ΤΟΚΑΤΑΛΟΥΚΑΝΑΓΙΟΝΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ

Transcript

1 ΤΟΚΑΤΑΛΟΥΚΑΝΑΓΙΟΝΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ CHAPTER Επειδηπερ πολλοι επεχειρησαν αναταξασθαι διηγησιν περι FORASMUCH AS many took in hand to draw up a narration concerning ἐπειδήπερ πολύς ἐπιχειρέω ἀνατάσσομαι διήγησις περί C ANPM VA-AI3P VA-DN NASF P των πεπληροφορημενων εν ημιν πραγματων the which have 3 been 4 fully 5 believed 6 among 7 us 8 matters, ὁ πληροφορέω ἐν ἐγώ πρᾶγμα TGPN VR-PP-PGN P RPDP NGPN καθως παρεδοσαν ημιν οι απ αρχης αυτοπται και as they delivered [them] to us, they from 3 [the] 4 beginning 5 eye-witnesses 6 and 7 καθώς παραδίδωμι ἐγώ ὁ ἀπό ἀρχή αὐτόπτης καί B VAAI3P RPDP TNPM P NGSF ANPM C υπηρεται γενομενοι του λογου attendants 8 having been of the Word, ὑπηρέτης γίνομαι ὁ λόγος NNPM VADP-PNM TGSM NGSM 3 εδοξεν καμοι παρηκολουθηκοτι ανωθεν πασιν ακριβως it seemed good also to me, having been acquainted from the first will all things accurately, δοκέω κἀγώ παρακολουθέω ἄνωθεν πᾶς ἀκριβῶς VA-AI3S RPDS VR-AP-SDM B ADPN B καθεξης σοι γραψαι κρατιστε Θεοφιλε with method to thee to write, most excellent Theophilus, καθεξῆς σύ γράφω καταγράφω κράτιστος Θεόφιλος B RPDS VA-AN AVSM NVSM 4 ινα επιγνως περι ων κατηχηθης λογων that thou mightest know concerning 6 which 7 thou 8 wast 9 instructed 0 of 3 [the] 4 things 5 ἵνα ἐπιγινώσκω περί ὅς κατηχέω λόγος C VAASS P RR-GPM VA-PIS NGPM την ασφαλειαν

2 the certainty. ὁ ἀσφάλεια TASF NASF 5 Εγενετο εν ταις ημεραις Ηρωδου του βασιλεως της Ιουδαιας ιερευς There was in the days of Herod the king of Judaea a priest γίνομαι ἐν ὁ ἡμέρα Ἡρῴδης ὁ βασιλεύς ὁ Ἰουδαία ἱερεύς VADI3S P TDPF NDPF NGSM TGSM NGSM TGSF NGSF NNSM τις ονοματι Ζαχαριας εξ εφημεριας Αβια και η γυνη αυτου certain by name Zacharias, of [the] course of Abia, and his wife τὶς ὄνομα Ζαχαρίας ἐκ ἐφημερία Ἀβιά καί ὁ γυνή αὐτός RX-NSM NDSN NNSM P NGSF ZP C TNSF NNSF RP-GSM εκ των θυγατερων Ααρων και το ονομα αυτης Ελισαβετ of the daughters of Aaron, and her name Elizabeth. ἐκ ὁ θυγάτηρ Ἀαρών καί ὁ ὄνομα αὐτός Ἐλισάβετ P TGPF NGPF ZP C TNSN NNSN RP-GSF ZP 6 ησαν δε δικαιοι αμφοτεροι ενωπιον του Θεου πορευομενοι And they were just both before God, walking εἰμί δέ δίκαιος ἀμφότεροι ἐνώπιον ὁ θεός πορεύομαι VI-XI3P C ANPM ANPM B TGSM NGSM VP-NP-PNM εν πασαις ταις εντολαις και δικαιωμασιν του Κυριου αμεμπτοι in all the commandments and ordinances of the Lord blameless. ἐν πᾶς ὁ ἐντολή καί δικαίωμα ὁ κύριος ἄμεμπτος P ADPF TDPF NDPF C NDPN TGSM NGSM ANPM 7 και ουκ ην αυτοις τεκνον καθοτι η Ελισαβετ ην στειρα Amd there was not to them a child, inasmuch as Elizabeth was barren, καί οὐ εἰμί αὐτός τέκνον καθότι ὁ Ἐλισάβετ εἰμί στεῖρα C LN VI-XI3S RP-DPM NNSN B TNSF ZP VI-XI3S NNSF και αμφοτεροι προβεβηκοτες εν ταις ημεραις αυτων ησαν and both advanced in their days were. καί ἀμφότεροι προβαίνω ἐν ὁ ἡμέρα αὐτός εἰμί C ANPM VR-AP-PNM P TDPF NDPF RP-GPM VI-XI3P 8 Εγενετο δε εν τω ιερατευειν αυτον εν τη ταξει And it came to pass in fulfilling his priestly service in the order γίνομαι δέ ἐν ὁ ἱερατεύω αὐτός ἐν ὁ τάξις

3 VADI3S C P TDSM VP-AN RP-ASM P TDSF NDSF της εφημεριας αυτου εναντι του Θεου of his course before God, ὁ ἐφημερία αὐτός ἔναντι ὁ θεός TGSF NGSF RP-GSM B TGSM NGSM 9 κατα το εθος της ιερατειας ελαχεν του θυμιασαι according to the custom of the priestly service, it fell to him by lot to burn incense, κατά ὁ ἔθος ὁ ἱερατεία λαγχάνω ὁ θυμιάω P TASN NASN TGSF NGSF VAAI3S TGSM VA-AN εισελθων εις τον ναον του Κυριου having entered into the temple of the Lord. εἰσέρχομαι εἰς ὁ ναός ὁ κύριος VAAP-SNM P TASM NASM TGSM NGSM 0 και παν το πληθος του λαου ην προσευχομενον εξω τη And all the multitude of the people were praying without at the καί πᾶς ὁ πλῆθος ὁ λαός εἰμί προσεύχομαι ἔξω ὁ C ANSN TNSN NNSN TGSM NGSM VI-XI3S VP-NP-SNN B TDSF ωρα του θυμιαματος hour of incense. ὥρα ὁ θυμίαμα NDSF TGSN NGSN ωφθη δε αυτω αγγελος Κυριου εστως εκ δεξιων And appeared 6 to 7 him 8 an angel of 3 [the] 4 Lord, 5 standing at [the] right ὀπτάνομαι δέ αὐτός ἄγγελος κύριος ἵστημι ἐκ δεξιός VA-PI3S C RP-DSM NNSM NGSM VR-AP-SNM P AGPM του θυσιαστηριου του θυμιαματος of the altar of incense. ὁ θυσιαστήριον ὁ θυμίαμα TGSN NGSN TGSN NGSN και εταραχθη Ζαχαριας ιδων και φοβος επεπεσεν επ αυτον and was 4 troubled 5 Zacharias seeing [him], 3 and fear fell upon him. καί ταράσσω Ζαχαρίας οἶδα καί φόβος ἐπιπίπτω ἐπί αὐτός C VA-PI3S NNSM VAAP-SNM C NNSM VAAI3S P RP-ASM 3 Ειπεν δε προς αυτον ο αγγελος Μη φοβου Ζαχαρια διοτι

4 But said 3 to 4 him 5 the angel, Fear not, Zacharias, because λέγω δέ πρός αὐτός ὁ ἄγγελος μή φοβέομαι φοβέω Ζαχαρίας διότι VAAI3S C P RP-ASM TNSM NNSM LN VP-NMS NVSM C εισηκουσθη η δεησις σου και η γυνη σου Ελισαβετ has been heard thy supplication, and thy wife Elizabeth εἰσακούω ὁ δέησις σύ καί ὁ γυνή σύ Ἐλισάβετ VA-PI3S TNSF NNSF RPGS C TNSF NNSF RPGS ZP γεννησει υιον σοι και καλεσεις το ονομα αυτου Ιωαννην shall bear a son to thee, and thou shalt call his name John. γεννάω υἱός σύ καί καλέω ὁ ὄνομα αὐτός Ἰωάννης Ἰωνάθας VF-AI3S NASM RPDS C VF-AIS TASN NASN RP-GSM NASM 4 και εσται χαρα σοι και αγαλλιασις και πολλοι επι τη γεννησει And he shall be joy to thee and exultation, and many at his birth καί εἰμί χαρά σύ καί ἀγαλλίασις καί πολύς ἐπί ὁ γέννησις C VF-XI3S NNSF RPDS C NNSF C ANPM P TDSF NDSF αυτου χαρησονται shall rejoice. αὐτός χαίρω RP-GSM VFOI3P 5 εσται γαρ μεγας ενωπιον του Κυριου και οινον και σικερα For he shall be great before the Lord; and wine and strong drink εἰμί γάρ μέγας ἐνώπιον ὁ κύριος καί οἶνος καί σίκερα VF-XI3S C ANSM B TGSM NGSM C NASM C ZO ου μη πιη και Πνευματος Αγιου πλησθησεται ετι εκ in no wise shall he drink, and with [the] Spirit Holy he shall be filled even from οὐ μή πίνω καί πνεῦμα ἅγιος πίμπλημι ἔτι ἐκ LN LN VAAS3S C NGSN AGSN VF-PI3S B P κοιλιας μητρος αυτου [the] womb mother 3 of his. κοιλία μήτηρ αὐτός NGSF NGSF RP-GSM 6 και πολλους των υιων Ισραηλ επιστρεψει επι Κυριον τον Θεον And many of the sons of Israel shall he turn to [the] Lord their God. καί πολύς ὁ υἱός Ἰσραήλ ἐπιστρέφω ἐπί κύριος ὁ θεός

5 αυτων αὐτός 846 RP-GPM C AAPM TGPM NGPM ZP VF-AI3S P NASM TASM NASM 7 και αυτος προελευσεται ενωπιον αυτου εν πνευματι και δυναμει And he shall go forth before him in [the] spirit and power καί αὐτός προέρχομαι ἐνώπιον αὐτός ἐν πνεῦμα καί δύναμις C RP-NSM VF-DI3S B RP-GSM P NDSN C NDSF Ηλιου επιστρεψαι καρδιας πατερων επι τεκνα και απειθεις εν of Elias, to turn hearts of fathers to children, and [the] disobedient to Ἠλίας ἐπιστρέφω καρδία πατήρ ἐπί τέκνον καί ἀπειθής ἐν NGSM VA-AN NAPF NGPM P NAPN C AAPM P φρονησει δικαιων ετοιμασαι Κυριω λαον κατεσκευασμενον [the] wisdom of [the] righteous, to make ready for [the] Lord a people prepared. φρόνησις δίκαιος ἑτοιμάζω κύριος λαός κατασκευάζω NDSF AGPM VA-AN NDSM NASM VR-PP-SAM 8 Και ειπεν Ζαχαριας προς τον αγγελον Κατα τι γνωσομαι τουτο And said Zacharias to the angel, By what shall I know this? καί λέγω Ζαχαρίας πρός ὁ ἄγγελος κατά τίς γινώσκω οὗτος C VAAI3S NNSM P TASM NASM P RI-ASN VF-DIS RD-ASN εγω γαρ ειμι πρεσβυτης και η γυνη μου προβεβηκυια εν for I am an old man, and my wife advanced in ἐγώ γάρ εἰμί πρεσβευτής πρεσβύτης καί ὁ γυνή ἐγώ προβαίνω ἐν RPNS C VP-XIS NNSM C TNSF NNSF RPGS VR-AP-SNF P ταις ημεραις αυτης her days. ὁ ἡμέρα αὐτός TDPF NDPF RP-GSF 9 Και αποκριθεις ο αγγελος ειπεν αυτω Εγω ειμι Γαβριηλ ο And answering 3 the angel said to him, I am Gabriel, who καί ἀποκρίνομαι ὁ ἄγγελος λέγω αὐτός ἐγώ εἰμί Γαβριήλ ὁ C VA-OP-SNM TNSM NNSM VAAI3S RP-DSM RPNS VP-XIS ZP TNSM παρεστηκως ενωπιον του Θεου και απεσταλην λαλησαι προς σε stand before God, and I was sent to speak to thee,

6 παρίστημι ἐνώπιον ὁ θεός καί ἀποστέλλω ἐμπέμπω λαλέω πρός σύ VR-AP-SNM B TGSM NGSM C VAPIS VA-AN P RPAS και ευαγγελισασθαι σοι ταυτα and to announce glad tidings 3 to 4 thee 5 these; καί εὐαγγελίζω σύ οὗτος C VA-MN RPDS RD-APN 0 και ιδου εση σιωπων και μη δυναμενος λαλησαι αχρι and lo, thou shalt be silent and not able to speak till καί ἰδού εἰμί σιωπάω καί μή δύναμαι λαλέω ἄχρι C VAAMS VF-XIS VP-AP-SNM C LN VP-NP-SNM VA-AN P ης ημερας γενηται ταυτα ανθ ων ουκ the day in which shall take place these things, because thou didst not ὅς ἡμέρα γίνομαι οὗτος ἀντί ὅς οὐ RR-GSF NGSF VADS3S RD-NPN P RR-GPM LN επιστευσας τοις λογοις μου οιτινες πληρωθησονται εις τον believe my words, which shall be fulfilled in πιστεύω ὁ λόγος ἐγώ ὅστις πληρόω εἰς ὁ VA-AIS TDPM NDPM RPGS RR-NPM VF-PI3P P TASM καιρον αυτων their season. καιρός αὐτός NASM RP-GPM Και ην ο λαος προσδοκων τον Ζαχαριαν και εθαυμαζον εν And were 3 the people expecting Zacharias, and they wondered at καί εἰμί ὁ λαός προσδοκάω ὁ Ζαχαρίας καί θαυμάζω ἐν C VI-XI3S TNSM NNSM VP-AP-SNM TASM NASM C VI-AI3P P τω χρονιζειν αυτον εν τω ναω his delaying in the temple. ὁ χρονίζω αὐτός ἐν ὁ ναός TDSM VP-AN RP-ASM P TDSM NDSM εξελθων δε ουκ ηδυνατο λαλησαι αυτοις και επεγνωσαν But having come out he was not able to speak to them, and they recognized ἐξέρχομαι δέ οὐ δύναμαι λαλέω αὐτός καί ἐπιγινώσκω VAAP-SNM C LN VI-NI3S VA-AN RP-DPM C VAAI3P

7 οτι οπτασιαν εωρακεν εν τω ναω και αυτος ην διανευων αυτοις that a vision he has seen in the temple. And he was making signs to them, ὅτι ὀπτασία ὁράω ἐν ὁ ναός καί αὐτός εἰμί διανεύω αὐτός C NASF VR-AI3S P TDSM NDSM C RP-NSM VI-XI3S VP-AP-SNM RP-DPM και διεμενεν κωφος and continued dumb. καί διαμένω κωφός C VI-AI3S ANSM 3 και εγενετο ως επλησθησαν αι ημεραι της λειτουργιας αυτου And it came to pass, when were fulfilled the days service 3 of his καί γίνομαι ὡς πίμπλημι ὁ ἡμέρα ὁ λειτουργία αὐτός C VADI3S B VA-PI3P TNPF NNPF TGSF NGSF RP-GSM απηλθεν εις τον οικον αυτου he departed to his house. ἀπέρχομαι εἰς ὁ οἶκος αὐτός VAAI3S P TASM NASM RP-GSM 4 Μετα δε ταυτας τας ημερας συνελαβεν Ελισαβετ η γυνη Now after these days conceived 4 Elizabeth his wife, 3 μετά δέ οὗτος ὁ ἡμέρα συλλαμβάνω Ἐλισάβετ ὁ γυνή P C RD-APF TAPF NAPF VAAI3S ZP TNSF NNSF αυτου και περιεκρυβεν εαυτην μηνας πεντε λεγουσα and hid herself months five, saying, αὐτός καί περικρύβω ἑαυτοῦ μήν πέντε λέγω RP-GSM C VI-AI3S RF3ASF NAPM ZN VP-AP-SNF 5 Οτι ουτως μοι πεποιηκεν ο Κυριος εν ημεραις αις Thus to me has done the Lord in [the] days in which ὅτι οὕτως ἐγώ ποιέω ὁ κύριος ἐν ἡμέρα ὅς C B RPDS VR-AI3S TNSM NNSM P NDPF RR-DPF επειδεν αφελειν το ονειδος μου εν ανθρωποις he looked upon [me] to take away my reproach among men. ἐπεῖδον ἐφοράω ἀφαιρέω ὁ ὄνειδος ἐγώ ἐν ἄνθρωπος VAAI3S VAAN TASN NASN RPGS P NDPM 6 Εν δε τω μηνι τω εκτω απεσταλη ο αγγελος Γαβριηλ And in the month the sixth was sent the angel Gabriel

8 ἐν δέ ὁ μήν ὁ ἕκτος ἀποστέλλω ἐμπέμπω ὁ ἄγγελος Γαβριήλ P C TDSM NDSM TDSM ADSM VAPI3S TNSM NNSM ZP υπο του Θεου εις πολιν της Γαλιλαιας η ονομα Ναζαρετ by God to a city of Galilee, whose name [was] Nazareth, ὑπό ὁ θεός εἰς πόλις ὁ Γαλιλαία ὅς ὄνομα Ναζαρέθ P TGSM NGSM P NASF TGSF NGSF RR-DSF NNSN ZP 7 προς παρθενον μεμνηστευμενην ανδρι ω ονομα Ιωσηφ εξ to a virgin betrothed to a man whose name [was] Joseph, of πρός παρθένος μνηστεύω ἀνήρ ὅς ὄνομα Ἰωσήφ Ἰωσήχ ἐκ P NASF VR-PP-SAF NDSM RR-DSM NNSN ZP P οικου αβιδ και το ονομα της παρθενου Μαριαμ [the] house of David, and the name of the virgin [was] Mary. οἶκος αβίδ αυίδ καί ὁ ὄνομα ὁ παρθένος Μαρία Μαριάμ NGSM ZP C TNSN NNSN TGSF NGSF ZP 8 και εισελθων ο αγγελος προς αυτην ειπεν Χαιρε And coming 3 the angel to her said, Hail, καί εἰσέρχομαι ὁ ἄγγελος πρός αὐτός λέγω χαίρω C VAAP-SNM TNSM NNSM P RP-ASF VAAI3S VP-AMS κεχαριτωμενη ο Κυριος μετα σου ευλογημενη συ εν [thou] favoured one! the Lord [is] with thee, blessed [art] thou amongst χαριτόω ὁ κύριος μετά σύ εὐλογέω κατευλογέω σύ ἐν VR-PP-SNF TNSM NNSM P RPGS VR-PP-SNF RPNS P γυναιξιν women. γυνή 35 NDPF 9 Η δε ιδουσα διεταραχθη επι τω λογω αυτου και But she seeing [him] was troubled at his word, and ὁ δέ οἶδα διαταράσσω ἐπί ὁ λόγος αὐτός καί TNSF C VAAP-SNF VA-PI3S P TDSM NDSM RP-GSM C διελογιζετο ποταπος ειη ο ασπασμος ουτος was reasoning of what kind might be salutation this. διαλογίζομαι ποταπός εἰμί ὁ ἀσπασμός οὗτος VI-NI3S ANSM VP-XO3S TNSM NNSM RD-NSM

9 30 Και ειπεν ο αγγελος αυτη Μη φοβου Μαριαμ And said 3 the angel to her. Fear not, Mary, καί λέγω ὁ ἄγγελος αὐτός μή φοβέομαι φοβέω Μαρία Μαριάμ C VAAI3S TNSM NNSM RP-DSF LN VP-NMS ZP ευρες γαρ χαριν παρα τω Θεω for thou hast found favour with God; εὑρίσκω γάρ χάρις παρά ὁ θεός VAAIS C NASF P TDSM NDSM 3 και ιδου συλληψη εν γαστρι και τεξη υιον και and lo, thou shalt conceive in [thy] womb and bring forth a son, and καί ἰδού συλλαμβάνω ἐν γαστήρ καί τίκτω υἱός καί C VAAMS VF-DIS P NDSF C VF-DIS NASM C καλεσεις το ονομα αυτου Ιησουν thou shalt call his name Jesus. καλέω ὁ ὄνομα αὐτός Ἰησοῦς VF-AIS TASN NASN RP-GSM NASM 3 ουτος εσται μεγας και υιος υψιστου κληθησεται και δωσει He shall be great, and Son of [the] Highest shall he be called; and shall 4 give 5 οὗτος εἰμί μέγας καί υἱός ὕψιστος καλέω καί δίδωμι RD-NSM VF-XI3S ANSM C NNSM AGSM VF-PI3S C VF-AI3S αυτω Κυριος ο Θεος τον θρονον αβιδ του πατρος αυτου him 6 [the] Lord God 3 the throne of David his father; αὐτός κύριος ὁ θεός ὁ θρόνος αβίδ αυίδ ὁ πατήρ αὐτός RP-DSM NNSM TNSM NNSM TASM NASM ZP TGSM NGSM RP-GSM 33 και βασιλευσει επι τον οικον Ιακωβ εις τους αιωνας και της and he shall reign over the house of Jacob to the ages, and καί βασιλεύω ἐπί ὁ οἶκος Ἰακώβ εἰς ὁ αἰών καί ὁ C VF-AI3S P TASM NASM ZP P TAPM NAPM C TGSF βασιλειας αυτου ουκ εσται τελος of his kingdom there shall not be an end. βασιλεία αὐτός οὐ εἰμί τέλος NGSF RP-GSM LN VF-XI3S NNSN 34 Ειπεν δε Μαριαμ προς τον αγγελον Πως εσται τουτο επει But said Mary to the angel, How shall be this since

10 λέγω δέ Μαρία Μαριάμ πρός ὁ ἄγγελος πῶς εἰμί οὗτος ἐπεί VAAI3S C ZP P TASM NASM BI VF-XI3S RD-NSN C ανδρα ου γινωσκω a man I know not? ἀνήρ οὐ γινώσκω NASM LN VP-AIS 35 Και αποκριθεις ο αγγελος ειπεν αυτη Πνευμα Αγιον And answering the angel said to her, [The] Spirit Holy καί ἀποκρίνομαι ὁ ἄγγελος λέγω αὐτός πνεῦμα ἅγιος C VA-OP-SNM TNSM NNSM VAAI3S RP-DSF NNSN ANSN επελευσεται επι σε και δυναμις υψιστου επισκιασει σοι shall come upon thee, and power of [the] Highest shall overshadow thee; ἐπέρχομαι ἐπί σύ καί δύναμις ὕψιστος ἐπισκιάζω σύ VF-DI3S P RPAS C NNSF AGSM VF-AI3S RPDS διο και το γεννωμενον αγιον κληθησεται Υιος Θεου wherefore also the born 3 holy thing shall be called Son of God. διό καί ὁ γεννάω ἅγιος καλέω υἱός θεός C C TNSN VP-PP-SNN ANSN VF-PI3S NNSM NGSM 36 και ιδου Ελισαβετ η συγγενης σου και αυτη συνειληφυια And lo, Elizabeth thy kinswoman also she has conceived καί ἰδού Ἐλισάβετ ὁ συγγενής συγγενίς σύ καί αὐτός συλλαμβάνω C VAAMS ZP TNSF ANSF RPGS C RP-NSF VR-AP-SNF υιον εν γηρα αυτης και ουτος μην εκτος εστιν αυτη τη a son in her old age, and this [the] month sixth is toher who υἱός ἐν γῆρας αὐτός καί οὗτος μήν ἕκτος εἰμί αὐτός ὁ NASM P NDSN RP-GSF C RD-NSM L ANSM VP-XI3S RP-DSF TDSF καλουμενη στειρα [was] called barren; καλέω στεῖρα VP-PP-SDF NDSF 37 οτι ουκ αδυνατησει παρα τω Θεω παν ρημα for not shall 3 be 4 impossible 5 with 6 God 7 any (lit. every) thing. ὅτι οὐ ἀδυνατέω παρά ὁ θεός πᾶς ῥῆμα C LN VF-AI3S P TDSM NDSM ANSN NNSN

11 38 Ειπεν δε Μαριαμ Ιδου η δουλη Κυριου γενοιτο μοι And said Mary, Behold, the bondmaid of [the] Lord; be it to me λέγω δέ Μαρία Μαριάμ ἰδού ὁ δούλη κύριος γίνομαι ἐγώ VAAI3S C ZP VAAMS TNSF NNSF NGSM VADO3S RPDS κατα το ρημα σου Και απηλθεν απ αυτης ο αγγελος according to thy word. And departed from her the angel. κατά ὁ ῥῆμα σύ καί ἀπέρχομαι ἀπό αὐτός ὁ ἄγγελος P TASN NASN RPGS C VAAI3S P RP-GSF TNSM NNSM 39 Αναστασα δε Μαριαμ εν ταις ημεραις ταυταις επορευθη εις And rising up 3 Mary in those days went into ἀναπηδάω ἀνίστημι δέ Μαρία Μαριάμ ἐν ὁ ἡμέρα οὗτος πορεύομαι εἰς VAAP-SNF C ZP P TDPF NDPF RD-DPF VA-OI3S P την ορεινην μετα σπουδης εις πολιν Ιουδα the hill-country with haste, to a city of Judah, ὁ ὀρεινός μετά σπουδή εἰς πόλις Ἰουδά TASF AASF P NGSF P NASF NGSM 40 και εισηλθεν εις τον οικον Ζαχαριου και ησπασατο την and entered into the house of Zacharias and saluted καί εἰσέρχομαι εἰς ὁ οἶκος Ζαχαρίας καί ἀπασπάζομαι ἀσπάζομαι ὁ C VAAI3S P TASM NASM NGSM C VA-DI3S TASF Ελισαβετ Elizabeth. Ἐλισάβετ 665 ZP 4 και εγενετο ως ηκουσεν η Ελισαβετ τον ασπασμον της And it came to pass as heard Elizabeth the salutation καί γίνομαι ὡς ἀκουστός ἀκούω ὁ Ἐλισάβετ ὁ ἀσπασμός ὁ C VADI3S B VA-AI3S TNSF ZP TASM NASM TGSF Μαριας εσκιρτησεν το βρεφος εν τη κοιλια αυτης και επλησθη of Mary, leaped 3 the babe in her womb; and was filled 3 Μαρία Μαριάμ σκιρτάω ὁ βρέφος ἐν ὁ κοιλία αὐτός καί πίμπλημι NGSF VA-AI3S TNSN NNSN P TDSF NDSF RP-GSF C VA-PI3S Πνευματος Αγιου η Ελισαβετ with 4 [the] 5 Spirit 7 Holy 6 Elizabeth, πνεῦμα ἅγιος ὁ Ἐλισάβετ

12 NGSN AGSN TNSF ZP 4 και ανεφωνησεν φωνη μεγαλη και ειπεν Ευλογημενη συ and cried out with a voice loud and said, Blessed [art] thou καί ἀναφωνέω φωνή μέγας καί λέγω εὐλογέω κατευλογέω σύ C VA-AI3S NDSF ADSF C VAAI3S VR-PP-SNF RPNS εν γυναιξιν και ευλογημενος ο καρπος της κοιλιας σου among women, and blessed the fruit of thy womb. ἐν γυνή καί εὐλογέω κατευλογέω ὁ καρπός ὁ κοιλία σύ P NDPF C VR-PP-SNM TNSM NNSM TGSF NGSF RPGS 43 και ποθεν μοι τουτο ινα ελθη η μητηρ του Κυριου μου And whence to me this, that should come the mother of my Lord καί πόθεν ἐγώ οὗτος ἵνα ἔρχομαι ὁ μήτηρ ὁ κύριος ἐγώ C BI RPDS RD-NSN C VAAS3S TNSF NNSF TGSM NGSM RPGS προς με to me? πρός ἐγώ P RPAS 44 ιδου γαρ ως εγενετο η φωνη του ασπασμου σου εις τα For lo, as came the voice of thy salutation into ἰδού γάρ ὡς γίνομαι ὁ φωνή ὁ ἀσπασμός σύ εἰς ὁ VAAMS C B VADI3S TNSF NNSF TGSM NGSM RPGS P TAPN ωτα μου εσκιρτησεν εν αγαλλιασει το βρεφος εν τη κοιλια mine ears, leaped in exultation the babe in my womb; οὖς ἐγώ σκιρτάω ἐν ἀγαλλίασις ὁ βρέφος ἐν ὁ κοιλία NAPN RPGS VA-AI3S P NDSF TNSN NNSN P TDSF NDSF μου ἐγώ 3450 RPGS 45 και μακαρια η πιστευσασα οτι εσται τελειωσις τοις and blessed [is] she who believed, for there shall be a fulfillment to the things καί μακάριος ὁ πιστεύω ὅτι εἰμί τελείωσις ὁ C ANSF TNSF VA-AP-SNF C VF-XI3S NNSF TDPN

13 λελαλημενοις αυτη παρα Κυριου spoken to her from [the] Lord. λαλέω αὐτός παρά κύριος VR-PP-PDN RP-DSF P NGSM 46 Και ειπεν Μαριαμ Μεγαλυνει η ψυχη μου τον Κυριον And said Mary, Magnifies 3 my soul the Lord, καί λέγω Μαρία Μαριάμ μεγαλύνω ὁ ψυχή ἐγώ ὁ κύριος C VAAI3S ZP VP-AI3S TNSF NNSF RPGS TASM NASM 47 και ηγαλλιασεν το πνευμα μου επι τω Θεω τω σωτηρι μου and exulted 3 my spirit in God my Saviour. καί ἀγαλλιάω ὁ πνεῦμα ἐγώ ἐπί ὁ θεός ὁ σωτήρ ἐγώ C VA-AI3S TNSN NNSN RPGS P TDSM NDSM TDSM NDSM RPGS 48 οτι επεβλεψεν επι την ταπεινωσιν της δουλης αυτου ιδου For he looked upon the humiliation of his bondmaid; lo ὅτι ἐπιβλέπω ἐπί ὁ ταπείνωσις ὁ δούλη αὐτός ἰδού C VA-AI3S P TASF NASF TGSF NGSF RP-GSM VAAMS γαρ απο του νυν μακαριουσιν με πασαι αι γενεαι for, from henceforth will 3 count 4 me 5 blessed 6 all generations. γάρ ἀπό ὁ νῦν μακαρίζω ἐγώ πᾶς ὁ γενεά C P TGSM B VF-AI3P RPAS ANPF TNPF NNPF 49 οτι εποιησεν μοι μεγαλεια ο δυνατος και αγιον το ονομα For has 4 done 5 to 6 me 7 great 8 things 9 the mighty one, 3 and holy [is] name ὅτι ποιέω ἐγώ μεγαλεῖος ὁ δυνατός καί ἅγιος ὁ ὄνομα C VA-AI3S RPDS AAPN TNSM ANSM C AASN TNSN NNSN αυτου his; αὐτός 846 RP-GSM 50 και το ελεος αυτου εις γενεας γενεων τοις φοβουμενοις and his mercy [is] to generations of generations to those fearing καί ὁ ἔλεος αὐτός εἰς γενεά γενεά ὁ φοβέομαι φοβέω C TNSN NNSM RP-GSM P NAPF NGPF TDPM VP-NP-PDM

14 αυτον him. αὐτός 846 RP-ASM 5 εποιησεν κρατος εν βραχιονι αυτου διεσκορπισεν υπερηφανους He wrought strength with his arm, he scattered [the] haughty ποιέω κράτος ἐν βραχίων αὐτός διασκορπίζω ὑπερήφανος ὑπερλίαν VA-AI3S NASN P NDSM RP-GSM VA-AI3S AAPM διανοια καρδιας αυτων in [the] thought of their heart. διάνοια καρδία αὐτός NDSF NGSF RP-GPM 5 καθειλεν δυναστας απο θρονων και υψωσεν ταπεινους He put down rulers from thrones, and exalted [the] lowly: καθαιρέω δυνάστης ἀπό θρόνος καί ὑψόω ταπεινός VAAI3S NAPM P NGPM C VA-AI3S AAPM 53 πεινωντας ενεπλησεν αγαθων και [the] hungry he filled with good things, and πεινάω ἐμπιμπλάω ἐμπίμπλημι ἐμπιπλάω ἐμπίπλημι ἀγαθός καί VP-AP-PAM VA-AI3S AGPM C πλουτουντας εξαπεστειλεν κενους [the] rich he sent away empty. πλουτέω ἐξαποστέλλω κενός VP-AP-PAM VA-AI3S AAPM 54 αντελαβετο Ισραηλ παιδος αυτου μνησθηναι ελεους He helped Israel servant his, [in order] to remember mercy, ἀντιλαμβάνω Ἰσραήλ παῖς αὐτός μνάομαι ἔλεος VADI3S ZP NGSM RP-GSM VA-PN NGSN 55 καθως ελαλησεν προς τους πατερας ημων τω Αβρααμ και τω according as he spoke to our fathers, to Abraham and καθώς λαλέω πρός ὁ πατήρ ἐγώ ὁ Ἀβραάμ καί ὁ B VA-AI3S P TAPM NAPM RPGP TDSM ZP C TDSN σπερματι αυτου εις τον αιωνα to his seed for ever.

15 σπέρμα αὐτός εἰς ὁ αἰών NDSN RP-GSM P TASM NASM 56 Εμεινεν δε Μαριαμ συν αυτη ωσει μηνας τρεις και υπεστρεψεν And abode Mary with her about months three, and returned μένω δέ Μαρία Μαριάμ σύν αὐτός ὡσεί μήν τρεῖς καί ὑποστρέφω VA-AI3S C ZP P RP-DSF B NAPM AAPM C VA-AI3S εις τον οικον αυτης to her house. εἰς ὁ οἶκος αὐτός P TASM NASM RP-GSF 57 Τη δε Ελισαβετ επλησθη ο χρονος του τεκειν Now to Elizabeth was fulfilled the time that she should bring forth, ὁ δέ Ἐλισάβετ πίμπλημι ὁ χρόνος ὁ τίκτω TDSF C ZP VA-PI3S TNSM NNSM TGSM VAAN αυτην και εγεννησεν υιον and she bore a son. αὐτός καί γεννάω υἱός RP-ASF C VA-AI3S NASM 58 και ηκουσαν οι περιοικοι και οι συγγενεις αυτης οτι And heard 3 the neighbours and kinsfolk her that καί ἀκουστός ἀκούω ὁ περίοικος καί ὁ συγγενής συγγενίς αὐτός ὅτι C VA-AI3P TNPM ANPM C TNPM ANPM RP-GSF C εμεγαλυνεν Κυριος το ελεος αυτου μετ αυτης και συνεχαιρον was 3 magnifying 4 [the] Lord his mercy with her, and they rejoiced with μεγαλύνω κύριος ὁ ἔλεος αὐτός μετά αὐτός καί συγχαίρω αυτη her. αὐτός 846 RP-DSF VI-AI3S NNSM TASN NASN RP-GSM P RP-GSF C VI-AI3P 59 Και εγενετο εν τη ογδοη ημερα ηλθον περιτεμειν το παιδιον And it came to pass on the eighth day they came to circumcise the little child, καί γίνομαι ἐν ὁ ὄγδοος ἡμέρα ἔρχομαι περιτέμνω ὁ παιδίον C VADI3S P TDSF ADSF NDSF VAAI3P VAAN TASN NASN

16 και εκαλουν αυτο επι τω ονοματι του πατρος αυτου Ζαχαριαν and were calling it after the name of his father Zacharias. καί καλέω αὐτός ἐπί ὁ ὄνομα ὁ πατήρ αὐτός Ζαχαρίας C VI-AI3P RP-ASN P TDSN NDSN TGSM NGSM RP-GSM NASM 60 και αποκριθεισα η μητηρ αυτου ειπεν Ουχι αλλα κληθησεται And answering 3 his mother said, No; but he shall be called καί ἀποκρίνομαι ὁ μήτηρ αὐτός λέγω οὐχί ἀλλά καλέω C VA-OP-SNF TNSF NNSF RP-GSM VAAI3S LN C VF-PI3S Ιωαννης John. Ἰωάννης Ἰωνάθας 49 NNSM 6 Και ειπον προς αυτην Οτι ουδεις εστιν εν τη συγγενεια σου And they said to her, No one is among the kinsfolk of thee καί λέγω πρός αὐτός ὅτι οὐδείς οὐθείς εἰμί ἐν ὁ συγγένεια σύ C VAAI3P P RP-ASF C ANSM VP-XI3S P TDSF NDSF RPGS ος καλειται τω ονοματι τουτω who is called by this name. ὅς καλέω ὁ ὄνομα οὗτος RR-NSM VP-PI3S TDSN NDSN RD-DSN 6 Ενενευον δε τω πατρι αυτου το τι αν θελοι They made 3 signs 4 and to his father [as to] what he might wish ἐννεύω δέ ὁ πατήρ αὐτός ὁ τίς ἄν θέλω VI-AI3P C TDSM NDSM RP-GSM TASN RI-ASN L VP-AO3S καλεισθαι αυτον to be 3 called 4 him. καλέω αὐτός VP-PN RP-ASM 63 και αιτησας πινακιδιον εγραψεν λεγων Ιωαννης And having asked for a writing tablet he wrote, saying, John καί αἰτέω πινακίδιον πινακίς γράφω καταγράφω λέγω Ἰωάννης Ἰωνάθας C VA-AP-SNM NASN VA-AI3S VP-AP-SNM NNSM εστιν το ονομα αυτου και εθαυμασαν παντες is his name. And they wondered all.

17 εἰμί ὁ ὄνομα αὐτός καί θαυμάζω πᾶς VP-XI3S TNSN NNSN RP-GSM C VA-AI3P ANPM 64 Ανεωχθη δε το στομα αυτου παραχρημα και η And was opened his mouth immediately and ἀνοίγω ἐξανοίγω δέ ὁ στόμα αὐτός παραχρῆμα καί ὁ VA-PI3S C TNSN NNSN RP-GSM B C TNSF γλωσσα αυτου και ελαλει ευλογων τον Θεον his tongue [loosed], and he spoke, blessing God. γλῶσσα αὐτός καί λαλέω εὐλογέω κατευλογέω ὁ θεός NNSF RP-GSM C VI-AI3S VP-AP-SNM TASM NASM 65 Και εγενετο επι παντας φοβος τους περιοικουντας αυτους και And came upon 3 all 4 fear those who dwelt around them; and καί γίνομαι ἐπί πᾶς φόβος ὁ περιοικέω αὐτός καί C VADI3S P AAPM NNSM TAPM VP-AP-PAM RP-APM C εν ολη τη ορεινη της Ιουδαιας διελαλειτο παντα τα in whole the hill-country Judaea were 4 being 5 talked 6 of 7 all ἐν ὅλος ὁ ὀρεινός ὁ Ἰουδαία διαλαλέω πᾶς ὁ P ADSF TDSF ADSF TGSF NGSF VI-PI3S ANPN TNPN ρηματα ταυτα these things. 3 ῥῆμα οὗτος NNPN RD-NPN 66 και εθεντο παντες οι ακουσαντες εν τη καρδια αυτων And laid 4 [them] 5 up 6 all who heard 3 in their heart, καί τίθημι πᾶς ὁ ἀκουστός ἀκούω ἐν ὁ καρδία αὐτός C VAMI3P ANPM TNPM VA-AP-PNM P TDSF NDSF RP-GPM λεγοντες Τι αρα το παιδιον τουτο εσται Και χειρ saying, What then this 3 little 4 child 5 will be? And [the] hand λέγω τίς ἆρα ὁ παιδίον οὗτος εἰμί καί χείρ VP-AP-PNM RI-NSN LI TNSN NNSN RD-NSN VF-XI3S C NNSF Κυριου ην μετ αυτου of [the] Lord was with him. κύριος εἰμί μετά αὐτός NGSM VI-XI3S P RP-GSM

18 67 Και Ζαχαριας ο πατηρ αυτου επλησθη Πνευματος Αγιου και And Zacharias his father was filled with [the] Spirit Holy, and καί Ζαχαρίας ὁ πατήρ αὐτός πίμπλημι πνεῦμα ἅγιος καί C NNSM TNSM NNSM RP-GSM VA-PI3S NGSN AGSN C προεφητευσεν λεγων prophesied, saying, προφητεύω λέγω VA-AI3S VP-AP-SNM 68 Ευλογητος Κυριος ο Θεος του Ισραηλ οτι επεσκεψατο και Blessed be [the] Lord the God of Israel, because he looked upon and εὐλογητός κύριος ὁ θεός ὁ Ἰσραήλ ὅτι ἐπισκέπτομαι καί ANSM NNSM TNSM NNSM TGSM ZP C VA-DI3S C εποιησεν λυτρωσιν τω λαω αυτου wrought redemption for his people, ποιέω λύτρωσις ὁ λαός αὐτός VA-AI3S NASF TDSM NDSM RP-GSM 69 και ηγειρεν κερας σωτηριας ημιν εν τω οικω αβιδ του and raised up a horn of salvation for us in the house of David καί ἐγείρω κέρας σωτηρία ἐγώ ἐν ὁ οἶκος αβίδ αυίδ ὁ C VA-AI3S NASN NGSF RPDP P TDSM NDSM ZP TGSM παιδος αυτου his servant; παῖς αὐτός NGSM RP-GSM 70 καθως ελαλησεν δια στοματος των αγιων των απ according as he spoke by [the] mouth holy 3 καθώς λαλέω διά στόμα ὁ ἅγιος ὁ ἀπό B VA-AI3S P NGSN TGPM AGPM TGPM P αιωνος προφητων αυτου since 5 time 6 began 7 prophets 4 of his αἰών προφήτης αὐτός NGSM NGPM RP-GSM 7 σωτηριαν εξ εχθρων ημων και εκ χειρος παντων των salvation from our enemies and from [the] hand of all those who

19 σωτηρία ἐκ ἐχθρός ἐγώ καί ἐκ χείρ πᾶς ὁ NASF P AGPM RPGP C P NGSF AGPM TGPM μισουντων ημας hating us; μισέω ἐγώ VP-AP-PGM RPAP 7 ποιησαι ελεος μετα των πατερων ημων και μνησθηναι διαθηκης to fulfil mercy with fathers our, and to remember covenant 3 ποιέω ἔλεος μετά ὁ πατήρ ἐγώ καί μνάομαι διαθήκη VA-AN NASN P TGPM NGPM RPGP C VA-PN NGSF αγιας αυτου holy his, ἅγιος αὐτός AGSF RP-GSM 73 ορκον ον ωμοσεν προς Αβρααμ τον πατερα ημων [the] oath which he swore to Abraham our father, ὅρκος ὅς ὀμνύω πρός Ἀβραάμ ὁ πατήρ ἐγώ NASM RR-ASM VA-AI3S P ZP TASM NASM RPGP 74 του δουναι ημιν αφοβως εκ χειρος των εχθρων ημων to give us [that] without fear out of [the] hand of our enemies ὁ δίδωμι ἐγώ ἀφόβως ἐκ χείρ ὁ ἐχθρός ἐγώ TGSM VAAN RPDP B P NGSF TGPM AGPM RPGP ρυσθεντας λατρευειν αυτω being saved, we should serve him ῥύομαι λατρεύω αὐτός VA-PP-PAM VP-AN RP-DSM 75 εν οσιοτητι και δικαιοσυνη ενωπιον αυτου πασας τας ημερας της in holiness and righteousness before him, all the days ἐν ὁσιότης καί δικαιοσύνη ἐνώπιον αὐτός πᾶς ὁ ἡμέρα ὁ P NDSF C NDSF B RP-GSM AAPF TAPF NAPF TGSF ζωης ημων of our life. ζωή ἐγώ 57 NGSF RPGP

20 76 Και συ παιδιον προφητης υψιστου κληθηση προπορευση γαρ And thou, little child, prophet of [the] Highest shalt be called; for thou shalt go καί σύ παιδίον προφήτης ὕψιστος καλέω προπορεύομαι γάρ C RPNS NVSN NNSM AGSM VF-PIS VF-DIS C προ προσωπου Κυριου ετοιμασαι οδους αυτου before [the] face of [the] Lord to prepare his ways; πρό πρόσωπον κύριος ἑτοιμάζω ὁδός αὐτός P NGSN NGSM VA-AN NAPF RP-GSM 77 του δουναι γνωσιν σωτηριας τω λαω αυτου εν αφεσει to give knowledge of salvation to his people in remission ὁ δίδωμι γνῶσις σωτηρία ὁ λαός αὐτός ἐν ἄφεσις TGSM VAAN NASF NGSF TDSM NDSM RP-GSM P NDSF αμαρτιων αυτων of their sins, ἁμαρτία αὐτός NGPF RP-GPM 78 δια σπλαγχνα ελεους Θεου ημων εν οις επεσκεψατο through [the] bowels of compassion of our God, in which has visited διά σπλάγχνον ἔλεος θεός ἐγώ ἐν ὅς ἐπισκέπτομαι P NAPN NGSN NGSM RPGP P RR-DPN VA-DI3S ημας ανατολη εξ υψους us [the] day-spring from on high, ἐγώ ἀνατολή ἐκ ὕψος RPAP NNSF P NGSN 79 επιφαναι τοις εν σκοτει και σκια θανατου καθημενοις to shine upon those in darkness 3 and 4 in 5 [the] 6 shadow 7 of 8 death 9 sitting; ἐπιφαίνω ὁ ἐν σκότος καί σκιά θάνατος κάθημαι VA-AN TDPM P NDSN C NDSF NGSM VP-NP-PDM του κατευθυναι τους ποδας ημων εις οδον ειρηνης to direct our feet into [the] way of peace. ὁ κατευθύνω ὁ πούς ἐγώ εἰς ὁδός εἰρήνη TGSM VA-AN TAPM NAPM RPGP P NASF NGSF 80 Το δε παιδιον ηυξανεν και εκραταιουτο πνευματι και And the little child grew and was strengthened in spirit; and

21 ὁ δέ παιδίον αὐξάνω αὔξω ξαίνω καί κραταιόω πνεῦμα καί TNSN C NNSN VI-AI3S C VI-PI3S NDSN C ην εν ταις ερημοις εως ημερας αναδειξεως αυτου προς τον Ισραηλ he was in the deserts until [the] day of his shewing to Israel. εἰμί ἐν ὁ ἔρημος ἕως ἡμέρα ἀνάδειξις αὐτός πρός ὁ Ἰσραήλ VI-XI3S P TDPF ADPF C NGSF NGSF RP-GSM P TASM ZP CHAPTER Εγενετο δε εν ταις ημεραις εκειναις εξηλθεν δογμα παρα And it came to pass in those days went 3 out 4 a decree from γίνομαι δέ ἐν ὁ ἡμέρα ἐκεῖνος ἐξέρχομαι δόγμα παρά VADI3S C P TDPF NDPF RD-DPF VAAI3S NNSN P Καισαρος Αυγουστου απογραφεσθαι πασαν την οικουμενην Ceasar Augustus, that should be registered all the habitable world; Καῖσαρ Αὔγουστος ἀπογράφω πᾶς ὁ οἰκουμένη NGSM NGSM VP-EN AASF TASF NASF αυτη η απογραφη πρωτη εγενετο ηγεμονευοντος της Συριας this registration first took place when was governor 3 of 4 Syria 5 οὗτος ὁ ἀπογραφή πρῶτος γίνομαι ἡγεμονεύω ὁ Συρία RD-NSF TNSF NNSF ANSF VADI3S VP-AP-SGM TGSF NGSF Κυρηνιου Cyrenius. Κυρήνιος Κυρίνιος 958 NGSM 3 και επορευοντο παντες απογραφεσθαι εκαστος εις την ιδιαν πολιν And went all to be registered, each to his own city: καί πορεύομαι πᾶς ἀπογράφω ἕκαστος εἰς ὁ ἴδιος πόλις C VI-NI3P ANPM VP-PN ANSM P TASF AASF NASF 4 Ανεβη δε και Ιωσηφ απο της Γαλιλαιας εκ πολεως and went 3 up 4 also Joseph from Galilee out of [the] city ἀναβαίνω δέ καί Ἰωσήφ Ἰωσήχ ἀπό ὁ Γαλιλαία ἐκ πόλις VAAI3S C C ZP P TGSF NGSF P NGSF Ναζαρετ εις την Ιουδαιαν εις πολιν αβιδ ητις καλειται Βηθλεεμ

22 Nazareth to Judaea, to a city of David which is called Bethlehem, Ναζαρέθ εἰς ὁ Ἰουδαία εἰς πόλις αβίδ αυίδ ὅστις καλέω Βηθλέεμ ZP P TASF NASF P NASF ZP RR-NSF VP-PI3S ZP δια το ειναι αυτον εξ οικου και πατριας αβιδ because of his being of [the] house and family of David, διά ὁ εἰμί αὐτός ἐκ οἶκος καί πατριά αβίδ αυίδ P TASN VP-XN RP-ASM P NGSM C NGSF ZP 5 απογραψασθαι συν Μαριαμ τη μεμνηστευμενη αυτω γυναικι to register himself Mary who was betrothed to him as wife, ἀπογράφω σύν Μαρία Μαριάμ ὁ μνηστεύω αὐτός γυνή VA-MN P ZP TDSF VR-PP-SDF RP-DSM NDSF ουση εγκυω she being great with child. εἰμί ἔγκυος VP-XP-SDF NDSF 6 Εγενετο δε εν τω ειναι αυτους εκει επλησθησαν αι And it came to pass in the [time] they were there were 3 fulfilled 4 the γίνομαι δέ ἐν ὁ εἰμί αὐτός ἐκεῖ πίμπλημι ὁ VADI3S C P TDSM VP-XN RP-APM B VA-PI3P TNPF ημεραι του τεκειν αυτην days for her bringing forth, ἡμέρα ὁ τίκτω αὐτός NNPF TGSM VAAN RP-ASF 7 και ετεκεν τον υιον αυτης τον πρωτοτοκον και and she brought forth her son the first-born, and καί τίκτω ὁ υἱός αὐτός ὁ πρωτότοκος καί C VAAI3S TASM NASM RP-GSF TASM AASM C εσπαργανωσεν αυτον και ανεκλινεν αυτον εν τη φατνη wrapped in swaddling 3 clothes 4 him, and laid him in the manger, σπαργανόω αὐτός καί ἀνακλίνω αὐτός ἐν ὁ φάτνη VA-AI3S RP-ASM C VA-AI3S RP-ASM P TDSF NDSF διοτι ουκ ην αυτοις τοπος εν τω καταλυματι because there was not for them a place in the inn. διότι οὐ εἰμί αὐτός τόπος ἐν ὁ κατάλυμα

23 C LN VI-XI3S RP-DPM NNSM P TDSN NDSN 8 Και ποιμενες ησαν εν τη χωρα τη αυτη αγραυλουντες και And shepherds were in the country same, lodging in the fields and καί ποιμήν εἰμί ἐν ὁ χώρα ὁ αὐτός ἀγραυλέω καί C NNPM VI-XI3P P TDSF NDSF TDSF RP-DSF VP-AP-PNM C φυλασσοντες φυλακας της νυκτος επι την ποιμνην αυτων keeping watch by night over their flock; φυλάσσω φυλακή ὁ νύξ ἐπί ὁ ποίμνη αὐτός VP-AP-PNM NAPF TGSF NGSF P TASF NASF RP-GPM 9 και ιδου αγγελος Κυριου επεστη αυτοις και δοξα Κυριου and behold, an angel of [the] Lord stood by them, and [the] glory of [the] Lord καί ἰδού ἄγγελος κύριος ἐφίστημι αὐτός καί δόξα κύριος C VAAMS NNSM NGSM VAAI3S RP-DPM C NNSF NGSM περιελαμψεν αυτους και εφοβηθησαν φοβον μεγαν shone around them, and the feared [with] fear great. περιλάμπω αὐτός καί φοβέομαι φοβέω φόβος μέγας VA-AI3S RP-APM C VA-OI3P NASM AASM 0 και ειπεν αυτοις ο αγγελος Μη φοβεισθε ιδου γαρ And said 3 to 4 them 5 the angel, Fear not; behold for, καί λέγω αὐτός ὁ ἄγγελος μή φοβέομαι φοβέω ἰδού γάρ C VAAI3S RP-DPM TNSM NNSM LN VP-NMP VAAMS C ευαγγελιζομαι υμιν χαραν μεγαλην ητις εσται παντι τω λαω I announce glad tidings to you [of] joy great, which shall be to all the people; εὐαγγελίζω σύ χαρά μέγας ὅστις εἰμί πᾶς ὁ λαός VP-MIS RPDP NASF AASF RR-NSF VF-XI3S ADSM TDSM NDSM οτι ετεχθη υμιν σημερον σωτηρ ος εστιν Χριστος Κυριος εν for was born to you to-day a Saviour, who is Christ [the] Lord, in ὅτι τίκτω σύ σήμερον σωτήρ ὅς εἰμί Χριστός κύριος ἐν C VA-PI3S RPDP B NNSM RR-NSM VP-XI3S NNSM NNSM P πολει αβιδ [the] city of David. πόλις αβίδ αυίδ NDSF ZP και τουτο υμιν το σημειον ευρησετε βρεφος

24 And this [is] to you the sign: ye shall find a babe καί οὗτος σύ ὁ σημεῖον εὑρίσκω βρέφος C RD-NSN RPDP TNSN NNSN VF-AIP NASN εσπαργανωμενον κειμενον εν τη φατνη wrapped in swaddling clothes, lying in the manger. σπαργανόω κεῖμαι ἐν ὁ φάτνη VR-PP-SAN VP-NP-SAN P TDSF NDSF 3 Και εξαιφνης εγενετο συν τω αγγελω πληθος στρατιας And suddenly there was with the angel a multitude of [the] host καί ἐξαίφνης ἐξέφνης γίνομαι σύν ὁ ἄγγελος πλῆθος στρατιά C B VADI3S P TDSM NDSM NNSN NGSF ουρανιου αινουντων τον Θεον και λεγοντων heavenly, praising God, and saying, οὐράνιος αἰνέω ὁ θεός καί λέγω AGSF VP-AP-PGM TASM NASM C VP-AP-PGM 4 οξα εν υψιστοις Θεω και επι γης ειρηνη εν ανθρωποις Glory in [the] highest to God, and on earth peace, in men δόξα ἐν ὕψιστος θεός καί ἐπί γῆ εἰρήνη ἐν ἄνθρωπος NNSF P ADPN NDSM C P NGSF NNSF P NDPM ευδοκια good pleasure. εὐδοκία 07 NNSF 5 Και εγενετο ως απηλθον απ αυτων εις τον ουρανον οι And it came to pass, as departing 3 from 4 them 5 into 6 the 7 heaven 8 the καί γίνομαι ὡς ἀπέρχομαι ἀπό αὐτός εἰς ὁ οὐρανός ὁ C VADI3S B VAAI3P P RP-GPM P TASM NASM TNPM αγγελοι και οι ανθρωποι οι ποιμενες ειπον προς αλληλους angels, that the men the shepherds said to one another, ἄγγελος καί ὁ ἄνθρωπος ὁ ποιμήν λέγω πρός ἀλλήλων NNPM C TNPM NNPM TNPM NNPM VAAI3P P RC-APM ιελθωμεν δη εως Βηθλεεμ και ιδωμεν το ρημα τουτο το Let us go through indeed as far as Bethlehem, and let us see this thing that διέρχομαι δή ἕως Βηθλέεμ καί οἶδα ὁ ῥῆμα οὗτος ὁ

25 VAASP L C ZP C VAASP TASN NASN RD-ASN TASN γεγονος ο ο Κυριος εγνωρισεν ημιν has come to pass which the Lord made known to us. γίνομαι ὅς ὁ κύριος γνωρίζω ἐγώ VRAP-SAN RR-ASN TNSM NNSM VA-AI3S RPDP 6 Και ηλθον σπευσαντες και ανευρον την τε Μαριαμ και τον And they came having hasted and found both Mary and καί ἔρχομαι σπεύδω καί ἀνευρίσκω ὁ τέ Μαρία Μαριάμ καί ὁ C VAAI3P VA-AP-PNM C VAAI3P TASF L ZP C TASM Ιωσηφ και το βρεφος κειμενον εν τη φατνη Joseph, and the babe lying in the manger. Ἰωσήφ Ἰωσήχ καί ὁ βρέφος κεῖμαι ἐν ὁ φάτνη ZP C TASN NASN VP-NP-SAN P TDSF NDSF 7 ιδοντες δε διεγνωρισαν περι του ρηματος του And having seen, they made known abroad concerning the saying which οἶδα δέ διαγνωρίζω περί ὁ ῥῆμα ὁ VAAP-PNM C VA-AI3P P TGSN NGSN TGSN λαληθεντος αυτοις περι του παιδιου τουτου had been told them concerning this little child. λαλέω αὐτός περί ὁ παιδίον οὗτος VA-PP-SGN RP-DPM P TGSN NGSN RD-GSN 8 και παντες οι ακουσαντες εθαυμασαν περι των And all who heard wondered concerning the things which καί πᾶς ὁ ἀκουστός ἀκούω θαυμάζω περί ὁ C ANPM TNPM VA-AP-PNM VA-AI3P P TGPN λαληθεντων υπο των ποιμενων προς αυτους had been spoken by the shepherds to them. λαλέω ὑπό ὁ ποιμήν πρός αὐτός VA-PP-PGN P TGPM NGPM P RP-APM 9 η δε Μαριαμ παντα συνετηρει τα ρηματα ταυτα But Mary all kept these sayings, ὁ δέ Μαρία Μαριάμ πᾶς συντηρέω ὁ ῥῆμα οὗτος TNSF C ZP AAPN VI-AI3S TAPN NAPN RD-APN συμβαλλουσα εν τη καρδια αυτης

26 pondering [them] in her heart. συμβάλλω ἐν ὁ καρδία αὐτός VP-AP-SNF P TDSF NDSF RP-GSF 0 και επεστρεψαν οι ποιμενες δοξαζοντες και αινουντες τον Θεον And returned 3 the shepherds, glorifying and praising God καί ἐπιστρέφω ὁ ποιμήν δοξάζω καί αἰνέω ὁ θεός C VA-AI3P TNPM NNPM VP-AP-PNM C VP-AP-PNM TASM NASM επι πασιν οις ηκουσαν και ειδον καθως ελαληθη προς αυτους for all things which they had heard and seen, as it was said to them. ἐπί πᾶς ὅς ἀκουστός ἀκούω καί οἶδα καθώς λαλέω πρός αὐτός P ADPN RR-DPN VA-AI3P C VAAI3P B VA-PI3S P RP-APM Και οτε επλησθησαν ημεραι οκτω του περιτεμειν το παιδιον και And when were fulfilled days eight for the circumcising the little child, καί ὅτε πίμπλημι ἡμέρα ὀκτώ ὁ περιτέμνω ὁ παιδίον καί C B VA-PI3P NNPF ZN TGSM VAAN TASN NASN C εκληθη το ονομα αυτου Ιησους το κληθεν υπο του was 3 called 4 his name Jesus, which [he] was called by the καλέω ὁ ὄνομα αὐτός Ἰησοῦς ὁ καλέω ὑπό ὁ VA-PI3S TNSN NNSN RP-GSM NNSM TNSN VA-PP-SNN P TGSM αγγελου προ του συλληφθηναι αυτον εν τη κοιλια angel before was conceived 3 he in the womb. ἄγγελος πρό ὁ συλλαμβάνω αὐτός ἐν ὁ κοιλία NGSM P TGSM VA-PN RP-ASM P TDSF NDSF Και οτε επλησθησαν αι ημεραι του καθαρισμου αυτων And when were fulfilled the days for their purification καί ὅτε πίμπλημι ὁ ἡμέρα ὁ καθαρισμός αὐτός C B VA-PI3P TNPF NNPF TGSM NGSM RP-GPM κατα τον νομον Μωσεως ανηγαγον αυτον εις according to the law of Moses, they brought him to κατά ὁ νόμος Μωσεύς Μωσῆς Μωϋσῆς ἀνάγω αὐτός εἰς P TASM NASM NGSM VAAI3P RP-ASM P Ιεροσολυμα παραστησαι τω Κυριω Jerusalem to present to the Lord, Ἱεροσόλυμα παρίστημι ὁ κύριος

27 NASF VA-AN TDSM NDSM 3 καθως γεγραπται εν νομω Κυριου Οτι παν αρσεν as it has been written in [the] law of [the] Lord, That every male καθώς γράφω καταγράφω ἐν νόμος κύριος ὅτι πᾶς ἄρρην ἄρσην B VR-PI3S P NDSM NGSM C ANSN NNSN διανοιγον μητραν αγιον τω Κυριω κληθησεται opening a womb holy 4 to 5 the 6 Lord 7 shall be called; 3 διανοίγω μήτρα ἅγιος ὁ κύριος καλέω VP-AP-SNN NASF AASN TDSM NDSM VF-PI3S 4 και του δουναι θυσιαν κατα το ειρημενον εν νομω and to offer a sacrifice according to that which has been said in [the] law καί ὁ δίδωμι θυσία κατά ὁ λέγω ἐν νόμος C TGSM VAAN NASF P TASN VR-PP-SAN P NDSM Κυριου Ζευγος τρυγονων η δυο νεοσσους περιστερων of [the] Lord, A pair of turtle doves or two young of pigeons. κύριος ζεῦγος τρυγών ἤ δύο νεοσσός νοσσός περιστερά NGSM NNSN NGPF L ZN NAPM NGPF 5 Και ιδου ην ανθρωπος εν Ιερουσαλημ ω ονομα And behold, there was a man in Jerusalem whose name [was] καί ἰδού εἰμί ἄνθρωπος ἐν Ἰερουσαλήμ ὅς ὄνομα C VAAMS VI-XI3S NNSM P ZP RR-DSM NNSN Συμεων και ο ανθρωπος ουτος δικαιος και ευλαβης προσδεχομενος Simeon; and this man [was] just and pious, waiting for Συμεών καί ὁ ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος καί εὐλαβής προσδέχομαι ZP C TNSM NNSM RD-NSM ANSM C ANSM VP-NP-SNM παρακλησιν του Ισραηλ και Πνευμα Αγιον ην επ αυτον [the] consolation of Israel, and [the] Spirit Holy was upon him. παράκλησις ὁ Ἰσραήλ καί πνεῦμα ἅγιος εἰμί ἐπί αὐτός NASF TGSM ZP C NNSN AASN VI-XI3S P RP-ASM 6 και ην αυτω κεχρηματισμενον υπο του Πνευματος του Αγιου And it was to him divinely communicated by the Spirit the Holy καί εἰμί αὐτός χρηματίζω ὑπό ὁ πνεῦμα ὁ ἅγιος C VI-XI3S RP-DSM VR-PP-SNN P TGSN NGSN TGSN AGSN μη ιδειν θανατον πριν η ιδη τον Χριστον

28 that he should not see death before he should see the Christ μή οἶδα θάνατος πρίν ἤ οἶδα ὁ Χριστός Κυριου of [the] Lord. κύριος 96 NGSM LN VAAN NASM B L VAAS3S TASM NASM 7 Και ηλθεν εν τω Πνευματι εις το ιερον και εν τω And he came in the Spirit into the temple; and καί ἔρχομαι ἐν ὁ πνεῦμα εἰς ὁ ἱερόν καί ἐν ὁ C VAAI3S P TDSN NDSN P TASN NASN C P TDSM εισαγαγειν τους γονεις το παιδιον Ιησουν του ποιησαι when brought in 3 the parents the little child Jesus, that they might do εἰσάγω ὁ γονεύς ὁ παιδίον Ἰησοῦς ὁ ποιέω VAAN TAPM NAPM TASN NASN NASM TGSM VA-AN αυτους κατα το ειθισμενον του νομου περι according 3 to 4 what 5 had 6 become 7 customary 8 by 9 the 0 law for αὐτός κατά ὁ ἐθίζω ὁ νόμος περί RP-APM P TASN VR-PP-SAN TGSM NGSM P αυτου him, αὐτός 846 RP-GSM 8 και αυτος εδεξατο αυτο εις τας αγκαλας αυτου και he also received him into arms, his, and καί αὐτός δέχομαι αὐτός εἰς ὁ ἀγκάλη αὐτός καί C RP-NSM VA-DI3S RP-ASN P TAPF NAPF RP-GSM C ευλογησεν τον Θεον και ειπεν blessed God, and said, εὐλογέω κατευλογέω ὁ θεός καί λέγω VA-AI3S TASM NASM C VAAI3S 9 Νυν απολυεις τον δουλον σου δεσποτα κατα το Now thou lettest go thy bondman, O Master, according to νῦν ἀπολύω ὁ δοῦλον δοῦλον σύ δεσπότης κατά ὁ

29 B VP-AIS TASM NASM RPGS NVSM P TASN ρημα σου εν ειρηνη thy word, in peace; ῥῆμα σύ ἐν εἰρήνη NASN RPGS P NDSF 30 οτι ειδον οι οφθαλμοι μου το σωτηριον σου for have 3 seen 4 mine eyes thy salvation, ὅτι οἶδα ὁ ὀφθαλμός ἐγώ ὁ σωτήριον σωτήριος σύ C VAAI3P TNPM NNPM RPGS TASN AASN RPGS 3 ο ητοιμασας κατα προσωπον παντων των λαων which thou hast prepared before [the] face of all the peoples; ὅς ἑτοιμάζω κατά πρόσωπον πᾶς ὁ λαός RR-ASN VA-AIS P NASN AGPM TGPM NGPM 3 φως εις αποκαλυψιν εθνων και δοξαν λαου σου Ισραηλ a light for revelation of [the] Gentiles and glory of thy people Israel. φῶς εἰς ἀποκάλυψις ἔθνος καί δόξα λαός σύ Ἰσραήλ NNSN P NASF NGPN C NASF NGSM RPGS ZP 33 Και ην Ιωσηφ και η μητηρ αυτου θαυμαζοντες επι And were 5 Joseph and his 3 mother 4 wondering at καί εἰμί Ἰωσήφ Ἰωσήχ καί ὁ μήτηρ αὐτός θαυμάζω ἐπί C VI-XI3S ZP C TNSF NNSF RP-GSM VP-AP-PNM P τοις λαλουμενοις περι αυτου the things which were spoken concerning him. ὁ λαλέω περί αὐτός TDPN VP-PP-PDN P RP-GSM 34 και ευλογησεν αυτους Συμεων και ειπεν προς Μαριαμ την And blessed them 3 Simeon, and said to Mary καί εὐλογέω κατευλογέω αὐτός Συμεών καί λέγω πρός Μαρία Μαριάμ ὁ C VA-AI3S RP-APM ZP C VAAI3S P ZP TASF μητερα αυτου Ιδου ουτος κειται εις πτωσιν και αναστασιν his mother, Lo, this [child] is set for [the] fall and rising up μήτηρ αὐτός ἰδού οὗτος κεῖμαι εἰς πτῶσις καί ἀνάστασις NASF RP-GSM VAAMS RD-NSM VP-NI3S P NASF C NASF πολλων εν τω Ισραηλ και εις σημειον αντιλεγομενον

30 of many in Israel, and for a sign spoken against; πολύς ἐν ὁ Ἰσραήλ καί εἰς σημεῖον ἀντιλέγω AGPM P TDSM ZP C P NASN VP-PP-SAN 35 και σου δε αυτης την ψυχην διελευσεται ρομφαια οπως αν (and of thee also thy 6 soul 7 shall 3 go 4 through 5 a sword;) so that καί σύ δέ αὐτός ὁ ψυχή διέρχομαι ῥομφαία ὅπως ἄν C RPGS C RP-GSF TASF NASF VF-DI3S NNSF B L αποκαλυφθωσιν εκ πολλων καρδιων διαλογισμοι may be revealed of many hearts [the] reasonings. ἀποκαλύπτω ἐκ πολύς καρδία διαλογισμός VA-PS3P P AGPF NGPF NNPM 36 Και ην Αννα προφητις θυγατηρ Φανουηλ εκ φυλης Ασηρ And there was Anna a prophetess, daughter of Phanuel, of [the] tribe of Asher, καί εἰμί Ἅννα προφῆτις θυγάτηρ Φανουήλ ἐκ φυλή Ἀσήρ C VI-XI3S NNSF NNSF NNSF ZP P NGSF ZP αυτη προβεβηκυια εν ημεραις πολλαις ζησασα ετη μετα she was advanced in days many, having lived years with 3 οὗτος προβαίνω ἐν ἡμέρα πολύς ζάω ἔτος μετά RP-NSF, RD-NSF VR-AP-SNF P NDPF ADPF VA-AP-SNF NAPN P ανδρος επτα απο της παρθενιας αυτης a 4 husband 5 seven from her virginity, ἀνήρ ἑπτά ἀπό ὁ παρθενία αὐτός NGSM ZN P TGSF NGSF RP-GSF 37 και αυτη χηρα ως ετων ογδοηκοντατεσσαρων η and she [was] a widow about years 4 of eighty-four, 3 who 5 καί οὗτος χήρα ὡς ἔτος ὀγδοήκοντα τέσσαρες ὅς C RP-NSF, RD-NSF NNSF B NGPN AGPN RR-NSF ουκ αφιστατο απο του ιερου νηστειαις και δεησεσιν λατρευουσα not 7 departed 6 from the temple, with fastings and supplications serving οὐ ἀφίστημι ἀπό ὁ ἱερόν νηστεία καί δέησις λατρεύω LN VI-NI3S P TGSN NGSN NDPF C NDPF VP-AP-SNF νυκτα και ημεραν night and day: νύξ καί ἡμέρα