σπλεπώο, δξαζηεξηόηεηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο, ζαλ πξώην βήκα ζην λα θάλεη ηνπο δαζθάινπο άλεηνπο κε ηε ρξεζηκνπνίεζε ε πξνθαηάξηηζε γηα ηνπο δαζθάινπο από απηά ηα ηεο ηερλνινγίαο θαη βνεζώληαο ηνπο ζηε δηαρείξηζε ηνπ παλεπηζηήκηα ζα νδεγήζεη ζηε ζπλέρεηα ζηηο ηάμεηο ρξόλνπ ηνπο. δαζθάινπο ππνδεηγκαηηθνύο ζε ηερλνινγηθά πινύζηα πεξηβάιινληα. Ανά Πεπιθέπεια Η Κνηλνπξαμία Northwest Regional Technology in Education ζπληάζζεη έλα ζρεδηάγξακκα γηα ηελ εηζαγωγή ηεο ηερλνινγίαο ζηελ εθπαίδεπζε ηωλ δαζθάιωλ ζηε βνξεηνδπηηθή πεξηθέξεηα ηωλ ΗΠΑ. Σρεδόλ πελήληα ζρνιεία ζπκκεηέρνπλ ζηε ζρεδίαζε ελόο πεξηγξάκκαηνο δξαζηεξηνηήηωλ. Έλαο δηάινγνο ζε κία online ιίζηα άλνημε ζρεηηθά κε ηελ ελζωκάηωζε ηεο ηερλνινγίαο ζην εηζαγωγηθό πξόγξακκα εθπαίδεπζεο ηωλ δαζθάιωλ. Ο ζθνπόο ηνπ δηαιόγνπ ήηαλ λα ελζαξξπλζεί ε ζπλεξγαζία κεηαμύ ηωλ θνιιεγίωλ ζε κηα ελδν- θαη δηα-θξαηηθή βάζε. Απηή ε ζπλεξγαζία πεξηειάκβαλε ηηο θξαηηθέο εθπαηδεπηηθέο αληηπξνζωπείεο, ηηο ζρνιηθέο πεξηνρέο θαη ηα παλεπηζηήκηα ζηελ Alaska, ην Idaho, ηε Montana, ην Oregon, ηελ Washington θαη ην Wyoming. Μεξηθά παξαδείγκαηα από δξαζηεξηόηεηεο πνπ έρνπλ ππνζηεξηρηεί κέζω ηεο θνηλνπξαμίαο Department s Regional Technology in Education πεξηιακβάλνπλ: Τν Captured Wisdom Τν North Central R*TEC (NCRTEC) αλέπηπμε απηόλ ηνλ πόξν πνπ παξνπζηάδεη πξόηππα απνηειεζκαηηθήο δηδαζθαιίαο ρξεζηκνπνηώληαο ηελ ηερλνινγία ηνπ βίληεν, ηα CD-ROM θαη ην Δηαδίθηπν. Η βηβιηνζήθε Captured Wisdom νδεγεί ηνπο δαζθάινπο θαη ηνπο καζεηέο ηνπο λα επηδείμνπλ θαη λα ζπδεηήζνπλ γηα ηηο πξαθηηθέο ηνπο. Σε θάζε δίζθν ν δάζθαινο δίλεη ηηο απαληήζεηο ζηηο πνιύ ζπρλά εξωηήζεηο ζρεηηθά κε ηε δηδαζθαιία. Η CourseStar - SCR*TEC (South Central) αλέπηπμε απηήλ ηε ζνπίηα ηωλ εξγαιείωλ, ε νπνία επηηξέπεη ζηνπο εθπαηδεπηηθνύο λα ηνπνζεηήζνπλ εύθνια ηα πιηθά ππνζηήξημεο κηαο ζεηξάο καζεκάηωλ ζηνλ Ιζηό. Απηά ηα εξγαιεία ζηνρεύνπλ γηα ηε ρξήζε ζε πξνγξάκκαηα εθπαίδεπζεο δαζθάιωλ θαη ζηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε. Πολιηείερ ε Δζληθό επίπεδν Τν North Carolina Technology Competencies for Educators απαηηεί όινη νη λένη δάζθαινη λα δώζνπλ κηα εμέηαζε πνιιαπιώλ επηινγώλ κε εξωηήζεηο ζρεηηθέο κε ηελ ηερλνινγία, θαη κηα δηαινγηθή δξαζηεξηόηεηα όπνπ πξέπεη λα απαληήζνπλ ζε εξωηήζεηο θαη λα δηαρεηξηζηνύλ δεδνκέλα. Οη λένη δάζθαινη πξέπεη επίζεο λα δεκηνπξγήζνπλ έλα portfolio. Οη δάζθαινη πνπ ππνβάιινπλ αίηεζε γηα ηελ πεληαεηή αλαλέωζε ηωλ αδεηώλ ηνπο πξέπεη επίζεο λα έρνπλ ώξεο ηερλνινγηθήο θαηάξηηζεο. Η Πνιηηεία Idaho απαηηεί ηερλνινγηθέο ηθαλόηεηεο γηα ηνπο δαζθάινπο, βαζηζκέλεο ζηα δηεζλή Πξόηππα ηνπ ISTE (International Society of Technology in Education). Οη δάζθαινη πξέπεη γηα λα θαηαδείμνπλ ηηο ηθαλόηεηέο ηνπο κέζω κηαο δηαδηθαζίαο αμηνιόγεζεο πνπ πεξηιακβάλεη δηαγωληζκό Ιθαλόηεηαο Τερλνινγίαο ηνπ Idaho, ηελ αμηνιόγεζε Portfolio ηνπ Idaho ή κηα άιιε δηαδηθαζία πνπ έρεη ηελ έγθξηζε ηνπ Κξαηηθνύ Σπκβνπιίνπ ηεο Εθπαίδεπζεο. Τν πξόγξακκα «Πξνεηνηκαζία ηωλ Δαζθάιωλ γηα λα Φξεζηκνπνηνύλ ηεο Τερλνινγίεο ηνπ Αύξην» ηνπ Υπνπξγείνπ Παηδείαο ηωλ ΗΠΑ παξέρεη ρξεκαηνδόηεζε ζε ζπλεξγαζίεο ή θνηλνπξαμίεο γηα πξνγξάκκαηα εθπαίδεπζεο δαζθάιωλ, κε θεξδνζθνπηθέο, ζρνιηθέο πεξηνρέο, θαη άιιεο νξγαλώζεηο γηα λα βειηηώζεη ηελ θαηάξηηζε ηωλ λέωλ εθπαηδεπηηθώλ ζηελ ηερλνινγία. Η πνιηηεία ηνπ Rhode Island έρεη ζπλεξγαζηεί κε ην Rhode Island Foundation θαη ην παλεπηζηήκην ηνπ Rhode Island ζηελ παξνρή επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο κε ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο. Οη δάζθαινη παξαθνινπζνύλ έλα ζεξηλό εξγαζηήξην, απνθηνύλ θνξεηνύο ππνινγηζηέο θαη ζπλεξγάδνληαη κε άιινπο δαζθάινπο θαη ηελ παλεπηζηεκηαθή ζρνιή ζηηο ζεκαηηθέο πεξηνρέο ηνπο γηα λα αξρίζνπλ λα ελζωκαηώλνπλ ηελ ηερλνινγία ζηε δηδαζθαιία ηνπο. Τα ζρεηηθά πξνγξάκκαηα ηνπ Ohio s SchoolNet παξέρνπλ έλαλ αξηζκό επηινγώλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο, όπωο έλα πξόγξακκα ζην νπνίν ηα βαζηζκέλα ζε ππνινγηζηή εθπαηδεπηηθά καζήκαηα είλαη ζρεδηαζκέλα γηα εμαηνκηθεπκέλε ρξήζε. Η πξόζβαζε ζην δηαδίθηπν επηηξέπεη ηελ αηνκηθή επειημία γηα λα πξναγάγεη ηε γλώζε ζηνπο ζεκαληηθνύο ηνκείο ηωλ Τ.Π.Ε.. Τν Ohio SchoolNet πξνζθέξεη 50 ζεηξέο καζεκάηωλ online από ηε δηαρείξηζε ιεηηνπξγηθώλ ζπζηεκάηωλ δηθηύωλ, ζε έλλνηεο client/server ππνινγηζηώλ θαη ζηελ θαηάξηηζε ζε εξγαιεία παξαγωγηθόηεηαο. Τν SchoolNet πξνζθέξεη ηελ πξόζβαζε ζε αμηνινγήζεηο ινγηζκηθνύ, ζε ελεκεξωηηθά δειηία θαη άιινπο πόξνπο επίζεο. Τν ακεξηθαληθό ηκήκα εθπαηδεπηηθήο ηερλνινγίαο (Department of Education s Technology Literacy Challenge Fund) παξέρεη ρξεκαηνδόηεζε ζηηο πνιηηείεο γηα λα ελζωκαηώζνπλ ηελ ηερλνινγία ζηηο ζρνιηθέο ηάμεηο. Τν πξόγξακκα ελζαξξύλεη ηηο πνιηηείεο γηα λα δηαζέζνπλ κέρξη θαη ην 30% ηεο ρξεκαηνδόηεζήο ηνπο γηα δξαζηεξηόηεηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο. 1 U.S. Department of Education (1999)

38 Σν Πξόηππν NETS2000 ηεο ISTE. Ζ International Society for Technology in Education (ISTE) παξνπζίαζε ην 2000 ζηηο ΖΠΑ ην Πξφηππν NETS2000 (National Educational Technology Standards), ζηνρεχνληαο ζηελ θαηάιιειε επαγγεικαηηθή ηερλνινγηθή εθπαίδεπζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Έζησ θαη έλα απφ ηα παξαθάησ Πξφηππα έρεη ρξεζηκνπνηεζεί ζηηο 48 απφ ηηο 50 Πνιηηείεο ησλ ΖΠΑ ζηνλ ηερλνινγηθφ ζρεδηαζκφ, ζηα πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ, ζηελ αμηνιφγεζε θαη ηελ πηζηνπνίεζε (ISTE, 2001). Ι. Σερλνινγηθέο Γηαδηθαζίεο θαη έλλνηεο. Πξόηππν ISTE: Οη δάζθαινη θαηαδεηθλύνπλ ηερλνινγίαο. ζεκαληηθή θαηαλόεζε ησλ δηαδηθαζηώλ θαη ησλ ελλνηώλ ηεο Γείθηεο ISTE: Οη Γάζθαινη: i. πκκεηέρνπλ ζηελ εηζαγσγηθή γλψζε, ηηο δεμηφηεηεο θαη ηελ θαηαλφεζε ελλνηψλ ζρεηηθψλ κε ηελ ηερλνινγία. ii. πκκεηέρνπλ ζηε ζπλερή αχμεζε ηεο γλψζεο θαη ησλ ηερλνινγηθψλ δεμηνηήησλ ηνπο, ψζηε λα βξίζθνληαη παξαπιεχξσο ησλ ηξερνπζψλ θαη ησλ λέσλ ηερλνινγηθψλ εμειίμεσλ. ΙΙ. Πξνγξακκαηηζκόο θαη ζρεδηαζκόο ησλ καζεζηαθώλ πεξηβαιιόλησλ θαη εκπεηξηώλ. Πξόηππν ISTE: Οη δάζθαινη πξνγξακκαηίδνπλ θαη ζρεδηάδνπλ κε απνηειεζκαηηθό ηξόπν καζεζηαθά πεξηβάιινληα θαη δηαδηθαζίεο πνπ ππνζηεξίδνληαη από ηελ ηερλνινγία. Γείθηεο ISTE: Οη Γάζθαινη: i. ρεδηάδνπλ επθαηξίεο κάζεζεο εμειηθηηθά θαηάιιειεο πνπ εθαξκφδνπλ ηερλνινγηθά ππνζηεξηδφκελεο εθπαηδεπηηθέο ζηξαηεγηθέο γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηηο δηαθνξεηηθέο αλάγθεο ησλ καζεηψλ ηνπο

39 ii. Δθαξκφδνπλ ηελ ηξέρνπζα γλψζε δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο κε ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο φηαλ ζρεδηάδνπλ καζεζηαθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη πεξηβάιινληα. iii. Πξνζδηνξίδνπλ θαη εληνπίδνπλ ηνπο καζεζηαθνχο ηερλνινγηθνχο πφξνπο θαη ηνπο αμηνινγνχλ γηα ηελ αθξίβεηα θαη ηελ θαηαιιειφηεηα ηνπο. iv. ρεδηάδνπλ ηε δηαρείξηζε ησλ ηερλνινγηθψλ πφξσλ κέζα ζην πιαίζην ησλ δξαζηεξηνηήησλ κάζεζεο. v. ρεδηάδνπλ ζηξαηεγηθέο γηα λα δηαρεηξηζηνχλ ηε κάζεζε ησλ ζπνπδαζηψλ κέζα ζε έλα ηερλνινγηθά ππνζηεξηδφκελν πεξηβάιινλ. ΙΙΙ. Γηδαζθαιία, κάζεζε θαη αλαιπηηθό πξόγξακκα ζπνπδώλ Πξόηππν ISTE: Οη δάζθαινη εθαξκόδνπλ ην πιάλν ηνπ αλαιπηηθνύ πξνγξάκκαηνο ζπνπδώλ πνπ πεξηιακβάλεη θαηάιιειεο ηερλνινγηθέο κεζόδνπο θαη ζπνπδαζηώλ. ζηξαηεγηθέο γηα λα κεγηζηνπνηήζνπλ ηελ κάζεζε Γείθηεο ISTE: Οη Γάζθαινη: i. Πξνσζνχλ ηερλνινγηθά-εληζρπκέλεο εκπεηξίεο πνπ αθνξνχλ πξφηππα πεξηερνκέλνπ θαη ηερλνινγηθά πξφηππα γηα καζεηέο. ii. Υξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερλνινγία γηα λα ππνζηεξίμνπλ καζεηνθεληξηθέο ζηξαηεγηθέο νη νπνίεο θαιχπηνπλ ηηο δηαθνξεηηθέο αλάγθεο ησλ καζεηψλ. iii. Δθαξκφδνπλ ηελ ηερλνινγία γηα λα αλαπηχμνπλ πςεινχ επηπέδνπ δεμηφηεηεο ζηνπο καζεηέο θαη δεκηνπξγηθφηεηα. iv. Γηαρεηξίδνληαη δξαζηεξηφηεηεο κάζεζεο ζε έλα ηερλνινγηθά εληζρπκέλν πεξηβάιινλ. IV. Αμηνιόγεζε Πξόηππν ISTE: Οη δάζθαινη εθαξκόδνπλ ηελ ηερλνινγία γηα λα δηεπθνιύλνπλ πνηθίιεο απνηειεζκαηηθέο ζηξαηεγηθέο αμηνιόγεζεο θαη αμηνιόγεζεο. Γείθηεο ISTE: Οη Γάζθαινη: i. Δθαξκφδνπλ ηελ ηερλνινγία ζηελ αμηνιφγεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ κάζεζεο ησλ ζπνπδαζηψλ ηνπο, ρξεζηκνπνηψληαο πνηθίιεο ηερληθέο αμηνιφγεζεο

40 ii. Υξεζηκνπνηνχλ ηερλνινγηθνχο πφξνπο γηα λα ζπιιέμνπλ θαη λα αλαιχζνπλ δεδνκέλα, εξκελεχνπλ απνηειέζκαηα θαη δηαρένπλ ηα ζπκπεξάζκαηα γηα λα βειηηψζνπλ ηελ εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή θαη λα κεγηζηνπνηήζνπλ ηελ εθκάζεζε ησλ ζπνπδαζηψλ. iii. Δθαξκφδνπλ πνιιαπιέο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο γηα λα θαζνξίζνπλ ηελ θαηάιιειε ρξήζε ησλ ηερλνινγηθψλ πφξσλ γηα ηελ εθκάζεζε, ηελ επηθνηλσλία, θαη ηελ παξαγσγηθφηεηα ησλ καζεηψλ ηνπο. V. Παξαγσγηθόηεηα θαη επαγγεικαηηθή πξαθηηθή Πξόηππν ISTE: Οη δάζθαινη ρξεζηκνπνηνύλ ηελ ηερλνινγία γηα λα εληζρύζνπλ ηελ παξαγσγηθόηεηα θαη ηελ επαγγεικαηηθή πξαθηηθή θαη αλάπηπμή ηνπο. Γείθηεο ISTE Οη Γάζθαινη: i. Υξεζηκνπνηνχλ ηνπο ηερλνινγηθνχο πφξνπο γηα λα ππνζηεξίδνπλ ηελ ηξέρνπζα επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε θαη ηε δηα βίνπ κάζεζε. ii. Αμηνινγνχλ ζπλερψο θαη επεμεξγάδνληαη επαγγεικαηηθέο πξαθηηθέο γηα λα ιακβάλνπλ ζσζηέο απνθάζεηο ζρεηηθά κε ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ππέξ ηεο κάζεζεο ησλ ζπνπδαζηψλ. iii. Δθαξκφδνπλ ηελ ηερλνινγία γηα ηελ αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο. iv. Υξεζηκνπνηνχλ ηελ ηερλνινγία γηα λα επηθνηλσλήζνπλ θαη λα ζπλεξγαζηνχλ κε ζπλαδέιθνπο ηνπο, κε γνλείο θαη κε ηελ επξχηεξε θνηλσλία ψζηε λα ππνζηεξηρζεί ε κάζεζε. VI. Κνηλσληθά, εζηθά, λνκηθά θαη αλζξώπηλα δεηήκαηα Πξόηππν ISTE Οη δάζθαινη θαηαλννύλ ηα θνηλσληθά, εζηθά, λνκηθά θαη αλζξώπηλα δεηήκαηα πνπ πεξηβάιινπλ ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ζηα ζρνιεία θαη εθαξκόδνπλ ζπγθεθξηκέλεο πξαθηηθέο ζηελ πξάμε. Γείθηεο ISTE Οη Γάζθαινη: i. Γηδάζθνπλ λνκηθέο θαη εζηθέο πξαθηηθέο πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ θαηάιιειε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο. ii. Δθαξκφδνπλ ηερλνινγηθνχο πφξνπο γηα λα βνεζήζνπλ θαη καζεηέο κε δηαθνξεηηθά ππφβαζξα, ραξαθηεξηζηηθά θαη δπλαηφηεηεο. iii. Πξνζδηνξίδνπλ θαη ρξεζηκνπνηνχλ ηερλνινγηθνχο πφξνπο πνπ επηβεβαηψλνπλ ηελ πνηθηινκνξθία. iv. Πξνσζνχλ ηελ αζθαιή θαη πγηή ρξήζε ησλ ηερλνινγηθψλ πφξσλ

41 v. Γηεπθνιχλνπλ ηε δίθαηε πξφζβαζε γηα φινπο ηνπο ζπνπδαζηέο ζηνπο πφξνπο ηεο ηερλνινγίαο. ii. Γξάζεηο ζην Hong Kong Σν Φεβξνπάξην ηνπ 1999 ην Τπνπξγείν Παηδείαο ηνπ Hong Kong παξνπζίαζε ηνλ ηεηξαεηή ζρεδηαζκφ ηεο ρψξαο ( ), πνπ ζηφρεπε ζηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ δεμηνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. ην ζρεδηαζκφ απηφ ππήξραλ 4 δηαθνξεηηθά επίπεδα επηκφξθσζεο γηα ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. Σα επίπεδα απηά ήηαλ ηα εμήο: Το Βαζικό Δπίπεδο [Basic Level] ην επίπεδν απηφ γίλεηαη ζπλεηδεηνπνίεζε ηεο αλάγθεο λα αλαιεθζεί απφ ηνλ εθπαηδεπηηθφ έλαο λένο ξφινο, απηφο ηνπ βνεζνχ (ππνζηεξηθηή) ηεο κάζεζεο. Δπίζεο απνθηψληαη νη γεληθέο δεμηφηεηεο ιεηηνπξγίαο ππνινγηζηψλ θαη νη βαζηθέο δεμηφηεηεο ζηελ επεμεξγαζία θεηκέλνπ, αλαδήηεζε πιεξνθνξηψλ ζην δηαδίθηπν, θαζψο επίζεο θαη ιεηηνπξγίαο θαη ρξήζεο δηαζέζηκνπ εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ. Σν πξφγξακκα απηφ πξνβιέπεη δηάξθεηα ζπνπδψλ 18 ψξεο. Το Δπαρκές Δπίπεδο [Comfortable Level] ην επίπεδν απηφ νη εθπαηδεπηηθνί απνθηνχλ ηελ ηθαλφηεηα ρξεζηκνπνίεζεο εξγαιείσλ Σ.Π.Δ. θαη θάλνπλ ρξήζε ςεθηαθψλ πφξσλ απφ ην Γηαδίθηπν ζηε δηδαθηηθή πξάμε θαη ζηελ πξνεηνηκαζία ηνπ καζήκαηνο. Σν πξφγξακκα απηφ πξνβιέπεη δηάξθεηα ζπνπδψλ 30 ψξεο. Το Αποδοηικό Δπίπεδο [Competent Level] ην επίπεδν απηφ νη εθπαηδεπηηθνί απνθηνχλ ηελ ηθαλφηεηα λα ρεηξίδνληαη ππνινγηζηέο ζε δίθηπν, λα αληηκεησπίδνπλ απιά πξνβιήκαηα ζε hardware ή software, λα θάλνπλ ηθαλνπνηεηηθή ρξήζε ζπγγξαθηθψλ εξγαιείσλ, γηα ηελ πξνεηνηκαζία ηνπ καζήκαηνο θαη λα θαηαιαβαίλνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο ρξήζεηο ησλ δηαθνξεηηθψλ εξγαιείσλ Σ.Π.Δ. θαη ησλ αληίζηνηρσλ ηερλνινγηθψλ πφξσλ. Σν πξφγξακκα απηφ πξνβιέπεη δηάξθεηα ζπνπδψλ 30 ψξεο. Το Γημιοσργικό Δπίπεδο [Creative Level] ην επίπεδν απηφ νη εθπαηδεπηηθνί απνθηνχλ ηελ ηθαλφηεηα λα αληηιακβάλνληαη πσο κπνξνχλ λα αμηνπνηεζνχλ νη ιεηηνπξγίεο ηνπ ππνινγηζηή ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, λα αμηνινγνχλ εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα θαη ινγηζκηθά, λα ζρεδηάδνπλ εθπαηδεπηηθφ πιηθφ κε ηε ρξήζε ησλ

42 Σ.Π.Δ., λα επηιέγνπλ θαηάιιειν ηερλνινγηθφ εμνπιηζκφ γηα ηηο αλάγθεο ηεο ζρνιηθήο ηνπο κνλάδαο. ηφρνο ηνπ επηπέδνπ ε δεκηνπξγία ελφο εθπαηδεπηηθνχ πνπ επηπιένλ ζα κπνξεί λα ζπκβνπιεχεη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπ ζε έλα επξχ θάζκα ζεκάησλ πνπ αθνξνχλ ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, ζα πξνσζεί ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζην πεξηβάιινλ ηνπ ζρνιείνπ ηνπ, ζα δηδάζθεη ρξεζηκνπνηψληαο θαηάιιεια εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά θαη λα νξγαλψλεη ην ζρνιείν ρξεζηκνπνηψληαο ηερλνινγηθέο εθαξκνγέο. Σν πξφγξακκα απηφ πξνβιέπεη δηάξθεηα ζπνπδψλ 120 ψξεο. iii. Γξάζεηο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο Tν πξψην θεληξηθφ ζρέδην δξάζεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο γηα ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο θαη ηελ εηζαγσγή θαη δηάδνζε ηεο ρξήζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε, δηαηππψζεθε ην 1996 ππφ ηνλ ηίηιν «Η Μάζεζε ζηελ Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο» θαη αθνξνχζε ζηελ ηξηεηία (Κνληνγηάλλεο, 2005). ηφρνη ηνπ ζρεδίνπ ήηαλ: Ζ δηαζχλδεζε ησλ πεξηθεξεηαθψλ θαη εζληθψλ ζρνιηθψλ δηθηχσλ ζε επξσπατθφ επίπεδν. Ζ ελίζρπζε ηεο παξαγσγήο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ θαη πνιπκέζσλ. Ζ αλάπηπμε θαη δηθηχσζε θέληξσλ πνιπκέζσλ. Ζ επηκφξθσζε θαη ε ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηελ εθαξκνγή ησλ Σ.Π.Δ.. Ζ ελεκέξσζε γηα ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πξνζθέξνπλ νη Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε κέζα απφ πξσηνβνπιίεο επίδεημεο ηεο ρξήζεο ηνπο θαη κέζα απφ ηε δηεπθφιπλζε ηεο πξφζβαζεο ζηελ πιεξνθφξεζε. Οη ίδηνη ζηφρνη ιίγν σο πνιχ επαλήιζαλ θαη ζηα επφκελα ζρέδηα δξάζεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Έηζη, ην 2000, ε πξσηνβνπιία eeurope έδσζε έκθαζε: ζηνλ εμνπιηζκφ φισλ ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ κε ππνινγηζηέο πνπ ζα κπνξνχλ λα αμηνπνηνχλ πνιπκέζα ζηελ επηκφξθσζε ησλ Δπξσπαίσλ εθπαηδεπηηθψλ γηα ηελ εθπαηδεπηηθή ρξήζε Σ.Π.Δ. ζηελ αλάπηπμε ηεο επξσπατθήο αγνξάο πνιπκέζσλ θαη εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ ζηελ επηηάρπλζε ηεο δηθηχσζεο ησλ ζρνιείσλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ Ζ πινπνίεζε απηψλ ησλ ζηφρσλ επηδηψρηεθε κε ηελ πξσηνβνπιία «elearning: λα ζθεθηνύκε ηελ εθπαίδεπζε ηνπ αύξην», ε νπνία εγθξίζεθε απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή ζηηο 24 Μαΐνπ Ζ πξσηνβνπιία elearning εγγξάθεηαη ζην πιαίζην ηνπ γεληθνχ ζρεδίνπ δξάζεο eeurope θαη ήξζε σο άκεζε αληαπφθξηζε ζηελ απφθαζε ηεο ζπλφδνπ θνξπθήο ηνπ 2000 ζηε Ληζζαβφλα «ε Δπξσπατθή Έλσζε λα γίλεη ε πιένλ αληαγσληζηηθή θαη βαζηζκέλε ζηε γλώζε

43 νηθνλνκία ηνπ πιαλήηε, ηθαλή γηα αεηθόξν αλάπηπμε κε πεξηζζόηεξεο θαη θαιύηεξεο δνπιεηέο γηα όινπο θαη κεγαιύηεξε θνηλσληθή ζπλνρή». Ζ δηάξθεηα ηνπ ζρεδίνπ δξάζεο elearning νξίζηεθε απφ ην 2001 έσο ην 2004 θαη πεξηιάκβαλε κία ζεηξά απφ πξσηνβνπιίεο κε αλαθνξά ηφζν ζηελ ηππηθή φζν θαη ζηε δηα βίνπ εθπαίδεπζε. Οη ζηφρνη ηνπ ζρεδίνπ δξάζεο πνπ εθπνλήζεθε γηα ηελ πινπνίεζε ηεο πξσηνβνπιίαο ήηαλ: Ζ βειηίσζε ηεο ππνδνκήο ψζηε ε ζρέζε καζεηψλ αλά ππνινγηζηή λα γίλεη 5-15 πξνο 1 θαη λα δηαζπλδεζνχλ ζην δηαδίθηπν φιεο νη αίζνπζεο δηδαζθαιίαο. Μέρξη ην 2003 φινη νη απφθνηηνη ησλ ζρνιείσλ λα είλαη εμνηθεησκέλνη κε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ., φινη νη εθπαηδεπηηθνί λα είλαη εμνηθεησκέλνη κε ηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ ζηε δηδαθηηθή πξάμε θαη φινη νη εξγαδφκελνη λα έρνπλ ειεχζεξε πξφζβαζε ζε πξνγξάκκαηα θαηάξηηζεο ζηε ρξήζε Σ.Π.Δ.. Ζ αλάπηπμε πνηνηηθνχ εθπαηδεπηηθνχ ςεθηαθνχ πεξηερνκέλνπ θαη ππεξεζηψλ πνπ λα πξνσζήζνπλ ηε ζπλεξγαζία ησλ ππνπξγείσλ παηδείαο, ησλ παλεπηζηεκίσλ, ησλ ζρνιείσλ θαη ησλ εηαηξηψλ πιεξνθνξηθήο. Ζ αλάπηπμε δηθηχσλ θαη ζπλεξγαζηψλ ζε Παλεπξσπατθφ επίπεδν (Δπξσπατθή Δπηηξνπή, 2001). Οη επί κέξνπο δξάζεηο πνπ αλαπηχρζεθαλ ζηα πιαίζηα ηεο πξσηνβνπιίαο elearning αθνινχζεζαλ έμη άμνλεο: 1. Αλαπηχρζεθε κία βάζε κε πνηνηηθνχο θαη πνζνηηθνχο δείθηεο ψζηε λα δηεπθνιχλεηαη ε ιήςε απνθάζεσλ απφ ηελ Δπξσπατθή Δπηηξνπή. 2. Αλαπηχρζεθαλ πιαηθφξκεο γηα ηε δηεπθφιπλζε ηεο πιεξνθφξεζεο θαη ηεο επηθνηλσλίαο γηα ζέκαηα θαηλνηφκσλ εθαξκνγψλ ησλ ΝΣ ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ θαηάξηηζε κεηαμχ ησλ ρσξψλ κειψλ. 3. Αλαπηχρζεθαλ δίθηπα κεηαμχ ησλ παλεπηζηεκηαθψλ θαη εξεπλεηηθψλ ηδξπκάησλ. 4. Αλαπηχρζεθε ν κεραληζκφο πνπ ζα πξνζδηνξίζεη ην πιέγκα δεμηνηήησλ ζρεηηθά κε ηηο Σ.Π.Δ. νη νπνίεο πξέπεη λα δηαζθαιηζηνχλ ζε φινπο ηνπο πνιίηεο ηεο ΔΔ θαη ζα ζπκππθλψζεη ηηο δεμηφηεηεο απηέο κε ηε κνξθή ελφο εληαίνπ Δπξσπατθνχ πηζηνπνηεηηθνχ, ην European Computer Driver s License (ECDL). 5. Αλαπηχρζεθαλ κεραληζκνί γηα ηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ θαη ηελ πξνψζεζε ζε Παλεπξσπατθφ επίπεδν ησλ επηηπρεκέλσλ πξαθηηθψλ πνπ εθαξκφδνληαη ζηα θξάηε κέιε. 6. Πάξζεθαλ κέηξα ζρεηηθά κε ηελ αζθάιεηα ησλ δηθηχσλ, ιχζεθαλ ηα δεηήκαηα πνπ αθνξνχλ ζηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα θαη πξνζδηνξίζηεθαλ ηα πνηνηηθά θξηηήξηα πνπ πξέπεη λα πιεξνί ην ςεθηαθφ εθπαηδεπηηθφ πιηθφ

44 Παξά ην γεγνλφο φηη ζχκθσλα κε ηελ επίζεκε άπνςε ησλ δηνηθεηηθψλ ππεξεζηψλ ησλ Βξπμειψλ πνπ έρνπλ ηελ επζχλε παξαθνινχζεζεο ησλ δηαθφξσλ δξάζεσλ, νη ζηφρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο επηηπγράλνληαη, νη δηακνξθσηέο εθπαηδεπηηθήο πνιηηηθήο ζηηο δηάθνξεο Δπξσπατθέο ρψξεο, παξαδέρνληαη φηη ε Δπξψπε εμαθνινπζεί λα θηλείηαη κε αξγνχο ξπζκνχο ζην ζέκα ηεο εηζαγσγήο ησλ Σ.Π.Δ. ζηε βαζηθή εθπαίδεπζε. ηε ζπλέρεηα, κε ην ρέδην Γξάζεο «eeurope 2005: Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο γηα Όινπο», ε Δ.Δ. έζεζε θαη πάιη σο ζηφρνπο ηελ ηερλνινγηθή αλαβάζκηζε ησλ ζρνιείσλ, ηε ζχλδεζε ζην δηαδίθηπν θαη ηελ αλάπηπμε επξπδσληθψλ ππεξεζηψλ, νξίδνληαο θαη πάιη θηιφδνμα ρξνλνδηαγξάκκαηα κε θαηαιεθηηθφ έηνο ην 2005, ηα νπνία θαη πάιη δελ πινπνηήζεθαλ πιήξσο. Ζ απφθαζε 2318 ηεο 5/12/2003 ηνπ Δπξσπατθνχ Κνηλνβνπιίνπ, γηα ηελ αλάπηπμε ελφο ηξηεηνχο πξνγξάκκαηνο κεηαμχ 2003 θαη 2006 κε ζηφρν ηελ επηηπρεκέλε εθαξκνγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ θαηάξηηζε ζηελ Δπξψπε, ήηαλ ζεκαληηθή. ε απηήλ επηζεκαίλεηαη ε αλάγθε λα δνζεί ηδηαίηεξε πξνζνρή ζηελ αξρηθή θαη ηελ ελδνυπεξεζηαθή επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ γηα ηελ απνηειεζκαηηθή ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. θαη επηζεκαίλεηαη φηη νη Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ζπλεηζθέξνπλ ηδηαίηεξα ζηε ζπλνιηθή αλακφξθσζε ηνπ ζρνιείνπ, βνεζψληαο έηζη ηελ Δ.Δ. λα απνθηήζεη ηελ πξσηνθαζεδξία ζε δεηήκαηα γλψζεο, έξεπλαο θαη επηζηήκεο. Δπίζεο, πξνζδηνξίδεη φηη ν «Πιεξνθνξηθόο Αιθαβεηηζκόο» ζεκαίλεη ηε ζπλνιηθή εμνηθείσζε ησλ πνιηηψλ κε ηηο Σ.Π.Δ. έηζη ψζηε λα ηηο θαηαζηήζνπλ θαζεκεξηλφ εξγαιείν γηα φιεο ηνπο ηηο δξαζηεξηφηεηεο. Πνιχ ζεκαληηθφ ξφιν ζηελ παξαθνινχζεζε φισλ ησλ θνηλνηηθψλ δξάζεσλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ εθπαίδεπζε παίδεη ην δίθηπν ΔΤΡΙΓΙΚΗ, ην νπνίν απνηειεί ην Δπξσπατθφ Παξαηεξεηήξην γηα ζέκαηα εθπαίδεπζεο. Σν 2001 δεκνζίεπζε αλαθνξά κε 32 δείθηεο γηα ηελ αμηνιφγεζε ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ ζε φιε ηελ Δπξψπε ζρεηηθά κε ηελ αλάπηπμε ςεθηαθψλ εθαξκνγψλ ζηελ εθπαίδεπζε. πσο παξαηεξείηαη, κπνξεί απηέο νη πνιηηηθέο λα είλαη ξηδηθά δηαθνξεηηθέο κεηαμχ ηνπο, αιιά είλαη γεγνλφο φηη φιεο νη Δπξσπατθέο ρψξεο πξνσζνχλ ζρέδηα θαη πξνγξάκκαηα γηα ηελ έληαμε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε, αληηιακβαλφκελεο φηη ε δηάδνζε ηνπ δηαδηθηχνπ θαη νη ζεακαηηθέο εμειίμεηο ζηνλ ηερλνινγηθφ ηνκέα ζε φ,ηη αθνξά ζηηο Σ.Π.Δ., δηακνξθψλνπλ έλα πεξηβάιινλ πνπ δελ κπνξνχλ λα αγλνήζνπλ νη εθπαηδεπηηθέο πνιηηηθέο. (ΔΤΡΗΓΗΚΖ, 2001). Ζ έξεπλα ήηαλ απνηέιεζκα ηξηεηνχο ζπιινγήο ζηνηρείσλ απφ ηνπο ζπλδέζκνπο ηνπ δηθηχνπ ζε θάζε κία απφ ηηο ρσξίο κέιε. Απφ ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο έξεπλαο πξνθχπηνπλ ηα εμήο: Μία πξψηε δηαπίζησζε είλαη φηη νη Σ.Π.Δ. βξίζθνληαη ζην επίθεληξν ησλ εθπαηδεπηηθψλ πνιηηηθψλ ζε φιεο ηηο Δπξσπατθέο ρψξεο. Οη θαηεπζχλζεηο πξνο ηηο νπνίεο δξαζηεξηνπνηνχληαη νη αλαπηπζζφκελεο πνιηηηθέο είλαη ε βειηίσζε ηεο πνζφηεηαο θαη ηεο

45 πνηφηεηαο ηνπ εμνπιηζκνχ, ε παξαγσγή εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ, ε επαξθήο επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ε βειηίσζε ησλ ηθαλνηήησλ ησλ καζεηψλ θαη ε αχμεζε ηεο ζπλδεζηκφηεηαο ζην δηαδίθηπν. Οη ζηφρνη πνπ θαιχπηνπλ ηα πξνγξάκκαηα πιεξνθνξηθήο πνπ αλαπηχζζνληαη ζηηο δηάθνξεο ρψξεο πνηθίινπλ. ην Γεκνηηθφ ζρνιείν ζπλήζσο νη Σ.Π.Δ. ρξεζηκνπνηνχληαη θπξίσο γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο δηδαζθαιίαο ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ, ελψ ζηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε ζπλήζσο ππάξρεη δηπιή ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ., ηφζν σο απηφλνκν γλσζηηθφ αληηθείκελν, φζν θαη γηα ηελ ππνζηήξημε άιισλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ. ε θάπνηεο πεξηπηψζεηο ζηνπο δηδαθηηθνχο ζηφρνπο ζπκπεξηιακβάλεηαη θαη ε αλάπηπμε δεμηνηήησλ πξνγξακκαηηζκνχ. Τςειά πνζνζηά εθπαηδεπηηθψλ δειψλνπλ φηη ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. ζε ηαθηηθή βάζε γηα ηε δηδαζθαιία ησλ καζεκάησλ ηνπο. ηελ πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε, ην πνζνζηφ αλέξρεηαη ζε 71% θαη ζηε δεπηεξνβάζκηα ζε 60%. ην ζεκείν απηφ αο ζεκεηψζνπκε φηη κπνξεί ν κέζνο φξνο λα είλαη πςειφο, αιιά ππάξρνπλ θαη επξσπατθέο ρψξεο ζηηο νπνίεο ηα αληίζηνηρα πνζνζηά είλαη ηδηαίηεξα ρακειά. Σέηνην παξάδεηγκα είλαη ε Διιάδα, ζηελ νπνία ην πνζνζηφ ησλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ δήισζαλ φηη ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. ζηε δηδαζθαιία ηνπο, είλαη κηθξφηεξν ηνπ 20%, ηφζν ζηελ πξσηνβάζκηα φζν θαη ζηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε. Σν πξφβιεκα απφθηεζεο ηθαλνηήησλ κέζσ ηεο θαηάιιειεο θαηάξηηζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ γηα ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. είλαη απφ ηα ζεκαληηθφηεξα εκπφδηα γηα ηελ επηηπρή εηζαγσγή θαη ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. ηηο κηζέο Δπξσπατθέο ρψξεο ε επαξθήο θαηάξηηζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. απνηειεί ππνρξεσηηθφ κάζεκα ζηηο παλεπηζηεκηαθέο ζρνιέο πνπ παξάγνπλ εθπαηδεπηηθνχο. Δπίζεο, ε εθπαίδεπζε ζηελ ρξήζε Σ.Π.Δ. ζε αξθεηέο πεξηπηψζεηο απνηειεί κέξνο ηεο ππνρξεσηηθήο εηζαγσγηθήο θαηάξηηζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ελψ, ηέινο, ζηηο πεξηζζφηεξεο ρψξεο πξνβιέπνληαη πξνγξάκκαηα επηκφξθσζεο γηα φζνπο εθπαηδεπηηθνχο ήδε ππεξεηνχλ ζηα ζρνιεία, ρσξίο φκσο απηή ε θαηάξηηζε λα είλαη ππνρξεσηηθή. ρεηηθά κε ηελ θαηάξηηζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ηνλ ραξαθηήξα πνπ απηή πξέπεη λα πάξεη, είλαη θαη ηα ζπκπεξάζκαηα άιιεο έξεπλαο ηνπ δηθηχνπ ΔΤΡΗΓΗΚΖ ε νπνία δεκνζηεχηεθε ηνλ Ηνχιην ηνπ Δθεί ζεκεηψλεηαη φηη αθφκα θαη ζε ρψξεο ζηηο νπνίεο γίλεηαη εθηεηακέλε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, νη απαηηήζεηο πνπ ηίζεληαη γηα δηαξθή επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ είλαη ηδηαίηεξα απμεκέλεο. (ΔΤΡΗΓΗΚΖ, 2001α). Ο ιφγνο είλαη φηη ε επξεία εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε, ζπλνδεχεηαη κε αιιαγή ησλ ζρέζεσλ θαη ησλ ξφισλ πνπ έρνπλ ηφζν νη εθπαηδεπηηθνί φζν θαη νη καζεηέο κέζα ζηελ αίζνπζα

46 δηδαζθαιίαο. Σν γεγνλφο απηφ δεκηνπξγεί ηελ αλάγθε γηα ζπλερή ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ψζηε λα κπνξέζνπλ λα βξνπλ ην λέν ηνπο ξφιν θαη λα ηνλ απνδερηνχλ νκαιά, ππεξληθψληαο ηελ φπνηα αλαζθάιεηα ηνπο δεκηνπξγεί ε αλαηξνπή θαζηεξσκέλσλ ζπκπεξηθνξψλ. πσο κάιηζηα επηζεκαίλεηαη ζηελ έθζεζε, ε αλαζθάιεηα ε νπνία πξνθαιείηαη ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο εμ αηηίαο ηεο ζπλνιηθήο αλαηξνπήο ησλ ηζνξξνπηψλ κέζα ζηελ ηάμε, είλαη κία απφ ηηο αηηίεο πνπ πνιχ ζπρλά αθπξψλνληαη νη πνιηηηθέο πνπ αθνξνχλ ζηηο Σ.Π.Δ.. Απνδεηθλχεηαη ινηπφλ φηη απφ κφλε ηεο ε ηερλνινγία δελ κπνξεί λα αλακνξθψζεη ην ζχγρξνλν ζρνιείν. Ζ επηηπρήο εηζαγσγή ηεο ζηελ εθπαίδεπζε εμαξηάηαη ζε κεγάιν βαζκφ απφ πνιχ επξχηεξνπο παξάγνληεο, νη νπνίνη έρνπλ λα θάλνπλ κε ηε ζπλνιηθή δνκή ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. εκεηψλεηαη, φηη ε δηαδνρηθή επέλδπζε πξψηα ζε πιηθνηερληθή ππνδνκή θαη έπεηηα ζε αλάπηπμε πεξηερνκέλνπ γηα λα ρξεζηκνπνηεζεί απηή, δελ είλαη ε θαιχηεξε ιχζε. Σν ηδαληθφ κνηάδεη λα είλαη κία παξάιιειε ζπλνιηθή ζεζκηθή αλακφξθσζε ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη αλάπηπμε ησλ ππνδνκψλ γηα ηελ επηηπρεκέλε εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε. (ΔΤΡΗΓΗΚΖ, 2001α) Σν Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο Δπηκόξθσζεο ηνπ Παηδαγσγηθνύ Ιλζηηηνύηνπ, γηα επηκνξθσηέο εθπαηδεπηηθώλ ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. Σν Παηδαγσγηθφ Ηλζηηηνχην (Π.Η.) παξνπζίαζε ην 1999 ην «Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο Δπηκόξθσζεο ησλ Δθπαηδεπηηθώλ γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ Τ.Π.Δ. ζηε δηαδηθαζία ηεο δηδαζθαιίαο θαη ηεο κάζεζεο», ην νπνίν απεπζπλφηαλ ζε επηκνξθσηέο εθπαηδεπηηθψλ πνπ δίδαζθαλ ζε δηάθνξα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα (ΠΔΚ, Έξγν Οδπζζέαο, Κέληξν εμ απνζηάζεσο επηκφξθσζεο ηνπ ΠΗ, θ.α.) Σν Πιαίζην απηφ ρσξηδφηαλ ζε δχν κεγάιεο ελφηεηεο: Α Δλόηεηα: Γηδαθηηθή Μεζνδνινγία ηελ ελφηεηα απηή πξνζεγγίδνληαλ ζέκαηα δηδαθηηθήο κεζνδνινγίαο θαη έρνπλ ζπγθεθξηκέλε ζρέζε κε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ.. Β Δλόηεηα: Γλώζε, αληίιεςε θαη ηθαλόηεηα ζηελ απνηειεζκαηηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ηελ ελφηεηα απηή, πεξηγξάθνληαλ νη γλψζεηο θαη νη δεμηφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηήζνπλ νη εθπαηδεπηηθνί γηα λα κπνξνχλ λα αληηιακβάλνληαη ηηο δπλαηφηεηεο πνπ πξνζθέξνπλ νη Σ.Π.Δ., λα ηηο αμηνινγνχλ θαη λα ηηο ρξεζηκνπνηνχλ απνηειεζκαηηθά ζηε δηδαζθαιία ηνπο

47 ην παξαθάησ γεληθφ πιαίζην ηθαλνηήησλ ηνπ Π.Η., παξέρνληαλ νη δπλαηφηεηεο ζηνπο εθπαηδεπφκελνπο λα: Καηαλννχλ θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ ζσζηά ηελ νξνινγία ησλ Σ.Π.Δ., ψζηε λα είλαη αθξηβείο ζηηο εξκελείεο πνπ ζα δίλνπλ ζηνπο καζεηέο θαη λα κπνξνχλ λα εκβαζχλνπλ ζε ζέκαηα ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπο, πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο Σ.Π.Δ.. Να αμηνινγνχλ ηηο εθαξκνγέο θαη ηνπο πφξνπο ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ, ψζηε λα επηιέγνπλ ηηο θαηαιιειφηεξεο γηα ηε δηδαζθαιία, ηελ αμηνιφγεζε ησλ καζεηψλ, ηε δηαρείξηζε ηεο ηάμεο θαη ηελ πξνζσπηθή θαη επαγγεικαηηθή αλάπηπμή ηνπο. Να πξνζδηνξίδνπλ ηηο ηθαλφηεηεο πνπ πξέπεη λα έρνπλ ή λα απνθηήζνπλ νη καζεηέο πξνθεηκέλνπ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. κε επνηθνδνκεηηθφ ηξφπν. Αλαιπηηθά ην Πιαίζην απνηππψζεθε σο εμήο (Παπαδφπνπινο, Γ., θαη ζπλ. 1999): Γεληθό Πιαίζην Ιθαλνηήησλ Δπηκνξθσηώλ Βαζηθέο έλλνηεο ηεο ππνινγηζηηθήο θαη ηεο δηθηπαθήο ηερλνινγίαο Βαζηθέο γλψζεηο γηα ηε ιεηηνπξγία ηνπ ππνινγηζηή Μνξθέο θαη ηξφπνη δηαρείξηζεο ηεο πιεξνθνξίαο Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο αληηπξνζσπεπηηθέο εθαξκνγέο ινγηζκηθνχ γεληθήο ρξήζεο (επεμεξγαζηήο θεηκέλνπ, ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν, ινγηζκηθφ παξνπζίαζεο θιπ), λα δηαρεηξίδνληαη ηνπο πφξνπο θαη λα αμηνπνηνχλ ηηο δπλαηφηεηεο ησλ Σ.Π.Δ. ζε επίπεδν γεληθψλ ρξεζηψλ Δηδηθνί ηόρνη Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα κπνξνύλ: Να ρξεζηκνπνηνχλ ηηο βαζηθέο επηινγέο ηνπ πεξηβάιινληνο δηεπαθήο κηαο εθαξκνγήο θαη λα δηαρεηξίδνληαη αξρεία θαη δεδνκέλα (απνθνπή, αληηγξαθή θαη επηθφιιεζε δεδνκέλσλ κεηαμχ δηαθφξσλ εθαξκνγψλ) Να ζπλδένπλ, λα εγθαζηζηνχλ θαη λα δηαρεηξίδνληαη ην δηαζέζηκν πιηθφ ελφο ππνινγηζηή, π.ρ. ζπζθεπέο εηζφδνπ (πνληίθη, πιεθηξνιφγην, κηθξφθσλν, θιπ) θαη ζπζθεπέο εμφδνπ (εθηππσηέο, νζφλεο, κεγάθσλα, θιπ) Να εγθαζηζηνχλ θαη λα εθηεινχλ εθαξκνγέο ινγηζκηθνχ Να αληηκεησπίδνπλ απιά θαζεκεξηλά πξνβιήκαηα πνπ παξνπζηάδνληαη ζην πιηθφ θαη ζην ινγηζκηθφ, δίλνληαο πάληα ηελ απαηηνχκελε ζεκαζία θαη πξνζνρή ζηελ πγεία θαη ζηελ αζθάιεηα ησλ καζεηψλ Παξαδείγκαηα Υξήζε ησλ εξγαιείσλ κνξθνπνίεζεο ζ έλαλ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ, αληηγξαθή ελφο πίλαθα πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί ζε έλα ινγηζηηθφ θχιιν κέζα ζε έλα αξρείν θεηκέλνπ, αληηγξαθή, δηαγξαθή, νλνκαζία θαη κεηνλνκαζία αξρείσλ, νκαδνπνίεζε αξρείσλ ζε θαθέινπο. Δγθαηάζηαζε ελφο εθηππσηή, δηαρείξηζε εθηππψζεσλ, αιιαγή παξακέηξσλ νζφλεο. Δγθαηάζηαζε ελφο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ, αλαδήηεζε θαη ρξήζε πιεξνθνξηψλ ζρεηηθά κε ηε ιεηηνπξγία ηνπ ινγηζκηθνχ Έιεγρνο θαιήο ιεηηνπξγίαο ησλ πεξηθεξεηαθψλ ζπζθεπψλ, δηαρείξηζε θαη αληηθαηάζηαζε αλαισζίκσλ, πξνζηαζία απφ ηνχο, θαηαλφεζε ηεο ζεκαζίαο ησλ θσδηθψλ θαη ηεο γεληθήο αζθάιεηαο ηνπ εμνπιηζκνχ θαη ηεο πξφζβαζεο ζ απηφλ

48 Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα γλσξίδνπλ ηηο κνξθέο ηεο πιεξνθνξίαο θαη ηνπο ηξφπνπο δηαρείξηζήο ηεο Να αμηνινγνχλ ηηο πιεξνθνξίεο γηα ηελ αθξίβεηα, ηελ εγθπξφηεηα, ηελ αμηνπηζηία, ηελ αιεζνθάλεηα θαη ηελ ππνθεηκεληθφηεηά ηνπο. Αμηνιφγεζε πιεξνθνξηψλ απφ CD-ROM, ειεθηξνληθέο εγθπθινπαίδεηεο, ειεθηξνληθά πεξηνδηθά θαη παγθφζκην ηζηφ. Να δηαθξίλνπλ θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ ηα δηάθνξα κέζα παξνπζίαζεο ηεο πιεξνθνξίαο. Να απνζεθεχνπλ ηηο ρξήζηκεο πιεξνθνξίεο θαη λα ζπκπηέδνπλ αξρεία, φηαλ θξίλεηαη ζθφπηκν. Κείκελν, ζηαηηθέο εηθφλεο, animation, video, ήρνο Μηα πιεξνθνξία κπνξεί λα απνζεθεπηεί ζην ζθιεξφ δίζθν, ζε έλαλ ηνπηθφ server, ζε έλαλ απνκαθξπζκέλν server Ζ έγρξσκε εηθφλα πεξηέρεη πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο απφ ηελ αζπξφκαπξε θαη κπνξεί λα απνζεθεπηεί κε δηάθνξνπο ηξφπνπο. Αξρεία πνπ κεηαθέξνληαη κέζσ ηνπ δηαδηθηχνπ, αλάινγα κε ην κέγεζφο ηνπο, ζα πξέπεη λα ζπκπηέδνληαη Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα γλσξίδνπλ πψο λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. αλάινγα πάληα κε ην γλσζηηθφ αληηθείκελν, ην γλσζηηθφ επίπεδν ησλ καζεηψλ θαη ηελ ειηθία ηνπο Να θαηαλννχλ ηνλ ηξφπν ζχλδεζεο ησλ πιεξνθνξηψλ κεηαμχ ησλ εθαξκνγψλ. Να κεηαδίδνπλ θαη λα δηακνηξάδνληαη πιεξνθνξίεο θαη δεδνκέλα Αιιαγέο ζηνπο αξηζκνχο ελφο θχιινπ εξγαζίαο κπνξνχλ λα ζπλδένληαη άκεζα κε αιιαγέο ζε κία αλαθνξά θεηκέλνπ. Έλα βίληεν θιηπ κπνξεί λα ζπλδέεηαη κε κηα εθαξκνγή πνιπκέζσλ Μηα εηθφλα ή έλα θείκελν κπνξεί λα ζπλδεζεί ζε πιεξνθνξίεο online ζε έλα δίθηπν ή ζην δηαδίθηπν. Αληαιιαγή κελπκάησλ κέζσ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ. Γεκηνπξγία ειεθηξνληθήο εθεκεξίδαο κεηαμχ καζεηψλ. Γηα ηελ αλαδήηεζε θαη αλαθάιπςε ηεο γλψζεο Να αλαδεηνχλ πιεξνθνξίεο κε ηε ρξήζε βαζηθψλ ιέμεσλ/πξνηάζεσλ θιεηδηψλ, ινγηθψλ ηειεζηψλ, επξεηεξίσλ θαη θαηαιφγσλ Να πξνζδηνξίδνπλ ηηο πεγέο ησλ πιεξνθνξηψλ θαη λα ηηο αμηνινγνχλ «κεηάθξαζε» ησλ εξσηήζεσλ πνπ έρνπλ δηαηππσζεί ζε θαλνληθή γιψζζα ζε κνξθέο πνπ απαηηνχληαη απφ ην ζχζηεκα, π.ρ. νη κεραλέο αλαδήηεζεο απαηηνχλ λα δίλνληαη ιέμεηο θιεηδηά πνπ ζπλδπάδνληαη κε ινγηθνχο ηειεζηέο

49 Γηα δηεξεχλεζε θαη κνληεινπνίεζε Γηα παξνπζίαζε θαη αληαιιαγή ηδεψλ Να ζπιιέγνπλ, λα δνκνχλ θαη λα απνζεθεχνπλ ηα δεδνκέλα γηα κειινληηθή δηφξζσζε θαη επεμεξγαζία. Να εθηηκνχλ ηελ εγθπξφηεηα, ηελ αμηνπηζηία θαη ηε ινγηθή ησλ απνηειεζκάησλ. Να θαζνδεγνχλ ηηο έξεπλεο ησλ καζεηψλ, δίλνληαο νδεγίεο θαη ελαιιαθηηθέο ιχζεηο, εμεηάδνληαο ην απνηέιεζκα, θαζνξίδνληαο ηηο ζπλζήθεο θαη ζπκβνπιεχνληαο γηα ην πψο ιεηηνπξγεί ε αλαηξνθνδφηεζε. Να δηαηππψλνπλ θαλφλεο θαη λα θαηαζθεπάδνπλ κνληέια πνπ επηβεβαηψλνπλ ηνπο θαλφλεο κε πεηξακαηηζκφ. Να παξνπζηάδνπλ ηηο ηδέεο ηνπο επηιέγνληαο ηα θαηάιιεια κέζα Να αληαιιάζνπλ ηδέεο θαη πιεξνθνξίεο κε ην πιένλ θαηάιιειν θάζε θνξά κέζν. Γεδνκέλα πνπ έρνπλ ζπιιερζεί απφ κηα βάζε δεδνκέλσλ ή ρξήζε κηαο κεραλήο αλαδήηεζεο ζην δηαδίθηπν, κπνξνχλ λα ηαμηλνκνχληαη θαη λα απνζεθεχνληαη κε βάζε ην ζέκα ζην νπνίν αλαθέξνληαη. Να θαηαλννχλ ην απνηέιεζκα πνπ πξνθχπηεη απφ ηηο αιιαγέο ησλ ηηκψλ ζε έλα πξφγξακκα πξνζνκνίσζεο. Αιιαγή ησλ κεηαβιεηψλ ζε έλα θχιιν εξγαζίαο ή ζε κηα πξνζνκνίσζε. Να θάλνπλ ππνζέζεηο ζρεηηθά κε έλαλ θαλφλα πνπ ππνζηεξίδεη έλα κνληέιν, λα πξνθαηαζθεπάδνπλ, λα πξνζνκνηψλνπλ θαη λα εθηηκνχλ ηα απνηειέζκαηα. Κείκελν, αξηζκνχο, εηθφλεο, ήρνπο θαη ζπλδπαζκνχο ηνπο. Ζιεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν θιπ, ιακβάλνληαο ππφςε ηνλ αξηζκφ ησλ αηφκσλ πνπ εκπιέθνληαη, θαζψο θαη ηνπο παξάγνληεο ρξφλνπ θαη θφζηνπο Γεληθφηεξεο επηπηψζεηο απφ ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. θαη ζρεηηθνί πξνβιεκαηηζκνί Να αλαγλσξίδνπλ θαη λα αληηκεησπίδνπλ ελδερφκελνπο θηλδχλνπο γηα ηελ πγεία θαη ηελ αζθάιεηα ησλ καζεηψλ πνπ πξνέξρνληαη απφ θαθή ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. Να γλσξίδνπλ ηε λνκνζεζία πνπ αθνξά: ηελ ηήξεζε πξνζσπηθψλ πιεξνθνξηψλ ζηνπο ππνινγηζηέο ηα πλεπκαηηθά δηθαηψκαηα θαη ζηα δηθαηψκαηα ρξήζεο ινγηζκηθνχ Να ζπδεηνχλ κε ηνπο καζεηέο ηνπο ζέκαηα πνπ αλαθέξνληαη: ηελ πξφζβαζε ζε παξάλνκν πλέπεηεο ζηελ πγεία απφ ηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ π.ρ. δηαηαξαρέο ζηελ φξαζε, ζέκαηα ρσξνηαμηθήο δηάηαμεο ησλ κεραλεκάησλ, ζέζε θαη ζηάζε εξγαζίαο ησλ καζεηψλ Υξήζε εηθφλσλ, θεηκέλσλ, video, ινγηζκηθψλ θιπ

50 ή/θαη αθαηάιιειν πιηθφ ηελ πξνζηαζία θαη ζην απφξξεην ησλ δεδνκέλσλ ηνλ έιεγρν ησλ ρξεζηψλ Να ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα ηελ πξνεηνηκαζία πιηθνχ ην νπνίν ζα δίλνπλ ζηνπο καζεηέο. Δπεμεξγαζία θεηκέλνπ γηα ηε δεκηνπξγία αζθήζεσλ, αμηνινγήζεσλ, ρξήζε ινγηζηηθψλ θχιισλ γηα ηε γξαθηθή απεηθφληζε αξηζκεηηθψλ δεδνκέλσλ θιπ Βειηίσζε ηεο επαγγεικαηηθήο απφδνζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ Να αλαδεηνχλ θαη λα εληάζζνπλ ζην κάζεκά ηνπο πξφζζεηεο πεγέο πιεξνθνξίαο Να κπνξνχλ λα επηιέγνπλ θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ εθαξκνγέο ησλ Σ.Π.Δ. ζρεηηθέο κε ην αληηθείκελν δηδαζθαιίαο ηνπο Να γλσξίδνπλ πψο λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα ζπκκεηέρνπλ ζε ειεθηξνληθέο ζπδεηήζεηο θαη λα έρνπλ πξφζβαζε ζε πεγέο πιεξνθνξίαο, βνήζεηαο, ππνζηήξημεο θαη ζε ζηνηρεία έξεπλαο ζρεηηθά κε ηελ έληαμε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ ηάμε Να γλσξίδνπλ πψο νη εθαξκνγέο ησλ Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα βνεζήζνπλ ζηε δηνίθεζε ηνπ ζρνιείνπ Να γλσξίδνπλ πψο νη Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ηνπο ππνζηεξίμνπλ ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε. Γηεπζχλζεηο ζην δηαδίθηπν, εθπαηδεπηηθφ ινγηζκηθφ θιπ. ρεδηαζηηθά παθέηα θαη ζαξσηέο γηα ην κάζεκα ηεο αηζζεηηθήο αγσγήο, παθέηα ζηαηηζηηθήο γηα ηα Μαζεκαηηθά, παθέηα επεμεξγαζίαο ήρνπ γηα ην κάζεκα ηεο κνπζηθήο. Δθαξκνγέο ινγηζκηθνχ γηα ηε κεραλνξγάλσζε ηνπ ζρνιείνπ θαη ηελ επηθνηλσλία ησλ ζρνιείσλ κεηαμχ ηνπο. Δμ απνζηάζεσο εθπαίδεπζε, ζπκκεηνρή ζε ηειεθπαίδεπζε θιπ Απόθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. κέζα από επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηελ Διιάδα Σν Έξγν «Οδύζζεηα» ( Ζ θαιιηέξγεηα θαη ε αλάπηπμε δεκηνπξγηθήο θξηηηθήο ζθέςεο θαη ε αιιαγή ηεο δηδαθηηθήο πξαθηηθήο, ηεο κάζεζεο θαη ηεο επηθνηλσλίαο ζην ειιεληθφ ζρνιείν κέζσ ηεο αμηνπνίεζεο ησλ

51 Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ.) ζηε Γεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε απνηέιεζαλ ηνπο βαζηθφηεξνπο ζηφρνπο ηεο Δλέξγεηαο: «Οδύζζεηα - Διιεληθά ρνιεία ζηελ Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο» θαηά ηε ρξνληθή δηάξθεηα H Δλέξγεηα «Οδχζζεηα» απνηέιεζε κέξνο ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο Δθπαίδεπζεο θαη Αξρηθήο Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο (ΔΠΔΑΔΚ) ηνπ Τπνπξγείνπ Δζληθήο Παηδείαο θαη Θξεζθεπκάησλ θαη πινπνηήζεθε απφ ηε Γηεχζπλζε πνπδψλ Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο, ηε Γηεχζπλζε Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο, ην Παηδαγσγηθφ Ηλζηηηνχην θαη ην Ηλζηηηνχην Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ (ΔΑΗΣΤ), πνπ είρε αλαιάβεη, ην ζρεδηαζκφ, ηελ ηερληθή ζηήξημε θαη ηελ παξαθνινχζεζε ηεο πινπνίεζεο ησλ 19 έξγσλ ηεο Δλέξγεηαο πνπ αθνξνχζαλ: ηελ αλάπηπμε δηθηπαθήο ππνδνκήο θαη ηελ παξνρή εμνπιηζκνχ ζηα ζρνιεία (εξγαζηήξηα ππνινγηζηψλ-πξφζβαζε ζην δηαδίθηπν). ηελ ηερληθή ππνζηήξημε ησλ ζρνιηθψλ εξγαζηεξίσλ. ηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηφζν ζε ζέκαηα ηερληθά φζν θαη ζε ζέκαηα παηδαγσγηθά. ηφρνο απηψλ ησλ επηκνξθσηηθψλ δξάζεσλ ήηαλ ε απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ γηα ηελ εμνηθείσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ κε ηα λέα κέζα θαη ηελ παξνπζίαζε ηξφπσλ αμηνπνίεζεο ηεο ππνινγηζηηθήο ηερλνινγίαο ζηε δηδαζθαιία. ηελ αλάπηπμε λένπ ή ηελ αμηνπνίεζε ήδε ππάξρνληνο ινγηζκηθνχ θαη ςεθηαθνχ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. ηε κειέηε θαη αμηνπνίεζε ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ έξγνπ γηα ηελ αλάιεςε παξφκνησλ θαηλνηνκηθψλ δξάζεσλ. Σα έξγα απηά ζηφρεπαλ ηελ έληαμε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ θχξηα θαζεκεξηλή ζρνιηθή δξαζηεξηφηεηα 350 ζρνιείσλ ηεο Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο, γηα ην ζχλνιν ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ ηνπ επίζεκνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ ηνπ Τ.π.Δ.Π.Θ., δεκηνπξγψληαο κηα θξίζηκε κάδα ζρνιηθψλ θνηλνηήησλ πνπ ελζσκαηψλνπλ ηηο Σ.Π.Δ. σο αλαπφζπαζην ηκήκα ηεο θαζεκεξηλήο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο. Ζ ελζσκάησζε απηή ζα γηλφηαλ κέζα απφ ηελ: Δπηκφξθσζε κε ζηφρν ηελ αλάπηπμε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ θαη ζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ φισλ ησλ εηδηθνηήησλ: ελδνζρνιηθή, ζπλερήο θαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζηελ εθπαηδεπηηθή πξάμε απφ εηδηθεπκέλνπο επηκνξθσηέο. Γεκηνπξγία θαηάιιειεο ππνδνκήο: πιήξσο εμνπιηζκέλα εξγαζηήξηα ζπλδεδεκέλα ζε Παλειιήλην ρνιηθφ Γίθηπν θαη ηερληθή ππνζηήξημε γηα ην ζχλνιν ησλ ζρνιείσλ

52 Γεκηνπξγία θαηάιιεινπ εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ: αλάπηπμε λένπ θαη πξνζαξκνγή ππάξρνληνο δηεζλνχο δηεξεπλεηηθνχ θαη δηαζεκαηηθνχ εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ. ηελ Οδχζζεηα, έλα απφ ηα πην ζεκαληηθά έξγα ήηαλ ε πνιχπιεπξε επηκφξθσζε ησλ ελ ελεξγεία εθπαηδεπηηθψλ. Αληί γηα ην κνλνδηάζηαην κνληέιν ηεο ζεκηλαξηαθήο ελεκέξσζεο, ε επηκφξθσζε ηεο Οδχζζεηαο ήηαλ ελδνζρνιηθή, πξνζαξκνζκέλε ζηηο αλάγθεο ηνπ θάζε ζρνιείνπ, ζπζηεκαηηθή, ζπλερήο, κε εληαηηθή θαη πξνζαλαηνιηζκέλε ζηελ εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή. ηφρεπε ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο φισλ ησλ εηδηθνηήησλ θαη ζπλδχαδε: ζέκαηα παηδαγσγηθήο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ., ζέκαηα δηδαθηηθήο κεζνδνινγίαο γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ., ηερληθή θαηάξηηζε ρξήζεο ηνπ εμεηδηθεπκέλνπ ινγηζκηθνχ, κεζφδνπο δηδαζθαιίαο ζηελ ηάμε κε ην εξγαζηήξην ηεο Οδχζζεηαο. Αληηκεηψπηδε ηνλ εθπαηδεπηηθφ σο ζπλδηακνξθσηή ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ ηάμε θαη φρη σο απιφ δηεθπεξαησηή πξνδηαγεγξακκέλνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο. Η επηκόξθσζε 125 εμεηδηθεπκέλσλ εθπαηδεπηηθώλ ζηα πιαίζηα ηεο «Οδύζζεηαο» (Δπηκνξθσηέο Δ42) Ζ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ (δηαδίθηπα, πνιπκέζα) θαη ε νπζηαζηηθή ρξήζε εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ γηα ηελ δηδαζθαιία ζπγθεθξηκέλσλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ ήηαλ ν βαζηθφο εθπαηδεπηηθφο ζηφρνο ησλ εηήζησλ πξνγξακκάησλ κεηαπηπρηαθήο εμεηδίθεπζεο πνπ παξαθνινχζεζε έλαο ππξήλαο 125 εθπαηδεπηηθψλ ησλ πεξηζζνηέξσλ εηδηθνηήησλ ζε ζχγρξνλεο Μνλάδεο Δθπαίδεπζεο Δπηκνξθσηψλ ζηα Παλεπηζηήκηα Αζελψλ, Θεζζαινλίθεο θαη Μαθεδνλίαο. Σν έξγν «Δπηκόξθσζε Δπηκνξθσηώλ ζηα Νέα Γηθηπαθά θαη Υπνινγηζηηθά Σπζηήκαηα» (ΔΠ.Δ.Ν.Γ.Τ.Ζ), είρε σο αληηθείκελν ηελ επηκφξθσζε 125 εθπαηδεπηηθψλ Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο, ζε ζέκαηα ππνινγηζηηθψλ θαη δηθηπαθψλ ηερλνινγηψλ κε εθαξκνγή ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Οη επηκνξθνχκελνη θαζεγεηέο αθνινχζεζαλ έλα πιήξεο πξφγξακκα ζπνπδψλ εμακεληαίαο δηάξθεηαο απνηεινχκελν απφ δηαιέμεηο, ζεκηλάξηα, επηζθέςεηο ην νπνίν αθνινπζνχζε εμακεληαία πξαθηηθή άζθεζε. Εεηνχκελν ήηαλ, ν επηκνξθσκέλνο εθπαηδεπηηθφο λα απνθηήζεη ηηο θαηάιιειεο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο έηζη ψζηε λα κπνξεί λα αληεπεμέξρεηαη ηηο απαηηήζεηο πνπ πξνθαιεί ε ζπλερήο ηερλνινγηθή κεηαβνιή

53 Πην ζπγθεθξηκέλα ν επηκνξθνχκελνο εθπαηδεπηηθφο ζα απνθηνχζε θαηάιιειεο ηθαλφηεηεο ψζηε λα : ρξεζηκνπνηεί ηηο ππνινγηζηηθέο θαη δηθηπαθέο ηερλνινγίεο γηα δηδαζθαιία ησλ καζεκάησλ ηνπ. αμηνπνηεί ηηο ππνινγηζηηθέο θαη δηθηπαθέο ππεξεζίεο γηα ηελ ππνζηήξημε ησλ καζεηψλ ζηε δηεξεχλεζε ζεκάησλ κε ηε βνήζεηα ηερλνινγίαο. ελεκεξψλεη, πιεξνθνξεί θαη απμάλεη ην ελδηαθέξνλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο δπλαηφηεηεο ηεο ρξήζεο λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. επηηαρχλεη θαη δηεπθνιχλεη ηελ ππνδνρή θαη ηελ εμνηθείσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο ππνινγηζηηθέο θαη δηθηπαθέο ηερλνινγίεο ζηελ εθπαίδεπζε. αμηνινγεί θαη επηιέγεη ηηο θαιχηεξεο ελαιιαθηηθέο ιχζεηο ηερλνινγίαο ζηελ εθπαίδεπζε. εθπαηδεχεη άιινπο εθπαηδεπηηθνχο ζε ζέκαηα ελζσκάησζεο ηεο ρξήζεο λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ δηδαζθαιία θαη κάζεζε. ζρεδηάδεη ηελ ππνζηήξημε θαη ηελ ζπληήξεζε ησλ ηερλνινγηθψλ ιχζεσλ ζε δηαξθή βάζε. Οη επηκνξθνχκελνη απέθηεζαλ γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο ζηνπο παξαθάησ ηνκείο : ην πιηθφ ησλ ππνινγηζηηθψλ ζπζηεκάησλ θαη ησλ δηθηχσλ (Τ&Γ) Πνιπκεζηθέο εθαξκνγέο Γηνηθεηηθή δηαρείξηζε θαη βάζεηο δεδνκέλσλ Παηδαγσγηθά θαη δηδαθηηθή κε ρξήζε Τ&Γ Γεληθή ζεψξεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ Δθπαηδεπηηθή ζηξαηεγηθή θαη ζρεδηαζκφο Γηα θάζε έλαλ απφ ηνπο παξαπάλσ ηνκείο νη επηκνξθνχκελνη θαηάθεξαλ : λα απνθηήζνπλ κηα νπζηαζηηθή γλψζε ησλ ζχγρξνλσλ εθπαηδεπηηθψλ εθαξκνγψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηνλ θιάδν ηνπο. λα γλσξίδνπλ ηηο ζρεδηαζηηθέο ηάζεηο πνπ επηθξαηνχλ ζήκεξα ζηηο εθπαηδεπηηθέο εθαξκνγέο κε ηε βνήζεηα Τ&Γ

54 λα κπνξνχλ λα πξνδηαγξάθνπλ ραξαθηεξηζηηθά γηα εθπαηδεπηηθέο εθαξκνγέο κε ζπγθεθξηκέλν πεξηερφκελν. Οη επηκνξθσκέλνη εθπαηδεπηηθνί, γπξλψληαο ζηα ζρνιεία θαη μεθηλψληαο ηελ επηκφξθσζε ζα ζπλέβαιαλ ζηελ: Δλεκέξσζε, πιεξνθφξεζε, αθχπληζε θη αχμεζε ηνπ ελδηαθέξνληνο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο δπλαηφηεηεο ηεο ρξήζεο λέσλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. Δπηηάρπλζε θαη δηεπθφιπλζε ηεο ππνδνρήο θαη ηεο εμνηθείσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο ππνινγηζηηθέο θαη δηθηπαθέο ηερλνινγίεο ζηελ εθπαίδεπζε. Καηαλφεζε απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηεο αμίαο, ηεο ζεκαζίαο, ησλ επθαηξηψλ θαη ησλ δπλαηνηήησλ πνπ αλνίγνληαη ζηελ εθπαίδεπζε απφ ηηο ππνινγηζηηθέο θαη δηθηπαθέο ηερλνινγίεο. Δθπαίδεπζε εθπαηδεπηηθψλ πνπ απνζθνπεί ζηελ ελζσκάησζε ηεο ρξήζεο λέσλ ηερλνινγηψλ ζηε δηδαζθαιία θαη ζηελ κάζεζε. Αμηνιφγεζε θη επηινγή ησλ θαιχηεξσλ ελαιιαθηηθψλ ιχζεσλ ηερλνινγίαο ζηελ εθπαίδεπζε. Καιχηεξε δπλαηή αμηνπνίεζε ησλ ππαξρφλησλ ππνινγηζηηθψλ θαη δηθηπαθψλ ηερλνινγηψλ ζηελ εθπαίδεπζε. ρεδίαζε θαη πινπνίεζε ζπζηεκάησλ θαη εξγαιείσλ ηερλνινγίαο ζηελ εθπαίδεπζε. Γηαρείξηζε θαη αλάπηπμε ησλ ππνινγηζηηθψλ θαη ησλ δηθηπαθψλ ζπζηεκάησλ ζηελ εθπαίδεπζε. Ζ παξνρή ελδνζρνιηθήο επηκφξθσζεο ζηνπο θαζεγεηέο ησλ ζρνιείσλ ηεο «Οδχζζεηαο» γηα ηελ άκεζε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ σο κέζν δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο απνηέιεζε ην βαζηθφ ζηφρν ηνπ ππξήλα ησλ 125 επηκνξθσηψλ νη νπνίνη αλέιαβαλ ηελ πινπνίεζε ηεο ελδνζρνιηθήο επηκφξθσζεο ησλ ζπλαδέιθσλ ηνπο. Σν Έξγν «Οδχζζεηα» ήηαλ έλα εζληθφ πξφγξακκα έληαμεο ησλ Σ.Π.Δ. ζε φιν ην εχξνο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. Ο αξρηθφο πξνγξακκαηηζκφο πξνέβιεπε φηη ην Έξγν ζα νινθιεξσλφηαλ κέζα ζε ηέζζεξα ρξφληα, φκσο ν απψηεξνο ζηφρνο ήηαλ λα ρξεκαηνδνηεζεί απφ ην Γ ΚΠ ε ζηαδηαθή εμάπισζή ηνπ ζε φια ηα ζρνιεία ηεο Διιάδαο, έηζη ψζηε ηειηθά ην 2006 λα ππήξραλ πιήξσο εμνπιηζκέλα εξγαζηήξηα, πςειήο πνηφηεηαο ινγηζκηθφ, άξηηα εθπαηδεπκέλνη εθπαηδεπηηθνί, αλαπηπγκέλεο θνηλφηεηεο κάζεζεο κεηαμχ ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη ηειηθά έλα πιήξσο αλακνξθσκέλν εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ γηα ηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε

55 Η Αμηνιόγεζε ηνπ Έξγνπ «Οδύζζεηα» Ζ έξεπλα αμηνιφγεζεο ηεο «Οδχζζεηαο» πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε απφ ην Κέληξν Δθπαηδεπηηθήο Έξεπλαο (ΚΔΔ) 1 κεηαμχ φισλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ νη νπνίνη εξγάδνληαλ ζηα ζρνιεία πνπ ζπκκεηείραλ ζηελ «Οδχζζεηα» έδεημε φηη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο νη εθπαηδεπηηθνί δελ ρξεζηκνπνηνχζαλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ηα δηάθνξα εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά, αιιά νχηε έγηλαλ νη ίδηνη ελεξγνί ρξήζηεο ησλ Σ.Π.Δ.. πγθεθξηκέλα, δχν ρξφληα κεηά ηελ νινθιήξσζε ηνπ έξγνπ, ην 75% πεξίπνπ ησλ εθπαηδεπηηθψλ δελ είρε ρξεζηκνπνηήζεη ινγηζκηθά ηεο «Οδχζζεηαο». Σα ινγηζκηθά πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ φζνη ελέηαμαλ κε θάπνην ηξφπν ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, ήηαλ νη θπιινκεηξεηέο (πνζνζηφ 50%), ην Microsoft Office (36,5%) θαη ην ινγηζκηθφ δηαρείξηζεο Ζιεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ (28,8%) (βνιφπνπινο θ. ζπλ. 2000). Xαξαθηεξηζηηθφ είλαη θαη ην απφζπαζκα ηεο αμηνιφγεζεο πνπ έγηλε απφ ην ΚΔΔ γηα ην έξγν ηεο «Οδχζζεηαο», ζηελ νπνία ηνλίδεηαη φηη «ζηελ πιεηνλόηεηά ηνπο νη εθπαηδεπηηθνί εκθαλίδνληαη δηζηαθηηθνί ζηελ αμηνπνίεζε ησλ ινγηζκηθώλ ηεο «Οδύζζεηαο», θπξίσο ιόγσ ησλ πξνβιεκάησλ πνπ αλαθύπηνπλ ζε δεηήκαηα θάιπςεο ηεο ύιεο, ειέγρνπ ηεο ηάμεο θαη θαηαλόεζεο δύζθνισλ ελλνηώλ από ηνπο καζεηέο». Δλδεηθηηθφ, επίζεο, ηεο επξχηεξεο θαηάζηαζεο είλαη φηη κε βάζε ηα ζηνηρεία ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, κφιηο ην 26% ησλ Διιήλσλ εθπαηδεπηηθψλ ζηε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε ρξεζηκνπνηεί ειεθηξνληθνχο ππνινγηζηέο ζηε δηδαζθαιία ηνπ (Λαθαζάο, 2004). Οη απφςεηο ησλ εθπαηδεπηηθψλ κπνξεί λα είλαη απνγνεηεπηηθέο, αιιά αληηθαηνπηξίδνπλ ηηο αδπλακίεο πνπ είρε ην πξφγξακκα επηκφξθσζεο πνπ παξαθνινχζεζαλ. Αλ θαη ην πξφγξακκα «Οδχζζεηα» είρε ζε πξψηε πξνηεξαηφηεηα ηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη κάιηζηα ηελ παηδαγσγηθή πηπρή ηεο, ζηελ πξάμε νη επηκνξθνχκελνη, εμ αηηίαο θαη ηνπ ηερλνινγηθνχ αλαιθαβεηηζκνχ πνπ είραλ πξηλ εληαρζνχλ ζην πξφγξακκα, αληηκεηψπηζαλ ηελ έληαμε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε σο έλα ηερλνινγηθφ πξφβιεκα θαη ην ελδηαθέξνλ ηνπο επηθεληξψζεθε ζην λα εμνηθεησζνχλ κε ηα ινγηζκηθά (Κνληνγηάλλεο, 2005). Έλαο απφ ηνπο βαζηθνχο ζηφρνπο ηνπ πξνγξάκκαηνο ήηαλ ε δεκηνπξγία κίαο κεγάιεο θνηλφηεηαο εθπαηδεπηηθψλ, νη νπνίνη ζα ρξεζηκνπνηνχλ ζπζηεκαηηθά ηηο Σ.Π.Δ. ζην γλσζηηθφ ηνπο αληηθείκελν θαη ζα κεηέδηδαλ ηηο γλψζεηο ηνπο θαη ηηο εκπεηξίεο ηνπο ζηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. Ζ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ηεο «Οδχζζεηαο» δνκήζεθε ζηε ινγηθή λα κε 1 Ζ κειέηε «Αμηνιφγεζε ησλ επηπηψζεσλ ηεο ρξήζεο ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ ζηα ζρνιεία ηεο ΟΓΤΔΗΑ» εληάζζεηαη ζην έξγν «Δ63- ΚΤΚΛΧΠΔ-ΓΔΦΤΡΑ» ηεο ελέξγεηαο ΟΓΤΔΗΑ, πνπ πινπνηήζεθε απφ ην Δξεπλεηηθφ Αθαδεκατθφ Ηλζηηηνχην Σερλνινγίαο Τπνινγηζηψλ (ΔΑΗΣΤ) ζην πιαίζην ηνπ ΔΠΔΑΔΚ ηνπ Β Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο. Ζ κειέηε αλαηέζεθε ζην Κέληξν Δθπαηδεπηηθήο Έξεπλαο απφ ην ΔΑΗΣΤ θαη πινπνηήζεθε απφ επηζηεκνληθή νκάδα κε ππεχζπλν έξγνπ ηνλ θ. Βαζίιεην βνιφπνπιν

56 παξαζρεζνχλ ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο πνιιά εθπαηδεπηηθά ζελάξηα ηα νπνία ζα ηα εθάξκνδαλ κεραληθά, αιιά λα ηνπο παξαζρεζνχλ νη αλαγθαίεο γλψζεηο ψζηε λα κάζνπλ λα θηηάρλνπλ νη ίδηνη εθπαηδεπηηθά ζελάξηα. Παξά ηνλ αξρηθφ ζεσξεηηθφ ζρεδηαζκφ ηνπ Έξγνπ «Οδχζζεηα», ζηελ πξάμε ε επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ επηθεληξψζεθε θπξίσο ζε ηερληθά δεηήκαηα κε απνηέιεζκα, απηνί λα ζεσξνχλ ηελ επηκφξθσζε επηηπρεκέλε αιιά λα κε κπνξνχλ λα εληάμνπλ ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο πξαθηηθή θαη λα εμαθνινπζνχλ λα αηζζάλνληαη αλαζθαιείο απέλαληη ηνπο. Πάλησο, νη ίδηνη εθπαηδεπηηθνί πνπ δειψλνπλ φηη δελ έρνπλ εληάμεη ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ θαζεκεξηλή πξαθηηθή ηνπο, ηαπηφρξνλα αλαγλσξίδνπλ φηη απηέο δελ είλαη απιά έλα κέζν βειηίσζεο ησλ παξαδνζηαθψλ κεζφδσλ δηδαζθαιίαο θαη κάζεζεο, αιιά θαη έλα εξγαιείν ελζάξξπλζεο γηα ηελ πηνζέηεζε λέσλ ηξφπσλ πξνζέγγηζεο ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ. Μάιηζηα ε πιεηνλφηεηα ζεσξεί φηη ε εηζαγσγή θαη ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, αλαβαζκίδεη ζεκαληηθά ην ξφιν ηνπο, θάηη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ. Ζ έξεπλα ηνπ ΚΔΔ έδεημε φηη ζηα ζρνιεία ηεο «Οδχζζεηαο», ππήξμε αχμεζε ζηελ αλάζεζε νκαδηθψλ θαη ζπλζεηηθψλ εξγαζηψλ, ζηε δηαζεκαηηθή πξνζέγγηζε θαη ζηε ζπλεξγαζία ηνπ εθπαηδεπηηθνχ κε κεκνλσκέλνπο καζεηέο αιιά θαη κε νκάδεο καζεηψλ, ελψ ζηε κνξθή δηδαζθαιίαο, κεηαμχ ησλ άιισλ, κεηψζεθε ε ρξήζε ησλ δηαιέμεσλ σο απνθιεηζηηθήο δηδαθηηθήο κεζφδνπ Σν Έξγν «Νεζί ησλ Φαηάθσλ» γηα ηελ Πξσηνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Σν έξγν ΔΔ15 ηεο Οδχζζεηαο «Τν λεζί ησλ Φαηάθσλ» (ΔΠΔΑΔΚ 1997, Δλέξγεηεο 1.1.β θαη 1.4.γ) απέβιεπε ζην λα δεκηνπξγεζεί κηα πξψηε επθαηξία αλάπηπμεο θαη δηάρπζεο, ζεκαληηθήο απφ εθπαηδεπηηθή θαη παηδαγσγηθή άπνςε εκπεηξίαο, πνπ ζα απνδεηθλπφηαλ ρξήζηκε γηα ηελ επξχηεξε αμηνπνίεζε ησλ ππνινγηζηηθψλ θαη δηθηπαθψλ ηερλνινγηψλ ζηελ πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε ηεο ρψξαο. Σν ππνέξγν απηφ είλαη σο ζθνπφ κεηαμχ άιισλ: Να εληζρχζεη ηελ θαηάξηηζε εθπαηδεπηηθψλ θαη καζεηψλ θαη ηελ απφθηεζε ηθαλνηήησλ ζε ζέκαηα ζχγρξνλσλ ηερλνινγηψλ (Σ.Π.Δ.) ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ αλάπηπμε ηεο παηδαγσγηθήο ηνπο θαηάξηηζεο, ε νπνία ζα ζπλδέεηαη ζηελά κε ηηο δηθέο ηνπο καζεζηαθέο θαη αλαπηπμηαθέο αλάγθεο

57 Να ζπκβάιεη ζηελ αλαβάζκηζε ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο κε κηα πεξηζζφηεξν αλνηρηή πξνζέγγηζε ηεο γλψζεο θαη κε ηελ εηζαγσγή λέσλ πξνηχπσλ δηδαζθαιίαο κάζεζεο θαη ζρνιηθήο νξγάλσζεο. Να δηεπθνιχλεη ηελ επηθνηλσλία θαη λα ελζαξξχλεη ηε δηα-ζρνιηθή ζπλεξγαζία αιιά θαη ηελ εθπαηδεπηηθή ζπλεξγαζία ησλ ζρνιείσλ κε ηελ ηνπηθή, εζληθή θαη δηεζλή θνηλφηεηα. Να εηζαγάγεη βηψζηκα πξφηππα ζπζηήκαηνο εμ απνζηάζεσο ηερλνινγηθήο ππνζηήξημεο ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ γηα ηελ απξφζθνπηε ιεηηνπξγία ησλ ππνινγηζηηθψλ ζπζηεκάησλ θαη ηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζή ηνπο. Σν φιν εγρείξεκα ζηεξίρηεθε ζε κεγάιν βαζκφ ζην δάζθαιν, γη απηφ θαη δφζεθε κεγάιε ζεκαζία ζηελ πνηφηεηα ηνπ επηκνξθσηηθνχ πξνγξάκκαηνο ησλ ζπκκεηερφλησλ ζην πξφγξακκα εθπαηδεπηηθψλ, νη νπνίνη είραλ ηε δπλαηφηεηα λα αλαπηχμνπλ πνηθίιεο δηδαθηηθέο πξσηνβνπιίεο κε ηε ζπκβνπιεπηηθή ζηήξημε ησλ ππεπζχλσλ ηεο επηκφξθσζεο. Οη εθπαηδεπηηθνί πνπ ζπλέβαιαλ ζηελ πινπνίεζε ηνπ πξνγξάκκαηνο δηαδξακάηηζαλ ξφιν πξσηαγσληζηηθφ θαη δεκηνπξγηθφ, γη απηφ θαη ε ζπλερήο επηκφξθσζε θαη ππνζηήξημή ηνπο ζηφρεπε ζην λα κάζνπλ λένπο ξφινπο, πνπ ππεξβαίλνπλ ηα παξαδνζηαθά πξφηππα θαη λα αλαπηχμνπλ δεμηφηεηεο ζρεδηαζκνχ θαη πινπνίεζεο εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη θαηλνηνκηψλ, ζε φια ηα επίπεδα: ζην επίπεδν ησλ ζηφρσλ θαη ηνπ πεξηερνκέλνπ, ησλ κέζσλ θαη ησλ κεζφδσλ, ηνπ παηδαγσγηθνχ θιίκαηνο θαη ηεο πνηφηεηαο ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο, πξνθεηκέλνπ λα εκπιαθνχλ νη καζεηέο ζε δξαζηεξηφηεηεο θαη εκπεηξίεο, κε ηηο νπνίεο αλαπηχζζνληαη δεμηφηεηεο θαη πξντφληα κάζεζεο πέξαλ εθείλσλ ηνπ παξαδνζηαθνχ ζρνιείνπ. Οη εθπαηδεπηηθνί ρξεηάζηεθε λα δψζνπλ έκθαζε πεξηζζφηεξν ζηελ παξνρή επθαηξηψλ πξνο ηνπο καζεηέο γηα ηελ νηθνδφκεζε βαζηθήο, πνηνηηθήο θαη κεηαηξέςηκεο γλψζεο, ζηε δηακφξθσζε αλνηρηψλ θαη επνηθνδνκεηηθψλ ζηάζεσλ απέλαληη ζηε ζρνιηθή κάζεζε, γεληθφηεξα, θαζψο θαη ζηελ ςπρνθνηλσληθή θαη πξνζσπηθή ηνπο αλάπηπμε θαη ιηγφηεξν ζηελ απφθηεζε γλψζεσλ θξνληηζηεξηαθνχ ραξαθηήξα. Ζ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ πξνβιεπφηαλ λα είλαη ζηαδηαθή θαη ζπλερήο θαη είρε κνξθή: α) ελδνζρνιηθή (33 ψξεο κάζεκα θαη εβδνκαδηαίεο ζπλαληήζεηο ζπλεξγαζίαο ζην ζρνιείν επί δχν ζρνιηθά έηε γηα ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ ππνζηήξημε ησλ δξαζηεξηνηήησλ) β) ζεκηλαξηαθή, ζε ρψξνπο ησλ ππεχζπλσλ θνξέσλ (32 ψξεο) γ) εμ απνζηάζεσο ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ (δελ πινπνηήζεθε γηα ηερληθνχο ιφγνπο)

58 Οη επηκνξθσηέο ήηαλ είηε κέιε ΓΔΠ ησλ παλεπηζηεκίσλ, είηε εηδηθά εθπαηδεπκέλνη θαη θαηαξηηζκέλνη κεηαπηπρηαθνί θνηηεηέο. Ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ έρνπλ ηα επξήκαηα ησλ ζπλεληεχμεσλ κεηα-παξαθνινχζεζεο ησλ απνηειεζκάησλ ηνπ πξνγξάκκαηνο, πνπ δηεξεπλνχζαλ: α) αλ ηελ πεξίνδν, ηνπιάρηζηνλ, ηεο εθαξκνγήο ηνπ πξνγξάκκαηνο ππήξμε θάπνηα ζεηηθή ή αξλεηηθή επίδξαζε ζην εξγαζηαθφ θαη καζεζηαθφ πεξηβάιινλ ησλ ηάμεσλ πνπ ζπκκεηείραλ, ελδερνκέλσο θαη ζην επξχηεξν ελδνζρνιηθφ πεξηβάιινλ θαη β) αλ θαη θαηά πφζν νη εθπαηδεπηηθνί πνπ ζπκκεηείραλ ζην πξφγξακκα, ή αθφκε θαη άιινη ζπλάδειθνί ηνπο, εμαθνινπζνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ ππνινγηζηή ζε δηάθνξα καζήκαηα αθνινπζψληαο ηε θηινζνθία ηεο παηδαγσγηθήο ηνπ αμηνπνίεζεο, ε νπνία είρε πηνζεηεζεί. Οη απαληήζεηο έδεημαλ ζηε ζπληξηπηηθή ηνπο πιεηνςεθία πνιχ ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα: φια ζρεδφλ ηα ζρνιεία απάληεζαλ ζεηηθά θαη ζηα δχν εξσηήκαηα. Αμηνζεκείσηεο είλαη θαη νη αλαθνξέο ησλ δηεπζπληψλ θαη ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζην δεχηεξν εξψηεκα, ζχκθσλα κε ηηο νπνίεο ζηα πεξηζζφηεξα ζρνιεία νη εθπαηδεπηηθνί φρη κφλν ζπλερίδνπλ λα εξγάδνληαη αθνινπζψληαο ή θαη επεθηείλνληαο ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηνπ πξνγξάκκαηνο, αιιά θαη επηδηψθνπλ κε θάζε ηξφπν λα απμήζνπλ ηα νπζηαζηηθά θαη ηππηθά ηνπο πξνζφληα ζηνλ ηνκέα απηφ Σν Έξγν «Υ.Δ.Γ.Ι.Α.» (ρνιηθόο Δθπαηδεπηηθόο Γηθηπαθόο Ιζηόο Αηγαίνπ) Σν Έξγν «Υ.Δ.Γ.Η.Α.» απνηέιεζε κηα πξνζπάζεηα εηζαγσγήο ηεο Πιεξνθνξηθήο ζηα δεκνηηθά ζρνιεία απνκαθξπζκέλσλ λεζησηηθψλ πεξηνρψλ ηνπ Αηγαίνπ. ηα πιαίζηα ηνπ πξνγξάκκαηνο απηνχ ηα ζρνιεία ζπλδέζεθαλ κε ην δηαδίθηπν, δεκηνπξγψληαο έλα δηθηπαθφ ηζηφ ν νπνίνο επέηξεςε ηελ επηθνηλσλία αθ ελφο κεηαμχ ηνπο αθ εηέξνπ κε άιια εθπαηδεπηηθά ηδξχκαηα. Σν πξφγξακκα απνηέιεζε ζπκπιεξσκαηηθή δξάζε άιισλ παξφκνησλ δξάζεσλ ηνπ Τπνπξγείνπ Αηγαίνπ θαη Νεζησηηθήο Πνιηηηθήο γηα ηελ αλαβάζκηζε ηεο δσήο ζην Αηγαίν. Έκπλεπζε θαη αξρηθή ηδέα γηα ην πξφγξακκα ππήξμαλ ηα πξψηα καζήκαηα ηειεθπαίδεπζεο πνπ έγηλαλ απφ ηελ Ρφδν ζηελ Σήιν. ηόρνο ηνπ Πξνγξάκκαηνο: ηφρνο ηνπ πξνγξάκκαηνο ήηαλ, κέζα απφ ηελ ππνδνκή θαη ηελ ηερλνγλσζία λα θαηαζηεί δπλαηή ε ρξεζηκνπνίεζε εθαξκνγψλ Πιεξνθνξηθήο πξνθεηκέλνπ: λα αλαβαζκηζζεί ε πνηφηεηα ηεο παξερφκελεο εθπαίδεπζεο ζηα λεζηά απηά λα κεησζεί ν βαζκφο απνκφλσζήο ηνπο Φνξείο: Πξνγξακκαηηθφο θνξέαο ήηαλ ην Τπνπξγείν Αηγαίνπ θαη Νεζησηηθήο Πνιηηηθήο

59 Φνξέαο πινπνίεζεο ήηαλ ην Σκήκα Γεκνηηθήο Δθπαίδεπζεο ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ Ζ δηθηπαθή ζχλδεζε έγηλε κέζσ ηνπ πξνγξάκκαηνο ΑΚΟΗ ΣΟΤ ΑΗΟΛΟΤ ηνπ Τπνπξγείνπ Παηδείαο. Μεγέζε Φάζεηο: Σν πξφγξακκα ΥΔΓΗΑ πξνέβιεπε ηελ εγθαηάζηαζε 83 ππνινγηζηψλ ζε 46 δεκνηηθά ζρνιεία πνπ ιεηηνπξγνχλ ζε 32 λεζηά. Με ηνλ ηξφπν απηφλ ην πξφγξακκα θάιπςε φια ηα λεζηά κε πιεζπζκφ θάησ ησλ 3000 θαηνίθσλ Πεξηερόκελν ηνπ πξνγξάκκαηνο: Σν πξφγξακκα πεξηειάκβαλε: Σελ εγθαηάζηαζε ηνπ απαηηνχκελνπ εμνπιηζκνχ. Σε δεκηνπξγία ππξήλσλ απφ εηδηθνχο γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο νξγάλσζεο ησλ ζρνιείσλ. Σελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Σε ζχλδεζε απηψλ ησλ ζρνιείσλ κε ην Γηαδίθηπν. Σε δεκηνπξγία ηζηνζειίδσλ ηνπ πξνγξάκκαηνο θαη ησλ ζρνιείσλ. Σελ επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπο. Σελ ηειεθπαίδεπζε απφ ηα Παηδαγσγηθά Σκήκαηα ηεο Ρφδνπ. Σε ζπλερή βνήζεηα θαη ηερληθή ππνζηήξημε ησλ ζρνιείσλ. Δμνπιηζκόο: Ο εμνπιηζκφο πεξηειάκβαλε θαηά ζρνιείν έλα πιήξεο ζχζηεκα κε ππνινγηζηή, εθηππσηή, videocamera, εθπαηδεπηηθφ ινγηζκηθφ θαη ινγηζκηθφ ππνζηήξημεο. Ο αξηζκφο ησλ ππνινγηζηψλ αλά ζρνιείν ήηαλ πνηθίινο, κε κέζε αλαινγία έλαο ππνινγηζηήο γηα θάζε 20 καζεηέο. Δθηφο απφ ηνλ εμνπιηζκφ πνπ αγνξάζηεθε απ επζείαο απφ ην Τπνπξγείν Αηγαίνπ θαη Νεζησηηθήο Πνιηηηθήο, αγνξάζηεθε ζπκπιεξσκαηηθφο εμνπιηζκφο κε ρξεκαηνδφηεζε απ επζείαο απφ ην ίδην ην πξφγξακκα. Λνγηζκηθό: Τπάξρνπλ ηξεηο θαηεγνξίεο ινγηζκηθνχ ζηνπο ππνινγηζηέο ησλ ζρνιείσλ: α. Λεηηνπξγηθφ ζχζηεκα WINDOWS 98, Office 2000, Λνγηζκηθφ δηαρείξηζεο θαη Δθπαηδεπηηθφ ινγηζκηθφ ύλδεζε κε ην Γηαδίθηπν: Ζ ζχλδεζε κε ην Γηαδίθηπν θαη ε επηθνηλσλία κεηαμχ ηνπο έγηλε κέζσ ηεο ππνδνκήο ηνπ δηθηχνπ ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηνπ Αηγαίνπ, Αηγαίν-net θαη ηνπ πξνγξάκκαηνο Αζθνί ηνπ Αηφινπ. Γεκηνπξγήζεθαλ ζειίδεο ηνπ πξνγξάκκαηνο ζην Γηαδίθηπν γηα ηελ θαιχηεξε επηθνηλσλία ησλ ζρνιείσλ κεηαμχ ηνπο. Κάζε ζρνιείν απέθηεζε ηηο δηθέο ηνπ ζειίδεο ζην Internet

60 Δπηκόξθσζε εθπαηδεπηηθώλ: Ζ εθπαίδεπζε πεξηιάκβαλε εθπαίδεπζε ελφο δαζθάινπ απφ θάζε ζρνιείν ζε εθπαηδεπηηθά θέληξα ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ ζηε Ρφδν θαη ζηε χξν. Ο ρξφλνο πξαγκαηνπνίεζεο ηεο εθπαίδεπζεο νξίζηεθε γηα ηηο πξψηεο κέξεο ηνπ Οθησβξίνπ 2000 κε ηελ έλαξμε ηεο ζρνιηθήο ρξνληάο, ψζηε λα ππάξμεη ηθαλφο ρξφλνο γηα νξγάλσζε. Πξαγκαηνπνηήζεθε θαη ηξίηε εθπαηδεπηηθή ζπλάληεζε ζηε Ρφδν ην Μάξηην ηνπ 2001 γηα ηνπο εθπαηδεπηηθνχο πνπ δελ κπφξεζαλ λα ζπκκεηάζρνπλ ζηηο πξνεγνχκελεο. Σν αληηθείκελν ηεο εθπαίδεπζεο ήηαλ ε Πιεξνθνξηθή, Σερληθέο επηθνηλσλίαο θαη Παηδαγσγηθά ζέκαηα. Ήηαλ επίζεο αλαγθαία ε γλσξηκία ησλ δαζθάισλ κεηαμχ ηνπο θαη ε αληαιιαγή απφςεσλ. Σειεθπαίδεπζε: Με ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ εμνπιηζκνχ δεκηνπξγήζεθαλ νη πξνυπνζέζεηο γηα ηειεθπαίδεπζε ε νπνία νξγαλψζεθε απφ ην Παλεπηζηήκην Αηγαίνπ. ηνλ ηνκέα απηφ ηα Παηδαγσγηθά ηκήκαηα ηνπ Παλεπηζηεκίνπ ηνπ Αηγαίνπ έρνπλ ζεκαληηθή εκπεηξία, ιφγσ εκπινθήο ζε δηάθνξα πξνγξάκκαηα θαη έξεπλεο. Δλδεηθηηθά αμίδεη λα αλαθεξζεί φηη ηα πξψηα καζήκαηα ηειεθπαίδεπζεο ζε δεκνηηθά ζρνιεία έγηλαλ ζην Αηγαίν θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ Σήιν απφ ηα Παηδαγσγηθά Σκήκαηα ηεο Ρφδνπ. Αμηνιόγεζε ηνπ Πξνγξάκκαηνο ΥΔΓΙΑ Γηα πξψηε θνξά ζηελ Διιάδα έγηλε κηα ηφζν καδηθή εηζαγσγή ηεο Πιεξνθνξηθήο ζηε πξσηνβάζκηα εθπαίδεπζε. Ζ πξσηνβνπιία απηή ηνπ Τπνπξγείνπ Αηγαίνπ θαη Νεζησηηθήο Πνιηηηθήο πξνζέθεξε έλα πιενλέθηεκα ζηνπο καζεηέο ηνπ Αηγαίνπ, ελψ παξάιιεια κεγάιε ζηήξημε πξφζθεξε ε ππνδνκή ηνπ Παλεπηζηεκίνπ Αηγαίνπ πνπ είλαη έλα παλεπηζηήκην-δίθηπν, ην νπνίν βαζίδεηαη ζε ππεξζχγρξνλε ηερλνινγία γηα ηελ ιεηηνπξγία ηνπ. κσο ην πξφγξακκα δελ σθέιεζε κφλν ηνπο καζεηέο ηνπ Αηγαίνπ. Απεπζχλζεθε θαη ζηνπο δαζθάινπο νη νπνίνη απέθηεζαλ ηελ απαηηνχκελε ηερλνγλσζία πνπ ηνπο είλαη ρξήζηκε ζηελ άζθεζε ησλ παξφλησλ αιιά θαη ησλ κειινληηθψλ θαζεθφλησλ ηνπο. Έηζη ε πξσηνπνξία απηή ηνπ Αηγαίνπ πξνζέθεξε ηερλνγλσζία ε νπνία ζα δηαρπζεί θαη ζηελ ππφινηπε Διιάδα ζε φπνηα γσληά πάλε νη δάζθαινη πνπ ζήηεπζαλ ζην Αηγαίν. Μεηά ηελ νινθιήξσζε ησλ Έξγσλ πνπ παξνπζηάζηεθαλ ζηηο πξνεγνχκελεο ελφηεηεο θαη απφ ην 2001 κέρξη ην 2008 αλαπηχρζεθαλ δξάζεηο ζε ηέζζεξηο δηαθξηηνχο άμνλεο ζηα πιαίζηα ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο» θαη ηνπ ΔΠΔΑΔΚ. Απηέο αθνξνχζαλ ηε βειηίσζε θαη επέθηαζε ηεο ηερλνινγηθήο ππνδνκήο ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ,

61 πξνγξακκάησλ καδηθήο επηκφξθσζεο εθπαηδεπηηθψλ ζηηο βαζηθέο δεμηφηεηεο ησλ ππνινγηζηψλ γηα ηελ αμηνπνίεζή ηνπο ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία (Π1), ηελ αλάπηπμε εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ κέζσ ηνπ Έξγνπ «ΠΛΔΗΑΓΔ» γηα ηα ζρνιεία ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο, θαζψο θαη ε κεραλνξγάλσζε θαη δηθηχσζε φισλ ησλ ζρνιείσλ ηεο ρψξαο. 2.4 Γηαπηζηώζεηο Απφ ηελ πξνεγνχκελε παξνπζίαζε δηαπηζηψλνπκε πσο ηα πξνεγνχκελα ρξφληα ρξεζηκνπνηνχληαη δηεζλψο πεξηζζφηεξν πξνζαξκνζκέλεο κέζνδνη ζηα ζέκαηα ηεο απφθηεζεο θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ δπλακηθνχ κέζα απφ επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα, ηα νπνία δελ βαζίδνληαη ζε θάπνην ζπγθεθξηκέλν Μνληέιν Ηθαλνηήησλ. Σν γεγνλφο απηφο δεκηνπξγεί ζπλήζσο παξάιιεινπο κνλφδξνκνπο, κηαο θαη ε θάζε ρψξα έρεη ηα δηθά ηεο απνηειέζκαηα θαη είλαη δχζθνιν λα γίλνπλ ζπγθξίζεηο κεηαμχ ησλ ρσξψλ απηψλ, ιφγσ ηεο αλνκνηνγέλεηαο ησλ πξνγξακκάησλ επηκφξθσζεο. Απηφ πνπ δηαθαίλεηαη πάλησο είλαη, πσο ν πξνζαλαηνιηζκφο ζηελ απφθηεζε ηθαλνηήησλ μεθηλά απφ ηελ αξρηθή ηερλνινγηθή εμνηθείσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη πξνρσξά ζε επφκελα ζηάδηα, ζε ζέκαηα αμηνπνίεζήο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, κέζα απφ ηελ αμηνπνίεζε θαη ηε δεκηνπξγία εθπαηδεπηηθψλ ζελαξίσλ, δξαζηεξηνηήησλ, εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ. Ζ χπαξμε ελφο δηεζλνχο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ, ην νπνίν ζα πξνζαξκνδφηαλ ζηηο αλάγθεο ηεο θάζε ρψξαο θξίλεηαη αλαγθαίν θαη πξνβιέπεηαη λα θπξηαξρήζεη σο ζέκα ηα επφκελα ρξφληα ζηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Καη απηό γηαηί έλα δηεζλέο Μνληέιν Ιθαλνηήησλ Γαζθάισλ ζηηο Σ.Π.Δ. : Θα απνηειέζεη έλα θνηλφ ζχλνιν νδεγηψλ, ην νπνίν νη επηηειείο ζρεδηαζκνχ θαη πινπνίεζεο πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθψλ, κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα πξνζδηνξίζνπλ, λα αλαπηχμνπλ ή λα αμηνινγήζνπλ ηα πξνγξάκκαηα εθκάζεζεο ή θαηάξηηζεο εθπαηδεπηηθψλ ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε. Θα παξέρεη έλα βαζηθφ ζχλνιν πξνζφλησλ πνπ ζα επηηξέπεη ζηνπο δαζθάινπο λα ελζσκαηψζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, γηα λα πξνσζήζνπλ ηελ κάζεζε θαη γηα λα βειηηψζνπλ άιια επαγγεικαηηθά θαζήθνληα

62 Θα επεθηείλεη ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ ψζηε λα πξνσζεζνχλ δεμηφηεηεο ζηελ παηδαγσγηθή, ηε ζπλεξγαζία, ηελ εγεζία θαη ηελ θαηλνηφκν ζρνιηθή αλάπηπμε κε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ.. Θα ελαξκνλίζεη δηαθνξεηηθέο απφςεηο θαη ιεμηιφγην ζρεηηθά κε ηηο ρξήζεηο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε ησλ δαζθάισλ. ην επφκελν θεθάιαην ζα γίλεη ε παξνπζίαζε ηνπ Γηεζλνχο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ UNESCO ICT-CST, ην νπνίν παξνπζηάζηεθε ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2008, θηινδνμψληαο λα γίλεη έλα πξφηππν γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ ζρεδηαζκφ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ παγθνζκίσο θαη λα πξνζθέξεη θνηλά ραξαθηεξηζηηθά γλσξίζκαηα ζηηο ρψξεο πνπ ζα ην αμηνπνηήζνπλ. ην πιαίζην ηεο παξνχζαο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο, ζα δηεξεπλεζεί ε ηαχηηζε πεδίσλ ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ κνληέινπ, κε ηα ειιεληθά κνληέια επηκφξθσζεο πνπ πινπνηήζεθαλ θαη πινπνηνχληαη ζηα πιαίζηα ηεο απφθηεζεο θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ κέζα απφ επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ηνπ Τπνπξγείνπ Δζληθήο Παηδείαο θαη Θξεζθεπκάησλ

63 EΡΕΤΝΗΣΙΚΟ ΜΕΡΟ

64 3 Σο Γιεθνέρ Μονηέλο Ηκανοηήηων: UNESCO ICT Competency Standards for Teachers [ ICT-CST ] Δηζαγσγή Γάζθαινη θαη καζεηέο, γηα λα δήζνπλ, λα κάζνπλ θαη λα εξγαζηνχλ κε επηηπρία ζε κηα φιν θαη πεξηζζφηεξν ζχλζεηε, πινχζηα ζε πιεξνθνξίεο θαη βαζηζκέλε ζηε γλψζε θνηλσλία, πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία απνηειεζκαηηθά. Μέζα ζε έλα ζηαζεξφ εθπαηδεπηηθφ πεξηβάιινλ, ε ηερλνινγία κπνξεί λα επηηξέςεη ζηνπο καζεηέο λα γίλνπλ: Ηθαλνί ρξήζηεο ησλ ηερλνινγηψλ ηεο πιεξνθνξίαο θαη ησλ επηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ.). Αλαδεηεηέο, αλαιπηέο, θαη εθηηκεηέο πιεξνθνξηψλ. Δπηιπηέο πξνβιεκάησλ θαη ππεχζπλνη γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ. Γεκηνπξγηθνί θαη απνηειεζκαηηθνί ρξήζηεο εξγαιείσλ παξαγσγηθφηεηαο. Δπηθνηλσληαθνί θαη ζπλεξγάζηκνη δεκηνπξγνί. Δλεκεξσκέλνη θαη ππεχζπλνη πνιίηεο. Μέζσ ηεο ηξέρνπζαο θαη απνηειεζκαηηθήο ρξήζεο ηεο ηερλνινγίαο ζηε δηαδηθαζία ηεο εθπαίδεπζεο, νη καζεηέο έρνπλ ηελ επθαηξία λα απνθηήζνπλ ζεκαληηθέο ηερλνινγηθέο ηθαλφηεηεο. Σν θαηάιιειν άηνκν ζηε βνήζεηα ησλ καζεηψλ ψζηε λα αλαπηχμνπλ απηέο ηηο ηθαλφηεηεο είλαη ν δάζθαινο ηεο ηάμεο. Ο δάζθαινο είλαη αξκφδηνο γηα ηελ θαζηέξσζε ηνπ πεξηβάιινληνο ηεο ηάμεο θαη ηελ πξνεηνηκαζία ησλ επθαηξηψλ κάζεζεο, πνπ δηεπθνιχλνπλ ηνπο καζεηέο ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ψζηε λα καζαίλνπλ θαη λα επηθνηλσλνχλ. πλεπψο, είλαη ζεκαληηθφ φινη νη δάζθαινη λα είλαη έηνηκνη λα παξέρνπλ ζηνπο καζεηέο ηνπο απηέο ηηο επθαηξίεο. Σα πξφηππα θαη νη πφξνη κέζα ζην έξγν ηεο UNESCO «Information and Communication Technologies - Competency Standards For Teachers ICT-CST», παξέρνπλ ηηο νδεγίεο γηα φινπο ηνπο δαζθάινπο θαη ζπγθεθξηκέλα γηα ηνλ πξνγξακκαηηζκφ πξνγξακκάησλ εθπαίδεπζεο εθπαηδεπηηθψλ, θαζψο θαη ησλ πξνζθνξψλ θαηάξηηζεο, πνπ ζα ηνπο πξνεηνηκάζνπλ γηα λα δηαδξακαηίζνπλ έλαλ νπζηαζηηθφ ξφιν ζηελ αμηνπνίεζε ηεο λέαο ηερλνινγίαο κε ηνπο καζεηέο ηνπο. ην εμήο ην Μνληέιν ηεο UNESCO ζα αλαθέξεηαη κε ηα αξρηθά ICT-CST. 1 United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (2008). ICT Competency Standards for Teachers: Policy Framework.Paris: UNESCO

65 Οη ζεκεξηλνί δάζθαινη πξέπεη λα πξνεηνηκαζηνχλ θαηάιιεια γηα λα παξέρνπλ ηηο επθαηξίεο κάζεζεο πξνο ηνπο καζεηέο ηνπο, νη νπνίεο ππνζηεξίδνληαη απφ ηελ ηερλνινγία. ληαο πξνεηνηκαζκέλνο γηα λα ρξεζηκνπνηήζεη ηελ ηερλνινγία θαη μέξνληαο ην πψο απηή ε ηερλνινγία κπνξεί λα ππνζηεξίδεη ηελ κάζεζε, ν δάζθαινο απνθηά αθέξαηεο δεμηφηεηεο ζην επαγγεικαηηθφ ξεπεξηφξηφ ηνπ. Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη πξνεηνηκαζκέλνη γηα λα ελδπλακψζνπλ ηνπο καζεηέο ηνπο, κε ηα πιενλεθηήκαηα πνπ κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ νη λέεο ηερλνινγίεο. Σα ζρνιεία θαη νη ηάμεηο, πξαγκαηηθά θαη εηθνληθά, πξέπεη λα έρνπλ δαζθάινπο πνπ ζα είλαη εμνπιηζκέλνη κε ηνπο πφξνπο θαη ηηο ηερλνινγηθέο δεμηφηεηεο θαη πνπ κπνξνχλ απνηειεζκαηηθά λα δηδάμνπλ ην απαξαίηεην γλσζηηθφ αληηθείκελν, ελζσκαηψλνληαο ηηο έλλνηεο θαη ηηο δεμηφηεηεο ηεο ηερλνινγίαο. Οη αιιειεπηδξαζηηθέο πξνζνκνηψζεηο κέζσ ππνινγηζηψλ, νη ςεθηαθέο θαη αλνηθηήο εθπαίδεπζεο πεγέο θαη ηα πεξίπινθα εξγαιεία ζπιινγήο θαη αλάιπζεο δεδνκέλσλ, είλαη κφλν κεξηθέο απφ ηηο πεγέο πνπ επηηξέπνπλ ζηνπο δαζθάινπο λα παξέρνπλ αδηαλφεηεο, γηα ηα πξνεγνχκελα ρξφληα, επθαηξίεο γηα ελλνηνινγηθή θαηαλφεζε. Οη παξαδνζηαθέο εθπαηδεπηηθέο πξαθηηθέο δελ παξέρνπλ πιένλ ζηνπο κειινληηθνχο δαζθάινπο φιεο εθείλεο ηηο απαξαίηεηεο δεμηφηεηεο γηα λα εθπαηδεχζνπλ ηνπο καζεηέο ηνπο ψζηε λα επηβηψζνπλ νηθνλνκηθά ζην ζεκεξηλφ εξγαζηαθφ ρψξν. Ο ζηφρνο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST είλαη λα βειηησζεί ε πξαθηηθή ησλ δαζθάισλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο εξγαζίαο ηνπο. πλδπάδνληαο ηηο δεμηφηεηεο ζηηο Σ.Π.Δ. κε ηηο πξνθχπηνπζεο απφςεηο ζηελ παηδαγσγηθή, ην πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη ηε ζρνιηθή νξγάλσζε, ηα Πξφηππα ζρεδηάδνληαη γηα ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ απηέο ηηο δεμηφηεηεο θαη ηνπο πφξνπο ησλ Σ.Π.Δ., γηα λα βειηηψζνπλ ηε δηδαζθαιία ηνπο γηα λα ζπλεξγάδνληαη κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο, ψζηε ηειηθά λα γίλνπλ εγέηεο θαηλνηνκίαο ζηα ζρνιεία ηνπο. Ο γεληθφο ζηφρνο ηνπ πξνγξάκκαηνο είλαη φρη κφλν λα βειηησζεί ε δηδαθηηθή πξαθηηθή, αιιά λα γίλεη κε έλαλ ηξφπν ν νπνίνο ζα ζπκβάιιεη ζε έλα πςειφηεξν πνηνηηθφ εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα, ην νπνίν κπνξεί ζηε ζπλέρεηα λα παξαγάγεη έλα θαιχηεξα ελεκεξσκέλν ζχλνιν πνιηηψλ θαη έλα πςειφηεξν πνηνηηθφ εξγαηηθφ δπλακηθφ, πνπ θαηά ζπλέπεηα, ζα πξνσζήζεη ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε κηαο ρψξαο. Πην ζπγθεθξηκέλα, νη ζηόρνη ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO είλαη: Να απνηειέζνπλ έλα θνηλφ ζχλνιν νδεγηψλ, ην νπνίν νη επηηειείο ζρεδηαζκνχ θαη πινπνίεζεο πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθψλ, κπνξνχλ λα

66 ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα πξνζδηνξίζνπλ, λα αλαπηχμνπλ ή λα αμηνινγήζνπλ ηα πξνγξάκκαηα εθκάζεζεο ή θαηάξηηζεο εθπαηδεπηηθψλ ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε. Να παξέρνπλ έλα βαζηθφ ζχλνιν ηθαλνηήησλ, πνπ ζα επηηξέπεη ζηνπο δαζθάινπο λα ελζσκαηψζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, γηα λα πξνσζήζνπλ ηελ κάζεζε θαη γηα λα βειηηψζνπλ άιια επαγγεικαηηθά ηνπο θαζήθνληα. Να επεθηείλνπλ ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ, ψζηε λα πξνσζεζνχλ δεμηφηεηεο ζηελ παηδαγσγηθή, ηε ζπλεξγαζία, ηελ εγεζία θαη ηελ θαηλνηφκν ζρνιηθή αλάπηπμε κε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ.. Να ελαξκνλίζνπλ δηαθνξεηηθέο απφςεηο θαη ιεμηιφγην ζρεηηθά κε ηηο ρξήζεηο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε ησλ δαζθάισλ. Σν Μνληέιν ICT-CST παξέρεη έλα πιήξεο πιαίζην-νδεγφ γηα ηα πξφηππα ηθαλφηεηαο ησλ δαζθάισλ ζε ζρέζε κε ηηο Σ.Π.Δ. κε: α) ππνγεγξακκέλν "Πνιηηηθφ Πιαίζην" (Δλφηεηα 3.3), β) εμεηάδνληαο ηα ζπζηαηηθά ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο θαη αλαπηχζζνληαο κηα «κήηξα» απφ ζχλνια ηθαλφηεηαο γηα δαζθάινπο πνπ αληηζηνηρνχλ ζηηο δηάθνξεο πνιηηηθέο πξνζεγγίζεηο θαη ζηα ηκήκαηα ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο (Δλφηεηα 3.4) θαη γ) παξέρνληαο κηα ιεπηνκεξή πεξηγξαθή ησλ ζπγθεθξηκέλσλ δεμηνηήησλ πνπ απνθηψληαη απφ ηνπο δαζθάινπο κέζα ζε θάζε θαζνξηζκέλε ελφηεηα (Δλφηεηα 3.5). Ζ δεχηεξε θάζε ηνπ έξγνπ ICT-CST πεξηιακβάλεη ηελ θαζηέξσζε ελφο κεραληζκνχ ηεο UNESCO γηα λα επηθπξψλεη ηα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα πνπ ζα αθνινπζνχλ ην Πξφηππν ηεο. Οη πιήξεηο νδεγίεο γηα ηελ ππνβνιή, ηελ αμηνιφγεζε θαη ηελ επηθχξσζε ζα δεκνζηεπζνχλ ζηνλ ηζηνρψξν ηεο UNESCO πνπ αλαθέξεηαη ζε απηφ ην πξφγξακκα: Αλαιπηηθή παξνπζίαζε ηνπ Μνληέινπ UNESCO ICT-CST Ζ παξνχζα ελφηεηα πεξηγξάθεη ηε ινγηθή, ηε δνκή θαη ηελ πξνζέγγηζε ηνπ Μνληέινπ ICT- CST. Δμεγεί πψο ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε δαζθάισλ ελζσκαηψλεηαη ζην επξχηεξν πιαίζην ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο, δεδνκέλνπ φηη νη ρψξεο αλαζεσξνχλ ηα εθπαηδεπηηθά ηνπο ζπζηήκαηα ζε ζρέζε κε ηελ παξαγσγή δεμηνηήησλ ηνπ 21νπ αηψλα γηα ηελ ελίζρπζε ηεο θνηλσληθήο θαη νηθνλνκηθήο ηνπο αλάπηπμεο. Μπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί σο νδεγφο απφ εθείλνπο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ηε ιήςε εθπαηδεπηηθψλ απνθάζεσλ θαη γηα ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ, ζηελ πξνεηνηκαζία ελφο πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ θαη κηαο ζεηξάο καζεκάησλ θαηάξηηζήο ηνπο

67 Σν Μνληέιν ICT-CST ζηνρεχεη λα βειηηψζεη ηελ πξαθηηθή ησλ δαζθάισλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο εξγαζίαο ηνπο θαη ζπλδπάδεη ηηο δεμηφηεηεο ζηηο Σ.Π.Δ. κε ηηο θαηλνηνκίεο ζηελ παηδαγσγηθή, ην πξφγξακκα ζπνπδψλ, θαη ηε ζρνιηθή νξγάλσζε. ηνρεχεη επίζεο ζηε ρξήζε ησλ δεμηνηήησλ ησλ δαζθάισλ θαη ησλ πφξσλ ησλ Σ.Π.Δ. ψζηε λα βειηησζεί ε δηδαζθαιία, ε ζπλεξγαζία κε ηνπο ζπλαδέιθνπο θαη ίζσο ηειηθά λα δεκηνπξγήζεη θαηλνηφκνπο εγέηεο ζηηο ζρνιηθέο ηνπο κνλάδεο. Ο γεληθφο ζηφρνο ηνπ Μνληέινπ είλαη φρη κφλν λα βειηηψζεη ηελ πξαθηηθή ησλ δαζθάισλ αιιά θαη λα ζπκβάιιεη ζε έλα πςειφηεξν πνηνηηθφ εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα πνπ κπνξεί λα πξνσζήζεη ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε κηαο ρψξαο. Δλψ ην πξφγξακκα ICT-CST ηεο UNESCO δηεπθξηλίδεη ηηο ηθαλφηεηεο πνπ απαηηνχληαη γηα λα πξαγκαηνπνηεζνχλ απηνί νη ζθνπνί θαη ζηφρνη, ζα πξέπεη λα πξνζθεξζεί απφ ηνπο εγθεθξηκέλνπο θπβεξλεηηθνχο, κε θπβεξλεηηθνχο, θαη ηδησηηθνχο πξνκεζεπηέο ε αληίζηνηρε θαηάξηηζε γηα απηέο ηηο ηθαλφηεηεο. Σα Πξφηππα ζα ρξεζηκεχζνπλ ζην λα θαζνδεγήζνπλ ηνπο παξφρνπο εθπαίδεπζεο ζηελ θαηαζθεπή ή ηελ επηζεψξεζε ησλ πιηθψλ κάζεζήο ηνπο κε βάζε απηνχο ηνπο ζηφρνπο. Σα Πξφηππα ζα επηηξέςνπλ επίζεο ζηνπο ππεχζπλνπο γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο δαζθάισλ, λα αμηνινγήζνπλ πψο ν ράξηεο απηήο ηεο ζεηξάο καζεκάησλ επάλσ ζηηο απαξαίηεηεο ηθαλφηεηεο γηα ηε ρψξα ηνπο, νδεγεί ζηελ αλάπηπμε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ δπλαηνηήησλ θαη δεμηνηήησλ, πνπ είλαη θαηάιιειεο γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ θαη γηα ηνπο εζληθνχο ζηφρνπο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο. ηφρνο ηεο επφκελεο ελφηεηαο [3.3. Πιαίζην Πνιηηηθήο] είλαη λα εμεγεζεί ε ινγηθή ηνπ πξνγξάκκαηνο ICT-CST ζηνπο ππεχζπλνπο γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ ζε πςειφ επίπεδν θαη ζηνπο πηζαλνχο ζπλεξγάηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο. Αλαιχεηαη πψο ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ εθαξκφδεηαη ζην επξχηεξν πιαίζην ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο, δεδνκέλνπ φηη νη ρψξεο ζπληνλίδνπλ ηα εθπαηδεπηηθά ηνπο ζπζηήκαηα, ψζηε λα παξαγάγνπλ ηηο δεμηφηεηεο ηνπ 21νπ αηψλα πνπ απαηηνχληαη γηα έλα αληαγσληζηηθφ εξγαηηθφ δπλακηθφ, γηα ηελ θνηλσληθή ζπλνρή θαη γηα ηελ αλάπηπμε ηνπ αηφκνπ. Πξνο απηέο ηηο θαηεπζπληήξηεο γξακκέο πεξηγξάθεηαη ε ινγηθή, ε δνκή θαη ε πξνζέγγηζε ηνπ Μνληέινπ. Οη επφκελεο ελφηεηεο παξέρνπλ ζηνπο ππεχζπλνπο γηα ηε ιήςε απνθάζεσλ θαη ηνπο ζπλεξγάηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο, ηηο πιεξνθνξίεο πνπ απαηηνχληαη γηα λα εμεηάζνπλ ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζην Μνληέιν ICT-CST θαη γηα λα πξνεηνηκάζνπλ ην Πξφγξακκα πνπδψλ θαη ηε ζεηξά ησλ καζεκάησλ

68 3.3 Πιαίζην Πνιηηηθήο ηνπ Μνληέινπ [Policy Framework] Σν Μνληέιν ICT-CST είλαη ηνπνζεηεκέλν ζε έλα επξχηεξν πνιηηηθφ πιαίζην εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο θαη βηψζηκεο αλάπηπμεο. Ζ εθπαίδεπζε είλαη κηα θεληξηθή δηαδηθαζία νπνηνπδήπνηε έζλνπο ή θνηλφηεηαο θαη ππφ απηήλ ηε κνξθή εμεηάδεη κηα πνηθηινκνξθία ησλ ζθνπψλ θαη ησλ ζηφρσλ πνπ πεξηιακβάλνπλ: Δκθχζεζε ησλ βαζηθψλ αμηψλ θαη δηάδνζε ηεο πνιηηηζηηθήο θιεξνλνκηάο. Τπνζηήξημε ηεο πξνζσπηθήο αλάπηπμεο ησλ λέσλ θαη ησλ ελειίθσλ. Πξνψζεζε ηεο δεκνθξαηίαο θαη αχμεζε ηεο ζπκκεηνρήο ζηελ θνηλσλία ηδηαίηεξα ησλ γπλαηθψλ θαη ησλ κεηνλνηήησλ. Δλζάξξπλζε ηεο δηαπνιηηηζκηθήο θαηαλφεζεο θαη ηεο εηξεληθήο επίιπζεο ησλ ζπγθξνχζεσλ, βειηηψλνληαο ηελ πγεία θαη ηελ επεκεξία, θαη Δλίζρπζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, κεηψλνληαο ηελ έλδεηα θαη απμάλνληαο ηελ επξέσο δηαδεδνκέλε επεκεξία. Σα πξνγξάκκαηα εθπαίδεπζεο ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ θαη ηεο UNESCO εμεηάδνπλ απηνχο ηνπο δηαθνξεηηθνχο ζθνπνχο θαη ζηφρνπο. Oη νξγαληζκνί Millennium Development Goals (MDG), Education for All (EFA), UN Literacy Decade (UNLD) θαη Decade of Education for Sustainable Development (DESD), έρνπλ σο ζηφρν λα κεησζεί ε έλδεηα, λα βειηησζεί ε πγεία θαη ε πνηφηεηα ηεο δσήο θαη λα αληηκεησπηζζεί ε εθπαίδεπζε σο κία ζεκαληηθή ζπκβνιή ζε απηνχο ηνπο ζηφρνπο. ινη ζηνρεχνπλ ζην λα απμεζεί ε ηζφηεηα ησλ γπλαηθψλ θαη ησλ αλδξψλ θαη λα πξνσζεζνχλ ηα αλζξψπηλα δηθαηψκαηα πξνο φινπο, ηδηαίηεξα ζηηο κεηνλφηεηεο. ινη ζεσξνχλ φηη ε εθπαίδεπζε είλαη ην θιεηδί ζηελ αλάπηπμε θαη ν ηξφπνο ψζηε νη άλζξσπνη λα εθπιεξψζνπλ ηηο δπλαηφηεηέο ηνπο. ινη ζεσξνχλ ηελ εθπαίδεπζε σο δηθαίσκα φισλ ησλ πνιηηψλ. Δπηπιένλ, νη EFA θαη DESD δίλνπλ έκθαζε ζηελ πνηφηεηα ηεο εθπαίδεπζεο, θαη ζην πνηνη καζεηέο καζαίλνπλ θαη ζην πψο ην καζαίλνπλ. Ζ UNLD θαη ε EFA εζηηάδνπλ ζηε ζηνηρεηψδε εθπαίδεπζε σο βαζηθφ κέξνο ηεο εθκάζεζεο θαη ηεο εθπαίδεπζεο. Οη EFA, DESD θαη UNLD ππνγξακκίδνπλ ηε κε-επίζεκε εθπαίδεπζε πνπ ιακβάλεη ρψξα έμσ απφ ην ζρνιηθφ ζχζηεκα, θαζψο επίζεο θαη ζην ίδην ην ζρνιείν. Πέξα απφ απηφ, ε Γηεζλήο Δπηηξνπή ηεο UNESCO «Δθπαίδεπζε γηα ην 21ν αηψλα», ππνζηεξίδεη φηη ε κάζεζε ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο δσήο θαη ε ζπκκεηνρή ζηελ θνηλσλία ηεο γλψζεο, είλαη νη βαζηθνί παξάγνληεο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ησλ πξνθιήζεσλ πνπ ηίζεληαη απφ έλα γξήγνξα κεηαβαιιφκελν θφζκν. Ζ Δπηηξνπή ππνγξακκίδεη

69 ηέζζεξηο ζηπινβάηεο ηεο παηδείαο: καζαίλνληαο λα δνχκε καδί, καζαίλνληαο λα γλσξίδνπκε, καζαίλνληαο λα θάλνπκε θαη καζαίλνληαο λα είκαζηε. Σν Μνληέιν ICT-CST ππνζηεξίδεη θαη επεθηείλεη ηνπο ζηφρνπο ησλ πξνγξακκάησλ εθπαίδεπζεο πνπ πεξηγξάθνληαη παξαπάλσ θαη ππνζηεξίδεη πιήξσο ηε ζεηξά ησλ εθπαηδεπηηθψλ απνηειεζκάησλ. Οπσζδήπνηε, ην Μνληέιν ICT-CST επεθηείλεη απηά ηα πξνγξάκκαηα, κε ηελ ππνγξάκκηζε ηεο ζρέζεο κεηαμχ ηεο ρξήζεο ησλ Σ.Π.Δ., ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο θαη ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο. Σν Μνληέιν ICT-CST είλαη βαζηζκέλν ζηελ ππόζεζε, φηη ε ζπζηεκαηηθή νηθνλνκηθή αλάπηπμε είλαη ην θιεηδί ζηε κείσζε ηεο έλδεηαο θαη ηελ απμαλφκελε επεκεξία - κηα ππφζεζε πνπ ππνζηεξίδεηαη απφ ηηο εμειίμεηο ζε ρψξεο ηφζν δηαθνξεηηθέο, φπσο ε ηγθαπνχξε, ε Φηλιαλδία, ε Ηξιαλδία, ε Κνξέα θαη ηε Υηιή - ρψξεο πνπ ήηαλ φιεο θησρέο πξηλ 35 έηε. Δίλαη επίζεο βαζηζκέλν ζηηο ππνζέζεηο, πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ έθζεζε ηεο UNESCO γηα ηελ Δθπαίδεπζε θαη γηα ηελ Κνηλσλία ησλ Πιεξνθνξίαο, φηη ηα πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ. είλαη κεραλέο αλάπηπμεο θαη εξγαιεία ελδπλάκσζεο θαη έρνπλ βαζηέο επηπηψζεηο ζηελ αιιαγή θαη ηε βειηίσζε ηεο εθπαίδεπζεο. πγρξφλσο, ην Μνληέιν ICT-CST ζπκπίπηεη κε ηε Γηεζλή Δπηηξνπή, φηη εμ νινθιήξνπ ε νηθνλνκηθή αλάπηπμε δελ βξίζθεηαη ζε αξκνλία κε ηε δηθαηνζχλε, ην ζεβαζκφ γηα ηηο αλζξψπηλεο ζπλζήθεο δσήο θαη ην ζεβαζκφ ησλ παγθφζκησλ θπζηθψλ πφξσλ. Ζ νηθνλνκηθή αλάπηπμε δελ είλαη ην απφιπην αγαζφ. πσο θαη ε DESD, ην ICT-CST επηδηψθεη λα ηζνξξνπήζεη ηελ αλζξψπηλε επεκεξία θαη ηε βηψζηκε νηθνλνκηθή αλάπηπμε θαη λα ηηο θέξεη ζε επζπγξάκκηζε κέζσ ηεο ζπζηεκαηηθήο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο. Σα παξαδνζηαθά νηθνλνκηθά κνληέια ζπλδπάδνπλ ηελ αχμεζε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο κε ηηο απμήζεηο ζηνπο παξάγνληεο εηζαγσγήο π.ρ. νη επηρεηξήζεηο ελφο θξάηνπο αγνξάδνπλ πεξηζζφηεξν εμνπιηζκφ θαη απαζρνινχλ πεξηζζφηεξνπο εξγαδνκέλνπο - απηφ πνπ νη νηθνλνκνιφγνη απνθαινχλ σο θεθαιαηαθή ζπζζψξεπζε. Νσξίο ζηελ αλάπηπμή ηεο, ε ηγθαπνχξε ρξεζηκνπνίεζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε κε ηελ παξνρή θζελψλ εξγαηηθψλ ρεξηψλ γηα ην κνληάξηζκα ησλ ειεθηξνληθψλ εμαξηεκάησλ γηα ηηο πνιπεζληθέο επηρεηξήζεηο. Ζ Κίλα ρξεζηκνπνηεί απηήλ ηελ πεξίνδν απηήλ αθξηβψο ηελ πξνζέγγηζε. Δληνχηνηο, φπσο ζπλεηδεηνπνίεζε θαη ε ηγθαπνχξε, απηή ε πξνζέγγηζε ζηελ αλάπηπμε δελ είλαη βηψζηκε ηειηθά. Σν πξφζζεην θεθάιαην αληαπνδίδεη φιν θαη κηθξφηεξα θέξδε ζηελ παξαγσγή. Δλαιιαθηηθά, ε νηθνλνκηθή αλάπηπμε ελφο θξάηνπο κπνξεί λα επηηεπρζεί κε απμήζεηο ηεο νηθνλνκηθήο αμίαο πνπ παξάγεηαη απφ ηνπο πνιίηεο ηεο. Σα νηθνλνκηθά κνληέια "New Growth"

70 ππνγξακκίδνπλ ηε ζεκαζία ηεο λέαο γλψζεο, ηεο θαηλνηνκίαο θαη ηεο αλάπηπμεο ηεο αλζξψπηλεο ηθαλφηεηαο σο πεγέο βηψζηκεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο. Γηακέζνπ ηεο εθπαίδεπζεο θαη ηεο αλάπηπμεο ηεο αλζξψπηλεο ηθαλφηεηαο, ηα άηνκα φρη κφλν πξνζζέηνπλ αμία ζηελ νηθνλνκία αιιά ζπκβάιινπλ ζηελ πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά, ζπκκεηέρνπλ ζηνλ θνηλσληθφ δηάινγν, βειηηψλνπλ ηελ πγεία ηεο νηθνγέλεηαο θαη ηεο επξχηεξεο θνηλφηεηαο, ζπληεξνχλ ην θπζηθφ πεξηβάιινλ θαη απμάλνπλ ηε δπλαηφηεηά ηνπο λα ζπλερίζνπλ λα αλαπηχζζνληαη θαη λα ζπκβάιινπλ, δεκηνπξγψληαο έλαλ ελάξεην θχθιν πξνζσπηθήο αλάπηπμεο θαη ζπκβνιήο. Μέζσ ηεο πξφζβαζεο ζηελ πςειήο πνηφηεηαο εθπαίδεπζε γηα φινπο - αλεμάξηεηα απφ γέλνο, εζληθφηεηα, ζξεζθεία ή γιψζζα - απηέο νη πξνζσπηθέο ζπλεηζθνξέο πνιιαπιαζηάδνληαη θαη ηα νθέιε ηεο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο δηαλέκνληαη δίθαηα θαη απνιακβάλνληαη απφ φινπο. Σν Μνληέιν ICT-CST παξέρεη ηξεηο ηξφπνπο γηα λα ζπλδεζεί ε βειηίσζε ηεο εθπαίδεπζεο κε ηε δηαδεδνκέλε βηψζηκε νηθνλνκηθή αλάπηπμε. Οη νηθνλνκνιφγνη αλαγλσξίδνπλ ηξεηο παξάγνληεο πνπ νδεγνχλ ζηελ αλάπηπμε πνπ βαζίδεηαη ζηελ απμαλφκελε αλζξψπηλε ηθαλφηεηα: ηελ εκβάζπλζε θεθαιαίνπ (ε δπλαηφηεηα ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ λα ρξεζηκνπνηεί εμνπιηζκφ πνπ είλαη παξαγσγηθφηεξνο απφ ηηο πξνεγνχκελεο εθδφζεηο), ηελ πςειφηεξε πνηνηηθή εξγαζία (έλα πην πεπεηξακέλν εξγαηηθφ δπλακηθφ πνπ είλαη ζε ζέζε λα πξνζζέζεη αμία ζηελ νηθνλνκηθή παξαγσγή) θαη ηελ ηερλνινγηθή θαηλνηνκία - ε δπλαηφηεηα ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ λα δεκηνπξγήζεη, λα δηαλείκεη, λα κνηξαζηεί ηε ρξήζε ηεο λέαο γλψζεο. Απηνί νη ηξεηο παξάγνληεο ηεο παξαγσγηθφηεηαο ρξεζηκεχνπλ σο ε βάζε γηα ηξεηο ζπκπιεξσκαηηθέο, θάπσο επηθαιππηηθέο πξνζεγγίζεηο πνπ ζπλδένπλ ηελ εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή κε ηελ νηθνλνκηθή αλάπηπμε: Αχμεζε ηεο ηερλνινγηθήο αληίιεςεο ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ κε ηελ ελζσκάησζε ηερλνινγηθψλ δεμηνηήησλ ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ - ή αιιηψο Πξνζέγγηζε ζηνηρεηώδνπο ηερλνινγηθνύ αιθαβεηηζκνύ. Αχμεζε ηεο δπλαηφηεηαο ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ζηε ρξήζε ηεο γλψζεο ψζηε λα πξνζζέζνπλ αμία ζηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνλνκία εθαξκφδνληάο ηελ, γηα λα ιπζνχλ ηα ζχλζεηα, παγθφζκηα πξνβιήκαηα - ή Πξνζέγγηζε εκβάζπλζεο γλώζεο. Αχμεζε ηεο δπλαηφηεηαο ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ, θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ γηα λα θαηλνηνκήζνπλ, λα παξαγάγνπλ λέα γλψζε θαη λα σθειεζνχλ απφ απηήλ ηελ λέα γλψζε - ή Πξνζέγγηζε δεκηνπξγίαο γλώζεο

71 πσο επηζεκαίλεηαη ζηελ έθζεζε ηεο UNESCO, Capacity Building of Teacher Training Institutions in Sub-Saharan Africa (TTISSA), ζηφρνο ηεο UNESCO είλαη λα θέξεη ηελ εθπαίδεπζε ησλ δαζθάισλ ζε επζπγξάκκηζε κε ηνπο ζηφρνπο ηεο εζληθήο αλάπηπμεο. πλεπψο, απηέο νη ηξεηο πξνζεγγίζεηο αληηζηνηρνχλ ζηνπο ελαιιαθηηθνχο ζηφρνπο θαη ηα νξάκαηα ηεο εζληθήο πνιηηηθήο γηα ην κέιινλ ηεο εθπαίδεπζεο. Μαδί παξέρνπλ κηα αλαπηπμηαθή ηξνρηά, απφ ηελ νπνία ε Δθπαηδεπηηθή Μεηαξξχζκηζε ππνζηεξίδεη ηνπο φιν θαη πεξηζζφηεξν πεξίπινθνπο κεραληζκνχο ηεο νηθνλνκίαο θαη ηεο θνηλσλίαο κηαο ρψξαο: απφ ηε αληίιεςε ηεο ηερλνινγίαο, ζε έλα εξγαηηθφ δπλακηθφ πςειήο απφδνζεο, ζε κηα νηθνλνκία ηεο γλψζεο θαη ζηελ Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο. Μέζσ απηψλ ησλ πξνζεγγίζεσλ, νη καζεηέο κηαο ρψξαο θαη ηειηθά νη πνιίηεο θαη ην εξγαηηθφ δπλακηθφ ηεο, απνθηνχλ ηηο φιν θαη πεξηζζφηεξν πεξίπινθεο δεμηφηεηεο πνπ απαηηνχληαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ νηθνλνκηθή, θνηλσληθή, πνιηηηζηηθή, θαη πεξηβαιινληηθή αλάπηπμε, θαζψο επίζεο θαη έλα βειηησκέλν βηνηηθφ επίπεδν. ΣΟΗΥΔΗΧΓΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΔΜΒΑΘΤΝΖ ΓΝΧΖ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΓΝΧΖ ρήκα 6. Οη 3 πξνζεγγίζεηο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST Σν Μνληέιν Ηθαλνηήησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο Σ.Π.Δ. ηεο UNESCO θαιχπηεη θαη ηηο ηξεηο απηέο πξνζεγγίζεηο ζηελ εθπαηδεπηηθή κεηαξξχζκηζε (ζρ. 6). Αιιά θάζε πξνζέγγηζε έρεη δηαθνξεηηθέο επηπηψζεηο ζηε κεηαξξχζκηζε θαη ηε βειηίσζε ηεο εθπαίδεπζεο θαη θάζε κηα απφ απηέο έρεη δηαθνξεηηθέο επηπηψζεηο ζηηο αιιαγέο ησλ ππνινίπσλ πέληε ζπζηαηηθψλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο: ηεο παηδαγσγηθήο, ηεο πξαθηηθήο θαη επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ δαζθάισλ, ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ, ηεο αμηνιφγεζεο θαη ηεο ζρνιηθήο νξγάλσζεο θαη δηνίθεζεο (ζρ. 7). Οη Σ.Π.Δ. δηαδξακαηίδνπλ έλαλ δηαθνξεηηθφ αιιά ζπκπιεξσκαηηθφ ξφιν ζε θάζε κηα απφ απηέο ηηο πξνζεγγίζεηο. Σν Μνληέιν ICT-CST εζηηάδεη πεξηζζφηεξν ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο ηεο πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο. Δληνχηνηο, απηή ε πξνζέγγηζε ηζρχεη γηα φια ηα επίπεδα εθπαίδεπζεο: πξσηνβάζκηα, δεπηεξνβάζκηα, ηξηηνβάζκηα, επαγγεικαηηθή, δηα βίνπ εθπαίδεπζε θ.α. Έρεη επίζεο επηπηψζεηο ζε δηαθνξεηηθνχο εθπαηδεπηηθνχο ξφινπο: φρη κφλν δαζθάισλ αιιά θαη καζεηψλ, πξντζηακέλσλ, ζπληνληζηψλ πξνγξακκάησλ Σ.Π.Δ., Γηεπζπληψλ πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ, δεκηνπξγψλ πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο θαη επηκνξθσηψλ εθπαηδεπηηθψλ

72 Δλψ ην Μνληέιν εζηηάδεη ζηνπο εθπαηδεπηηθνχο πξσηνβάζκηαο θαη δεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο θαζψο θαη ζην δηδαθηηθφ πξνζσπηθφ άιισλ ζρνιηθψλ επηπέδσλ, ζρεδηάζηεθε κέζα ζε απηφ ην επξχηεξν πιαίζην ησλ νηθνλνκηθψλ παξαγφλησλ, ησλ ζπζηαηηθψλ ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο, θαη ησλ ζπκκεηφρσλ ηεο εθπαίδεπζεο. Σν πιαίζην απηφ επηηξέπεη ηέηνηεο εθπαηδεπηηθέο αιιαγέο, ψζηε δηαδνρηθά λα ηξνθνδνηνχληαη κε αληίζηνηρεο πνιηηηθέο θαη πξνγξάκκαηα άιισλ ππνπξγείσλ θαη ηκεκάησλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε, φπσο ηα ππνπξγεία ηειεπηθνηλσληψλ, νηθνλνκηθψλ, εκπνξίνπ θαη εξγαζίαο Δπαγγεικαηηθή αλάπηπμε δαζθάισλ θαη εθπαηδεπηηθή κεηαξξύζκηζε Οη Νέεο Σερλνινγίεο απαηηνχλ λένπο ξφινπο απφ ηνπο δαζθάινπο, λέεο παηδαγσγηθέο πξνζεγγίζεηο θαη λέεο πξνζεγγίζεηο ζηελ θαηάξηηζε θαη επηκφξθσζε ηνπο. Ζ επηηπρήο έληαμε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ ηάμε ζα εμαξηεζεί απφ ηε δπλαηφηεηα ησλ δαζθάισλ λα θηίζνπλ έλα καζεζηαθφ πεξηβάιινλ κε κε παξαδνζηαθνχο ηξφπνπο, γηα λα ζπγρσλεχζνπλ ηε λέα ηερλνινγία κε ηε λέα παηδαγσγηθή, γηα λα αλαπηχμνπλ θνηλσληθά ελεξγέο ηάμεηο, λα ελζαξξχλνπλ ηελ αιιειεπίδξαζε, ηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε θαη ηελ νκαδηθή εξγαζία. Απηφ απαηηεί ηελ αλάπηπμε ελφο δηαθνξεηηθνχ ζπλφινπ δεμηνηήησλ δηαρείξηζεο ηάμεο. Οη βαζηθέο δεμηφηεηεο ηνπ κέιινληνο ζα πεξηιάβνπλ ηε δπλαηφηεηα λα αλαπηπρζνχλ νη θαηλνηφκνη ηξφπνη ηεο ηερλνινγίαο, γηα λα εληζρχζνπλ ην καζεζηαθφ πεξηβάιινλ θαη γηα λα ελζαξξχλνπλ ηνλ ηερλνινγηθφ αιθαβεηηζκφ, ηελ εκβάζπλζε γλψζεο θαη ηε δεκηνπξγία γλψζεο. Ζ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ ζα είλαη έλα θξίζηκν ζπζηαηηθφ απηήο ηεο εθπαηδεπηηθήο βειηίσζεο. Δληνχηνηο, ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ αζθεί επίδξαζε κφλν εάλ ζηξέθεηαη ζε ζπγθεθξηκέλεο αιιαγέο ζηηο ζπκπεξηθνξέο ησλ δαζθάισλ θαη ηδηαίηεξα εάλ ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε βξίζθεηαη ζε εμέιημε θαη ζε επζπγξάκκηζε κε άιιεο αιιαγέο ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα. πλεπψο ην Μνληέιν ICT-CST επηζεκαίλεη ηηο επηπηψζεηο πνπ θάζε κηα απφ ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο βειηίσζεο ηεο εθπαίδεπζεο επηθέξεη ζε θάζε έλα απφ ηα ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο: ζηελ πνιηηηθή, ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη ηελ αμηνιφγεζε, ηελ παηδαγσγηθή, ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο, ηε ζρνιηθή νξγάλσζε θαη ηε δηνίθεζε θαη ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ (ζρ. 2)

73 ΟΡΑΜΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΑΝΑΛΤΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΠΑΗΓΑΓΧΓΗΚΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ & ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΧΝ (ΣΠΔ) ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΓΑΚΑΛΧΝ ρήκα 7. Σα ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο ζην Μνληέιν ICT-CST Οη ζπλέπεηεο ησλ αιιαγψλ ζηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ δηαθνξνπνηνχληαη θαζψο κηα ρψξα θηλείηαη απφ ηελ παξαδνζηαθή εθπαίδεπζε πξνο ηηο πξνζεγγίζεηο ηεο ζηνηρεηψδνπο ηερλνινγηθήο εθπαίδεπζεο, ηεο εκβάζπλζεο ηεο γλψζεο θαη ηεο δεκηνπξγίαο λέαο γλψζεο. Απφ ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο (ζρ. 6), ε πξνζέγγηζε ηνπ «ηνηρεηώδνπο ηερλνινγηθνύ αιθαβεηηζκνύ» πεξηιακβάλεη ηηο πην ζηνηρεηψδεηο πνιηηηθέο αιιαγέο. Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα πξνεηνηκαζηνχλ νη καζεηέο, νη πνιίηεο θαη ην εξγαηηθφ δπλακηθφ, ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα θαηαλνήζνπλ ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη λα ππνζηεξηρζεί ε θνηλσληθή αλάπηπμε θαη ε βειηίσζε ηεο νηθνλνκηθήο παξαγσγηθφηεηαο. Οη ζηφρνη πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή πεξηιακβάλνπλ ηε δεκηνπξγία πνηνηηθψλ εθπαηδεπηηθψλ πφξσλ, νη νπνίνη ζα είλαη ηζνκεξψο δηαζέζηκνη ζε φινπο, αχμεζε ησλ ζρνιηθψλ εγγξαθψλ θαη βειηίσζε ησλ βαζηθψλ δεμηνηήησλ, φπσο ππνζηεξίδνληαη απφ ηνπο νξγαληζκνχο MDG, EFA θαη UNLD. Απηφ πεξηιακβάλεη έλαλ επξχηεξν νξηζκφ ηεο ζηνηρεηψδνπο εθπαίδεπζεο, πνπ πξνβιέπεηαη απφ ηε UNLD, πνπ πεξηιακβάλεη ηνπο λεφηεξνπο, θαηλνηφκνπο ηερλνινγηθνχο ηξφπνπο επηθνηλσλίαο - πνπ είλαη ε ζηνηρεηψδεο ηερλνινγηθή εθπαίδεπζε (ηερλνινγηθφο αιθαβεηηζκφο). Σα επαγγεικαηηθά πξνγξάκκαηα αλάπηπμεο πνπ ζπληνλίδνληαη κε απηέο ηηο πνιηηηθέο έρνπλ ζαλ ζηφρν ηελ ηερλνινγηθή βαζηθή εθπαίδεπζε ησλ δαζθάισλ, ψζηε λα ελζσκαησζεί ε ρξήζε

74 ησλ βαζηθψλ εξγαιείσλ Σ.Π.Δ. ζην ηππνπνηεκέλν ζρνιηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ, ηελ παηδαγσγηθή, θαη ηηο δνκέο ηεο ηάμεο. Οη δάζθαινη ζα γλσξίδνπλ πψο, πνχ, θαη πφηε (θαζψο επίζεο θαη πφηε φρη) ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο θαη ηηο παξνπζηάζεηο ηεο ηάμεο ηνπο, γηα δηνηθεηηθνχο ζηφρνπο θαη γηα λα απνθηήζνπλ ην πξφζζεην παηδαγσγηθφ ππφβαζξν ζην πιαίζην ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμήο ηνπο. Οη εθπαηδεπηηθέο αιιαγέο πνπ αθνξνχλ ηελ πξνζέγγηζε «εκβάζπλζεο γλώζεο» είλαη πηζαλφ λα είλαη κεγαιχηεξεο θαη λα αζθήζνπλ πεξηζζφηεξε επίδξαζε ζηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο. Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα απμεζεί ε δπλαηφηεηα ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ ζην λα «πξνζζέζνπλ» αμία ζηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνλνκία κε ηελ εθαξκνγή ηεο εθπαηδεπηηθήο γλψζεο ζε ζχλζεηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνπλ ζε πξαγκαηηθέο θαηαζηάζεηο ηεο δσήο θαη ηεο εξγαζίαο π.ρ. ζεκάησλ ζρεηηθψλ κε ην πεξηβάιινλ, αζθάιεηαο ηξνθίκσλ, πγείαο θαη επίιπζεο ζπγθξνχζεσλ, φπσο πξνβιέπεηαη απφ ηε DESD. Ζ ζπληνληζκέλε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζα παξέρεη ζε απηνχο ηηο ηθαλφηεηεο γηα λα ρξεζηκνπνηήζνπλ πεξηπινθφηεξεο κεζνδνινγίεο θαη ηερλνινγίεο, κε αιιαγέο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ, πνπ δίλνπλ έκθαζε ζην βάζνο ηεο θαηαλφεζεο θαη ηελ εθαξκνγή ηεο ζρνιηθήο γλψζεο ζηα πξαγκαηηθά παγθφζκηα πξνβιήκαηα θαη ζηελ παηδαγσγηθή, ζηελ νπνία ν δάζθαινο ρξεζηκεχεη σο νδεγφο θαη εγέηεο ηνπ καζεζηαθνχ πεξηβάιινληνο θαη νη καζεηέο ζπκκεηέρνπλ ζε εθηεηακέλεο, ζπλεξγαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο εθκάζεζεο πνπ κπνξνχλ λα αλαπηπρζνχλ θαη πέξα απφ ηελ ηππηθή ζρνιηθή ηάμε. Σέινο, ε πην ζχλζεηε ησλ ηξηψλ πξνζεγγίζεσλ ζηελ εθπαηδεπηηθή αλάπηπμε είλαη ε πξνζέγγηζε ηεο «δεκηνπξγίαο γλώζεο». Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα απμεζεί ε ζπκκεηνρή ηνπ πνιίηε, ε πνιηηηζηηθή δεκηνπξγηθφηεηα θαη ε νηθνλνκηθή παξαγσγηθφηεηα κε ηελ αλάπηπμε ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ελφο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ πνπ ζα ζπκκεηέρεη δηαξθψο θαη ζα σθειείηαη απφ ηε δεκηνπξγία γλψζεο, ηελ θαηλνηνκία θαη ηε ζπκκεηνρή ζηελ θνηλσλία ηεο κάζεζεο. Οη επηπηψζεηο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη ζηα άιια ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο είλαη πνιχ ζεκαληηθέο. Με απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, ην πξφγξακκα ζπνπδψλ ππεξβαίλεη ηελ εζηίαζε ζηε γλψζε ησλ ζρνιηθψλ ζεκάησλ θαη πεξηιακβάλεη ξεηά εθείλεο ηηο δεμηφηεηεο ηνπ 21νπ αηψλα πνπ απαηηνχληαη γηα λα δεκηνπξγεζεί ε λέα γλψζε θαη δίλεηαη δπλαηφηεηα ζπκκεηνρήο ζηε δηα βίνπ

75 κάζεζε, δπλαηφηεηα ζπλεξγαζίαο, ζθέςεο. επηθνηλσλίαο, δεκηνπξγίαο, θαηλνηνκίαο θαη θξηηηθήο Σα πξνγξάκκαηα επηκφξθσζεο εθπαηδεπηηθψλ ζα ζπληνλίδνπλ ηηο επαγγεικαηηθέο δεμηφηεηεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, κε θπξίαξρε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ., ψζηε λα ππνζηεξίμνπλ ηνπο καζεηέο ηνπο ζηε δεκηνπξγία πξντφλησλ γλψζεο θαη ζπκκεηνρήο ηνπο ζηνλ πξνγξακκαηηζκφ θαη ηε δηαρείξηζε ησλ ζηφρσλ θαη ησλ δξαζηεξηνηήησλ εθκάζεζήο ηνπο. Απηφ νινθιεξψλεηαη κέζα ζε έλα ζρνιείν, ην νπνίν, απηφ θαζ απηφ, γίλεηαη ζπλερψο έλαο αλαπηπζζφκελνο Οξγαληζκόο Μάζεζεο. ε απηφ ην πιαίζην, νη δάζθαινη δηακνξθψλνπλ ηε δηαδηθαζία κάζεζεο γηα ηνπο καζεηέο θαη ρξεζηκεχνπλ σο πξφηππα εθπαηδεπφκελσλ κέζσ ηεο ηξέρνπζαο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμήο ηνπο - ρσξηζηά θαη ζε ζπλεξγαζία. Δλ πξνθεηκέλσ, ηα ζρνιεία ελζαξξχλνπλ ηελ αλάπηπμε ηεο Κνηλσλίαο ηεο Μάζεζεο φπσο πξνβιέπεηαη απφ ηε Γηεζλή Δπηηξνπή (International Commision). ΟΡΑΜΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΣΟΗΥΔΗΧΓΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΔΜΒΑΘΤΝΖ ΓΝΧΖ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΓΝΧΖ ΑΝΑΛΤΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΒΑΗΚΖ ΓΝΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΓΝΧΖ ΗΚΑΝΟΣΖΣΔ 21ος ΑΗΧΝΑ ΠΑΗΓΑΓΧΓΗΚΖ ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΜΔ ΣΖΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΔΠΗΛΤΖ ΠΟΛΤΠΛΟΚΧΝ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΧΝ ΑΤΣΟΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ & ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΧΝ (ΣΠΔ) ΒΑΗΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΠΟΛΤΠΛΟΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΓΗΔΗΓΤΣΗΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΛΑΗΚΖ ΣΑΞΖ ΤΝΔΡΓΑΕΌΜΔΝΔ ΟΜΑΓΔ ΟΡΓΑΝΗΜΟΗ ΜΑΘΖΖ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΓΑΚΑΛΧΝ ΦΖΦΗΑΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΑΗ ΚΑΘΟΓΖΓΖΖ ΓΑΚΑΛΟ Χ ΠΡΟΣΤΠΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΟΜΔΝΟΤ ρήκα 8. Πξνζεγγίζεηο θαη πζηαηηθά ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO Σν Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO παξέρεη έλα πιαίζην, πνπ επηηξέπεη ζηνπο ζρεδηαζηέο πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθψλ, λα ζπλδέζνπλ ηα πξνζθεξφκελα καζήκαηα κε απηνχο ηνπο - επξχηεξεο εθπαηδεπηηθήο βειηίσζεο πνιηηηθνχο ζηφρνπο νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο

76 3.3.2 Υξήζε ηνπ Μνληέινπ θαη πνξείεο αλάπηπμεο ε έθζεζή ηεο ε TTISSA (Teacher Training in sub-saharan Africa) επηζεκαίλεη φηη ηα πξνγξάκκαηα θαηάξηηζεο εθπαηδεπηηθψλ, ζπρλά δελ είλαη ζπγρξνληζκέλα κε ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο. Ζ πξφζεζε ηνπ Μνληέινπ ICT-CST είλαη λα παξάζρεη ηα θαηάιιεια εθπαηδεπηηθά εξγαιεία πνιηηηθήο, ηα νπνία κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ κε δεμηνηερλία γηα λα αλαζρεκαηίζνπλ ηελ εθπαίδεπζε ζηηο Σ.Π.Δ. θαη ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ψζηε λα ππνζηεξίμνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο. Δληνχηνηο, ππάξρνπλ δηαθνξέο κεηαμχ ησλ ρσξψλ ζηνπο νηθνλνκηθνχο θαη θνηλσληθνχο ζηφρνπο ηνπο θαη ζηηο ηξέρνπζεο νηθνλνκηθέο θαη θνηλσληθέο θαηαζηάζεηο ηνπο. Οη πξνεγκέλεο νηθνλνκίεο, φπσο ηεο Φηλιαλδίαο θαη ηεο Κνξέαο, είλαη επδηάθξηηα ζε δηαθνξεηηθέο ζέζεηο απφ ηηο κεζαίνπ εηζνδήκαηνο ρψξεο, φπσο ε Αίγππηνο θαη ε Υηιή θαη αθφκα πεξηζζφηεξν απφ ηηο ρακεινχ εηζνδήκαηνο ρψξεο, φπσο ε Κέλπα θαη ε Βνιηβία. Ζ πξφζεζε ηνπ Μνληέινπ ICT- CST είλαη λα παξάζρεη έλα θνηλφ πιαίζην βειηίσζεο ηεο εθπαίδεπζεο πνπ ζηξέθεηαη ζηε ζπλερή νηθνλνκηθή αλάπηπμε θαη ηελ θνηλσληθή εμέιημε. Παξαδείγκαηνο ράξηλ, ην Μνληέιν ICT-CST πξνζδηνξίδεη ηξεηο δηαθνξεηηθέο -βαζηζκέλεο ζηελ παξαγσγηθφηεηα- πξνζεγγίζεηο, ηηο νπνίεο νη ρψξεο κπνξνχλ λα επηιέμνπλ, γηα λα αθνινπζήζνπλ κηα ζπλερή νηθνλνκηθή αλάπηπμε. πλεπψο, νη ρψξεο κε δηαθνξεηηθέο αλαπηπμηαθέο ζηξαηεγηθέο ζα βξνπλ ηα δηαθνξεηηθά κέξε ηνπ πιαηζίνπ ρξήζηκα. Δλαιιαθηηθά, νη ρψξεο κε αλφκνηνπο νηθνλνκηθνχο θαη θνηλσληθνχο θαηαζηάζεηο, κπνξνχλ λα κνηξαζηνχλ παξφκνηνπο ζηφρνπο, αιιά απαηηνχληαη δηαθνξεηηθέο πνξείεο γηα λα επηηχρνπλ απηνχο ηνπο ζηφρνπο. Παξαδείγκαηνο ράξηλ, ε Φηλιαλδία, ε ηγθαπνχξε θαη ε Αίγππηνο ζηνρεχνπλ λα είλαη «Κνηλσλίεο ηεο Πιεξνθνξίαο» κέζσ ηεο νηθνλνκηθήο παξαγσγηθφηεηαο πνπ βαζίδεηαη ζηε Γεκηνπξγία Γλψζεο. Μεξηθέο ρψξεο, φπσο π.ρ. ε Αίγππηνο, ίζσο δελ κπνξνχλ λα έρνπλ φια ηα νηθνλνκηθά ζπζηαηηθά ζε ηζρχ, γηα λα εθηειέζνπλ έλα πξφγξακκα αλάπηπμεο ην νπνίν είλαη βαζηζκέλν ζηε Γεκηνπξγία Γλψζεο. πλεπψο, κηα ρψξα κπνξεί λα πξέπεη λα πξνζδηνξίζεη κηα καθξνπξφζεζκε ηξνρηά γηα λα θηλείηαη απφ ηε κηα πξνζέγγηζε ζηελ άιιε, ζηελ αλαδήηεζε πην πξνεγκέλσλ νηθνλνκηθψλ θαη θνηλσληθψλ ζηφρσλ. Σν Μνληέιν ICT-CST απνηειεί ηε βάζε γηα κηα ηέηνηα ζηξαηεγηθή. Οη ρψξεο κπνξνχλ επίζεο λα δηαθέξνπλ αξθεηά απφ ηελ άπνςε ηεο εθπαηδεπηηθήο ππνδνκήο ηνπο, ηεο πνηφηεηαο ησλ δαζθάισλ ηνπο, ηεο πνηφηεηαο ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ ηνπο θαη ηεο πξνζέγγηζεο ηεο αμηνιφγεζήο ηνπο. Σν θιεηδί γηα ηελ θίλεζε πξνο ηε Γεκηνπξγία Γλψζεο

77 είλαη νη ππάξρνπζεο δπλάκεηο λα αλαβαζκίζνπλ ηα άιια ζπζηαηηθά ηνπ ζπζηήκαηνο. Ζ ηερλνινγηθή ππνδνκή κπνξεί λα είλαη ε δχλακε ζε κηα ρψξα ελψ ζε άιιε, κπνξεί ήδε λα ππάξρνπλ πξνζπάζεηεο ζε ηζρχ γηα λα αιιαρηνχλ νη παηδαγσγηθέο πξαθηηθέο. Σν Μνληέιν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζεί, γηα λα πξνζδηνξίζεη ηηο ζπκπιεξσκαηηθέο ηθαλφηεηεο πνπ πξέπεη λα ππνζηεξηρηνχλ ζηηο ππάξρνπζεο δπλάκεηο θαη ηηο πξνζπάζεηεο κεηαξξχζκηζεο, γηα λα βειηησζνχλ ηα άιια ζπζηαηηθά ηνπ ζπζηήκαηνο θαη λα κεγηζηνπνηεζεί ε επίδξαζε πνπ ε εθπαηδεπηηθή αιιαγή ζα αζθήζεη ζηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε ηεο ρψξαο. Καη' απηφ ηνλ ηξφπν, ην Μνληέιν ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα εληνπίζεη ή λα πξνζαξκφζεη έλα πξφγξακκα απφθηεζεο ηθαλνηήησλ ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ρψξα, ηηο πνιηηηθέο ηνπ θαη ηηο ηξέρνπζεο εθπαηδεπηηθέο ζπλζήθεο ηνπ, φπσο απεηθνλίδεηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα. ε απηφ ην παξάδεηγκα, κηα ρψξα κπνξεί κε ηηο ηξέρνπζεο δπλάκεηο ηεο ζηελ θαηάξηηζε εθπαηδεπηηθψλ θαη ηελ παηδαγσγηθή λα βειηηψζεη ην πξφγξακκα ζπνπδψλ, ηελ αμηνιφγεζε θαη ηε ζρνιηθή νξγάλσζε (ζρ. 9). ρήκα 9. Παξάδεηγκα αμηνπνίεζεο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST

78 3.4 πζηαηηθά θαη πξνζεγγίζεηο ηνπ Πιαηζίνπ Πξνγξάκκαηνο πνπδώλ ηνπ Μνληέινπ ICT-CST 1 Γηαπεξλψληαο ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο ηνπ Μνληέινπ (φπσο απηέο παξνπζηάζηεθαλ ζηελ ελφηεηα 3.3), νη νπνίεο βαζίδνληαη ζηελ αλάπηπμε ηεο αλζξψπηλεο ηθαλφηεηαο [ηνηρεηψδεο Σερλνινγηθφο Αιθαβεηηζκφο, Δκβάζπλζε Γλψζεο θαη Γεκηνπξγία Γλψζεο] κε ηα έμη ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο [Πνιηηηθή, Αλαιπηηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ, Παηδαγσγηθή, Σ.Π.Δ., νξγάλσζε θαη δηνίθεζε θαη επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ], έρεη δεκηνπξγεζεί έλα Πιαίζην Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ γηα ην Μνληέιν ICT-CST. Σν Μνληέιν εμεηάδεη έμη βαζηθά ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο. Δίλαη ζεκαληηθφ λα ζεκεησζεί φηη ηα πξφηππα δελ εζηηάδνπλ απνθιεηζηηθά ζε δεμηφηεηεο ησλ Σ.Π.Δ. Πεξηιακβάλνπλ ηελ θαηάξηηζε ζηηο δεμηφηεηεο ησλ Σ.Π.Δ. σο έλα ηκήκα κηαο πεξηεθηηθήο πξνζέγγηζεο ζηε εθπαηδεπηηθή κεηαξξχζκηζε πνπ πεξηιακβάλεη: πνιηηηθή, πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη αμηνιφγεζε, παηδαγσγηθή, ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο, ζρνιηθή νξγάλσζε θαη δηνίθεζε θαη επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ. Σν πέξαζκα απηψλ ησλ έμη ζπζηαηηθψλ κε ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο δηακνξθψλεη ην πιαίζην ηνπ Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ ICT-CST ηεο UNESCO (ζρ. 5). Ζ πξφζεζε είλαη φηη νη θνξείο θαη νη εθπαηδεπηέο ζα αλαζεσξήζνπλ ην πιαίζην ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ θαη ηα πξφηππα ηθαλνηήησλ, ζηνρεχνληαο λα αλαπηχμνπλ λέα «ζπζηαηηθά» κάζεζεο ή αλαζεσξψληαο ηα ηξέρνληα «ζπζηαηηθά» ηνπο, έηζη ψζηε λα ππνζηεξηρζνχλ κηα ή πεξηζζφηεξεο απφ ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο ηνπ Μνληέινπ. Παξάιιεια, νη Φνξείο θαη νη εθπαηδεπηέο κπνξνχλ λα θάλνπλ ζρφιηα γηα ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ Πξνηχπνπ, επηηξέπνληαο ζηε δηεζλή θνηλφηεηα λα δηακνξθψζεη ζπιινγηθά ηα ηειηθά πξφηππα. Σν πξψην ζπζηαηηθφ - φξακα θαη πνιηηηθή -ρξεζηκνπνηείηαη σο δεδνκέλν ζην πιαίζην ηνπ Μνληέινπ ICT-CST. Γειαδή ππνηίζεηαη φηη κηα ρψξα μεθηλάεη κε κηα ή πεξηζζφηεξεο απφ απηέο ηηο ζπγθεθξηκέλεο πξνζεγγίζεηο ηελ εθπαηδεπηηθή κεηαξξχζκηζε, βαζηζκέλε ζε ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο. Δληνχηνηο, κφιηο επηιερηεί κηα πξνζέγγηζε, θάζε κία έρεη δηαθνξεηηθέο επηπηψζεηο ζε άιια ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ζηα πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ δαζθάισλ. 1 United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (2008). ICT Competency Standards for Teachers: Competency Standards Modules. Paris: UNESCO

79 3.4.1 Η Πξνζέγγηζε ηνπ «ηνηρεηώδνπο ηερλνινγηθνύ αιθαβεηηζκνύ» πσο πξναλαθέξζεθε, πνιηηηθφο ζηφρνο ηεο πξνζέγγηζεο ηνπ «ηνηρεηώδνπο ηερλνινγηθνύ αιθαβεηηζκνύ» είλαη λα πξνεηνηκάζεη ηνπο καζεηέο, ηνπο πνιίηεο θαη ην αλζξψπηλν εξγαηηθφ δπλακηθφ, ψζηε λα είλαη ζε ζέζε λα αμηνπνηήζνπλ ηηο Νέεο Σερλνινγίεο, γηα λα ππνζηεξηρζεί ν ζηφρνο ηεο θνηλσληθήο αλάπηπμεο θαη λα βειηησζεί ε νηθνλνκηθή παξαγσγηθφηεηα κηαο ρψξαο. Οη ζρεηηθνί πνιηηηθνί ζηφρνη πεξηιακβάλνπλ αχμεζε ζρνιηθψλ εγγξαθψλ, θαζηζηψληαο ηνπο πνηνηηθνχο πφξνπο δηαζέζηκνπο ζε φινπο θαη βειηηψλνληαο βαζηθέο εθπαηδεπηηθέο δεμηφηεηεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο ρξήζεο κηαο επξείαο γθάκαο εξγαιείσλ θαη πεγψλ ινγηζκηθψλ θαη ππνινγηζηηθψλ ζπζθεπψλ. Οη δάζθαινη ζα πξέπεη λα γλσξίδνπλ απηνχο ηνπο ζηφρνπο θαη λα είλαη ζε ζέζε λα πξνζδηνξίζνπλ ηα ζηνηρεία ησλ πξνγξακκάησλ ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο, ηα νπνία αληηζηνηρνχλ ζε απηνχο ηνπο πνιηηηθνχο ζηφρνπο. Οη αληίζηνηρεο αιιαγέο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ πνπ ζπλεπάγνληαη απφ απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, πεξηιακβάλνπλ ηε βειηίσζε ησλ βαζηθψλ δεμηνηήησλ κέζσ ηεο ηερλνινγίαο θαη ηελ πξνζζήθε αλάπηπμεο δεμηνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. ζηα ζρεηηθά πιαίζηα πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ. Απηέο νη αιιαγέο ζα πεξηιακβάλνπλ ρξφλν κέζα ζηα παξαδνζηαθά πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ άιισλ ζεκάησλ γηα ηελ ελζσκάησζε κηαο ζεηξάο εξγαιείσλ παξαγσγηθφηεηαο θαη ηερλνινγηθψλ πφξσλ. Οη αιιαγέο ζηελ παηδαγσγηθή πξαθηηθή πεξηιακβάλνπλ ηε ρξήζε ησλ δηάθνξσλ ηερλνινγηψλ, ησλ εξγαιείσλ, θαη ηνπ ειεθηξνληθνχ πεξηερνκέλνπ σο ηκήκα νιφθιεξεο ηεο θαηεγνξίαο, ηεο νκάδαο θαη ησλ κεκνλσκέλσλ δξαζηεξηνηήησλ ησλ καζεηψλ. Οη αιιαγέο ζηε παηδαγσγηθή πξαθηηθή πεξηιακβάλνπλ ηε ρξήζε λέσλ ηερλνινγηψλ, εξγαιείσλ, ςεθηαθνχ πεξηερνκέλνπ, ζην επίπεδν κηαο ηάμεο, ελφο ηκήκαηνο ή ελφο κεκνλσκέλνπ καζεηή. Οη αιιαγέο ζηε δηδαθηηθή πξαθηηθή ηνπ δαζθάινπ εκπεξηέρνπλ ηε γλψζε ηνπ πνχ θαη πφηε (θαζψο επίζεο θαη πφηε φρη) ζα ρξεζηκνπνηεζεί ε ηερλνινγία γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο θαη ηηο παξνπζηάζεηο ηεο ηάμεο, γηα δηνηθεηηθνχο ζηφρνπο θαη γηα λα απνθηήζεη πξφζζεην πεξηερφκελν θαη παηδαγσγηθή γλψζε ππέξ ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπ αλάπηπμεο. Μηθξή αιιαγή ζηελ θνηλσληθή δνκή εκθαλίδεηαη ζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, εθηφο ίζσο απφ ηελ ηνπνζέηεζε θαη ηελ ελζσκάησζε ηερλνινγηθψλ πφξσλ κέζα ζηελ ηάμε ή ζε εξγαζηήξηα γηα λα εμαζθαιίζεη ίζε πξφζβαζε ζε φινπο. Οη ηερλνινγίεο πνπ εκπιέθνληαη κπνξνχλ λα πεξηιακβάλνπλ ρξήζε ππνινγηζηψλ καδί κε ζπγθεθξηκέλν ινγηζκηθφ γηα εμάζθεζε θαη πξαθηηθή, νδεγνχο εθκάζεζεο, δηαδηθηπαθφ πεξηερφκελν θαη ρξήζε ηνπ δηθηχνπ γηα δηνηθεηηθέο εθαξκνγέο

80 ΟΡΑΜΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΣΟΗΥΔΗΧΓΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΑΝΑΛΤΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΒΑΗΚΖ ΓΝΧΖ ΠΑΗΓΑΓΧΓΗΚΖ ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΜΔ ΣΖΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ & ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΧΝ (ΣΠΔ) ΒΑΗΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΛΑΗΚΖ ΣΑΞΖ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΓΑΚΑΛΧΝ ΦΖΦΗΑΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ρήκα 10. Ζ πξνζέγγηζε ηνπ «ηνηρεηψδνπο ηερλνινγηθνχ αιθαβεηηζκνχ» ηα αξρηθά ζηάδηα αλάπηπμεο ηθαλνηήησλ ησλ δαζθάισλ, ησλ ζρεηηθψλ κε ηελ πξνζέγγηζε ηνπ «ζηνηρεηψδνπο ηερλνινγηθνχ αιθαβεηηζκνχ» πεξηιακβάλνληαη νη βαζηθέο ςεθηαθέο δεμηφηεηεο, καδί κε ηελ ηθαλφηεηα λα επηιέγνπλ θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ κφλνη ηνπο θαηάιιεινπο εθπαηδεπηηθνχο νδεγνχο, παηρλίδηα, εθπαηδεπηηθέο αζθήζεηο ηχπνπ drill and practice, δηαδηθηπαθφ πεξηερφκελν, ζε εξγαζηήξηα ππνινγηζηψλ ή ζηηο πεξηνξηζκέλεο εγθαηαζηάζεηο ηεο ηάμεο, γηα λα ζπκπιεξψζνπλ ηνπο ηππνπνηεκέλνπο ζηφρνπο ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ, ηελ αμηνιφγεζε, ηα πιάλα ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο θαη ηηο δηδαθηηθέο κεζφδνπο. Οη δάζθαινη πξέπεη επίζεο λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα δηαρεηξηζηνχλ ηα δεδνκέλα ηεο ηάμεο θαη λα ππνζηεξίμνπλ ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε Η πξνζέγγηζε ηεο «Δκβάζπλζεο ηεο Γλώζεο» Ο πνιηηηθφο ζηφρνο ηεο πξνζέγγηζεο «εκβάζπλζεο ηεο γλψζεο» είλαη λα απμεζεί ε δπλαηφηεηα ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, ζην λα πξνζζέζνπλ αμία ζηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνλνκία κε ηελ εθαξκνγή ηεο γλψζεο ζρνιηθψλ ζεκάησλ, ψζηε λα ιπζνχλ ζχλζεηα πξνβιήκαηα, πςειήο πξνηεξαηφηεηαο πνπ αληηκεησπίδνληαη ζε πξαγκαηηθέο παγθφζκηεο εξγαζηαθέο θαηαζηάζεηο ηεο θνηλσλίαο θαη ηεο δσήο. Σέηνηα πξνβιήκαηα ελδέρεηαη λα αθνξνχλ ην πεξηβάιινλ, ηελ αζθάιεηα ηξνθίκσλ, ηελ πγεία θαη ηελ επίιπζε ζπγθξνχζεσλ

81 Μέζσ απηήο ηεο πξνζέγγηζεο, νη δάζθαινη πξέπεη λα θαηαλνήζνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο ζπγθεθξηκέλεο πνιηηηθήο θαη ηηο θνηλσληθέο πξνηεξαηφηεηεο θαη λα πξνζδηνξίζνπλ, λα ζρεδηάζνπλ θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ ζπγθεθξηκέλεο ζρνιηθέο δξαζηεξηφηεηεο, νη νπνίεο εζηηάδνληαη ζε απηνχο ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο πξνηεξαηφηεηεο. Απηή ε πξνζέγγηζε απαηηεί ζπρλά αιιαγέο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ - πνπ ππνγξακκίδνπλ ην βάζνο ηεο θαηαλφεζεο πέξα απφ ηελ θάιπςε ηνπ πεξηερνκέλνπ - θαη ηεο αμηνιφγεζεο, θαζψο ππνγξακκίδνπλ ηελ εθαξκνγή ηεο θαηαλφεζεο ζε πξαγκαηηθά πιένλ πξνβιήκαηα. Ζ αιιαγή κεζφδνπ αμηνιφγεζεο εζηηάδεη ζηελ επίιπζε ζχλζεησλ πξνβιεκάησλ θαη ηελ ελζσκάησζε αμηνινγήζεσλ ζηηο ηξέρνπζεο δξαζηεξηφηεηεο κέζα ζηελ ηάμε. Ζ παηδαγσγηθή κεζνδνινγία πνπ ζπλδέεηαη κε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, πεξηιακβάλεη ζπλεξγαηηθά πξνβιήκαηα (collaborative problem) - θαη δξαζηεξηφηεηεο κε ηε κέζνδν project (project based learning), κε ηα νπνία νη ζπνπδαζηέο εξεπλνχλ έλα ζέκα ζε βάζνο θαη πξνεθηείλνπλ ηε γλψζε ηνπο ζηα ζχλζεηα θαζεκεξηλά εξσηήκαηα, δεηήκαηα θαη πξνβιήκαηα. Ζ δηδαζθαιία είλαη καζεηνθεληξηθή ζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε θαη ν ξφινο ηνπ δαζθάινπ είλαη λα νηθνδνκήζεη θαηαζηάζεηο πξνβιεκαηηζκνχ, λα θαζνδεγήζεη ηελ θαηαλφεζε ησλ καζεηψλ θαη λα ππνζηεξίδεη ηα έξγα ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ηνπο. ε απηφλ ηνλ ξφιν, νη δάζθαινη βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα δεκηνπξγνχλ, λα εθαξκφδνπλ θαη λα θαηαγξάθνπλ ζρέδηα πξνβιεκάησλ θαη ηηο ιχζεηο ηνπο. Με απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, ε δνκή ηεο ηάμεο είλαη επίζεο δηαθνξεηηθή. Οη πεξίνδνη ηεο ηάμεο θαη ε δνκή ηεο, είλαη δπλακηθφηεξεο, κε καζεηέο πνπ εξγάδνληαη ζε νκάδεο γηα εθηεηακέλεο ρξνληθέο πεξηφδνπο. ηελ θαζνδήγεζε ησλ καζεηψλ ζηελ θαηαλφεζε ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ, νη δάζθαινη ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηα ηερλνινγηθά εξγαιεία πνπ είλαη ζπγθεθξηκέλα γηα ηε ζεκαηηθή πεξηνρή ηνπο φπσο πξνζνκνηψζεηο ζηηο ζεηηθέο επηζηήκεο, εξγαιεία αλάιπζεο δεδνκέλσλ ζηα καζεκαηηθά, εηθνληθά παηρλίδηα ξφισλ ζηηο θνηλσληθέο κειέηεο

82 ΟΡΑΜΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΣΟΗΥΔΗΧΓΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΔΜΒΑΘΤΝΖ ΓΝΧΖ ΑΝΑΛΤΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΒΑΗΚΖ ΓΝΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΓΝΧΖ ΠΑΗΓΑΓΧΓΗΚΖ ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΜΔ ΣΖΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΔΠΗΛΤΖ ΠΟΛΤΠΛΟΚΧΝ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΧΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ & ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΧΝ (ΣΠΔ) ΒΑΗΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΠΟΛΤΠΛΟΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΛΑΗΚΖ ΣΑΞΖ ΤΝΔΡΓΑΕΌΜΔΝΔ ΟΜΑΓΔ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΓΑΚΑΛΧΝ ΦΖΦΗΑΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΑΗ ΚΑΘΟΓΖΓΖΖ ρήκα 11. Ζ πξνζέγγηζε ηεο «Δκβάζπλζεο Γλψζεο» Οη ηθαλφηεηεο ησλ δαζθάισλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ πξνζέγγηζε ηεο «εκβάζπλζεο γλψζεο» πεξηιακβάλνπλ ηε ηθαλφηεηα λα δηαρεηξίδνληαη θαηάιιεια ηηο πιεξνθνξίεο, λα νηθνδνκνχλ δεδνκέλα γηα έλα πξφβιεκα θαη λα ελζσκαηψλνπλ εθείλα ηα εξγαιεία ινγηζκηθνχ θαη εθαξκνγέο γηα ηα ζπγθεθξηκέλα ζέκαηα, κε καζεηνθεληξηθέο κεζφδνπο δηδαζθαιίαο θαη κέζα ζε πεξηβάιινληα ζπλεξγαζίαο, ψζηε νη καζεηέο λα αληηιακβάλνληαη βαζηά ηηο βαζηθέο έλλνηεο θαη ηηο εθαξκνγέο ηνπο γηα λα ιχζνπλ ζχλζεηα θαη πξαγκαηηθά πξνβιήκαηα. Γηα λα ππνζηεξίμνπλ απηέο ηηο δξάζεηο, νη δάζθαινη ζα πξέπεη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηνπο πφξνπο ηνπ δηαδηθηχνπ, ψζηε λα βνεζήζνπλ ηνπο καζεηέο λα ζπλεξγαζηνχλ, λα έρνπλ πξφζβαζε ζηηο θαηάιιειεο πιεξνθνξίεο θαη λα επηθνηλσλήζνπλ κε εμσηεξηθνχο εκπεηξνγλψκνλεο γηα λα αλαιχζνπλ θαη λα ιχζνπλ ηα επηιεγκέλα πξνβιήκαηά ηνπο. Οη δάζθαινη πξέπεη επίζεο λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηνχλ θαηάιιεια ηηο Σ.Π.Δ., γηα λα παξαθνινπζνχλ ηελ εμέιημε ησλ εξγαζηψλ είηε ελφο κεκνλσκέλνπ καζεηή είηε κηαο νκάδαο καζεηψλ, θαζψο επίζεο θαη λα έρνπλ πξφζβαζε ζε εηδηθνχο, λα ζπλεξγάδνληαη κε άιινπο δαζθάινπο πνπ ρξεζηκνπνηνχλ ην δηαδίθηπν, λα έρνπλ πξφζβαζε ζηηο πιεξνθνξίεο, ζε ζπλαδέιθνπο θαη ζε άιινπο εκπεηξνγλψκνλεο γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμήο ηνπο

83 3.4.3 Η πξνζέγγηζε ηεο «Γεκηνπξγίαο Γλώζεο» Ο πνιηηηθφο ζηφρνο ηεο πξνζέγγηζεο «δεκηνπξγίαο γλψζεο» είλαη λα απμεζεί ε παξαγσγηθφηεηα κε ηε δεκηνπξγία καζεηψλ, πνιηηψλ θαη εξγαηηθνχ δπλακηθνχ πνπ ζα ζπκκεηέρεη ζπλερψο θαη ζα σθειείηαη απφ ηε δεκηνπξγία γλψζεο, ηελ θαηλνηνκία θαη ηε δηα βίνπ κάζεζε. Οη δάζθαινη, ζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, πξέπεη φρη κφλν λα είλαη ζε ζέζε λα ζρεδηάζνπλ ηηο θαηάιιειεο εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο πνπ πξνσζνχλ ηνπο ζηφρνπο απηήο ηεο πνιηηηθήο, αιιά λα ζπκκεηέρνπλ ζηελ αλάπηπμε πξνγξακκάησλ κέζα ζην ζρνιείν ηνπο πνπ ζα πξνσζνχλ απηνχο ηνπο ζηφρνπο. Με απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, ην πξφγξακκα ζπνπδψλ ππεξβαίλεη ηελ εζηίαζε ζηε γλψζε ζρνιηθψλ ζεκάησλ θαη πεξηιακβάλεη ξεηά ηηο δεμηόηεηεο ηνπ 21νπ αηώλα πνπ απαηηνχληαη γηα λα δεκηνπξγεζεί ε λέα γλψζε. Γεμηφηεηεο φπσο ε επίιπζε πξνβιήκαηνο, ε επηθνηλσλία, ε ζπλεξγαζία, ν πεηξακαηηζκφο, ε θξηηηθή ζθέςε θαη ε δεκηνπξγηθή έθθξαζε γίλνληαη δηδαθηηθνί ζηφρνη ηνπ αλαιπηηθνχ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ θαη είλαη ηα αληηθείκελα ησλ λέσλ κεζφδσλ αμηνιφγεζεο. Ίζσο ν ζεκαληηθφηεξνο ζηφρνο γηα ηνπο καζεηέο είλαη λα βξίζθνληαη ζε ζέζε λα θαζνξίζνπλ ηνπο ζηφρνπο εθκάζεζήο ηνπο θαη λα πξνγξακκαηίδνπλ ηε δπλαηφηεηα λα πηζηνπνηνχλ απηά πνπ ήδε μέξνπλ, λα αμηνινγνχλ ηηο δπλάκεηο θαη ηηο αδπλακίεο ηνπο, λα ζρεδηάδνπλ έλα πιάλν κάζεζεο, λα παξακέλνπλ ζην ζηφρν ηνπο, λα παξαθνινπζνχλ ηελ πξφνδφ ηνπο, λα ζηεξίδνληαη ζηηο επηηπρίεο θαη λα πξνζαξκφδνληαη ζηηο απνηπρίεο. Γεμηφηεηεο πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ θαζ φιε ηε δηάξθεηα ηεο δσήο ηνπο γηα λα ζπκκεηέρνπλ ζε κηα θνηλσλία κάζεζεο. Ζ αμηνιφγεζε είλαη ε ίδηα έλα κέξνο απηήο ηεο δηαδηθαζίαο - ε δπλαηφηεηα γηα ηνπο καζεηέο λα αμηνινγήζνπλ ηε δηθή ηνπο πνηφηεηα θαζψο θαη ησλ γχξσ ηνπο. Ο ξφινο ησλ δαζθάισλ είλαη λα δηακνξθψζνπλ αλνηθηά απηέο ηηο δηαδηθαζίεο, λα θηίζνπλ ηηο θαηαζηάζεηο ζηηο νπνίεο νη καζεηέο εθαξκφδνπλ απηέο ηηο δεμηφηεηεο θαη λα βνεζνχλ ηνπο καζεηέο ζηελ απφθηεζή ηνπο. Οη δάζθαινη ρηίδνπλ κηα καζεζηαθή θνηλφηεηα ζηελ ηάμε, ζηελ νπνία νη καζεηέο ζπκκεηέρνπλ ζπλερψο ζηελ νηθνδφκεζή ηεο δηθήο ηνπο κάζεζεο θαη ησλ άιισλ. Πξάγκαηη, ηα ζρνιεία κεηαζρεκαηίδνληαη ζε νξγαληζκνχο κάζεζεο ζηνπο νπνίνπο φινη νη ζπκκέηνρνη πεξηιακβάλνληαη ζηε δηαδηθαζία κάζεζεο. Με απηήλ ηελ πξννπηηθή, νη δάζθαινη είλαη νη ίδηνη νη βαζηθνί εθπαηδεπηέο θαη παξαγσγνί γλψζεο, νη νπνίνη ζπκκεηέρνπλ ζπλερψο ζε εθπαηδεπηηθνχο πεηξακαηηζκνχο θαη θαηλνηνκίεο ζε ζπλεξγαζία κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο θαη εμσηεξηθνχο εηδηθνχο γηα λα παξαγάγνπλ ηε λέα γλψζε, ηε ζρεηηθή κε ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία. Μηα ζεηξά δηθηπαθψλ ζπζθεπψλ,

84 ςεθηαθνί πφξνη θαη ειεθηξνληθά πεξηβάιινληα πξφθεηηαη λα δεκηνπξγεζνχλ θαη λα ππνζηεξίμνπλ απηήλ ηελ θνηλφηεηα ζηελ παξαγσγή γλψζεο θαη ηελ νπνηεδήπνηε θαη νπνπδήπνηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε. ΟΡΑΜΑ ΚΑΗ ΠΟΛΗΣΗΚΖ ΣΟΗΥΔΗΧΓΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΔΜΒΑΘΤΝΖ ΓΝΧΖ ΓΖΜΗΟΤΡΓΗΑ ΓΝΧΖ ΑΝΑΛΤΣΗΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΗ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΒΑΗΚΖ ΓΝΧΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΓΝΧΖ ΗΚΑΝΟΣΖΣΔ 21ος ΑΗΧΝΑ ΠΑΗΓΑΓΧΓΗΚΖ ΔΝΟΠΟΗΖΖ ΜΔ ΣΖΝ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΑ ΔΠΗΛΤΖ ΠΟΛΤΠΛΟΚΧΝ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΧΝ ΑΤΣΟΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΣΔΥΝΟΛΟΓΗΔ ΠΛΖΡΟΦΟΡΗΑ & ΔΠΗΚΟΗΝΧΝΗΧΝ (ΣΠΔ) ΒΑΗΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΠΟΛΤΠΛΟΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΓΗΔΗΓΤΣΗΚΑ ΔΡΓΑΛΔΗΑ ΟΡΓΑΝΧΖ ΚΑΗ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΛΑΗΚΖ ΣΑΞΖ ΤΝΔΡΓΑΕΌΜΔΝΔ ΟΜΑΓΔ ΟΡΓΑΝΗΜΟΗ ΜΑΘΖΖ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΚΖ ΑΝΑΠΣΤΞΖ ΓΑΚΑΛΧΝ ΦΖΦΗΑΚΟ ΑΛΦΑΒΖΣΗΜΟ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΑΗ ΚΑΘΟΓΖΓΖΖ ΓΑΚΑΛΟ Χ ΠΡΟΣΤΠΟ ΔΚΠΑΗΓΔΤΟΜΔΝΟΤ ρήκα 12. Ζ πξνζέγγηζε ηεο «Γεκηνπξγίαο Γλψζεο» Οη δάζθαινη πνπ παξνπζηάδνπλ ηελ ηθαλφηεηα ζηελ πξνζέγγηζε ηεο «δεκηνπξγίαο γλψζεο» ζα είλαη ζε ζέζε λα ζρεδηάζνπλ καζεζηαθνχο πφξνπο θαη πεξηβάιινληα βαζηζκέλα ζηηο Σ.Π.Δ.. Να ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ αλάπηπμε ηεο δεκηνπξγίαο γλψζεο θαη ηηο θξίζηκεο δεμηφηεηεο ζθέςεο ησλ καζεηψλ, λα ππνζηεξίμνπλ ηε ζπλερή ζηνραζηηθή κάζεζε θαη λα δεκηνπξγήζνπλ θνηλφηεηεο κάζεζεο γηα ηνπο καζεηέο θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. Θα είλαη ζε ζέζε επίζεο λα δηαδξακαηίζνπλ έλαλ ξφιν εγέηε ζηελ θαηάξηηζε ησλ ζπλαδέιθσλ ηνπο θαη ζηε δεκηνπξγία θαη ηελ εθαξκνγή ελφο νξάκαηνο ηνπ ζρνιείνπ ηνπο σο κηα θνηλφηεηα βαζηζκέλε ζηελ θαηλνηνκία θαη ζηε ζπλερή κάζεζε εκπινπηηζκέλε κε ηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. Ζ παξαθάησ πεξηγξαθή ησλ «ελνηήησλ πξνηχπσλ ηθαλνηήησλ» παξνπζηάδεη απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά πεξηγξάθνληαο ηνπο γεληθνχο δηδαθηηθνχο ζθνπνχο θαη ηηο δεμηφηεηεο πνπ ζα πξέπεη λα απνθηεζνχλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο ηνπ Μνληέινπ ICT- CST

85 3.5 Γεληθνί Γηδαθηηθνί θνπνί & Ιθαλόηεηεο ησλ Γαζθάισλ πνπ δηαηξέρνπλ ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST. Πίλαθαο 1: Η πξνζέγγηζε ηνπ «ηνηρεηώδνπο Σερλνινγηθνύ Αιθαβεηηζκνύ» Πολιηική & όπαμα Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα πξνεηνηκαζηνχλ νη καζεηέο, νη πνιίηεο θαη ην εξγαηηθφ δπλακηθφ ζηε ρξήζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ, ψζηε λα ππνζηεξηρζεί ε θνηλσληθή αλάπηπμε θαη λα βειηησζεί ε νηθνλνκηθή παξαγσγηθφηεηα. ρεηηθνί πνιηηηθνί εθπαηδεπηηθνί ζηφρνη πεξηιακβάλνπλ ηελ αχμεζε ησλ ζρνιηθψλ εγγξαθψλ, πνπ θαζηζηνχλ ηνπο πνηνηηθνχο πφξνπο δηαζέζηκνπο ζε φινπο θαη βειηηψλνπλ ηηο δεμηφηεηεο ηεο βαζηθήο εθπαίδεπζεο ζπκπεξηιακβάλνληαο ηνλ ηερλνινγηθφ αιθαβεηηζκφ. Σςζηαηικά Διδακηικοί Σκοποί Ικανόηηηερ ηων Δαζκάλων Πολιηική Σπλεηδεηνπνίεζε ηεο Πνιηηηθήο. Με απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, ηα πξνγξάκκαηα θάλνπλ άκεζεο ζπλδέζεηο κεηαμχ ηεο πνιηηηθήο θαη ηεο πξαθηηθήο ησλ ηάμεσλ δηδαζθαιίαο. Οη δάζθαινη ζα πξέπεη λα γλσξίδνπλ ηηο πνιηηηθέο θαη λα είλαη ζε ζέζε λα δηεπθξηλίζνπλ ην πψο νη πξαθηηθέο ηεο ηάμεο ζα αληαπνθξίλνληαη θαη ζα ππνζηεξίδνπλ απηέο ηηο πνιηηηθέο. Ππόγπαμμα ζποςδών και Αξιολόγηζη Παιδαγωγική Τ.Π.Ε. Οπγάνωζη & Διοίκηζη Επαγγελμαηική Ανάπηςξη Δαζκάλων Βαζηθή γλώζε. Οη αιιαγέο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ ζπλεπάγνληαη κε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, ηε βειηίσζε ζηηο δεμηφηεηεο ηεο βαζηθήο εθπαίδεπζεο κέζσ ηεο ηερλνινγίαο θαη ηεο αλάπηπμεο δεμηνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. ζηα ζρεηηθά πιαίζηα, ε νπνία ζα πεξηιακβάλεη ρξφλν ζηα πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ δηαθφξσλ αληηθεηκέλσλ γηα ηελ ελζσκάησζε κηαο ζεηξάο ζρεηηθψλ κε ηηο Σ.Π.Δ. πφξσλ θαζψο θαη εξγαιείσλ παξαγσγηθφηεηαο. Δλνπνίεζε ηεο ηερλνινγίαο. Οη αιιαγέο ζηελ παηδαγσγηθή πξαθηηθή πεξηιακβάλνπλ ηελ ελζσκάησζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ, ησλ εξγαιείσλ θαη ηνπ ςεθηαθνχ πεξηερνκέλνπ, σο ηκήκαηνο νιφθιεξεο ηεο ηάμεο, κηαο νκάδαο ή ελφο κεκνλσκέλνπ καζεηή ζηελ ππνζηήξημε ηεο δηδαθηηθήο πξάμεο. Βαζηθά εξγαιεία. Οη ηερλνινγίεο πνπ πεξηιακβάλνληαη ζε απηή ηε πξνζέγγηζε πεξηιακβάλνπλ ηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ καδί κε ην θαηάιιειν ινγηζκηθφ drill and practice, tutorials, δηαδηθηπαθφ πεξηερφκελν θαζψο θαη ηε ρξήζε δηθηχνπ γηα νξγαλσηηθνχο θαη δηνηθεηηθνχο ζθνπνχο. Κιαζηθή ηάμε. Μηθξή αιιαγή ζηελ θνηλσληθή δνκή επηηπγράλεηαη ζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε κε ηε ρσξηθή ηνπνζέηεζε θαη ελζσκάησζε ηερλνινγηθψλ πφξσλ κέζα ζηελ ηάμε ή ζην εξγαζηήξην. Ψεθηαθή βαζηθή εθπαίδεπζε. Οη ζπλέπεηεο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο γηα ηελ θαηάξηηζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ εζηηάδεη ζηελ αλάπηπμε ηεο ςεθηαθήο βαζηθήο εθπαίδεπζεο θαη ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ επαγγεικαηηθή ηνπο βειηίσζε. Οη δάζθαινη πξέπεη λα έρνπλ κηα ζπκπαγή γλψζε γηα ηα πξφηππα ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ πνπ αθνξνχλ ην αληηθείκελφ ηνπο, θαζψο επίζεο θαη γλψζε ησλ ηππνπνηεκέλσλ δηαδηθαζηψλ αμηνιφγεζεο. Δπηπξνζζέησο, νη δάζθαινη ζα πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα ελζσκαηψζνπλ ηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο θαη ηα πξφηππα ηερλνινγίαο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ γηα ηνπο καζεηέο ηνπο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα μέξνπλ πνχ, πφηε (θαζψο επίζεο θαη πφηε φρη), θαη πψο ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία γηα δξαζηεξηφηεηεο ζηελ ηάμε θαη γηα παξνπζηάζεηο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα μέξνπλ ηηο βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπ ππνινγηζηή θαη ησλ πξνγξακκάησλ ηνπ, θαζψο επίζεο θαη εθαξκνγέο ινγηζκηθψλ, φπσο έλαο θπιινκεηξεηήο, ινγηζκηθφ ειεθηξνληθήο αιιεινγξαθίαο, ινγηζκηθφ παξνπζηάζεσλ θαη εθαξκνγέο δηαρείξηζεο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία κε νιφθιεξε ηελ ηάμε, ζε κηθξέο νκάδεο ή θαη γηα κεκνλσκέλεο δξαζηεξηφηεηεο θαη λα δηαζθαιίδνπλ ηε δίθαηε πξφζβαζε ζε φινπο ηνπο καζεηέο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα έρνπλ ηελ θαηάιιειε ηερλνινγηθή ηθαλφηεηα θαη ηε γλψζε ησλ πφξσλ ηνπ Γηαδηθηχνπ, πνπ είλαη απαξαίηεηα γηα λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηελ ηερλνινγία, ψζηε λα απνθηήζνπλ πξφζζεην ζεκαηηθφ πεξηερφκελν θαη παηδαγσγηθή γλψζε ππέξ ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο αλάπηπμεο

86 Πίλαθαο 2: Η πξνζέγγηζε ηεο «Δκβάζπλζεο ηεο Γλώζεο» Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα απμήζεη ηηο ηθαλφηεηεο ησλ καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ Πολιηική & όπαμα εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, ψζηε λα πξνζηεζεί αμία ζηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνλνκία, κε ηελ εθαξκνγή ηεο ζρνιηθήο γλψζεο, γηα λα ιπζνχλ ζχλζεηα πξνβιήκαηα πνπ αληηκεησπίδνληαη ζηνλ πξαγκαηηθφ πιένλ θφζκν, φπσο θαηαζηάζεηο ζηελ εξγαζία, ηελ θνηλσλία θαη ηε δσή. Σςζηαηικά Διδακηικοί Σκοποί Ικανόηηηερ ηων Δαζκάλων Πολιηική Ππόγπαμμα ζποςδών και Αξιολόγηζη Παιδαγωγική Τ.Π.Ε. Οπγάνωζη & Διοίκηζη Επαγγελμαηική Ανάπηςξη Δαζκάλων Πνιηηηθή θαηαλόεζε. Απηή ε πξνζέγγηζε εκπιέθεη ζπρλά ηνπο δαζθάινπο ζηελ θαηαλφεζε ησλ πνιηηηθψλ, έηζη ψζηε λα κπνξέζνπλ λα ζρεδηάζνπλ ηα καζήκαηα ψζηε λα πινπνηήζνπλ ζπγθεθξηκέλεο εζληθέο πνιηηηθέο θαη λα ζηξαθνχλ ζε πξνβιήκαηα πςειήο πξνηεξαηφηεηαο. Δθαξκνγή γλώζεο. Απηή ε πξνζέγγηζε απαηηεί ζπρλά αιιαγέο ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ, νη νπνίεο ππνγξακκίδνπλ ην βάζνο ηεο θαηαλφεζεο πέξα απφ ηελ θάιπςε ζπγθεθξηκέλνπ πεξηερνκέλνπ θαη αμηνιφγεζεο θαη ππνγξακκίδνπλ ηελ θαηαλφεζε ησλ πξαγκαηηθψλ πξνβιεκάησλ. Ζ αιιαγή ηνπ ηξφπνπ αμηνιφγεζεο εζηηάδεη ζηε ζχλζεηε επίιπζε πξνβιεκάησλ θαη ελζσκαηψλεη ηηο απνηηκήζεηο ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο ηάμεο. Δπίιπζε Σύλζεησλ πξνβιεκάησλ. Ζ παηδαγσγηθή πνπ ζπλδέεηαη κε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε πεξηιακβάλεη ηε ζπλεξγαηηθή επίιπζε πξνβιεκάησλ θαη ηε κάζεζε κε ηε κέζνδν project, θαηά ηηο νπνία νη καζεηέο εξεπλνχλ έλα ζέκα ζε βάζνο θαη αλαπηχζζνπλ ηε γλψζε ηνπο, γηα λα αληηκεησπίδνπλ ζχλζεηα, θαζεκεξηλά εξσηήκαηα, δεηήκαηα θαη πξνβιήκαηα. Σύλζεηα εξγαιεία. Γηα λα θαηαιάβνπλ ηηο βαζηθέο έλλνηεο, νη καζεηέο ρξεζηκνπνηνχλ ηα θαηάιιεια ηερλνινγηθά εξγαιεία πνπ είλαη ζπγθεθξηκέλα γηα ηε ζεκαηηθή πεξηνρή ηνπο - φπσο νη εηθνληθέο αλαπαξαζηάζεηο ζηηο ζεηηθέο επηζηήκεο, εξγαιεία αλάιπζεο δεδνκέλσλ ζηα καζεκαηηθά, πξνζνκνηψζεηο παηρληδηνχ ξφισλ ζηηο θνηλσληθέο επηζηήκεο. Σπλεξγαηηθέο νκάδεο. Ο ρξφλνο ζηελ αίζνπζα θαη ε δνκή ηεο ηάμεο είλαη δπλακηθφηεξεο, κε ηνπο καζεηέο λα εξγάδνληαη ζε νκάδεο γηα εθηεηακέλεο ρξνληθέο πεξηφδνπο. Γηαρείξηζε θαη Καζνδήγεζε. Οη ζπλέπεηεο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο γηα ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ εζηηάδεη ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ., γηα ηελ θαζνδήγεζε ησλ καζεηψλ κέζα ζε ζχλζεηα πξνβιήκαηα θαη ζηε δηαρείξηζε ελφο δπλακηθνχ καζεζηαθνχ πεξηβάιινληνο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα έρνπλ βαζηά γλψζε ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ θαη ησλ θνηλσληθψλ πξνηεξαηνηήησλ θαη λα είλαη ζε ζέζε λα ζρεδηάζνπλ, λα ηξνπνπνηήζνπλ θαη λα εθαξκφζνπλ θαηάιιειεο πξαθηηθέο ζηελ ηάμε, νη νπνίεο ππνζηεξίδνπλ απηέο ηηο πνιηηηθέο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα έρνπλ κηα βαζηά γλψζε ηνπ ζέκαηφο ηνπο θαη ηεο δπλαηφηεηαο λα εθαξκνζηεί επέιηθηα ζε πνηθίιεο θαηαζηάζεηο. Πξέπεη επίζεο λα είλαη ζε ζέζε λα δεκηνπξγήζνπλ ζχλζεηα πξνβιήκαηα ψζηε λα κπνξνχλ λα εθηηκήζνπλ ην βαζκφ θαηαλφεζεο ησλ καζεηψλ. Ζ δηδαζθαιία είλαη καζεηνθεληξηθή ζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε θαη ν ξφινο ηνπ δαζθάινπ είλαη λα νηθνδνκήζεη δνθηκαζίεο επίιπζεο πξνβιεκάησλ, λα θαζνδεγήζεη ηνπο καζεηέο ζηελ θαηαλφεζε θαη λα ππνζηεξίδεη ηηο ζπλεξγαηηθέο εξγαζίεο ησλ καζεηψλ. ε απηφλ ηνλ ξφιν νη δάζθαινη πξέπεη λα έρνπλ ηηο ηθαλφηεηεο λα βνεζήζνπλ ηνπο καζεηέο λα δεκηνπξγήζνπλ, λα εθαξκφζνπλ θαη λα θαηαγξάςνπλ ηα ζρέδηα θαη ηηο ιχζεηο ελφο πξνβιήκαηνο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη ελήκεξνη γηα ηα πνηθίια εμεηδηθεπκέλα εξγαιεία θαη εθαξκνγέο θαη λα είλαη ηθαλνί λα ηα ρξεζηκνπνηήζνπλ επέιηθηα, ζηηο πνηθίιεο πεξηζηάζεηο επίιπζεο ελφο πξνβιήκαηνο (problem & project based). Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηνπο πφξνπο ηνπ δηθηχνπ, γηα λα βνεζήζνπλ ηνπο καζεηέο λα ζπλεξγαζηνχλ, λα έρνπλ πξφζβαζε ζηηο πιεξνθνξίεο θαη λα επηθνηλσλήζνπλ κε «εηδηθνχο», γηα λα αλαιχζνπλ θαη λα ιχζνπλ ηα ζπγθεθξηκέλα πξνβιήκαηά ηνπο. Οη δάζθαινη πξέπεη επίζεο λα είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα θαηαγξάςνπλ ηα ζρέδηα εξγαζίαο ησλ καζεηψλ ηνπο σο άηνκα θαη σο νκάδεο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα δεκηνπξγήζνπλ επέιηθην καζεζηαθφ πεξηβάιινλ ζηελ ηάμε. Μέζα ζε απηφ ην πεξηβάιινλ, νη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα ελζσκαηψζνπλ καζεηνθεληξηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη λα εθαξκφζνπλ επέιηθηα ηελ ηερλνινγία γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηε ζπλεξγαζία κεηαμχ ησλ καζεηψλ. Οη δάζθαινη πξέπεη λα έρνπλ ηηο δεμηφηεηεο θαη ηε γλψζε λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα δηαρεηξηζηνχλ ζχλζεηα πξνβιήκαηα, λα ζπλεξγαζηνχλ κε άιινπο δαζθάινπο θαη λα ρξεζηκνπνηήζνπλ ην δηαδίθηπν γηα λα έρνπλ πξφζβαζε ζε πιεξνθνξίεο, ζε ζπλαδέιθνπο θαη ζε «εηδηθνχο» γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο αλάπηπμεο

87 Πίλαθαο 3: Η πξνζέγγηζε ηεο «Γεκηνπξγίαο Γλώζεο» Πολιηική & όπαμα Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα απμεζεί ε παξαγσγηθφηεηα κε ηε δεκηνπξγία καζεηψλ, πνιηηψλ θαη εξγαηηθνχ δπλακηθνχ πνπ ζα αζρνιείηαη ζπλερψο θαη ζα σθειείηαη απφ ηε δεκηνπξγία γλψζεο θαη ηελ θαηλνηνκία. Σςζηαηικά Διδακηικοί Σκοποί Ικανόηηηερ ηων Δαζκάλων Καηλνηνκία ipolicy. Με απηήλ ηελ πξνζέγγηζε, νη δάζθαινη θαη φιν ην Πολιηική ζρνιηθφ πξνζσπηθφ, είλαη ελεξγνί ζπκκεηέρνληεο ζηε ζπλερή εμέιημε ηεο πνιηηηθήο ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο. Ππόγπαμμα ζποςδών και Αξιολόγηζη Παιδαγωγική Τ.Π.Ε. Οπγάνωζη & Διοίκηζη Γεμηόηεηεο ηνπ 21 νπ αηώλα. Με απηήλ ηελ πξνζέγγηζε ην πξφγξακκα ζπνπδψλ ππεξβαίλεη ηελ εζηίαζε ζηε γλψζε κφλν ησλ ζρνιηθψλ ζεκάησλ, γηα λα πεξηιάβεη ξεηά ηηο δεμηφηεηεο ηνπ 21 ν αηψλα φπσο είλαη ε επίιπζε πξνβιεκάησλ, ε επηθνηλσλία, ε ζπλεξγαζία θαη ε θξηηηθή ζθέςε. Οη καζεηέο επίζεο έρνπλ αλάγθε λα κπνξνχλ λα θαζνξίζνπλ ηελ κάζεζή ηνπο, ηνπο ζηφρνπο θαη ηα ζρέδηα ηνπο. Ζ αμηνιφγεζε είλαη απηή θαζ απηή κέξνο απηήο ηεο δηαδηθαζίαο θαη νη καζεηέο ζα πξέπεη λα είλαη ζε ζέζε λα αμηνινγήζνπλ ηελ πνηφηεηα ησλ δηθψλ ηνπο εξγαζηψλ θαζψο θαη ησλ ζπκκαζεηψλ ηνπο. Απηνδηαρείξηζε. Οη καζεηέο εξγάδνληαη ζε κηα θνηλφηεηα κάζεζεο, ζηελ νπνία αζρνινχληαη ζπλερψο κε ηε δεκηνπξγία πξντφλησλ γλψζεο θαη νηθνδνκνχλ επάλσ ζηε δηθηά ηνπο θαη ηε κεηαμχ ηνπο γλψζε, δεμηφηεηεο κάζεζεο. Κπξίαξρε ηερλνινγία. Μηα κεγάιε πνηθηιία απφ δηθηπσκέλεο ζπζθεπέο, ςεθηαθνχο πφξνπο θαη ειεθηξνληθά πεξηβάιινληα, ρξεζηκνπνηνχληαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ απηήλ ηελ θνηλφηεηα ζηελ παξαγσγή γλψζεο θαη ηελ νπνηεδήπνηε θαη νπνπδήπνηε ζπλεξγαηηθή κάζεζε. Οξγαληζκνί Μάζεζεο. Σα ζρνιεία κεηαζρεκαηίδνληαη ζε νξγαληζκνχο κάζεζεο, ζηα νπνία φινη νη ζπκκεηέρνληεο εκπιέθνληαη ζηε δηαδηθαζία κάζεζεο. Οη δάζθαινη ζα πξέπεη λα θαηαλνήζνπλ ηηο πξνζέζεηο ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ θαη λα είλαη ζε ζέζε λα ζπκβάινπλ ζηε ζπδήηεζε ηεο πνιηηηθήο ηεο εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο, λα ζπκκεηέρνπλ ζην ζρεδηαζκφ, ηελ εθαξκνγή θαη αλαζεψξεζε ησλ πξνγξακκάησλ, ηα νπνία είλαη πξννξηζκέλα γηα λα εθαξκφζνπλ απηέο ηηο πνιηηηθέο. Οη δάζθαινη ζα πξέπεη λα γλσξίδνπλ ζχλζεηεο γλσζηηθέο δηαδηθαζίεο ζθέςεο, λα μέξνπλ πψο καζαίλνπλ νη καζεηέο θαη λα θαηαιαβαίλνπλ ηηο δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ. Θα πξέπεη λα έρνπλ ηηο δεμηφηεηεο πνπ απαηηνχληαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ απηέο ηηο ζχλζεηεο δηαδηθαζίεο. Ο ξφινο ησλ δαζθάισλ ζε απηήλ ηελ πξνζέγγηζε είλαη λα ζρεδηάδνπλ πξφηππεο δηαδηθαζίεο κάζεζεο, λα δνκήζνπλ θαηαζηάζεηο κέζσ ησλ νπνίσλ νη καζεηέο εθαξκφδνπλ ηηο γλσζηηθέο δεμηφηεηέο ηνπο θαη λα βνεζνχλ ηνπο καζεηέο ζηελ απφθηεζή ηνπο. Οη δάζθαινη πξέπεη λα είλαη ηθαλνί λα ζρεδηάζνπλ θνηλφηεηεο κάζεζεο πνπ ζα είλαη βαζηζκέλεο ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ., λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα ππνζηεξίδνπλ ηελ αλάπηπμε ησλ καζεηψλ ζηε δεκηνπξγία γλψζεο, θαζψο θαη ηε ζπλερή ζηνραζηηθή κάζεζε. Οη δάζθαινη ζα πξέπεη λα είλαη ηθαλνί λα παίμνπλ έλαλ εγεηηθφ ξφιν, εθπαηδεχνληαο ζπλαδέιθνπο ηνπο εθπαηδεπηηθνχο θαη δεκηνπξγψληαο έλα φξακα ηνπ ζρνιείνπ ηνπο, σο κηαο ελεξγήο θνηλφηεηαο ε νπνία είλαη βαζηζκέλε ζηελ θαηλνηνκία θαη ηελ ζπλερή κάζεζε θαη ππνζηεξίδεηαη απφ ηηο Σ.Π.Δ.. Επαγγελμαηική Ανάπηςξη Δαζκάλων Ο Γάζθαινο σο πξόηππν εθπαηδεπόκελνπ. Απφ απηήλ ηελ πξννπηηθή, νη δάζθαινη είλαη νη ίδηνη βαζηθνί εθπαηδεπφκελνη θαη παξαγσγνί γλψζεο, νη νπνίνη είλαη ζπλερψο αθνζησκέλνη ζηνλ εθπαηδεπηηθφ πεηξακαηηζκφ θαη ηελ θαηλνηνκία γηα λα παξαγάγνπλ λέα γλψζε ζρεηηθή κε ηε κάζεζε θαη ηηο δηδαθηηθέο πξαθηηθέο. Οη δάζθαινη ζα πξέπεη λα έρνπλ ηε δπλαηφηεηα θαη ηελ θιίζε λα πεηξακαηίδνληαη θαη λα καζαίλνπλ δηαξθψο ρξεζηκνπνηψληαο ηηο Σ.Π.Δ., ψζηε λα δεκηνπξγήζνπλ επαγγεικαηηθέο θνηλφηεηεο κάζεζεο

88 3.6 Αλαιπηηθό Πξόγξακκα πνπδώλ ηνπ Μνληέινπ ICT-CST (Syllabus) 1 Μέζα ζε θάζε κηα απφ ηηο παξαθάησ ελφηεηεο, ππάξρνπλ ζπγθεθξηκέλνη δηδαθηηθνί ζηφρνη, ζπγθεθξηκέλεο δεμηφηεηεο δαζθάισλ θαη πξνηεηλφκελεο κέζνδνη. πγθεθξηκέλα, ζπλδένληαη νη πεξηγξαθέο ησλ ελνηήησλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ δαζθάισλ, θαζψο επίζεο θαη νη ιεπηνκεξείο ζηφρνη θαη νη πξνηεηλφκελεο κέζνδνη γηα απηνχο ηνπο ζηφρνπο, κέζα ζηα πιαίζηα ελφο γεληθφηεξνπ πξνγξάκκαηνο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Ζ πξφζεζε ηνπ Πξνηχπνπ Αλαιπηηθνχ Πξνγξάκκαηνο ICT-CST είλαη νη ππεχζπλνη θνξείο ράξαμεο εθπαηδεπηηθήο πνιηηηθήο, λα ρξεζηκνπνηήζνπλ απηφ ην πιαίζην, ηνπο ιεπηνκεξείο ζηφρνπο θαη ηηο κεζφδνπο, γηα λα αλαπηχμνπλ ηα λέα δνκηθά ζπζηαηηθά κάζεζεο ή λα αλαζεσξήζνπλ ηα ηξέρνληα ζπζηαηηθά ηνπο, ψζηε λα ππνζηεξηρζνχλ κηα ή πεξηζζφηεξεο απφ ηηο ηξεηο πξνζεγγίζεηο. Ο ζηφρνο ηνπ παξαθάησ Αλαιπηηθνχ Πξνγξάκκαηνο είλαη λα παξαζρεζνχλ ζηνπο ζπληειεζηέο ζρεδίαζεο πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο νη πιεξνθνξίεο πνπ απαηηνχληαη, γηα λα εμεηάζνπλ ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζην πξφγξακκα ICT-CST ηεο UNESCO θαη γηα λα αλαζεσξήζνπλ ή λα πξνεηνηκάζνπλ ηηο πξνηάζεηο γηα ην πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη ηε ζεηξά καζεκάησλ πνπ πξνζθέξνπλ. Σν Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα ICT-CST παξνπζηάδεη ηε γεληθή δνκή ηνπ Μνληέινπ: Πξνζδηνξίδνληαο ηξεηο ζπκπιεξσκαηηθέο κεζφδνπο, πνπ έλαο ζρεδηαζηήο πνιηηηθήο κπνξεί λα πηνζεηήζεη γηα λα ζπλδέζεη ηε εθπαηδεπηηθή κεηαξξχζκηζε θαη ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ δαζθάισλ κε πνιηηηθέο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμεο κηαο ρψξαο. Απαξηζκψληαο ηα έμη ζπζηαηηθά ηνπ Μνληέινπ ICT-CST. Πεξηγξάθνληαο ην πεξηερφκελν θαη δηεπθξηλίδνληαο ηα επίπεδα ησλ ελνηήησλ πνπ αληηζηνηρνχλ ζηα έμη ζπζηαηηθά θάζε πξνζέγγηζεο. Απαξηζκψληαο ηνπο ζηφρνπο θαη ηηο πξνηεηλφκελεο κεζφδνπο πνπ έλαο ζρεδηαζηήο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη γηα λα ζρεδηάζεη ηα δνκηθά ζηνηρεία κάζεζεο πνπ ζα ππνζηεξίμνπλ ηνπο ζηφρνπο ηνπ Μνληέινπ Δπηκφξθσζεο. 1 United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (2008). ICT Competency Standards for Teachers: Implementation Guidelines.Paris: UNESCO

89 3.6.1 Αλαιπηηθό Πξόγξακκα πνπδώλ Μνληέινπ ICT-CST, γηα ηελ Πξνζέγγηζε ηνπ «ηνηρεηώδνπο Σερλνινγηθνύ Αιθαβεηηζκνύ» Ι. Πποζέγγιζη Σηοισειώδοςρ Τεσνολογικήρ Εκπαίδεςζηρ Πολιηική & όπαμα I.A. Πολιηική I.B. Ππόγπαμμα ζποςδών & αξιολόγηζη I.C.Παιδαγωγική Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα πξνεηνηκαζηεί έλα εξγαηηθφ δπλακηθφ ην νπνίν ζα είλαη ηθαλφ λα ρξεζηκνπνηήζεη ηηο Νέεο Σερλνινγίεο ψζηε λα βειηησζεί ε νηθνλνκηθή παξαγσγηθφηεηα ηεο ρψξαο. Οη ζρεηηθνί εθπαηδεπηηθνί ζηφρνη ηεο πνιηηηθήο απηήο πεξηιακβάλνπλ απμαλφκελεο ζρνιηθέο εγγξαθέο θαη βειηίσζε βαζηθψλ δεμηνηήησλ ζηνηρεηψδνπο παηδείαο, ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο βαζηθήο ηερλνινγηθήο εθπαίδεπζεο. Σηόσοι Παπαδείγμαηα Μεθόδων Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη: I.A.1. Να πξνζδηνξίδνπλ ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά κεζφδσλ ζηελ ηάμε θαη λα δηεπθξηλίζνπλ πψο απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά ρξεζηκεχνπλ ζην λα εθαξκνζηνχλ νη ζπγθεθξηκέλεο πνιηηηθέο. Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη: I.B.1. Να ηαηξηάδνπλ ηα ζπγθεθξηκέλα πξφηππα ηνπ πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ κε ζπγθεθξηκέλα παθέηα ινγηζκηθνχ θαη κε εθαξκνγέο ππνινγηζηψλ θαη λα πεξηγξάθνπλ πψο απηά ηα πξφηππα ππνζηεξίδνληαη απφ απηέο ηηο εθαξκνγέο. I.B.2. Να βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα απνθηήζνπλ δεμηφηεηεο ζηηο Σ.Π.Δ. κέζα ζηα πιαίζηα ησλ καζεκάησλ ηνπο. I.B.3. Να ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα αμηνινγήζνπλ ηελ απφθηεζε ζρνιηθήο γλψζεο ησλ καζεηψλ ηνπο θαη γηα λα δψζνπλ ζηνπο καζεηέο αλαηξνθνδφηεζε γηα ηελ πξφνδφ ηνπο, ρξεζηκνπνηψληαο δηακνξθσηηθέο θαη ηειηθέο αμηνινγήζεηο. Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη: I.C.1. Να πεξηγξάθνπλ πψο ε δηδαζθαιία θαη νη Σ.Π.Δ., κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ απφθηεζε γλψζεο απφ ηνπο καζεηέο ηνπο. I.C.2. Να ελζσκαηψλνπλ θαηάιιειεο δξαζηεξηφηεηεο ησλ Σ.Π.Δ. κέζα ζην ζρεδηαζκφ ηνπ καζήκαηνο, ψζηε λα ππνζηεξηρζνχλ νη καζεηέο ζηελ απφθηεζε γλψζεο κέζα απφ απηέο. I.C.3. Να ρξεζηκνπνηνχλ ινγηζκηθφ παξνπζίαζεο θαη θαηάιιεινπο ςεθηαθνχο πφξνπο γηα λα ππνζηεξίδνπλ ηε δηδαζθαιία ηνπο. Δκπιέμηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζε ζπδήηεζε πνπ αθνξά ηηο εζληθέο πνιηηηθέο θαη ηηο ζπλήζεηο κεζφδνπο ηεο ηάμεο. Πξνζδηνξίζηε ραξαθηεξηζηηθά ησλ κεζφδσλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηε ζπγθεθξηκέλε πνιηηηθή. Κάληε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα πξνζδηνξίζνπλ θαη λα αλαιχζνπλ ηηο κεζφδνπο ηεο ηάμεο ηνπο απφ ηελ άπνςε ηεο πνιηηηθήο. Δπηιέμηε κηα ζεηξά απφ ζπγθεθξηκέλα παθέηα ινγηζκηθνχ κέζα ζε κηα ζεκαηηθή πεξηνρή. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα πξνζδηνξίζνπλ ζπγθεθξηκέλα πξφηππα πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ πνπ ζπλδένληαη κε απηά ηα παθέηα θαη λα ζπδεηήζνπλ πψο απηά ππνζηεξίδνληαη απφ ηηο εθαξκνγέο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα πξνεηνηκάζνπλ έλα ζρέδην καζήκαηνο, ην νπνίν πεξηιακβάλεη ηε δηδαζθαιία ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ., φπσο π.ρ. επεμεξγαζηήο θεηκέλνπ, ινγηζηηθά θχιια, θπιινκεηξεηέο, ειεθηξνληθφ ηαρπδξνκείν, ηζηνιφγηα, wikis, θ.α. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα επηδείμνπλ θαη λα δηδάμνπλ ηηο δεμηφηεηεο Σ.Π.Δ. θαη ζε άιινπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ελζσκαηψζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. θαη νξηζκέλεο θαηεγνξίεο ινγηζκηθνχ γηα ηε δηακνξθσηηθή θαη ηειηθή αμηνιφγεζε ζην ζρεδηαζκφ ησλ καζεκάησλ ηνπο θαη ζηε ζπλέρεηα κνηξαζηείηε απηά ηα ζρέδηα κε άιινπο εθπαηδεπηηθνχο, γηα λα ζαο δψζνπλ θαη άιιεο πξνηάζεηο ζην πιαίζην κηαο επαγγεικαηηθήο θνηλφηεηαο κάζεζεο. Πεξηγξάςηε πψο ε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. θαη θάπνηνη ζπγθεθξηκέλνη ηχπνη ινγηζκηθψλ, κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηελ πξφζβαζε ζηε γλψζε απφ ηνπο καζεηέο θαη θαηαδείμηε ηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο ε ρξήζε απηήο ηεο ηερλνινγίαο κπνξεί λα ζπκπιεξψζεη ηε δηδαθηηθή (π.ρ. δηάιεμε θαη παξνπζίαζε). Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα θάλνπλ ζρεδηαζκφ καζεκάησλ πνπ ζα ελζσκαηψλνπλ πξνγξάκκαηα επίδεημεο drill and practice, ςεθηαθέο πεγέο θαη πεξηερφκελν. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα κνηξαζηνχλ απηά ηα ζρέδηα θαη λα πάξνπλ αλαηξνθνδφηεζε απφ άιινπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. Δπηδείμηε ηε ρξήζε ηνπ ινγηζκηθνχ παξνπζίαζεο θαη άιια ςεθηαθά κέζα γηα λα ππνζηεξίμεηε κηα δηάιεμε. Γψζηε κηα πνηθηιία παξαδεηγκάησλ εθπαηδεπηηθψλ παξνπζηάζεσλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγνχλ έλα ζρέδην καζήκαηνο πνπ πεξηιακβάλεη ηε ρξήζε ινγηζκηθνχ παξνπζίαζεο θαη βάιηε ηνπο λα θάλνπλ ρξήζε ινγηζκηθνχ παξνπζίαζεο γηα λα νξγαλψζνπλ κηα παξνπζίαζε

90 I.D. Τ.Π.Ε. Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ικανοί να: πδεηείζηε ηηο βαζηθέο ιεηηνπξγίεο δηαθφξσλ I.D.1. Πεξηγξάθνπλ θαη επηδεηθλχνπλ ηε ρξήζε ηερλνινγηψλ ππνινγηζηψλ, φπσο νη ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ησλ ππνινγηζηψλ θαη ησλ πεξηθεξεηαθψλ ηνπο (Hardware). επηηξαπέδηνη ζηαζκνί εξγαζίαο, ν θνξεηφο ππνινγηζηήο, νη εθηππσηέο, νη ζαξσηέο θαη νη ζπζθεπέο ρεηξφο. I.D.2. Πεξηγξάθνπλ θαη επηδεηθλχνπλ ηνπο βαζηθνχο ζηφρνπο θαη ρξήζεηο ησλ επεμεξγαζηψλ θεηκέλνπ, φπσο είλαη ε εηζαγσγή θεηκέλνπ, δηφξζσζε θεηκέλνπ, θνξκάξηζκα θεηκέλνπ, εθηχπσζε θιπ. I.D.3. Πεξηγξάθνπλ θαη επηδεηθλχνπλ ηνλ ζθνπφ θαη ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ ινγηζκηθνχ παξνπζίαζεο θαη άιισλ ςεθηαθψλ πφξσλ. I.D.4. Πεξηγξάθνπλ ηνλ ζθνπφ θαη ηε βαζηθή ιεηηνπξγία ηνπ ινγηζκηθνχ παθέηνπ δεκηνπξγίαο θαη επεμεξγαζίαο εηθφλαο γηα λα δεκηνπξγήζνπλ κηα απιή επίδεημε. I.D.5. Πεξηγξάθνπλ ην Γηαδίθηπν θαη ηνλ Παγθφζκην Ηζηφ (www), κπνξνχλ λα δψζνπλ πιεξνθνξίεο γηα ηηο ρξήζεηο ηνπ θαη πεξηγξάςνπλ πσο έλαο θπιινκεηξεηήο ιεηηνπξγεί θαη ρξεζηκνπνηεί έλα URL γηα πξφζβαζε ζε έλα ζπγθεθξηκέλν ηζηνρψξν. I.D.6. Υξεζηκνπνηνχλ κηα κεραλή αλαδήηεζεο γηα ηελ εχξεζε κηαο πιεξνθνξίαο κέζσ κηαο ιέμεο «θιεηδί» ή κε Boolean αλαδήηεζε. I.D.7. Γεκηνπξγνχλ έλα ινγαξηαζκφ θαη ηνλ ρξεζηκνπνηνχλ γηα ηηο αλάγθεο κηαο βαζηθήο αιιεινγξαθίαο κε ηξίηνπο. I.D.8. Πεξηγξάθνπλ ηε ιεηηνπξγία θαη ην ζθνπφ ινγηζκηθψλ ηχπνπ tutorial θαη drill and practice θαη επεμεγεί ηε ρξεζηκφηεηά ηνπο ζε δξαζηεξηφηεηεο ηνπ ζρνιείνπ. I.D.9. Δληνπίδνπλ κφλνη ηνπο έηνηκα παθέηα ινγηζκηθψλ θαη πεγέο ηνπ Γηαδηθηχνπ θαη ηα αμηνινγνχλ γηα ηελ αθξίβεηά ηνπο, κε βάζε ηα δεδνκέλα ησλ αλαιπηηθψλ πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ θαη έηζη ψζηε λα ηαηξηάδνπλ ζηηο αλάγθεο ησλ ζπγθεθξηκέλσλ καζεηψλ. πδεηείζηε ηηο βαζηθέο ιεηηνπξγίεο ησλ επεμεξγαζηψλ θεηκέλνπ θαη λα επηδεηθλχνπλ ηελ ρξήζε ηνπο ζηε δηδαζθαιία. Να βάδνπλ ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγνχλ έλα αξρείν θεηκέλνπ ρξεζηκνπνηψληαο απηφ ην ινγηζκηθφ γηα ηε δεκηνπξγία ηνπ. πδεηείζηε ηνλ ζθνπφ ηνπ ινγηζκηθνχ παξνπζίαζεο θαη λα επηδεηθλχνπλ ηα γεληθά ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο ιεηηνπξγίεο ηνπ. Βάδνπλ ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγνχλ κηα παξνπζίαζε πάλσ ζε έλα ζέκα ηεο επηινγήο ηνπο ρξεζηκνπνηψληαο δηάθνξεο ςεθηαθέο πεγέο. πδεηείζηε ηνλ ζθνπφ ηνπ ινγηζκηθνχ επεμεξγαζίαο εηθφλαο θαη λα επηδεηθλχνπλ ηελ δεκηνπξγία κέζσ ελφο παξαδείγκαηνο. Οη ζπκκεηέρνληεο λα νδεγεζνχλ γηα λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα κνηξαζηνχλ κηα δηθή ηνπο δεκηνπξγία γξαθηθψλ. πδεηήζηε ηνλ ζθνπφ θαη ηελ δνκή ηνπ Γηαδηθηχνπ θαη ηνπ Παγθφζκηνπ Ηζηνχ (www) θαη ηηο εκπεηξίεο ησλ ζπκκεηερφλησλ ζε απηά. Δπηδείμηε ηελ ρξήζε ελφο θπιινκεηξεηή θαη βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ηνλ ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα έρνπλ πξφζβαζε ζε δεκνθηιείο ηζηνζειίδεο. Δπηδείμηε ηελ ρξήζε κηα κεραλήο αλαδήηεζεο. πδεηείζηε θαη επηδείμηε εχξεζε κε απιέο ιέμεηο «θιεηδηά» θαη ηε Boolean εχξεζε, βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ςάμνπλ γηα ηζηνζειίδεο αγαπεκέλσλ ηνπο ζεκάησλ θαη ζπδεηείζηε κε ηνπο εκπιεθφκελνπο ηηο ζηξαηεγηθέο ησλ ιέμεσλ «θιεηδηψλ». Δπηδείμηε ηελ δεκηνπξγία θαη ηελ ρξήζε ελφο ινγαξηαζκνχ . Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ινγαξηαζκφ , λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα ζηείινπλ κηα ζεηξά κελπκάησλ. Δπηδείμηε κηα πνηθηιία παθέησλ tutorial, drill and practice πνπ αθνξνχλ ηνπο ζπκκεηέρνληεο θαη πεξηγξάςηε ηνπο, ηνπο γλσζηηθνχο ζθνπνχο πνπ εμππεξεηνχλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαιχζνπλ ζπγθεθξηκέλα παθέηα ζε ζέκαηα πνπ ηνπο ελδηαθέξνπλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ςάμνπλ ζε ηζηνζειίδεο θαη θαηαιφγνπο γηα λα εληνπίζνπλ θαηάιιειν ινγηζκηθφ θαη ζπγθεθξηκέλα καζεζηαθά αληηθείκελα θαη λα αλαιχζνπλ απηά ηα παθέηα γηα ηελ αθξίβεηά ηνπο θαη ηε ζχλδεζε κε ηα αλαιπηηθά πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ζπδεηήζνπλ ηα θξηηήξηα πνπ ρξεζηκνπνίεζαλ γηα λα αλαιχζνπλ θαη λα αμηνινγήζνπλ ηα ινγηζκηθά απηά. I.D.10. Υξεζηκνπνηνχλ αξρεία ινγηζκηθνχ κέζσ πδεηείζηε ηνπο ζθνπνχο θαη ηα δηθηχνπ, γηα λα παξαθνινπζνχλ, λα πιενλεθηήκαηα ελφο ζπζηήκαηνο δηθηπαθήο ππνβάιινπλ βαζκνινγίεο θαη λα δηαηεξνχλ αξρεία καζεηψλ. θαηαρψξεζεο δεδνκέλσλ, επηδείμηε ηε ρξήζε απηνχ ηνπ ζπζηήκαηνο θαη βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εηζάγνπλ αξρεία δεδνκέλσλ γηα ηελ ηάμε ηνπο. I.D.11. Υξεζηκνπνηνχλ βαζηθέο επηθνηλσληαθέο πδεηείζηε ηνπο ζθνπνχο θαη ηα

91 θαη ζπλεξγαηηθέο ηερλνινγίεο, φπσο κελχκαηα θεηκέλνπ, ηειεδηάζθεςε θαη ζπλεξγαζία κέζσ δηαδηθηχνπ. πιενλεθηήκαηα ησλ δηάθνξσλ ηερλνινγηψλ ζπλεξγαηηθήο επηθνηλσλίαο θαη βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ απηέο ηηο ηερλνινγίεο γηα λα επηθνηλσλήζνπλ θαη λα ζπλεξγαζηνχλ κε άιινπο κέζα ζηελ νκάδα ηνπο. I.E. Οπγάνωζη και Διοίκηζη Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη να: I.E.1. Δλζσκαηψλνπλ ηηο δπλαηφηεηεο ηνπ ζρνιηθνχ εξγαζηήξηνπ ππνινγηζηψλ ζηηο ηξέρνπζεο δξαζηεξηφηεηεο δηδαζθαιίαο ηνπο. I.E.2. Γηαρεηξίδνληαη ηε ρξήζε ζπκπιεξσκαηηθψλ πφξσλ ησλ Σ.Π.Δ. κε κεκνλσκέλνπο καζεηέο ή κηθξέο νκάδεο καζεηψλ ζην πεξηβάιινλ ηεο ηάμεο, έηζη ψζηε λα κελ ελνρινχλ άιιεο δηδαθηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζηελ ηάμε. I.E.3. Αλαγλσξίδνπλ ηηο θαηάιιειεο θαη κε θνηλσληθέο δηεπζεηήζεηο (ρσξηζκφο ζε νκάδεο, αηνκηθά, θιπ) γηα λα ηηο ρξεζηκνπνηήζνπλ κε δηάθνξεο ηερλνινγίεο. Να ζπδεηήζεηε θαη λα δψζεηε παξαδείγκαηα δηαθφξσλ ηξφπσλ πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ηα ζρνιηθά εξγαζηήξηα ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ (ή έλα ζχλνιν θνξεηψλ ππνινγηζηψλ κέζα ζηελ ηάμε) γηα λα ζπκπιεξψζνπλ θαη λα εληζρχζνπλ ηε δηδαζθαιία. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ ζρέδηα καζεκάησλ ηα νπνία ζπκπεξηιακβάλνπλ ηελ ρξήζε ηνπ ζρνιηθνχ εξγαζηεξίνπ Ζ/Τ. Να ζπδεηήζεηε θαη λα δψζεηε παξαδείγκαηα δηαθνξεηηθψλ ηξφπσλ πνπ νη πεξηνξηζκέλεο εληφο ηάμεο πεγέο ησλ Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ κεκνλσκέλα άηνκα, δεπγάξηα, ή κηθξέο νκάδεο γηα λα ζπκπιεξψζνπλ ηελ δηδαζθαιία. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ ζρέδηα καζεκάησλ ηα νπνία πεξηιακβάλνπλ ηελ ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. γηα λα ζπκπιεξψζνπλ ηε δηδαθηηθή δηαδηθαζία. Αλαγλσξίζηε δηαθνξεηηθά είδε ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ θαη ινγηζκηθψλ θαη ζπδεηήζηε γηα ηε δηδαθηηθή ηνπο αμηνπνίεζε ζε άηνκα, δεπγάξηα θαη κηθξέο ή κεγάιεο νκάδεο. I.F. Επαγγελμαηική Ανάπηςξη Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: I.F.1. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο πεγέο ησλ Σ.Π.Δ. γηα λα απμήζνπλ ηελ παξαγσγηθφηεηά ηνπο. I.F.2. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ απφθηεζε γλψζεο κηαο ζεκαηηθήο πεξηνρήο θαη ηελ παηδαγσγηθή γλψζε. πδεηήζηε δξαζηεξηφηεηεο πνπ απαζρνινχλ ηνλ ρξφλν ησλ ζπκκεηερφλησλ θαηά ηελ δηάξθεηα κηαο κέξαο. πδεηήζηε πσο νη Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα βνεζήζνπλ απηνχο ηνπο ζηφρνπο θαη λα απμήζνπλ ηελ παξαγσγηθφηεηα. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ επηηξαπέδην ππνινγηζηή, laptop, ζπζθεπέο ρεηξφο θαη ινγηζκηθά, φπσο επεμεξγαζηήο θεηκέλνπ, blogs, wikis ή άιια επηθνηλσληαθά εξγαιεία γηα λα βνεζεζνχλ ζε θάπνηα απφ ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπο. πδεηείζηε δηαθνξεηηθνχο πφξνπο Σ.Π.Δ. ηνπο νπνίνπο νη ζπκκεηέρνληεο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα απμήζνπλ ηηο γλψζεηο ηνπο ζε κηα ζεκαηηθή πεξηνρή. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαγλσξίζνπλ έλαλ πξνζσπηθφ επαγγεικαηηθφ εμειηθηηθφ ζηφρν θαη λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ζρέδην γηα ηελ ρξήζε δηαθφξσλ πφξσλ ησλ Σ.Π.Δ., γηα λα επηηχρνπλ απηφλ ηνλ ζηφρν, φπσο νη θπιινκεηξεηέο θαη άιιεο επηθνηλσληαθέο ηερλνινγίεο

92 3.6.2 Αλαιπηηθό Πξόγξακκα πνπδώλ Μνληέινπ ICT-CST, γηα ηελ Πξνζέγγηζε ηεο «Δκβάζπλζεο Γλώζεο» ΙΙ. Πποζέγγιζη ηηρ Εμβάθςνζηρ Γνώζηρ Πολιηική & Ο πνιηηηθφο ζηφρνο ηεο πξνζέγγηζεο «εκβάζπλζεο ηεο γλψζεο» είλαη λα βειηησζεί ε δπλαηφηεηα ησλ όπαμα καζεηψλ, ησλ πνιηηψλ θαη ηνπ εξγαηηθνχ δπλακηθνχ, ζην λα πξνζζέζνπλ αμία ζηελ θνηλσλία θαη ηελ νηθνλνκία κε ηελ εθαξκνγή ηεο γλψζεο ζρνιηθψλ ζεκάησλ, ψζηε λα ιπζνχλ ζχλζεηα πξνβιήκαηα πςειήο πξνηεξαηφηεηαο πνπ αληηκεησπίδνληαη ζε πξαγκαηηθέο παγθφζκηεο εξγαζηαθέο θαηαζηάζεηο ηεο θνηλσλίαο θαη ηεο δσήο. Σηόσοι Παπαδείγμαηα Μεθόδων II.A. Πολιηική Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη να: II.A.1. Καηαλννχλ ηηο πνιηηηθέο, έηζη ψζηε λα κπνξνχλ λα ζρεδηάζνπλ ηα καζήκαηα κε ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα πινπνηήζνπλ ζπγθεθξηκέλεο εζληθέο πνιηηηθέο θαη λα ζηξαθνχλ ζε πξνβιήκαηα πςειήο πξνηεξαηφηεηαο. πδεηήζηε ηηο πξνζέζεηο ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ θαη ησλ ηξφπσλ εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο πνπ ζα κπνξνχζαλ λα εθαξκνζηνχλ ζηα πξνγξάκκαηα ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ. II.B. Ππόγπαμμα ζποςδών & Αξιολόγηζη II.C.Παιδαγωγική Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη να: II.B.1. Πξνζδηνξίδνπλ ηηο βαζηθέο έλλνηεο θαη δηαδηθαζίεο ζε κηα ζεκαηηθή πεξηνρή, πεξηγξάθνπλ ηε ιεηηνπξγία θαη ην ζθνπφ ησλ ζπγθεθξηκέλσλ καζεζηαθψλ εξγαιείσλ θαη ην πψο απηά ππνζηεξίδνπλ ηελ θαηαλφεζε απφ ηνπο καζεηέο ηνπο βαζηθψλ ελλνηψλ πέξα απφ ηα ζηελά φξηα ηεο ζρνιηθήο ηάμεο. II.B.2. Αλαπηχζζνπλ θαη εθαξκφδνπλ γλψζε βαζηζκέλε ζε ξνπκπξίθεο πνπ επηηξέπνπλ ζηνπο δαζθάινπο λα αμηνινγήζνπλ ηελ θαηαλφεζε βαζηθψλ ελλνηψλ δεμηνηήησλ θαη επεμεξγαζηψλ απφ ηνπο καζεηέο. Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: II.C.1. Πεξηγξάθνπλ πψο ε ζπλεξγαηηθή κάζεζε θαη νη Σ.Π.Δ., κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηε ζθέςε ησλ καζεηψλ θαη ηελ θνηλσληθή αιιειεπίδξαζε, θαζψο νη καζεηέο θαινχληαη λα θαηαλνήζνπλ ηηο βαζηθέο έλλνηεο, ηηο δηαδηθαζίεο θαη ηηο δεμηφηεηεο ζε έλα αληηθείκελν θαη ζηε ζπλέρεηα λα ηηο ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα ιχζνπλ πξαγκαηηθά πξνβιήκαηα. Δπηδείμηε πνηθίια παθέηα ινγηζκηθνχ κηαο ζπγθεθξηκέλεο ζεκαηηθήο πεξηνρήο (εηθνληθέο αλαπαξαζηάζεηο γηα ηηο Φπζηθέο Δπηζηήκεο, παθέηα αλάιπζεο γηα ηα καζεκαηηθά, πξνζνκνηψζεηο παηρληδηψλ ξφισλ γηα ηηο θνηλσληθέο επηζηήκεο θαη αλαθνξέο πεγψλ γηα ηα γισζζηθά καζήκαηα) ή ηελ επηθνηλσλία κε έλαλ εηδηθφ online, ηελ επίζθεςε ζε έλα εηθνληθφ κνπζείν ή ην «ηξέμηκν» κηαο online πξνζνκνίσζεο θαη πεξηγξάςηε πψο φια απηά ππνζηεξίδνπλ ηελ θαηαλφεζε απφ ηνπο καζεηέο ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ θαη ηηο αλάγθεο ηνπο ζην λα επηιχζνπλ πξνβιήκαηα. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαιχζνπλ ζπγθεθξηκέλα παθέηα ζηελ ζεκαηηθή ηνπο πεξηνρή θαη πεξηγξάςηε πψο λα ππνζηεξίμνπλ απφςεηο θαη λα επηιχζνπλ πεξίπινθα πξνβιήκαηα ζε έλα καζεηνθεληξηθφ πεξηβάιινλ. πδεηείζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ απαληήζεσλ θαη ησλ εξγαζηψλ ησλ καζεηψλ ζε δηάθνξα επίπεδα δπζθνιίαο θαη αλαπηχμηε ξνπκπξίθεο νη νπνίεο απνδίδνπλ απηά ηα ραξαθηεξηζηηθά. Δμεηάζηε παξαδείγκαηα ηέηνησλ κεζφδσλ αμηνιφγεζεο, βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα εθαξκφζνπλ ξνπκπξίθεο ζε ππνδείγκαηα θαηαζθεπψλ, φπσο γηα παξάδεηγκα, αλαθνξέο καζεηψλ γηα ηα απνηειέζκαηα ελφο ρεκηθνχ πεηξάκαηνο. Πεξηγξάςηε πψο ε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. θαη ζπγθεθξηκέλνη ηχπνη ινγηζκηθνχ, κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηελ θαηαλφεζε ησλ καζεηψλ θαη ηελ εθαξκνγή ηξφπσλ κε ηνπο νπνίνπο ε ρξήζε απηήο ηεο ηερλνινγίαο κπνξεί λα ππνζηεξίμεη ηελ κάζεζε πνπ βαζίδεηαη ζηε κέζνδν project. Να δεκηνπξγήζεηε θαη λα ζπδεηήζεηε δηαθνξεηηθέο πεξηπηψζεηο, φπσο γηα παξάδεηγκα νκάδεο καζεηψλ πνπ γίλνληαη πδξνβηνιφγνη ή σθεαλνιφγνη, ρξεζηκνπνηνχλ ην Γηαδίθηπν θαη εθαξκφδνπλ έλλνηεο ψζηε λα

93 II.D. Τ.Π.Ε. II.C.2. ρεδηάδνπλ ζχλζεηα πξαγκαηηθά πξνβιήκαηα θαη ηα δηδάζθνπλ κε ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα ππνζηεξίδνπλ ηελ θαηαλφεζε ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ απφ ηνπο καζεηέο θαη ηελ εθαξκνγή ηνπο σο βάζε ζε ξεαιηζηηθά πξνβιήκαηα. II.C.3. ρεδηάδνπλ online εθπαηδεπηηθφ πιηθφ, πνπ νδεγεί ηνπο καζεηέο ζηελ βαζηά θαηαλφεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηεο εθαξκνγήο ηνπ ζε πξαγκαηηθά πξνβιήκαηα. II.C.4. ρεδηάδνπλ δξαζηεξηφηεηεο γηα ηελ ηάμε, έηζη ψζηε νη ζπνπδαζηέο λα εκπιέθνληαη ζε ζπιινγηζκφ, κε ην λα ζπδεηνχλ γηα απηέο θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ έλλνηεο κε ηα ζέκαηα θιεηδηά ελψ ζπλεξγάδνληαη, γηα λα θαηαλννχλ θαη λα ιχλνπλ πεξίπινθα ξεαιηζηηθά πξνβιήκαηα. II.C.5. Γνκνχλ νκαδηθά ζρέδηα θαη δξαζηεξηφηεηεο κέζα ζηελ ηάμε έηζη ψζηε ηα εξγαιεία θαη νη ζπγθεθξηκέλεο ζεκαηηθέο εθαξκνγέο λα ππνζηεξίμνπλ ηνπο καζεηέο ζηελ εθινγίθεπζε, ηε ζπδήηεζε γηα απηά θαη ηε ρξήζε ηνπ πεξηερνκέλνπ κε έλλνηεο θιεηδηά θαη δηαδηθαζίεο, ελψ ζπλεξγάδνληαη γηα λα ιχζνπλ πεξίπινθα πξνβιήκαηα. II.C.6. Δθαξκφδνπλ ζπλεξγαηηθά πξνγξάκκαηα βαζηζκέλα ζε κέζνδν project θαη δξαζηεξηφηεηεο ηεο ηάμεο, ελψ παξέρνπλ θαζνδήγεζε ζηνπο καζεηέο γηα ηελ επηηπρή νινθιήξσζε ησλ πξνγξακκάησλ ηνπο θαη ηε βαζηά θαηαλφεζε ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ. Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: II.D.1. Αμηνπνηνχλ δηάθνξα αλνηρηά/θιεηζηά ινγηζκηθά παθέηα θαηάιιεια γηα ηελ ζεκαηηθή ηνπο πεξηνρή, φπσο νη αλαπαξαζηάζεηο, ε αλάιπζε ζηνηρείσλ, ην παηρλίδη ξφισλ κε πξνζνκνηψζεηο θαη νη online πιεξνθνξίεο. II.D.2. Αμηνινγνχλ ηελ αθξίβεηα θαη ηελ ρξεζηκφηεηα ησλ πεγψλ ηνπ Γηαδηθηχνπ ζηελ ππνζηήξημε ηεο κάζεζεο πνπ βαζίδεηαη ζηε κέζνδν project. II.D.3. Υξεζηκνπνηνχλ έλα πεξηβάιινλ ζρεδίαζεο ή θαηάιιεια εξγαιεία γηα λα ζρεδηάδνπλ online εθπαηδεπηηθφ πιηθφ (ςεθηαθφ πεξηερφκελν). πξνζδηνξίζνπλ ηξφπνπο πξνζηαζίαο ησλ νηθνινγηθψλ ζπζηεκάησλ, ρξεζηκνπνηψληαο ινγηζκηθά παξνπζίαζεο. πκπεξηιάβεηε ζπλεξγαζίεο θαη online δηαιφγνπο κε εηδηθνχο ζε απηά ηα ζέκαηα. πδεηήζηε ραξαθηεξηζηηθά ξεαιηζηηθψλ πξνβιεκάησλ πνπ ελζσκαηψλνπλ βαζηθέο έλλνηεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ παξαδείγκαηα, φπσο π.ρ. ηελ αλάγθε λα βειηηψζνπλ ηελ γεσξγηθή παξαγσγή ή ηελ πψιεζε ελφο πξντφληνο. Αλαιχζηε online εθπαηδεπηηθφ πιηθφ γηα λα πξνζδηνξίζεηε ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά, ηα νπνία ππνζηεξίδνπλ ηε βαζηά θαηαλφεζε. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δνπιέςνπλ ζε νκάδεο γηα λα δεκηνπξγήζνπλ κηα online κνλάδα, ε νπνία ππνζηεξίδεη ηελ θαηαλφεζε ησλ βαζηθψλ ελλνηψλ θαη ηελ αλάπηπμε ησλ ζρεηηθψλ ηθαλνηήησλ ζηε ζεκαηηθή πεξηνρή. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ εκπιέθνπλ ην καζεηή ζηε δηδαζθαιία κε ηε κέζνδν project. Δμεηάζηε παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ φπσο γηα παξάδεηγκα, ε ρξήζε ησλ θπζηθψλ ελλνηψλ ζην λα ελδπλακψζνπλ ηα ζπίηηα θαηά ησλ ζεηζκψλ ή ηε ρξήζε ησλ θιαζκάησλ γηα λα δεκηνπξγήζνπλ ίζε θαηαλνκή πεγψλ. πδεηήζηε ραξαθηεξηζηηθά δξαζηεξηνηήησλ νη νπνίεο εκπιέθνπλ αλνηρηά ςεθηαθά εξγαιεία θαη εθαξκνγέο γηα λα εκπιέμνπλ ηνλ καζεηή ζηελ κάζεζε κε ηε κέζνδν project, λα εμεηάδνπλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ, εξγαιείσλ θαη εθαξκνγψλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα επηδείμνπλ εθαξκνγέο ζηελ ζεκαηηθή ηνπο πεξηνρή. πδεηήζηε ην ξφιν ησλ δαζθάισλ θαη ησλ ζηξαηεγηθψλ πνπ ρξεζηκνπνηνχλ θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πινπνίεζήο ελφο πξνγξάκκαηνο πνπ βαζίδεηαη ζηε ζπλεξγαζία κε ηε κέζνδν project. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα επηδείμνπλ ηελ ρξήζε ζηξαηεγηθψλ θαη ςεθηαθψλ πεγψλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ απηή ηελ εθαξκνγή. Καηαδείμηε ηε ρξήζε πνηθίισλ παθέησλ ινγηζκηθνχ ζηε ζπγθεθξηκέλε γλσζηηθή πεξηνρή, βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εμεξεπλήζνπλ θαη λα επηδείμνπλ απηά ηα παθέηα. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ςάμνπλ ζην Γηαδίθηπν θαη ζε ζεκαηηθνχο θαηαιφγνπο γηα λα βξνπλ θαηάιιεια ινγηζκηθά, γηα κάζεζε βαζηζκέλε ζηελ κέζνδν project. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαπηχμνπλ θξηηήξηα αμηνιφγεζεο θαη νδεγίεο θαη λα δηθαηνινγήζνπλ ηηο επηινγέο ηνπο, νη νπνίεο ζα βαζίδνληαη ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηα γηα ηνλ πξννξηδφκελν ζθνπφ. Γείμηε ηε ρξήζε ελφο εγθεθξηκέλνπ πεξηβάιινληνο ζρεδίαζεο ή εξγαιείσλ. Οξίζηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζε νκάδεο γηα λα ζρεδηάζνπλ έλα online κάζεκα. II.D.4. Υξεζηκνπνηήζνπλ έλα δίθηπν θαη έλα Δπηδείμηε ηε ρξήζε δηθηπαθνχ ινγηζκηθνχ πνπ

94 θαηάιιειν ινγηζκηθφ δηαρείξηζεο, γηα λα παξαθνινπζνχλ θαη λα αμηνινγνχλ ηελ πξφνδν δηαθφξσλ εξγαζηψλ ησλ καζεηψλ. επηηξέπεη ζην δάζθαιν λα δηαρεηξηζηεί, λα ειέγμεη θαη λα αμηνινγήζεη ηελ εξγαζία ησλ καζεηψλ ηνπ. II.E. Οπγάνωζη και Διοίκηζη II.F.Επαγγελμαηι κή Ανάπηςξη Δαζκάλων II.D.5. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα επηθνηλσλνχλ θαη λα ζπλεξγάδνληαη κε ηνπο καζεηέο, ηνπο ζπλαδέιθνπο, ηνπο γνλείο θαη ηελ επξχηεξή θνηλφηεηα πξνθεηκέλνπ λα βνεζεζεί ε κάζεζε. II.D.6. Υξεζηκνπνηνχλ ην Γηαδίθηπν γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηε ζπλεξγαζία ησλ καζεηψλ κέζα θαη έμσ απφ ηε ζρνιηθή ηάμε. II.D.7. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο κεραλέο αλαδήηεζεο, online βάζεηο δεδνκέλσλ θαη ηελ ειεθηξνληθή αιιεινγξαθία, γηα λα βξίζθνπλ άηνκα θαη πεγέο γηα ζπλεξγαηηθά πξνγξάκκαηα. πδεηήζηε γηα ηε ρξήζε ηεο online επηθνηλσλίαο θαη γηα ηα ζπλεξγαηηθά πεξηβάιινληα ζηελ ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. ηε θάζε απηή, βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ έλα δηάινγν, λα κνηξαζηνχλ εθηππψζεηο, λα επηδείμνπλ παξαδείγκαηα απφ ηηο online επηθνηλσλίεο ηνπο. πδεηήζηε γηα ηε ρξήζε ηεο online επηθνηλσλίαο θαη γηα ηα ζπλεξγαηηθά πεξηβάιινληα ζηελ ππνζηήξημε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. ηε θάζε απηή, βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ έλα δηάινγν, λα κνηξαζηνχλ εθηππψζεηο, λα επηδείμνπλ παξαδείγκαηα απφ ηηο online επηθνηλσλίεο ηνπο. πδεηήζηε ηελ ρξήζε ησλ κεραλψλ αλαδήηεζεο, ησλ βάζεσλ δεδνκέλσλ, ηνπ ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, γηα ηελ εχξεζε αηφκσλ θαη πεγψλ γηα ζπλεξγαηηθέο εξγαζίεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δηεμάγνπλ έξεπλεο ζρεηηθέο κε εξγαζίεο ηεο ηάμεο ηνπο. Γηεμάγεηε έλα online ζπλεξγαηηθφ πξφγξακκα. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εθθξάζνπλ ηηο εκπεηξίεο ηνπο, λα ηηο κνηξαζηνχλ κε ηνπο άιινπο θαη λα ζπδεηήζνπλ γηα φια απηά. Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: Δμεηάζηε θαη ζπδεηήζεηε δηαθνξεηηθέο II.E.1. Σνπνζεηνχλ θαη νξγαλψλνπλ ηνπο δηεπζεηήζεηο ησλ ειεθηξνληθψλ ππνινγηζηψλ ππνινγηζηέο θαη ηηο άιιεο ςεθηαθέο πεγέο κέζα θαη άιισλ ςεθηαθψλ πεγψλ κέζα ζηελ ηάμε, ζηελ ηάμε, έηζη ψζηε λα ππνζηεξίδεηαη θαη λα έηζη ψζηε λα ππνζηεξίδνπλ ηελ ζπκκεηνρή θαη εληζρχεηαη ε καζεζηαθή δξαζηεξηφηεηα θαη ε ηελ αιιειεπίδξαζε ησλ καζεηψλ. Βάιηε ηνπο θνηλσληθή αιιειεπίδξαζε. ζπκκεηέρνληεο λα ζρεδηάζνπλ δηεπζεηήζεηο κε ηα δεδνκέλα ηεο ηάμεο ηνπο θαη λα ζπδεηήζνπλ ηελ ινγηθή ηνπ ζρεδηαζκνχ ηνπο. II.E.2. Γηαρεηξίδνληαη βαζηζκέλεο ζε project based δξαζηεξηφηεηεο κάζεζεο ζε έλα ηερλνινγηθά εληζρπκέλν πεξηβάιινλ. πδεηήζηε ηξφπνπο δηαρείξηζεο γηα ηηο δξαζηεξηφηεηεο ηεο ηάμεο θαηά ηε δηάξθεηα ελφο project. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ζπδεηήζνπλ ηα ζρέδηα ησλ νκάδσλ ηνπο απφ ηελ άπνςε ηεο δηαρείξηζεο ηάμεο, κε εζηίαζε ζηα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ησλ δηάθνξσλ δηακνξθψζεσλ. Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: πδεηήζηε ηηο δηάθνξεο online πεγέο II.F.1. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα έρνπλ πξφζβαζε ζε πφξνπο θαη γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηηο πιεξνθνξηψλ θαη άιινπο πφξνπο πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ δξαζηεξηφηεηέο ηνπο θαη ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο επαγγεικαηηθή αλάπηπμε. Βάιηε ηνπο αλάπηπμε. ζπκκεηέρνληεο λα θάλνπλ online αλαδεηήζεηο πιηθψλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο επαγγεικαηηθήο ηνπο αλάπηπμεο. Βάιηε ηνπο λα κνηξαζηνχλ θαη λα ζπδεηήζνπλ ηα απνηειέζκαηα απηψλ ησλ αλαδεηήζεσλ. II.F.2. Υξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα έρνπλ πξφζβαζε ζε «εηδηθνχο» θαη ζε καζεηηθέο θνηλφηεηεο, γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπο θαη ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε. πδεηήζηε ηηο δηάθνξεο online ηνπνζεζίεο «εηδηθψλ» θαη θνηλνηήησλ νη νπνίεο κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο. Οδεγείζηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο ζε online επηθνηλσλία κε εηδηθνχο θαη θνηλφηεηεο πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμή ηνπο θαη ζηε ζπλέρεηα ζπγθξίλεηε θαη ζπδεηήζηε ηα απνηειέζκαηα απηψλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ. II.F.3. Κάλνπλ ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ αλαδήηεζε, πδεηήζηε ηε ζεκαζία ηεο αλάπηπμεο

95 δηαρείξηζε, αλάιπζε, ελζσκάησζε θαη αμηνιφγεζε πιεξνθνξηψλ πνπ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε. δηνηθεηηθψλ γλσζηηθψλ δεμηνηήησλ, πνπ αθνξνχλ ηελ αλάιπζε ησλ δηθηπαθψλ πφξσλ, ηελ ελζσκάησζή ηνπο ζηελ πξάμε θαη ηελ αμηνιφγεζε ηεο πνηφηεηάο ηνπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα πεξηγξάςνπλ, λα ζπδεηήζνπλ θαη λα θαηαδείμνπλ παξαδείγκαηα ησλ πξαθηηθψλ ηνπο Αλαιπηηθό Πξόγξακκα πνπδώλ Μνληέινπ ICT-CST, γηα ηελ Πξνζέγγηζε ηεο «Γεκηνπξγίαο Γλώζεο» Πολιηική & Όπαμα Ο πνιηηηθφο ζηφρνο απηήο ηεο πξνζέγγηζεο είλαη λα απμεζεί ε παξαγσγηθφηεηα, κε ηε δεκηνπξγία ελφο εξγαηηθνχ δπλακηθνχ πνπ ζα ζπκκεηέρεη ελεξγά θαη ζα σθειείηαη απφ ηε δεκηνπξγία γλψζεο θαη ηελ θαηλνηνκία. Σηόσοι Παπαδείγμαηα Μεθόδων ΙΙI.A. Πολιηική Οι δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: πδεηήζηε ηηο πξνζέζεηο ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ θαη ησλ ηξφπσλ εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο III.B. Ππόγπαμμα ζποςδών & Αξιολόγηζη III.A.1. ρεδηάδνπλ, εθαξκφδνπλ θαη ηξνπνπνηνχλ πξνγξάκκαηα εθπαηδεπηηθήο κεηαξξχζκηζεο ζρνιηθνχ επηπέδνπ, πνπ εθαξκφδνπλ ηα βαζηθά ζηνηρεία ησλ εζληθψλ πνιηηηθψλ. III.B.1. Αλαγλσξίδνπλ θαη ζπδεηνχλ ην πψο νη καζεηέο καζαίλνπλ θαη επηδεηθλχνπλ ζχλζεηεο γλσζηηθέο δεμηφηεηεο, φπσο δηαρείξηζε πιεξνθνξηψλ, επίιπζε πξνβιεκάησλ, ζπλεξγαζία θαη θξηηηθή ζθέςε. III.B.2. Βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα απνθηήζνπλ ηθαλφηεηεο αλαδήηεζεο, δηαρείξηζεο, αλάιπζεο, ελζσκάησζεο θαη αμηνιφγεζεο πιεξνθνξηψλ. III.B.3. ρεδηάδνπλ δξαζηεξηφηεηεο, νη νπνίεο ελζσκαηψλνπλ κηα γθάκα απφ εξγαιεία Σ.Π.Δ. θαη ζπζθεπέο γηα λα βνεζήζνπλ ηνπο καζεηέο λα απνθηήζνπλ δεμηφηεηεο αηηηνιφγεζεο, ζρεδίαζεο, ζηνραζηηθήο κάζεζεο, «θηηζίκαηνο» γλψζεο θαη επηθνηλσλίαο. III.B.4. Βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα ρξεζηκνπνηνχλ ηηο Σ.Π.Δ. γηα λα αλαπηχμνπλ επηθνηλσληαθέο θαη ζπλεξγαηηθέο δεμηφηεηεο. πνπ ζα κπνξνχζαλ λα εθαξκνζηνχλ ζηα πξνγξάκκαηα ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εξγαζηνχλ ζε νκάδεο γηα λα ζρεδηάζνπλ έλα πξφγξακκα ζρνιηθνχ επηπέδνπ, πνπ ζα εθάξκνδε έλα ζπζηαηηθφ ηεο εζληθήο κεηαξξπζκηζηηθήο πνιηηηθήο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εθαξκφζνπλ κηα αξρηθή θάζε απηνχ ηνπ πξνγξάκκαηνο, λα αμηνινγήζνπλ ηελ πξφνδν, λα κνηξαζηνχλ ηηο ακθηζβεηήζεηο θαη λα βξνπλ ηηο ζηξαηεγηθέο κε ηηο νπνίεο ζα ηηο μεπεξάζνπλ. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά απφ ηηο δηαδηθαζίεο ζχλζεησλ γλσζηηθψλ ζθέςεσλ θαη ηνλ ηξφπν πνπ ηηο απνθηνχλ θαη ηηο θαηαδεηθλχνπλ νη καζεηέο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα πξνζδηνξίζνπλ ηε ρξήζε απηψλ ησλ δεμηνηήησλ ζηελ εξγαζία ηνπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ελζσκαηψζνπλ ηελ απφθηεζε θαη ηελ επίδεημε κηαο ή πεξηζζνηέξσλ απφ απηέο ηηο δεμηφηεηεο ζε έλα ζρέδην καζήκαηνο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα απεηθνλίζνπλ ηελ εθαξκνγή ηνπ ζρεδηαζκνχ ελφο καζήκαηνο θαη λα πξνζθέξνπλ πξνηάζεηο βειηίσζεο. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο απνηειεζκαηηθήο αλαδήηεζεο πιεξνθνξηψλ θαη ηηο δηαρεηξηζηηθέο δεμηφηεηεο, θαζψο θαη ην πσο νη δξαζηεξηφηεηεο κε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ ηελ αλάπηπμε απηψλ ησλ δεμηνηήησλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα παξαγάγνπλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο αηηηνιφγεζεο, ηνπ ζρεδηαζκνχ, ησλ δεμηνηήησλ νηθνδφκεζεο γλψζεο θαη ην πψο νη βαζηζκέλεο ζηελ ηερλνινγία δξαζηεξηφηεηεο κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ απηέο ηηο δεμηφηεηεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα παξάγνπλ θαη λα κνηξαζηνχλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο επηθνηλσλίαο θαη ηηο ζπλεξγαηηθέο δεμηφηεηεο θαζψο θαη ην πψο νη βαζηζκέλεο ζηελ ηερλνινγία δξαζηεξηφηεηεο, κπνξνχλ λα ππνζηεξίμνπλ απηέο ηηο δεμηφηεηεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα παξαγάγνπλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ

96 III.C. Παιδαγωγική III.D. Τ.Π.Ε. III.B.5. Βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα αλαπηχζζνπλ απφ θνηλνχ γλψζεηο θαη πξαθηηθέο βαζηζκέλεο ζε ξνπκπξίθεο θαη λα ηηο εθαξκφδνπλ ζηελ θαηαλφεζε ηνπ βαζηθνχ ηνπο ζέκαηνο. Υξεζηκνπνηνχλ απηέο ηηο αμηνινγήζεηο γηα λα βειηηψλνπλ ηηο δεκηνπξγίεο ηνπο θαη ηε κάζεζή ηνπο. Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη να: III.C.1. Γηακνξθψλνπλ κε ζαθήλεηα ην δηθφ ηνπο ζπιινγηζκφ, βξίζθνπλ ιχζεηο ζε πξνβιήκαηα θαη δεκηνπξγνχλ γλψζε ελψ δηδάζθνπλ ηνπο καζεηέο. III.C.2. ρεδηάδνπλ online πιηθά θαη δξαζηεξηφηεηεο ηα νπνία εκπιέθνπλ ηνπο καζεηέο ζηε ζπλεξγαηηθή επίιπζε πξνβιεκάησλ, ηελ έξεπλα ή ηελ θαιιηηερληθή δεκηνπξγία. III.C.3. Βνεζνχλ ηνπο καζεηέο ζηε ζρεδίαζε πιάλνπ κειέηεο θαη δξαζηεξηνηήησλ θαη ηνπο θάλνπλ λα ζπκκεηέρνπλ ζε ζπλεξγαηηθή επίιπζε πξνβιεκάησλ. III.C.4. Βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα ελζσκαηψζνπλ πνιπκεζηθέο εθαξκνγέο, δηαδηθηπαθφ πεξηερφκελν θαη ηερλνινγίεο ζρεδίαζεο ζηηο εξγαζίεο ηνπο, κε ηξφπνπο πνπ ππνζηεξίδνπλ ηελ παξαγσγή γλψζεο θαη ηελ επηθνηλσλία κε άιινπο. III.C.5. Βνεζνχλ ηνπο καζεηέο λα ζηνράδνληαη πάλσ ζην πεξηερφκελν ηεο κάζεζήο ηνπο. Οι δάζκαλοι ππέπει να είναι ζε θέζη να: III.D.1. Να πεξηγξάθνπλ ηε ιεηηνπξγία θαη ην ζθνπφ ησλ δηάθνξσλ εξγαιείσλ θαη πφξσλ ησλ Σ.Π.Δ. (πνιπκέζα, εξγαιεία εγγξαθήο θαη παξαγσγήο, δξαζηεξηνηήησλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα θηηάμνπλ απνηειεζκαηηθέο ζπλεξγαηηθέο επηθνηλσλίεο κέζσ ηεο ζπκκεηνρήο ηνπο ζε εηθνληθέο θνηλφηεηεο κάζεζεο. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά απηφαμηνιφγεζεο -θαη απφ νκάδα- ηε γλψζε θαη ηηο επηδφζεηο πνπ βαζίδνληαη ζε ξνπκπξίθεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα αμηνινγήζνπλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαπηχμνπλ ξνπκπξίθεο, βάζεη γλψζεο θαη απφδνζεο, νη νπνίεο απμάλνπλ ηελ πξννπηηθή, επεθηείλνπλ θαη δηεπξχλνπλ ηε κάζεζε ησλ βαζηθψλ ζεκαηηθψλ θαη δεμηνηήησλ Σ.Π.Δ.. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δνκήζνπλ πάλσ ζηε ζπδήηεζε ησλ δηθψλ ηνπο γλσζηηθψλ δεμηνηήησλ, λα εμσηεξηθεχζνπλ θαη λα δείμνπλ αλνηθηά ηελ ρξήζε απηψλ ησλ δεμηνηήησλ γηα λα ιχζνπλ πξνβιήκαηα ζηελ ζεκαηηθή ηνπο πεξηνρή. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα κνηξαζηνχλ ζηξαηεγηθέο θαη δηαδηθαζίεο γηα λα ιχζνπλ πξνβιήκαηα θαη λα δεκηνπξγήζνπλ λέα γλψζε κε ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ online καζεζηαθψλ αληηθεηκέλσλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηνπο καζεηέο ζην ζρεδηαζκφ θαη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηνπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εξγαζηνχλ ζε νκάδεο γηα λα παξαγάγνπλ θαη λα αμηνινγνχλ ηα online καζεζηαθά αληηθείκελα. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ πξφηππα online ζπλεξγαηηθήο επίιπζεο πξνβιεκάησλ, έξεπλαο ή θαιιηηερληθήο δεκηνπξγίαο ζε κηα επαγγεικαηηθή θνηλφηεηα κάζεζεο. πδεηήζηε ραξαθηεξηζηηθά εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ, νη νπνίεο ππνζηεξίδνπλ ηνπο καζεηέο ζηε δεκηνπξγία θαη ζρεδηαζκφ ησλ δηθψλ ηνπο καζεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δεκηνπξγήζνπλ θαη λα επηδείμνπλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ. πδεηήζηε ραξαθηεξηζηηθά εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηνπο ζπνπδαζηέο ζηε ρξήζε δηάθνξσλ ηερλνινγηψλ ζηηο δξαζηεξηφηεηέο ηνπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ζρεδηάζνπλ παξαδείγκαηα ηέηνησλ δξαζηεξηνηήησλ, λα δείμνπλ παξαδείγκαηα παξαγσγήο πνιπκεζηθψλ εθαξκνγψλ, πεξηερνκέλνπ Ηζηνχ θαη ηερλνινγίεο ζρεδίαζεο, γηα λα ππνζηεξίμνπλ καζεηηθέο δεκηνπξγίεο κέζα ζε online επαγγεικαηηθέο θνηλφηεηεο κάζεζεο. πδεηήζηε ηα ραξαθηεξηζηηθά δξαζηεξηνηήησλ πνπ ππνζηεξίδνπλ ηε ζηνραζηηθή κάζεζε ησλ ζπνπδαζηψλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα παξαγάγνπλ παξαδείγκαηα, λα κνηξαζηνχλ ηηο ζθέςεηο ηνπο θαη λα αμηνινγήζνπλ άιιεο εξγαζίεο κέζα ζε κηα επαγγεικαηηθή θνηλφηεηα κάζεζεο. Δπηδείμηε κηα πνηθηιία παθέησλ ινγηζκηθνχ θαη ςεθηαθψλ πφξσλ θαη πεξηγξάςηε πψο απηά ππνζηεξίδνπλ θαη πξνσζνχλ ηελ θαηλνηνκία θαη ηε γλψζε ησλ ζπνπδαζηψλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαιχζνπλ

97 εξγαιεία ζρεδίαζεο, ινγηζκηθά δεκνζηεχζεσλ, εξγαιεία ζρεδίαζεο ηζηνζειίδσλ) θαη λα ηα ρξεζηκνπνηνχλ γηα λα ππνζηεξίδνπλ ηελ θαηλνηνκία ησλ καζεηψλ ηνπο θαη ηε δεκηνπξγία γλψζεο. ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα ηεο ρξήζεο απηψλ ησλ πφξσλ ζηε ζεκαηηθή πεξηνρή ηνπο θαη πεξηγξάςηε πψο ππνζηεξίδνπλ ηελ θαηλνηνκία θαη ηελ δεκηνπξγία γλψζεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ρξεζηκνπνηήζνπλ θαη λα αμηνινγήζνπλ απηά ηα εξγαιεία ζε κηα εξγαζία πνπ ζρεδηάδνπλ. III.E. Οπγάνωζη και Διοίκηζη III.F. Επαγγελμαηική Ανάπηςξη Δαζκάλων III.D.2. Πεξηγξάθνπλ ηε ιεηηνπξγία θαη ην ζθνπφ ησλ εηθνληθψλ πεξηβαιιφλησλ θαη ησλ πεξηβαιιφλησλ νηθνδφκεζεο γλψζεο θαη ηα ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηε γλψζε θαη ηελ θαηαλφεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ θαη ηελ αλάπηπμε online θαη face to face θνηλνηήησλ κάζεζεο. III.D.3. Πεξηγξάθνπλ ηε ιεηηνπξγία θαη ην ζθνπφ ησλ εξγαιείσλ ζρεδηαζκνχ θαη θξηηηθήο ζθέςεο θαη ηα ρξεζηκνπνηνχλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηε δεκηνπξγία θαη ην ζρεδηαζκφ δηθψλ ηνπο καζεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη ηε ζπλερή ζηνραζηηθή ζθέςε θαη κάζεζε. Οι Δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: III.E.1. Γηαδξακαηίδνπλ ξφιν εγέηε ζηε δεκηνπξγία ελφο νξάκαηνο γηα ην ζρνιείν ηνπο, ζε ζρέζε κε ηελ ελζσκάησζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηα αλαιπηηθά πξνγξάκκαηα θαη ζηηο ζρνιηθέο ηάμεηο. III.E.2. Γηαδξακαηίδνπλ έλαλ ξφιν εγέηε ζηελ ππνζηήξημε ηεο θαηλνηνκίαο ζην ζρνιείν ηνπο θαη ηε ζπλερή κάζεζε κεηαμχ ησλ ζπλαδέιθσλ ηνπο. Δπηδείμηε κηα πνηθηιία απφ εηθνληθά πεξηβάιινληα νηθνδφκεζεο γλψζεο θαη πεξηγξάςηε πψο απηά ππνζηεξίδνπλ ηηο θνηλφηεηεο κάζεζεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαιχζνπλ ζπγθεθξηκέλα παξάδεηγκα ρξήζεο απηψλ ησλ πεγψλ ζε κηα ζεκαηηθή πεξηνρή θαη πεξηγξάςηε πψο απηά ππνζηεξίδνπλ ηηο θνηλφηεηεο κάζεζεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα επηδείμνπλ ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα απηψλ ησλ εξγαιείσλ ζε κηα εξγαζία πνπ ζρεδίαζαλ. Δπηδείμηε πνηθίια εξγαιεία πξνγξακκαηηζκνχ θαη θξηηηθήο ζθέςεο θαη πεξηγξάςηε πψο απηά ππνζηεξίδνπλ ηε δεκηνπξγία θαη ηνλ πξνγξακκαηηζκφ ησλ καζεηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα αλαιχζνπλ ζπγθεθξηκέλα παξαδείγκαηα ρξήζεο απηψλ ησλ πφξσλ ζηε ζεκαηηθή πεξηνρή ηνπο θαη λα πεξηγξάςνπλ πψο ππνζηεξίδεηαη ε αλάπηπμε ηεο απηνξξπζκηδφκελεο κάζεζεο. Αμηνινγήζηε απηά ηα εξγαιεία ζε κηα εξγαζία πνπ ζρεδηάδνπλ νη καζεηέο. πδεηήζηε ηνπο δηάθνξνπο ηχπνπο πξνηχπσλ ζρνιείσλ πνπ ελζσκαηψλνπλ ηηο Σ.Π.Δ. ζην πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη ζηελ ηάμε γηα ηε βειηίσζε ηεο κάζεζεο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ζρεδηάζνπλ θαη λα κνηξαζηνχλ ζρέδηα δξάζεο κε ηα νπνία ζα έρνπλ ηελ εγεζία δνπιεχνληαο κε ζπλαδέιθνπο ηνπο, γηα λα δεκηνπξγήζνπλ έλα ηέηνην πξφηππν γηα ην ζρνιείν ηνπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα εθαξκφζνπλ ηελ αξρηθή θάζε απηνχ ηνπ πξνγξάκκαηνο, λα αμηνινγήζνπλ ηελ πξφνδν θαη λα κνηξαζηνχλ ηηο πξνθιήζεηο θαη λα εθαξκφζνπλ ζηξαηεγηθέο γηα ηελ ππεξλίθεζε ησλ δπζθνιηψλ. πδεηήζηε ηνπο ηχπνπο ππνζηήξημεο πνπ απαηηνχληαη θαηά ηε δηδαζθαιία εθπαηδεπηηθψλ, ψζηε απηνί λα ζπκκεηέρνπλ θαη λα ζηεξίδνπλ ηελ θαηλνηνκία ζηα ζρνιεία ηνπο. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ζρεδηάζνπλ θαη λα κνηξαζηνχλ ζρέδηα δξάζεο ζηα νπνία ε εξγαζία κε ηνπο αλσηέξνπο ηνπο θαη ηνπο ζπλαδέιθνπο ηνπο ζα δεκηνπξγήζεη έλα ππνζηεξηθηηθφ πεξηβάιινλ γηα ηελ θαηλνηνκία. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα ζθεθηνχλ ζηξαηεγηθέο κε ηηο νπνίεο ζα εκπιαθνχλ νη ηερλνινγηθνί πφξνη ζηα ζρνιεία ηνπο. Οι Δάζκαλοι θα ππέπει να είναι ζε θέζη να: πδεηήζηε επαγγεικαηηθέο πξαθηηθέο πνπ III.F.1. Αμηνινγνχλ ζπλερψο ηηο επαγγεικαηηθέο πξαθηηθέο ηνπο γηα λα αθνινπζνχλ ηελ ηξέρνπζα θαηλνηνκία θαη λα βειηηψλνπλ ηηο κεζφδνπο δηδαζθαιίαο. III.F.2. Υξεζηκνπνηνχλ πφξνπο ησλ Σ.Π.Δ. γηα λα ζπκκεηέρνπλ ζε επαγγεικαηηθέο θνηλφηεηεο κάζεζεο θαη λα κνηξάδνληαη θαη λα ζπδεηνχλ ηηο θαιχηεξεο πξαθηηθέο δηδαζθαιίαο. ππνζηεξίδνπλ ηελ ηξέρνπζα θαηλνηνκία θαη ηε βειηίσζε. Βάιηε ηνπο ζπκκεηέρνληεο λα δψζνπλ παξαδείγκαηα θαη λα ηα θαηαδείμνπλ κέζα απφ ηελ εκπεηξία ηνπο. πδεηήζηε πψο νη πφξνη ησλ Σ.Π.Δ. κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ ηξέρνπζα θαηλνηνκία θαη ηε βειηίσζε κέζσ ησλ επαγγεικαηηθψλ θνηλνηήησλ κάζεζεο

98 3.7 Οδεγίεο εθαξκνγήο ηνπ Μνληέινπ από θνξείο εθπαηδεπηηθνύ ζρεδηαζκνύ Ζ πξφζεζε ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO είλαη λα εθνδηάζεη ηνπο ζρεδηαζηέο πξνγξακκάησλ επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθψλ, κε έλα Πξφηππν ην νπνίν κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα αλαπηχμνπλ ή λα αλαζεσξήζνπλ ηα δηθά ηνπο επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα. Οη θνξείο πνπ ελδηαθέξνληαη γηα ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζην Μνληέιν ICT-CST, δχλαηαη λα έρνπλ έλα κηθξφ πνζνζηφ επειημίαο, ζηελ εθαξκνγή ηνπ. Δληνχηνηο, ν ηξφπνο κε ηνλ νπνίν απηή ε επειημία ρξεζηκνπνηείηαη, ππφθεηηαη ζε έιεγρν απφ ην εγθξηηηθφ ζπκβνχιην ηεο UNESCO. Γειαδή νη ελδηαθεξφκελνη θαινχληαη λα πεξηγξάςνπλ θαη λα δηθαηνινγήζνπλ ηε ζεηξά ησλ καζεκάησλ πνπ έρνπλ ζρεδηάζεη, ζε ζρέζε κε ην Μνληέιν θαη ηε ινγηθή ηνπ πξνγξάκκαηνο, ηα νπνία θαηφπηλ ζα εγθξηζνχλ απφ ην εγθξηηηθφ ζπκβνχιην ηεο UNESCO 1. Οη ελδηαθεξφκελνη θνξείο πξέπεη λα παξνπζηάζνπλ ζην Δγθξηηηθφ πκβνχιην κηα ιεπηνκεξή πεξηγξαθή ηεο δνκήο κηαο ζεηξάο καζεκάησλ θαη εθπαηδεπηηθψλ ζπζηαηηθψλ πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ ζην Πξφγξακκα Δπηκφξθσζεο. Ζ πξφηαζε απηή ζα πξέπεη λα πξνζδηνξίδεη πνηεο ελφηεηεο θαη πξφηππα αληηζηνηρνχλ ζε θάζε ζπζηαηηθφ ηεο θαηάξηηζεο θαη λα πεξηγξάθεη ηνλ ηξφπν πνπ νη ζπγθεθξηκέλεο κέζνδνη έρνπλ ζρεδηαζηεί έηζη ψζηε λα νινθιεξσζνχλ ηα πξφηππα. Ο πξνκεζεπηήο πξέπεη επίζεο λα δηεπθξηλίζεη φιεο ηηο πξνυπνζέζεηο πνπ αθνξνχλ απηά ηα ζπζηαηηθά. Ζ πξφζεζε είλαη φρη κφλν λα παξνπζηαζηεί ζην Δγθξηηηθφ πκβνχιην ε ινγηθή ηεο πξφηαζήο ηνπ αιιά επηπιένλ λα παξάζρεη ζηα αξκφδηα Τπνπξγεία εθείλεο ηηο πιεξνθνξίεο πνπ απαηηνχληαη, ψζηε λα ραξηνγξαθεζνχλ νη πξνζθνξέο ηνπ θνξέα επάλσ ζηνπο δηθνχο ηνπο εζληθνχο ζηφρνπο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο θαη λα ζπγθεληξσζεί έλα ζχλνιν ζπκπιεξσκαηηθψλ πξνζθνξψλ πνπ νινθιεξψλνπλ απηνχο ηνπο ζηφρνπο. Σν Μνληέιν ICT-CST πξννξίδεηαη λα ρξεζηκνπνηεζεί θαη κε κηα κνξθή ππνδηαηξέζεσλ. Γειαδή νη θνξείο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο δελ αλακέλεηαη λα εμεηάζνπλ ζπλνιηθά φιεο ηηο ελφηεηεο θαη ηθαλφηεηεο γηα ηα δηθά ηνπο πξνγξάκκαηα ζπνπδψλ θαη καζήκαηα. Μπνξνχλ λα ζρεδηάζνπλ πξνηάζεηο γηα έγθξηζε, πνπ εμεηάδνπλ κφλν νξηζκέλεο θάζεηο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο, νξηζκέλα ζπζηαηηθά ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζπζηήκαηνο ή κηα απφ ηηο ηδηαίηεξεο εθπαηδεπηηθέο πξνζεγγίζεηο. Απνηεινχκελεο απφ ελφηεηεο, εληνχηνηο, νη πξνηάζεηο πξέπεη λα είλαη ζχκθσλεο κε ηνπο γεληθνχο ζηφρνπο θαη ηε ινγηθή ηνπ Μνληέινπ. Γειαδή δελ ζα εγθξηζνχλ πξνηάζεηο πνπ επηιέγνπλ κφλν έλαλ κηθξφ αξηζκφ απνζπλδεκέλσλ ηθαλνηήησλ. Ο θνξέαο πξέπεη λα πεξηγξάςεη ηε ινγηθή γηα ηηο ελφηεηεο πνπ έρεη επηιέμεη. Οη απνδεθηέο 1 United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (2008). ICT Competency Standards for Teachers: Implementation Guidelines

99 ινγηθέο πεξηιακβάλνπλ έλα δηαθξηηηθφ "εχξνο", ζην νπνίν έλαο θνξέαο εμεηάδεη φια ηα ζπζηαηηθά (πνιηηηθή, πξφγξακκα ζπνπδψλ, παηδαγσγηθή, νξγάλσζε θαη δηνίθεζε, Σ.Π.Δ., επαγγεικαηηθή αλάπηπμε) γηα κηα ηδηαίηεξε πξνζέγγηζε (ζηνηρεηψδεο ηερλνινγηθφο αιθαβεηηζκφο, εκβάζπλζε γλψζεο, δεκηνπξγία γλψζεο), κηα δηαθξηηηθφηεηα "βάζνπο" ζηελ νπνία ηνπιάρηζηνλ έλα ζπζηαηηθφ αλαπηχζζεηαη ζηηο πξνζεγγίζεηο, θαη κηα δηαθξηηηθφηεηα "ξφινπ", ζηηο νπνίεο νη ζπγθεληξσκέλεο ελφηεηεο πξνζαξκφδνληαη γηα έλα εμεηδηθεπκέλν εθπαηδεπηηθφ αθξναηήξην, φπσο νη ζπληνληζηέο ηερλνινγηθψλ ζεκάησλ, νη ζπληνληζηέο πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ ή νη πξντζηάκελνη εθπαίδεπζεο. Ζ θαηάξηηζε απέλαληη ή κέζα ζηηο πξνζεγγίζεηο θαη ηα ζπζηαηηθά ηνπο, πξέπεη λα έρεη σο ζθνπφ λα πξνζαξκφζεη ηηο πξνθχπηνπζεο δεμηφηεηεο ησλ λέσλ δαζθάισλ, ησλ έκπεηξσλ δαζθάισλ ή ησλ θαηλνηφκσλ δαζθάισλ ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο. Οη θνξείο ζα πξέπεη λα πεξηγξάθνπλ πψο είλαη δνκεκέλεο νη πξνζθνξέο ηνπο, γηα λα θαιχςνπλ ηηο αλαπηπμηαθέο αλάγθεο ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ θνξέα. Δλψ ην ηξέρνλ ζχλνιν ηθαλνηήησλ ππνηίζεηαη φηη είλαη πιήξεο, ην Μνληέιν πξέπεη λα είλαη έλα δσληαλφ, δπλακηθφ έγγξαθν. Έλαο κεραληζκφο ζα είλαη ζε ζέζε φρη κφλν λα αλαζεσξήζεη θαη λα εγθξίλεη ην ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα ζπνπδψλ θαη ηε ζεηξά ησλ καζεκάησλ πνπ πξνζθέξνπλ νη πξνηάζεηο, αιιά λα αλαζεσξήζεη πεξηνδηθά ηε δνκή θαη ην πεξηερφκελφ ηνπ, σο έλα αλαπηπμηαθφ πιαίζην αιιαγήο, θαζψο ε λέα γλψζε εμειίζζεηαη γηα ηηο εθπαηδεπηηθέο δηαδηθαζίεο θαη ηηο δνκέο. Οη θνξείο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ελζαξξχλνληαη γηα λα πξνζθέξνπλ πξνηάζεηο γηα ην πεξηερφκελν, ηε δνκή θαη ηε δηαδηθαζία αλαζεψξεζεο ηνπ πξνγξάκκαηνο ICT-CST γηα ηε κειινληηθή ηνπ βειηίσζε. 3.8 Δπίπεδα αμηνπνίεζεο ηνπ Μνληέινπ Αηνκηθή ρξήζε ηνπ Μνληέινπ Έλα νπζηαζηηθφ κέιεκα φισλ ησλ εξγαδνκέλσλ είλαη λα βειηηψζνπλ απηφ πνπ θάλνπλ. Καη νη εθπαηδεπηηθνί αζθαιψο ελδηαθέξνληαη γηα ην πψο κπνξνχλ λα γίλνπλ θαιχηεξνη ζηα θαζήθνληά ηνπο. Έλαο εθπαηδεπηηθφο κπνξεί λα δηαπηζηψζεη κέζσ ηνπ Μνληέινπ αλ θαηέρεη εθείλεο ηηο ηθαλφηεηεο θαη δεμηφηεηεο πνπ ζα ηνπ επηηξέςνπλ λα αμηνπνηήζεη θαηάιιεια ηηο Νέεο Σερλνινγίεο ζην ρψξν ηεο ζρνιηθήο ηνπ κνλάδαο θαη ζηε δηδαθηηθή πξάμε ζην πεξηβάιινλ ηεο ηάμεο ηνπ. Υξεζηκνπνηψληαο Μνληέια, κπνξνχλ λα αληρλεπηνχλ θαη ζε αηνκηθφ επίπεδν νη αδπλακίεο θαη νη ειιείςεηο απαξαίηεησλ ηθαλνηήησλ θαη κε απηφ ηνλ ηξφπν λα εληζρπζεί ε πξνζπάζεηα γηα ηελ απφθηεζή ηνπο κέζα απφ ηελ παξαθνινχζεζε θαηάιιεισλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ (Klein, et al. 2004)

100 3.8.2 Υξήζε από Δθπαηδεπηηθνύο Οξγαληζκνύο Οη νξγαληζκνί πνπ εκπιέθνληαη ζηελ θαηάξηηζε θαη ηελ εθπαίδεπζε πεξηιακβάλνπλ επίζεο έλα άιιν «θνηλφ» πνπ ελδηαθέξεηαη γηα ηε ρξήζε ελφο Μνληέινπ ηθαλνηήησλ. Σν γεληθφ πιαίζην γηα ηελ νξγαλσηηθή ρξήζε απηψλ ησλ ηθαλνηήησλ εθπαηδεπηηθψλ είλαη απηφ ηεο ζπλερηδφκελεο βειηίσζεο. Οη νξγαληζκνί αλαδεηνχλ δηαξθψο κεραληζκνχο γηα λα ππνζηεξίδνπλ ηε ζπλερηδφκελε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε. ηε ζχγρξνλε, ζθαηξηθή νηθνλνκία ηεο επνρήο ηεο πιεξνθνξίαο, ζπλήζσο γίλεηαη απνδεθηφ φηη νη νξγαληζκνί πξέπεη λα γίλνπλ επέιηθηνη, επθίλεηνη, θαζνδεγνχκελνη απφ ηε γλψζε, πξνθεηκέλνπ λα ραίξνληαη ζπλερνχο επηηπρίαο. Ζ πξαγκαηνπνίεζε ελφο απζεληηθνχ καζεζηαθνχ πεξηβάιινληνο ελφο νξγαληζκνχ πεξηιακβάλεη πνιιέο αλζξψπηλεο αιιεινεμαξηψκελεο κεηαβιεηέο πνπ κπνξνχλ λα επεξεαζηνχλ κε έλαλ ζεηηθφ ηξφπν κέζσ ηελ εθπαίδεπζεο. Πνιιά παλεπηζηήκηα επίζεο πεξηιακβάλνπλ πξνγξάκκαηα πξνεηνηκαζίαο δαζθάισλ ζηηο Σ.Π.Δ. (π.ρ. ην επηκνξθσηηθφ πξφγξακκα «Σα κήια ησλ Δζπεξίδσλ» 1 ηνπ ΔΚΠΑ). Μεξηθά παλεπηζηήκηα θαη εηαηξίεο δηνξγαλψλνπλ επίζεο πξνγξάκκαηα ή ζεηξέο καζεκάησλ πνπ ζηνρεχνπλ ζπγθεθξηκέλα ζηελ πξνεηνηκαζία επαγγεικαηηψλ εθπαηδεπηψλ. Σν αθαδεκατθφ πξνζσπηθφ ζε απηέο ηηο ζέζεηο είλαη αξκφδην γηα ηελ αλάπηπμε ησλ ζεηξψλ καζεκάησλ θαη ηελ επηινγή ηνπ θαηάιιεινπ πεξηερνκέλνπ γηα ηηο ζπγθεθξηκέλεο ζεηξέο. Οη θαηάιιεινη πίλαθεο ηθαλνηήησλ κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα λα θαζνδεγήζνπλ ηελ ζσζηή αλάπηπμε ελφο πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ. Παξαδείγκαηνο ράξηλ, κηα παλεπηζηεκηαθή ζεηξά καζεκάησλ πξνεηνηκαζίαο δαζθάισλ ή κηα εηαηξηθή εθπαίδεπζε εθπαηδεπηψλ, κπνξεί λα ζρεδηαζηεί γχξσ απφ ην ζχλνιν ησλ ηθαλνηήησλ ηνπ Μνληέινπ Υξήζε από θνξείο ράξαμεο πνιηηηθήο θαη εθπαηδεπηηθνύο ζρεδηαζηέο Έλα Τπνπξγείν κπνξεί λα αμηνινγήζεη ηηο ηξέρνπζεο εθπαηδεπηηθέο πνιηηηθέο ηνπ, ζηα πιαίζηα ησλ ηξερφλησλ θαη κειινληηθψλ ζηφρσλ ηεο νηθνλνκηθήο θαη θνηλσληθήο αλάπηπμήο ηνπ. Μπνξεί λα επηιέμεη ηελ θαηάιιειε πξνζέγγηζε γηα ηε ζχλδεζε ησλ Σ.Π.Δ. κε άιιεο πξνζπάζεηεο κεηαξξχζκηζεο ηεο εθπαίδεπζεο. Καη κπνξεί λα πξνγξακκαηίζεη ηελ ηξνρηά γηα ηε ζχλδεζε απηψλ ησλ πξσηνβνπιηψλ κεηαξξχζκηζεο ηεο εθπαίδεπζεο, κε ηνπο νηθνλνκηθνχο θαη θνηλσληθνχο ζηφρνπο αλάπηπμήο ηνπ. Μφιηο επηιεγνχλ ε πξνζέγγηζε θαη ε ηξνρηά, έλα Τπνπξγείν κπνξεί λα ρξεζηκνπνηήζεη ην Μνληέιν ηεο UNESCO, ψζηε λα πξνζθέξεη ζηνπο

101 δαζθάινπο εθείλεο ηηο δεμηφηεηεο πνπ ρξεηάδνληαη γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ησλ ζπγθεθξηκέλσλ ζηφρσλ. Μηα αξρή ρξήζεο ηνπ Μνληέινπ ηθαλνηήησλ ζηε ζπγθεθξηκέλε θαηεγνξία είλαη θαη γηα ηελ αλάπηπμε απνηειεζκαηηθψλ θαη απνδνηηθψλ πξνγξακκάησλ Δθπαίδεπζεο Δθπαηδεπηψλ. Απηά ηα πξνγξάκκαηα έρνπλ ζπλήζσο σο ζθνπφ λα πξνζαξκφζνπλ ηνπηθέο αλάγθεο θαη ζπλζήθεο, κε ηελ έλλνηα φηη ην ζχλνιν ησλ ζρεηηθψλ ηθαλνηήησλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ κπνξνχλ λα ηξνπνπνηνχληαη αλάινγα κε ηελ πεξίπησζε. Δπηπιένλ, ζηελ αλάπηπμε ελφο πξνγξάκκαηνο ζπνπδψλ εθπαηδεπηψλ γχξσ απφ απηέο ηηο ηθαλφηεηεο, έλα πξφζζεην επίπεδν πεξαηηέξσ ζπκπιήξσζεο, κπνξεί λα παξαζρεζεί γηα λα ηαηξηάμεη έλα ζπγθεθξηκέλν πεξηερφκελν, ζηξαηεγηθέο, εξγαιεία θαη ηερλνινγίεο ζε ρξήζε κέζα ζε έλα ηδηαίηεξν πεξηβάιινλ. Παξαδείγκαηνο ράξηλ, έλα πξφγξακκα εθπαίδεπζεο εθπαηδεπηψλ κπνξεί λα έρεη κηα κνλάδα εθπαίδεπζεο εζηηαζκέλε ζηελ ππνθίλεζε θαη ππνζηήξημε εθκάζεζεο θαη ηελ εκπινθή κέζα ζην πιαίζην ελφο ζπγθεθξηκέλνπ ζπζηήκαηνο δηαρείξηζεο ηεο κάζεζεο (LMS). Απηφ κπνξεί λα πεξηιακβάλεη ηελ εθπαίδεπζε ησλ εθπαηδεπηψλ ζηε ρξήζε ηνπ LMS γηα ηνλ έιεγρν ζπκκεηνρήο κεκνλσκέλσλ εθπαηδεπφκελσλ θαη γηα λα παξέρεη εμαηνκηθεπκέλε αλαηξνθνδφηεζε ζε απηνχο. Οη εθπαηδεπηηθνί ζρεδηαζηέο είλαη αξκφδηνη γηα ηελ αλάπηπμε εθπαηδεπηηθψλ πξνγξακκάησλ, αληαπνθξηλφκελνη ζηα ππάξρνληα ή πξνζδνθψκελα αλζξψπηλα πξνβιήκαηα απφδνζεο. Έλα νπζηψδεο επίπεδν εθπαηδεπηηθνχ ζρεδηαζκνχ είλαη ε δπλαηφηεηα λα αλαπηπρζνχλ ηα πιηθά πνπ ππνζηεξίδνπλ ηηο πξνηεηλφκελεο εθπαηδεπηηθέο κεζφδνπο θαη ζηξαηεγηθέο. Απηφ ζπρλά πεξηιακβάλεη ηελ πξνεηνηκαζία ελφο εθπαηδεπηηθνχ νδεγνχ. Έλαο εθπαηδεπηηθφο ζρεδηαζηήο πξέπεη επνκέλσο λα είλαη ζε ζέζε λα πξνζδηνξίζεη ηηο ζπγθεθξηκέλεο γλψζεηο, ηηο δεμηφηεηεο θαη ηηο ζηάζεηο ησλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ επηηπρή εθαξκνγή ηνπο ζε κία κνλάδα εθπαίδεπζεο, ελφηεηαο ή πξνγξάκκαηνο. Οπζηαζηηθά, νη εθπαηδεπηηθνί ζρεδηαζηέο πξέπεη λα θαηαιάβνπλ ην ξφιν ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη λα δηεπθξηλίδνπλ ηη αθξηβψο πξέπεη λα θάλνπλ νη εθπαηδεπηηθνί γηα λα ππνζηεξίμνπλ κηα εθπαηδεπηηθή κνλάδα (Klein, et al. 2004). 3.9 ρόιηα - Παξαηεξήζεηο Ζ χπαξμε ελφο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ., ην νπνίν ζα κπνξεί λα αμηνπνηεζεί απφ εθπαηδεπηηθνχο θνξείο ράξαμεο πνιηηηθήο θαη ζρεδίαζεο επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ, αζθαιψο είλαη πνιχ ζεκαληηθή. Ζ UNESCO ζε κία πξνζπάζεηα λα δεκηνπξγήζεη έλα

102 Πξφηππν πξνο αμηνπνίεζε απφ νπνηνδήπνηε θξάηνο ηνπ θφζκνπ, κε βάζε ηηο δηθέο ηνπ εθπαηδεπηηθέο θαη νηθνλνκηθέο αλάγθεο, παξνπζίαζε ην Μνληέιν ICT-CST ζηηο αξρέο ηνπ Με βάζε ηελ πξφηεξε ειιεληθή εκπεηξία ζε επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα πνπ πινπνηήζεθαλ θαηά ην παξειζφλ απφ δηάθνξνπο θνξείο απνζπαζκαηηθά (Τπνπξγείν Παηδείαο, Παλεπηζηήκηα, Σνπηθή Απηνδηνίθεζε θιπ) θαη ηα νπνία κε βάζε ηε βηβιηνγξαθηθή επηζθφπεζε ηνπ δεχηεξνπ θεθαιαίνπ ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, δελ είραλ πάληα πνιχ ηθαλνπνηεηηθά απνηειέζκαηα ζηελ επηκφξθσζε θαη ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ ζην ρψξν ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο θαη ζηελ ππνζηήξημε ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ, πξνθχπηεη ην ζπκπέξαζκα φηη ε ρξήζε ελφο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ ζα δψζεη ιχζεηο θαη ζα βνεζήζεη ηνπο ζρεδηαζηέο αλάινγσλ πξνγξακκάησλ, ζηελ νξγάλσζε θαη ζρεδίαζε επηκνξθσηηθψλ δξάζεσλ νη νπνίεο ζα βαζίδνληαη ζε ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο θαη ζηφρνπο θαη ζα απνζθνπνχλ ζηελ αλάπηπμε ζπγθεθξηκέλσλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. Σν Μνληέιν ICT-CST δηαπηζηψζακε φηη ζηνρεχεη λα βειηηψζεη ηελ πξαθηηθή ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζε φινπο ηνπο ηνκείο ηεο εξγαζίαο ηνπο θαη ζπλδπάδεη ηηο δεμηφηεηεο ζηηο Σ.Π.Δ. κε ηηο θαηλνηνκίεο ζηελ παηδαγσγηθή, ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα ζπνπδψλ, ηε ζρνιηθή νξγάλσζε θαη δηνίθεζε. ηνρεχεη επίζεο ζηε ρξήζε ησλ δεμηνηήησλ ησλ δαζθάισλ θαη ησλ πφξσλ ησλ Σ.Π.Δ. κε ηέηνην ηξφπν ψζηε λα βειηησζεί ε δηδαζθαιία, ε ζπλεξγαζία κε ηνπο ζπλαδέιθνπο θαη ηειηθά ε δεκηνπξγία θαηλνηφκσλ δαζθάισλ ζηηο ζρνιηθέο κνλάδεο. Δπηπιένλ, ην ζπγθεθξηκέλν Μνληέιν ζηνρεχεη φρη κφλν λα βειηηψζεη ηελ πξαθηηθή ησλ δαζθάισλ αιιά θαη κέζα απφ απηή, λα ζπκβάιιεη ζε έλα πςειφηεξν πνηνηηθά εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα πνπ ζα κπνξεί λα πξνσζήζεη ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή αλάπηπμε θάζε ρψξαο. ην επφκελν θεθάιαην ζα παξνπζηαζηνχλ νη ζηφρνη ησλ ηξηψλ βαζηθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ απφθηεζεο δεμηνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ., πνπ πινπνηήζεθαλ απφ ην Τπνπξγείν Δζληθήο Παηδείαο (Δπηκφξθσζε Π1, Δπηκφξθσζε Β επηπέδνπ) θαη ζα δηεξεπλεζεί ην πνζνζηφ ζπλάθεηαο ησλ ζηφρσλ απηψλ, ζε ζρέζε κε ην Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO

103 4 ςγκπιηική μελέηη ηόσων ηος Μονηέλος ICT-CST με ηοςρ ανηίζηοισοςρ ηων ελληνικών επιμοπθωηικών ππογπαμμάηων ζηιρ Σ.Π.Δ Μεζνδνινγία έξεπλαο ηελ παξνχζα δηπισκαηηθή εξγαζία γίλεηαη πξνζπάζεηα λα πξνζεγγηζηεί θαη λα αλαιπζεί ην ζέκα ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο Σ.Π.Δ., ζε ζπλάξηεζε κε ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ πνπ ζα ηνπο νδεγήζνπλ ζηελ αμηνπνίεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ ζηε δηδαθηηθή πξάμε, κέζα απφ ηε δηεξεχλεζε ηεο ππφζεζεο φηη ε απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ απφ απηνχο, είλαη αλαπφζπαζην ζηνηρείν γηα ηελ επαγγεικαηηθή ηνπο αλάπηπμε θαη ηελ αλαβάζκηζε ηνπ δηδαθηηθνχ έξγνπ ηνπο ζην ζρνιείν. Ζ κέζνδνο πνπ αθνινπζήζακε είλαη απηή ηεο ζπγθξηηηθήο κειέηεο. Αθνχ κειεηήζεθαλ επηζηεκνληθά θείκελα πνπ αλαθέξνληαη ζηηο ηθαλφηεηεο πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ αμηνπνίεζε ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ ζηε δηδαθηηθή πξάμε θαη πεξαηηέξσ ζηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ, παξνπζηάζηεθαλ κνληέια ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. θαη επηκνξθσηηθέο δξάζεηο πνπ έρνπλ ιάβεη ρψξα ζε δηάθνξα εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα. Αλαδεηήζεθαλ θείκελα πνπ πεξηγξάθνπλ ηελ αθνινπζνχκελε πνιηηηθή ζε δηάθνξεο επξσπατθέο ρψξεο αιιά θαη ζηηο Ζ.Π.Α. Γηα ηελ απνηχπσζε ηεο ειιεληθήο πξαγκαηηθφηεηαο, αμηνπνηήζεθαλ θείκελα κε ηα νπνία ππνζηεξίρηεθαλ θεληξηθέο δξάζεηο γηα ηελ απφθηεζε ηθαλνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο κέζα απφ επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα παλειιαδηθήο εκβέιεηαο, θαζψο θαη θείκελα πνπ πξνέθπςαλ απφ έξεπλεο αμηνιφγεζεο ησλ δξάζεσλ απηψλ. Δπηιέρηεθαλ ηα Αλαιπηηθά Πξνγξάκκαηα πνπδψλ φισλ ησλ επηκνξθσηηθψλ δξάζεσλ πνπ έρνπλ πινπνηεζεί θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία αιιά θαη φζσλ πινπνηνχληαη απηή ηε ρξνληθή πεξίνδν ζηελ Διιάδα, ψζηε λα απνηππσζεί κε ηνλ πιένλ αληηθεηκεληθφ ηξφπν ε ζπλάθεηα ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηφρσλ θαη ησλ ηθαλνηήησλ πνπ απνθηψληαη απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, ζε ζρέζε κε απηνχο ηνπ Γηεζλνχο Μνληέινπ Αλάπηπμεο Ηθαλνηήησλ ICT-CST. θνπφο ηεο έξεπλαο είλαη ε δηεξεχλεζε χπαξμεο ζπλάθεηαο κεηαμχ ησλ επηδησθφκελσλ εθπαηδεπηηθψλ ζηφρσλ ησλ ειιεληθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ, πνπ ζηνρεχνπλ ζηελ απφθηεζε ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηηο Σ.Π.Δ., κε ην Γηεζλέο Μνληέιν ICT-CST. Ζ φιε δηαδηθαζία νδεγεί ζηελ εμαγσγή αμηφπηζησλ ζπκπεξαζκάησλ θαη απνηειεί ηελ απάληεζε ηνπ εξεπλεηηθνχ πξνβιήκαηνο ηεο παξνχζαο εξγαζίαο

104 4.2 Σν Δπηκνξθσηηθό Πξόγξακκα Δθπαηδεπηηθώλ Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο: «Δπηκόξθσζε εθπαηδεπηηθώλ ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ Δθπαίδεπζε» (Π1) Σν έξγν «Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ ζηελ Αμηνπνίεζε ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ.) ζηελ Δθπαίδεπζε» αθνξνχζε ηελ εηζαγσγηθή επηκφξθσζε θαη πηζηνπνίεζε εθπαηδεπηηθψλ ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο ζηελ απφθηεζε βαζηθψλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε. Ζ πεξίνδνο πινπνίεζεο ηνπ Έξγνπ μεθίλεζε ην 2002 θαη ζπλερίζηεθε κέρξη θαη ην Κάζε πξφγξακκα ήηαλ ζπλνιηθήο δηάξθεηαο 48 δηδαθηηθψλ σξψλ. Ήηαλ εληαγκέλν ζηα πιαίζηα ηνπ Γ Κνηλνηηθνχ Πιαηζίνπ ηήξημεο θαη ζπγθεθξηκέλα ζην Μέηξν 1.2 ηνπ Άμνλα "Παηδεία θαη Πνιηηηζκφο" ηνπ Δ.Π. "ΚηΠ" θαη ζπγρξεκαηνδνηήζεθε απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε (75% απφ ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν, ΔΚΣ) θαη απφ Δζληθνχο Πφξνπο. ηε ζπλέρεηα, ην επηκνξθσηηθφ απηφ πξφγξακκα ζπλερίζηεθε θαηά ηα έηε κέζσ ηνπ Έξγνπ: «Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ ζηηο Βαζηθέο Γεμηφηεηεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ Δθπαίδεπζε» ηνπ Μέηξνπ 2.1 «Αλαβάζκηζε ηεο Πνηφηεηαο ηεο Παξερφκελεο Δθπαίδεπζεο», Δλέξγεηα Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ, Καηεγνξία πξάμεσλ ζ. Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ Πξσηνβάζκηαο & Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο ζε Βαζηθέο Γεμηφηεηεο ησλ Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ.) ζηα πιαίζηα ηνπ ΔΠΔΑΔΚ ΗΗ. Σν έξγν απηφ πνπ έρεη σο αληηθείκελν ηελ επηκφξθσζε θαη πηζηνπνίεζε εθπαηδεπηηθψλ ησλ ειιεληθψλ δεκφζησλ θαη ηδησηηθψλ ζρνιείσλ ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ Δηδηθνχ Δθπαηδεπηηθνχ πξνζσπηθνχ πνπ ππεξεηεί ζηηο εθπαηδεπηηθέο δνκέο Δηδηθήο Αγσγήο, ζηελ απφθηεζε βαζηθψλ δεμηνηήησλ θαη γλψζεσλ ζηηο Σ.Π.Δ. Σν Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα πνπδψλ (ΑΠ) ησλ δχν παξαπάλσ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ (Πίλαθαο 1), θαιχπηεη εηζαγσγηθέο έλλνηεο ηεο πιεξνθνξηθήο θαη βαζηθά ζηνηρεία ρξήζεο πξνζσπηθνχ Ζ/Τ, επεμεξγαζηή θεηκέλνπ, ππνινγηζηηθψλ θχιισλ, ινγηζκηθνχ παξνπζίαζεο, δηαδηθηχνπ θαη επηθνηλσληψλ. Δπίζεο ζην πεξηερφκελν ηεο επηκφξθσζεο πεξηιακβάλεηαη θαη παξνπζίαζε εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ. ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδεηαη ην ΑΠ ησλ δχν παξαπάλσ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ θαη ζπγθξίλεηαη κε ην Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO, σο πξνο ηε ζπλάθεηά ηνπ ζε επίπεδν δηδαθηηθψλ ζηφρσλ/ηθαλνηήησλ

105 4.2.1 ύγθξηζε Γηδαθηηθώλ ηόρσλ ηνπ Αλαιπηηθνύ Πξνγξάκκαηνο Δπηκόξθσζεο Δθπαηδεπηηθώλ Α Δπηπέδνπ 1 (Π1), κε απηνύο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO (Πίλαθαο 1) Δλόηεηα Γηδαθηηθνί ζηόρνη πλάθεηα κε Μνληέιν ICT-CST Δηζαγσγηθέο έλλνηεο Δπεμεξγαζία θεηκέλνπ Τπνινγηζηηθά Φύιια Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη: Να εμεγνχλ ηηο έλλνηεο «πιεξνθνξία» θαη «δεδνκέλν». Να κπνξνχλ λα πεξηγξάθνπλ ηα θχξηα κέξε ελφο ππνινγηζηή θαζψο θαη ην ξφιν ηνπο ζηε ιεηηνπξγία ηνπ θαη ηηο θπξηφηεξεο ζπζθεπέο εηζφδνπ, εμφδνπ θαη απνζήθεπζεο ηνπ ππνινγηζηή. Να εθθηλνχλ, λα ηεξκαηίδνπλ θαη λα επαλεθθηλνχλ ηνλ ππνινγηζηή. Να ρξεζηκνπνηνχλ κε επρέξεηα ην πνληίθη θαη ην πιεθηξνιφγην θαη λα γλσξίδνπλ ηηο ιεηηνπξγίεο ησλ βαζηθψλ πιήθηξσλ Να εξγάδνληαη ζε παξαζπξηθφ πεξηβάιινλ, λα δηαθξίλνπλ ηα δηάθνξα είδε παξαζχξσλ, ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηε ρξεζηηθφηεηά ηνπο. Να ηξνπνπνηνχλ ηηο βαζηθέο ξπζκίζεηο ηεο επηθάλεηαο εξγαζίαο θαη ηεο νζφλεο, λα εθηππψλνπλ θαη λα νξίδνπλ ηηο παξακέηξνπο εθηχπσζεο Να δηαρεηξίδνληαη θαηαιφγνπο ππνθαηαιφγνπο θαη αξρεία Να θαηαλννχλ ην ξφιν ηνπ ινγηζκηθνχ ζπζηήκαηνο θαη ην ξφιν ηνπ ινγηζκηθνχ εθαξκνγψλ. Να εθθηλνχλ θαη λα ηεξκαηίδνπλ κηα εθαξκνγή επεμεξγαζίαο θεηκέλνπ. Να δεκηνπξγνχλ έλα λέν αξρείν θαη λα ην απνζεθεχνπλ ζε αξρείν ζην δίζθν ή δηζθέηα. Να αλνίγνπλ έλα ππάξρνλ αξρείν θαη λα ην ηξνπνπνηνχλ ζχκθσλα κε ηηο πξνηηκήζεηο ηνπο. Να επηιέγνπλ θείκελν θαη λα ηξνπνπνηνχλ ηε γξακκαηνζεηξά, ην κέγεζνο, ηε κνξθή θαη ηε ζηνίρηζε. Να θαζνξίδνπλ ην κέγεζνο θαη ηνλ πξνζαλαηνιηζκφ ηεο ζειίδαο. Να ρξεζηκνπνηνχλ ηελ πξνεπηζθφπεζε ηεο εθηχπσζεο θαη λα εθηππψλνπλ θείκελα. Να εηζάγνπλ αληηθείκελα, φπσο εηθφλεο θαη αξηζκεηηθνχο ηχπνπο ζε έλα θείκελν. Να δεκηνπξγνχλ πίλαθεο θαη λα εηζάγνπλ ζηνηρεία ζε απηνχο. Να ελεξγνπνηνχλ κηα εθαξκνγή ππνινγηζηηθνχ θχιινπ, λα εηζάγνπλ θείκελν, αξηζκνχο ή εκεξνκελίεο, λα κεηαθηλνχληαη ζε έλα θχιιν εξγαζίαο, λα απνζεθεχνπλ ην αξρείν, λα αλνίγνπλ έλα ππάξρνλ αξρείν. Να επηιέγνπλ φιν ην θχιιν εξγαζίαο, κηα γξακκή, κηα ζηήιε, θαζψο θαη έλα ή πεξηζζφηεξα θειηά, λα κνξθνπνηνχλ ηα πεξηερφκελα θαη ηελ εκθάληζε ησλ θειηψλ, ησλ γξακκψλ, ησλ ζηειψλ. Να αληηγξάθνπλ, απνθφπηνπλ θαη επηθνιινχλ πεξηερφκελα θειηψλ κέζα ζην ίδην θχιιν εξγαζίαο. Να ζπληάζζνπλ απινχο αξηζκεηηθνχο ηχπνπο, λα ρξεζηκνπνηνχλ βαζηθέο αξηζκεηηθέο ζπλαξηήζεηο. Να εηζάγνπλ αξίζκεζε ζειίδσλ, λα εθηππψλνπλ έλα θχιιν εξγαζίαο θαη λα δεκηνπξγνχλ γξαθήκαηα. ΝΑΙ ΟΥΙ 1 Πεγή:

106 Γηαδίθηπν Λνγηζκηθό παξνπζηάζεσλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε Να γλσξίδνπλ ηη είλαη δίθηπν Ζ/Τ, ηη είλαη ην Γηαδίθηπν θαη πνηεο νη βαζηθέο ππεξεζίεο ηνπ Γηαδηθηχνπ. Να κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ έλα θπιινκεηξεηή, γηα λα επηζθεθηνχλ έλα ζπγθεθξηκέλν δηθηπαθφ ηφπν, λα ρξεζηκνπνηνχλ ζπλδέζκνπο θαη λα αμηνπνηνχλ ηελ πνιπκεζηθή δνκή ηνπ παγθφζκηνπ ηζηνχ. Να κπνξνχλ λα πξαγκαηνπνηνχλ αλαδεηήζεηο ζε θαηαιφγνπο πιεξνθνξηψλ θαη ζε κεραλέο αλαδήηεζεο κε ηε ρξήζε ιέμεσλθιεηδηψλ θαη λα κπνξνχλ λα πεξηνξίδνπλ ηα απνηειέζκαηα ηεο αλαδήηεζεο κε ρξήζε ινγηθψλ ηειεζηψλ. Να κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ έλα πξφγξακκα ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, γηα λα ζπληάζζνπλ, λα απνζηέιινπλ, λα δέρνληαη θαη λα δηαρεηξίδνληαη κελχκαηα ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, λα επηζπλάπηνπλ θαη λα δέρνληαη αξρεία κέζσ ειεθηξ. ηαρπδξνκείνπ θαη λα εγγξάθνληαη ζε κία ιίζηα. Να επηθνηλσλνχλ ζε πξαγκαηηθφ ρξφλν κέζσ δηαδηθηχνπ. Να δεκηνπξγνχλ κηα παξνπζίαζε απφ ηελ αξρή ή βάζεη πξνηχπνπ. Να πξνζζέηνπλ δηαθάλεηεο ζε κία ππάξρνπζα παξνπζίαζε θαη λα κνξθνπνηνχλ ην πεξηερφκελφ ηνπο. Να εηζάγνπλ εηθφλεο, ζρέδηα θαη άιια αληηθείκελα ζηηο δηαθάλεηεο. Να αληηγξάθνπλ, κεηαθηλνχλ, δηαγξάθνπλ θαη εθηππψλνπλ δηαθάλεηεο. Να ρξεζηκνπνηνχλ ηνλ ππνινγηζηή γηα λα πξνβάιινπλ ζηελ ηάμε κηα παξνπζίαζε γηα ην κάζεκά ηνπο, είηε απ επζείαο κέζσ πξνβνιέα ή ζηηο νζφλεο ησλ ππνινγηζηψλ ηνπ ζρνιηθνχ εξγαζηεξίνπ. Να πξνβιεκαηηζηνχλ γηα ηελ εθαξκνγή/ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε. Να ζπδεηήζνπλ πνηεο είλαη νη θαηλνηφκεο ηδέεο πνπ δηέπνπλ ηε δηεμαγσγή ηνπ καζήκαηνο κε ηε βνήζεηα ησλ Σ.Π.Δ.. Να ζπδεηήζνπλ ζε ηη νη ηδέεο απηέο ζπκβάιινπλ ζηελ επίιπζε ελφο δηδαθηηθνχ πξνβιήκαηνο. Να ζπδεηήζνπλ πψο αιιάδεη θαη κε πνην ηξφπν, ν ξφινο ηνπ εθπαηδεπηηθνχ ζηα πιαίζηα δξαζηεξηνηήησλ κε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ.. Να ζπδεηήζνπλ ηη αιιάδεη ζηηο πξνηεηλφκελεο δξαζηεξηφηεηεο γηα ηνπο καζεηέο θαη ζηελ αμηνιφγεζή ηνπο. ην ζεκείν απηφ ζα πξέπεη λα ηνληζηεί, πσο νη δηδαθηηθνί ζηφρνη ηνπ πξνγξάκκαηνο επηκφξθσζεο Π1, ζηηο πεξηζζφηεξεο ελφηεηεο είλαη πην ιεπηνκεξείο ζηελ αλάπηπμε εθείλσλ ησλ ηερλνινγηθψλ δεμηνηήησλ πνπ αθνξνχλ ηελ εμνηθείσζε θαη ρξήζε εξγαιείσλ γεληθήο ρξήζεο, ζε ζρέζε κε απηνχο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST. ηνλ επφκελν πίλαθα, παξνπζηάδνληαη ζπλνπηηθά νη θπξηφηεξεο νκνηφηεηεο θαη δηαθνξέο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζχγθξηζε ησλ δηδαθηηθψλ ζηφρσλ ηνπ Αλαιπηηθνχ Πξνγξάκκαηνο Δπηκφξθσζεο Δθπαηδεπηηθψλ Α Δπηπέδνπ (Π1), κε απηνχο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO

107 Κςπιόηεπερ ομοιόηηηερ και διαθοπέρ μεηαξύ διδακηικών ζηόσων Αναλςηικών Ππογπαμμάηων Π1 και ICT-CST, ζηην πποζέγγιζη ηος «Σηοισειώδοςρ Τεσνολογικού Αλθαβηηιζμού». Οκνηόηεηεο Απφθηεζε βαζηθψλ δεμηνηήησλ ζηε ρξήζε ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ησλ ππνινγηζηψλ (hardware) Απφθηεζε βαζηθψλ δεμηνηήησλ ζε εθαξκνγέο γεληθήο ρξήζεο (επεμεξγαζηήο θεηκέλνπ, ινγηζκηθφ παξνπζηάζεσλ, θ.α.) Απφθηεζε βαζηθψλ δεμηνηήησλ Γηαδηθηχνπ, ρξήζεο θπιινκεηξεηή, ειεθηξνληθνχ ηαρπδξνκείνπ, κεραλψλ αλαδήηεζεο Γηαθνξέο ην πξφγξακκα Π1 δελ ππνζηεξίδνληαη δεμηφηεηεο πνπ αθνξνχλ ηα εθπαηδεπηηθά ζπζηαηηθά πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ, αμηνιφγεζεο θαη παηδαγσγηθήο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ην Πξφγξακκα Π1 δελ πεξηιακβάλνληαη πεξηγξαθέο γηα ινγηζκηθά ηχπνπ tutorial θαη drill and practice ην Πξφγξακκα ICT-CST δελ πεξηιακβάλνληαη δεμηφηεηεο εθκάζεζεο εθαξκνγήο ππνινγηζηηθψλ θχιισλ Αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. γηα ηελ απφθηεζε γλψζεο θαη αχμεζε ηεο παξαγσγηθφηεηαο 4.3 Σν Δπηκνξθσηηθό Πξόγξακκα Δθπαηδεπηηθώλ Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο: «Δπηκόξθσζε Δθπαηδεπηηθώλ ζηελ Υξήζε θαη Αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ Δθπαηδεπηηθή Γηδαθηηθή Γηαδηθαζία» Πεξηγξαθή Πξνγξάκκαηνο Δπηκόξθσζεο Ζ έληαμε ηεο ρξήζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία ζπληζηά κία θαηλνηνκία θπξίσο σο πξνο ηηο αλζξψπηλεο δηαδηθαζίεο, γηα ηελ εθαξκνγή ηεο νπνίαο απαηηείηαη έλα πιέγκα ππνζηεξηθηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ κεηαμχ ησλ νπνίσλ ζεκαληηθφ βάξνο έρνπλ απηέο πνπ αθνξνχλ ζηνλ εθπαηδεπηηθφ θαη ζηελ θαηάιιειε επηκφξθσζή ηνπ. ηφρνο ηεο επηκφξθσζεο απηήο είλαη ε αιιαγή ηνπ ξφινπ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ απφ απηφλ ηνπ απνκνλσκέλνπ ηερληθνχ παξνρέα πιεξνθνξηψλ, ζε απηφλ πνπ ηνπ επηηξέπεη λα αλαπηχμεη έλα πνιχπιεπξν ξφιν απ επζείαο παξέκβαζεο ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία, δηαξθνχο απηνελεκέξσζεο, αλαζηνραζκνχ θαη επηθνηλσλίαο κε ζπλαδέιθνπο. Ζ Δηδηθή Τπεξεζία Δθαξκνγήο Πξνγξακκάησλ ΚΠ ηνπ ΤπΔΠΘ (ΔΤΔ/ΤπΔΠΘ) πινπνίεζε ην 2008 ην έξγν «Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ ζηελ Υξήζε θαη Αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ

108 Δθπαηδεπηηθή Γηδαθηηθή Γηαδηθαζία» πνπ είρε σο αληηθείκελν ηελ επηκφξθσζε εθπαηδεπηηθψλ ησλ ειιεληθψλ δεκφζησλ θαη ηδησηηθψλ ζρνιείσλ ηεο Α βάζκηαο θαη Β βάζκηαο εθπαίδεπζεο, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ ηνπ Δηδηθνχ Δθπαηδεπηηθνχ πξνζσπηθνχ πνπ ππεξεηεί ζηηο εθπαηδεπηηθέο δνκέο Δηδηθήο Αγσγήο, ζηε δηδαθηηθή αμηνπνίεζε ζηελ ηάμε ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ.). Δηδηθόηεξα ην έξγν αθνξά δύν ηύπνπο επηκόξθσζεο, νη νπνίνη ζρεηίδνληαη άκεζα κεηαμύ ηνπο: α) ηελ επηκφξθσζε εθπαηδεπηηθψλ ηεο Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο, θαη εηδηθφηεξα ησλ θιάδσλ ΠΔ02, ΠΔ03, ΠΔ04 θαη ΠΔ60/ΠΔ70, κε ζηφρν ηελ απφθηεζε γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ γηα ηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ Σερλνινγηψλ ηεο Πιεξνθνξίαο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο (Σ.Π.Δ.) ζηε δηδαζθαιία ηνπ γλσζηηθνχ ηνπο αληηθεηκέλνπ (επηκφξθσζε Β επηπέδνπ). β) ηελ εθπαίδεπζε 400 εθπαηδεπηηθψλ-επηκνξθσηψλ νη νπνίνη ζα επηκνξθσζνχλ, ζα δηελεξγήζνπλ ηελ επηκφξθσζε θαη ζα ππνζηεξίμνπλ ηελ εθαξκνγή θαη αμηνπνίεζε ζηε δηδαθηηθή πξάμε ησλ δεμηνηήησλ θαη γλψζεσλ πνπ ζα απνθηήζνπλ νη επηκνξθσκέλνη εθπαηδεπηηθνί ηνπ Β επηπέδνπ (ΔΤΔ, ΤπΔΠΘ, 2008). Γηα ηελ επίηεπμε ηνπ πξνεγνχκελνπ ζηφρνπ, θξίζεθε απαξαίηεηε ε δηαζεζηκφηεηα επηκνξθσηψλ αλάινγεο θαηάξηηζεο. Οη επηκνξθσηέο ησλ εθπαηδεπηηθψλ πξέπεη λα δηαζέηνπλ γλψζεηο θαη εκπεηξία κεζφδσλ επηκφξθσζεο έηζη ψζηε λα ππνζηεξίδνπλ θαη λα εκςπρψλνπλ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηελ ελεξγή αμηνπνίεζε ησλ εξγαιείσλ ππνινγηζηηθήο ηερλνινγίαο θαη ηνπ δηαδηθηχνπ. Πξέπεη λα δηαζέηνπλ ηελ θαηάιιειε επηθνηλσληαθή ηαθηηθή ψζηε λα βνεζνχλ ζηελ κεηεμέιημε ηνπ ξφινπ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ, ηεο εθπαηδεπηηθήο πξαθηηθήο θαη ηεο φιεο αληίιεςεο γηα ηε δηαδηθαζία θαη ηνπο ζηφρνπο ηεο κάζεζεο. Οη επηκνξθσηέο πξέπεη επίζεο λα είλαη άξηηα θαηαξηηζκέλνη ζην γλσζηηθφ ηνπο αληηθείκελν, ζηε ιεηηνπξγία θαη ηηο κεζφδνπο αμηνπνίεζεο ησλ λέσλ εξγαιείσλ θαη λα έρνπλ επηζηεκνληθή θαηάξηηζε γηα ηε θχζε θαη ηε δηαδηθαζία ηεο κάζεζεο θαη ηεο δηδαζθαιίαο. Σελ επηκφξθσζε ησλ επηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ πξαγκαηνπνίεζαλ ηα Παλεπηζηεκηαθά Κέληξα Δπηκφξθσζεο (ΠΑΚΔ) θαηά ην ρξνληθφ δηάζηεκα επηεκβξίνπ 2007 έσο Ηνπλίνπ Σα Παλεπηζηεκηαθά Κέληξα Δπηκφξθσζεο (ΠΑΚΔ) είλαη νη θνξείο ζηνπο νπνίνπο αλαηέζεθε (κεηά απφ πξφζθιεζε, αμηνιφγεζε θαη επηινγή) ε δηεμαγσγή ησλ πξνγξακκάησλ εθπαίδεπζεο 400 επηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ ησλ αθφινπζσλ θιάδσλ: α) ΠΔ02 (θηιφινγνη), β) ΠΔ03 (καζεκαηηθνί), γ) ΠΔ04 (θαζεγεηέο θπζηθψλ επηζηεκψλ) θαη δ) ΠΔ60/ΠΔ70 (λεπηαγσγνί, δάζθαινη). Ζ εθπαίδεπζε ησλ επηκνξθσηψλ πξαγκαηνπνηήζεθε βάζεη εληαίνπ Πξνγξάκκαηνο πνπδψλ

109 γηα θάζε θιάδν (Πίλαθαο 2). Σν Πξφγξακκα πνπδψλ πεξηιακβάλεη: 1. Σν γεληθφ κέξνο, πνπ αληηζηνηρεί ζε πεξίπνπ 170 ψξεο θαη αθνξά ηελ απφθηεζε γεληθψλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ, αλεμάξηεησλ απφ ηνλ θιάδν ηνπ εθπαηδεπφκελνπ επηκνξθσηή. 2. Σν εηδηθφ κέξνο, πνπ αληηζηνηρεί ζε πεξίπνπ 180 ψξεο θαη αθνξά εηδηθέο γλψζεηο θαη δεμηφηεηεο, ζχκθσλα κε ηνλ θιάδν ηνπ εθπαηδεπφκελνπ. Σα ΠΑΚΔ ιεηηνχξγεζαλ ζε Παλεπηζηήκηα ή εξεπλεηηθά ηλζηηηνχηα, απφ επηζηεκνληθέο νκάδεο κε απνδεδεηγκέλε εκπεηξία θαη εμεηδίθεπζε ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε. Ζ εθπαίδεπζε ησλ επηκνξθσηψλ έιαβε ρψξα ζε παλεπηζηεκηαθνχο ρψξνπο ή θαη ζε άιινπο δηαζέζηκνπο ρψξνπο εθηφο ησλ παλεπηζηεκηαθψλ ηδξπκάησλ, εθ φζνλ πιεξνχλ ηηο απαηηνχκελεο πξνδηαγξαθέο. Σα ΠΑΚΔ δηέζεζαλ ηε δηδαθηηθή νκάδα ηεο επηκφξθσζεο, απνηεινχκελε απφ κέιε ΓΔΠ, επηζηήκνλεο θαηάιιεισλ εηδηθνηήησλ θαη εθπαηδεπηηθνχο κε εμεηδίθεπζε ζην αληηθείκελν ηεο παηδαγσγηθήο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηα ζρνιεία. Δπίζεο ηα ΠΑΚΔ θξφληηζαλ ψζηε λα είλαη δηαζέζηκνο ν θαηάιιεινο ρψξνο κε ηνλ απαηηνχκελν ππνινγηζηηθφ, δηθηπαθφ θαη ηειεπηθνηλσληαθφ εμνπιηζκφ, παξείραλ ηελ αλαγθαία γξακκαηεηαθή θαη ηερληθή ππνζηήξημε θαηά ηελ πινπνίεζε ησλ πξνγξακκάησλ εθπαίδεπζεο επηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ, δηέζεζαλ ζηνπο επηκνξθνχκελνπο ην εγθεθξηκέλν επηκνξθσηηθφ πιηθφ θαη εγγπήζεθαλ ηε δηεμαγσγή ησλ πξνγξακκάησλ εθπαίδεπζεο επηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ ζχκθσλα κε ηηο ζπλζήθεο θαη ηνπο φξνπο πνπ έρνπλ πξνδηαγξαθεί απφ ηελ Πξάμε. ηε ζπλέρεηα, νη εθπαηδεπηηθνί πνπ επηκνξθψζεθαλ ζηα ΠΑΚΔ, αλέιαβαλ ηελ επηκφξθσζε εθπαηδεπηηθψλ Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο εθπαίδεπζεο, κε βάζε ηελ εηδηθφηεηά ηνπο. Ζ επηκφξθσζε απηή απνηειεί ην επφκελν βήκα κεηά ηελ επηκφξθσζε Α επηπέδνπ, πνπ πινπνηήζεθε: α) ζην πιαίζην ηεο Πξάμεο «Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ ζηελ Αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ Δθπαίδεπζε» ηνπ κέηξνπ 1.2 ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο «Κνηλσλία ηεο Πιεξνθνξίαο» (Γ ΚΠ) θαη β) ζην πιαίζην ηεο Πξάμεο «Δπηκφξθσζε Δθπαηδεπηηθψλ Πξσηνβάζκηαο θαη Γεπηεξνβάζκηαο Δθπαίδεπζεο ζε βαζηθέο δεμηφηεηεο ησλ Σερλνινγηψλ Πιεξνθνξίαο θαη Δπηθνηλσληψλ (Σ.Π.Δ) ζηελ εθπαίδεπζε» ηνπ Δπηρεηξεζηαθνχ Πξνγξάκκαηνο ΔΠΔΑΔΚ II θαη αθνξνχζαλ ζηελ απφθηεζε βαζηθψλ γλψζεσλ θαη δεμηνηήησλ ζηελ ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ.. Ζ δηάξθεηα θάζε Πξνγξάκκαηνο Δπηκφξθσζεο Β επηπέδνπ ήηαλ 96 ψξεο, νη νπνίεο πξαγκαηνπνηήζεθαλ εθηφο ζρνιηθνχ σξαξίνπ. Σα επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα δηεμήρζεζαλ απφ ηνλ Μάην 2008 έσο ην Ννέκβξην 2008 ζε επηιεγκέλα Κέληξα ηήξημεο Δπηκφξθσζεο Β Δπηπέδνπ (Κ..Δ.) ζε φιε ηε ρψξα. Με βάζε ηα παξαπάλσ, παξνπζηάδεηαη ζηε ζπλέρεηα ην Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα πνπδψλ ησλ

110 ΠΑΚΔ (δηάξθεηαο 350 σξψλ) κε ζπγθεθξηκέλνπο ζηφρνπο θαη δεμηφηεηεο πνπ πξέπεη λα απνθηεζνχλ απφ ηνπο επηκνξθσηέο-εθπαηδεπηηθνχο, ην νπνίν ζηε ζπλέρεηα ζπγθξίλεηαη κε ην Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO, σο πξνο ηε ζπλάθεηά ηνπ ζε επίπεδν δηδαθηηθψλ ζηφρσλ/ηθαλνηήησλ (Πίλαθαο 2). Καηφπηλ, παξνπζηάδεηαη ην Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα πνπδψλ ησλ Κέληξσλ ηήξημεο Δπηκφξθσζεο (ΚΔ), πνπ αθνξά ηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ απφ ηνπο επηκνξθσηέο ηνπ Β επηπέδνπ (δηάξθεηαο 96 σξψλ) ην νπνίν ζπγθξίλεηαη επίζεο κε ην Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO, σο πξνο ηε ζπλάθεηά ηνπ ζε επίπεδν δηδαθηηθψλ ζηφρσλ/ηθαλνηήησλ (Πίλαθαο 3) ύγθξηζε Γηδαθηηθώλ ηόρσλ ηνπ Αλαιπηηθνύ Πξνγξάκκαηνο Δπηκόξθσζεο Δπηκνξθσηώλ Β Δπηπέδνπ 1, κε απηνύο ηνπ Πξνηύπνπ ICT-CST ηεο UNESCO (Πίλαθαο 2) ΘΔΜΑΣΙΚΗ ΔΝΟΣΗΣΑ Σερλνινγίεο ηεο Πιεξνθνξηθήο θαη ηεο Δπηθνηλσλίαο ζηελ εθπαίδεπζε, εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή θαη επηζηεκνληθή ζεκειίσζε ύγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία θαη ε εθαξκνγή ηνπο κε εξγαιεία ππνινγηζηηθήο θαη δηθηπαθήο ηερλνινγίαο. πλάθεηα κε ην ΓΙΓΑΚΣΙΚΟΙ ΣΟΥΟΙ Μνληέιν ICT-CST Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη : NAI OXI Να γλσξίδνπλ ηα κνληέια έληαμεο ησλ Σ.Π.Δ. ηφζν ζε καθξνεπίπεδν (εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή) φζν θαη ζε κηθξνεπίπεδν (ζρνιηθή κνλάδα). Να γλσξίδνπλ δηδαθηηθέο θαη παηδαγσγηθέο πξνζεγγίζεηο ηεο ρξήζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζε δηάθνξα γλσζηηθά αληηθείκελα θαη δηαζεκαηηθέο πξνζεγγίζεηο. Να γλσξίδνπλ ηηο βαζηθέο θαηεγνξίεο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ θαη βαζηθά ζηνηρεία ηεο κεζφδνπ αμηνιφγεζήο ηνπ. Να γλσξίδνπλ ηηο βαζηθέο πξνζεγγίζεηο ζηε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο ησλ δηθηχσλ θαη ηεο επηθνηλσλίαο ζηελ εθπαίδεπζε. Να είλαη ζε ζέζε λα ζέηνπλ απφ ηελ αξρή ην ζέκα ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζην πιαίζην ηεο κεηεμέιημεο ηεο εθπαηδεπηηθήο πξαθηηθήο ζχκθσλα κε ζχγρξνλεο ζεσξίεο κάζεζεο θαη παηδαγσγηθέο αληηιήςεηο. Να αληηιακβάλνληαη ηε ρξνληθή αιιειεμάξηεζε ηεο εμέιημεο ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ ζεσξηψλ κάζεζεο. Να γλσξίδνπλ κεζφδνπο ελίζρπζεο ηεο ελεξγνχ δηαρείξηζεο ηεο κάζεζεο θαη ηεο γλψζεο, απφ ηνπο καζεηέο θαζψο θαη ην δπλακηθφ ησλ ζχγρξνλσλ ηερλνινγηψλ πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή. Να γλσξίδνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ξφισλ ηνπ 1 Πεγή: Δηδηθή Τπεξεζία Δθαξκνγήο Πξνγξακκάησλ ΚΠ ΤπΔΠΘ, ζηελ ειεθηξνληθή δηέπζπλζε: -

111 Υξήζε ησλ βαζηθώλ εξγαιείσλ πιεξνθνξηθήο, πνιπκεζηθώλ εξγαιείσλ θαη ηνπ δηαδηθηύνπ εθπαηδεπηηθνχ θαη ηνπ καζεηή έηζη φπσο απηνί δηακνξθψλνληαη κέζα απφ ηηο ζχγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία Να είλαη ζε ζέζε λα νξγαλψλνπλ ηελ ηάμε θαη ηε δηδαζθαιία κε βάζε ηηο αξρέο πνπ ππαγνξεχνληαη απφ ηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ.. Να γλσξίδνπλ ηα βαζηθά ζηνηρεία ζρεδηαζκνχ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ κε δηαζεκαηηθφ ραξαθηήξα θαη ηχπνπ project. Να είλαη ζε ζέζε λα ρξεζηκνπνηνχλ απνηειεζκαηηθά θαη λα θαηαιαβαίλνπλ ηηο δπλαηφηεηεο: ηνπ επεμεξγαζηή θεηκέλνπ, ησλ ινγηζηηθψλ θχιισλ, ηνπ εξγαιείνπ ειεχζεξεο θαη γξακκηθήο ζρεδίαζεο, ηνπ εξγαιείνπ παξνπζίαζεο, ηνπ δηαδηθηχνπ θαη ησλ εξγαιείσλ επηθνηλσλίαο. Να κπνξνχλ ζρεδηάδνπλ θαη λα εθαξκφδνπλ εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κε ηα πξναλαθεξζέληα ινγηζκηθά γεληθήο ρξήζεο. Να κπνξνχλ λα αλαδεηνχλ κε απνηειεζκαηηθφ ηξφπν πιεξνθνξίεο θαη ινγηζκηθνχο πφξνπο κέζα απφ ην δηαδίθηπν. Να είλαη ζε ζέζε λα δεκνζηεχζνπλ έλα ηζηνρψξν ζε έλα δηαθνκηζηή. Να κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηνχλ εηδηθφ ινγηζκηθφ γηα ηε δεκηνπξγία ηζηνζειίδσλ. Να κπνξνχλ λα επηθνηλσλνχλ απνηειεζκαηηθά κέζα απφ δίθηπα. Να γλσξίδνπλ ηηο ζεσξεηηθέο αξρέο αμηνπνίεζεο ηνπ δηαδηθηχνπ ζηελ δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε. Να γλσξίδνπλ δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο κε ηε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ. Να κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηήζνπλ απνηειεζκαηηθά πιαηθφξκεο ζχγρξνλεο θαη αζχγρξνλεο επηκφξθσζεο. Να είλαη ζε ζέζε λα ζρεδηάδνπλ θαη λα εθαξκφδνπλ επηκνξθσηηθά καζήκαηα κε ηε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ. Να κπνξνχλ λα δηαρεηξίδνληαη πνιπκεζηθφ πιηθφ (εηθφλα, ήρν). Να κπνξνχλ λα αμηνπνηήζνπλ πνιπκεζηθφ πιηθφ γηα δηδαθηηθή ρξήζε. Να κπνξνχλ λα επηιέγνπλ ην θαηάιιειν πνιπκεζηθφ πιηθφ γηα κηα ζπγθεθξηκέλε ρξήζε. Να γλσξίδνπλ ζηνηρεία ηζηνξίαο ηεο αλάπηπμεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ θαη ηνπο ηξφπνπο κε ηνπο νπνίνπο ε εμέιημε ηεο πιεξνθνξηθήο θαη ησλ επηζηεκψλ ηεο αγσγήο επεξέαζαλ ην ζρεδηαζκφ θαη ηελ παξαγσγή δηαθφξσλ εηδψλ ινγηζκηθνχ. Να γλσξίδνπλ ηηο βαζηθέο θαηεγνξίεο ινγηζκηθνχ απφ πιεπξάο ραξαθηεξηζηηθψλ θαη απφ πιεπξάο δξαζηεξηνηήησλ κε ηε ρξήζε ηνπο. Να είλαη ζε ζέζε λα απνθαλζνχλ γηα ηελ θαηαιιειφηεηα ελφο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ. Να γλσξίδνπλ ην πιαίζην έληαμεο ελφο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ κεηά απφ ζρεηηθή αμηνιφγεζή ηνπ. Να είλαη ελεκεξσκέλνη γηα φια ηα εγθεθξηκέλα

112 Υξήζε εθπαηδεπηηθνύ ινγηζκηθνύ Θέκαηα ππνζηήξημεο ζρνιηθώλ εξγαζηεξίσλ πιεξνθνξηθήο Γηδαθηηθή ηνπ γλσζηηθνύ αληηθεηκέλνπ απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά. Να είλαη άξηζηα θαηαξηηζκέλνη ζηε ρξήζε ησλ βαζηθψλ εηδψλ ινγηζκηθνχ ηεο εηδίθεπζήο ηνπο. Να είλαη ζε ζέζε λα αμηνινγνχλ ηελ πνηφηεηα ησλ εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο, ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπο θαζψο θαη ηα ελδερφκελα καζεζηαθά νθέιε, έηζη ψζηε λα κπνξνχλ λα επηιέγνπλ ινγηζκηθά πνπ ζα ρξεζηκεχζνπλ θαηά ηελ επηκφξθσζε εθπαηδεπηηθψλ. Να κπνξνχλ λα πξνεηνηκάδνπλ καζήκαηα επηκφξθσζεο θαη λα ζρεδηάδνπλ εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κε απηά. Να έρνπλ βαζηθέο γλψζεηο γηα ηνλ ηξφπν ιεηηνπξγίαο ελφο ζρνιηθνχ εξγαζηεξίνπ πιεξνθνξηθήο. Να έρνπλ βαζηθέο ζεσξεηηθέο θαη ιεηηνπξγηθέο γλψζεηο ζρεηηθέο κε ηα δίθηπα θαη ηνπο ζηαζκνχο εξγαζίαο. Να κπνξνχλ λα δηαρεηξίδνληαη πεξηθεξεηαθέο ζπζθεπέο θαη απνζεθεπηηθά κέζα. Να είλαη ζε ζέζε λα εγθαζηζηνχλ ινγηζκηθά θαη λα αληηκεησπίδνπλ ηα πξνβιήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ. Να είλαη ζε ζέζε λα αληηκεησπίδνπλ πξνβιήκαηα αζθαιείαο ηφζν ηνπ ηνπηθνχ δηθηχνπ φζν θαη ηνπ δηαδηθηχνπ. Να γλσξίδνπλ ηα βαζηθά ζηνηρεία ηεο εμέιημεο ηεο επηζηήκεο θαη ησλ εξγαιείσλ ππνινγηζηηθήο ηερλνινγίαο γηα ηε κάζεζε ηνπ γλσζηηθνχ ηνπο αληηθεηκέλνπ. Να γλσξίδνπλ ηηο ζχγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε θχζε ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο ζην γλσζηηθφ ηνπο αληηθείκελν θαη ηνπο ηξφπνπο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζε απηφ ην πιαίζην. Να γλσξίδνπλ ηηο ζχγρξνλεο ηάζεηο γηα ηε δηδαθηηθή ηνπ γλσζηηθνχ ηνπο αληηθεηκέλνπ θαη ηηο θαηλνχξγηεο δηδαθηηθέο κεζφδνπο αμηνπνίεζεο εθπαηδεπηηθψλ εξγαιείσλ ζην πιαίζην απηφ. Να γλσξίδνπλ ηηο δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη καζεηέο ζην γλσζηηθφ ηνπο αληηθείκελν θαζψο θαη ηξφπνπο αληηκεηψπηζεο ησλ δπζθνιηψλ απηψλ γεληθά θαη εηδηθά κε ηε ρξήζε ησλ λέσλ εξγαιείσλ. Να είλαη ζε ζέζε λα εληάζζνπλ ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηα Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα πνπδψλ ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο. Να είλαη ζε ζέζε λα εθπνλνχλ εθπαηδεπηηθά ζελάξηα θαη δξαζηεξηφηεηεο. Να γλσξίδνπλ κεζφδνπο θαη εξγαιεία αμηνιφγεζεο εθπαηδεπηηθψλ ζελαξίσλ. Να κπνξνχλ λα ππνζηεξίδνπλ θαη λα θαζνδεγνχλ ηνπο επηκνξθνχκελνπο ζηελ παξαγσγή εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ.. Να είλαη ελεκεξσκέλνη ζε ζέκαηα εθπαίδεπζεο ελειίθσλ θαη ηδηαίηεξα ζε ζέκαηα πνπ ζρεηίδνληαη κε ηελ επηκφξθσζε ελειίθσλ ζηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ.. Να κπνξνχλ λα αλαδείμνπλ ηε ρξεζηκφηεηα ησλ Σ.Π.Δ. σο κέζν απηνεπηκφξθσζεο ζηνπο

113 Μεζνδνινγία επηκόξθσζεο εθπαηδεπηηθνχο. Να γλσξίδνπλ ηε θχζε ησλ ελλνηνινγηθψλ, ζπλαηζζεκαηηθψλ θαη θνηλσληθψλ πξνβιεκάησλ ησλ εθπαηδεπηηθψλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ζέκαηα ηεο επηκφξθσζήο ηνπο. Να κπνξνχλ λα αληηκεησπίζνπλ απνηειεζκαηηθά πξνβιήκαηα πνπ πξνθχπηνπλ θαηά ηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Να κπνξνχλ λα παξάγνπλ ην θαηάιιειν επηκνξθσηηθφ πιηθφ. Να κπνξνχλ λα δηεμάγνπλ κε απνηειεζκαηηθφ ηξφπν επηκνξθσηηθέο δξάζεηο ζην πιαίζην δηαθφξσλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ πνπ ζρεηίδνληαη κε ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε. Να είλαη ζε ζέζε λα ελζαξξχλνπλ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηελ έληαμε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ θαζεκεξηλή ηνπο εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή. Να κπνξνχλ λα ππνζηεξίδνπλ απνηειεζκαηηθά ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηελ εθαξκνγή ησλ λέσλ πξαθηηθψλ ζηελ ηάμε ηνπο. Να είλαη ζε ζέζε λα ζηεξίδνπλ απνηειεζκαηηθά ηελ πξαθηηθή εθαξκνγή ησλ δεμηνηήησλ πνπ απνθηήζεθαλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. Να κπνξνχλ λα ελζαξξχλνπλ θαη λα ππνζηεξίδνπλ απνηειεζκαηηθά ηε δεκηνπξγία θνηλνηήησλ κάζεζεο θαη ζπλεξγαζίαο κεηαμχ ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Να γλσξίδνπλ βαζηθά ζηνηρεία δηακφξθσζεο άκεζεο θαη ζπλερνχο επηθνηλσλίαο κε ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. ηνλ επφκελν πίλαθα, παξνπζηάδνληαη ζπλνπηηθά νη θπξηφηεξεο νκνηφηεηεο θαη δηαθνξέο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζχγθξηζε ησλ δηδαθηηθψλ ζηφρσλ ηνπ Αλαιπηηθνχ Πξνγξάκκαηνο Δπηκφξθσζεο Δπηκνξθσηψλ Β Δπηπέδνπ, κε απηνχο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO

114 Κςπιόηεπερ ομοιόηηηερ και διαθοπέρ μεηαξύ διδακηικών ζηόσων Αναλςηικών Ππογπαμμάηων Επιμόπθωζηρ Επιμοπθωηών Β επιπέδος και ICT-CST, ζηιρ πποζεγγίζειρ «εμβάθςνζηρ γνώζηρ» & «δημιοςπγίαρ γνώζηρ» Οκνηόηεηεο πλαθέο πιαίζην πνιηηηθήο Απφθηεζε ηθαλνηήησλ επίιπζεο ζχλζεησλ πξνβιεκάησλ Απφθηεζε ηθαλνηήησλ ρξήζεο ζχλζεησλ εξγαιείσλ θαη ινγηζκηθψλ αλά γλσζηηθφ αληηθείκελν Αλάπηπμε δεμηνηήησλ ππνζηήξημεο ζπλεξγαηηθψλ νκάδσλ κάζεζεο Νένο ξφινο δαζθάινπ: εγέηεο/θαζνδεγεηήο Δθαξκνγή καζεηνθεληξηθήο δηδαζθαιίαο ρεδίαζε, αλάπηπμε θαη αμηνιφγεζε εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ Αμηνιφγεζε εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ Αλάπηπμε Project based δξαζηεξηνηήησλ Δπνηθνδνκεηηθή γλψζε θαη ζηνραζηηθή κάζεζε Αμηνιφγεζε δηαδηθηπαθψλ πεγψλ Γεκηνπξγία θαη ππνζηήξημε θνηλνηήησλ κάζεζεο Δπηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε εθπαηδεπηηθνχο, face to face θαη online Μεηαζρεκαηηζκφο ηνπ ζρνιείνπ ζε Οξγαληζκφ Μάζεζεο Γηαθνξέο ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα Β επηπέδνπ δίλεηαη κεγάιε βαξχηεηα ζηηο ζχγρξνλεο ζεσξίεο κάζεζεο θαη ηηο παηδαγσγηθέο αληηιήςεηο ζε ζρέζε κε ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα Β επηπέδνπ αθηεξψλνληαη αξθεηέο ψξεο εθπαίδεπζεο ζηα εγθεθξηκέλα απφ ην ΤπΔΠΘ εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά θιεηζηνχ/αλνηρηνχ ηχπνπ ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα Β επηπέδνπ δελ ππνζηεξίδεηαη επαξθψο ην κνληέιν ηνπ δαζθάινπ σο πξφηππν εθπαηδεπφκελνπ

115 4.3.3 ύγθξηζε Γηδαθηηθώλ ηόρσλ ηνπ Αλαιπηηθνύ Πξνγξάκκαηνο Δπηκόξθσζεο Δθπαηδεπηηθώλ Β Δπηπέδνπ 1, κε απηνύο ηνπ Πξνηύπνπ ICT-CST ηεο UNESCO (Πίλαθαο 3) Θεκαηηθή ελόηεηα Γεληθό Μέξνο Σερλνινγίεο Πιεξνθνξίαο θαη ησλ Δπηθνηλσληώλ ζηελ εθπαίδεπζε, εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή θαη επηζηεκνληθή ζεκειίσζε ύγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία θαη ε εθαξκνγή ηνπο κε εξγαιεία ππνινγηζηηθήο θαη δηθηπαθήο ηερλνινγίαο Υξήζε ησλ βαζηθώλ εξγαιείσλ πιεξνθνξηθήο, πνιπκεζηθώλ εξγαιείσλ θαη ηνπ δηαδηθηύνπ Γηδαθηηθνί ηόρνη πλάθεηα κε Μνληέιν ICT-CST Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα: NAI OXI Γλσξίδνπλ ηνπο ζηφρνπο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο γηα ην 2010 θαη γεληθφηεξα ηελ πνιηηηθή ησλ Δπξσπατθψλ ρσξψλ γηα ηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ Δθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Γλσξίδνπλ ηα κνληέια έληαμεο ησλ Σ.Π.Δ. ζε καθξνεπίπεδν (εθπαηδεπηηθή πνιηηηθή) φζν θαη ζε κηθξνεπίπεδν (ζρνιηθή κνλάδα). Έρνπλ βαζηθέο γλψζεηο ησλ θπξηνηέξσλ ξεπκάησλ ζθέςεο ζηηο ζχγρξνλεο ζεσξίεο κάζεζεο θαη ησλ επηπηψζεσλ ηνπο ζηελ νξγάλσζε δηδαθηηθψλ θαηαζηάζεσλ κε ηε βνήζεηα ησλ Σ.Π.Δ.. Γλσξίζνπλ ηηο γεληθέο θαηεπζχλζεηο ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζχκθσλα κε ζχγρξνλεο ζεσξίεο κάζεζεο θαη ζχγρξνλεο παηδαγσγηθέο αληηιήςεηο. Γλσξίζνπλ ραξαθηεξηζηηθά ησλ ξφισλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ θαη ηνπ καζεηή έηζη φπσο απηνί δηακνξθψλνληαη κέζα απφ ηηο ζχγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία. Γλσξίζνπλ ηα βαζηθά ζηνηρεία ζρεδηαζκνχ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ κε δηαζεκαηηθφ ραξαθηήξα θαη ηχπνπ project. Έρνπλ γλψζεηο ηνπ ξφινπ πνπ κπνξνχλ λα δηαδξακαηίζνπλ νη ςεθηαθέο Κνηλφηεηεο Πξαθηηθήο θαη Μάζεζεο. Μπνξνχλ λα αλαδεηνχλ κε απνηειεζκαηηθφ ηξφπν πιεξνθνξίεο θαη ςεθηαθνχο πφξνπο κέζα απφ ην δηαδίθηπν θαη λα είλαη ζε ζέζε λα εθηηκήζνπλ ηελ αμηνπηζηία θαη ηελ ελ γέλεη δηδαθηηθή αμία ησλ πιεξνθνξηψλ απηψλ, έρνληαο επίγλσζε ησλ πξαθηηθψλ νξζήο ρξήζεο ηνπο. Γλσξίζνπλ ηηο ζεσξεηηθέο αξρέο αμηνπνίεζεο ηνπ δηαδηθηχνπ ζηελ δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε θαη δηδαθηηθέο πξνζεγγίζεηο κε ηε ρξήζε ηνπ δηαδηθηχνπ. Μπνξνχλ λα επηιέγνπλ ην θαηάιιειν πνιπκεζηθφ πιηθφ γηα κηα ζπγθεθξηκέλε εθπαηδεπηηθή ρξήζε. Έρνπλ ζηνηρεηψδεηο γλψζεηο γηα ηα πζηήκαηα Γηαρείξηζεο Μάζεζεο θαη Πεξηερνκέλνπ. Καηαλννχλ ηηο δπλαηφηεηεο ησλ επεμεξγαζηψλ θεηκέλνπ, ησλ ινγηζηηθψλ θχιισλ, ησλ ινγηζκηθψλ παξνπζίαζεο θαη ελ γέλεη ησλ εθαξκνγψλ γξαθείνπ. Να κπνξνχλ λα ζρεδηάδνπλ θαη λα εθαξκφδνπλ εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κε ηα πξναλαθεξζέληα ινγηζκηθά γεληθήο ρξήζεο. Γλσξίζνπλ ηηο βαζηθέο θαηεγνξίεο ινγηζκηθνχ απφ πιεπξάο ραξαθηεξηζηηθψλ θαη απφ πιεπξάο 1 Πεγή: -

116 Υξήζε εθπαηδεπηηθνύ ινγηζκηθνύ Θέκαηα ππνζηήξημεο ζρνιηθώλ εξγαζηεξίσλ δξαζηεξηνηήησλ κε ηε ρξήζε ηνπο θαη λα είλαη ζε ζέζε λα απνθαλζνχλ γηα ην πιαίζην έληαμεο ελφο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ κεηά απφ ζρεηηθή αμηνιφγεζή ηνπ. Δίλαη ελεκεξσκέλνη γηα ραξαθηεξηζηηθά εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά, εγθεθξηκέλα απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο. Έρνπλ ηηο βαζηθέο γλψζεηο γηα ζέκαηα ιεηηνπξγίαο θαη αζθαιείαο ηνπ ζρνιηθνχ εξγαζηεξίνπ πιεξνθνξηθήο. Δηδηθφηεξα πξέπεη: α) λα έρνπλ βαζηθέο ιεηηνπξγηθέο γλψζεηο ζρεηηθέο κε ηα δίθηπα θαη ηνπο ζηαζκνχο εξγαζίαο. β) λα κπνξνχλ λα δηαρεηξίδνληαη πεξηθεξεηαθέο ζπζθεπέο θαη απνζεθεπηηθά κέζα θαη λα αληηκεησπίδνπλ ζηνηρεησδψο ζέκαηα αζθαιείαο. ΔΙΓΙΚΟ ΜΔΡΟ ΠΔ 60/70 Γάζθαινη - Νεπηαγσγνί Θεκαηηθή ελόηεηα Γηδαθηηθνί ηόρνη πλάθεηα κε Μνληέιν ICT-CST Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα: NAI OXI Υξεζηκνπνηνχλ κε επρέξεηα βαζηθέο εθαξκνγέο ηεο πιεξνθνξηθήο πνπ αθνξνχλ ζπιινγή, επεμεξγαζία, αλαπαξάζηαζε θαη επηθνηλσλία ζηνηρείσλ θαη δεδνκέλσλ θαη είλαη ζε ζέζε λα ηηο ρξεζηκνπνηνχλ ζε επαγγεικαηηθά θαη εθπαηδεπηηθά ζέκαηα. Δίλαη ζε ζέζε λα θαηαιαβαίλνπλ θαη λα ρξεζηκνπνηνχλ απνηειεζκαηηθά ηηο δπλαηφηεηεο ησλ επεμεξγαζηψλ θεηκέλνπ, ησλ ινγηζηηθψλ θχιισλ, ησλ εξγαιείσλ ειεχζεξεο θαη γξακκηθήο ζρεδίαζεο, ησλ εξγαιείσλ παξνπζίαζεο, ηνπ δηαδηθηχνπ θαη ησλ εξγαιείσλ επηθνηλσλίαο. Δθπαηδεπηηθή ρξήζε βαζηθώλ εξγαιείσλ πιεξνθνξηθήο, πνιπκεζηθώλ εξγαιείσλ θαη ηνπ δηαδηθηύνπ Υξήζε εθπαηδεπηηθνύ Μπνξνχλ λα ζρεδηάδνπλ θαη λα εθαξκφδνπλ εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κε ηα πξναλαθεξζέληα ινγηζκηθά γεληθήο ρξήζεο θαη αλαδεηνχλ κε απνηειεζκαηηθφ ηξφπν πιεξνθνξίεο θαη ινγηζκηθνχο πφξνπο κέζα απφ ην δηαδίθηπν. Υξεζηκνπνηνχλ εηδηθφ ινγηζκηθφ γηα ηε δεκηνπξγία ηζηνζειίδσλ. Δπηθνηλσλνχλ απνηειεζκαηηθά κέζσ ηνπ Γηαδηθηχνπ. Γηαρεηξίδνληαη απιφ πνιπκεζηθφ πιηθφ. Αμηνπνηνχλ πνιπκεζηθφ πιηθφ γηα δηδαθηηθή ρξήζε θαη επηιέγνπλ ην θαηάιιειν πνιπκεζηθφ πιηθφ γηα κηα ζπγθεθξηκέλε ρξήζε. Δίλαη άξηηα θαηαξηηζκέλνη ζηε ρξήζε θαη ηηο κεζφδνπο αμηνπνίεζεο ινγηζκηθψλ ηεο δηθήο ηνπο εηδίθεπζεο θαη λα κπνξνχλ λα θαηαλνήζνπλ πνχ εκπίπηεη ην φπνην ζπγθεθξηκέλν ινγηζκηθφ ζε ζρέζε κε ηηο θαηεγνξίεο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ θαη ηελ ρξήζε ηνπ ζηελ ηάμε. Δίλαη ελεκεξσκέλνη γηα φια ηα εγθεθξηκέλα απφ ην Τπνπξγείν Παηδείαο εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά. Γλσξίζνπλ αληηπξνζσπεπηηθά είδε απφ ηηο βαζηθέο θαηεγνξίεο εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ πνπ αθνξνχλ ηελ εηδηθφηεηά ηνπο (θιεηζηνχ θαη αλνηθηνχ ηχπνπ, πνιπκέζα, εγθπθινπαίδεηεο,

117 ινγηζκηθνύ ζε δηδαθηηθέο θαηαζηάζεηο Γηδαθηηθή ηνπ γλσζηηθνύ αληηθείκελνπ θαη Σ.Π.Δ. Αμηνιόγεζε θαη πξνζαξκνγή Δθπαηδεπηηθώλ ελαξίσλ θαη Γξαζηεξηνηήησλ Αλάπηπμε, εθαξκνγή θαη αμηνιόγεζε Δθπαηδεπηηθώλ ελαξίσλ θαη Γξαζηεξηνηήησλ ΔΙΓΙΚΟ ΜΔΡΟ Θεκαηηθή ελόηεηα πξνζνκνηψζεηο, θιπ.). Γλσξίζνπλ αληηπξνζσπεπηηθά εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά γηα ηα επηκέξνπο γλσζηηθά αληηθείκελα ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο. Δίλαη ζε ζέζε λα αμηνινγνχλ ηελ πνηφηεηα ησλ εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο, ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπο θαζψο θαη ηα ελδερφκελα καζεζηαθά νθέιε, έηζη ψζηε λα κπνξνχλ λα επηιέγνπλ ινγηζκηθά πνπ ζα ηνπο ρξεζηκεχζνπλ ζηελ θαζεκεξηλή εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή. Γλσξίζνπλ ηα βαζηθά ζηνηρεία ηεο εμέιημεο ηεο επηζηήκεο θαη ησλ εξγαιείσλ ππνινγηζηηθήο ηερλνινγίαο γηα ηε κάζεζε ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ πξσηνβάζκηαο θαη πξνζρνιηθήο εθπαίδεπζεο. Γλσξίζνπλ ηηο ζχγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε θχζε ηεο καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο ζηα γλσζηηθά αληηθείκελα πξσηνβάζκηαο θαη πξνζρνιηθήο εθπαίδεπζεο θαη ηνπο ηξφπνπο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζε απηφ ην πιαίζην. Γλσξίζνπλ ηηο ζχγρξνλεο ηάζεηο γηα ηε δηδαθηηθή ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ πξσηνβάζκηαο θαη πξνζρνιηθήο εθπαίδεπζεο θαη ηηο θαηλνχξγηεο δηδαθηηθέο κεζφδνπο αμηνπνίεζεο εθπαηδεπηηθψλ εξγαιείσλ ζην πιαίζην απηφ. Γλσξίζνπλ ηηο δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη καζεηέο θαζψο θαη ηξφπνπο αληηκεηψπηζεο ησλ δπζθνιηψλ απηψλ γεληθά θαη εηδηθά κε ηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηηθψλ εξγαιείσλ θαη πεξηβαιιφλησλ. Δίλαη ζε ζέζε λα εθπνλνχλ εθπαηδεπηηθά ζελάξηα θαη δξαζηεξηφηεηεο. Γλσξίδνπλ κεζφδνπο θαη εξγαιεία αμηνιφγεζεο εθπαηδεπηηθψλ ζελαξίσλ. Μπνξνχλ λα ππνζηεξίδνπλ θαη λα θαζνδεγνχλ ηνπο επηκνξθνχκελνπο ζηελ παξαγσγή εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. Ζ ελφηεηα απηή έρεη ζηφρν ηελ απηφλνκε (ππφ ηελ επίβιεςε επηκνξθσηή) θαη νινθιεξσκέλε αληηκεηψπηζε, απφ νκάδεο δχν - ηξηψλ εθπαηδεπηηθψλ, ηεο ζρεδίαζεο θαη αλάπηπμεο δηδαθηηθνχ πιηθνχ (ζελαξίσλ, δξαζηεξηνηήησλ θαη θχιισλ εξγαζίαο) γηα ηε δηδαζθαιία ελνηήησλ ζπγθεθξηκέλνπ αξηζκνχ δηδαθηηθψλ σξψλ (δχν ηνπιάρηζηνλ ψξεο) ζε εηθνληθέο ζπλζήθεο ηάμεο ΠΔ 02 Φηιόινγνη Γηδαθηηθνί ηόρνη * * * πλάθεηα κε Μνληέιν ICT-CST Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα: NAI OXI Η εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε θαη ηε δηδαζθαιία ησλ θηινινγηθώλ καζεκάησλ Γλσξίζνπλ βαζηθά ζηάδηα θαηά ηελ εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαζθαιία θαη ηελ εθπαίδεπζε. Καηαλννχλ ηελ εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζε ζπλάξηεζε κε επξχηεξα ζέκαηα, φπσο ε θνηλσλία ηεο γλψζεο θαη ηεο δεκηνπξγηθφηεηαο Αληηιακβάλνληαη θαη εξκελεχνπλ ηηο ζπζηεκηθνχ ηχπνπ δπζθνιίεο πνπ έρεη ε εηζαγσγή ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαθηηθή δηαδηθαζία. Καηαλννχλ ηελ επξχηεξε ζρέζε ησλ Σ.Π.Δ. κε ηηο λέεο κνξθέο γξακκαηηζκνχ πνπ ηζρχνπλ πηα ζηελ

118 Σ.Π.Δ. θαη γξακκαηηζκόο Γηδαθηηθή ησλ Φηινινγηθώλ Μαζεκάησλ θαη Σ.Π.Δ. Υξήζε βαζηθώλ εξγαιείσλ πιεξνθνξηθήο αλά εηδηθόηεηα Υξήζε ινγηζκηθψλ εηδηθφηεηαο γηα ηελ αμηνπνίεζή ηνπο ζηε δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε Αμηνιόγεζε θαη πξνζαξκνγή Δθπαηδεπηηθώλ ζελαξίσλ θαη Γξαζηεξηνηήησλ Αλάπηπμε εθαξκνγή θαη αμηνιόγεζε Δθπαηδεπηηθώλ ελαξίσλ θαη θνηλσλία θαη πνπ είλαη απαξαίηεην λα δηαηξέρνπλ ηα ζρνιηθά Π.. Μπνξνχλ λα δηαβάδνπλ δεκηνπξγηθά ηηο ζρνιηθέο δηδαθηηθέο πξαθηηθέο θαη λα κπνξνχλ λα αλαπηχζζνπλ ηηο απαξαίηεηεο ζηξαηεγηθέο γηα ηελ γφληκε αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζε θάζε κία απφ απηέο. Καηαλννχλ βαζηθέο θαηαθηήζεηο ζηε δηδαθηηθή ηνπ θάζε δηδαθηηθνχ αληηθεηκέλνπ κε ηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ., λα ζπλδένπλ ηηο θαηαθηήζεηο απηέο κε ηε δηδαθηηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. θαη θαηαλννχλ ηηο θνηλέο δηδαθηηθέο * αξρέο πνπ δηαπεξλνχλ ηηο επηζηεκνληθέο αλαδεηήζεηο ησλ θηινινγηθψλ καζεκάησλ. Γλσξίζνπλ ηε ζπνπδαηφηεηα θαη ηηο δπλαηφηεηεο ησλ πεξηβαιιφλησλ γεληθήο ρξήζεο (Πξνγξάκκαηα Δπεμεξγαζίαο Κεηκέλνπ, ινγηζηηθψλ θχιισλ, παξνπζίαζεο, δηαδίθηπν) θαη * πψο κπνξνχλ λα αμηνπνηεζνχλ ζηε δηδαζθαιία ησλ θηινινγηθψλ καζεκάησλ. Γλσξίδνπλ ηηο θπξηφηεξεο θαηεγνξίεο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ γηα ηε δηδαζθαιία ησλ θηινινγηθψλ καζεκάησλ. Οξγαλψλνπλ θαη λα ππνζηεξίδνπλ ην ζρνιηθφ εξγαζηήξην θαηά ηέηνην ηξφπν, ψζηε λα εμππεξεηνχληαη θαηά ηνλ θαιχηεξν ηξφπν νη δηδαθηηθέο ηνπο πξνηεξαηφηεηεο (π.ρ. ζέκαηα ιεηηνπξγίαο ηνπ εξγαζηεξίνπ, ινγηζκηθνχ πνπ είλαη απαξαίηεην γηα ηηο δηδαθηηθέο αλάγθεο θαη πψο είλαη θαιχηεξα λα έρεη εγθαηαζηαζεί, αμηνπνίεζε ηνπ ηνπηθνχ δηθηχνπ θιπ.). Δληνπίδνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά θαη ηηο δπλαηφηεηεο ησλ ινγηζκηθψλ πνπ κπνξνχλ λα ζπκβάινπλ ζηε δηακφξθσζε λένπ εκπινπηηζκέλνπ καζεζηαθνχ πεξηβάιινληνο. Καηαηάζζνπλ ην θάζε ινγηζκηθφ ζε θιεηζηφ, αλνηρηφ, πεξηβάιινλ πξαθηηθήο γξακκαηηζκνχ, λα κπνξνχλ λα ηα δηαβάδνπλ σο πξντφληα πνπ ελζσκαηψλνπλ ζπγθεθξηκέλεο δηδαθηηθέο ζεσξίεο θαη αξρέο (επνκέλσο σο κε νπδέηεξα κέζα) θαη λα αληηιακβάλνληαη ζε πνηεο πεξηπηψζεηο θαη γηα πνηνπο ιφγνπο κπνξνχλ λα αμηνπνηνχλ ην θαζέλα απφ απηά. Γλσξίζνπλ πψο αμηνπνηήζεθε σο ηψξα ε θάζε θαηεγνξία εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ ζηελ εθπαίδεπζε. Γλσξίζνπλ επηιεγκέλα δηαδηθηπαθά ινγηζκηθά θαη ηηο δπλαηφηεηεο εθαξκνγήο ηνπο ζηε δηδαζθαιία ησλ θηινινγηθψλ καζεκάησλ. Αλαιακβάλνπλ λα επεμεξγαζηνχλ, λα παξνπζηάζνπλ θαη λα αμηνινγήζνπλ ελδεηθηηθά, γηα θάζε θηινινγηθφ δηδαθηηθφ αληηθείκελν, ππάξρνληα δηδαθηηθά ζελάξηα δηδαζθαιίαο κε ηηο Σ.Π.Δ., πνπ ηνπο δίδνληαη. Αλαπξνζαξκφδνπλ ελδεηθηηθά, ππάξρνληα ζελάξηα ζηα θηινινγηθά καζήκαηα * Γεκηνπξγνχλ, εθαξκφδνπλ θαη αμηνινγνχλ απηφλνκα (ππφ ηελ επίβιεςε επηκνξθσηή) ζελάξηα δηδαζθαιίαο ζηελ Ν.Δ. Γιψζζα, ηε * Λνγνηερλία, ηελ Α.Δ.Γ.Γ. θαη ηελ Ηζηνξία,

119 Γξαζηεξηνηήησλ ΔΙΓΙΚΟ ΜΔΡΟ Θεκαηηθή ελόηεηα Γηδαθηηθή ησλ Μαζεκαηηθώλ ππό ην πξίζκα ησλ Σ.Π.Δ. Υξήζε ινγηζκηθώλ εηδηθόηεηαο γηα ηελ αμηνπνίεζή ηνπο ζηε δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε Δξγαιεία αλάπηπμεο θαη αμηνιόγεζεο εθπαηδεπηηθώλ ζελαξίσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ Αλάιπζε δηδαθηηθώλ ζελαξίσλ εληαγκέλνη ζε νκάδεο 2-3 αηφκσλ. ΠΔ 03 Μαζεκαηηθνί Γηδαθηηθνί ηόρνη Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα: πλάθεηα κε Μνληέιν ICT-CST NAI Οη εθπαηδεπηηθνί πξέπεη λα γλσξίδνπλ ην ξφιν ησλ ηερλνινγηθψλ εξγαιείσλ ζηε δηδαθηηθή ησλ Μαζεκαηηθψλ πνπ αθνξνχλ ζεσξίεο κάζεζεο θαη κεζφδνπο δηδαζθαιίαο, ζρεδηαζκφ καζεζηαθψλ δξαζηεξηνηήησλ πνπ αμηνπνηνχλ εξγαιεία δηεξεπλεηηθήο κάζεζεο, επηζηεκνινγία ηνπ αληηθεηκέλνπ ηνπο, αλαιπηηθά πξνγξάκκαηα, ζηάζεηο θαη πεπνηζήζεηο. Γλσξίζνπλ, εμνηθεηψλνληαη θαη αλαιχνπλ ηα ινγηζκηθά θαζψο θαη πξνηεηλφκελα έηνηκα ζελάξηα θαη δξαζηεξηφηεηεο. Με ηε ζπγθξηηηθή κειέηε θαη αλάιπζε έηνηκσλ δξαζηεξηνηήησλ ζε δηαθνξεηηθά ινγηζκηθά θαη εξγαιεία Σ.Π.Δ. Δίλαη άξηζηα θαηαξηηζκέλνη ζηε ρξήζε ησλ βαζηθψλ εηδψλ ινγηζκηθνχ ησλ Μαζεκαηηθψλ. Να είλαη ζε ζέζε λα αμηνινγνχλ ηελ πνηφηεηα ησλ εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ ησλ Μαζεκαηηθψλ, ηελ θαηαιιειφηεηά ηνπο θαζψο θαη ηα ελδερφκελα * καζεζηαθά νθέιε, έηζη ψζηε λα κπνξνχλ λα επηιέγνπλ ινγηζκηθά πνπ ζα ρξεζηκνπνηήζνπλ γηα λα ζρεδηάζνπλ εθπαηδεπηηθέο δξαζηεξηφηεηεο κε απηά. Γλσξίζνπλ κεζφδνπο θαη εξγαιεία αλάπηπμεο θαη αμηνιφγεζεο εθπαηδεπηηθψλ ζελαξίσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ γηα ηα Μαζεκαηηθά. * Γλσξίζνπλ βαζηθά ζηνηρεία ζρεδηαζκνχ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη νξγάλσζεο ηεο ζρνιηθήο ηάμεο θαη ηεο δηδαζθαιίαο, πνπ ππαγνξεχνληαη απφ ηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζην πιαίζην ησλ ζχγρξνλσλ αληηιήςεσλ γηα ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία. Δθηηκνχλ ηελ θαηαιιειφηεηα ελφο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ θαη ηα ελδερφκελα καζεζηαθά νθέιε, γλσξίδνληαο ην πιαίζην έληαμήο ηνπ. Πξνηείλνπλ αηηηνινγεκέλα αιιαγέο, βειηηψζεηο θαη επεθηάζεηο ζε ήδε ζρεδηαζκέλεο δξαζηεξηφηεηεο, ζελάξηα θαη καζεζηαθά πεξηβάιινληα Υξεζηκνπνηνχλ αλάινγν δηαθνξεηηθφ ινγηζκηθφ ή δηδαθηηθφ πιηθφ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζπγθεθξηκέλσλ δηδαθηηθψλ πξνβιεκάησλ θαη λα εληνπίδνπλ ηηο δηαθνξέο θαη ηηο δηδαθηηθέο επηπηψζεηο. θηαγξαθνχλ επηζπκεηά ραξαθηεξηζηηθά λέσλ ινγηζκηθψλ θαη καζεζηαθψλ πεξηβαιιφλησλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζπγθεθξηκέλσλ δηδαθηηθψλ πξνβιεκάησλ Δληάζζνπλ ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηα Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα ησλ Μαζεκαηηθψλ. * OXI

120 ΔΙΓΙΚΟ ΜΔΡΟ ΠΔ 04 - Φπζηθνί Θεκαηηθή ελόηεηα Γηδαθηηθνί ηόρνη πλάθεηα κε Μνληέιν ICT-CST Οη εθπαηδεπηηθνί ζα πξέπεη λα: NAI OXI Καηαλννχλ θαη λα αμηνπνηνχλ ζηε δηδαζθαιία ηηο δπλαηφηεηεο, ησλ ινγηζηηθψλ θχιισλ, ησλ Υξήζε βαζηθώλ εξγαιείσλ παξνπζίαζεο, ηνπ δηαδηθηχνπ. εξγαιείσλ Μπνξνχλ λα αλαδεηνχλ κε απνηειεζκαηηθφ ηξφπν πιεξνθνξηθήο πιεξνθνξίεο θαη ινγηζκηθνχο πφξνπο κέζα απφ ην Υξήζε ινγηζκηθώλ εηδηθόηεηαο γηα ηελ αμηνπνίεζή ηνπο ζηε δηδαζθαιία θαη ηε κάζεζε Γηδαθηηθή ησλ Φπζηθώλ Δπηζηεκώλ θαη Σ.Π.Δ. Αμηνιόγεζε θαη πξνζαξκνγή Δθπαηδεπηηθώλ ελαξίσλ θαη Γξαζηεξηνηήησλ δηαδίθηπν. Γλσξίζνπλ, εμνηθεηψλνληαη θαη αλαιχνπλ ηα ινγηζκηθά θαζψο θαη πξνηεηλφκελα έηνηκα ζελάξηα θαη δξαζηεξηφηεηεο. Γλσξίζνπλ ηηο ζχγρξνλεο αληηιήςεηο γηα ηε θχζε ηεο δηδαθηηθήο θαη καζεζηαθήο δηαδηθαζίαο ζηα γλσζηηθά αληηθείκελα ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο, ηηο αληηιήςεηο ησλ καζεηψλ θαη ηηο δπζθνιίεο πνπ αληηκεησπίδνπλ νη καζεηέο ζηελ θαηαλφεζε θαηλνκέλσλ θαη ελλνηψλ θαζψο θαη ηξφπνπο * αληηκεηψπηζήο ηνπο θαη γλσξίζνπλ ηνπο ηξφπνπο αλάπηπμεο δεμηνηήησλ ζηάζεσλ θαη γλσζηηθψλ ιεηηνπξγηψλ ζηηο Φπζηθέο Δπηζηήκεο θαηά ηε δηδαζθαιία κε Σ.Π.Δ.. Γλσξίζνπλ ηα ραξαθηεξηζηηθά ησλ ξφισλ ηνπ εθπαηδεπηηθνχ θαη ηνπ καζεηή, φπσο απηνί δηακνξθψλνληαη κέζα απφ ηηο ζχγρξνλεο πξαθηηθέο ζηελ νξγάλσζε ηεο ηάμεο θαη ηεο δηδαζθαιίαο, θαζψο θαη κεζφδνπο ελίζρπζεο ηεο επνηθνδνκεηηθήο θαη δηεξεπλεηηθήο ζπκκεηνρήο ζηε κάζεζε κάζεζεο απφ ηνπο καζεηέο. Γλσξίζνπλ δηδαθηηθέο θαη παηδαγσγηθέο πξνζεγγίζεηο ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηα γλσζηηθά αληηθείκελα ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο, ηηο επηζηεκνινγηθέο θαη καζεζηαθέο παξαδνρέο θαζψο θαη ην πιαίζην αιιειεμάξηεζεο εθπαηδεπηηθψλ πξαθηηθψλ, Σ.Π.Δ. θαη πξνζεγγίζεσλ ζηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία. Γλσξίζνπλ εξγαιεία ζπλεξγαηηθήο κάζεζεο θαη ηνπο ηξφπνπο ρξήζεο ηνπο ζηε δηδαθηηθή ή θαη εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Γλσξίζνπλ ηηο βαζηθέο κεζφδνπο αμηνιφγεζεο δηδαθηηθνχ ή θαη εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ Φ.Δ. * Γλσξίζνπλ βαζηθά ζηνηρεία ζρεδηαζκνχ εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη νξγάλσζεο ηεο ζρνιηθήο ηάμεο θαη ηεο δηδαζθαιίαο (επνηθνδνκεηηθή, νκαδνζπλεξγαηηθή, ηχπνπ project) πνπ ππαγνξεχνληαη απφ ηελ παηδαγσγηθή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζην πιαίζην ησλ ζχγρξνλσλ αληηιήςεσλ γηα ηε κάζεζε θαη ηε δηδαζθαιία. Δθηηκνχλ ηελ θαηαιιειφηεηα ελφο εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ θαη ηα ελδερφκελα καζεζηαθά νθέιε, γλσξίδνληαο ην πιαίζην έληαμήο ηνπ. Πξνηείλνπλ αηηηνινγεκέλα αιιαγέο, βειηηψζεηο θαη επεθηάζεηο ζε ήδε ζρεδηαζκέλεο δξαζηεξηφηεηεο, ζελάξηα θαη καζεζηαθά πεξηβάιινληα

121 Αλάπηπμε, εθαξκνγή θαη αμηνιόγεζε Δθπαηδεπηηθώλ ελαξίσλ θαη Γξαζηεξηνηήησλ Υξεζηκνπνηνχλ αλάινγν δηαθνξεηηθφ ινγηζκηθφ ή δηδαθηηθφ πιηθφ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζπγθεθξηκέλσλ δηδαθηηθψλ πξνβιεκάησλ θαη λα εληνπίδνπλ ηηο δηαθνξέο θαη ηηο δηδαθηηθέο επηπηψζεηο. θηαγξαθνχλ επηζπκεηά ραξαθηεξηζηηθά λέσλ ινγηζκηθψλ θαη καζεζηαθψλ πεξηβαιιφλησλ γηα ηελ αληηκεηψπηζε ζπγθεθξηκέλσλ δηδαθηηθψλ πξνβιεκάησλ. Δληάζζνπλ ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηα Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα ησλ γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ ηεο εηδηθφηεηάο ηνπο. Δληάζζνπλ ην εηθνληθφ πείξακα ζηε καζεζηαθή δηαδηθαζία. Υξεζηκνπνηνχλ ηξφπνπο αμηνιφγεζεο ησλ καζεηψλ φηαλ ρξεζηκνπνηνχληαη νη Σ.Π.Δ.. Ζ ελφηεηα απηή έρεη ζηφρν ηελ απηφλνκε (ππφ ηελ επίβιεςε επηκνξθσηή) θαη νινθιεξσκέλε αληηκεηψπηζε, απφ νκάδα 2-3 επηκνξθνχκελσλ, ηεο ζρεδίαζεο θαη παξαγσγήο δηδαθηηθνχ πιηθνχ (ζελαξίσλ, δξαζηεξηνηήησλ θαη θχιισλ εξγαζίαο) γηα ηε δηδαζθαιία ελνηήησλ 1-2 δηδαθηηθψλ σξψλ πνπ παξνπζηάδνπλ ηδηαίηεξεο δηδαθηηθέο θαη καζεζηαθέο δπζθνιίεο. [*] Ζ χπαξμε ηνπ αζηεξίζθνπ ζε ζπγθεθξηκέλα πεδία, ππνδειψλεη πσο ν δηδαθηηθφο ζηφρνο ζπκβαδίδεη κε ηνπο δηδαθηηθνχο ζθνπνχο θαη ζηφρνπο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST, φκσο δελ αλαθέξεηαη ηφζν εζηηαζκέλα ζην Αλαιπηηθφ Πξφγξακκα πνπδψλ ηνπ Μνληέινπ, κηαο θαη ζηα ειιεληθά Αλαιπηηθά Πξνγξάκκαηα Β επηπέδνπ, ππάξρνπλ αλεμάξηεηεο ελφηεηεο δηδαθηηθψλ ζηφρσλ αλά εηδηθφηεηα θαη γλσζηηθφ αληηθείκελν (Δηδηθφ Μέξνο), θάηη ην νπνίν δελ ζπλαληάηαη ζην Μνληέιν ICT-CST, ην νπνίν δηαηξέρεη φια ηα γλσζηηθά αληηθείκελα ζην ζχλνιφ ηνπο. ηνλ επφκελν πίλαθα, παξνπζηάδνληαη ζπλνπηηθά νη θπξηφηεξεο νκνηφηεηεο θαη δηαθνξέο πνπ πξνθχπηνπλ απφ ηε ζχγθξηζε ησλ δηδαθηηθψλ ζηφρσλ ηνπ Αλαιπηηθνχ Πξνγξάκκαηνο Δπηκφξθσζεο Δθπαηδεπηηθψλ Β Δπηπέδνπ, κε απηνχο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO

122 Κςπιόηεπερ ομοιόηηηερ και διαθοπέρ μεηαξύ διδακηικών ζηόσων Αναλςηικών Ππογπαμμάηων Επιμόπθωζηρ Εκπαιδεςηικών Β επιπέδος και ICT-CST Οκνηόηεηεο πλαθέο πιαίζην πνιηηηθήο Απφθηεζε ηθαλνηήησλ ρξήζεο θαη αμηνπνίεζεο ζχλζεησλ εξγαιείσλ θαη ινγηζκηθψλ αλά γλσζηηθφ αληηθείκελν Αλάπηπμε δεμηνηήησλ ππνζηήξημεο ζπλεξγαηηθψλ νκάδσλ κάζεζεο ρεδίαζε, αλάπηπμε θαη αμηνιφγεζε εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ (ζελάξηα, δξαζηεξηφηεηεο) Αμηνιφγεζε εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ Δχξεζε, αμηνπνίεζε θαη αμηνιφγεζε δηαδηθηπαθψλ πεγψλ Δπηθνηλσλία θαη ζπλεξγαζία κε εθπαηδεπηηθνχο, face to face θαη online Γηαθνξέο ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ δίλεηαη ζεκαληηθή βαξχηεηα ζηηο ζχγρξνλεο ζεσξίεο κάζεζεο θαη ηηο παηδαγσγηθέο αληηιήςεηο ζε ζρέζε κε ηηο Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ αθηεξψλνληαη αξθεηέο ψξεο εθπαίδεπζεο ζηα εγθεθξηκέλα απφ ην ΤπΔΠΘ εθπαηδεπηηθά ινγηζκηθά θιεηζηνχ/αλνηρηνχ ηχπνπ ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ δελ ππνζηεξίδεηαη επαξθψο ην κνληέινπ ηνπ δαζθάινπ σο πξφηππν εθπαηδεπφκελνπ ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ ππνζηεξίδνληαη επαξθψο ζέκαηα ππνζηήξημεο ζρνιηθνχ εξγαζηεξίνπ πιεξνθνξηθήο ην αλαιπηηθφ πξφγξακκα εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ηθαλφηεηεο πνπ ζα νδεγήζνπλ ζην κεηαζρεκαηηζκφ ηνπ ζρνιείνπ ζε νξγαληζκφ κάζεζεο

123 4.4 ύγθξηζε πεξηερνκέλνπ ειιεληθώλ επηκνξθσηηθώλ πξνγξακκάησλ θαη Μνληέινπ ICT-CST Χο πξνο ην πεξηερφκελν θαη κε βάζε ηελ πξνεγνχκελε ιεπηνκεξή ζπγθξηηηθή κειέηε, δηαπηζηψλνπκε φηη ηα Πξνγξάκκαηα Δπηκφξθσζεο εθπαηδεπηηθψλ ζηηο Σ.Π.Δ. πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί ζηελ Διιάδα ηα ηειεπηαία ρξφληα, απνηεινχληαη απφ θνηλά ζπζηαηηθά, ζε ζχγθξηζε κε απηά πνπ ζπλζέηνπλ θαη ην Μνληέιν ICT-CST. πγθεθξηκέλα έρνπκε ζπλάθεηα πεξηερνκέλνπ ζε φιεο ηηο παξαθάησ γλσζηηθέο πεξηνρέο: Δηζαγσγηθέο έλλνηεο ζηηο Σ.Π.Δ. Υξήζε εξγαιείσλ γεληθήο ρξήζεο Υξήζε δηαδηθηχνπ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαίδεπζε Δθπαηδεπηηθή Πνιηηηθή Δπηζηεκνληθή Θεκειίσζε Μάζεζε θαη δηδαζθαιία κε ρξήζε Σ.Π.Δ. Υξήζε εξγαιείσλ πιεξνθνξηθήο ζηε δηδαθηηθή πξάμε Υξήζε εθπαηδεπηηθνχ ινγηζκηθνχ ζηε δηδαθηηθή πξάμε Γηδαθηηθή γλσζηηθψλ αληηθεηκέλσλ κε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. Αμηνιφγεζε θαη πξνζαξκνγή εθπαηδεπηηθψλ ζελαξίσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ Αλάπηπμε, εθαξκνγή θαη αμηνπνίεζε εθπαηδεπηηθψλ ζελαξίσλ θαη δξαζηεξηνηήησλ Παξαηεξνχκε πσο αξθεηά ζπζηαηηθά ησλ ειιεληθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ ζηηο Σ.Π.Δ. πιεξνχλ ηηο πξνδηαγξαθέο πεξηερνκέλνπ ηνπ Μνληέινπ ICT-CST θαη απηφ είλαη πνιχ ζεκαληηθφ γηα ηε ζεηηθή αμηνιφγεζε ηνπ ζπλνιηθνχ εθπαηδεπηηθνχ ζρεδηαζκνχ ηνπο. 4.5 ύγθξηζε κεζνδνινγηθώλ πξνζεγγίζεσλ ειιεληθώλ επηκνξθσηηθώλ πξνγξακκάησλ θαη Μνληέινπ ICT-CST πσο ην Μνληέιν ICT-CST, έηζη θαη ηα ειιεληθά επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ. βαζίδνληαη ζηελ θιηκαθνχκελε αλάπηπμε ηθαλνηήησλ, μεθηλψληαο απφ ηνλ ςεθηαθφ

124 αιθαβεηηζκφ θαη πξνρσξψληαο ζε αλψηεξα γλσζηηθά επίπεδα πνπ νδεγνχλ απφ ηε ρξήζε ζηελ αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηδαθηηθή πξαθηηθή. Θα πξέπεη λα ζεκεηψζνπκε φηη βαζηθά ζπζηαηηθά ησλ πξνζεγγίζεσλ «Δκβάζπλζεο γλψζεο» θαη «Γεκηνπξγίαο γλψζεο» ηνπ Μνληέινπ ICT-CST, εκπεξηέρνληαη ζηελ εμάκελε Δπηκφξθσζε Δπηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ δηάξθεηαο 350 σξψλ θαη θαιχπηνληαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ. ην ζεκείν απηφ ζα πξέπεη λα επηζεκαλζεί πσο ζηελ επηκφξθσζε εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ, ε νπνία πινπνηείηαη κέζα ζε ρξνληθφ δηάζηεκα 2 κελψλ (96 δηδαθηηθέο ψξεο), θαιχπηεηαη ζε νξηζκέλα κφλν ζεκεία ε πξνζέγγηζε «Γεκηνπξγίαο Γλψζεο» ηνπ Μνληέινπ ICT-CST. 4.6 ρνιηαζκόο ηηο πξνεγνχκελεο ελφηεηεο παξνπζηάζηεθαλ ηα Αλαιπηηθά Πξνγξάκκαηα πνπδψλ θαη νη ηφρνη/δεμηφηεηεο ησλ Δπηκνξθσηηθψλ Πξνγξακκάησλ πνπ πινπνηνχληαη απφ ην Τπνπξγείν Δζληθήο Παηδείαο θαη Θξεζθεπκάησλ θαη απνζθνπνχλ ζηελ επηκφξθσζε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Ζ ζχγθξηζε κε ην Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO, κπνξεί λα καο νδεγήζεη ζε αζθαιή ζπκπεξάζκαηα γηα ην επίπεδν ησλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ, γηα ηηο ηθαλφηεηεο/δεμηφηεηεο πνπ αλαπηχζζνληαη κέζα απφ απηά απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο θαη γηα πηζαλέο κειινληηθέο βειηηψζεηο ή επεθηάζεηο ηνπο. ην επφκελν θεθάιαην ζα παξνπζηαζηνχλ ηα ζπκπεξάζκαηα ηεο ζχγθξηζεο ησλ παξαπάλσ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ κε ην Μνληέιν θαη ζα δνζνχλ απαληήζεηο ζην εξεπλεηηθφ πξφβιεκα ηεο παξνχζαο εξγαζίαο, ψζηε λα δηαπηζησζεί θαηά πφζν νη ηθαλφηεηεο πνπ απνθηψληαη κέζα απφ ηα ειιεληθά επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα ζηηο Σ.Π.Δ ζπκβαδίδνπλ κε απηέο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO, ψζηε λα βειηηψζνπλ ηελ επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ θαη λα ηνπο βνεζήζνπλ ζηε βέιηηζηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Νέσλ Σερλνινγηψλ ζηελ εθπαηδεπηηθή πξάμε

125 5 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ - ΠΡΟΣΑΔΗ 5.1 Βαζηθέο δηαπηζηώζεηο θαη ζπκπεξάζκαηα έξεπλαο Με βάζε ηελ αλαιπηηθή παξνπζίαζε ηνπ Μνληέινπ ICT-CST ηεο UNESCO, ησλ αληίζηνηρσλ ειιεληθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ πνπ αθνξνχλ ηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία θαη ηεο ζρεηηθήο βηβιηνγξαθίαο, δηαπηζηψλνπκε ηα εμήο: Ζ ρξεζηκνπνίεζε ελφο Μνληέινπ Ηθαλνηήησλ είλαη πνιχ ζεκαληηθή ζηελ θαηάιιειε ζρεδίαζε θαη πινπνίεζε ελφο Δπηκνξθσηηθνχ Πξνγξάκκαηνο εθπαηδεπηηθψλ. Ζ χπαξμε ελφο ηέηνηνπ Μνληέινπ, απνηειεί νδεγφ φρη κφλν γηα ηνπο θνξείο ζρεδηαζκνχ πξνγξακκάησλ επηκφξθσζεο, αιιά θαη ρξήζηκν εξγαιείν γηα ηνλ εθπαηδεπηηθφ, ηε ζρνιηθή κνλάδα θαη ηα Παλεπηζηεκηαθά Ηδξχκαηα. Ο ζεκαληηθφηεξνο παξάγνληαο γηα ηελ επηηπρή αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία είλαη ε απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, κέζα απφ έλα άξηηα ζρεδηαζκέλν επηκνξθσηηθφ πξφγξακκα. Ζ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ είλαη κία ζχλζεζε θαη πνιχπινθε δηαδηθαζία, ε νπνία απαηηεί ελεξγή ζπκκεηνρή ησλ εθπαηδεπηηθψλ γηα λα έρεη επηηπρή απνηειέζκαηα θαη ζπληειείηαη πνιπεπίπεδα θαη δηα βίνπ θαη φρη απνζπαζκαηηθά θαη κφλν ζε κία ρξνληθή πεξίνδν. Ζ απφθηεζε ηθαλνηήησλ ζηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία δηεζλψο, αθνινπζεί ηα ζηάδηα ηνπ ςεθηαθνχ εγγξακκαηηζκνχ θαη ηεο εμνηθείσζεο κε ηηο Σ.Π.Δ. θαη ζπλερίδεηαη κε ηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε εξγαιείσλ θαη ςεθηαθψλ πφξσλ ζηε δηδαζθαιία θαη ζην ρψξν ηεο ζρνιηθήο κνλάδαο, γηα λα θαηαιήμεη ζηελ αλάπηπμε αλψηεξσλ ηθαλνηήησλ, πνπ ζρεηίδνληαη κε αλάιεςε ξφισλ εγεηψλ/θαζνδεγεηψλ ζηηο ζρνιηθέο κνλάδεο, ηε δεκηνπξγία νξγαληζκψλ κάζεζεο θαη ηε δεκηνπξγία γλψζεο. Ζ αλαβάζκηζε θαη ε επαγγεικαηηθή αλάπηπμε ησλ εθπαηδεπηηθψλ ζα πξέπεη λα ζπλνδεχεηαη απφ ηε ζπλερή επηκφξθσζε θαη ππνζηήξημή ηνπο, θαζψο θαη ηελ παξνρή θαηάιιεισλ θηλήηξσλ γηα ηελ θηλεηνπνίεζε θαη ελεξγή ζπκκεηνρή ηνπο. Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, εθηφο ηεο θαηάιιειεο επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ, ζα πξέπεη λα ππάξρεη πιήξεο πιηθνηερληθή ππνδνκή ζηνπο ρψξνπο ησλ ζρνιηθψλ κνλάδσλ

126 (αμηφπηζηα ζρνιηθά εξγαζηήξηα, γσληέο ππνινγηζηή, βνεζεηηθέο ζπζθεπέο, επξπδσληθέο ζπλδέζεηο, θιπ). Οη εζληθέο πνιηηηθέο πνπ αθνξνχλ επηκνξθσηηθέο δξάζεηο ζα πξέπεη λα έρνπλ ζπγθεθξηκέλνπο ζθνπνχο θαη ζηφρνπο, λα έρνπλ ζπλέρεηα θαη λα πινπνηνχληαη κε βάζε έλαλ νινθιεξσκέλν κεζν-καθξνπξφζεζκν ζρεδηαζκφ, πξνζαξκνδφκελεο ζηηο αλάγθεο θαη ηεο απαηηήζεηο ησλ αλαγθψλ ηεο ζχγρξνλεο παγθνζκηνπνηεκέλεο θνηλσλίαο. Οη ξαγδαίεο αιιαγέο ζηελ θνηλσλία θαη θαηά ζπλέπεηα θαη ζηα εθπαηδεπηηθά ζπζηήκαηα, δεκηνπξγνχλ ηελ αλάγθε καδηθήο επηκφξθσζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ. Λχζεηο ζην πξφβιεκα απηφ κπνξνχλ λα πξνζθέξνπλ λέεο κέζνδνη φπσο ε αλνηθηή θαη εμ απνζηάζεσο επηκφξθσζε θαη ε αμηνπνίεζε πεξηβαιιφλησλ ειεθηξνληθήο κάζεζεο (e- Learning) ζηα πιαίζηα ηεο δηα βίνπ κάζεζεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ. ρήκα 13. Βαζηθέο πξνυπνζέζεηο ηεο επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθψλ ζηηο Σ.Π.Δ. Με βάζε ην Μνληέιν ICT-CST ηεο UNESCO δίλεηαη βαξχηεηα ζηε δηείζδπζε ησλ Σ.Π.Δ. ζε φια ηα ζπζηαηηθά πνπ δηαηξέρνπλ ηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία (Πνιηηηθή, Πξνγξάκκαηα πνπδψλ, Παηδαγσγηθή, Σ.Π.Δ., Οξγάλσζε θαη Γηνίθεζε, Δπαγγεικαηηθή Αλάπηπμε), κέζα

127 απφ ηηο ηξεηο ζεκειηψδεηο πξνζεγγίζεηο ηνπ ηερλνινγηθνχ αιθαβεηηζκνχ, ηεο εκβάζπλζεο γλψζεο θαη ηεο αλψηαηεο βαζκίδαο δεκηνπξγίαο γλψζεο. Δίλαη πξνζεθηηθά ζρεδηαζκέλν θαη κπνξεί λα απνηειέζεη έλα βαζηθφ Μνληέιν Ηθαλνηήησλ, πάλσ ζην νπνίν ζα κπνξνχλ λα ζρεδηαζηνχλ θαηάιιεια επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα επαγγεικαηηθήο αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθψλ ζηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία. Μπνξνχκε λα ζπκπεξάλνπκε, πσο ην Μνληέιν ICT-CST απνηειεί έλα πιήξεο Μνληέιν Ηθαλνηήησλ, νη νπνίεο απαηηνχληαη απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο, γηα λα εληάμνπλ θαη λα αμηνπνηήζνπλ ηηο Σ.Π.Δ. ζηε δηδαθηηθή πξάμε θαη ζηελ εθπαηδεπηηθή πξαθηηθή γεληθφηεξα. Μειεηψληαο ηα ειιεληθά επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα απφθηεζεο ηθαλνηήησλ δηαπηζηψλνπκε φηη ηα ζηάδηα πνπ αθνινπζνχληαη, ζπκκνξθψλνληαη ηνπιάρηζηνλ κε ηηο δχν παξαπάλσ πξνζεγγίζεηο. Σνλ ηερλνινγηθφ αιθαβεηηζκφ αξρηθά θαη ηε ρξήζε, ελζσκάησζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία (εκβάζπλζε γλψζεο κε βάζε ην Μνληέιν ICT-CST). πγθξίλνληαο ηα ειιεληθά επηκνξθσηηθά πξνγξάκκαηα κε ην Μνληέιν ηεο UNESCO, νδεγνχκαζηε ζηα παξαθάησ ζπκπεξάζκαηα: Σν επηκνξθσηηθφ πξφγξακκα απφθηεζεο βαζηθψλ δεμηνηήησλ ζηηο Σ.Π.Δ. (Π1) ηνπ ΤπΔΠΘ πιεξνί ηνπο ζηφρνπο ηνπ Μνληέινπ ICT-CST, φζνλ αθνξά ηελ πξνζέγγηζε ηνπ «ζηνηρεηψδνπο ηερλνινγηθνχ αιθαβεηηζκνχ» ζε ζρέζε κε ηελ απφθηεζε θαηάιιεισλ ηθαλνηήησλ γηα ηε ρξήζε ησλ ππνινγηζηψλ, ησλ πεξηθεξεηαθψλ ζπζθεπψλ θαη ησλ πξνγξακκάησλ γεληθήο ρξήζεο απφ ηνπο εθπαηδεπηηθνχο. ην πξφγξακκα Π1 φκσο δελ ππνζηεξίδνληαη δεμηφηεηεο πνπ αθνξνχλ ηα εθπαηδεπηηθά ζπζηαηηθά πξνγξακκάησλ ζπνπδψλ, αμηνιφγεζεο θαη παηδαγσγηθήο. Οη ηθαλφηεηεο ησλ εθπαηδεπηηθψλ αμηνινγνχληαη κέζα απφ δηαδηθαζία πηζηνπνίεζεο. Σν πξφγξακκα επηκφξθσζεο 400 επηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ ησλ ΠΑΚΔ, παξνπζηάδεη ζπλάθεηα κε ηνπο πεξηζζφηεξνπο απφ ηνπο ζηφρνπο ηεο πξνζέγγηζεο «Δκβάζπλζεο Γλψζεο» θαη ηεο πξνζέγγηζεο «Γεκηνπξγίαο Γλψζεο» ηνπ Μνληέινπ ICT-CST θαη δεκηνπξγεί εθπαηδεπηηθνχο-επηκνξθσηέο, κε ηθαλφηεηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία, κέζσ ηεο εθπαίδεπζεο ζε ζχλζεηα ηερλνινγηθά πεξηβάιινληα, θαηαλφεζεο ηεο ρξήζεο εθπαηδεπηηθψλ ινγηζκηθψλ θαη εξγαιείσλ, ζχλδεζεο ησλ Αλαιπηηθψλ Πξνγξακκάησλ κε ηηο Σ.Π.Δ., αμηνπνίεζεο ηνπ δηαδηθηχνπ γηα επίιπζε πξνβιεκάησλ, ζχλδεζεο ησλ ζεσξηψλ κάζεζεο κε ηηο Σ.Π.Δ., δεκηνπξγία εθπαηδεπηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ γηα ζπγθεθξηκέλα γλσζηηθά αληηθείκελα θαη αλάπηπμεο εθπαηδεπηηθνχ πιηθνχ. Δθηφο απηψλ, απνθηψληαη ηθαλφηεηεο, ψζηε ν επηκνξθσηήο πνπ

128 νινθιεξψλεη ηνλ ζπγθεθξηκέλν θχθιν ζπνπδψλ, λα δηαδξακαηίζεη έλα ξφιν εγέηεθαζνδεγεηή ζηε ζρνιηθή ηνπ κνλάδα, λα ππνζηεξίμεη επηκνξθσηηθέο δξάζεηο θαη ελζαξξχλεη ηνπο εθπαηδεπηηθνχο ζηε ρξήζε θαη αμηνπνίεζε ησλ Σ.Π.Δ. ζηε δηδαθηηθή πξάμε. Σν πξφγξακκα επηκφξθσζεο εθπαηδεπηηθψλ Β επηπέδνπ ηνπ ΤπΔΠΘ, απνηειεί κία κηθξνγξαθία ηνπ πξνγξάκκαηνο ησλ επηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ θαη νη επηδησθφκελνη ζηφρνη ζε επίπεδν απφθηεζεο ηθαλνηήησλ απφ ηνπο επηκνξθνχκελνπο εθπαηδεπηηθνχο, ζπκβαδίδνπλ κε ηηο ηθαλφηεηεο ηεο πξνζέγγηζεο «Δκβάζπλζεο Γλψζεο» ηνπ Μνληέινπ ICT-CST. Αζθαιψο εδψ νη εθπαηδεπηηθνί θαινχληαη λα απνθηήζνπλ βαζηθέο ηθαλφηεηεο αμηνπνίεζεο ησλ Σ.Π.Δ. ζηελ εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία ζε δηάζηεκα 96 σξψλ, ζε ζρέζε κε ηηο 350 ψξεο ησλ πξνγξακκάησλ επηκνξθσηψλ ησλ ΠΑΚΔ. Οη ζηφρνη ινηπφλ ησλ δχν αξρηθψλ πξνζεγγίζεσλ ηνπ Μνληέινπ ICT-CST κπνξνχκε λα ζπκπεξάλνπκε φηη θαιχπηνληαη επαξθψο απφ ηα Αλαιπηηθά Πξνγξάκκαηα ησλ ειιεληθψλ επηκνξθσηηθψλ πξνγξακκάησλ εθπαηδεπηηθψλ ζηηο Σ.Π.Δ., νπφηε θαη νη ηθαλφηεηεο πνπ απνθηψληαη απφ απηνχο βξίζθνληαη ζε ζπκθσλία κε ην Μνληέιν. Ζ πξνζέγγηζε ηεο «δεκηνπξγίαο γλψζεο» θαιχπηεηαη θπξίσο ζην Πξφγξακκα Δπηκφξθσζεο Δπηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ. Κξίλεηαη αλαγθαίν λα ηνληζηεί, πσο ζα πξέπεη λα ζπλερηζηνχλ ηα Πξνγξάκκαηα Δπηκφξθσζεο εθπαηδεπηηθψλ ζην Β επίπεδν απφ ην ΤπΔΠΘ, κηαο θαη ν αξηζκφο ησλ επηκνξθνχκελσλ κέρξη ζήκεξα αγγίδεη κφιηο ηνπο 4.500, ζε ζχλνιν πεξίπνπ εθπαηδεπηηθψλ πνπ απαζρνινχληαη ζηελ Πξσηνβάζκηα θαη Γεπηεξνβάζκηα Δθπαίδεπζε. Αζθαιψο ζα πξέπεη λα ζπλερηζηεί θαη ην Πξφγξακκα Δπηκφξθσζεο Δπηκνξθσηψλ Β επηπέδνπ, ψζηε λα απμεζεί ν αξηζκφο ησλ εθπαηδεπηηθψλ-επηκνξθσηψλ, νη νπνίνη πέξα ησλ επηκνξθσηηθψλ ηνπο δξάζεσλ, ζα κπνξνχλ:

129 λα δηαδξακαηίζνπλ πξαγκαηηθνχο ξφινπο θαζνδεγεηψλ ζηηο ζρνιηθέο ηνπο κνλάδεο. Γάζθαινο Καζνδεγεηήο Πξφηππν εθπαηδεπφκελνπ λα θαηέρνπλ ηηο δεμηφηεηεο ηνπ 21 νπ αηψλα, πνπ αθνξνχλ ηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ, ηελ επηθνηλσλία, ηελ θξηηηθή ζθέςε θαη ηε ζπλεξγαζία κε ηε ρξήζε ησλ Σ.Π.Δ. λα έρνπλ απνθηήζεη ηηο ηθαλφηεηεο γηα λα κεηαηξέςνπλ ηηο ζρνιηθέο ηνπο κνλάδεο ζε νξγαληζκνχο κάζεζεο