ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ. Από τι προκαλείται η κατάθλιψη?

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΜΕΙΖΩΝ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ. Από τι προκαλείται η κατάθλιψη?"

Transcript

1 Η μείζων κατάθλιψη ανήκει σε μια κατηγορία ψυχικών διαταραχών που ονομάζονται διαταραχές της διάθεσης. Η κατάθλιψη είναι αρκετά συχνή. Υπολογίζεται ότι 15 στους 100 ανθρώπους θα πάθουν κατάθλιψη κάποια στιγμή στη ζωή τους, ενώ για τις γυναίκες το ποσοστό είναι ακόμα πιο ψηλό (περίπου 25 στις 100). Η κατάθλιψη εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα σε όλους τους ανθρώπους της γης ανεξαρτήτως φυλής, μόρφωσης, τόπου κατοικίας ή οικονομικής κατάστασης. Περίπου οι μισοί ασθενείς εμφανίζουν το πρώτο καταθλιπτικό επεισόδιο μεταξύ 20 και 50 χρονών, αλλά η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε φάση της ζωής, από την παιδική ηλικία μέχρι τα γεράματα. Πιο ευαίσθητοι στην εμφάνιση κατάθλιψης είναι οι άνθρωποι που δεν έχουν στενές διαπροσωπικές σχέσεις και όσοι είναι ανύπαντροι ή διαζευγμένοι. Από τι προκαλείται η κατάθλιψη? Σήμερα πιστεύουμε ότι υπάρχει μια σαφής γενετική προδιάθεση για την εμφάνιση κατάθλιψης. Πιστεύουμε ότι ο τρόπος κληρονόμησης είναι πολυγονιδιακός πολυπαραγοντικός. Δηλαδή δεν έχει βρεθεί κάποιο γονίδιο που αν κάποιος το έχει θα αρρωστήσει ενώ αν δεν το έχει θα παραμείνει υγιής. Υπάρχουν περισσότερα από ένα γονίδια τα οποία σε συνδυασμό μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση της νόσου. Ο όρος «πολυπαραγοντικός» τονίζει τη συμμετοχή του περιβάλλοντος η οποία δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Στην περίπτωση της κατάθλιψης, ο βαθμός συμφωνίας σε μονοζυγωτικούς διδύμους ως προς την εμφάνιση της νόσου είναι περίπου 50%. Αυτό σημαίνει ότι αν ο ένας δίδυμος αδερφός πάθει κατάθλιψη, ο άλλος αδερφός, που έχει πανομοιότυπο γενετικό υλικό, έχει 50% πιθανότητα να πάθει κι αυτός κατάθλιψη και 50% να μην πάθει. Άρα η βιολογική προδιάθεση από μόνη της δεν αρκεί για να εμφανιστεί η πάθηση. Αυτό που φαίνεται να κληρονομείται δεν είναι η ίδια η νόσος, αλλά η ευαισθησία του κάθε ανθρώπου να την αναπτύξει υπό ειδικές συνθήκες. Οι συνθήκες αυτές διαμορφώνονται από τις εμπειρίες της ζωής και από την προσωπικότητά του καθενός. Στρεσσογόνα γεγονότα της παιδικής ηλικίας, όπως είναι ο θάνατος ενός γονέα πριν τα 11 χρόνια, έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση κατάθλιψης στην ενήλικη ζωή. Άλλοι παράγοντες κινδύνου είναι η απώλεια ενός συζύγου και η ανεργία.

2 Όλοι οι άνθρωποι, ανεξαρτήτως προσωπικότητας, θα μπορούσαν να πάθουν κατάθλιψη κάτω από κάποιες συνθήκες. Πάντως οι άνθρωποι που έχουν κάποιους συγκεκριμένους τύπους προσωπικότητας, όπως είναι η ιδεοψυχαναγκαστική, η οιστριονική και η μεθοριακή, παθαίνουν κατάθλιψη ευκολότερα από άλλους. Ποια είναι τα συμπτώματα της κατάθλιψης? Όλοι μας έχουμε περάσει περιόδους στη ζωή μας που νιώθαμε στενοχωρημένοι και κακοδιάθετοι. Αυτό είναι αναμενόμενο και φυσιολογικό να συμβεί στον καθένα κάποια στιγμή στη ζωή του και σίγουρα δεν έχει σχέση με την κατάθλιψη ως νοσολογική οντότητα. Όταν μιλάμε για κατάθλιψη εννοούμε μια κατάσταση βαθιάς και παρατεταμένης θλίψης υπερβολικής σε ένταση και διάρκεια. Η κατάθλιψη είναι μια παθολογική ψυχική διεργασία που προκαλεί έντονο ψυχικό πόνο στον άρρωστο. Τα κύρια συμπτώματα ενός καταθλιπτικού επεισοδίου είναι η καταθλιπτική διάθεση για όλη σχεδόν τη διάρκεια της μέρας και η αδυναμία του ανθρώπου να νιώσει ευχαρίστηση για οποιαδήποτε δραστηριότητα. Ο ασθενής με κατάθλιψη κάνει πολύ αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό του και για τη ζωή του. Μπορεί να κλαίει πολύ ή αντίθετα να μην μπορεί να κλάψει καθόλου παρόλο τον ψυχικό πόνο που νιώθει. Συνήθως δεν έχει καθόλου όρεξη και τρώει ελάχιστα γι αυτό και χάνει βάρος. Επίσης επηρεάζεται ο ύπνος του κι έχει αϋπνία σχεδόν καθημερινά. Μπορεί να δυσκολεύεται ν αποκοιμηθεί το βράδυ, να ξυπνά πολλές φορές μέσα στη νύχτα και να μένει ξύπνιος κάνοντας δυσάρεστες σκέψεις ή να ξυπνά πολύ νωρίς το πρωί. Η κατάθλιψη κάποιες φορές εμφανίζεται με την αντίθετη εικόνα: με αύξηση της όρεξης, αύξηση του σωματικού βάρους και υπνηλία. Ο ασθενής με κατάθλιψη νιώθει πολύ κουρασμένος χωρίς προφανή λόγο, και συνήθως μιλά αργά και χαμηλόφωνα. Χάνει τη διάθεση του για ζωή και την ενεργητικότητά του. Αισθάνεται απελπισμένος, αποτυχημένος και άχρηστος. Έχει έντονα κι υπερβολικά συναισθήματα ενοχής. Δυσκολεύεται να συγκεντρώσει τη σκέψη του σ ένα θέμα, δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις. Μπορεί να είναι συνέχεια εκνευρισμένος χωρίς προφανή λόγο, να έχει χάσει το ενδιαφέρον του για το σεξ, ενώ οι γυναίκες μπορεί να έχουν ανωμαλίες της εμμήνου ρύσης. Συχνά ο καταθλιπτικός ασθενής κάνει σκέψεις αυτοκτονίας ή αποπειράται ν

3 αυτοκτονήσει. Περίπου τα 2/3 των καταθλιπτικών σκέφτονται ν αυτοκτονήσουν, ενώ το 10 15% το επιχειρούν. Για να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης, τα καταθλιπτικά συμπτώματα θα πρέπει να διαρκούν για τουλάχιστον 2 εβδομάδες και να επικρατούν τις περισσότερες ημέρες, για σχεδόν ολόκληρη την ημέρα. Αυτά τα συμπτώματα δυσκολεύουν την καθημερινότητα του αρρώστου, τις διαπροσωπικές του σχέσεις, την απόδοσή του στην εργασία του και τη ζωή του γενικότερα. Πολλοί ασθενείς με χρόνιες νόσους, όπως ο διαβήτης, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, το εγκεφαλικό επεισόδιο και ο καρκίνος, αναπτύσσουν μείζονα κατάθλιψη. Επίσης καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν και από κάποιες άλλες αιτίες πέραν της κατάθλιψης, όπως στα πλαίσια υποθυρεοειδισμού, ουσιοεξάρτησης, σαν παρενέργεια της λήψης κάποιων φαρμάκων κ.λ.π. Η κατάθλιψη μπορεί να επιπλέκεται κι από ψυχωσικά συμπτώματα. Ένας καταθλιπτικός ασθενής με ψυχωσικά συμπτώματα μπορεί π.χ. να είναι σίγουρος ότι έχει καρκίνο ενώ οι εξετάσεις του δείχνουν ότι δεν έχει. Οι ασθενείς που έχουν ψυχωσικά συμπτώματα έχουν χειρότερη πρόγνωση από αυτούς που δεν έχουν. Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί με άτυπη συμπτωματολογία, δηλαδή με σωματικά συμπτώματα, όπως γαστρεντερικά ενοχλήματα, πονοκεφάλους, υπνηλία κ.λ.π. Ποια είναι η πορεία και η πρόγνωση της κατάθλιψης? Η πορεία της υποτροπιάζουσας μείζονος κατάθλιψης ποικίλλει. Κάποιοι ασθενείς έχουν μεμονωμένα επεισόδια μεταξύ των οποίων μεσολαβούν πολλά χρόνια και άλλοι έχουν ένα προοδευτικά αυξανόμενο αριθμό επεισοδίων, μεγαλώνοντας. Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς με ένα μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο έχουν και ένα δεύτερο. Τα άτομα που έχουν δύο επεισόδια έχουν 70% πιθανότητα να έχουν και τρίτο. Επιπλέον, 5% έως 10% των ασθενών με μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο στην πορεία εμφανίζουν μανιακό επεισόδιο (π.χ. διπολική ή μανιοκαταθλιπτική διαταραχή). Τα συμπτώματα του μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου μπορούν να αναπτυχθούν μέσα σε μέρες η εβδομάδες, ενώ τα πρόδρομα συμπτώματα όπως το άγχος και τα ήπια καταθλιπτικά συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν εβδομάδες ή και μήνες. Ένα επεισόδιο που δεν έχει αντιμετωπιστεί συνήθως διαρκεί τουλάχιστον έξι μήνες ανεξάρτητα με

4 την ηλικία έναρξης. Οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν πλήρη ύφεση. Στο 20 έως 30% των περιπτώσεων η ύφεση είναι μόνο μερική και στο 5% έως 10% το μείζον καταθλιπτικό επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει για 2 ή περισσότερα χρόνια. Ένας ασθενής που περνά ένα σοβαρό καταθλιπτικό επεισόδιο μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία για να επανέλθει. Μετά από επανειλημμένες νοσηλείες είναι όλο και πιο δύσκολο να επανέλθει ο ασθενής. Η πιθανότητα υποτροπής είναι μικρότερη σε ασθενείς που έχουν περάσει μόνο ένα ή δύο επεισόδια και σε αυτούς που παίρνουν προφυλακτική φαρμακευτική αγωγή. Γενικά, σε έναν ασθενή που έχει πολλά καταθλιπτικά επεισόδια, το μεσοδιάστημα μεταξύ των επεισοδίων μικραίνει ενώ η σοβαρότητα του κάθε επεισοδίου αυξάνει. Τα στρεσσογόνα γεγονότα ζωής δρουν εκλυτικά συνήθως στο αρχικό επεισόδιο ενώ τα επόμενα μπορεί να εμφανιστούν αυτόνομα. Κακή πρόγνωση έχουν οι ασθενείς που πέρασαν καταθλιπτικά επεισόδια με ψυχωσικά στοιχεία ή που χρειάστηκαν ενδονοσοκομειακή νοσηλεία. Καλύτερη πρόγνωση έχουν όσοι έχουν σταθερές φιλικές σχέσεις, ισορροπημένο οικογενειακό περιβάλλον και γενικά όσοι είχαν καλή λειτουργικότητα πριν εμφανιστεί η νόσος. Αντίθετα, κακό προγνωστικό σημείο είναι η ύπαρξη διαταραχής προσωπικότητας πριν την εμφάνιση κατάθλιψης, η κατάχρηση αλκοόλ και άλλων ουσιών, η συνύπαρξη αγχωδών διαταραχών και το ιστορικό περισσότερων του ενός επεισοδίων της νόσου. Ποια είναι η θεραπεία της κατάθλιψης? Η θεραπεία της κατάθλιψης κινείται σε δύο άξονες: φαρμακευτική αντιμετώπιση και ψυχοθεραπεία. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα αποτελέσματα είναι πολύ αισιόδοξα. Το 60% έως 80% των ασθενών με μείζονα κατάθλιψη ανταποκρίνεται σε ένα και μόνο φάρμακο, σε επαρκή δόση, διάρκειας τουλάχιστον 6 εβδομάδων. Από τους υπόλοιπους, οι περισσότεροι θα έχουν τουλάχιστον μια μερική ανταπόκριση. Το 10% 15% των ασθενών δε βελτιώνονται επαρκώς. Για όσους δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην πρώτη φαρμακευτική προσπάθεια ο συνδυασμός φαρμάκων ή η αλλαγή σε διαφορετικό φάρμακο είναι συχνά αποδοτική. Οι περισσότεροι ασθενείς που είναι ανθεκτικοί στη φαρμακευτική θεραπεία συχνά ανταποκρίνονται στο ECT (ηλεκτροσπασμοθεραπεία). Πολλοί ασθενείς που θεωρούνται ανθιστάμενοι στη φαρμακευτική αγωγή, συχνά δεν την έχουν λάβει σε επαρκή δόση ή διάρκεια. Επίσης, ασθενείς με

5 συνυπάρχουσες ψυχιατρικές διαταραχές, όπως διαταραχές προσωπικότητας ή ψυχωτικές διαταραχές έχουν χαμηλότερη συχνότητα ανταπόκρισης. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς που πάσχουν από μείζονα κατάθλιψη με ψυχωτικά στοιχεία ανταποκρίνονται καλύτερα στο ECT ή σε συνδυασμό ενός αντικαταθλιπτικού και ενός αντιψυχωτικού (70% 80%), από ότι αν αντιμετωπιστούν με ένα μόνο από αυτά (30% 50%). Η άτυπη κατάθλιψη (που χαρακτηρίζεται από αναστροφή των ζωτικών συμπτωμάτων όπως αυξημένος ύπνος και όρεξη, ευαισθησία στην απόρριψη και έντονο άγχος) ανταποκρίνεται καλύτερα στους αναστολείς της μονοαμινικής οξειδάσης (ΜΑΟΙs) ή στους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs) σε σχέση με τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs). Οι πιο βαριές καταθλίψεις σε νοσοκομειακούς ασθενείς τείνουν να ανταποκρίνονται καλύτερα στα τρικυκλικά ή σε ουσίες που επηρεάζουν τόσο τη σεροτονίνη όσο και τη νορεπινεφρίνη (π.χ βενλαφαξίνη [Efexor]), σε σχέση με τους SSRIs. Στους εξωνοσοκομειακούς ασθενείς καμία ομάδα αντικαταθλιπτικών δεν έχει δείξει κάποιο ιδιαίτερο πλεονέκτημα ως προς την αποτελεσματικότητα. Στον Πίνακα 3 παρατίθενται οι παράγοντες που αφορούν στην επιλογή του αντικαταθλιπτικού. Τα περισσότερα από τα παλιά φάρμακα, όπως οι ΜΑΟΙs και τα TCAs έχουν λιγότερο ευνοϊκό προφίλ παρενεργειών σε σχέση με τα νέα φάρμακα όπως τα SSRIs, τους αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης? νορεπινεφρίνης (SNRIs), και τα άτυπα αντικαταθλιπτικά. Όμως, οι ΜΑΟΙs και τα TCAs θα πρέπει να αρχίζουν σε χαμηλότερες δόσεις και να αυξάνονται σταδιακά μέχρι την τελική δόση. Από την άλλη πλευρά, πολλοί SSRIs και SNRIs μπορούν να αρχίσουν με την αποτελεσματική δόση. Για κάποια αντικαταθλιπτικά τα επίπεδα στο αίμα μπορούν να υπολογιστούν ώστε να ελεγχθεί η συμμόρφωση του ασθενή ή να εκτιμηθεί η τοξικότητα και οι παρενέργειες. Όμως, τα επίπεδα αίματος μόνο λίγων αντικαταθλιπτικών (π.χ. νορτριπτιλίνη [Nortrilen], ιμιπραμίνη [Tofranil*] και δεσιπραμίνη [Trittico] ) σχετίζονται με τη θεραπευτική ανταπόκριση. Τα αποτελέσματα των περισσότερων αντικαταθλιπτικών θεραπειών εξελίσσονται αργά μέσα σε αρκετές ημέρες ή εβδομάδες. Μία επαρκής θεραπεία θα περιλάμβανε την κατάλληλη δόση για τουλάχιστον 3 6 εβδομάδες. Εάν η ανταπόκριση είναι ανεπαρκής, μπορεί να είναι αποτελεσματική η αλλαγή σε ένα διαφορετικό αντικαταθλιπτικό (μετά από περίοδο διακοπής, αν είναι δυνατόν) ή η ενδυνάμωση του αντικαταθλιπτικού με κάποιον άλλο παράγοντα όπως έναν σταθεροποιητή του συναισθήματος (π.χ. λίθιο [Milithin, Priadel, Lithiofor]), μια θυροειδική ορμόνη (π.χ. λιοθυρονίνη

6 [Τ3]), κάποιο άλλο αντικαταθλιπτικό (π.χ. συνδυασμός SSRI με αναστολέα επαναπρόσληψης νορεπινεφρίνης ή ντοπαμίνης) ή βουσπιρόνη (Bespar ένας 5 HT1A αγωνιστής). Ασθενείς που παρόλα αυτά δεν ανταποκρίνονται θα πρέπει να επανεκτιμηθούν ως προς την αρχική διάγνωση ή την παρουσία συνοσηρότητας, η οποία θα μπορούσε να επιπλέξει την έκβαση της θεραπείας. Από τη στιγμή που ο ασθενής περιέλθει σε πλήρη ύφεση συνιστάται θεραπεία συντήρησης για τουλάχιστον 6 μήνες ώστε να μειωθεί η πιθανότητα υποτροπής. Όμως, λόγω της ιδιότητας της μείζονος κατάθλιψης να υποτροπιάζει, ενδείκνυται η προληπτική (μακροπρόθεσμη) θεραπεία ειδικότερα σε ασθενείς με περισσότερα από 2 προηγούμενα καταθλιπτικά επεισόδια. Επίσης, η θεραπεία συντήρησης με πλήρη δόση (π.χ. με την ίδια δόση που απαιτείται για να υφεθεί ένα οξύ επεισόδιο) παρατηρήθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι αποτελεσματικότερη κατά της υποτροπής από θεραπείες με μικρότερη δόση. Πως παρουσιάζεται η κατάθλιψη στα παιδιά και τους εφήβους? Η κατάθλιψη είναι πολύ σπάνια στην προσχολική ηλικία, με συχνότητα περίπου 0,3%. Στα παιδιά της σχολικής ηλικίας το ποσοστό ανεβαίνει στο 2%. Μεταξύ των εφήβων, υπολογίζεται ότι κατάθλιψη φτάνει το 5%. Οι καταθλιπτικές διαταραχές που εμφανίζονται στην παιδική ηλικία τείνουν να χρονίζουν και επιπλέκονται με διαταραχές διαγωγής, αντικοινωνική συμπεριφορά, χρήση αλκοόλ και άλλων ουσιών. Είναι συχνό το φαινόμενο να υπάρχει και κάποιος ενήλικος με κατάθλιψη στο περιβάλλον του καταθλιπτικού παιδιού. Αν υπάρχει ένας γονέας με κατάθλιψη, διπλασιάζεται ο κίνδυνος να εμφανίσει το παιδί κατάθλιψη πριν τα 18 χρόνια, ενώ αν και οι δύο γονείς έχουν κατάθλιψη ο κίνδυνος τετραπλασιάζεται. Φαίνεται ότι ο θάνατος ενός γονέα πριν τα 11 χρόνια αυξάνει τον κίνδυνο κατάθλιψης για το παιδί, ιδίως όταν το παιδί είναι αγόρι και πεθάνει ο πατέρας. Η κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί απότομα, σ ένα παιδί που δεν είχε προηγουμένως ψυχιατρικά συμπτώματα, αλλά μπορεί και να εμφανιστεί βαθμιαία, σ ένα παιδί που εμφάνιζε κι άλλα προβλήματα στο παρελθόν, όπως υπερκινητικότητα ή άγχος αποχωρισμού. Στα παιδιά και στους εφήβους η κατάθλιψη μπορεί να εκδηλωθεί είτε με καταθλιπτική διάθεση είτε με ευερεθιστότητα και θυμό. Άλλα συμπτώματα είναι η αδυναμία του παιδιού να πάρει το επιθυμητό για την ηλικία του βάρος, η αϋπνία ή η

7 υπνηλία, η κούραση, η δυσκολία συγκέντρωσης και οι σκέψεις αυτοκτονίας. Αυτά τα συμπτώματα επηρεάζουν την κοινωνικοποίηση του παιδιού και τις σχέσεις με τους συνομηλίκους του ενώ η απόδοσή του στο σχολείο πέφτει. Η κατάθλιψη στα παιδιά μπορεί να εκδηλωθεί με σωματικά ενοχλήματα. Επίσης τα παιδιά συχνά δυσκολεύονται ν αναγνωρίσουν τα συναισθήματά τους και να μιλήσουν γι αυτά. Οι έφηβοι μπορεί ν αρχίσουν να παραμελούν την εμφάνισή τους, να γίνουν υπερβολικά ευαίσθητοι στην απόρριψη από αυτούς που αγαπούν ή να καταφύγουν στη χρήση αλκοόλ και άλλων ουσιών. Πώς παρουσιάζεται η Κατάθλιψη στους Ηλικιωμένους; Η κατάθλιψη είναι μία από τα περισσότερο συχνά και σοβαρά σύνδρομα στη γηριατρική ψυχιατρική. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ηλικιωμένοι είναι προδιατεθειμένοι στην κατάθλιψη λόγω σχετιζόμενων με την ηλικία, δομικών και βιοχημικών αλλαγών που αυξάνουν την ευαισθησία τους, παραγόντων που αυξάνουν τον κίνδυνο όπως το πένθος ή άλλες απώλειες, καθώς και λόγω ιατρικής φύσης προβλημάτων και περιορισμού σε ιδρύματα γεγονός που είναι συχνότερο με το πέρασμα της ηλικίας. Οι ηλικιωμένοι επίσης έχουν δυσανάλογα υψηλή συχνότητα αυτοκτονίας, περίπου 4 φορές περισσότερη, σε σχέση με άλλους ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη. Με συντηρητικούς υπολογισμούς, η μείζων κατάθλιψη συμβαίνει περίπου σε 2% των ηλικιωμένων, η δυσθυμία στο 2%, και η διπολική διαταραχή στο 0,2%. Στους υπολογισμούς αυτούς εξαιρούνται ασθενείς που υποφέρουν από διαταραχή προσαρμογής και πένθος. Η μείζων κατάθλιψη έχει μεγαλύτερη συχνότητα σε ηλικιωμένους ασθενείς που νοσηλεύονται σε νοσοκομεία ή άλλα ιδρύματα, όπου κυμαίνεται από 10 20%. Αρκετές μελέτες επίσης έδειξαν ότι τα καταθλιπτικά συμπτώματα είναι περισσότερο συχνά σε ηλικιωμένους πάνω από 80 ετών, και σε ηλικιωμένες γυναίκες, σε σχέση με ηλικιωμένους άνδρες. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς έχουν διαφορετική εμφάνιση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, συγκρινόμενοι με τους νεώτερους, παρουσιάζοντας ειδικά περισσότερα σωματικά συμπτώματα και λιγότερο ανοικτά συμπτώματα από τη διάθεση. Όπως και με τα άλλα γηριατρικά ψυχιατρικά σύνδρομα, η απόκτηση ενός σφαιρικού ιστορικού από μέλη της οικογένειας είναι σημαντική για τη διάγνωση της κατάθλιψης. Οι ηλικιωμένοι καταθλιπτικοί έχουν συχνότερα την τάση να αναπτύσσουν ψυχωτικά συμπτώματα στη διάρκεια του επεισοδίου, σε σχέση με τα νεότερα άτομα.

8 Μελέτες επίσης έδειξαν ότι οι καταθλιπτικοί άνδρες ήταν σημαντικά περισσότερο πεσιμιστές, σε σχέση με τις γυναίκες με κατάθλιψη. Οι ηλικιωμένοι καταθλιπτικοί ασθενείς επίσης βαθμολογούν υψηλότερα στις κλίμακες για την αλεξιθυμία (ανικανότητα κάποιου να περιγράψει τη συναισθηματική του κατάσταση) και τις δυσλειτουργικές στάσεις. Στους γηριατρικούς ασθενείς με μείζονα κατάθλιψη, η ανάρρωση από μία προηγούμενη σωματική νόσο μπορεί να αυξήσει την ανταπόκριση στην αντικαταθλιπτική θεραπεία. Σε ασθενείς με μόνιμη σοβαρή σωματική ανικανότητα η απάντηση στα αντικαταθλιπτικά μπορεί να είναι μειωμένη. Επίσης, βρέθηκε ότι η κατάθλιψη αυξάνει το ενδεχόμενο σωματικής ανικανότητας, γεγονός που προδιαθέτει για σοβαρότερη κατάθλιψη. Σημαντικός παράγοντας επίσης είναι η συνοσηρότητα με χρόνιες ιατρικές καταστάσεις, όπως καρκίνο, έμφραγμα μυοκαρδίου, νόσο Parkinson, αρθρίτιδα, υπέρταση, αγγειοεγκεφαλικό επεισόδιο, και διαβήτη. Επίσης, πολλά κοινά φάρμακα, όπως οι β αδρενεργικοί αναστολείς, είναι δυνατόν να παράγουν καταθλιπτικά συμπτώματα. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να επανεξετάζουμε τα λαμβανόμενα φάρμακα στην περίοδο αυτή. Επιπλέον της ενδελεχούς ψυχιατρικής και παθολογικής εξέτασης, εξετάσεις όπως, γενική αίματος, βιοχημικές εξετάσεις, VDRL τεστ για τη σύφιλη, γενική ούρων, επίπεδα βιταμίνης Β12 και φυλλικού, εξετάσεις θυροειδούς, και ηλεκτροκαρδιογράφημα, αποτελούν ένα σημαντικό έλεγχο για την ανίχνευση ιατρικών νόσων. Ειδικότερες εξετάσεις θα μπορούσε να είναι η απεικόνιση εγκεφάλου και η πολυυπνογραφία. Πώς αντιμετωπίζεται η Κατάθλιψη στους Ηλικιωμένους; Η κλινική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την ψυχοφαρμακολογία, την ηλεκτροσπασμοθεραπεία, την ψυχοθεραπεία (ειδικότερα γνωσιακή και συμπεριφορική), και την εκπαίδευση της οικογένειας. Οι ηλικιωμένοι ενδέχεται να έχουν τροποποιημένη ηπατική λειτουργία, ειδικότερα σε σχέση με τη φάση Ι που περιλαμβάνει απομεθυλίωση και υδροξυλίωση, οι οποίες είναι μεταβολικές οδοί που αδρανοποιούν τα περισσότερα αντικαταθλιπτικά. Επίσης, η νεφρική λειτουργία ενδέχεται να είναι μειωμένη, με αποτέλεσμα την αυξημένη ευαισθησία στην αγωγή. Έτσι, οι ηλικιωμένοι ασθενείς χρειάζονται γενικά πολύ χαμηλότερη τόσο δόση έναρξης όσο και τελική δόση, λόγω της μειωμένης κάθαρσης των λαμβανομένων φαρμάκων και της μεγαλύτερης πιθανότητας για παρενέργειες. Η σταδιακή αύξηση της αγωγής θα πρέπει επίσης να

9 γίνεται σε περισσότερο αργό ρυθμό από ότι στα νεότερα άτομα. Οι ηλικιωμένοι ασθενείς ανέχονται γενικά τις παρενέργειες των εκλεκτικών αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), των αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνη νορεπινεφρίνη (SNRIs), και των άλλων άτυπων αντικαταθλιπτικών, πολύ καλύτερα από τις παρενέργειες των τρικυκλικών αντικαταθλιπτικών (TCAs) και των αναστολέων της μονοαμινοξειδάσης (MAOIs). Οι ασθενείς αυτοί τείνουν να είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι στις αντιχολινεργικές επιδράσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν δυσκοιλιότητα, κατακράτηση ούρων, και ντελίριο και στις αδρενεργικές επιδράσεις, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν ορθοστατική υπόταση και συνεπώς πτώσεις στο έδαφος. Επιπρόσθετα, επειδή τα TCAs είναι τύπου 1Α αντιαρρυθμικά, αντενδείκνυνται σε ασθενείς με γνωστή καρδιακή νόσο επειδή θα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για ανάπτυξη προβλημάτων αγωγιμότητας. Επίσης, οι γηριατρικοί ασθενείς μπορεί να είναι γενικά περισσότερο ευαίσθητοι στις καρδιολογικές παρενέργειες από τη χρήση TCAs. Οι πλέον προβληματικές παρενέργειες των σεροτονεργικών φαρμάκων είναι η ευερεθιστότητα και η απώλεια βάρους. Τέλος, οι πιο βαριές καταθλίψεις με μελαγχολικά και ψυχωτικά στοιχεία δεν απαντούν τόσο καλά στα νεώτερα αντικαταθλιπτικά όπως απαντούν στα TCAs ή τα SNRIs. Στις περιπτώσεις αυτές, η ηλεκτροσπασμοθεραπεία με την κατάλληλη ιατρική υποστήριξη παραμένει μία ασφαλής και αποτελεσματική θεραπεία για τους ηλικιωμένους ασθενείς, ειδικότερα αυτούς με βαριά ψυχωτική κατάθλιψη. Οι δόσεις έναρξης στους γηριατρικούς ασθενείς είναι πολύ χαμηλότερες από ότι στους υγιείς νεώτερους. Επίσης, ο ρυθμός αύξησης της δόσης και το εύρος της θεραπευτικής δόσης είναι χαμηλότερος. Πώς παρουσιάζεται η Κατάθλιψη κατά την Εγκυμοσύνη; Οι γυναίκες βιώνουν κατάθλιψη δύο φορές συχνότερα από ότι οι άνδρες. Η περίοδος ανατροφής του παιδιού είναι περίοδος αυξημένου κινδύνου για έναρξη κατάθλιψης στις γυναίκες. Μέχρι 70% των εγκύων αναπτύσσουν καταθλιπτικά συμπτώματα και 10 16% των γυναικών παρουσιάζουν μείζονα κατάθλιψη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο χειρισμός της κατάθλιψης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι δύσκολος. Ο κλινικός θα πρέπει πάντα να έχει υπόψη την πιθανότητα εγκυμοσύνης και τις επιδράσεις των ψυχοτρόπων φαρμάκων, όταν έχει να κάνει με γυναίκες ασθενείς, δεδομένου ότι οι μισές περίπου εγκυμοσύνες δεν είναι προγραμματισμένες. Παράγοντες κινδύνου για κατάθλιψη στη διάρκεια

10 της εγκυμοσύνης περιλαμβάνουν το ιστορικό του ίδιου ή της οικογένειας για κατάθλιψη, τα προβλήματα γάμου, τα πρόσφατα αντίξοα γεγονότα, ο μεγάλος αριθμός παιδιών, και η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Ο μεγαλύτερος αριθμός καταθλιπτικών επεισοδίων συμβαίνει μεταξύ των εβδομάδων 34 έως 38 της εγκυμοσύνης. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η αλλαγή του όγκου κατανομής και η αύξηση της ηπατικής δραστηριότητας και της νεφρικής κάθαρσης, οδηγεί σε πτώση των επιπέδων φαρμάκου, γεγονός που μπορεί να καταλήξει σε αύξηση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Πώς αντιμετωπίζεται η Κατάθλιψη κατά την Εγκυμοσύνη; Η θεραπεία της κατάθλιψης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης περιλαμβάνει τη ψυχοθεραπεία, τη φαρμακολογική αντιμετώπιση, και την ηλεκτροσπασμοθεραπεία. Η επίδραση της τελευταίας στο έμβρυο είναι σπάνια. Οι κίνδυνοι της μη θεραπευμένης κατάθλιψης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης περιλαμβάνουν τη φτωχή διατροφή, τη δυσκολία εφαρμογής των γυναικολογικών οδηγιών ή θεραπειών, την αυτοκτονικότητα, και την αυξημένη χρήση καπνού, αλκοόλ και ουσιών. Οι μελέτες τερατογένεσης από τη χρήση αντικαταθλιπτικών κατά την εγκυμοσύνη είναι περιορισμένες. Επειδή υπάρχει μεγαλύτερη κλινική εμπειρία με τα TCAs, εάν ένας ασθενής χρειάζεται να λάβει αγωγή στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι καλύτερο να προτιμηθούν τα TCAs, έναντι των νεώτερων αντικαταθλιπτικών. Δεν βρέθηκε αυξημένος κίνδυνος για ανάπτυξη συγγενών διαμαρτιών μετά από χρήση TCAs κατά την εγκυμοσύνη. Έχουν αναφερθεί μεμονωμένα περιστατικά νεογνών με σημεία απόσυρσης μετά από χρήση TCAs στην περίοδο εγγύς του τοκετού. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν ευερεθιστότητα και εκνευρισμό. Μελέτες με χρήση φλουοξετίνης (Ladose) κατά το πρώτο τρίμηνο δεν έδειξαν κάποια σύνδεση με εμβρυϊκές διαμαρτίες. Ίσως η λήψη του φαρμάκου αυτού να συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο περιγεννητικών επιπλοκών. Πρόσφατη μελέτη με τη φλουοξετίνη δεν έδειξε διαφορές στο IQ, τη γλωσσική ικανότητα και τη συμπεριφορά παιδιών που είχαν σαν έμβρυα εκτεθεί στο φάρμακο. Κάποιοι από τους νεώτερους SSRIs, όπως η φλουβοξαμίνη (Dumyrox), η παροξετίνη (Seroxat) και η σερταλίνη (Zoloft), χορηγούμενες στις συνιστώμενες δόσεις, δεν έδειξαν να αυξάνουν τον κίνδυνο τερατογένεσης. Δεν υπάρχουν μελέτες που να αφορούν τους MAOIs, τους SNRIs ή τα άλλα άτυπα αντικαταθλιπτικά. Από την ομάδα των σταθεροποιητών της διάθεσης, το

11 λίθιο έδειξε αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρδιοαγγειακών ανωμαλιών, πιο συχνά το σύνδρομο Ebstein, σε νεογνά που εκτέθηκαν σε αυτό στη διάρκεια του πρώτου τριμήνου. Ο κίνδυνος για ανάπτυξη της ανωμαλίας Ebstein είναι 0,05 1 %. Η έκθεση σε λίθιο συνδέεται επίσης με την ανάπτυξη του συνδρόμου?floppy baby?, που χαρακτηρίζεται από κυάνωση και υποτονικότητα. Άλλες επιδράσεις περιλαμβάνουν υποθυροειδισμό του νεογέννητου και νεφρογενή άποιο διαβήτη. Μία μελέτη παιδιών που είχαν εκτεθεί σε λίθιο και δεν ανέπτυξαν διαμαρτίες, μετά από επανέλεγχο 5 ετών δεν ανέδειξε κάποιο σημαντικό πρόβλημα συμπεριφοράς. Ο κίνδυνος ανάπτυξης συγγενών διαμαρτιών είναι αυξημένος μετά από περιγεννητική έκθεση σε αντικαταθλιπτικά. Έκθεση σε καρβαμαζεπίνη (Tegretol) κατά το πρώτο τρίμηνο συνδέεται με δισχιδή ράχη (1%). Το βαλπροϊκό (Depakine) έχει συνδεθεί με βλάβες του νωτιαίου σωλήνα (3 5%). Επίσης, ένα σύνδρομο με ελάσσονες διαμαρτίες, όπως συστροφή ώτων, καθίζηση της βάσης της ρινός, και υποπλασία νυχιών άνω άκρων έχει περιγραφεί σε παιδιά που εκτέθηκαν σε αντιεπιληπτικά. Η ηλεκτροσπασμοθεραπεία έχει βρεθεί ότι είναι σχετικά ασφαλής και αποτελεσματική στη θεραπεία της κατάθλιψης, έχοντας γίνει η κατάλληλη προετοιμασία. Περιορισμένα δεδομένα δείχνουν ότι τα αντικαταθλιπτικά εκκρίνονται στο μητρικό γάλα, ενώ οι πληροφορίες είναι ανεπαρκείς σχετικά με την επίδραση των αντικαταθλιπτικών σε θηλάζοντα παιδιά. Επομένως, εάν είναι δυνατόν, ο θηλασμός θα πρέπει να αποφεύγεται. Τι είναι η Επιλόχεια Κατάθλιψη; Η περίοδος της λοχείας θεωρείται περίοδος αυξημένης επικινδυνότητας για διαταραχές της διάθεσης στις γυναίκες. Σε μεγαλύτερο κίνδυνο βρίσκονται οι γυναίκες με ιστορικό διαταραχών της διάθεσης, καθώς και αυτές που ένιωσαν κατάθλιψη στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι επιλόχειες καταθλιπτικές διαταραχές διακρίνονται στις εξής τρεις κατηγορίες: 1. Την επιλόχειο θλίψη, 2. Τη μη ψυχωτική επιλόχειο κατάθλιψη και 3. Την επιλόχειο ψύχωση. Η επιλόχειος θλίψη (postpartum blues) είναι η πιο συχνή από τις τρεις, με συχνότητα που κυμαίνεται από 30 75%. Χαρακτηριστικά συμπτώματα περιλαμβάνουν την ευμεταβλητότητα του συναισθήματος, την ευερεθιστότητα, τα κλάματα, το άγχος, και τη διαταραχή σε ύπνο και όρεξη. Η επιλόχειος θλίψη δεν έχει τάση να διαρκεί πολύ και είναι καλοήθης. Τα συμπτώματα συνήθως κορυφώνονται την 4η 5η ημέρα της λοχείας και υφίενται την 10η περίπου

12 ημέρα. Η επιλόχειος κατάθλιψη είναι επίσης σχετικά συχνή, 10 15%, μία συχνότητα παρόμοια με αυτήν του γενικού γυναικείου πληθυσμού. Αν και οι περισσότερες γυναίκες με επιλόχεια κατάθλιψη βιώνουν καταθλιπτικά συμπτώματα κατά τον 1ο μήνα μετά τον τοκετό, τα συμπτώματα μερικές φορές αναπτύσσονται από το τέλος της εγκυμοσύνης. Τα σημεία και συμπτώματα δεν διαφοροποιούνται από αυτά της μείζονος κατάθλιψης. Η επιλόχεια ψύχωση είναι σπάνια και συμβαίνει σε συχνότητα 0,1 έως 0,2 % μετά τη γέννηση. Η εικόνα της είναι εντυπωσιακή και μπορεί να αρχίσει είτε νωρίς, τη 2η ή 3η ημέρα μετά τον τοκετό, είτε συχνότερα μέσα στις πρώτες 2 εβδομάδες. Τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν ανησυχία, ευερεθιστότητα και διαταραχές ύπνου. Αργότερα αναπτύσσεται καταθλιπτική ή ανεβασμένη διάθεση, ευμεταβλητότητα του συναισθήματος, ψευδαισθήσεις και παραληρήματα. Πώς αντιμετωπίζεται η Επιλόχεια Κατάθλιψη; Η επιλόχεια θλίψη διαρκεί λίγο και είναι ελαφριάς βαρύτητας. Δεν απαιτείται ιδιαίτερη θεραπεία, πέρα από την υποστήριξη της ασθενούς. Αντικαταθλιπτικά φάρμακα, όπως σερταλίνη (Zoloft), βενλαφαξίνη (Efexor), και φλουοξετίνη (Ladose), έχουν χρησιμοποιηθεί με κάποια επιτυχία στην επιλόχεια κατάθλιψη. Άλλες θεραπείες περιλαμβάνουν τα οιστρογόνα, την προγεστερόνη, τη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, και τη διαπροσωπική ψυχοθεραπεία. Κανένα τρέχον δεδομένο δεν υποστηρίζει ότι η επιλόχεια κατάθλιψη θα πρέπει να αντιμετωπιστεί διαφορετικά από τη μη επιλόχεια κατάθλιψη. Η επιλόχεια ψύχωση είναι μία επείγουσα ψυχιατρική κατάσταση και τυπικά απαιτεί θεραπεία με νοσηλεία. Η κατάλληλη άμεση αντιμετώπιση περιλαμβάνει σταθεροποιητές της διάθεσης και αντιψυχωτικά, ενώ ενδέχεται να χρειαστεί η ηλεκτροσπασμοθεραπεία. Πώς παρουσιάζεται η Κατάθλιψη σε ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου; Η κατάθλιψη επηρεάζει αρνητικά την πρόγνωση των ασθενών με νόσο της στεφανιαίας αρτηρίας. Το ιστορικό κατάθλιψης βρέθηκε να αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η παρακολούθηση της πορείας και πρόγνωσης των ασθενών αυτών έδειξε ότι 31% βίωσαν κατάθλιψη στο νοσοκομείο ή στη διάρκεια ενός έτους μετά το εξιτήριο. H ύπαρξη ιστορικού κατάθλιψης αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης

13 κατάθλιψης μετά το έμφραγμα. Η κατάθλιψη κατά τη νοσηλεία συνδέεται με αυξημένη θνησιμότητα στους επόμενους 18 μήνες. Οι ασθενείς που είχαν επαναλαμβανόμενα επεισόδια κατά τη νοσηλεία είναι σε ιδιαίτερο κίνδυνο. Βρέθηκε ότι ο κίνδυνος που συνδέεται με την κατάθλιψη είναι μεγαλύτερος στους ασθενείς με 10 ή περισσότερες έκτακτες κοιλιακές συστολές ανά ώρα. Η επίπτωση της κατάθλιψης που αναπτύσσεται μετά το έμφραγμα στη θνησιμότητα κατά το επόμενο 6μηνο φαίνεται να είναι τουλάχιστον ίδια με την επίπτωση της δυσλειτουργίας της αριστερής κοιλίας και του προϋπάρχοντος εμφράγματος. Πώς αντιμετωπίζεται η Κατάθλιψη στους εμφραγματίες; Η θεραπεία με ψυχοθεραπεία, ομαδική θεραπεία, και αντικαταθλιπτικά έχει δείξει ότι βοηθά τους ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου. Εάν ο ασθενής χρειάζεται φαρμακοθεραπεία, η επιλογή του κατάλληλου αντικαταθλιπτικού είναι σημαντική. Μελέτες στην καρδιολογία έδειξαν ότι τα αντιαρρυθμικά τύπου 1Α συνδέονται με αυξημένη θνησιμότητα όταν δίδονται σε εμφραγματίες. Επειδή τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά έχουν αντιαρρυθμική δράση τύπου 1Α, τα νεώτερα αντικαταθλιπτικά, όπως οι SSRIs, οι SNRIs, και τα άτυπα αντικαταθλιπτικά θα πρέπει να προτιμώνται και να συνιστώνται στη θεραπεία της κατάθλιψης των εμφραγματιών, λόγω της έλλειψης της αντιαρρυθμικής δράσης. Αρχικές έρευνες έδειξαν ότι αν και η νορτριπτιλίνη (Nortilen) και η παροξετίνη (Seroxat) ήταν εξίσου αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση των ασθενών με κατάθλιψη και στεφανιαία ανεπάρκεια, η νορτριπτιλίνη συνδέθηκε με υψηλότερη συχνότητα ανεπιθύμητων καρδιοαγγειακών επιδράσεων. Η επιλογή του κατάλληλου αντικαταθλιπτικού εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Επειδή πολλοί εμφραγματίες έχουν επίσης συνοδό άγχος, οι SSRIs είναι μία καλή επιλογή επειδή έχουν επίσης αγχολυτικές ιδιότητες. Ασθενείς με σημαντικά καρδιολογικά προβλήματα, όπως πρόσφατο έμφραγμα, σοβαρή καρδιακή ισχαιμία, σοβαρή υπέρταση, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο επιβάρυνσης του καρδιαγγειακού συστήματος κατά τη διάρκεια και λίγο μετά τις συνεδρίες της ηλεκτροσπασμοθεραπείας. Οι ασθενείς αυτοί θα πρέπει να εκτιμώνται ενδελεχώς από έναν καρδιολόγο που είναι εξοικειωμένος με τις δυνητικές παρενέργειες της ηλεκτροσπασμοθεραπείας, εάν η θεραπεία αυτή θεωρείται απαραίτητη.

14 Πως παρουσιάζεται η Κατάθλιψη σε ασθενείς με Εγκεφαλικό Επεισόδιο; Η κατάθλιψη μετά από εγκεφαλικό συμβαίνει στο 22% έως 60 % των Αμερικανών που προσβάλλονται από εγκεφαλικό επεισόδιο κάθε έτος. Χωρίς παρέμβαση, η επικράτηση και βαρύτητα της κατάθλιψης για τους ασθενείς αυτούς είναι υψηλότερη ανάμεσα στους 6 μήνες και 2 χρόνια μετά το επεισόδιο. Η κατάθλιψη μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο σχετίζεται ισχυρά με την αποτυχία του ατόμου να έχει καλή προνοσηρή κοινωνική και σωματική δραστηριότητα. Η βαρύτητα της κατάθλιψης φαίνεται να σχετίζεται με τον εντοπισμό της βλάβης στον άνω αριστερό μετωπιαίο λοβό, και σε υποκροταφικές περιοχές. Ασθενείς με σημαντική μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο κατάθλιψη βρέθηκε να έχουν μεγαλύτερη νευρολογική βλάβη, να έχουν ιστορικό κατάθλιψης, και να είναι γυναίκες. Πώς αντιμετωπίζεται η Κατάθλιψη μετά από Εγκεφαλικό Επεισόδειο; H θεραπεία συνίσταται σε υποστήριξη της οικογένειας, εκπαίδευση, και αντικαταθλιπτική θεραπεία. Ασθενείς που συμμετείχαν ενεργά σε προγράμματα που σχεδιάστηκαν για ασθενείς με τη νόσο αυτή έτειναν να είναι σε καλύτερο επίπεδο λειτουργικότητας και ψυχικής υγείας. Η αντικαταθλιπτική θεραπεία δείχνει να είναι αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο. Νεώτεροι ασθενείς, καθώς και αυτοί που έχουν καλύτερη κοινωνική υποστήριξη τείνουν να πηγαίνουν καλύτερα με τη θεραπεία. Σε μικρής έκτασης μελέτες φάνηκε επίσης ότι οι γυναίκες ανταποκρίθηκαν λιγότερο, σε σχέση με τους άνδρες. Η επιλογή του αντικαταθλιπτικού είναι σημαντικός παράγοντας επειδή τα άτομα αυτά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις παρενέργειες των ψυχοτρόπων φαρμάκων. Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά δεν συνιστώνται λόγω των πολλών αντενδείξεων και παρενεργειών. Μελέτες με SSRIs έδειξαν ότι αυτοί έχουν καλή ανοχή και αποτελεσματικότητα στην κατάθλιψη μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο. Προκαταρκτικές μελέτες έδειξαν επίσης ότι τα φάρμακα που αναστέλλουν τόσο τη σεροτονίνη όσο και τη νορεπινεφρίνη (SNRIs), μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικά. Διεγερτικά όπως η δεξτροαμφεταμίνη ή η μεθυλφαινιδάτη (Ritalin) είναι μερικές φορές ασφαλείς και αποτελεσματικές στη θεραπεία της κατάθλιψης μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο. Περιστατικά που υποβλήθηκαν σε ηλεκτροσπασμοθεραπεία έδειξαν καλή ανοχή. Απαιτούνται όμως

15 περισσότερες έρευνες που να μελετούν τις μακροχρόνιες συνέπειες της θεραπείας αυτής. Πώς παρουσιάζεται η Κατάθλιψη σε ασθενείς με λοίμωξη HIV; Σε ασθενείς με λοίμωξη HIV μπορεί να συμβούν διαταραχές στη διάθεση, κυρίως κατάθλιψη καθώς επίσης και υπομανιακά ή μανιακά επεισόδια. Η κατάθλιψη στους ασθενείς με HIV μπορεί να έχει πολλές αιτίες αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να θεωρείται σαν φυσιολογική κατάσταση. Η επικράτηση της κατάθλιψης σε όλη τη διάρκεια της ζωής των μολυσμένων με HIV είναι 30% 45%. Η συχνότητα δεν φάνηκε να σχετίζεται με το στάδιο της νόσου. Η κατάθλιψή τους όμως φάνηκε να σχετίζεται με αυξημένη συχνότητα μειωμένων CD4 κυττάρων. Ο κίνδυνος αυτοκτονίας των μολυσμένων με HIV ασθενών είναι πολύ υψηλός, περίπου 66 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Πώς αντιμετωπίζεται η Κατάθλιψη σε ασθενείς με λοίμωξη HIV; Οι θεραπεία των καταθλιπτικών ασθενών με HIV περιλαμβάνει συνήθως συνδυασμό ψυχοθεραπείας και ψυχοφαρμακολογίας. Ο μολυσμένος με HIV εγκέφαλος είναι περισσότερο ευαίσθητος τόσο στην ανταπόκριση στη θεραπεία όσο και στις παρενέργειες. Έτσι, τα τρικυκλικά με τις λιγότερες αντιχολινεργικές δράσεις, και τα νεώτερα αντικαταθλιπτικά, όπως οι SSRIs περιλαμβανομένης της παροξετίνης και της φλουοξετίνης, οι SNRIs και τα άτυπα αντικαταθλιπτικά, έχουν τη μικρότερη πιθανότητα ανάπτυξης παρενεργειών και να επηρεάσουν τη γνωσιακή ικανότητα προκαλώντας ντελίριο. Η θεραπευτική δόση ενός αντικαταθλιπτικού θα πρέπει να είναι πολύ χαμηλότερη σε άτομα μολυσμένα με HIV, σε σχέση με τα μη μολυσμένα. Τα διεγερτικά επίσης έχουν φανεί ότι βοηθούν στη θεραπεία μολυσμένων με HIV ατόμων, ειδικότερα αυτών που δεν έχουν γνωσιακή επιβάρυνση. Η συνήθης δόση της μεθυλφαινιδάτης είναι 5 mg έως 20 mg τρεις φορές την ημέρα. Μολυσμένοι με HIV ασθενείς που παρουσιάζουν κατάθλιψη με ψυχωτικά σημεία ή κατατονία ή έχουν αποτύχει στη φαρμακοθεραπεία, ενδέχεται να ωφεληθούν από την ηλεκτροσπασμοθεραπεία. Αυτή όμως μπορεί να επιδεινώσει τη σύγχυση σε κάποιους ασθενείς με μεγαλύτερη βλάβη του ΚΝΣ λόγω της νόσου.

ΑΙΤΙΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Αίτια πριν τη γέννηση

ΑΙΤΙΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ Αίτια πριν τη γέννηση ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ Ο ορισμός που δίνεται από το DSM IV και το ICD 10 ορίζει τη νοητική υστέρηση ως την ύπαρξη νοητικού πηλίκου μικρότερου από 70, όπως αυτό ορίζεται από τα ψυχομετρικά τεστ. Πρέπει επίσης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΥΣΙΩΝ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΥΣΙΩΝ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΟΥΣΙΩΝ Σύμφωνα με τα διεθνή συστήματα ταξινόμησης ICD 10 και DSM IV υπάρχουν 2 κατηγορίες διαταραχών που σχετίζονται με ουσίες. Στην πρώτη κατηγορία εντάσσονται οι διαταραχές που σχετίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές προσωπικότητας

Διαταραχές προσωπικότητας Διαταραχές προσωπικότητας Όταν μιλάμε για προσωπικότητα αναφερόμαστε στο σύνολο των ψυχολογικών χαρακτηριστικών ενός ανθρώπου, τα οποία καθορίζουν τον τρόπο ζωής του, τις σχέσεις του με τους άλλους και

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΑΡΑΧΝΟΕΙΔΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ : «ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΕΝ ΑΙΘΡΙΑ» Του Δρος Χρήστου Γεωργόπουλου

ΥΠΑΡΑΧΝΟΕΙΔΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ : «ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΕΝ ΑΙΘΡΙΑ» Του Δρος Χρήστου Γεωργόπουλου ΥΠΑΡΑΧΝΟΕΙΔΗΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ : «ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΕΝ ΑΙΘΡΙΑ» Του Δρος Χρήστου Γεωργόπουλου Τι είναι Υπαραχνοειδής αιμορραγία είναι ένας ιδιαίτερος τύπος εγκεφαλικής αιμορραγίας που συνήθως εκδηλώνεται αιφνιδιαστικά

Διαβάστε περισσότερα

Αποδεικτικές Διαδικασίες και Μαθηματική Επαγωγή.

Αποδεικτικές Διαδικασίες και Μαθηματική Επαγωγή. Αποδεικτικές Διαδικασίες και Μαθηματική Επαγωγή. Mαθηματικό σύστημα Ένα μαθηματικό σύστημα αποτελείται από αξιώματα, ορισμούς, μη καθορισμένες έννοιες και θεωρήματα. Η Ευκλείδειος γεωμετρία αποτελεί ένα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ. Με την πιστοποίηση του αποκτά πρόσβαση στο περιβάλλον του ιατρού που παρέχει η εφαρμογή.

ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ. Με την πιστοποίηση του αποκτά πρόσβαση στο περιβάλλον του ιατρού που παρέχει η εφαρμογή. ΣΤΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Ο ιατρός αφού διαπιστώσει εάν το πρόσωπο που προσέρχεται για εξέταση είναι το ίδιο με αυτό που εικονίζεται στο βιβλιάριο υγείας και ελέγξει ότι είναι ασφαλιστικά ενήμερο (όπως ακριβώς γίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Η χρήση της Λεβοσιµεντάνης κατά τη διαδικασία τιτλοποίησης των β- αποκλειστών σε ασθενείς µε καρδιακή ανεπάρκεια

Η χρήση της Λεβοσιµεντάνης κατά τη διαδικασία τιτλοποίησης των β- αποκλειστών σε ασθενείς µε καρδιακή ανεπάρκεια Η χρήση της Λεβοσιµεντάνης κατά τη διαδικασία τιτλοποίησης των β- αποκλειστών σε ασθενείς µε καρδιακή ανεπάρκεια Ι. Λαγός, Ι. Αλευρούδης, Α. εληγιαννίδης, Π. Φαλιάγκας, Θ. Μουλατζίκος, Τζ. αδούς, Ι. Κανονίδης.

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Tα Πανεπιστημιακά Φροντιστήρια «ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ» προετοιμάζοντας σε ολιγομελείς ομίλους τους υποψήφιους για τον επικείμενο διαγωνισμό του Υπουργείου Οικονομικών, με κορυφαίο επιτελείο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Πραγματοποιούν Χειμερινό Σχολείο με Θέμα: «Υποστήριξη ασθενών με καρκίνο και των φροντιστών τους»

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ. Πραγματοποιούν Χειμερινό Σχολείο με Θέμα: «Υποστήριξη ασθενών με καρκίνο και των φροντιστών τους» ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Το Τμήμα του, το ΓΟΝ «Άγιοι, το ΠΜΣ «ΜΕΘ και Επείγουσα Νοσηλευτική» και η Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Εκπαίδευσης (ΕΕΝΕΕ) Πραγματοποιούν Χειμερινό Σχολείο με Θέμα: «Υποστήριξη ασθενών με καρκίνο

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΕΠ 2000 ΑΣΕΠ 2000 Εμπορική Τράπεζα 1983 Υπουργείο Κοιν. Υπηρ. 1983

ΑΣΕΠ 2000 ΑΣΕΠ 2000 Εμπορική Τράπεζα 1983 Υπουργείο Κοιν. Υπηρ. 1983 20 Φεβρουαρίου 2010 ΑΣΕΠ 2000 1. Η δεξαμενή βενζίνης ενός πρατηρίου υγρών καυσίμων είναι γεμάτη κατά τα 8/9. Κατά τη διάρκεια μιας εβδομάδας το πρατήριο διέθεσε τα 3/4 της βενζίνης αυτής και έμειναν 4000

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση του Αυτοκαταστροφικού Κρατούμενου

Αναγνώριση του Αυτοκαταστροφικού Κρατούμενου Φορέας Ανάπτυξης Ανθρώπινου & Κοινωνικού Κεφαλαίου Οδηγός για την Αναγνώριση του Αυτοκαταστροφικού Κρατούμενου για τους εργαζόμενους στα καταστήματα κράτησης Ελένη Η. Μπεκιάρη Κυριάκος Β. Κατσαδώρος 1

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ. Με την πιστοποίηση του έχει πρόσβαση στο περιβάλλον του φαρμακείου που παρέχει η εφαρμογή.

ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ. Με την πιστοποίηση του έχει πρόσβαση στο περιβάλλον του φαρμακείου που παρέχει η εφαρμογή. ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ Ο ασθενής έχοντας μαζί του το βιβλιάριο υγείας του και την τυπωμένη συνταγή από τον ιατρό, η οποία αναγράφει τον μοναδικό κωδικό της, πάει στο φαρμακείο. Το φαρμακείο αφού ταυτοποιήσει το

Διαβάστε περισσότερα

Έννοια. Η αποδοχή της κληρονομίας αποτελεί δικαίωμα του κληρονόμου, άρα δεν

Έννοια. Η αποδοχή της κληρονομίας αποτελεί δικαίωμα του κληρονόμου, άρα δεν 1 1. Αποδοχή κληρονομίας Έννοια. Η αποδοχή της κληρονομίας αποτελεί δικαίωμα του κληρονόμου, άρα δεν μπορεί να ασκηθεί από τους δανειστές του κληρονόμου, τον εκτελεστή της διαθήκης, τον κηδεμόνα ή εκκαθαριστή

Διαβάστε περισσότερα

Τα αυξηµένα επίπεδα του microrna-146a υποστηρίζουν το σηµαντικό ρόλο του οξειδωτικού στρες κατά την αρχική φάση του εµφράγµατος του µυοκαρδίου

Τα αυξηµένα επίπεδα του microrna-146a υποστηρίζουν το σηµαντικό ρόλο του οξειδωτικού στρες κατά την αρχική φάση του εµφράγµατος του µυοκαρδίου Τα αυξηµένα επίπεδα του microrna-146a υποστηρίζουν το σηµαντικό ρόλο του οξειδωτικού στρες κατά την αρχική φάση του εµφράγµατος του µυοκαρδίου Μέτρηση του microrna - 208α για τη διάγνωση του εµφράγµατος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ): ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΣΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΤΙΚΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Tα Πανεπιστημιακά Φροντιστήρια «ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ» προετοιμάζοντας σε ολιγομελείς ομίλους τους υποψήφιους για τον επικείμενο διαγωνισμό του Υπουργείου Οικονομικών, με κορυφαίο επιτελείο

Διαβάστε περισσότερα

23/2/07 Sleep out Πλατεία Κλαυθμώνος

23/2/07 Sleep out Πλατεία Κλαυθμώνος 23/2/07 Sleep out Πλατεία Κλαυθμώνος Μια βραδιά στο λούκι με τους αστέγους «Έχετε ποτέ σκεφτεί να κοιμηθείτε μια χειμωνιάτικη νύχτα στο δρόμο;» Με αυτό το ερώτημα απευθύναμε και φέτος την πρόσκληση στους

Διαβάστε περισσότερα

Συμπεριφοριακή Επιχειρηματικότητα

Συμπεριφοριακή Επιχειρηματικότητα Συμπεριφοριακή Επιχειρηματικότητα Great talent can come from anywhere, free your mind Το ταλέντο μπορεί να εμφανιστεί από οπουδήποτε, ελευθερώστε το μυαλό σας 1 Επιχειρηματίας Entrepreneur Γαλλική προέλευση

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα Αναγνώριση Προτύπων Σημερινό Μάθημα Bias (απόκλιση) και variance (διακύμανση) Ελεύθεροι Παράμετροι Ελεύθεροι Παράμετροι Διαίρεση dataset Μέθοδος holdout Cross Validation Bootstrap Bias (απόκλιση) και variance

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος

Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος Ιδιαιτερότητες παιδικού άσθματος Νίκος Παπαδόπουλος Αλλεργιολογικό τμήμα Β ΠΠΚ Εισαγωγή Το παιδί δεν είναι ένας ενήλικας σε μικρογραφία Δυναμική ανάπτυξη οργάνων Πνεύμονες Ανοσιακό σύστημα Δυναμική ειδικοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 55 Θεραπεία ναυτίας και εμέτου από χημειοθεραπεία

Κεφάλαιο 55 Θεραπεία ναυτίας και εμέτου από χημειοθεραπεία Κεφάλαιο 55 Θεραπεία ναυτίας και εμέτου από χημειοθεραπεία Β. Μπαρμπούνης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ναυτία και ο έμετος που προκαλούνται από τη χορήγηση χημειοθεραπευτικών φαρμάκων είναι μεταξύ των πλέον δυσάρεστων εμπειριών

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Aποτελεσματικότητα της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής σε μια ανοικτή οικονομία

ΘΕΜΑ: Aποτελεσματικότητα της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής σε μια ανοικτή οικονομία ΘΕΜΑ: ποτελεσματικότητα της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής σε μια ανοικτή οικονομία Σύνταξη: Μπαντούλας Κων/νος, Οικονομολόγος, Ms Χρηματοοικονομικών 1 Η πρώτη θεωρία σχετικά με τον αυτόματο

Διαβάστε περισσότερα

Ας υποθέσουμε ότι ο παίκτης Ι διαλέγει πρώτος την τυχαιοποιημένη στρατηγική (x 1, x 2 ), x 1, x2 0,

Ας υποθέσουμε ότι ο παίκτης Ι διαλέγει πρώτος την τυχαιοποιημένη στρατηγική (x 1, x 2 ), x 1, x2 0, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τμήμα Στατιστικής Εισαγωγή στην Επιχειρησιακή Ερευνα Εαρινό Εξάμηνο 2015 Μ. Ζαζάνης Πρόβλημα 1. Να διατυπώσετε το παρακάτω παίγνιο μηδενικού αθροίσματος ως πρόβλημα γραμμικού

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 48 Ανοσοτρποποιητικά αντινεοπλασματικά φάρμακα, αναστολείς της τυροσινικής κινάσης, και αναστολείς του πρωτεοσωματίου

Κεφάλαιο 48 Ανοσοτρποποιητικά αντινεοπλασματικά φάρμακα, αναστολείς της τυροσινικής κινάσης, και αναστολείς του πρωτεοσωματίου Κεφάλαιο 48 Ανοσοτρποποιητικά αντινεοπλασματικά φάρμακα, αναστολείς της τυροσινικής κινάσης, και αναστολείς του πρωτεοσωματίου Γ. Πανάγος ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο κεφάλαιο αυτό θα αναφερθούμε σε νεότερα φάρμακα που

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα Αναγνώριση Προτύπων Σημερινό Μάθημα Μη Παραμετρικός Υπολογισμός πυκνότητας με εκτίμηση Ιστόγραμμα Παράθυρα Parzen Εξομαλυμένη Kernel Ασκήσεις 1 Μη Παραμετρικός Υπολογισμός πυκνότητας με εκτίμηση Κατά τη

Διαβάστε περισσότερα

Αθλητική Τριάδα Female Athlete Triad

Αθλητική Τριάδα Female Athlete Triad Αθλητική Τριάδα Αθλητική Τριάδα Female Athlete Triad Διαταραχή διατροφής Ανή Χρόνη, Ph.D. Λέκτορας schroni@pe.uth.gr Αμηνόρροια (Otis, Drinkwater, Johnson, et al. 1997) Οστεοπόρωση Διαταραχή διατροφής

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ Την ευθύνη του εκπαιδευτικού υλικού έχει ο επιστημονικός συνεργάτης των Πανεπιστημιακών Φροντιστηρίων «ΚOΛΛΙΝΤΖΑ», οικονομολόγος συγγραφέας θεμάτων ΑΣΕΠ, Παναγιώτης Βεργούρος.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 43 Αλκαλοειδή της βίνκα ρόζεα

Κεφάλαιο 43 Αλκαλοειδή της βίνκα ρόζεα Κεφάλαιο 43 Αλκαλοειδή της βίνκα ρόζεα Ε. Ξυδάκης Γ. Μαρκάτος 732 ΓΕΝΙΚΑ ΧΗΜΙΚΗ ΔΟΜΗ Τα αλκαλοειδή της βίνκα (vinca alkaloids) είναι μεταξύ των πρώτων κυτταροτοξικών φαρμάκων που αποκαλύφθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ Tα Πανεπιστημιακά Φροντιστήρια «ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ» προετοιμάζοντας σε ολιγομελείς ομίλους τους υποψήφιους για τον επικείμενο διαγωνισμό του Υπουργείου Οικονομικών, με κορυφαίο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Εαρινό Εξάμηνο

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Εαρινό Εξάμηνο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ231: Δομές Δεδομένων και Αλγόριθμοι Εαρινό Εξάμηνο 2017-2018 Φροντιστήριο 3 - Λύσεις 1. Εστω ο πίνακας Α = [12, 23, 1, 5, 7, 19, 2, 14]. i. Να δώσετε την κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Οι γέφυρες του ποταμού... Pregel (Konigsberg)

Οι γέφυρες του ποταμού... Pregel (Konigsberg) Οι γέφυρες του ποταμού... Pregel (Konigsberg) Β Δ Β Δ Γ Γ Κύκλος του Euler (Euler cycle) είναι κύκλος σε γράφημα Γ που περιέχει κάθε κορυφή του γραφήματος, και κάθε ακμή αυτού ακριβώς μία φορά. Για γράφημα

Διαβάστε περισσότερα

HY 280. θεμελιακές έννοιες της επιστήμης του υπολογισμού ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Γεώργιος Φρ.

HY 280. θεμελιακές έννοιες της επιστήμης του υπολογισμού ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ. Γεώργιος Φρ. HY 280 «ΘΕΩΡΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ» θεμελικές έννοιες της επιστήμης του υπολογισμού ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Γεώργιος Φρ. Γεωργκόπουλος μέρος Α Εισγωγή, κι η σική θεωρί των πεπερσμένων

Διαβάστε περισσότερα

Eισηγητής: Μουσουλή Μαρία

Eισηγητής: Μουσουλή Μαρία Eισηγητής: Μουσουλή Μαρία Κλασικός Αθλητισμός Δρόμοι : Μεσαίες και μεγάλες αποστάσεις Ταχύτητες Σκυταλοδρομίες Δρόμοι με εμπόδια Δρόμοι Μεσαίων και Μεγάλων αποστάσεων Στην αρχαία εποχή ο δρόμος που είχε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 64 Τα οπιοειδή στην αναλγησία του χρόνιου καρκινικού πόνου

Κεφάλαιο 64 Τα οπιοειδή στην αναλγησία του χρόνιου καρκινικού πόνου Κεφάλαιο 64 Τα οπιοειδή στην αναλγησία του χρόνιου καρκινικού πόνου Χ. Μπούκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο καρκινικός πόνος είναι κυρίως χρόνιος πόνος, η διάρκεια του είναι μεγαλύτερη των 3 μηνών, εμφανίζεται σχεδόν καθημερινά,

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟ ΦΑΣΜΑ

ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟ ΦΑΣΜΑ ΑΥΤΙΣΜΟΣ ΑΥΤΙΣΤΙΚΟ ΦΑΣΜΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Βουλγαρίδου Μαρία (Διδάκτωρ Ψυχολογίας, Eκπαιδευτικός Ειδικής Αγωγής) Ο Αυτισμός είναι μια διάχυτη διαταραχή της ψυχολογικής ανάπτυξης του ατόμου. Ο όρος Διάχυτη Αναπτυξιακή

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΑΔΟΣ: ΠΕ11 ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ

ΚΛΑΔΟΣ: ΠΕ11 ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ ΚΛΑΔΟΣ: ΠΕ11 ΦΥΣΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ Μάθημα: Ενόργανη Γυμναστική Χρήσιμα θεωρία στο κεφάλαιο της ενόργανης γυμναστικής για το γνωστικό αντικείμενο ΠΕ11 της Φυσικής Αγωγής από τα Πανεπιστημιακά Φροντιστήρια Κολλίντζα.

Διαβάστε περισσότερα

Εξαναγκασμένες ταλαντώσεις, Ιδιοτιμές με πολλαπλότητα, Εκθετικά πινάκων. 9 Απριλίου 2013, Βόλος

Εξαναγκασμένες ταλαντώσεις, Ιδιοτιμές με πολλαπλότητα, Εκθετικά πινάκων. 9 Απριλίου 2013, Βόλος ιαφορικές Εξισώσεις Εξαναγκασμένες ταλαντώσεις, Ιδιοτιμές με πολλαπλότητα, Ατελείς ιδιοτιμές Εκθετικά πινάκων Μανόλης Βάβαλης Τμήμα Μηχανικών Η/Υ Τηλεπικοινωνιών και ικτύων Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 9 Απριλίου

Διαβάστε περισσότερα

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΤΜΗΜΑ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΧΡΙΣΤΙΝΑ Δ. ΑΪΒΑΛΙΩΤΟΥ Φοιτήτρια Π.Μ.Σ. ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΜΕΝΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥΣ ΑΠΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗ ΚΡΗΤΗ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗ ΚΡΗΤΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΣΤΗ ΚΡΗΤΗ ΑΝΤΙΟΠΗ ΓΙΓΑΝΤΙ ΟΥ Τοµεάρχης Λειτουργίας Κέντρων Ελέγχου Συστηµάτων Μεταφοράς ιεύθυνσης ιαχείρισης Νησιών ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΡΗΤΗΣ 2009 Εγκατεστηµένη Ισχύς (Ατµοµονάδες, Μονάδες

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 40 Ένταση και πυκνότητα χορήγησης χημειοθεραπείας

Κεφάλαιο 40 Ένταση και πυκνότητα χορήγησης χημειοθεραπείας Κεφάλαιο 40 Ένταση και πυκνότητα χορήγησης χημειοθεραπείας Χ. Ζουμπλιός ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο ιδανικός στόχος κάθε θεραπευτικής αγωγής είναι η ίαση. Στην κλινική πράξη όμως, για πάρα πολλά νοσήματα ό λων των ειδικοτήτων

Διαβάστε περισσότερα

Ποια έντομα είναι εχθροί των φυτών και πώς θα τα αντιμετωπίσετε

Ποια έντομα είναι εχθροί των φυτών και πώς θα τα αντιμετωπίσετε Ποια έντομα είναι εχθροί των φυτών και πώς θα τα αντιμετωπίσετε Δυστυχώς είναι μια πραγματικότητα της ζωής ότι αν διατηρείτε στο σπίτι σας φυτά, υπάρχει πάντα η πιθανότητα να υποστούν ζημίες από βλαβερούς

Διαβάστε περισσότερα

{ i f i == 0 and p > 0

{ i f i == 0 and p > 0 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΩΝ Σχεδίαση και Ανάλυση Αλγορίθμων Διδάσκων: Ε. Μαρκάκης, Φθινοπωρινό εξάμηνο 014-015 Λύσεις 1ης Σειράς Ασκήσεων

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ: Διαφορές εσωτερικού εξωτερικού δανεισμού. Η διαχρονική κατανομή του βάρους από το δημόσιο δανεισμό.

ΘΕΜΑ: Διαφορές εσωτερικού εξωτερικού δανεισμού. Η διαχρονική κατανομή του βάρους από το δημόσιο δανεισμό. 1 ΘΕΜΑ: Διαφορές εσωτερικού εξωτερικού δανεισμού. Η διαχρονική κατανομή του βάρους από το δημόσιο δανεισμό. Σύνταξη: Παπαδόπουλος Θεοχάρης, Οικονομολόγος, Οικονομολόγος, MSc, PhD Candidate, εισηγητής Φροντιστηρίων

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1α ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ Οι επιστήμονες ταξινομούν τους οργανισμούς σε ομάδες ανάλογα με τα κοινά τους χαρακτηριστικά. Τα πρώτα συστήματα ταξινόμησης βασιζόταν αποκλειστικά στα μορφολογικά

Διαβάστε περισσότερα

21/11/2005 Διακριτά Μαθηματικά. Γραφήματα ΒΑΣΙΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΙ Δ Ι. Γεώργιος Βούρος Πανεπιστήμιο Αιγαίου

21/11/2005 Διακριτά Μαθηματικά. Γραφήματα ΒΑΣΙΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΙ Δ Ι. Γεώργιος Βούρος Πανεπιστήμιο Αιγαίου Γραφήματα ΒΑΣΙΚΗ ΟΡΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΙ A Ε B Ζ Η Γ K Θ Δ Ι Ορισμός Ένα (μη κατευθυνόμενο) γράφημα (non directed graph) Γ, είναι μία δυάδα από σύνολα Ε και V και συμβολίζεται με Γ=(Ε,V). Το σύνολο

Διαβάστε περισσότερα

Ταξινόμηση των μοντέλων διασποράς ατμοσφαιρικών ρύπων βασισμένη σε μαθηματικά κριτήρια.

Ταξινόμηση των μοντέλων διασποράς ατμοσφαιρικών ρύπων βασισμένη σε μαθηματικά κριτήρια. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ Ταξινόμηη των μοντέλων διαποράς ατμοφαιρικών ρύπων βαιμένη ε μαθηματικά κριτήρια. Μοντέλο Ελεριανά μοντέλα (Elerian) Λαγκρατζιανά μοντέλα (Lagrangian) Επιπρόθετος διαχωριμός Μοντέλα

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 11 Επιδημιολογία του καρκίνου

Κεφάλαιο 11 Επιδημιολογία του καρκίνου Κεφάλαιο 11 Επιδημιολογία του καρκίνου Μ. Παπαδάκου ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι ανθρώπινες απώλειες που προκαλεί ο καρκίνος είναι τεράστιες. Παραμένει η κυριότερη αιτία θανάτου μετά τις καρδιαγγειακές παθήσεις. Σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Το υπόδειγμα IS-LM: Εισαγωγικά

Το υπόδειγμα IS-LM: Εισαγωγικά 1/35 Το υπόδειγμα IS-LM: Εισαγωγικά Νίκος Γιαννακόπουλος Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Οικονομικών Επιστημών Πανεπιστήμιο Πατρών Ακαδημαϊκό Ετος 2014-2015 Εαρινό Εξάμηνο Τι γνωρίζουμε; 2/35 Αγορά αγαθών και

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΡΜΙΣΗΣ, ΠΑΡΑΒΟΛΗΣ, ΠΡΥΜΝΟΔΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΙΜΕΝΙΣΜΟΥ ΣΚΑΦΩΝ ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. (ΛΙΜΑΝΙΑ κ.λπ.) ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ

ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΡΜΙΣΗΣ, ΠΑΡΑΒΟΛΗΣ, ΠΡΥΜΝΟΔΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΙΜΕΝΙΣΜΟΥ ΣΚΑΦΩΝ ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. (ΛΙΜΑΝΙΑ κ.λπ.) ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΠΡΟΣΟΡΜΙΣΗΣ, ΠΑΡΑΒΟΛΗΣ, ΠΡΥΜΝΟΔΕΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΛΛΙΜΕΝΙΣΜΟΥ ΣΚΑΦΩΝ ΣΕ ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ (ΛΙΜΑΝΙΑ κ.λπ.) ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑΣ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΛΙΜΕΝΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ Επιμέλεια Άγγελου Αργυρακόπουλου

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 63 Μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα στην ογκολογία

Κεφάλαιο 63 Μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα στην ογκολογία Κεφάλαιο 63 Μη στερινοειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα στην ογκολογία Μ. Σαμάρκος ΕΙΣΑΓΩΓΗ Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (Non steroidal anti inflammatory drugs, NSAID ΜΣΑΦ) είναι μια κατηγορία φαρμάκων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ Διδάσκων : Πομπιέρη Βασιλεία, Δικηγόρος, LLM UCL Πτωχευτικό Δίκαιο Σημαντικότερες ρυθμίσεις σε προπτωχευτικό στάδιο. Εισαγωγή της διαδικασίας συνδιαλλαγής Σκοπός Η διάσωση και εξυγίανση

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση Προτύπων. Σήμερα! Λόγος Πιθανοφάνειας Πιθανότητα Λάθους Κόστος Ρίσκο Bayes Ελάχιστη πιθανότητα λάθους για πολλές κλάσεις

Αναγνώριση Προτύπων. Σήμερα! Λόγος Πιθανοφάνειας Πιθανότητα Λάθους Κόστος Ρίσκο Bayes Ελάχιστη πιθανότητα λάθους για πολλές κλάσεις Αναγνώριση Προτύπων Σήμερα! Λόγος Πιθανοφάνειας Πιθανότητα Λάθους Πιθανότητα Λάθους Κόστος Ρίσκο Bayes Ελάχιστη πιθανότητα λάθους για πολλές κλάσεις 1 Λόγος Πιθανοφάνειας Ας υποθέσουμε ότι θέλουμε να ταξινομήσουμε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 21 Ποιότητα ζωής και κατάσταση λειτουργικής ικανότητος

Κεφάλαιο 21 Ποιότητα ζωής και κατάσταση λειτουργικής ικανότητος Κεφάλαιο 21 Ποιότητα ζωής και κατάσταση λειτουργικής ικανότητος Ε. Ρεπάσος Γ. Η. Πανάγος ΕΙΣΑΓΩΓΗ Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών έχει σημειωθεί κατακόρυφη αύξηση του ενδιαφέροντος σχετικά με

Διαβάστε περισσότερα

2. Κατάθεσε κάποιος στην Εθνική Τράπεζα 4800 με επιτόκιο 3%. Μετά από πόσο χρόνο θα πάρει τόκο 60 ; α) 90 ημέρες β) 1,5 έτη γ) 5 μήνες δ) 24 μήνες

2. Κατάθεσε κάποιος στην Εθνική Τράπεζα 4800 με επιτόκιο 3%. Μετά από πόσο χρόνο θα πάρει τόκο 60 ; α) 90 ημέρες β) 1,5 έτη γ) 5 μήνες δ) 24 μήνες 20 Φεβρουαρίου 2010 1. Ένας έμπορος αγόρασε 720 κιλά κρασί προς 2 το κιλό. Πρόσθεσε νερό, το πούλησε προς 2,5 το κιλό και κέρδισε 500. Το νερό που πρόσθεσε ήταν σε κιλά: α) 88 β) 56 γ) 60 δ) 65 2. Κατάθεσε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 42 Αλκυλιούντες παράγοντες και αντινεοπλασματικά αντιβιοτικά

Κεφάλαιο 42 Αλκυλιούντες παράγοντες και αντινεοπλασματικά αντιβιοτικά Κεφάλαιο 42 Αλκυλιούντες παράγοντες και αντινεοπλασματικά αντιβιοτικά Σ. Ντρουφάκου ΑΛΚΥΛΙΟΥΝΤΕΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι αλκυλιούντες παράγοντες στοχεύουν το DNA και είναι κυτταροτοξικές, μεταλλαξιογόνες

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ. Μορφές δημόσιου δανεισμού. Σύνταξη: Παπαδόπουλος Θεοχάρης, Οικονομολόγος, MSc, PhD Candidate

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ. Μορφές δημόσιου δανεισμού. Σύνταξη: Παπαδόπουλος Θεοχάρης, Οικονομολόγος, MSc, PhD Candidate ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟ ΘΕΜΑ Μορφές δημόσιου δανεισμού Σύνταξη: Παπαδόπουλος Θεοχάρης, Οικονομολόγος, MSc, PhD Candidate 1 Ανάλογα με την πηγή προελεύσεως των πόρων Με βάση το κριτήριο αυτό, ο δανεισμός διακρίνεται

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ. Άσκηση με θέμα τη μεγιστοποίηση της χρησιμότητας του καταναλωτή

ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ. Άσκηση με θέμα τη μεγιστοποίηση της χρησιμότητας του καταναλωτή ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ: ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 07 08 ΛΕΥΚΑΔΑ ΜΙΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 57 Εκλεκτικοί τροποποιητές των ορμονικών υποδοχέων

Κεφάλαιο 57 Εκλεκτικοί τροποποιητές των ορμονικών υποδοχέων Κεφάλαιο 57 Εκλεκτικοί τροποποιητές των ορμονικών υποδοχέων Ε. Ξυδάκης ΟΙΣΤΡΟΓΟΝΑ ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ Ως γνωστόν, τα οιστρογόνα αποτελούν σημαντικότατους για τη φυσιολογία του οργανισμού παράγοντες.

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 1

ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 1 ΕΚΦΡΑΣΗ ΕΚΘΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ 1 ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Περίληψη. Στο κείμενο τονίζεται η σημασία της ανθρώπινης επικοινωνίας και η ανάγκη της πραγμάτωσής της σε εναρμόνιση με το φυσικό περιβάλλον.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 7 Ορμόνες και καρκίνος

Κεφάλαιο 7 Ορμόνες και καρκίνος Κεφάλαιο 7 Ορμόνες και καρκίνος Σ. Τσαγκαράκης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ορμονοεξαρτώμενη καρκινογένεση αφορά την πρόκληση νεοπλασματικών εξεργασιών στους ενδοκρινείς αδένες και ιστούς στόχους των ορμονών από ενδογενώς

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 60 Οι αυξητικοί παράγοντες της ερυθράς σειράς

Κεφάλαιο 60 Οι αυξητικοί παράγοντες της ερυθράς σειράς Κεφάλαιο 60 Οι αυξητικοί παράγοντες της ερυθράς σειράς Κ. Κανδύλης ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αναιμία είναι μία από τις συχνότερες επιπλοκές του καρκίνου και συμβαίνει σε ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών. Η ακριβής συχνότητά

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Εαρινό Εξάμηνο

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Εαρινό Εξάμηνο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΕΠΛ231: Δομές Δεδομένων και Αλγόριθμοι Εαρινό Εξάμηνο 2017-2018 Φροντιστήριο 3 1. Εστω η στοίβα S και ο παρακάτω αλγόριθμος επεξεργασίας της. Να καταγράψετε την κατάσταση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 23 Η ψυχολογική υποστήριξη του καρκινοπαθούς και της οικογένειάς του

Κεφάλαιο 23 Η ψυχολογική υποστήριξη του καρκινοπαθούς και της οικογένειάς του Κεφάλαιο 23 Η ψυχολογική υποστήριξη του καρκινοπαθούς και της οικογένειάς του Γ. Α. Ρηγάτος Τα τελευταία είκοσι χρόνια ολοένα και περισσότερο οι γιατροί απομακρύνονται από το παραδοσιακό μονοδιάστατο βιοϊατρικό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 29 Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας

Κεφάλαιο 29 Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας Κεφάλαιο 29 Βασικές αρχές ακτινοβιολογίας Θ. Αντωνάδου Ν. Θρουβάλας ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η σημασία της ακτινοβιολογίας στην ακτινοθεραπεία Ο ρόλος της ακτινοθεραπείας στην αντιμετώπιση του καρκίνου Η ακτινοθεραπεία

Διαβάστε περισσότερα

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα

Αναγνώριση Προτύπων. Σημερινό Μάθημα Αναγνώριση Προτύπων Σημερινό Μάθημα Εκτίμηση Πυκνότητας με k NN k NN vs Bayes classifier k NN vs Bayes classifier Ο κανόνας ταξινόμησης του πλησιέστερου γείτονα (k NN) lazy αλγόριθμοι O k NN ως χαλαρός

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑ: ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ-ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ Σύνταξη: Παπαδόπουλος Θεοχάρης, Οικονομολόγος, MSc, PhD Candidate Κατηγορίες οφέλους και κόστους που προέρχονται από τις δημόσιες δαπάνες Για την αξιολόγηση

Διαβάστε περισσότερα

Βελτίωση Εικόνας. Σήμερα!

Βελτίωση Εικόνας. Σήμερα! Βελτίωση Εικόνας Σήμερα! Υποβάθμιση εικόνας Τεχνικές Βελτίωσης Restoration (Αποκατάσταση) Τροποποίηση ιστογράμματος Ολίσθηση ιστογράμματος Διάταση (stretching) Ισοστάθμιση του ιστογράμματος (histogram

Διαβάστε περισσότερα

( ιμερείς) ΙΜΕΛΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Α Β «απεικονίσεις»

( ιμερείς) ΙΜΕΛΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Α Β «απεικονίσεις» ( ιμερείς) ΙΜΕΛΕΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Α Β «πεικονίσεις» 1. ΣΧΕΣΕΙΣ: το σκεπτικό κι ο ορισμός. Τ σύνολ νπριστούν ιδιότητες μεμονωμένων στοιχείων: δεδομένου συνόλου S, κι ενός στοιχείου σ, είνι δυντόν είτε σ S είτε

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 52 Ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων. νέων αντινεοπλασματικών φαρμάκων

Κεφάλαιο 52 Ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων. νέων αντινεοπλασματικών φαρμάκων Κεφάλαιο 52 Ανακάλυψη και ανάπτυξη νέων αντινεοπλασματικών φαρμάκων Α. Γ. Πάλλης Α. Καλυκάκη Β. Γεωργούλιας ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στον ανεπτυγμένο κόσμο περίπου ένα στα τρία άτομα θα προσβληθεί κάποια στιγμή της ζωής

Διαβάστε περισσότερα

Άσκηση του δικαιώματος σημαίνει την εξουσία του δικαιούχου να ενεργήσει για την

Άσκηση του δικαιώματος σημαίνει την εξουσία του δικαιούχου να ενεργήσει για την Καραίσκος Δημήτριος: Δικηγόρος υπ. Διδάκτωρ Ιδιωτικού Δικαίου Παν/μίου Αθηνών 1. Άσκηση και κατάχρηση του δικαιώματος Άσκηση του δικαιώματος σημαίνει την εξουσία του δικαιούχου να ενεργήσει για την αξιοποίηση

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 28 Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση των μεταστάσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος

Κεφάλαιο 28 Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση των μεταστάσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος Κεφάλαιο 28 Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση των μεταστάσεων του κεντρικού νευρικού συστήματος Ν. Ι. Κορδιολής Δ. Καζαντζής ΕΙΣΑΓΩΓΗ Όπως διαπιστώνεται, οι μεταστάσεις στον εγκέφαλο την σπονδυλική στήλη

Διαβάστε περισσότερα

Βιωματική Απόκριση. (Άρθρο του Eugene Gendlin) ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ. Βιωμένο νόημα

Βιωματική Απόκριση. (Άρθρο του Eugene Gendlin) ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ. Βιωμένο νόημα Βιωματική Απόκριση (Άρθρο του Eugene Gendlin) ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ Βιωμένο νόημα Τα προσωπικά προβλήματα και οι δυσκολίες της ζωής δεν είναι ποτέ μόνο γνωσιακού επιπέδου, δεν είναι ποτέ μόνο θέμα του

Διαβάστε περισσότερα

Μονάδες 5 1.2.α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα σωστά συµπληρωµένο.

Μονάδες 5 1.2.α. Να γράψετε στο τετράδιό σας τον παρακάτω πίνακα σωστά συµπληρωµένο. ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Γ ΤΑΞΗ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΥΤΕΡΑ 12 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ

Διαβάστε περισσότερα

- 1 - Ποιοι κερδίζουν από το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών; Γιατί η άμεση ανταλλαγή αγαθών, ορισμένες φορές, είναι δύσκολο να

- 1 - Ποιοι κερδίζουν από το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών; Γιατί η άμεση ανταλλαγή αγαθών, ορισμένες φορές, είναι δύσκολο να - 1 - Ο παράξενος πραματευτής Ανθολόγιο Ε & Στ τάξης: 277-279 Οικονομικές έννοιες Ανταλλαγή Αντιπραγματισμός Εμπόριο Ερωτήσεις Ποιοι κερδίζουν από το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών; Γιατί η άμεση ανταλλαγή

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΔΥΟ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΩΝ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΟΠΗΣ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ Ηρακλής Ι. Κα*ιτσίνης, Ηλίας Θ. Ζάρβαλης, Αντώνιος Θ. Πα*αδό*ουλος, Ιωάννης Γ. Στυλιάδης Β Καρδιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενα θέματα. στο μάθημα. Αρχές οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων. ΟΜΑΔΑ Α: Ερωτήσεις Σωστού Λάθους.

Προτεινόμενα θέματα. στο μάθημα. Αρχές οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων. ΟΜΑΔΑ Α: Ερωτήσεις Σωστού Λάθους. Προτεινόμενα θέματα στο μάθημα Αρχές οργάνωσης και διοίκησης επιχειρήσεων ΟΜΑΔΑ Α: Ερωτήσεις Σωστού Λάθους Στις παρακάτω προτάσεις να γράψετε δίπλα στον αριθμό της καθεμιάς τη λέξη Σωστό αν κρίνετε ότι

Διαβάστε περισσότερα

Προτεινόμενα θέματα στο μάθημα. Αρχές Οικονομικής Θεωρίας ΟΜΑΔΑ Α. Στις προτάσεις από Α.1. μέχρι και Α10 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της

Προτεινόμενα θέματα στο μάθημα. Αρχές Οικονομικής Θεωρίας ΟΜΑΔΑ Α. Στις προτάσεις από Α.1. μέχρι και Α10 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της Προτεινόμενα θέματα στο μάθημα Αρχές Οικονομικής Θεωρίας ΟΜΑΔΑ Α Στις προτάσεις από Α.1. μέχρι και Α10 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της καθεμιάς και δίπλα σε κάθε αριθμό την ένδειξη Σωστό, αν

Διαβάστε περισσότερα

«Διεργασίες μεταφοράς και διασποράς της αέριας ρύπανσης

«Διεργασίες μεταφοράς και διασποράς της αέριας ρύπανσης ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ «Διεργασίες μεταφοράς και διασποράς της αέριας ρύπανσης 1 Ατμοσφαιρικός κύκλος της ρύπανσης Ως γνωστόν, οι ανθρωπογενείς εκπομπές ρύπων είναι υπεύθυνες για τα υψηλά επίπεδα ρύπανσης

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ. ΟΜΙΛΗΤΗΣ Υπαστυνόμος Α ΡΑΓΚΟΣ Κωνσταντίνος

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ. ΟΜΙΛΗΤΗΣ Υπαστυνόμος Α ΡΑΓΚΟΣ Κωνσταντίνος ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΟΜΙΛΗΤΗΣ Υπαστυνόμος Α ΡΑΓΚΟΣ Κωνσταντίνος ΑΠΑΤΗ Αδίκημα διαχρονικό. Εξελίσσεται και μετασχηματίζεται. Η δημιουργία εκτεταμένου ηλεκτρονικού δικτύου

Διαβάστε περισσότερα

17 Μαρτίου 2013, Βόλος

17 Μαρτίου 2013, Βόλος Συνήθεις ιαφορικές Εξισώσεις 1ης Τάξης Σ Ε 1ης τάξης, Πεδία κατευθύνσεων, Υπαρξη και μοναδικότητα, ιαχωρίσιμες εξισώσεις, Ολοκληρωτικοί παράγοντες, Αντικαταστάσεις, Αυτόνομες εξισώσεις Μανόλης Βάβαλης

Διαβάστε περισσότερα

ΤΙΜΕΣ DISNEYLAND RESORT PARIS

ΤΙΜΕΣ DISNEYLAND RESORT PARIS ΤΙΜΕΣ DISNEYLAND RESORT PARIS 09 Νοεµβρίου 2009 01 Απριλίου 2010 DISNEYLAND 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 CHD ΠΑΚΕΤΟ 2N/3Μ 350 419 558 973 392 475 641 1140 491 607 840 1538 117 ΠΑΚΕΤΟ 3N/4Μ 464 562 760 1353

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ ΧΟΡΩΔΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ ΧΟΡΩΔΙΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΛΕΟΝΤΕΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΠΑΤΗΣΙΩΝ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΤΜΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΩΝ ΣΥΝΟΛΩΝ ΧΟΡΩΔΙΑ Πατήσια, Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013 ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αγαπητοί Γονείς, Σας γνωστοποιείται ότι την Δευτέρα 9 Δεκεμβρίου 2013 και ώρα 19:00 η

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ...3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...4 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Η : ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ...7 1.1 ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΙΜΟΤΗΤΑ...7

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ...3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...4 ΕΝΟΤΗΤΑ 1 Η : ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ...7 1.1 ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΙΜΟΤΗΤΑ...7 ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Διερεύνηση των Εμποδίων που Αντιμετωπίζουν οι Γυναίκες Επιχειρηματίες και των Ευκαιριών που Προσφέρονται για Γυναικεία Επιχειρηματική Δραστηριοποίηση ΕΜΠΟΔΙΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΕΙΑΣ

Διαβάστε περισσότερα

Για να καταρτιστεί έγκυρα μια δικαιοπραξία απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις:

Για να καταρτιστεί έγκυρα μια δικαιοπραξία απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις: Για να καταρτιστεί έγκυρα μια δικαιοπραξία απαιτούνται οι εξής προϋποθέσεις: α) Δήλωση βουλήσεως. β) Ικανότητα για δικαιοπραξία. γ) Συμφωνία μεταξύ δηλώσεως και βουλήσεως. δ) Τήρηση του απαιτούμενου τύπου.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 49 Αντινεοπλασματικά φάρμακα με περιορισμένες ενδείξεις και αμφισβητούμενης κατάταξης αντινεοπλασματικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα

Κεφάλαιο 49 Αντινεοπλασματικά φάρμακα με περιορισμένες ενδείξεις και αμφισβητούμενης κατάταξης αντινεοπλασματικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα Κεφάλαιο 49 Αντινεοπλασματικά φάρμακα με περιορισμένες ενδείξεις και αμφισβητούμενης κατάταξης αντινεοπλασματικά χημειοθεραπευτικά φάρμακα Γ. Πανάγος ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στο κεφάλαιο αυτό περιελάβαμε κυρίως παλαιότερα

Διαβάστε περισσότερα

Μητροπολιτικά Οπτικά Δίκτυα. 11.1. Εισαγωγή

Μητροπολιτικά Οπτικά Δίκτυα. 11.1. Εισαγωγή Μητροπολιτικά Οπτικά Δίκτυα 11.1. Εισαγωγή Τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα είναι διαιρεμένα σε μια ιεραρχία τριών επιπέδων: Στα δίκτυα πρόσβασης, τα μητροπολιτικά δίκτυα και τα δίκτυα κορμού. Τα δίκτυα κορμού

Διαβάστε περισσότερα

1. Ας υποθέσουμε ότι η εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης για όσπρια είναι ίση με το μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι:

1. Ας υποθέσουμε ότι η εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης για όσπρια είναι ίση με το μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι: 1. Ας υποθέσουμε ότι η εισοδηματική ελαστικότητα ζήτησης για όσπρια είναι ίση με το μηδέν. Αυτό σημαίνει ότι: α) Ανεξάρτητα από το ύψος της τιμής των οσπρίων, ο καταναλωτής θα δαπανά πάντα ένα σταθερό

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 2.4: Τα βασικά στοιχεία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου (Business Plan) Μέσα από αυτό το κεφάλαιο φαίνεται ότι αφενός η σωστή δημιουργία και

Κεφάλαιο 2.4: Τα βασικά στοιχεία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου (Business Plan) Μέσα από αυτό το κεφάλαιο φαίνεται ότι αφενός η σωστή δημιουργία και Κεφάλαιο 2.4: Τα βασικά στοιχεία ενός Επιχειρηματικού Σχεδίου (Business Plan) Περίληψη Κεφαλαίου: Μέσα από αυτό το κεφάλαιο φαίνεται ότι αφενός η σωστή δημιουργία και αφετέρου η σωστή εφαρμογή του Επιχειρηματικού

Διαβάστε περισσότερα

Εισαγωγικά. 1.1 Η σ-αλγεβρα ως πληροφορία

Εισαγωγικά. 1.1 Η σ-αλγεβρα ως πληροφορία 1 Εισαγωγικά 1.1 Η σ-αλγεβρα ως πληροφορία Στη θεωρία μέτρου, όταν δουλεύει κανείς σε έναν χώρο X, συνήθως έχει διαλέξει μια αρκετά μεγάλη σ-άλγεβρα στον X έτσι ώστε όλα τα σύνολα που εμφανίζονται να ανήκουν

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΩΝΥΜΟ: ΟΝΟΜΑ: ΟΜΑΔΑ Α Για τις προτάσεις Α1 μέχρι και Α6 να

Διαβάστε περισσότερα

ª ƒ À π : ÌÈ Ô 1, Ï ÙÂ Ï. Ù ıìô, Τηλ 210. 80.22.751, 210. 80.53.315 Η ΜΕΘΟΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ : ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ

ª ƒ À π : ÌÈ Ô 1, Ï ÙÂ Ï. Ù ıìô, Τηλ 210. 80.22.751, 210. 80.53.315 Η ΜΕΘΟΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ : ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 1 Η ΜΕΘΟΔΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ : ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΗ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ ΣΤΙΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Συμβουλές για εποικοδομητικό και αποδοτικό διάβασμα / Η «τελική ευθεία» Ουσιαστικά «τελική ευθεία» αποτελούν οι δυο τελευταίες τάξεις

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 56 Αντίδοτα και φάρμακα διάσωσης από την τοξικότητα της θεραπείας και τις επιπλοκές

Κεφάλαιο 56 Αντίδοτα και φάρμακα διάσωσης από την τοξικότητα της θεραπείας και τις επιπλοκές Κεφάλαιο 56 Αντίδοτα και φάρμακα διάσωσης από την τοξικότητα της θεραπείας και τις επιπλοκές Γ. Πανάγος 985 ΛΕΥΚΟΒΟΡΙΝΗ Συνώνυμα: Calcium Folinate, Citrovorum factor, Φυλλινικό ασβέστιο, LEUCOVO RIN Vials

Διαβάστε περισσότερα

Eισηγητής: Μουσουλή Μαρία

Eισηγητής: Μουσουλή Μαρία Eισηγητής: Μουσουλή Μαρία Κινητική Μάθηση Μέρος Πρώτο : Ανθρώπινη απόδοση εκτέλεση 1. Εισαγωγή «Η ικανότητα που έχει κάποιος, να πετυχαίνει ένα τελικό αποτέλεσμα με την μεγαλύτερη δυνατή σιγουριά και τη

Διαβάστε περισσότερα

Ημέρα 4 η (α) Αγορά και πώληση της εργασιακής δύναμης. (β) Η απόλυτη υπεραξία. Αγορά και πώληση της εργασιακής δύναμης

Ημέρα 4 η (α) Αγορά και πώληση της εργασιακής δύναμης. (β) Η απόλυτη υπεραξία. Αγορά και πώληση της εργασιακής δύναμης Ημέρα 4 η (α) Αγορά και πώληση της εργασιακής δύναμης (β) Η απόλυτη υπεραξία Αγορά και πώληση της εργασιακής δύναμης Στο κεφάλαιο για την αγορά και την πώληση της εργατικής δύναμης (ελληνική έκδοση: τόμος

Διαβάστε περισσότερα

Το κράτος είναι φτιαγμένο για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το κράτος. A. Einstein Πηγή:

Το κράτος είναι φτιαγμένο για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το κράτος. A. Einstein Πηγή: Ας πούμε και κάτι για τις δύσκολες μέρες που έρχονται Το κράτος είναι φτιαγμένο για τον άνθρωπο και όχι ο άνθρωπος για το κράτος. A. Einstein 1879-1955 Πηγή: http://www.cognosco.gr/gnwmika/ 1 ΚΥΚΛΙΚΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

«ΔΙΑΚΡΙΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ»

«ΔΙΑΚΡΙΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ» HY 118α «ΔΙΚΡΙΤ ΜΘΗΜΤΙΚ» ΣΚΗΣΕΙΣ ΠΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΡΗΤΗΣ ΤΜΗΜ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΥΠΟΛΟΙΣΤΩΝ εώργιος Φρ. εωργακόπουλος ΜΕΡΟΣ (1) ασικά στοιχεία της θεωρίας συνόλων. Π. ΚΡΗΤΗΣ ΤΜ. ΕΠ. ΥΠΟΛΟΙΣΤΩΝ «ΔΙΚΡΙΤ ΜΘΗΜΤΙΚ». Φ. εωργακόπουλος

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Β ΤΑΞΗ ΚΕΙΜΕΝΟ. Πέµπτη 19 Νοεµβρίου 1942. Αγαπητή Κίττυ,

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ Β ΤΑΞΗ ΚΕΙΜΕΝΟ. Πέµπτη 19 Νοεµβρίου 1942. Αγαπητή Κίττυ, ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Σ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΕΚΦΡΑΣΗ - ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙ ΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) Αγαπητή

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 22 Πολυσυστηματική πολυπαραγοντική προσέγγιση του καρκίνου

Κεφάλαιο 22 Πολυσυστηματική πολυπαραγοντική προσέγγιση του καρκίνου Κεφάλαιο 22 Πολυσυστηματική πολυπαραγοντική προσέγγιση του καρκίνου Κ. Σ. Γεννατάς ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η αρχική αντιμετώπιση ενός ασθενούς με καρκίνο διαιρείται σε τρία στάδια: α) τη διάγνωση, β) τη σταδιοποίηση,

Διαβάστε περισσότερα

Ψηφιακή Εικόνα. Σημερινό μάθημα!

Ψηφιακή Εικόνα. Σημερινό μάθημα! Ψηφιακή Εικόνα Σημερινό μάθημα! Ψηφιακή Εικόνα Αναλογική εικόνα Ψηφιοποίηση (digitalization) Δειγματοληψία Κβαντισμός Δυαδικές δ έ (Binary) εικόνες Ψηφιακή εικόνα & οθόνη Η/Υ 1 Ψηφιακή Εικόνα Μια ακίνητη

Διαβάστε περισσότερα

Projects για το εργαστήριο. των Βάσεων Δεδομένων

Projects για το εργαστήριο. των Βάσεων Δεδομένων Projects για το εργαστήριο των Βάσεων Δεδομένων Θεσσαλονίκη, Νοέμβριος Δεκέμβριος 2013 1. Το πολυκατάστημα Το πολυκατάστημα έχει ένα σύνολο από εργαζομένους. Κάθε εργαζόμενος χαρακτηρίζεται από έναν κωδικό

Διαβάστε περισσότερα