ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ

Transcript

1 ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ Το Ε.Γ.Λ.Σ. αποτελεί σύστηµα κανόνων ταξινοµήσεως των λογιστικών µεγεθών. Σκοποί του Ε.Γ.Λ.Σ. είναι: α) Η τυποποίηση των υπό των οικονοµικών µονάδων της Χώρας τηρούµενων λογαριασµών καθώς επίσης και η µε ενιαίο τρόπο λειτουργία και συλλειτουργία αυτών β) Η βάση παραδεγµένων αρχών και µεθόδων αποτίµησης των περιουσιακών στοιχείων γ) Η σύνταξη και δηµοσίευση τυποποιηµένων ισολογισµών, λογαριασµών αποτελεσµάτων και λοιπών οικονοµικών καταστάσεων, και δ) Ο εν γένει σχεδιασµός της λογιστικής σε εθνική κλίµακα. Οι βασικές αρχές του Ε.Γ.Λ.Σ. είναι: α) Η αρχή της αυτονοµίας της γενικής λογιστικής, της αναλυτικής λογιστικής εκµεταλλεύσεως και των λογαριασµών τάξεως. β) Η αρχή της κατ' είδος συγκεντρώσεως των αποθεµάτων, των εξόδων και των εσόδων και γ) Η αρχή της καταρτίσεως του λογαριασµού της γενικής εκµεταλλεύσεως µε λογιστικές εγγραφές. Οι οµάδες των λογαριασµών είναι οι ακόλουθες Πάγιο ενεργητικό 2.Αποθέµατα 3.Βραχυπρόθεσµες Απαιτήσεις και ιαθέσιµα 4.Καθαρή θέση - Προβλέψεις - Μακροπρόθεσµες Υποχρεώσεις 5.Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις 6.Οργανικά Έξοδα κατά είδος 7.Οργανικά Έσοδα κατά είδος 8. Λογαριασµοί Αποτελεσµάτων 9. Αναλυτικοί λογαριασµοί εκµεταλλεύσεως (Λογαριασµοί κατά προορισµό) 10. Λογαριασµοί Τάξεως α) Οι οµάδες 1 έως 8, αφορούν τους λογαριασµούς της Γενικής Λογιστικής, όπου 1, 2 και 3 το Ενεργητικό, 4 και 5 το Παθητικό, 6 και 7 τους λογαριασµούς Εκµεταλλεύσεως και 8 τους λογαριασµούς Αποτελεσµάτων. β) Η οµάδα 9, αφορά τους λογαριασµούς της Αναλυτικής Λογιστικής Εκµεταλλεύσεως που λειτουργούν σε ιδιαίτερο κύκλωµα, χρεώνονται και πιστώνονται µόνο µεταξύ τους και γ) Η οµάδα 0, αφορά τους Λογαριασµούς Τάξεως, όπου και αυτοί λειτουργούν σε ιδιαίτερο κύκλωµα. ΟΜΑ Α 1 η Πάγιο Ενεργητικό (Οι λογαριασµοί 10 έως 15 του ενσώµατου πάγιου ενεργητικού): (10) Εδαφικές εκτάσεις. Παρακολουθούν τα οικόπεδα, γήπεδα, ορυχεία, µεταλλεία, λατοµεία, αγροί, φυτείες, και γενικά οποιαδήποτε έκταση γης της οποίας η κυριότητα ανήκει στην επιχείρηση. (11) Κτίρια - Εγκαταστάσεις κτιρίων - Τεχνικά έργα. α) Κτίρια είναι τα γραφεία, καταστήµατα πωλήσεως, βιοµηχανοστάσια, αποθήκες, κατοικίες προσωπικού κτλ. β) Εγκαταστάσεις κτιρίων, είναι πρόσθετες εγκαταστάσεις αναπόσπαστα και λειτουργικά συνδεµένες µε το κτίριο, όπως είναι οι υδραυλικές, ηλεκτρικές, κεντρικού κλιµατισµού κτλ. γ) Τεχνικά έργα, είναι κατασκευές µε τις οποίες τροποποιείται το φυσικό περιβάλλον, προκειµένου να εξυπηρετηθούν οι σκοποί της επιχείρησης, όπως είναι δρόµοι, πλατείες, γέφυρες, περιφράξεις, λιµάνια, αεροδρόµια κτλ. (12) Μηχανήµατα - Τεχνικές εγκαταστάσεις - Λοιπός µηχανολογικός εξοπλισµός α) Μηχανήµατα είναι µηχανολογικές κατασκευές που χρησιµεύουν για να µετασχηµατίζουν ή να επεξεργάζονται τα υλικά αγαθά ή χρησιµεύουν στην παροχή υπηρεσιών. β) Τεχνικές εγκαταστάσεις, είναι τεχνικές κατασκευές που γίνονται για να εξυπηρετηθεί η µόνιµη εγκατάσταση των µηχανηµάτων. γ) Λοιπός µηχανολογικός εξοπλισµός, είναι τα φορητά µηχανήµατα χειρός, εργαλεία, καλούπια - ιδιοσυσκευές, µηχανολογικά όργανα κτλ, 1 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ / Σ..Ο. / ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ι ΑΣΚΩΝ : Ε. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

2 (13) Μεταφορικά µέσα. Παρακολουθούν κάθε είδους οχήµατα που χρησιµοποιεί η επιχείρηση για µεταφορές της, όπως λεωφορεία, επιβατηγά αυτοκίνητα, φορτηγά αυτοκίνητα, µοτοσικλέτες, ποδήλατα, ρυµούλκες, σιδηροδροµικά οχήµατα, πλοία, ηλεκτροκίνητα οχήµατα κτλ. (14) Έπιπλα και λοιπός εξοπλισµός. Παρακολουθούν διάφορα κινητά είδη εξυπηρέτησης και καλλωπισµού της επιχείρησης, όπως έπιπλα, σκεύη (ψυγεία-µαγειρικά σκεύη-ηλεκτρικοί φούρνοι κ.ά) γραφοµηχανές, αριθµοµηχανές, ταµειακές µηχανές, Η/Υ, επιστηµονικά όργανα, µέσα επικοινωνίας (τηλεφωνικά κέντρα-φαξ κλπ) φωτεινές επιγραφές, καθώς και κάθε άλλος σχετικός εξοπλισµός. (15) Ακινητοποιήσεις υπό εκτέλεση και προκαταβολές κτήσης παγίων στοιχείων. Παρακολουθούν τις δαπάνες κατασκευής ή τις προκαταβολές που δίνονται για την απόκτηση πάγιων στοιχείων. 'Όταν ολοκληρωθεί η κατασκευή ή όταν αποκτηθεί το πάγιο περιουσιακό στοιχείο µεταφέρονται στον αντίστοιχο λογαριασµό π.χ.κτιρίου, Μηχανήµατος, Μεταφορικού Μέσου, Επίπλων. (16) Ασώµατες ακινητοποιήσεις και έξοδα πολυετούς απόσβεσης. α) Ασώµατες ακινητοποιήσεις είναι: ι) δικαιώµατα, όπως διπλώµατα ευρεσιτεχνίας, εµπορικά και βιοµηχανικά σήµατα, πνευµατική ιδιοκτησία κτλ., ιι) πραγµατικές καταστάσεις, όπως φήµη και πελατεία, υπεραξία της επιχείρησης κτλ. β) Έξοδα πολυετούς απόσβεσης, είναι οι δαπάνες που γίνονται για την ίδρυση, οργάνωση ή αναδιοργάνωση και επέκταση της επιχείρησης και οι οποίες θα εξυπηρετήσουν την επιχείρηση για περισσότερες από µία χρήσεις. Οι Ασώµατες ακινητοποιήσεις και έξοδα πολυετούς απόσβεσης ανήκουν στα πάγια στοιχεία και αποσβένονται (ανάλογα) είτε εφ άπαξ ή τµηµατικά. (18) Συµµετοχές και Λοιπές Μακροπρόθεσµες απαιτήσεις. Συµµετοχές σε συνδεδεµένες επιχειρήσεις: Είναι οι µετοχές Α.Ε., τα εταιρικά µερίδια Ε.Π.Ε., και οι εταιρικές µερίδες των άλλης νοµικής µορφής εταιριών που η διαρκής κατοχή τους κρίνεται ιδιαίτερα χρήσιµη για την δραστηριότητα της επιχείρησης, κυρίως γιατί της εξασφαλίζουν άσκηση της επιρροής στις αντίστοιχες εταιρίες. Για να χαρακτηριστούν επένδυση πάγιας µορφής πρέπει: α) κατά την απόκτησή τους να υπάρχει σκοπός για διαρκή κατοχή τους και β) το ποσοστό συµµετοχής να υπερβαίνει το 10% του κεφαλαίου κάθε εταιρίας. ιαφορετικά χαρακτηρίζονται σαν χρεόγραφα και παρακολουθούνται στο λογαριασµό: 34 ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ Μακροπρόθεσµες απαιτήσεις (18.02 εως18.14). Παρακολουθούν τις απαιτήσεις που λήγουν µετά το τέλος της επόµενης χρήσης, επίσης εγγυήσεις σε οργανισµούς κοινής ωφελείας ( ΕΗ, ΕΥ ΑΠ κτλ.) γραµµάτια εισπρακτέα µακροπρόθεσµης λήξης κτλ. ΟΜΑ Α 2 η Αποθέµατα (20) Εµπορεύµατα. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που προορίζονται για να µεταπωληθούν χωρίς επεξεργασία ή αλλαγή της κατάστασης τους. (21)Έτοιµα και ηµιτελή προϊόντα. α)'έτοιµα προϊόντα, είναι τα αγαθά που παράγονται και είναι έτοιµα να πωληθούν. β) Ηµιτελή προϊόντα, είναι τα υλικά αγαθά, που έχουν ήδη υποστεί κάποιο στάδιο επεξεργασίας και είναι έτοιµα και για παραπέρα επεξεργασία. (22) Υποπροϊόντα και υπολείµµατα. α)τα υλικά αγαθά που παράγονται µαζί µε τα κύρια προϊόντα είναι τα υποπροϊόντα. β) Τα υλικά κατάλοιπα που µένουν από την παραγωγή είναι τα υπολείµµατα, (π.χ. ροκανίδια) (23) Παραγωγή σε εξέλιξη. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που βρίσκονται σε ένα στάδιο παραγωγής που δεν έχει ολοκληρωθεί, (24) Πρώτες και βοηθητικές ύλες, υλικά συσκευασίας. α) Πρώτες και βοηθητικές ύλες, είναι υλικά αγαθά που προορίζονται για επεξεργασία µε σκοπό την παραγωγή έτοιµων προϊόντων. β) Υλικά συσκευασίας, είναι υλικά αγαθά που προορίζονται για τη συσκευασία των προϊόντων της επιχείρησης προκειµένου να πωληθούν. π.χ Το κουτί του αναψυκτικού. (25) Αναλώσιµα υλικά. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που χρησιµοποιούνται και αναλώνονται στα διάφορα στάδια παραγωγής, όπως πετρέλαιο, οικοδοµικά υλικά, λιπαντικά, λιγνίτης, µαζούτ, κτλ. (26) Ανταλλακτικά παγίων στοιχείων. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που αποκτά η επιχείρηση για συντήρηση και, επισκευή των παγίων περιουσιακών της στοιχείων. (28) Είδη συσκευασίας. Παρακολουθούντα τα υλικά αγαθά που χρησιµοποιούνται από την επιχείρηση για τη συσκευασία εµπορευµάτων ή προϊόντων της και µπορούν να επιστραφούν ή όχι, ανάλογα µε τη συµφωνία µε τον πελάτη, π.χ, φιάλες υγραερίου, καφάσια, βαρέλια, κτλ. 2 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ / Σ..Ο. / ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ι ΑΣΚΩΝ : Ε. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

3 ΟΜΑ Α 3 η Απαιτήσεις και ιαθέσιµα (30) Πελάτες. Παρακολουθούν τις απαιτήσεις της επιχείρησης όταν πωλεί υλικά αγαθά ή υπηρεσίες µε πίστωση. (31) Γραµµάτια Εισπρακτέα. Παρακολουθούν τις συναλλαγµατικές και τα γραµµάτια σε διαταγή που έχει να εισπράξει η επιχείρηση. (32) Παραγγελίες στο εξωτερικό. Παρακολουθούν τα ποσά που καταβάλλονται στην Τράπεζα για την εισαγωγή υλικών αγαθών από το εξωτερικό. Μετά το τέλος της διαδικασίας εισαγωγής τα ποσά αυτά µεταφέρονται στους αντίστοιχους λογαριασµούς αξίας. (33) Χρεώστες διάφοροι. Παρακολουθούν τις απαιτήσεις που προκύπτουν από συναλλαγές που δεν αφορούν το αντικείµενο εργασιών της επιχείρησης. Τέτοιες απαιτήσεις είναι οι απαιτήσεις έναντι του προσωπικού (προκαταβολές, δάνεια), έναντι των εταίρων, των µετόχων, του επιχειρηµατία, των διαχειριστών, έναντι του Ελληνικού ηµοσίου από προκαταβολές ή παρακρατήσεις φόρων, κτλ. Ακόµη παρακολουθούνται οι Επιταγές Εισπρακτέες (µεταχρονολογηµένες) και οι Επιταγές σε Καθυστέρηση (σφραγισµένες). (34) Χρεόγραφα. Παρακολουθούν τις µετοχές των Α.Ε., τις οµολογίες, τα οµόλογα, τα έντοκα γραµµάτια του Ελληνικού ηµοσίου, τα µερίδια αµοιβαίων κεφαλαίων. (35) Λογαριασµοί διαχείρισης προκαταβολών και πιστώσεων. Είναι λογαριασµοί που λειτουργούν προσωρινά για ποσά που πληρώνονται σε συνεργάτες, όπως εκτελωνιστές ή σε µέλη του προσωπικού της για λογαριασµό της επιχείρησης και τα οποία πρόσωπα έχουν υποχρέωση στη συνέχεια να αποδώσουν λογαριασµό. (36) Μεταβατικοί λογαριασµοί ενεργητικού: ηµιουργούνται κατά κανόνα στο τέλος της χρήσης, µε σκοπό την χρονική τακτοποίηση των εξόδων και εσόδων, έτσι ώστε στα αποτελέσµατα της να περιλαµβάνονται µόνο τα έσοδα και έξοδα που πράγµατι αφορούν τη συγκεκριµένη χρήση. (38) Χρηµατικά ιαθέσιµα: Παρακολουθούνται τα διαθέσιµα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, στα οποία περιλαµβάνονται, εκτός από τα µετρητά και τις εισπρακτέες επιταγές επί λογαριασµών όψης, τα ληξιπρόθεσµα τοκοµερίδια, οι καταθέσεις όψεως, οι καταθέσεις προθεσµίας, εκτός αν υπάρχει ειδικός απαγορευτικός λόγος ανάληψης τους (π.χ. λόγω έκδοσης εγγυητικών επιστολών κ.λ.π.) οπότε πρόκειται πράγµατι για δεσµευµένες καταθέσεις οι οποίες παρακολουθούνται στους λογαριασµός και ΟΜΑ Α 4 η Καθαρή θέση, Προβλέψεις, Μακροπρόθεσµες Υποχρεώσεις (40) Κεφάλαιο. Με το λογαριασµό αυτόν παρακολουθείται α) η υποχρέωση της επιχείρησης προς τον επιχειρηµατία στις ατοµικές επιχειρήσεις, β) το εταιρικό Κεφάλαιο στις προσωπικές εταιρείες, και γ)το µετοχικό Κεφάλαιο στις Ανώνυµες Εταιρείες. (41) Αποθεµατικό - ιαφορές αναπροσαρµογής - Επιχορηγήσεις επενδύσεων. Με το λογαριασµό αυτόν παρακολουθούνται τα Αποθεµατικά Κεφάλαια (τακτικά, έκτακτα, ειδικά κτλ.), οι διαφορές που προκύπτουν όταν αναπροσαρµόζονται οι αξίες περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης, κυρίως των παγίων, και καταχωρούνται οι επιχορηγήσεις που λαµβάνει η επιχείρηση από το κράτος για τη χρηµατοδότηση παγίων επενδύσεων (αναπτυξιακά κίνητρα). (42) Αποτελέσµατα σε νέο. Με το λογαριασµό αυτόν παρακολουθούνται τα αποτελέσµατα που δεν έχουν διατεθεί. (43) Ποσά προορισµένα για αύξηση κεφαλαίου. Πρόκειται για λογαριασµό µε προσωρινό χαρακτήρα, αφού διαρκεί µόνο για το διάστηµα που γίνεται η αύξηση κεφαλαίου της εταιρείας και είναι αντικείµενο της λογιστικής εταιρειών. (45) Μακροπρόθεσµες υποχρεώσεις. Παρακολουθούν τις υποχρεώσεις που πρέπει να εξοφληθούν µετά τη λήξη της επόµενης διαχειριστικής χρήσης. (44) Προβλέψεις: Πρόβλεψη είναι η κράτηση ορισµένου ποσού, που γίνεται κατά το κλείσιµο του Ισολογισµού της επιχείρησης, σε βάρος του λογαριασµού γενικής εκµετάλλευσης ή του λογαριασµού αποτελεσµάτων χρήσης. Η κράτηση αυτή αποβλέπει στη κάλυψη ζηµιάς, ή εξόδων, ή ενδεχόµενης υποτίµησης στοιχείων του ενεργητικού, όταν, κατά την ηµεροµηνία της σύνταξης του Ισολογισµού, είναι πιθανή η πραγµατοποίησή τους, χωρίς να είναι γνωστό το ακριβές µέγεθός τους ή ο χρόνος πραγµατοποίησης ή και τα δύο. Στις προβλέψεις για κινδύνους εκµετάλλευσης χρεώνεται ο (68) Προβλέψεις εκµεταλλεύσεως και πιστώνεται ο 44 (44.00 έως και 44.09). Στις προβλέψεις για 3 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ / Σ..Ο. / ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ι ΑΣΚΩΝ : Ε. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

4 έκτακτους κινδύνους (έκτακτες ζηµιές και έξοδα) χρεώνεται ο (83) Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους και πιστώνεται ο 44 (44.10 έως και 44.19) ΟΜΑ Α 5 η Βραχυπρόθεσµες Υποχρεώσεις. (50) Προµηθευτές. Παρακολουθούν τις υποχρεώσεις της επιχείρησης όταν αγοράζει υλικά αγαθά και υπηρεσίες µε πίστωση. (51) Γραµµάτια Πληρωτέα. Παρακολουθούν τις συναλλαγµατικές αποδοχής της επιχείρησης. (52) Τράπεζες-λογαριασµοί βραχυπροθέσµων υποχρεώσεων. Παρακολουθούν τα ποσά που οφείλει η επιχείρηση σε Τράπεζες και τα οποία πρέπει να εξοφληθούν µέσα στη χρήση που ακολουθεί. (53) Πιστωτές διάφοροι. Παρακολουθούν τις υποχρεώσεις της επιχείρησης που δεν ανήκουν σε µία άλλη κατηγορία, όπως είναι π.χ. αµοιβές προσωπικού πληρωτέες, µερίσµατα πληρωτέα, οµολογίες πληρωτέες, Επιταγές Πληρωτέες (µεταχρονολογηµένες) κτλ. (54)Υποχρεώσεις από Φόρους-Τέλη. Παρακολουθούν τις υποχρεώσεις προς το Ελληνικό ηµόσιο, τους Οργανισµούς Τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) και τους λοιπούς οργανισµούς ηµοσίου ικαίου από φόρους και τέλη όπως Φ.Π.Α., Χαρτόσηµο, δηµοτικά τέλη κτλ. (55) Ασφαλιστικοί Οργανισµοί. Παρακολουθούν τις υποχρεώσεις της επιχείρησης προς τους διάφορους ασφαλιστικούς οργανισµούς του προσωπικού, που προέρχονται από εισφορές του εργοδότη και από κρατήσεις των εργαζοµένων, όπως το ΙΚΑ, ΤΕΑΜ και άλλα ασφαλιστικά ταµεία κύριας και επικουρικής ασφάλισης. (56) Μεταβατικοί λογαριασµοί Παθητικού. Καταχωρούνται τα έσοδα της επόµενης χρήσης που προεισπράττονται και τα πληρωτέα έξοδα της κλειόµενης χρήσης, που πραγµατοποιούνται δηλαδή µέσα στη χρήση, δεν πληρώνονται όµως µέσα σ αυτή, ούτε είναι δυνατή η πίστωσή τους σε προσωπικούς λογαριασµούς, επειδή δεν είναι απαιτητά κατά το τέλος της χρήσης. ΟΜΑ Α 6 η Οργανικά Έξοδα κατ Είδος (Τα οργανικά έξοδα πραγµατοποιούνται υποχρεωτικά για την οµαλή λειτουργία, ύπαρξη και δράση της επιχείρησης) (60) Αµοιβές και έξοδα προσωπικού. Παρακολουθούν όλα τα έξοδα που προκύπτουν από την απασχόληση του έµµισθου και ηµεροµίσθιου προσωπικού της επιχείρησης, όπως είναι αµοιβές, εργοδοτικές εισφορές, αποζηµιώσεις απολύσεως κτλ. (61) Αµοιβές και έξοδα τρίτων. Παρακολουθούν όλες τις αµοιβές που προκύπτουν από εργασίες που προσφέρονται στην επιχείρηση από πρόσωπα που δε συνδέονται µε αυτή µε σχέση εξαρτηµένης εργασίας όπως είναι οι αµοιβές ελεύθερων επαγγελµατιών, προµήθειες τρίτων, κτλ. (62) Παροχές τρίτων. Παρακολουθούν τα έξοδα όπως το ηλεκτρικό ρεύµα, το φωταέριο, η ύδρευση, τα τηλεφωνικά, τα ενοίκια, τα ασφάλιστρα, οι επισκευές και συντηρήσεις, τα αποθηκευτικά κτλ. (63) Φόροι - Τέλη. Παρακολουθούν όλους τους φόρους και τα τέλη που βαρύνουν την επιχείρηση. Όπως δηµοτικοί φόροι και τέλη, τέλη κυκλοφορίας µεταφορικών µέσων, τέλη συναλλαγµατικών δανείων και λοιπών πράξεων κτλ. εν περιλαµβάνονται σ' αυτόν α) ο φόρος εισοδήµατος γιατί δε βαραίνει τα έξοδα της χρήσης αλλά µειώνει τα κέρδη που διατίθενται, β) ο φόρος που διαπιστώνεται εκ των υστέρων και αφορά προηγούµενες χρήσεις, καθώς επίσης και οι φορολογικές ποινές και πρόστιµα, και γ) οι φόροι και οι δασµοί στα εισαγόµενα αγαθά οι οποίοι προσαυξάνουν την αξία αγορών (αποθεµάτων και παγίων). (64) ιάφορα έξοδα. Παρακολουθούν όλα τα οργανικά έξοδα κατά είδος που δεν καταχωρούνται σε άλλο λογαριασµό οργανικών εξόδων, όπως έξοδα µεταφορών, έξοδα ταξιδιών, έξοδα προβολής και διαφήµισης, έξοδα εκθέσεων-επιδείξεων, ειδικά έξοδα προώθησης εξαγωγών, συνδροµές -εισφορές, δωρεές-επιχορηγήσεις, έντυπα και γραφική ύλη, υλικό άµεσης ανάλωσης, έξοδα δηµοσιεύσεων, έξοδα συµµετοχών και χρεογράφων, διαφορές αποτιµήσεων συµµετοχών και χρεογράφων, διαφορές (ζηµίες) από πώληση συµ/χών και χρεογράφων. (65) Τόκοι και συναφή έξοδα. Παρακολουθούν τους τόκους και τα συναφή µε αυτούς έξοδα. (66) Αποσβέσεις παγίων στοιχείων ενσωµατωµένες στο λειτουργικό κόστος. Παρακολουθούν τις τακτικές, µειώσεις της αξίας των παγίων περιουσιακών στοιχείων που οφείλονται στη χρονική φθορά, τη λειτουργική φθορά και την οικονοµική απαξίωση από την τεχνολογική εξέλιξη, όπως αποσβέσεις εδαφικών εκτάσεων (εκτός από τα γήπεδα και οικόπεδα που δεν υπόκεινται σε αποσβέσεις), αποσβέσεις κτιρίων - εγκαταστάσεων κτιρίων - τεχνικών έργων, αποσβέσεις 4 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ / Σ..Ο. / ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ι ΑΣΚΩΝ : Ε. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

5 µηχανηµάτων - τεχνικών εγκαταστάσεων - λοιπού µηχανολογικού εξοπλισµού, αποσβέσεις µεταφορικών µέσων, αποσβέσεις επίπλων και λοιπού εξοπλισµού, αποσβέσεις ασωµάτων ακινητοποιήσεων και εξόδων πολυετούς απόσβεσης. (68) Προβλέψεις εκµετάλλευσης. Παρακολουθούν τα ποσά τα οποία προορίζονται να καλύψουν οργανικά έξοδα της χρήσης που πιθανολογούνται ότι θα πραγµατοποιηθούν στο µέλλον, όπως προβλέψεις για αποζηµίωση προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία, προβλέψεις για υποτιµήσεις συµµετοχών και χρεογράφων, προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις κ.λ.π. (βλέπε σχετικά λογ/µό 44) ΟΜΑ Α 7 η Οργανικά Έσοδα κατ Είδος (Τα οργανικά έσοδα προέρχονται από την άσκηση των τακτικών και των παρεπόµενων, εργασιών της επιχείρησης µε οµαλές συνθήκες λειτουργίας. (70) Πωλήσεις εµπορευµάτων. Παρακολουθούν τις πωλήσεις των εµπορευµάτων της επιχείρησης. ιακρίνονται σε: Πωλήσεις εσωτερικού και εξωτερικού, επιστροφές πωλήσεων, διάµεσος λογαριασµός πωλήσεων, τόκοι µη δεδουλευµένοι γραµµατίων εισπρακτέων, εκπτώσεις πωλήσεων, κτλ. (71) Πωλήσεις προϊόντων έτοιµων και ηµιτελών. ιασπάται όπως ο λογαριασµός πωλήσεις εµπορευµάτων. (72) Πωλήσεις λοιπών αποθεµάτων και άχρηστου υλικού. Παρακολουθούν τα υποπροϊόντα και υπολείµµατα, πρώτων και βοηθητικών υλών, υλικών συσκευασίας, αναλώσιµων υλικών, ανταλλακτικών πάγιων στοιχείων, ειδών συσκευασίας, άχρηστου υλικού. Κατά τα λοιπά όπως και οι προηγούµενοι λογαριασµοί. (73) Πωλήσεις υπηρεσιών (έσοδα από παροχή υπηρεσιών). ιακρίνεται σύµφωνα µε τις ανάγκες κάθε επιχείρησης και λειτουργεί όπως οι προηγούµενοι. (74) Επιχορηγήσεις και διάφορα έσοδα πωλήσεων. Παρακολουθούν τα έσοδα από κρατικές επιχορηγήσεις, από συµµετοχή του κρατικού προϋπολογισµού και των προϋπολογισµών διάφορων οργανισµών στο κόστος της και διάφορες άλλες αιτίες. Ο λογαριασµός αυτός διακρίνεται σε επιχορηγήσεις πωλήσεων, επιστροφές δασµών και λοιπών επιβαρύνσεων, επιστροφές τόκων λόγω εξαγωγών, διάφοροι πρόσθετα έσοδα πωλήσεων κτλ. (75)Έσοδα παρεποµένων ασχολιών. Παρακολουθούν τα έσοδα που πραγµατοποιούνται από παρεπόµενες ασχολίες (δραστηριότητες) σε σχέση µε το κύριο αντικείµενο και διακρίνεται σε: Έσοδα από παροχή υπηρεσιών σε τρίτους, έσοδα από παροχή υπηρεσιών στο προσωπικό, προµήθειες- µεσιτείες, προµήθειες από πωλήσεις για λογαριασµό τρίτων, έσοδα από προνόµια και διοικητικές παραχωρήσεις, ενοίκια (εδαφικών εκτάσεων, κτιρίων, τεχνικών έργων, µηχανηµάτων-τεχνικών εγκαταστάσεων-λοιπού µηχανολογικού εξοπλισµού, µεταφορικών µέσων, επίπλων και λοιπού εξοπλισµού, ασωµάτων ακινητοποιήσεων) κτλ. (76) Έσοδα Κεφαλαίων. Παρακολουθούν τα έσοδα που πραγµατοποιούνται από τοποθετήσεις κεφαλαίων σε συµµετοχές και χρεόγραφα και από δανεισµούς προς τρίτους. Τα έσοδα αυτά, αν προέρχονται από δραστηριότητες που συνιστούν το κύριο αντικείµενο της επιχείρησης, καταχωρούνται µε ανάλογο τίτλο στους λογαριασµούς των πωλήσεων. Ο λογαριασµός αυτός διακρίνεται σε έσοδα συµµετοχών, έσοδα χρεογράφων, δεδουλευµένοι τόκοι γραµµατίων εισπρακτέων, λοιποί πιστωτικοί τόκοι (καταθέσεων, χορηγηµένων δανείων, τρεχούµενων λογαριασµών πελατών, λοιπών τρεχούµενων λογαριασµών, καθυστερηµένων γραµµατίων εισπρακτέων, λοιποί πιστωτικοί τόκοι), ιαφορές (κέρδη) από πώληση συµµετοχών και χρεογράφων. (78) Ιδιοπαραγωγή παγίων - Τεκµαρτά έσοδα από αυτοπαραδόσεις και καταστροφές αποθεµάτων. Ο λογαριασµός αυτός πιστώνεται µε το κόστος των παγίων στοιχείων που κατασκευάζονται ή δηµιουργούνται ή βελτιώνονται από την επιχείρηση µε δικά της µέσα και χρεώνονται τα πάγια περιουσιακά στοιχεία. Ακόµη πιστώνεται και µε τις αυτοπαραδόσεις και τις καταστροφές των αποθεµάτων. ΟΜΑ Α 8 η Λογαριασµοί Αποτελεσµάτων. (80) Γενική Εκµετάλλευση. Χρησιµοποιείται στο τέλος της χρήσης και προσδιορίζει τα αποτελέσµατα εκµετάλλευσης (καθαρά, µικτά) (80.00) Λογαριασµός Γενικής Εκµετάλλευσης. Χρησιµεύει για τον προσδιορισµό των καθαρών, τακτικών και οργανικών αποτελεσµάτων τα οποία πραγµατοποιούνται µέσα στη χρήση που κλείνει. 5 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ / Σ..Ο. / ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ι ΑΣΚΩΝ : Ε. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

6 (81.00) Έκτακτα και ανόργανα έξοδα. Παρακολουθούν τα φορολογικά πρόστιµα, τις προσαυξήσεις εισφορών ασφαλιστικών ταµείων, τις κλοπές-υπεξαιρέσεις, τις συναλλαγµατικές διαφορές κτλ. (81.02) Έκτακτες ζηµίες. Παρακολουθούν τις έκτακτες ζηµίες από εκποιήσεις παγίων στοιχείων, από ανεπίδεκτες είσπραξης απαιτήσεις κτλ. (82.00) Έξοδα Προηγουµένων Χρήσεων. Παρακολουθούν τα πρόστιµα, τις προσαυξήσεις, τους φόρους - τέλη κτλ. έξοδα προηγουµένων χρήσεων. (83) Προβλέψεις για έκτακτους κινδύνους. Παρακολουθούν τα ποσά τα οποία προορίζονται να καλύψουν έξοδα προηγουµένων χρήσεων και έκτακτα έξοδα της χρήσης που πιθανολογούνται ότι θα πραγµατοποιηθούν στο µέλλον, όπως προβλέψεις απαξιώσεων και υποτιµήσεων γηπέδων, προβλέψεις για εξαιρετικούς κινδύνους και έκτακτα έξοδα, προβλέψεις για έξοδα προηγουµένων χρήσεων κτλ. (βλέπε σχετικά λογ/µό 44) (85) Αποσβέσεις Παγίων στοιχείων µη ενσωµατωµένες στο λειτουργικό κόστος. Παρακολουθούν τις πρόσθετες αποσβέσεις των παγίων στοιχείων που δίνονται από τη νοµοθεσία κυρίως µε τη µορφή αναπτυξιακών κινήτρων. (81.01) Έκτακτα και ανόργανα έσοδα. Παρακολουθούν τις συναλλαγµατικές διαφορές, λοιπά έκτακτα και ανόργανη έσοδα τις καταπτώσεις εγγυήσεων-ποινικών ρητρών. (81.03) Έκτακτα κέρδη. Παρακολουθούν τα κέρδη από εκποίηση πάγιων στοιχείων, από λαχνούς οµολογιακών δανείων, λοιπά έκτακτα κέρδη. (82.01) Έσοδα προηγούµενων χρήσεων. Παρακολουθούν τις επιχορηγήσεις πωλήσεων, επιστροφές δασµών και λοιπών επιβαρύνσεων, επιστροφές τόκων λόγω εξαγωγών, εισπράξεις αποσβεσµένων απαιτήσεων, επιστροφές αχρεωστήτως καταβληµένων φόρων και τελών (εκτός από φόρους εισοδήµατος), λοιπά έξοδα προηγούµενων χρήσεων. (84) Έσοδα από προβλέψεις προηγούµενων χρήσεων. Παρακολουθούν τα έσοδα από αχρησιµοποίητες προβλέψεις προηγούµενων χρήσεων, έσοδα από χρησιµοποιηµένες προβλέψεις προηγούµενων ή χρήσεων για έκτακτους κινδύνους. (86) Αποτελέσµατα Χρήσης. Χρησιµοποιείται στο τέλος της χρήσης και προσδιορίζει το σύνολο των αποτελεσµάτων (κερδών ή ζηµιών) που πραγµατοποιούνται από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης µέσα στη χρήση που κλείνει. Σηµείωση: Τα οργανικά έξοδα που πραγµατοποιούνται υποχρεωτικά για την οµαλή λειτουργία, ύπαρξη και δράση της επιχείρησης και παρακολουθούνται µε τους λογαριασµούς της οµάδας 6 και τα οργανικά έσοδα που προέρχονται από την άσκηση των τακτικών και των παρεπόµενων εργασιών της επιχείρησης µε οµαλές συνθήκες λειτουργίας και παρακολουθούνται µε τους λογαριασµούς της οµάδας 7 στο τέλος της χρήσης µεταφέρονται στο λογαριασµό (80) Γενική εκµετάλλευση. Τα ανόργανα έξοδα (81.00, 81.02, 82.00, 83,85) που χαρακτηρίζονται από τα έξοδα και τις ζηµιές που πραγµατοποιούνται από εξαιρετικές και έκτακτες πράξεις της επιχείρησης και τα ανόργανα έσοδα (81.01, 81.03, 82.01, 84) που προέρχονται από τυχαία γεγονότα ή εξαιρετικές πράξεις της επιχείρησης στο τέλος της χρήσης µεταφέρονται στο λογαριασµό (86) Αποτελ. Χρήσεως. Μεγάλη σηµασία για την λογιστική έχει η κατανοµή των εξόδων όχι µόνο κατά είδος αλλά και κατά λειτουργία. Οι βασικές λειτουργίες της επιχείρησης είναι οι παρακάτω και η κάθε µία περιλαµβάνει: Αγορών ή Εφοδιασµού. Την τιµολογιακή αξία των αγαθών, η οποία και προσαυξάνεται µε τις άµεσες δαπάνες οι οποίες επιβαρύνουν τα αγαθά αυτά, ώστε να είναι έτοιµα για το σκοπό για τον οποίο προορίζονται π.χ. τα εµπορεύµατα για πώληση, τα υλικά για βιοµηχανοποίηση. Παραγωγής ή Τεχνική ή Βιοµηχανική. Την αξία των υλικών, την εργασία και τις λοιπές δαπάνες που αφορούν µια παραγωγική διαδικασία, όπως ρεύµα παραγωγικής διαδικασίας, αποσβέσεις µηχανηµάτων κτλ. Η λειτουργία αυτή δεν υπάρχει στις εµπορικές επιχειρήσεις. Πωλήσεων ή ιάθεσης. Τους µισθούς των πωλητών, τις διαφηµίσεις και τα άλλα έξοδα πωλήσεων. ιοίκησης. Τα γενικά έξοδα που γίνονται στην επιχείρηση και τα οποία δεν αφορούν άλλη λειτουργία, όπως ο µισθός του λογιστή, η αµοιβή της καθαρίστριας, η απόσβεση των επίπλων, ο φωτισµός κτλ. Χρηµατοοικονοµική. Τους τόκους από τη χρησιµοποίηση ξένων κεφαλαίων. Ερευνών - Ανάπτυξης. Τα ποσά που δαπανά η επιχείρηση για έρευνες και µελέτες, προκειµένου να πετύχει την παραγωγή νέου προϊόντος, την τελειοποίηση και βελτίωση ήδη υπάρχοντος κ.λ.π. Η λειτουργία αυτή υπάρχει σε µεγάλες σύγχρονες παραγωγικές επιχειρήσεις. 6 Τ.Ε.Ι. ΠΕΙΡΑΙΑ / Σ..Ο. / ΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗ ΙΙ Ι ΑΣΚΩΝ : Ε. ΘΕΟΧΑΡΗΣ

7 ΦΟΡΟΣ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ Φ.Π.Α. Ο φόρος προστιθέµενης αξίας είναι ένας έµµεσος γενικός φόρος κατανάλωσης ο οποίος επιβαρύνει την συνολική δαπάνη του καταναλωτή για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών. Η λειτουργία του Φ.Π.Α. Ο Φ.Π.Α. λειτουργεί ως ακολούθως: α) Όταν η επιχείρηση αγοράζει εµπορεύµατα π.χ. αξίας πληρώνει στους Προµηθευτές εκτός από την αξία των εµπορευµάτων και Φ.Π.Α. 19%, ήτοι 190. ηλαδή θα πληρώσει την αξία των εµπορευµάτων τον Φ.Π.Α. = β) Όταν η επιχείρηση πουλάει στην ίδια χρονική περίοδο όλα τα εµπορεύµατα που αγόρασε προηγουµένως στην τιµή των εισπράττει από τους Πελάτες εκτός από την τιµή πώλησης των εµπορευµάτων και Φ.Π.Α. 19%, ήτοι 228. ηλαδή θα εισπράξει για την αξία των εµπορευµάτων που πούλησε τον Φ.Π.Α. = Στη προκειµένη περίπτωση η επιχείρηση εισέπραξε κατά την πώληση Φ.Π.Α. 228 και πλήρωσε κατά την αγορά 190. Άρα οφείλει στο δηµόσιο από αυτή την πράξη, Φ.Π.Α. αξίας = 38 Εάν η επιχείρηση στη φορολογική αυτή περίοδο έχει πληρώσει περισσότερο Φ.Π.Α. από αυτόν που έχει εισπράξει, τη διαφορά αυτή, θα τη µεταφέρει για συµψηφισµό στην επόµενη φορολογική περίοδο, εκτός αν αυτό δεν είναι δυνατό ή ο νόµος προβλέπει την επιστροφή. Η λογιστική παρακολούθηση του Φ.Π.Α. Το Γ.Λ.Σ. ορίζει ότι ο Φ.Π.Α. παρακολουθείται από το λογαριασµό "Φόρος προστιθέµενης αξίας", όπως ορίζουν οι διατάξεις της νοµοθεσίας, που ισχύουν κάθε φορά. Οι αναλυτικοί λογαριασµοί του τους οποίους θα χρησιµοποιήσουµε στις εφαρµογές µας είναι οι εξής: Εισροές Φ.Π.Α. Εισροών / Εµπορευµάτων ( Λειτουργεί µαζί µε τον λογαριασµό 20 ) Φ.Π.Α. Εισροών / Πρώτων και βοηθητικών υλών ( Λειτουργεί µαζί µε τον λογ. 24 ) Φ.Π.Α. Εισροών / Λοιπών αγορών ( Λειτουργεί µαζί µε τους λογ. 25/26/28 ) Φ.Π.Α. Εισροών / Πάγιων στοιχείων ( Λειτουργεί µαζί µε τους λογ. της οµάδας 1) Φ.Π.Α. Εισροών / Εξόδων - απανών ( Λειτουργεί µαζί µε τους λογ. οµάδων 6 & 8 ) Οι παραπάνω λογαριασµοί Χρεώνονται µε τον Φ.Π.Α.(εισροών) από τις αγορές αγαθών και τις λήψεις υπηρεσιών από το εσωτερικό και το εξωτερικό και από τις χώρες της ευρωπαϊκής ένωσης. Πιστώνονται µε τον Φ.Π.Α. που αναλογεί στις επιστροφές αγορών, και στις εκπτώσεις που γίνονται στην αξία αγορών ή υπηρεσιών, από προµηθευτές εσωτερικού ή εξωτερικού. Για την λογιστική τακτοποίηση στο τέλος κάθε µήνα τα Χρεωστικά τους υπόλοιπα µεταφέρονται στη Χρέωση του λογαριασµού Φ.Π.Α. Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α. Εκροές Φ.Π.Α. Εκροών / Πωλήσεων Εµπορευµάτων (Λειτουργεί µαζί µε τον λογαριασµό 70) Φ.Π.Α. Εκροών / Πωλήσεων ετοίµων προϊόντων (Λειτουργεί µαζί µε τον λογ. 71) Φ.Π.Α. Εκροών / Πωλήσεων Λοιπών Αποθεµάτων ( Λειτουργεί µαζί µε τον λογ. 72) Φ.Π.Α. Εκροών / Πωλήσεων Υπηρεσιών ( Λειτουργεί µαζί µε τον λογ.73) Φ.Π.Α. Εκροών / Πωλήσεων Παγίων Στοιχείων ( Λειτουργεί µαζί µε τους λογ. της οµάδας 1) Φ.Π.Α. Εκροών / Λοιπών Εσόδων ( Λειτουργεί µαζί µε τους λογ.74/75/76/78) Οι παραπάνω λογαριασµοί Πιστώνονται µε τον Φ.Π.Α.(εκροών) από πωλήσεις αγαθών και την παροχή υπηρεσιών. Χρεώνονται µε τον Φ.Π.Α. που αναλογεί στις Επιστροφές Πωλήσεων, και στις εκπτώσεις που χορηγούνται στους Πελάτες. Για την λογιστική τακτοποίηση στο τέλος κάθε µήνα τα Πιστωτικά τους υπόλοιπα µεταφέρονται στη Πίστωση του λογαριασµού Φ.Π.Α. Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α. Μετά την µεταφορά των πιο πάνω ποσών στον αν ο λογαριασµός έχει Πιστωτικό υπόλοιπο σηµαίνει ότι η επιχείρηση οφείλει προς το ηµόσιο. Αν έχει Χρεωστικό υπόλοιπο σηµαίνει ότι η επιχείρηση έχει απαίτηση απ το ηµόσιο. Αν λοιπόν στο τέλος της χρήσης ο λογαριασµός εξακολουθεί να έχει Χρεωστικό υπόλοιπο µεταφέρεται στο λογαριασµό Συµψηφιστέος στην επόµενη χρήση Φ.Π.Α. Η µεταφορά αυτή έχει ως σκοπό την εµφάνιση στον Ισολογισµό του ποσού του Φ.Π.Α. ως απαίτηση κατά του ηµοσίου. Με την έναρξη της νέας χρήσης µε αντίστροφη έγγραφή µεταφέρεται και πάλι στον

8 Εφαρµογή: Στην Ε.Π.Ε. «Α» έγιναν το µήνα Ιανουάριο 20Χ0 τα παρακάτω λογιστικά γεγονότα: 2/1: Αγοράστηκαν εµπορεύµατα αντί , µε επιπλέον Φ.Π.Α. 19%, µε Πίστωση. Τιµ. Νο 5 του Α. Ανδρέου. 11/1: Επιστράφηκαν στον Α. Ανδρέου ως ακατάλληλα εµπορεύµατα αξίας Φ.Π.Α. 19%, Πιστωτικό Τιµολόγιο Νο 2. 18/1: Πουλήθηκαν εµπορεύµατα αντί , µε επιπλέον Φ.Π.Α. 19%, στο Χ. Χρήστου το µισό µε µετρητά, και το υπόλοιπο µε Πίστωση. Τιµ. Νο 1. 20/1 Αγοράστηκαν Έπιπλα αντί 2.000, µε επιπλέον Φ.Π.Α. 19%, µε µετρητά. Τιµ. Νο 28 της Α.Ε. «Λ» 25/1: Πουλήθηκαν λιανικά εµπορεύµατα αντί µε µετρητά. Στην τιµή αυτή συµπεριλαµβάνεται Φ.Π.Α. 19%, Α.Λ.Π. Νο 1 και 2. 29/1: Πληρώθηκαν για Ηλεκτρικό ρεύµα 100, + Φ.Π.Α. 19%, και ηµοτικά τέλη / Ε.Ρ.Τ. 31 Απόδ..Ε.Η. 30/1: Ο Χ. Χρήστου επιστρέφει ως ακατάλληλα εµπορεύµατα αξίας Φ.Π.Α. 19%, Πιστωτικό Τιµολόγιο Νο 1. Να γίνει η καταχώρηση των παραπάνω λογιστικών γεγονότων, καθώς και η απόδοση του Φ.Π.Α. για τον Ιανουάριο 20Χ0. Σηµείωση: Στις λιανικές πωλήσεις που συµπεριλαµβάνεται ο Φ.Π.Α. πρέπει να γίνει διαχωρισµός της αξίας πωλήσεως, Τιµή πώλησης (συµπεριλαµβανοµένου Φ.Π.Α.19%) από τον Φ.Π.Α. ως εξής: Αξία Πωλήσεων = 1,19 = 1,19 = /1 Χρέωση Πίστωση 20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ Αγορές χρήσης 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Εισροών/ Εµπορευµάτων ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ Προµηθευτές εσωτερικού Α. Ανδρέου Αγορά εµπ/των Τιµ. Νο 5/2-1-20Χ0 Α. Ανδρέου 11/1 50 ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΕΣ Προµηθευτές εσωτερικού Α. Ανδρέου 20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ Επιστροφές Αγορών 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Εισροών/ Εµπορευµάτων Επιστροφή εµπορευµάτων Πιστ/κό Τιµ. Α. Ανδρέου Νο 2/ Χ

9 18/1 Χρέωση Πίστωση 30 ΠΕΛΑΤΕΣ Πελάτες εσωτερικού Χ. Χρήστου ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταµείο. 70 ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ Πωλήσεις εσωτερικού 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εκροών/ Πωλήσ. Εµπορ/των Πώληση εµπ/των Τιµ. Νο 1/ Χ0 20/1 14 ΕΠΙΠΛΑ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ Έπιπλα 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εισροών / Πάγιων στοιχείων 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταµείο Αγορά επίπλων Τιµ. Νο 28/ Χ0 της Α.Ε. «Λ» /1 38ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταµείο. 70 ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ Πωλήσεις εσωτερικού 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εκροών/ Πωλήσ. Εµπορ/των Πώληση εµπορ/των λιανικώς. Α.Λ.Π Νο 1κ2/ Χ /1 62 ΠΑΡΟΧΕΣ ΤΡΙΤΩΝ Λοιπές Παροχές Τρίτων Φωτισµός (πλην ηλεκτρ.ενέργειας παραγ.) 63 ΦΟΡΟΙ ΤΕΛΗ ηµοτικοί Φόροι - Τέλη 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εισροών/ Εξόδων - απανών 38 ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταµείο Εξόφληση λογ/σµού.ε.η

10 30/1 Χρέωση Πίστωση 70 ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ Επιστροφές Πωλήσεων 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εκροών/ Πωλήσεων Εµπορευµάτων ΠΕΛΑΤΕΣ Πελάτες εσωτερικού Χ. Χρήστου Επιστροφή Πωλήσεων Πιστ/κό Τιµ. Νο 1/ Χ0 Στο τέλος του µήνα Ιανουαρίου 20Χ0, οι αναλυτικοί λογαριασµοί του λογαριασµού Φ.Π.Α. παρουσιάζουν την εξής εικόνα: Φ.Π.Α. Εισροών/ Εµπορευµάτων Φ.Π.Α. Εκροών/ Πωλήσεων Εµπορευµάτων Φ.Π.Α. Εισροών / Πάγιων στοιχείων Φ.Π.Α. Εισροών/ Εξόδων - απανών Όταν πρόκειται να αποδοθεί ο Φ.Π.Α. οι παραπάνω λογαριασµοί µεταφέρονται στο λογαριασµό Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α. και θα γίνουν οι εγγραφές: 31/1 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ -ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εισροών/ Εµπορευµάτων Φ.Π.Α. Εισροών / Πάγιων στοιχείων Φ.Π.Α. Εισροών/ Εξόδ. απανών Μεταφορά Φ.Π.Α. εισροών στο λ/σµό εκκαθάρισης /1 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εκροών / Πωλήσεων Εµπορευµάτων 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α. Μεταφορά Φ.Π.Α. εκροών στο λ/σµό εκκαθάρισης Ο λογαριασµός Απόδοση-Εκκαθάριση Φ.Π.Α. παρουσιάζεται ως εξής: Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εισροών Φ.Π.Α. Εκροών Το πιστωτικό υπόλοιπο του λογαριασµού, 171 αντιπροσωπεύει την οφειλή της επιχείρησης στο δηµόσιο. Κατά την εξόφληση αυτής της οφειλής θα έχουµε: 4

11 15/2 Χρέωση Πίστωση 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ - ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α ΧΡΗΜΑΤΙΚΑ ΙΑΘΕΣΙΜΑ Ταµείο Απόδοση Φ.Π.Α. µηνός Ιανουαρίου 20Χ0 Μετά απ' αυτήν την εγγραφή ο λογαριασµός εξισώθηκε. Όταν ο λογαριασµός Απόδοση-Εκκαθάριση Φ.Π.Α. έχει χρεωστικό υπόλοιπο, σηµαίνει ότι η επιχείρηση έχει απαίτηση από το δηµόσιο. Αν λοιπόν στο τέλος της χρήσης ο λογαριασµός είναι χρεωστικός, µεταφέρεται στο λογαριασµό Συµψηφιστέος στη επόµενη χρήση Φ.Π.Α., µε την έναρξη δε της νέας χρήσης µεταφέρεται πάλι στο λογαριασµό Παράδειγµα: Έστω ότι στο τέλος της χρήσης, στις 31/12/20Χ1 σε µια επιχείρηση ο λογαριασµός έχει ως εξής: Απόδοση-Εκκαθάριση Φ.Π.Α Φ.Π.Α. Εισροών Φ.Π.Α. Εκροών 900 Θα γίνει η εγγραφή: 31/12/20Χ1 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΙΑΦΟΡΟΙ Ελληνικό ηµόσιο Προκαταβληµένοι και παρακρατηµένοι φόροι Συµψηφιστέος στην επόµενη χρήση Φ.Π.Α 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ-ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α. Μεταφορά λογαριασµού Με την έναρξη της νέας χρήσης γίνεται η αντίστροφη εγγραφή. 01/01/20Χ2 54 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ-ΤΕΛΗ Φ.Π.Α Απόδοση - Εκκαθάριση Φ.Π.Α. 33 ΧΡΕΩΣΤΕΣ ΙΑΦΟΡΟΙ Ελληνικό ηµόσιο Προκαταβληµένοι και παρακρατηµένοι φόροι Συµψηφιστέος στην επόµ. χρ. Φ.Π.Α Μεταφορά λογαριασµού

12 ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ - ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ Αποθέµατα είναι τα υλικά αγαθά που ανήκουν στην επιχείρηση και τα οποία προορίζονται: α) να πωληθούν κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών της β) να βρίσκονται στη διαδικασία της παραγωγής και να πωληθούν όταν πάρουν τη µορφή έτοιµων προϊόντων, γ) να αναλωθούν για την παραγωγή έτοιµων αγαθών ή παροχή υπηρεσιών, δ) να αναλωθούν για την καλή λειτουργία, τη συντήρηση ή επισκευή καθώς και την ιδιοπαραγωγή παγίων στοιχείων, ε) να χρησιµοποιηθούν για την συσκευασία των παραγόµενων έτοιµων προϊόντων ή των εµπορευµάτων που προορίζονται για πώληση. Το ιεθνές Λογιστικό Πρότυπο.Λ.Π Νο 2 δίνει τον ορισµό των αποθεµάτων ως εξής: Αποθέµατα είναι τα υλικά ή ενσώµατα περιουσιακά στοιχεία α) τα προοριζόµενα προς πώληση κατά τη συνήθη πορεία των εργασιών της επιχειρήσεως, β) τα ευρισκόµενα εις την διαδικασία της παραγωγής και προοριζόµενα οµοίως προς τοιαύτη πώληση ή γ) τα αναλωθησόµενα εις την παραγωγή των προς πώληση αγαθών ή προς παροχή υπηρεσιών. Τα αποθέµατα εµφανίζονται στην οµάδα 2 του Ε.Γ.Λ.Σ. όπου περιλαµβάνονται οι εξής κατηγορίες α- ποθεµάτων: ΟΜΑ Α 2 η Αποθέµατα (20) Εµπορεύµατα. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που προορίζονται για να µεταπωληθούν χωρίς επεξεργασία ή αλλαγή της κατάστασης τους. (21)Έτοιµα και ηµιτελή προϊόντα. α)'έτοιµα προϊόντα, είναι τα αγαθά που παράγονται και είναι έτοιµα να πωληθούν. β) Ηµιτελή προϊόντα, είναι τα υλικά αγαθά, που έχουν ήδη υποστεί κάποιο στάδιο επεξεργασίας και είναι έτοιµα και για παραπέρα επεξεργασία. (22) Υποπροϊόντα και υπολείµµατα. α)τα υλικά αγαθά που παράγονται µαζί µε τα κύρια προϊόντα είναι τα υποπροϊόντα. β) Τα υλικά κατάλοιπα που µένουν από την παραγωγή είναι τα υπολείµµατα, (π.χ. ροκανίδια) (23) Παραγωγή σε εξέλιξη. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που βρίσκονται σε ένα στάδιο παραγωγής που δεν έχει ολοκληρωθεί, (24) Πρώτες και βοηθητικές ύλες, υλικά συσκευασίας. α) Πρώτες και βοηθητικές ύλες, είναι υλικά αγαθά που προορίζονται για επεξεργασία µε σκοπό την παραγωγή έτοιµων προϊόντων. β) Υλικά συσκευασίας, είναι υλικά αγαθά που προορίζονται για τη συσκευασία των προϊόντων της επιχείρησης προκειµένου να πωληθούν. π.χ. Το κουτί του αναψυκτικού. (25) Αναλώσιµα υλικά. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που χρησιµοποιούνται και αναλώνονται στα διάφορα στάδια παραγωγής, όπως πετρέλαιο, οικοδοµικά υλικά, λιπαντικά, λιγνίτης, µαζούτ, κτλ. (26) Ανταλλακτικά παγίων στοιχείων. Παρακολουθούν τα υλικά αγαθά που αποκτά η επιχείρηση για συντήρηση και, επισκευή των παγίων περιουσιακών της στοιχείων. (28) Είδη συσκευασίας. Παρακολουθούντα τα υλικά αγαθά που χρησιµοποιούνται από την επιχείρηση για τη συσκευασία εµπορευµάτων ή προϊόντων της και µπορούν να επιστραφούν ή όχι, ανάλογα µε τη συµφωνία µε τον πελάτη, π.χ, φιάλες υγραερίου, καφάσια, βαρέλια, κτλ. Απ' όλες τις παραπάνω κατηγορίες αποθεµάτων, θ αναλυθεί ο λογαριασµός εµπορεύµατα. Ο πρωτοβάθµιος λογαριασµός 20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ τηρείται από τις εµπορικές επιχειρήσεις, οι οποίες αγοράζουν υλικά αγαθά (εµπορεύµατα), µε σκοπό να τα µεταπωλήσουν στην κατάσταση που τα αγόρασαν, δηλαδή χωρίς να µεταβάλλουν τη µορφή τους. Οι εµπορικές επιχειρήσεις, χονδρέµποροι ή λιανοπωλητές, χρησιµοποιούν το λογαριασµό εµπορεύµατα για την παρακολούθηση αυτών των υλικών αγαθών. Επίσης θ' αναλυθούν οι έννοιες του κόστους πωληθέντων και του µικτού κέρδους, δύο βασικές έννοιες που προσδιορίζουν την αποδοτικότητα της επιχείρησης και είναι ένα από τα βασικά στοιχεία για τη σύγκριση της οικονοµικής δραστηριότητας των διαφόρων επιχειρήσεων. 1

13 Χειρισµός των σχετικών λογαριασµών µε τα εµπορεύµατα σύµφωνα µε το Ε.Γ.Λ.Σ. Ο πρωτοβάθµιος λογαριασµός 20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ αναπτύσσεται σε δευτεροβάθµιους, σύµφωνα µε τις ανάγκες της κάθε επιχείρησης. Έτσι συνήθως χρησιµοποιούνται οι παρακάτω αναλυτικοί λογαριασµοί: Αποθέµατα Απογραφής. Ο λογαριασµός αυτός χρεώνεται µε τα αρχικά αποθέµατα στην αρχή της χρήσης και τα τελικά αποθέµατα στο τέλος της χρήσης (τα τελικά αποθέµατα κάθε χρήσης, θ' αποτελέσουν τα αρχικά αποθέµατα της επόµενης χρήσης) Αγορές χρήσης. Ο λογαριασµός αυτός χρεώνεται µε τις αγορές της επιχείρησης (σύµφωνα µε την τιµή κτήσης) σε όλη τη διάρκεια της χρήσης και αναλύεται κυρίως σε αγορές εσωτερικού και αγορές εξωτερικού (εάν υπάρχουν). Τιµή κτήσης. Είναι η τιµολογιακή αξία αγοράς, αυξηµένη µε ειδικά έξοδα αγοράς και µειωµένη µε τις εκπτώσεις που κάθε φορά χορηγούνται από τους προµηθευτές και απαλλαγµένη από τους φόρους και τα τέλη που δεν βαρύνουν, τελικά, την επιχείρηση. (Ειδικά έξοδα αγοράς) Είναι τα άµεσα έξοδα αγοράς που γίνονται µέχρι την παραλαβή και αποθήκευση του αγαθού και ιδιαίτερα τα έξοδα µεταφοράς και παραλαβής, οι δασµοί - τέλη εισαγωγής κ.λ.π Επιστροφές αγορών, είναι ο λογαριασµός που πιστώνεται και παρακολουθεί την αξία των ε- µπορευµάτων (αγορών), που επιστρέφει η επιχείρηση στους προµηθευτές για διάφορους λόγους. Σε περίπτωση που για διαφόρους λόγους οι εκπτώσεις αγορών δεν είναι δυνατόν να µειώσουν απευθείας την τιµολογιακή αξία της αγοράς καταχωρούνται σε ιδιαίτερο λογαριασµό, στον Εκπτώσεις αγορών. Είναι λογαριασµός που πιστώνεται και παρακολουθεί τις εκπτώσεις που χορηγούν οι προµηθευτές προς την επιχείρηση. Στο τέλος της χρήσης, οι λογαριασµοί, επιστροφές αγορών, εκπτώσεων αγορών και, εφ' όσον τηρούνται αναλυτικά θα χρεωθούν και θα κλείσουν µε πίστωση των αντιστοίχων λογαριασµών αγορών χρήσης. ΚΟΣΤΟΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ Προκειµένου να υπολογιστεί το Κόστος των Πωληθέντων, είναι απαραίτητος (και υποχρεωτικός από το Ε.Γ.Λ.Σ.) ο υπολογισµός της αξίας του αποθέµατος τέλους χρήσεως των εµπορευµάτων της επιχείρησης. (Αυτά θα είναι τα αρχικά αποθέµατα της αµέσως επόµενης χρήσης). Όλοι οι παραπάνω λογαριασµοί, µε την τήρηση τους, βοηθούν στον προσδιορισµό του κόστους πωληθέντων της επιχείρησης. Προσδιορισµός κόστους πωληθέντων Αρχικό Απόθεµα + Αγορές Χρήσης Επιστροφές αγορών Εκπτώσεις Αγορών = Κόστος εµπορευµάτων διαθέσιµων προς πώληση Τελικό απόθεµα = Κόστος Πωληθέντων (Cost of Goods Sold ) Επίσης παράλληλα µε το λογαριασµό 20 ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΑ, τηρείται ο λογαριασµός 70 ΠΩ- ΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ, ο οποίος είναι λογαριασµός οργανικού εσόδου* και παρακολουθεί την αξία των πωλήσεων των παραπάνω εµπορευµάτων. *[ Τα οργανικά έσοδα προέρχονται από την άσκηση των τακτικών και των παρεπόµενων, εργασιών της επιχείρησης µε οµαλές συνθήκες λειτουργίας και παρακολουθούνται µε τους λογαριασµούς της οµάδας 7. Τα οργανικά έξοδα πραγµατοποιούνται υποχρεωτικά για την οµαλή λειτουργία, ύπαρξη και δράση της επιχείρησης και παρακολουθούνται µε τους λογαριασµούς της οµάδας 6.] (Στο τέλος της χρήσης µεταφέρονται στο λογαριασµό Λογαριασµός Γενικής Εκµετάλλευσης για τον προσδιορισµό των τακτικών και οργανικών αποτελεσµάτων τα οποία πραγµατοποιούνται µέσα στη χρήση που κλείνει ). 2

14 70 ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ, αναπτύσσεται υποχρεωτικά σε Πωλήσεις εσωτερικού και Πωλήσεις εξωτερικού (εάν υπάρχουν), διαφορετικά αναπτύσσεται ανάλογα µε τις ανάγκες της επιχείρησης. Οι λογαριασµοί αυτοί πιστώνονται και παρακολουθούν αναλυτικά την αξία των πωλήσεων κάθε είδους. Η πώληση θεωρείται πραγµατοποιηµένη και το αντίτιµο της πώλησης έσοδο, ανεξάρτητα εάν έγινε µετρητοίς, µε πίστωση ή µε άλλο τρόπο Επιστροφές πωλήσεων, λογαριασµός που χρεώνεται και παρακολουθεί την αξία των επιστροφών των πωλήσεων, από τους πελάτες προς την επιχείρηση Εκπτώσεις πωλήσεων, λογαριασµός που χρεώνεται και παρακολουθεί τις εκπτώσεις που δίνει η επιχείρηση προς τους πελάτες της, για διάφορους λόγους και έχουν ως αποτέλεσµα να µειώνουν τα έσοδα των πωλήσεων. Εφ' όσον η επιχείρηση τηρεί τον και αναλυτικά, θα πρέπει στο τέλος της χρήσης το χρεωστικό υπόλοιπο αυτών των λογαριασµών να µεταφέρεται στους αντίστοιχους λογαριασµούς πωλήσεων, ώστε να προκύψει το καθαρό ποσό των πωλήσεων της επιχείρησης. ΜΙΚΤΟ ΚΕΡ ΟΣ Οι επιχειρήσεις, που αγοράζουν και πωλούν εµπορεύµατα, χρησιµοποιούν σαν ένα αρχικό οδηγό*, για τον υπολογισµό της αποδοτικότητας τους, το µικτό κέρδος (gross ή profit margin ή gross margin). Μικτό κέρδος ορίζεται η διαφορά µεταξύ του εσόδου των πωλήσεων και του κόστους των πωληθέντων αγαθών. Προσδιορισµός Μικτού Κέρδους Πωλήσεις Επιστροφές Πωλήσεων Εκπτώσεις Πωλήσεων = Καθαρές Πωλήσεις Κόστος Πωληθέντων =Μικτό κέρδος (Από τις Πωλήσεις Εµπορευµάτων) Τα έσοδα από τις πωλήσεις, πρέπει να καλύψουν το κόστος των πωληθέντων εµπορευµάτων και να δώσουν ένα µικτό κέρδος, τέτοιο, που να είναι ικανό και επαρκές για να καλύψει όλα τα άλλα έξοδα της επιχείρησης. Όταν τα αποθέµατα πουληθούν, το κόστος τους γίνεται έξοδο για την επιχείρηση και ονοµάζεται κόστος πωληθέντων. Αυτό το έξοδο αφαιρείται από τις καθαρές πωλήσεις για να προσδιοριστεί το Μικτό κέρδος** ( Gross profit )και αφαιρώντας από αυτό τα υπόλοιπα έξοδα, υπολογίζεται το Καθαρό Αποτέλεσµα*** (Net Income) *Ενδεικτικά αναφέρουµε τους παρακάτω αριθµοδείκτες: Περιθώριο µικτού κέρδους ( Gross profit margin ) = Μικτά Κέρδη Καθαρά Κέρδη, Περιθώριο καθαρού κέρδους ( Net profit margin ) =. Καθαρές Πωλήσεις Καθαρές Πωλήσεις ** Όταν στο Μικτό Κέρδος προσθέσουµε τα υπόλοιπα οργανικά έσοδα ( οι υπόλοιποι λογαριασµοί της οµάδας 7 ) και αφαιρέσουµε τα οργανικά έξοδα ( οι λογαριασµοί της οµάδας 6) προκύπτει το ΟΡΓΑΝΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ. *** Στο οργανικό αποτέλεσµα αν προσθέσουµε τα ανόργανα έσοδα (81.01, 81.03, 82.01, 84) που προέρχονται από τυχαία γεγονότα ή εξαιρετικές πράξεις της επιχείρησης, και αφαιρέσουµε τα ανόργανα έξοδα (81.00, 81.02, 82.00, 83, 85) που χαρακτηρίζονται από τα έξοδα και τις ζηµιές που πραγµατοποιούνται από εξαιρετικές και έκτακτες πράξεις της επιχείρησης προκύπτει το Καθαρό Αποτέλεσµα ή Αποτέλεσµα χρήσεως. (Τα ανόργανα έξοδα και ανόργανα έσοδα στο τέλος της χρήσης µεταφέρονται στο λογαριασµό 86 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΕΩΣ). Μικτό κέρδος (Από τις Πωλήσεις Εµπορευµάτων) 3

15 Με το σύστηµα της περιοδικής απογραφής, η αξία των αγοραζόµενων εµπορευµάτων παρακολουθείται µε το αντίστοιχο λογαριασµό Αγορές, χωρίς να τηρούνται υποχρεωτικά αναλυτικοί λογαριασµοί κατά είδος, ποσότητα και αξία. Κατά τη διάρκεια της χρήσης, όταν πωλούνται εµπορεύµατα πιστώνεται ο λογαριασµός Πωλήσεις Εµπορευµάτων, µε το έσοδο από την πώληση. Στο τέλος της χρήσης και µετά τη φυσική απογραφή, προσδιορίζεται η αξία των αποθεµάτων χρήσης, που θα εµφανιστεί στον Ισολογισµό και θα χρησιµοποιηθεί ως στοιχείο για τον προσδιορισµό του κόστους των πωληθέντων. Παράδειγµα (Προσδιορισµού του κόστους των πωληθέντων µε την περιοδική απογραφή): Η επιχείρηση "Α" στην 1/1 είχε εµπορεύµατα αξίας Κατά τη διάρκεια της χρήσης οι αγορές ανήλ Οργανικά έσοδα ( οι υπόλοιποι λογαριασµοί της οµάδας 7 ) Οργανικά έξοδα ( οι λογαριασµοί της οµάδας 6) = ΟΡΓΑΝΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ + Ανόργανα έσοδα (81.01, 81.03, 82.01, 84) Ανόργανα έξοδα (81.00, 81.02, 82.00, 83, 85) = ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΧΡΗΣΕΩΣ Η ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΙΑΡΚΟΥΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟ ΙΚΗΣ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ Για να προσδιοριστεί η αξία των αποθεµάτων στο τέλος της χρήσης (όπως ήδη αναφέρθηκε, αυτά θα είναι τα αρχικά αποθέµατα της αµέσως επόµενης χρήσης), χρησιµοποιείται το σύστηµα: α) της διαρκούς Απογραφής και β) της περιοδικής Απογραφής, η οποία (ισχύει στη χώρα µας σύµφωνα µε το Ε.Γ.Λ.Σ.) α) Σύστηµα διαρκούς Απογραφής Με το σύστηµα αυτό γίνεται καθηµερινή λεπτοµερής καταγραφή των αγορών και πωλήσεων (εισαγωγών εξαγωγών ) των εµπορευµάτων κατά ποσότητα και αξία. Για κάθε είδος εµπορεύµατος, τηρούνται αναλυτικοί λογαριασµοί, στους οποίους παρακολουθούνται οι αγορές και πωλήσεις κατά ποσότητα και αξία. Το έσοδο της πώλησης λοιπόν στο σύστηµα αυτό, αναλύεται στο πραγµατικό έ- σοδο της πώλησης που παρακολουθείται µε ένα λογαριασµό εσόδων και στο κόστος των εµπορευ- µάτων που πουλήθηκαν, που πιστώνεται στον αντίστοιχο αναλυτικό λογαριασµό Εµπορεύµατα. Έ- τσι, στο σύστηµα διαρκούς απογραφής, η πώληση και η µείωση της ποσότητας και αξίας των ε- µπορευµάτων καταχωρείται ταυτόχρονα. ηλαδή χρειάζεται να προσδιορίζεται το κόστος των πωληθέντων κατά τη χρονική στιγµή της πώλησης ( Η πώληση θα έχει την παρακάτω διατύπωση: Πουλήθηκαν π.χ. µε µετρητά, 5 τεµάχια από το εµπόρευµα «Χ» κόστους 100 / τεµάχιο, αντί 120 /τεµάχιο.) Οι επιχειρήσεις που τηρούν σύστηµα διαρκούς Απογραφής, θα πρέπει να διενεργούν φυσική απογραφή, τουλάχιστον µια φορά το έτος, για όλα τα επί µέρους είδη των εµπορευµάτων τους, προκει- µένου να βεβαιώνονται για τη συµφωνία των πραγµατικών στοιχείων και των καταχωρηµένων στα βιβλία. Τα δεδοµένα της φυσικής απογραφής θεωρούνται τα πραγµατικά αξιόπιστα και προς αυτά θα πρέπει να προσαρµόζονται τα δεδοµένα των αναλυτικών λογαριασµών των εµπορευµάτων. Οι διαφορές µεταξύ πραγµατικής και λογιστικής απογραφής, µπορεί να προέρχονται από κλοπές, καταστροφές ή άλλο λόγο. Παλαιότερα, µε το σύστηµα της διαρκούς απογραφής, το οποίο είχε µεγάλο κόστος εφαρµογής, οι µεγάλες επιχειρήσεις επιτύγχαναν πλήρη έλεγχο των επί µέρους ειδών των εµπορευµάτων τους, ήταν γνώστες του αποθέµατος τους σε κάθε στιγµή και µπορούσαν να παίρνουν ορθολογιστικές αποφάσεις και να ετοιµάζουν ενδιάµεσα οικονοµικές καταστάσεις. Το σύστηµα αυτό ενδείκνυται για παρακολούθηση εµπορευµάτων µεγάλης αξίας και µικρού όγκου πωλήσεων π.χ. αυτοκίνητα, µηχανήµατα κ.λ.π. β) Σύστηµα περιοδικής Απογραφής

16 θαν σε Στο τέλος της χρήσης κατά τη φυσική απογραφή βρέθηκαν εµπορεύµατα αξίας Προσδιορισµός κόστους πωληθέντων Αρχικό Απόθεµα Αγορές Χρήσης = Αξία αγαθών διαθέσιµων προς πώληση = Τελικό απόθεµα = Κόστος Πωληθέντων = Το σύστηµα της περιοδικής απογραφής έχει χαµηλό κόστος εφαρµογής, διότι δεν χρειάζεται να προσδιορίζεται το κόστος των πωληθέντων κατά τη χρονική στιγµή της πώλησης, αλλά προσδιορίζεται µόνο στο τέλος της χρήσης. Σήµερα τα µειονεκτήµατα του συστήµατος αυτού, µη παροχής ικανοποιητικών πληροφοριών, για την κίνηση των εµπορευµάτων, ξεπεράστηκαν µε τη χρήση Η/Υ από τα λογιστήρια, ακόµη και των µικρών επιχειρήσεων. Τελειώνοντας την εξέταση των δύο αυτών συστηµάτων, πρέπει να τονιστεί ότι και τα δύο δίνουν το ίδιο αποτέλεσµα σε ποσότητα και αξία, τόσο για το τελικό απόθεµα, όσο και για το κόστος πωληθέντων. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΑΠΟΘΕΜΑΤΩΝ ΤΕΛΟΥΣ ΧΡΗΣΗΣ Αποτίµηση: Είναι ο προσδιορισµός της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων της επιχείρησης µε την ίδια νοµισµατική µονάδα. (Ευρώ) Σύµφωνα µε το Ε.Γ.Λ.Σ., τα αποθέµατα που βρίσκονται στην κυριότητα της επιχείρησης θα πρέπει να απογράφονται τουλάχιστον µια φορά µέσα στη χρήση. Χρονικά, βέβαια, η φυσική απογραφή τους γίνεται στο τέλος της χρήσης. Αφού καταµετρηθούν και καταγραφούν κατά είδος και ποσότητα, πρέπει να καθοριστεί η τιµή που θα προσδιορίσει την αξία τους. Τα αποθέµατα που προέρχονται από αγορές αποτιµούνται στο τέλος κάθε χρήσης στην κατ' είδος χαµηλότερη τιµή µεταξύ τιµής κτήσης και τρέχουσας τιµής αγοράς. Τιµή κτήσης. Είναι η τιµολογιακή αξία αγοράς τους, αυξηµένη µε ειδικά έξοδα αγοράς και µειωµένη µε τις εκπτώσεις που κάθε φορά χορηγούνται από τους προµηθευτές και απαλλαγµένη από τους φόρους και τα τέλη που δεν βαρύνουν, τελικά, την επιχείρηση. (Ειδικά έξοδα αγοράς) Είναι τα άµεσα έξοδα αγοράς που γίνονται µέχρι την παραλαβή και αποθήκευση του αγαθού και ιδιαίτερα τα έξοδα µεταφοράς και παραλαβής, οι δασµοί - τέλη εισαγωγής κ.λ.π. Τρέχουσα τιµή είναι η τιµή του συγκεκριµένου αποθέµατος την ηµέρα της απογραφής (31/12 ή 30/6) κάτω από συνήθεις συνθήκες αγοράς, µε συνήθεις όρους και κάτω από κανονικές συνθήκες, χωρίς να λαµβάνονται υπόψη περιστασιακά και προσωρινά γεγονότα που προκαλούν αδικαιολόγητες προσωρινές διακυµάνσεις τιµών. Αν η τρέχουσα τιµή είναι χαµηλότερη από την τιµή κτήσης, αλλά µεγαλύτερη από την καθαρή ρευστοποιήσιµη αξία, τότε η αποτίµηση γίνεται στην καθαρή ρευστοποιήσιµη αξία. (Καθαρή ρευστοποιήσιµη αξία). Είναι η καθαρή τιµή πώλησης του αποθέµατος, αν πωληθεί κάτω από συνθήκες οµαλής πορείας των εργασιών της επιχείρησης. ΜΕΘΟ ΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΚΤΗΣΕΩΣ ΚΑΤΑ ΤΟ Ε.Γ.Λ.Σ FΙFΟ (Firs In Firs Out): πρώτη εισαγωγή - πρώτη εξαγωγή. Σε συνθήκες πληθωρισµού τα αποθέµατα τέλους εµφανίζονται στην υψηλότερη δυνατή αξία, γεγονός που εµφανίζει αυξηµένη Καθαρή Περιουσία. LIFO (Last Ιn Firs Out): τελευταία εισαγωγή - πρώτη εξαγωγή. Σε συνθήκες πληθωρισµού τα αποθέµατα τέλους εµφανίζονται στη χαµηλότερη δυνατή αξία, γεγονός που εµφανίζει µειωµένη Καθαρή Περιουσία. Μέσο σταθµικό κόστος: Η τιµή ανά µονάδα υπολογίζεται µε τον τύπο: Συνολικό κόστος αποθεµάτων περιόδου 5

17 Συνολική ποσότητα αποθεµάτων περιόδου Πρόκειται για την απλούστερη και συνηθέστερη µέθοδο. Κυκλοφοριακός (ή κινητός) µέσος όρος ή διαδοχικά υπόλοιπα Μέθοδος του βασικού αποθέµατος Μέθοδος του εξατοµικευµένου κόστους Μέθοδος του προτύπου κόστους Σύµφωνα τα ιεθνή Λογιστικά Πρότυπα (.Λ.Π. 2): Βασικές µέθοδοι αποτίµησης θεωρούνται η FΙFΟ και ο ΜΣΟ, η LIFO θεωρείτε ως εναλλακτική µέθοδος. Προσδιορίζει, όµως επιπλέον ως α- ποθέµατα και το κόστος παροχής υπηρεσιών για το οποίο δεν έχει καταχωρηθεί ακόµα το σχετικό έσοδο. Οι βασικές Λογιστικές Αρχές της αποτίµησης 1) Την 1/1 τα περιουσιακά στοιχεία της ατοµικής επιχείρησης εµπορίας τροφίµων (χονδρικώς) είναι τα εξής: Απόθεµα εµπ/των και µετρητά /1 Αγοράστηκαν από τον ήµου. εµπορεύµατα αξίας Φ.Π.Α. 19%. Πληρώθηκαν για µεταφορικά Φ.Π.Α. 19%. Για ασφάλιστρα 50. Η επιχείρηση για την αγορά, τα µεταφορικά, και τα ασφάλιστρα πληρώνει µετρητά, και το υπόλοιπο το οφείλει. Τιµ. Νο 11 16/1 Επιστράφηκαν στον ήµου. εµπορεύµατα αξίας Φ.Π.Α. 19% ως ακατάλληλα Π.Τ. Νο 2 20/1 Πουλήθηκαν στον Φωτίου Φ. εµπορεύµατα αντί Φ.Π.Α. 19% το µισό µε γραµµάτια (χωρίς τόκους, λήξεως εντός της χρήσης) και το υπόλοιπο, µε πίστωση Τιµ. Νο 16 31/1 Ο Φωτίου Φ. επιστρέφει ως ακατάλληλα εµπορεύµατα αξίας Φ.Π.Α. 19% Π.Τ. 1 Αν θεωρήσουµε ότι µέχρι το τέλος της χρήσεως δεν πραγµατοποιήθηκε κανένα άλλο γεγονός και ότι τα εµπορεύµατα που έµειναν στις 31/12 είναι να βρεθεί: α) Εξωλογιστικά το κόστος των πωλη Οι βασικές αρχές που πρέπει να εφαρµόζονται από τον λογιστή κατά την αποτίµηση των αποθεµάτων είναι: 1. Η αρχή της συνέπειας. Η αρχή αυτή ορίζει ότι η εκλογή οποιασδήποτε µεθόδου αποτίµησης πρέπει να εφαρµόζεται πάγια και µε συνέπεια. Η µέθοδος δεν πρέπει ν' αλλάζει ώστε να δύνανται οι διάφοροι ενδιαφερόµενοι για την επιχείρηση να συγκρίνουν τα αποθέµατα και τα οικονοµικά αποτελέσµατα αυτής, µεταξύ των διαφόρων οικονοµικών χρήσεων. 2.Η αρχή του συσχετισµού εσόδων εξόδων. Η αρχή αυτή ορίζει ότι θα πρέπει το κόστος πωληθέντων να συνδέεται µε το έσοδο από τις πωλήσεις για το κάθε υλικό αγαθό. Επιβάλλεται λοιπόν όταν γίνεται η επιλογή, να αποφεύγεται να χρησιµοποιείται µέθοδος που θεωρεί ότι π.χ. φρούτα που αγοράστηκαν πριν από 10 µήνες, εξακολουθούν να υπάρχουν στην αποθήκη, ενώ οι πωλήσεις είναι από πρόσφατες αγορές του τελευταίου µήνα. 3.Η αρχή της συντηρητικότητας. Η αρχή αυτή ορίζει ότι θα πρέπει να επιλέγεται ως µέθοδος αποτί- µησης, αυτή που παρέχει το χαµηλότερο καθαρό κέρδος, τη χαµηλότερη αξία τελικού αποθέµατος και τη χαµηλότερη Καθαρή Περιουσία ή Ίδια Κεφάλαια. Η αρχή αυτή ικανοποιείται µε τη χαµηλότερη τιµή µεταξύ τιµής κτήσης και τρέχουσας τιµής για κάθε είδος αποθέµατος χωριστά. 4.Αρχή της συνέχισης της επιχειρηµατικής δραστηριότητας. Η επιλογή της µεθόδου πρέπει να γίνεται µε βάση την αρχή, ότι η επιχείρηση θα συνεχίσει τη δραστηριότητα της στο µέλλον και κατά συνέπεια δεν επιλέγεται µέθοδος που θα αποδώσει πλασµατική εικόνα για τα αποθέµατα και το οικονο- µικό αποτέλεσµα µιας µόνο συγκεκριµένης χρήσης. 5.Αρχή της αυτοτέλειας των χρήσεων Η κάθε χρήση είναι ανεξάρτητη και αυτοτελής από τις άλλες, γι' αυτό πρέπει, αφ ενός να διαχωρίζονται τα αποθέµατα µιας χρήσης από την επόµενη και αφ' ετέρου τα έσοδα από την πώληση αποθεµάτων µιας χρήσης να µη συγχέονται µε τα έσοδα από την πώληση αποθεµάτων της επόµενης χρήσης, ανεξάρτητα από την ταµειακή είσπραξη ή πληρωµή τους. ΑΣΚΗΣΕΙΣ 6