Gram-αρνητικά αναερόβια Bacteroides Prevotella - Fusobacterium

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Gram-αρνητικά αναερόβια Bacteroides Prevotella - Fusobacterium"

Ξανθίππη Γιαννόπουλος
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Gram-αρνητικά αναερόβια Bacteroides Prevotella - Fusobacterium Ι. Παπαπαρασκευάς, Επ. Καθηγητής ΕΚΠΑ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή ipapapar@med.uoa.gr

2 Gram-αρνητικά αναερόβια παθογόνα Αρνητικά στην χρώση κατά Gram τι σημαίνει? Ανάπτυξη υπό αναερόβιες συνθήκες τι σημαίνει?

3 Ανάγκες σε οξυγόνο Δυνητικά αερόβια έχουν ανάγκη O 2, αναπτύσσονται και απουσία του Υποχρεωτικά αερόβια Απαιτούν O 2, δεν αναπτύσσονται απουσία του Μικροαερόφιλα Απαιτούν ειδική πυκνότητα αερίων (O 2, CO 2) Δυνητικά αναερόβια Αναπτύσσονται παρουσία ή απουσία Ο 2 Υποχρεωτικά αναερόβια Δεν αναπτύσσονται παρουσία Ο 2

4 Αναερόβια βακτήρια Αναερόβια Gram-αρνητικά βακτήρια ακίνητα Bacteroides spp., Prevotella spp., Porphyromonas spp., Fusobacterium spp. Αναερόβια Gram-αρνητικά βακτήρια κινητά Campylobacter rectus, Selemonas Αναερόβιοι Gram-αρνητικοί κόκκοι Veillonella spp. Αναερόβια Gram-θετικά βακτήρια Clostridium spp. Αναερόβιοι Gram-θετικοί κόκκοι Peptococcoi, Peptostreptococci

5 Gram-αρνητικά αναερόβια Μέρος της φυσιολογικής χλωρίδας του ανθρώπινου σώματος Κυρίως στο παχύ έντερο και τη στοματική κοιλότητα

6 Λοιμώξεις Bacteroides (πολυμικροβιακές λοιμώξεις) Ενδοκοιλιακές λοιμώξεις Μικροβιαιμία Σκωληκοειδίτιδα - περιτονίτιδα Πυελική λοίμωξη Επιλόχειος σήψη Σηπτική αποβολή

7 Λοιμώξεις Prevotella (πολυμικροβιακές λοιμώξεις) Λοιμώξεις μαλακών μορίων Διαβητικό πόδι Μικροβιαιμία

8 Λοιμώξεις Fusobacterium Περιαμυγδαλικό και φαρυγγικό απόστημα Ωτίτιδα, μαστοειδίτιδα Μικροβιαιμία Νεκρωτική πνευμονία, απόστημα πνεύμονα Μεταστατική σηπτική θρομβοφλεβίτιδα (Lemier)

9 Πολυμικροβιακή λοίμωξη Staphylococcus παρέχουν βιταμίνη Κ στα στελέχη Prevotella E. coli παρέχει το σύστημα απτοσφαιρίνης αιμοσφαιρίνης ως πηγή σιδήρου στα στελέχη Bacteroides Prevotella spp. Staphylococcus spp.

10 B. fragilis aιματούχο άγαρ B. fragilis Gram χρώση B. fragilis προκαταρτική

vulgatus Ανάπτυξη (+) Άχρωμες αποικίες Υλικό χωρίς αλλαγή

11 Διαφορές στην ανάπτυξη στο ίδιο υλικό Bacteroides fragilis Ανάπτυξη (+) Μαύρες αποικίες Μαύρισμα του υλικού Bacteroides vulgatus Ανάπτυξη (+) Άχρωμες αποικίες Υλικό χωρίς αλλαγή Bilophila wadsworthia Ανάπτυξη (+) αργή Αποικίες με μαύρο κέντρο Μαύρισμα του υλικού

12 B. ureolyticus aιματούχο άγαρ

13 Αιματούχο Prevotella spp. Διαφορά στην παραγωγή χρωστικής ανάλογα το υλικό KVLB Αίμα κονίκλου γρηγορότερη ανάπτυξη χρωστικής Prevotella spp. παραγωγή χρωστικής

14 Prevotella dentalis Παραγωγή χρωστικής (-) Αποικίες βλεννώδεις σαν σταγόνα Prevotella pallens Παραγωγή χρωστικής (±) Prevotella catoniae Παραγωγή χρωστικής (-)

μαργαριταροειδής επίστρωση Αντίδραση λεκιθινάσης Η

15 Αντιδράσεις λιπάσης λεκιθινάσης Αντίδραση λιπάσης Η αντίδραση φαίνεται στην επιφάνεια του άγαρ σαν μαργαριταροειδής επίστρωση Αντίδραση λεκιθινάσης Η αντίδραση φαίνεται στο εσωτερικό του άγαρ σαν θόλωση του υλικού

16 F. nucleatum subsp. nucleatum F. nucleatum subsp. polymorphum F. nucleatum subsp. fusiforme F. nucleatum

17 F. necrophorum F. necrophorum

18 Διαγνωστική διαδικασία Αναερόβια καλλιέργεια

19 Αναερόβια καλλιέργεια Βασικός κανόνας Σωστή λήψη και ταχεία μεταφορά του υλικού για καλλιέργεια Η επαφή με το Ο 2 του αέρα μειώνει τις πιθανότητες απομόνωσης του αναεροβίου παθογόνου Συνθήκες καλλιέργειας Ατμόσφαιρα 10% CO 2, 85% N, 5% H, θερμοκρασία ο C Παρατεταμένη επώαση έως και 15 ημέρες Έλεγχος κάθε 2-3 ημέρες

20 Αναερόβια καλλιέργεια

21 Αναερόβια καλλιέργεια Καλλιεργητικά υλικά Εμπλουτισμένα καλλιεργητικά υλικά με βάση το αιματούχο άγαρ Προσθήκη βιταμίνης Κ, αιμίνης και αντιβιοτικών Ταυτοποίηση Χρήση βιοχημικών αντιδράσεων Δύσκολη η ταυτοποίηση σε επίπεδο είδους

22 Έλεγχος ευαισθησίας Απαιτητικά είδη στην ανάπτυξη Η μέθοδος διάχυσης δισκίων δεν μπορεί να εφαρμοστεί Απαιτείται προσδιορισμός ΕΑΠ Μέθοδος αραιώσεων σε άγαρ Μέθοδος ταινιών διαβαθμισμένης συγκέντρωσης

23 Μέθοδος αραιώσεων σε άγαρ (agar dilution) Μέθοδος αναφοράς Χαμηλό κόστος, μαζικός έλεγχος, αλλά ακατάλληλο για ρουτίνα

24 Μέθοδος ταινιών διαβαθμισμένης συγκέντρωσης (Etest, MICE) Ευελιξία, αξιοπιστία, κατάλληλο για μεμονωμένα στελέχη και ρουτίνα Υψηλό κόστος

25 Μέθοδος διάχυσης δισκίων (disk diffusion) Μη πρωτυποποιημένο, δεν υπάρχουν οδηγίες κατηγοριοποίησης Μόνο για ταχέως αναπτυσσόμενα είδη και ως έλεγχος διαλογής (screening)

26 Μετρονιδαζόλη - Μηχανισμός δράσης Είναι προ-φάρμακο Απαιτείται αναγωγή σε αυστηρά αναερόβιο περιβάλλον. Προκαλεί βλάβη στο DNA και στα άλλα μακρομόρια του μικροβιακού κυττάρου. Wadsworth-KTL Anaerobic Bacteriology Manual 6th Edition

27 Μετρονιδαζόλη Επιδημιολογία αντοχής Σπάνια η εμφάνιση αντοχής Παγκόσμια 0-3% για ΕΑΠ 32 mg/l Υψηλότερα ποσοστά: ARC, HPA, Cardiff, UK 7% J. Brazier et al, JAC, 1999 Ελληνικά δεδομένα 4% (κυρίως Prevotella spp.) J. Papaparaskevas CMI,

28 Μετρονιδαζόλη Μηχανισμοί αντοχής Ομάδα γονιδίων nim (nima, B, C, D, E, F, G) Κωδικοποιούν για νιτροαναγωγάση μετατρέπει την 5- νιτροϊμιδαζόλη στο ανενεργό παράγωγο αμινοϊμιδαζόλη Ανεύρεση και σε ευαίσθητα στελέχη (ΕΑΠ 16 mg/l) απαιτούνται αλληλουχίες εισδοχής για έκφραση της αντοχής Άλλοι μηχανισμοί Ελαττωμένη δράση αναγωγάσης (για μετατροπή προφαρμάκου) Ελαττωμένη πρόσληψη στο βακτηριακό κύτταρο

29 Μετρονιδαζόλη Έλεγχος ευαισθησίας Προσοχή στις σωστές αναερόβιες συνθήκες!!!!! Συχνά τα ψευδώς ανθεκτικά στελέχη (ανεπαρκής τεχνική) Έλεγχος των συνθηκών (κυανό μεθυλενίου, ρεσαζουρίνη) Έλεγχος αποτελεσμάτων (B. fragilis ATCC 25285, B. thetaiotaomicron ATCC 29741) Η μέθοδος ταινιών διαβαθμισμένης συγκέντρωσης δίνει επαρκή αποτελέσματα Επιβεβαίωση στελεχών με αυξημένη ΕΑΠ (>1 mg/l) Έλεγχος διαλογής (screening): δισκίο Mz 5 μg, σύγκριση της διαμέτρου με την αντίστοιχη του προτύπου στελέχους Wadsworth-KTL Anaerobic Bacteriology Manual 6th Edition

30 Έλεγχος μετρονιδαζόλης Ανεξάρτητα της μεθόδου, προσοχή στις αναερόβιες συνθήκες!!

31 Καρβαπενέμες - Μηχανισμός δράσης Ιμιπενέμη, μεροπενέμη, ερταπενέμη β-λακταμικό αντιβιοτικό, σύνδεση με PBPs αναστολή σύνθεσης τοιχώματος Wadsworth-KTL Anaerobic Bacteriology Manual 6th Edition

32 Καρβαπενέμες Επιδημιολογία αντοχής Σε χαμηλά επίπεδα η εμφάνιση αντοχής Παγκόσμια 0-2% για ΕΑΠ 16 mg/l Υψηλότερα ποσοστά: Ιαπωνία 6% Kato et al, AAC, 2003 Ελληνικά δεδομένα Bacteroides, Prevotella spp: Ιμιπενέμη 0,5%, Eρταπενέμη 3% C. difficile: Ιμιπενέμη 7%, Μεροπενέμη 0% Papaparaskevas et al, CMI, 2005, Malamou-Ladas et al, 2008

Καρβαπενέμες Μηχανισμοί αντοχής Καρβαπενεμάση που υδρολύει όλα τα β-λακταμικά Κωδικοποίηση από το cfia γονίδιο Ανεύρεση και σε ευαίσθητα στελέχη (ΕΑΠ 8 mg/l)

33 Καρβαπενέμες Μηχανισμοί αντοχής Καρβαπενεμάση που υδρολύει όλα τα β-λακταμικά Κωδικοποίηση από το cfia γονίδιο Ανεύρεση και σε ευαίσθητα στελέχη (ΕΑΠ 8 mg/l) απαιτούνται αλληλουχίες εισδοχής για έκφραση της αντοχής Άλλοι μηχανισμοί Μεταβολές στις PBP NC M 340 bp Στελέχη Bacteroides spp. ΕΑΠ < 8 mg/l, cfia (+)

34 β-λακταμικά - Μηχανισμός αντοχής Πενικιλλίνη β-λακταμάσες >95% αντοχή στα στελέχη Bacteroides spp. 60% αντοχή στα στελέχη Prevotella spp. 57% αντοχή στα στελέχη C. difficile Κεφοξιτίνη αλλαγές στις PBPs, β-λακταμάσες (cfxa) 30% αντοχή στο σύνολο (κυρίως Bacteroides spp.) 6% στα στελέχη Prevotella spp. β-λακταμικά+αναστολείς αλλαγές στις PBPs 2% αντοχή στην πιπερακιλλίνη+ταζομπακτάμη (κυρίως Bacteroides) Wadsworth-KTL Anaerobic Bacteriology Manual 6th Edition Papaparaskevas et al, CMI, 2005, Malamou-Ladas et al, 2008

35 Κλινδαμυκίνη - Μηχανισμός αντοχής Μεθυλίωση ριβοσώματος (erm γονίδια, MLS B αντοχή) Διεθνώς αντοχή 25-45% (αυξημένη στην Ν. Ευρώπη) Ελλάδα: συνολικά 30% αντοχή στα Gram-αρνητικά (ομοιόμορφη κατανομή στα είδη) και 56% αντοχή στο C. difficile Ικανότητα μεταβίβασης MLS B γονιδίων μεταξύ αερόβιων και αναερόβιων ειδών της φυσιολογικής στοματοφαρυγγικής χλωρίδας Wadsworth-KTL Anaerobic Bacteriology Manual 6th Edition Papaparaskevas et al, CMI, 2005, Malamou-Ladas et al, 2008

Κινολόνες - Μηχανισμός αντοχής Οι παλαιότερες φθοριοκινολόνες δεν είναι δραστικές έναντι αναεροβίων Νεότερες ποικίλη δραστικότητα Μεταλλαγές στα γονίδια gyra, parc Διεθνώς σχετικά

36 Κινολόνες - Μηχανισμός αντοχής Οι παλαιότερες φθοριοκινολόνες δεν είναι δραστικές έναντι αναεροβίων Νεότερες ποικίλη δραστικότητα Μεταλλαγές στα γονίδια gyra, parc Διεθνώς σχετικά καλή η δραστικότητα της μοξιφλοξασίνης Ελληνικά δεδομένα: αντοχή έως 30% στα Bacteroides spp. Wadsworth-KTL Anaerobic Bacteriology Manual 6th Edition Papaparaskevas et al, JAC 2009

37 Νεότερα αντιβιοτικά Τιγκεκυκλίνη (γλυκυλ-κυκλίνη), παράγωγο τετρακυκλινών Καλή in vitro δραστικότητα 10% αντοχή στα Gramαρνητικά (60% αντοχή στην τετρακυκλίνη) A. Katsandri et al, DMID, 2006

38 Ευχαριστώ για την προσοχή σας

Σχετικά έγγραφα

οκιμασία ευαισθησίας Μηχανισμοί αντοχής Ι. Παπαπαρασκευάς, Λέκτορας ΕΚΠΑ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή ipapapar@med.uoa.

οκιμασία ευαισθησίας Μηχανισμοί αντοχής Ι. Παπαπαρασκευάς, Λέκτορας ΕΚΠΑ Εργαστήριο Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή ipapapar@med.uoa.gr Ερωτήματα για τον έλεγχο ευαισθησίας Θα πρέπει να γίνεται έλεγχος ευαισθησίας