Πώς η 4η Βιομηχανική Επανάσταση αλλάζει τη ζωή του ανθρώπου. Πληροφορική και Θεολογία, Παναγιώτης Κατσαρός - Αν. Καθηγητής

Transcript

1 Πώς η 4η Βιομηχανική Επανάσταση αλλάζει τη ζωή του ανθρώπου Πληροφορική και Θεολογία, Παναγιώτης Κατσαρός - Αν. Καθηγητής (katsaros@csd.auth.gr) 12 Α"ριλίου 2019

2 Εισαγωγή Η 4η Βιο:ηχανική Ε=ανάσταση είναι ήδη =ραγ:ατικότητα και όχι αντικεί:ενο :ελλοντολογικών =ροσεγγίσεων. Οι :εγάλες τεχνολογικές ανακαλύψεις της 4ης Βιο:ηχανικής Ε=ανάστασης ε=ηρεάζουν =λέον κάθε =τυχή της ζωής :ας. Το =ώς εργαζό:αστε. Το =ώς ε=ικοινωνού:ε. Το =ώς αλλάζει η σκέψη :ας. Το =ώς =αράγου:ε. Το =ώς φροντίζου:ε την υγεία :ας. Λέξεις καινούργιες, έννοιες κοινοφανείς, συ:βάλλουν συνεργατικά και ανεξάρτητα η καθε:ιά στη σταδιακή :ετάβαση :ας σε έναν κόσ:ο ενίσχυσης των δυνατοτήτων :ας. Internet of Things, blockchain, αυτο:ατισ:οί, Τεχνητή Νοη:οσύνη Μας εισάγουν σε :ία νέα ε=οχή :ε =ρωταγωνιστή την Τεχνητή Νοη:οσύνη, =ου είναι στο χέρι :ας αν θα καταστεί η καλύτερη =ου γνώρισε =οτέ ο άνθρω=ος ή η χειρότερη.

3 Το ψηφιακό μας αποτύπωμα: χρήση και παραγωγή δεδομένων από τον καθένα μας Η 4η Βιο:ηχανική Ε=ανάσταση στηρίζεται σε τρεις =υλώνες: τεράστια υ=ολογιστική δύνα:η των σύγχρονων υ=ολογιστών τεράστιος αριθ:ός δεδο:ένων - data =ου =αράγει ο καθένας :ας Τεχνητή Νοη:οσύνη =ου εξελίσσεται βάσει των δεδο:ένων και της ικανότητας των υ=ολογιστών να ε=εξργάζονται καλύτερα τους αλγορίθ:ους Χρησι:ο=οιού:ε το smart phone :ας κάθε λε=τό σχεδόν. Αγοράζου:ε καφέ :ε ανέ=αφη χρήση της κάρτας :ας στο POS. Ψωνίζου:ε onlie. Αναρτού:ε φωτογραφίες α=ό τη ζωή :ας στα κοινωνικά δίκτυα. Κάνου:ε τζόκινγκ και :ία εφαρ:ογή καταγράφει τις ε=ιδόσεις :ας και την κατάσταση :ας. Κάθετι =ου κάνου:ε αφήνει το δικό του ψηφιακό ίχνος. Βρισκό:αστε στην αρχή της ε=οχής της κατακόρυφης αύξησης των =αραγό:ενων δεδο:ένων. Παράγου:ε :εγάλο όγκο δεδο:ένων κυρίως ε=ειδή έχου:ε smartphones και υ=ολογιστές και ανά =άσα στιγ:ή =ρόσβαση στο διαδίκτυο, αισθητήρες =ου λα:βάνουν και εκ=έ:=ουν =ληροφορίες και τις :ετατρέ=ουν σε δεδο:ένα.

4 Big data Ο όρος εκφράζει την εκθετική αύξηση του όγκου των δεδο:ένων =ου =αράγονται στην ψηφιακή ε=οχή, ό=ως και την αυξανό:ενη ικανότητά :ας να συλλέγου:ε, να αναλύου:ε δεδο:ένα =ρος όφελός :ας. Τα Big Data βασίζονται στην ιδέα ότι όσο =ερισσότερα γνωρίζου:ε για κάτι τόσο καλύτερα :=ορού:ε να εξάγου:ε χρήσι:ες =ληροφορίες =ου θα :ας οδηγήσουν σε =ιο ασφαλείς =ροβλέψεις για το τι =ρόκειται να συ:βεί. Αυτό γίνεται :έσω της σύγκρισης =ολλών διαφορετικών =ηγών δεδο:ένων =ου αναδεικνύει τις κοινές σχέσεις, τα κοινά στοιχεία =ου =ροηγου:ένως δεν ήταν φανερά γύρω α=ό ένα αντικεί:ενο. Κατηγορίες δεδο:ένων: δεδο:ένα δραστηριότητας δεδο:ένα συνο:ιλίας δεδο:ένα βίντεο και φωτογραφίας δεδο:ένα αισθητήρων

5 Προστασία προσωπικών δεδομένων Είναι αναγκαία η σωστή χρήση των δεδο:ένων, η τήρηση των κανόνων =ροστασίας =ροσω=ικών δεδο:ένων και η =ροσαρ:ογή των κανόνων στις σύγχρονες ανάγκες. Οι =ολίτες αντιλα:βάνονται τη χρησι:ότητα των δεδο:ένων, αλλά δεν ε:=ιστεύονται τις ηλεκτρονικές υ=ηρεσίες. Σε έρευνες =ου έχουν γίνει φαίνεται ότι οι =ολίτες ανησυχούν για το γεγονός ότι δεν έχουν τον =λήρη έλεγχο των στοιχείων =ου =αρέχουν :έσω διαδικτύου, ενώ οι :ισοί φοβούνται ότι θα =έσουν θύ:α α=άτης. Η ΕΕ έχει θεσ=ίσει τον Γενικό Κανονισ:ό Προστασίας Προσω=ικών εδο:ένων, =ου α=οτελεί την =ιο ση:αντική αλλαγή στο δίκαιο για την =ροστασία των δεδο:ένων της τελευταίας 20ετίας. Η χρήση της Τεχνητής Νοη:οσύνης δεν υ=όκειται - ακό:α - σε ένα διεθνές =λαίσιο κανόνων. Το ζήτη:α της χρήσης των δεδο:ένων :ας έχει να κάνει και :ε =ολιτισ:ικού =αράγοντες, =αραδοσιακές αρχές και αξίες =ου σε κάθε =ερί=τωση ε=ηρεάζουν ά:εσα το =λαίσιο ρυθ:ίσεων και κανόνων.

6 Internet of Things (Διαδίκτυο των Αντικειμένων) Το IoT αναφέρεται στην κατακλυσ:ιαία αύξηση του αριθ:ού των έξυ=νων συσκευών και των αντικει:ένων =ου :=ορούν να συνδεθούν στο διαδίκτυο και :εταξύ τους, ό=ως τηλεφωνα, τηλεοράσεις, ρολόγια. Σή:ερα, σχεδόν κάθε ηλεκτρονική συσκευή :=ορεί να λειτουργήσει σαν υ=ολογιστής και να συνδεθεί στο διαδίκτυο. Στο IoT τα δεδο:ένα =αράγονται α=ό αντικεί:ενα, όχι α=ό τους ανθρώ=ους, δηλαδή είναι machine generated data. Σχεδόν κάθε συσκευή :=ορεί να =αράγει δεδο:ένα και να τα :εταδίδει. Αυτό ση:αίνει ότι οι συσκευές =ου ε=ικοινωνούν :εταξύ τους :=ορούν να εκτι:ούν το ε=ό:ενο βή:α σε :ία α=λή ή =ιο σύνθετη ε=ιλογή, χωρίς την =αρε:βολή του ανθρώ=ου. Έχει υ=ολογιστεί ότι :έχρι το 2020 θα υ=άρχουν =άνω α=ό 75 δισεκ. συσκευές συνδεδε:ένες στο διαδίκτυο (χωρίς να αναφερό:αστε σε κινητά τηλέφωνα).

7 Internet of Things (Διαδίκτυο των Αντικειμένων) Μέχρι το 2020 υ=ολογίζεται ότι 250 εκ. αυτοκίνητα θα έχουν συνδεθεί στο διαδίκτυο. Η ανά=τυξη νέων εφαρ:ογών, η βελτίωση της =οιότητας =λοήγησης, η δυνατότητα =αροχής εργαλείων διάγνωσης εξ α=οστάσεως, η =λήρως αυτο:ατο=οιη:ένη οδήγηση χωρίς οδηγό είναι :ερικές α=ό τις αλλαγές =ου το IoT θα φέρει στην αυτοκινητοβιο:ηχανία. Στα σ=ίτια υ=άρχουν ήδη έξυ=νες συσκευές, ό=ως =.χ. οι έξυ=νες τηλεοράσεις. Αλλά και φορητές συσκευές ό=ως τα smart watches, ακουστικά κλ= διαθέτουν τη δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο και :ετάδοσης δεδο:ένων. Αυτές οι συσκευές =αράγουν τόνους =ροσω=ικών δεδο:ένων =ου ακό:α δεν έχου:ε =λήρως κατανοήσει το βαθ:ό της χρησι:ότητάς τους. Τα δεδο:ένα υγείας είναι :ία άκρως ση:αντική =τυχή του IoT. εκάδες ιατρικές συσκευές έχουν =λέον τη δυνατότητα :ετάδοσης δεδο:ένων των ασθενών στους γιατρούς. εκάδες το:είς της καθη:ερινότητας :ας και τη =αραγωγικής διαδικασίας θα βελτιωθούν α=ό τη χρήση των δεδο:ένων και τη :ετάδοση τους :έσω διαδικτύου.

8 Η γεωμετρική αύξηση της ισχύος των υπολογιστών Για να αντιληφθού:ε =ου βρισκό:αστε σή:ερα ως =ρος την ισχύ των υ=ολογιστών αρκεί να αναφέρου:ε α=λώς ότι ένα iphone 6 διαθέτει :εγαλύτερη υ=ολογιστική ισχύ α=ό τους υ=ολογιστές της NASA =ου οδήγησαν :ε ασφάλεια τον άνθρω=ο στο φεγγάρι το ύο ό:ως εξελίνεις στους σύγχρονους υ=ολογιστές έχουν :ετα:ορφώσει άρδην τον τρό=ο =ου συλλέγου:ε και ε=εξεργαζό:αστε γρήγορα και σε βάθος ά=ειρα δεδο:ένα: Cloud computing, δηλαδή, ένα =ροϊόν της τεχνολογίας =ληροφορικής =ου ε=ιτρέ=ει την =ανταχού =αρούσα =ρόσβαση σε κοινόχρηστες δεξα:ενές διαχείρισης δεδο:ένων συχνά :έσω του διαδικτύου. Το νέφος, ό=ως λέγεται είναι η ικανότητα α=οθήκευσης δεδο:ένων εκτός του υ=ολογιστή και η δυνατότητα χρήσης υ=ηρεσιών ή εφαρ:ογών =ου δεν είναι εγκαταστη:ένες στον υ=ολογιστή. Distributed computing. Το νέφος ε=ιτρέ=ει ε=ίσης να συνδέονται υ=ολογιστές σε τεράστια δίκτυα, =ράγ:α =ου ση:αίνει ότι :=ορούν να α=οθηκευτούν :εγάλοι όγκοι δεδο:ένων και να αναλυθούν χρησι:ο=οιώντας =ολλούς διαφορετικούς υ=ολογιστές, συχνά σε εντελώς διαφορετικές το=οθεσίες και ο καθένας να αναλάβει ένα τ:ή:α του όγκου.