Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ ΣΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΝΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ. ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ (Κυρίαρχο Πεδία Ευθύνης)

Transcript

1 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ ΣΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΝΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ (Κυρίαρχο Πεδία Ευθύνης) Έλεγχος Ποιότητας εγκεκριμένων προϊόντων (Quality Control of licensed products) Έρευνα και Ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών προϊόντων (Research an Development)

2 Έλεγχος Ποιότητας εγκεκριμένων προϊόντων Έλεγχος προϊόντων με άδεια κυκλοφορίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι κάθε παρτίδα που διοχετεύεται στην αγορά προς χρήση θα πληροί τις προδιαγραφές που ορίζονται από τη νομοθεσία

3 Έρευνα και Ανάπτυξη νέων φαρμακευτικών προϊόντων. Διασφάλιση και παροχή στοιχείων και μελετών που να αποδεικνύουν ότι πληρούνται οι απαιτήσεις για: ΠΟΙΟΤΗΤΑ-ΑΣΦΑΛΕΙΑ-ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Quality, Safety, Efficacy Τα αναλυτικά δεδομένα που παρέχονται αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της Αίτησης Άδειας Κυκλοφορίας

4 ΑΙΤΗΣΗ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Marketing Authorization Application(MAA) Περιλαμβάνει επιστημονικά δεδομένα σε τρία κύρια μέρη Μέρος ΙΙ: Χημικά και Φαρμακευτικά δεδομένα(ποιότητα) Μέρος ΙΙΙ: Τοξικολογικά και Φαρμακολογικά δεδομένα (Ασφάλεια) Μέρος ΙV:Κλινικά δεδομένα(αποτελεσματικότητα)

5 Ενημερωτικά το Μέρος Ι είναι μία περίληψη από ολόκληρο dossier που περιλαμβάνει πληροφοριακά στοιχεία όπως ονόματα και διευθύνσεις κατασκευαστών, εταιρειών συσκευασίας, εισαγωγέων, διανομέων κλπ

6 Ο Αναλυτής εμπλέκεται επίσης στην ανάλυση ανθρωπίνων βιολογικών δειγμάτων (αίμα, ούρα, ιστοί) στη μελέτη της αποτελεσματικότητας (Μέρος IV κλινικές δοκιμές)όπως επίσης και σε αντίστοιχα δείγματα ζώων στη μελέτη για την ασφάλεια(μέρος ΙΙΙ τοξικ/α φαρμ/κα δεδομένα)προκειμένου να διερευνηθούν τα επίπεδα φαρμάκου και μεταβολιτών του που τυχόν δεν υφίστανται μεταβολές

7 Άλλο πεδίο ειδικότητας αποτελεί και η τοποθέτηση του Αναλυτή ως αξιολογητή των αιτήσεων Αδείας Κυκλοφορίας Νέου Φαρμάκου, από τον αρμόδιο Φορέα στο αντίστοιχο κράτος όπως π.χ. ΕΟΦ,MHRA UK, ΕΜΑ, κλπ Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος υποβολής μιας πλήρους αίτησης αδείας κυκλοφορίας υπολογίζεται σε περίπου Euro

8 Μέρος ΙΙ: Χημική, Φαρμακολογική και Βιολογική Τεκμηρίωση Μέρος ΙΙa Σύνθεση Λεπτομέρειες του προϊόντος Σύνθεση Περιέκτης Μορφή κατά τις κλινικές δοκιμασίες Σύσταση Διεθνή ονομασία μοναδική μη ιδιόκτητη που να αναγνωρίζεται παγκοσμίως

9 Ανάπτυξη και Εφαρμογή Φαρμακευτικών Ιδιοτήτων Επιλογή μορφής δόσης (ανάλογα με το προϊόν) Δύναμη συγκέντρωσης Συστατικά Σκοπός και αιτιολόγηση καθενός από τα συστατικά π.χ. αντιοξειδωτικά, συντηρητικά Συμβατότητα μεταξύ συστατικών που να αποδεικνύεται από σύντομη μελέτη σταθερότητας Περιέκτες

10 Σημαντικές παράμετροι που απαιτούνται στην περίπτωση νέας χημικής ουσίας (New chemical entity) Φυσικοχημικές ιδιότητες της NCE που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την απόδοση του φαρμακευτικού προϊόντος. Μέγεθος σωματιδίων(ιδιαίτερα σημαντικό για κάποιες ουσίες) Πολυμορφισμός Βαθμός ενυδάτωσης ή διαλυτότητας (ψευδοπολυμορφισμός) Πολυμορφισμός, κάτι το οποίο συναντάται ευρέως στις φαρμακευτικές ουσίες, ονομάζεται το φαινόμενο εκείνο κατά το οποίο μία ένωση μπορεί να κρυσταλλώνεται με δύο ή περισσότερους διαφορετικούς τρόπους δίνοντας τα πολύμορφα που διαθέτουν διαφορετικές μηχανικές, φυσικοχημικές και οπτικές ιδιότητες.

11 Μέρος ΙΙa Σύνθεση Πιθανή προσθήκη της NCE σε περίσσεια συγκέντρωσης Χρήζει αιτιολόγηση όπως π.χ. απώλειες λόγω αστάθειας ή απώλειες κατά τη διάρκεια παραγωγής Λεπτομέρειες των προσκευασμάτων (preformulations)προκειμένου να διασφαλιστεί η αρτιότερη μορφή σκευάσματος π.χ. Δοκιμασία διαλυτοποίησης (Dissolution test) προς διασφάλιση του κανονικού ρυθμού απελευθέρωσης (rate of release)του ενεργού συστατικού.

12 Μέρος ΙΙ b Μέθοδος Παραγωγής Παρασκευή μεγέθους παρτίδων και σκευάσματος π.χ. Παρτίδα tabs ή amp Διαδικασία παρασκευής Περιγραφή της γραμμής παραγωγής Διάγραμμα ροής της παραγωγής

13 Manufacturing process in the pharmaceutical industry

14 Pharmaceutical manufacturing of dosage-form products

15 Διάγραμμα ροής στη παραγωγή δισκίων Flow Chart of Tablet Manufacturing

16 Flow chart for Wet Granulation

17 Μέρος ΙΙ b Μέθοδος Παραγωγής Έλεγχοι και δοκιμασίες σε κρίσιμα στάδια της παραγωγής (In-process controls) Αφορούν σε ταυτοποίηση, συγκέντρωση,ποιότητα και καθαρότητα της ουσίας σύμφωνα με τα πρωτόκολλα αποδοχής από τη μονάδα Ελέγχου Ποιότητας(QC). Τα απορριπτέα υλικά αφού αναγνωριστούν μπαίνουν σε καραντίνα που είναι ειδικά σχεδιασμένη προκειμένου να προληφθεί τυχόν χρήση τους στην παρασκευή

18 Μέρος ΙΙ b Μέθοδος Παραγωγής Γραπτές οδηγίες για τους ελέγχους αυτούς πρέπει να καταγραφούν και να ακολουθούνται όπως καθορίζονται με ακρίβεια(sops). Κάποιοι σημαντικοί έλεγχοι είναι: Διακύμανση βάρους δισκίου ή κάψουλας, Χρόνος αποσύνθεσης, Ομογένεια και ομοιομορφία του περιεχομένου, Χρόνος και ρυθμός διαλυτοποίησης, Καθαρότητα, ή ph αν πρόκειται για διαλύματα.

19 Μέρος ΙΙ b Μέθοδος Παραγωγής Επικύρωση της διαδικασίας παραγωγής Validation of manufacturing process Στοιχεία αναλυτικών δεδομένων που να αποδεικνύουν ότι η παραγωγή αποδίδει το προϊόν με σταθερότητα και συνέπεια σε παρτίδες της επιθυμητής ποιότητας(consistency) ενώ παράλληλα καταδεικνύεται και η σημαντική παράμετρος της Ορθής Παρασκευαστικής Πρακτικής (Good Manufacturing Practice) σε συνδυασμό με την Ορθή Εργαστηριακή Πρακτική(Good Laboratory Practice)

20

21 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρωτευόντων Υλικών 1. Δραστική Ουσία α. Προδιαγραφές Δραστικής Ουσίας Προϋποθέτει επαρκή έλεγχο φυσικοχημικών και o βιολογικών ιδιοτήτων της ουσίας Ταυτοποίηση δραστικής (καθώς και του αντιθέτου ιόντος εάν πρόκειται π.χ. για άλας), IR, UV, TLC, LC, χρωματικές αντιδράσεις κλπ o o Εξειδικευμένοι έλεγχοι για προσμίξεις LC, GLC, CE, TLC κλπ Μη-ειδικοί έλεγχοι προσμίξεων Βαρέα μέταλλα, Έλεγχος για ανόργανες προσμίξεις (sulphated ash test)

22 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης oυπολείμματα διαλυτών GLC, Απώλεια μέσω εξάτμισης oμέθοδοι Δοκιμασίας- Ελέγχου Ουσίας LC, GLC, UV, CE, τιτλοδότηση κλπ Μικροβιακός Έλεγχος για ουσίες σε Ενέσιμα προϊόντα Ποσοτικός υπολογισμός μικροοργανισμών(tvc total viable count),έλεγχος πυρετογόνων, Αποστείρωση o Γενικά απαιτούνται πλήρης και λεπτομερείς αναλυτικές μέθοδοι και επιβεβαίωση των δεδομένων (Validation data)

23 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης β. Παραγωγή της Δραστικής Ουσίας Λεπτομέρειες αντιδραστηρίων,διαλυτών, καταλυτών Γραμμή παραγωγής Ιδιαίτερη προσοχή χρήζει το τελικό στάδιο καθαρισμού(π.χ. επανακρυσταλλοποίηση) γ. Ταυτοποίηση της Ουσίας Ονομασία Διεθνής Μη-Κατοχυρομένη Ονομασία(INN) Συστηματική Ονομασία(κατά IUPAC) Περιγραφή Δομικός και μοριακός τύπος Στερεοχημική περιγραφή

24 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης δ. Έλεγχος ποιότητας κατά τη διάρκεια της σύνθεσης Ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν σαν μάρτυρες στην πρώτη ύλη που πιθανόν συμμετέχουν στην τελική δομή του προϊόντος. Ταυτοποίηση Προσμίξεις Προδιαγραφές των διαλυτών που πιθανόν να παραμένουν στο τελικό φάρμακο. Αναλυτικά δεδομένα απομονωμένων ενδιάμεσων προϊόντων(πιθανά προϊόντα πολυμερισμού). Αναλυτική Μέθοδος-Προσμίξεις-Υπολείμματα διαλυτών

25 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης ε. Χημική Ανάπτυξη και Σύνθεση Πληροφορίες για την ανάπτυξη της συνθετικής οδού Στοιχεία της χημικής δομής Στοιχειακή Ανάλυση NMR Φασματογραφία Μάζας IR X-ray Κρυσταλλογραφία UV Στερεοχημεία -Πιθανά Ισομερή Cis /Trans( LC,GLC,UV κλπ) Καθαρότητα Εναντιομερών (χηλική LC,Πολωσιμετρία) Αιτιολόγηση απαιτείται για χρήση ρακεμικών μιγμάτων)

26 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης στ. Φυσικοχημικές Ιδιότητες pka Μέγεθος/σχήμα σωματιδίων σ.ζ,σ.τ. ph, πολυμορφισμός ζ. Προσμίξεις Συνθετικές προσμίξεις πρώτη ύλη και ενδιάμεσα προϊόντα, παράγωγα, προϊόντα αποσύνθεσης Πραγματοποιούνται αναλύσεις σε έντονες συνθήκες(stress studies) όπως υδρόλυση, φωτόλυση, οξείδωση για πιθανά προϊόντα αποσύνθεσης καθώς και real-time μελέτες για τα υπάρχοντα προϊόντα αποσύνθεσης

27 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης Ιδιαίτερη προσοχή προσδίδεται στην επίδειξη επάρκειας των διαδικασιών ελέγχου για προσμίξεις. Αυτό επιτυγχάνεται με την επιβεβαίωση (validation) όλων των αναλυτικών μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν καθώς και στη διευκρίνιση των ορίων ανίχνευσης και ποσοτικού προσδιορισμού (limit of detection, limit of quantification) η. Ανάλυση Παρτίδων Πραγματοποιείται πλήρης αναλυτικός έλεγχος σε πέντε συνεχόμενες παρτίδες του προϊόντος και τα δεδομένα πρέπει να επιδεικνύουν σταθερότητα από παρτίδα σε παρτίδα (consistency)

28 Μέρος ΙΙc Έλεγχος Πρώτης Ύλης θ. Έκδοχα Προδιαγραφές και έλεγχοι ρουτίνας Αναλυτικά δεδομένα για αρκετές παρτίδες ι. Υλικά Συσκευασίας Είδος υλικών, κατασκευή προδιαγραφές ποιότητας και αποτελέσματα από αρκετές παρτίδες Μέρος ΙΙd Δοκιμασίες Ελέγχου στα Ενδιάμεσα Προϊόντα Πραγματοποιούνται έλεγχοι των ενδιαμέσων προϊόντων σε κρίσιμα στάδια της γραμμής παραγωγής π.χ. έλεγχος του πυρήνα των ταμπλετών πριν την επικάλυψη τους

29 Μέρος ΙΙe Δοκιμασίες Ελέγχου στο Τελικό Προϊόν Προδιαγραφές και έλεγχοι ρουτίνας: Ταυτοποίηση, προσμίξεις, αναλυτική μέθοδος Φαρμακευτικά Τεστ Ομοιομορφία βάρους(δισκία και κάψουλες) Ομοιομορφία περιεχομένου(δισκία και κάψουλες) Τεστ διαλυτότητας(δισκία και κάψουλες) Τεστ διάσπασης(δισκία και κάψουλες) Τεστ καταθρυμματισμού (δισκία) Τεστ σύνθλιψης(δισκία) Μέγεθος σωματιδίων αν πρόκειται για εισπνεόμενα

30 Μέρος ΙΙe Δοκιμασίες Ελέγχου στο Τελικό Προϊόν Μικροβιολογικά τεστ για κρέμες και αλοιφές Τεστ ρευστότητας/ιξώδους για κρέμες, γαλακτώματα Τεστ στειρότητας για ενέσιμα και οφθαλμικά Τεστ πυρετογόνων ή βακτηριακών ενδοτοξινών(i.v) Έλεγχος σωματιδίων σε οφθαλμικά και ενέσιμα Πλήρεις και λεπτομερείς αναλυτικές μέθοδοι και παροχή αποτελεσμάτων από τεστ εγκυρότητας(validation tests) που διενεργήθηκαν προκειμένου να επιβεβαιωθεί η εγκυρότητα των αναλυτικών μεθόδων:

31 Μέρος ΙΙe Δοκιμασίες Ελέγχου στο Τελικό Προϊόν Ακρίβεια (Precision and Accuracy) Επαναληψιμότητα (Repeatability) Ενδιάμεση ακρίβεια(mediate precision) Αναπαραγωγή Μεθόδου (Reproducibility) Εύρος (Range) Δυναμική (Robustness) Όρια ανίχνευσης και ποσοτικής ανάλυσης(για προσμίξεις) (Limit of detection and quantification) Αποτελέσματα ανάλυσης παρτίδων για απόδειξη σταθερότητας της γραμμής παραγωγής ( 5 παρτίδες) Αιτιολόγηση των ορίων βάσει προδιαγραφών Τελικού Προϊόντος(Final Product)

32 Μέρος ΙΙ F Σταθερότητα 1) Ενεργό συστατικό Εναποθήκευση σε διαφορετικές περιβαλλοντικές συνθήκες Ειδικές δοκιμασίες αντοχής για επιβεβαίωση θερμικής σταθερότητας και φωτοσταθερότητας (προϊόντα αποσύνθεσης, μηχανισμοί αποσύνθεσης χρόνος ημίσειας ζωής κλπ) ICH συνθήκες(international Conference of Harmonisation) 40 C/75% Σχετική Υγρασία(Επιταχυνόμενες συνθ.) 30 C/60% Σχετική Υγρασία(Ενδιάμεσες συνθήκες) 25 C/60% Σχετική Υγρασία(μακράς διάρκειας συνθ.)

33 Μέρος ΙΙ F Σταθερότητα Δοκιμασίες προς καταγραφή ιδιοτήτων της ουσίας που πιθανόν να διαφοροποιούνται κατά την εναποθήκευση Εμφάνιση(χρώμα κλπ) Διαύγεια/Μέγεθος σωματιδίων/σχήμα Προϊόντα αποσύνθεσης Πολυμορφισμός ph διαλύματος(γενικές μέθοδοι για όξινα ή βασικά προϊόντα αποσύνθεσης ) Αποτελέσματα Ελέγχου Σταθερότητας Συζήτηση σημαντικότητας των αποτελεσμάτων αναφορικά με την ποιότητα, ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.

34 Μέρος ΙΙ F Σταθερότητα 2. Έλεγχος σταθερότητας στο Τελικό Προϊόν Δοκιμασίες προς καταγραφή ιδιοτήτων της ουσίας που πιθανόν να διαφοροποιούνται κατά την εναποθήκευση Εμφάνιση(χρώμα κλπ) Διαύγεια/Μέγεθος σωματιδίων/σχήμα Προϊόντα αποσύνθεσης Πολυμορφισμός ph διαλύματος(γενικές μέθοδοι για όξινα ή βασικά προϊόντα αποσύνθεσης ) Τεστ Διαλυτοποίησης Αντιμικροβιακή αποτελεσματικότητα των συντηρητικών Ιξώδες για κρέμες και αλοιφές κλπ

35 Μέρος ΙΙ F Σταθερότητα Πρόταση και αιτιολόγηση για κατάλληλη χρήση περιεκτών καθώς και συνθήκες εναποθήκευσης(π.χ. χρήση αεροστεγούς περιέκτη με φωτοπροστασία) Η δραστική ουσία θα πρέπει να πληροί τις αντίστοιχες προδιαγραφές ως Φαρμακευτική ουσία Το τελικό προϊόν θα πρέπει να παραμένει μέσα στα όρια του χρόνου ζωής (σταθερότητα μέχρι ημερομηνία λήξεως)

36 Μέρος ΙΙQ Άλλες Πληροφορίες Πρόκειται για πληροφορίες που δεν παρέχονται σε κάποιο άλλο τμήμα του dossier Ανάπτυξη προηγουμένων αναλυτικών μεθόδων που δεν χρησιμοποιήθηκαν τελικά είτε ως ακατάλληλες είτε ως ξεπερασμένες κλπ Διασταυρούμενες επικυρώσεις των παραπάνω μεθόδων μαζί με τις τελικές μεθόδους ανάλυσης που χρησιμοποιήθηκαν(cross-validation) Αναλυτικές μέθοδοι για δοκιμασίες σε επίπεδα φαρμάκου και μεταβολιτών στο αίμα

37 EXPERT REPORTS Κάθε Μέρος από τα προαναφερθέντα της Αίτησης Αδείας Κυκλοφορίας θα πρέπει να περιέχει,εκτός από τις πληροφορίες και τα δεδομένα,μια Αναφορά Ειδικού Αυτή η αναφορά θα πρέπει να είναι γραμμένη από εξειδικευμένο πρόσωπο κατάλληλα καταρτισμένο ο οποίος είναι συνήθως φαρμακοποιός και σχετικός με την ανάπτυξη του προϊόντος. Συγκεκριμένα περιλαμβάνει: Ουσιαστικές πληροφορίες του προϊόντος Χημικές και φαρμακολογικές ιδιότητες της δραστικής ουσίας Σχετικά χαρακτηριστικά της μορφής δόσης( δοκιμασίες in-vitro και in-vivo και μελέτες βιοαπορρόφησης π.χ παρουσία ή όχι τροφής) Τρόπος δράσης της δραστικής ουσίας

38 Expert Report Κρίσιμη αξιολόγηση των δεδομένων του dossier o Καταλληλότητα των μεθόδων που παρέχονται από τις μελέτες oεγκυρότητα/αξιοπιστία των αποτελεσμάτων oεγκυρότητα/αξιοπιστία των συμπερασμάτων Περίληψη των πληροφοριών που υποστηρίζουν τις παρεχόμενες πληροφορίες Ο Ειδικός (Expert) οφείλει να υπογραμμίσει τα σημαντικά θέματα που θα ληφθούν υπόψιν κατά την αξιολόγηση και εκτίμηση του προϊόντος. Η παραπάνω αναφορά δύναται να ελεγχθεί/κριθεί για την αξιοπιστία της αν δεν τεκμηριώνει επαρκώς την αξιολόγησή της.

39 Συντομευμένη Αίτηση για Γενόσημα (Generic) Προϊόντα Μετά τη λήξη της πατέντας μιας νέας δραστικής ουσίας (10-20 χρόνια) άλλες εταιρίες μπορούν να κυκλοφορήσουν γενόσημα προϊόντα. Θα ήταν αντιδεοντολογικό και αντιεπιστημονικό το να ζητείται από την εταιρεία να επαναλάβει τις μελέτες ασφάλειας(μέρος ΙΙ) και αποτελεσματικότητας(μέρος ΙΙΙ) οι οποίες έχουν ήδη διεκπεραιωθεί από τον αρχικό κατασκευαστή.

40 Η Αίτηση Άδειας Κυκλοφορίας για γενόσημα για μια συνηθισμένη μορφή δόσης (π.χ. δισκία)δύναται να είναι μια «συντομευμένη αίτηση» περιλαμβάνοντας μόνο το Μέρος ΙΙ για δεδομένα ποιότητας με παραπομπές σε βιβλιογραφικά δεδομένα για ασφάλεια και αποτελεσματικότητα ή στα προϊόντα που ήδη κυκλοφορούν και περιέχουν το ίδιο φάρμακο.

41 Πρωταρχικοί Φάκελοι του Φαρμάκου(Drug Master Files) Οι κατασκευαστές γενοσήμων συνήθως δεν παράγουν την φαρμακευτική ουσία του προιόντος αλλά την προμηθεύονται από Παρασκευαστές Δραστικών Ουσιών οι οποίοι για λόγους εχεμύθειας δεν επιθυμούν να παρέχουν πλήρη πρόσβαση των συνθετικών οδών της ουσίας στους κατασκευαστές. Αυτό προϋποθέτει ότι μπορούν να αιτηθούν ξεχωριστή ανεξάρτητη εκτίμηση/αξιολόγηση για την παρασκευή του φαρμάκου στην ΑΑΚ

42 Το γενόσημο προϊόν οφείλει να αποδεικνύει ότι είναι ουσιαστικά όμοιο (όχι απαραίτητα ταυτόσημο) με το πρωτότυπο και ότι δύναται με ασφάλεια να εναλλαχθεί με αυτό πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να είναι βιοϊσοδύναμο ( ίδια βιοδιαθεσιμότητα).

43

44

45

46 Η διαδικασία άδειας κυκλοφορίας στην Ελλάδα για τα γενόσημα φάρμακα Όλα τα φάρμακα, τόσο τα πρωτότυπα όσο και τα γενόσημα, ανεξάρτητα από τη χώρα παραγωγής τους (Η.Π.Α., Ινδία, κ.ά.), για να εισαχθούν και να κυκλοφορήσουν στην Ελλάδα, ελέγχονται και εγκρίνονται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (Ε.Μ.Α.) και τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.). Ο ΕΟΦ διενεργεί συστηματικά εργαστηριακούς ελέγχους και επιθεωρήσεις. Επιπλέον, μετά την αδειοδότηση και κυκλοφορία των φαρμάκων, ο Ε.Ο.Φ. κάνει εργαστηριακούς δειγματοληπτικούς ελέγχους και τακτικές και έκτακτες επιθεωρήσεις.

47 Μια άλλη κατηγορία εξελιγμένων φαρμάκων : Βιολογικά φάρμακα Τα βιολογικά φάρμακα είναι φάρμακα που περιέχουν μία ή περισσότερες δραστικές ουσίες οι οποίες παράγονται ή προέρχονται από βιολογικό υλικό. Μερικές από αυτές τις ουσίες ενδέχεται να υπάρχουν ήδη στον ανθρώπινο οργανισμό, π.χ. πρωτεΐνες όπως η ινσουλίνη, η αυξητική ορμόνη και οι ερυθροποιητίνες. Οι δραστικές ουσίες των βιολογικών φαρμάκων είναι μεγαλύτερες σε μήκος και πιο σύνθετες από τις δραστικές ουσίες των μη βιολογικών φαρμάκων. Μόνο ζωντανοί οργανισμοί διαθέτουν την ικανότητα αναπαραγωγής τέτοιου επιπέδου πολυπλοκότητας.

48 BIOSIMILARS - ΒΙΟ-ΟΜΟΕΙΔΗ Ένα φαρμακευτικό βιο-ομοειδες προϊόν είναι «παρόμοιο» με ένα βιολογικό φάρμακο που έχει άδεια κυκλοφορίας. Η δραστική ουσία του βιο-ομοειδούς προϊόντος είναι «παρόμοια» με εκείνη του βιολογικού προϊόντος αναφοράς. Το βιο-ομοειδές και το βιολογικό προϊόν αναφοράς χρησιμοποιούνται κατά κανόνα στην ίδια δόση και για την αντιμετώπιση της ίδιας νόσου.

49 Τα βιο-ομοειδή προϊόντα δεν είναι γενόσημα. Το κλασικό παράδειγμα της βιοϊσοδυναμίας δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε προϊόντα βιολογικής προέλευσης.

50 Τα βιο-ομοειδή φάρμακα είναι βιολογικά φάρμακα που σχεδιάζονται έτσι ώστε να είναι παρεμφερή με τα ήδη υπάρχοντα βιολογικά φάρμακα (τα «φάρμακα αναφοράς»). Τα βιο-ομοειδή φάρμακα δεν είναι ίδια με τα γενόσημα φάρμακα, τα οποία έχουν απλούστερη χημική δομή και θεωρούνται πανομοιότυπα με τα φάρμακα αναφοράς τους.

51 Η δραστική ουσία του βιο-ομοειδούς φαρμάκου και του φαρμάκου αναφοράς είναι ουσιαστικά η ίδια βιολογική ουσία, μολονότι ενδέχεται να υπάρχουν ελάσσονες διαφορές λόγω της πολύπλοκης δομής και των μεθόδων παραγωγής της. Το βιο-ομοειδές φάρμακο, όπως και το φάρμακο αναφοράς, χαρακτηρίζεται από κάποιον βαθμό εκ φύσεως μεταβλητότητας.

52 Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι απόψεις του ΕΜΑ και FDA συγκλίνουν με το γεγονός ότι δεν υπάρχουν προτάσεις που να συνιστούν αυτόματες αντικαταστάσεις (interchangeability) πρωτοτύπων από βιο-ομοειδή, είτε βιοομοειδών από άλλα βιο-ομοειδή. Κάτι τέτοιο θα απαιτούσε τον συνδυασμό κλινικής εμπειρίας και επαρκών κλινικών δεδομένων.

53 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΑΛΥΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΥ ΣΤΗΝ ΑΔΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΝΕΩΝ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ