P. vr. M a c. J O H A N N E T R A N É R, fluinta ILIADIS H 0 MERICA2 RHAPSODIA, ULDARICUS WALLENBERG VENIA AMPL. FACULT. PHILOS, UPSALIENS*- P. p.

Transcript

1 3 5 fluinta ILIADIS H 0 MERICA2 RHAPSODIA, CRjECE e t sv ETHICE* <~J j QVAM, VENIA AMPL. FACULT. PHILOS, UPSALIENS*- p n x. s I i> e M a c. J O H A N N E T R A N É R, LITTER. HUMAN# ADJ. ET FROFESS. REO* P. p. ULDARICUS WALLENBERG OSTROGOTHUS. P. vr. OP. x x x i r. FN AUDITORIO GUST. MAJ. DIE XXV MART. MDCCCXVIIL H. A. M. S. UPSALIU, E X C U D E B A N T Z eip E L ET P A LMBLADi r e g i a ; a c a k e m ije t i t o g r a p h i.

2

3 405 Honom likväl uppbragte mot dig HäSgda A tini: Den ovife, han kände det ej i f n n t t, Tydeideu, A tt länglfvnd tj blifver den man, fom mot Gudarna Jfrider, Och att ej barnen pä faderligc knä f ä helfa, min pappa f Honom tillbakakommen ur feiden oeh här dliga kampen. 410 Dr, fo r mä nn Tydeiden, ehur han dr modig, bet duka, A tt mer tapper än du, ej en annan med honvm mä kampa: A tt ej Aigialeia, A dr aflod fo rfä n diga dotter, Qvidnnde vacker ur fom nm engäng dc dl/kade hemhjon, N ar unggift a gemälen, Akaiernas fo r fe, hon faknar, 415 Hov,, D io m e d e s den hingfliilluickt andes, dräp liga maka. Sagd t : blodfaften hon f r ok a f handen med händerna begge; Läktes fä handen, och mildrades fnart de btfvärliga plägor. M en, fäfiinrt det hade bemärkt Atenaia oeh H lr l, 405 ffci <T IV; rcurcv avijxe 3 ed γ λ αυκωτίις Ά 3 γ'νη. \Ί\7Γΐος, ου de rc ctde κατα φξενχ Tväécs vlos, cr7< μ α λ cu är\\ccics, ov c1 3 x vocto s74 μ χχο ίτο, O^de r / μιν 7ra?dW ποτ) ycvvcctrt ποοππάζουσιν, i?\30v f εκ ττολεμοιο καί α<ν»?ί* ätycrijtos. 410 τα νυν TudWdijs > «καί μ χ λ χ χχξτεξός ea!ty φςχζέσ3 ω, μη ris cl άμείνων σείο μοόχητχι, μη d))'v AlyixÅeicc, 7ΐεξΙφςω\> 'Afyvjcflivn y ε υ τ π ο υ ycoccaoc φίλους ciy.yjas εγειξ%, xcvfiäiov ποβεουσχ rsomv, τον οΐςισίον Άχοοιων ^ 415 Ιφ3 ιμη οόλοχοί Αιομηάεοs ΙπττοΙοίμοιο. *Η καί οίμφοτεξ^σιν άτι Ιχωξ χείξοε ομοςγη> οίλ3 ετο χείξ, oduva/ de Y,ccrv\7tictovro βχξεΐοα, otl d" α ύ τ είσοξόωσοα Αθίίναίη te καί,

4 2l6 M e d h j ert/kar ande ord dt retade Zevs Kronion: 420 Och nn hoj de fin rojl blåögda Gudinnan A tene: Zevs) allfadert mån mig du vredgas, fo r detta ja g fager t Sdkert har Kypria någon u ta f Akaiinnorna tubbat, A t t medfölja de Troer > dem nu hon grdsligen ålfkar, Och, nar hon fniekt Akaiinnan, den Jkonomfiojade tdrnany 425 Rispat x kanjke, fin fp ens liga hand i dsfs gyllene fpan-nåt. Så hon fa d e : och mildt log Gudars och mennijkors fadery Och, framkallande, f å tilltalte den gyllene K y p ris: Icke fsrundtes, min dotter, åt dig de krigijka verken ; N e j, brudfefiens behagliga verk allena du ordnel 430 A lla de forra bejorjer Atene och form ande Ares. Så tilltalte de begge hvarann med vdxlande orden. Sprang mellertid mot Aineias T y d e id, den fiarke i hdrjkri> κεςτομίοιε εττεεαη Δ/ββ K^ci έξεβιζον * 420 τοϊσι Ji μ ν$ α ν ν\ξ%ε Beoc γλα υκω π ιϊ ΑΒηνη * Ζευ ποίτεξ > η cc τι μ α ν.εχραΰσεοα, ο τΐι κεν είτίω * η μοίλού <Μ\ τα/06 Κυπξΐε Αχοαϊοί^ων άνιείσχ Τ ξωσίν χ μ εσπέσβοα, τους ν υ ν έ 'κ τ τ α γ λ εφ ίληνβ * τ ν τινχ κχ^ξέζονο'χ Α χ α / ϋ ί ίοων βΰ'ττέττλω ν, 4 ^ 5 7Τξος χξνσ έη 71 εξόν^ κ χ τ χ μ υ ζ χ τ ο χε7 ξχ Χ ξα ιψ. ύ 1ς φοίτο * μεΐάησν 7ιχττιξ άνάξων τε Βεχν τε ^ noti <5οβ χχλεσσοί μένος 7ΐξοσεφη χςνσεην ' ΑφξοόΙτψ " Ο υ το;, renvov εμον, άέόοτχι 7ϊθ λεμ η ϊχ é q y x α λ λ «συ y Ιμεςοεντχ μ ετ εξ χ εο iqyct γά,μοιο f 4 3 Tflty t u '0 Αξΐ]ϊ Βοω καί Ά Β ψ η τ ίά ν τ χ μελώσει * ' f i s 0; μεν τ α χ υ τ χ τίξοε α λ λ η λ ο υ ς ccyoqsvcv' ΑΙνεΙχ ό ' ίπόξουσε βοήν ccyxb os Διομήδης.»

5 F a f han fo rflo d, af t Apollon med handevnn honom betäckte: Dock han fruktade ej den väldige Guden; men flädfe 435 B ra n n, ah dräpa Atneias, och herrliga ruftningen rofva. Tre hvarf fortade fram den djerfve, a f längtan att inärda, Tre hvarf f o g hans blank ande jkoid Apollon tillbaka. F j er de gången fafnart ha» formade, f a r k, fom ei Dainion, Hoj de f n rofi med forjkräckande hot fje rrfm g a rn Apollon: 440 Fakia dig, Tydevs f o n, vänd åter, och onjka ej Gudars Like dig tänka; fo r ty ej lika de leda f i t t ttrfprung, D e ododlige Gudar och jordbeträd-ande mennjkor. Så han fa d s: och Tydevsfon vek litet tillbaka, A t t af boj a A pollons, den långhävf ungandes, vrede: 445 Men Apollon forfatte utom fältvimlet Aineias, D i t, der på heliga Per gamos bygts åt.honom ett tempel: yiyvoctv.tov, c o\ χυτό: οπείςεχε χ ε 7ςχς Απόλλω ν', %c/ > ar > >t\«r\ \ r. O 2 i Λ α λ λ oy χ ς ουόε Βεον μεγαν χζετο, ιετο o αιει 435 ΑινεΙχν κτεϊνχι, κχΐ οόπό κλυτχ τενχεχ όυσχι. τξίε μεν επειτ hτόςαυσε, χχτχχτοίμεναι με\εχΐνων, τξί? äé cl εαΐνφελιζε φαεινήν α,τπΐό' Απόλλω ν' «λ λ οτε ärj το τετχξτον επέσσντο, άχιμονι Ίσο? } δεινοί ομον.λήσα? πςοσεφγ\ εκοίεξχο? Απόλλω ν' 44 Φξοόζεο, Τυάεϊόη, και χοίζεο, μηόε Βεοϊσιν Τσ '.εβελε φξονίειν! επει ουποτε φνλον ομοίον οόβχνοότων τε Βεων, χ α μ α ί εςχομενων τ χνβςωπων, Ώ? φ οότο' T våelsfj: < Γ οίνεχοίζετο τντβον οπίττω^ μγ\νκν α λ ε υ χ μ ε ν ο ε εκχτυιβόλου Α π ό λ λ ω ν ο ς ' 445 ΑΊνειαν $\ χπχτεξβ εν όμιλον Brjy.ev Απόλλω ν ΤΙεξχοόμω ειν ie ijy 0Β1 cl v tfö V y ετετνπ το *

6 D er fje lf L e ta, och der pilfrojdade Artem u hono m Innerfi i helgedomen beforjt, och, helande, ärat. Gorde f a filfverbdgade Guden, Apollon, en konjlbild > 45 * gefallt Aineias, eeh lik Aineias i rujlning: Men omkring konfkilden de Troer och ädle Akaier Vildfint höggo vid brojlen hvarann i de läderbeklädda, 1Aackerrundade fkoidar, och lättomfvängliga vaptn. D d tilltalade Foibos Apollon den hitjige A r er : 455 A res, o f mennifkopefl, borgkrosfare, blodade, A res, Kan den mannen du ej, inträdande, fjärm a ur frid e n, Tydevsfonen, fom nu allfadren väl ville bekämpa? Forft han Kypria fä r a t invid armleden i handen, Men der efter mig fje lf han be formade,fla rk, fom en Daiman. 4f)0 Sd han fade : och fatte f i g opp p d Per gamos* tinnar. ijtct τον Λητά re xa) "Αξτεμις ϊοχεαίζχ sv μ εγά λα ά^υτα άκέοντό r e, xvftccivcv re. α ντάξ ο έβωλον τευξ' άξγυξότο^ος 'Απόλλνν y 45 α υτά τ Ahela ικελον καί τευχεσι- rclcv * α μ φ ι $ αξ είδωλα καί älai Αχαιό) är,cw αλληλων άμφ) é lfå e m βοεΐχς a<t7iiäas ευκυχλους, λακτη'ιά τε 7τ! εςόεντα. λ? τό τε Βουξον 3>Αξηχ πξοσηυΰα Φοίβος Ά π ο λλα ν * 455, Αξες, βξοτολοιγε, μιαιφόνε, τειχεσιπλητα I ευκ άν $ή r o v f άνΰςα μ ά χη ς εςυσαιο μετελ <άν, T v elät]v, ος νυν γε καί άν &u π α τξΐ μάχοιτο; Κυ7Γξί$α μεν πξάτον σχεδόν ουτασε χεί επί κχξ7τω, κ υ τα ς εντειτ α υ τ ά μοι εττεσσντο, όοάμονι Tcτος, 4*6 avres μκ εφεζετα ΙΙεξγά/Λω ά*ξ%.

7 Gick f ä Ares omkring, och eggade Troernaf leder, Akamas lik i ge g a lt, den form ande Trakernas hofding : Och Kung Priamos* foner, de gndabefryndade, mante : O! f f Priamos barn, den gndabefryndade Kungens, 46^ O! hur länge ert folk a f Akaierna läten f f dräpas? Manne tilldefs de omkring fkonbildade portarna ftrid a f Stupad är mannen, den likt gudomlige Hektor vi ä ra t, Hjelten Aineias, fonen utaf fto rfn n te A nkifes: Opp d ä, välan, undnjckoni ur brufet v är ädle forbundsbrer. 470 Sä han talte: och eggade modet och hjertat hos hvarje: Men tin bannade fkarpt Sarpeden gudomlige Hektor: Hektor, hvart hän har fvunnit det mod,fom tillf urne du ägde, Troja du fetde engäng d ig, blottad pä härar och hjelpmän, Skola fårfvara allena med fio d a f fvägrar och broder T ξύύύον Je σΐΐχοοε ονλοε Κξν,ε άτςυνε μετελ$οον, ειάόμενοε Κκοόμανη <&οα> ήγητοξΐ * υιάσι όε ΪΙςιοΙμοιο Διοτξεφεεσσι κελευεν * υΐεϊε Πξιοίμοια, Διοτξεφίοε β χσιλη ο ε, 405 εε τ ΐ ετί κτεινεσ$οα εοίσετε Kotcv Α χα/λ ; r] εϊσοκεν οίμφ) πυλ%σ ευ παιητησ; μχχωντούΐ, y.elrctt u vijf, cv τ Ίσον ετ Ιο μεν ' Εκτοξι $ίω, ΑΙνείαε, vlos μεγαλητοξοε ΑγχΙσ α $ α λ λ ccysr, εκ φλοίσβο ιο σχωσομεν εσβλον ετα 7ςΰν! 47 Ω* είπ&ν, ωτξυνε μενοε καί Βνμον εκοίσΐΰυ νθ αΰ Σ χξ7τη$ων μοίλοο νείν.εσεν Εκτοξού $7ον Εκτοξ, πη $υ\ τοι μέιοε olyjercli, ο ττξίν εχεσκεε; φηε που αίτεξ λκων πόλιν εζέμεν t j f έσηκουξων, «Τσί*, συν Ύ#μβξο7σ ι, ιιασ^γνήτοισΐ τε r o m '

8 aco 475 I* g en a f desfa ja g nn knn Jkonja, ej eller foniim m a; Utan de, Jkygge, fom hundar omkring el t lejon, fu rjh yg a : Dock vi ftride, blott v i, fo m behjelplige äro tiilfiodes. Afvcn ja g fje lf hjelpkrigare ar, och kommen ur fje rv a n ; T y milt Lykia dr långtborta vid hvirfiiga X a n to s, 480 Der ja g lemnnt min hulda gem ål, och lallande fonen, Samt mångtaliga h ifv o r, dem huarje behåfvande åtrår. Men jag de Lykier manar likvdl, och Idngtar begärligt S jelf, att mannen bekämpa, fa ft här mig icke är få dant, fem de Akaier mig hmna betaga, och fo ra mig undan. 485 D u fje lf ftå r der likväl: men ock icke du manar de andre Folken, att här ut hålla, och värn åt hnftrurna bjuda. M åtte e j, lik fom tagne uti allfångande garnets M afkor, f f blifva till byte och få n g fl f o r fiendtlige mänmr. n m )) > y * ^ J ^ 475 των νυν ου τιν?γων låeetv όυναμ cυόε vcrjaai, ά λ λ α χαταπίωσσουσι, χυνες ως άμφ)?\εοντα, ημείς f αυ μαχόμεσ& \ ο/πες τ επίκουξϋι ενειμεν. ααί yåg εγων, επίχουςος εάν, μ ά λα τ*]λο$εν ηχω τ^λσυ γ ά ς Λυκ/V;, Ξαν&ω επι äivvjεντι, 48ο εν& άλοχό\ τ ε φίλην ελιπον καί νηπιον υίον, κά$ Αε χτήματα π ο λλά, τ ά τ ελ^εται οσκ επάευης. α λ λ ά καί ως Λυχίους οτςυνω, και μεμον αυτός άνίςί μπχεσσασβ αι' ά τά ς ουτι μοι ενια ίε τοΐον, οίόν χ ηε φεςοΐ3ν Α χαιοί, η χεν άγοιεν' 4S5 τυνη ί εσίηχας, ά τά ς ουά' άλλοισι κελεύεις λαοίσι μενεμεν, καί άμυνεμεναι ωςεσσι. μήπως, ως ά-φιτι λίνου που άλόντε πανάγςου, άνίςάσι ίυσμενίεονιν ελως καί κύςμα γενησ^ε *

9 V. 33^ *TKCre Χ*~Λ0Χ> tuprem am vulneravit m anum, det ofra o f flathanden, handlofvea. Eamdem rem fubminiftrant fubfequentia V. 339 verba ^ η ς υ μ ν ό ν ντίξ Sivxgos J i. e. v/rrp το ϊσχχτον r* χ ο ίλ χ rv> x*lgqs> ve^ vxiff το σ χ ο χ ω ία xoti χοΐλον rys yji *s, vid toten a f handen In ipfo icitur ligamento carpi interno percusifa erat Venus, unde v. 458 Diomedes dicitur Kvrgti» xtkjx* yfigx f*<xxgrz' V Ί χ ω ρ, Z os, h i m or D eorum ferofus. Dii apud H om erum ανϊξυοπο/χοξφιχν: de cetero exhibiti, non corpore confiant, quemadmodum homines, e crasfa materia conflato, fed fubtili & iimplici: unde nulli umquam funt corruptioni obnoxii, quippe quorum corpora, non ifte hominum glatinofus fangvis, fed tenuisfimus quidam nulla faecis admiftione humor, perfluit: vel ut habet S c u o l i a s t e s, btcov χ ι μ χ ' η ν γξ ί QtZv χσίχ i%ug χχλι7τχι. Ex hoc vocabulo, quod οίχχξ in H o m ero legitur, nec ab ulio alio Graecorum Poeta adhibitum. Koppen conjicit, fpurios esfe verficulos 340, 342. An vere, discernant χ ξ ίτ ιχ ω τ β - ot. Interim vero bunc H om eri locum refpexisfe videtur A n a c r e o n : 'AnxSys, x νχιμ.ότχξχ!, i ov t7 Q(o7s ey.oiof. Callifienes philofophus, referente Se x eca S u a so r: Alexandro magno» qui Deus videri cupiit, cum graviter adeo vulneratus esfet, ut fangvis affatim deflueret, jocans miransque edixit: 'Α λλχ τχ τι μίν χΐμχ 'Ο υ κ ι'χω ρ, o/os τ ι. ( tt μ χ χ χ ξ ί σ σ ι $ to 7 a t, Hos νβγο fales, jufio iiberius fparfos, morte multavit Callifthenes. V Kvxvtij vtipfxtr, nigrefcenti nebuld, i. e. ty χο χσίχ. Scilicet cesfit jfcneas e Diomedis confpectu, & per iplam tumultuantium multitudinem elapfus, fe caute' fubduxit. Sic. II. X X I. 5 9?., quum follerti velocitate fefe a bellantium turba & ab Achillis oculis recepisfet Agenor, illum ipfum ϊξήξπχξ! 'Απόλλων, χχλνψι J u yi t πόλ λ?. Ptjatv illam Αχνχων τχχυπωλων, Jnabbfålige, horstutnlandc Greker, fupra expofuimns ad 11. IV. V. 232, & alibi. V MeXxtvtro, icl! (όίιμχτι χχτχ) Xgcx χκλον, blodfårg a d hon blef på pryd.ig a huden. Vide II. IV. 140, 149. Ε$#ην «7μ * μ ίλ χ ν, y.t\xive(fits ί ξ. ωταλ^ι,, Ut homines, ita Dii, vulneribus faucii, adeo viribus privantur, ut e certamine ab aliis opitulantibus educi dicantur. Cfr. Scutum Herculis Hesio d i 462. Veneri hic adflictae fubvenit Iris; eatrque, ut D:na D acier ait, fictionem infert poeta, pour marquer poetiquement Iavitesfe, avec laquelle cette Deesfe f en yetcisrce au Ciel, Higi tyyos sx M.n o, nebula vel aere tenebro/o ab. dita

10 dita erat hafi a, vel, ut exponit S c h o l i a s t e s, Ι μ Ι χ \* txtxxxir-lt r opv χυ τχ, o hiv, xo ρχτος ijv,. V K ovuetuvvyxs Ιπχχς, equos auro reticulatos, frenis aureis infignes, guldbetrånjade h a /la r: χρνσοχχλίνχς. Eft vero χμπυξ funiculus auratus, quo proprie crines muliebres ornantur, & ftringuntur; dein, quo coniae in equorum frontibus religantur; vel <mpx χχτχχαυr» ) t] xrro μ ςτω τχ TtivoyAvtj, ii συνόχντχι xi τ ρ ίχ α, hufvtldlag, vel potius L u g g r e m, Pannfmycke. Idem vocabulum occurrit de crinali Andromaches reticulo II. X X II. ubi addit S c h o l i a s t e s : Er< κόσμος tk ftepi την χιφχλην y χνίχαιν τχς τριχχς της χιφχλης. Ornamento ifti fuisfe nunc formam triangulam, ex vetuftis feminarum imaginibus, quas gerunt ftatuae & nummi; nunc rotandam ex S o p h o c lis P h i l o c t ubi ίμ χ υ ξ pro τροχός ponitur, haud dubie concludas. V E'ni$tvra χλγιχ χλληλοιτι, dunt ipfi g ra v e s 11Cbis im ponimus dolores : i. e. ΑΧλήλχς χχχΰς χρχσσοντις. Hunc locum, qui interpretes exercuit, ita eleganter explanat Koppkn : Viele Von uns, den Himmelsbewohnern, miisfen Uebels von den Menfchen leiden, indem wir Gotter felbft uns einander ungliicklich machen, rämlich durch die Heftigkeit, mit der wir an den Menfchen Antheil nehmen. Den Minerva hatte ja den Diomedes aofgemuntert, die Venus zg verwunden. Dies wufste freylich Dione nicht. Aber wobl der Singer, der demnach hier und v. 405 die Dione rnehr nach dem, was er wusfte, reden lisft O tus & E p h ia ites, formofisfirai, robuftisfiraique fui aevi juvenes, μΐγΐτοι κχι ίσχυρβι γινόμινοι, Υχχνσχν τ*ς πολίμχς. Διό $μυ$ίυ$η, 'ότι Ιίησχν τόν Άρην. De cetero haec & fimilia, non finxisfe videtur H o m er u s, fed veteres enarrare hiftorias, more antiquo fabulis involutas. C l a r k e KΙρχμος eft proprie terra fig u la r is, e qua fictilia fiunt: hie carcer, muris lateritiis munitus: M u rverk. Hinc S ch o - LI ASTES: 'Oi Kinpiot τό ίισμωτηριον, Κίρχμον xx\xft. - Νίητρυη, novir-co, a μητηρ, mater. Sunt, qui contendant, hunc Mercurii fuisfe novercam; fed perperam fortasfe. Rectius S c h o l i a s t e s, fuisfe novercam Aloidum iftorum, quam innuit vates. Senfus eft : Eeriboea ifta belli facem denuo fufflavit. V ΤΙχΐς 'Αμφιτρύωνας, filius A m p h itryo n is, i e. Hercules, qul v. 396 dicitur Αιός υιός, fecundum S c h o l i a s t e n, qui febulam, ab a- liis remotioris aevi poetis fortasfe decantatam H ow E R iqn e aequalibus inde notisfimam, prolixius refert, Pylum aliquando evertit, vindictae cupidus: At non folum, ίκιτρχτίυσχς Ν^λίΓ, την Τίτλον Ίπόρ5 ησιν, χλλχ χχι, Νη\ι7 σνμμχχκσχν t ιτρωσιν, χυτόν re Νj/λΐχ το7ς χχισιν χμχ xitivtt^ V. 401*