ΤΟΚΑΤΑΜΑΡΚΟΝΑΓΙΟΝΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ

Transcript

1 ΤΟΚΑΤΑΜΑΡΚΟΝΑΓΙΟΝΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ CHAPTER Αρχη του ευαγγελιου Ιησου Χριστου υιου του Θεου BEGINNING of the glad tidings of Jesus Christ, Son of God; ἀρχή ὁ εὐαγγέλιον Ἰησοῦς Χριστός υἱός ὁ θεός NNSF TGSN NGSN NGSM NGSM NGSM TGSM NGSM Ως γεγραπται εν τοις προφηταις Ιδου εγω αποστελλω as it has been written in the prophets, Behold, I send ὡς γράφω καταγράφω ἐν ὁ προφήτης ἰδού ἐγώ ἀποστέλλω ἐμπέμπω B VR-PI3S P TDPM NDPM VAAMS RPNS VP-AIS τον αγγελον μου προ προσωπου σου ος κατασκευασει την my messenger before thy face, who shall prepare ὁ ἄγγελος ἐγώ πρό πρόσωπον σύ ὅς κατασκευάζω ὁ TASM NASM RPGS P NGSN RPGS RR-NSM VF-AI3S TASF οδον σου εμπροσθεν σου thy way before thee. ὁδός σύ ἔμπροσθεν σύ NASF RPGS P RPGS 3 φωνη βοωντος εν τη ερημω Ετοιμασατε την οδον Κυριου [The] voice of one crying in the wilderness, Prepare the way of [the] Lord, φωνή βοάω ἐν ὁ ἔρημος ἑτοιμάζω ὁ ὁδός κύριος NNSF VP-AP-SGM P TDSF ADSF VA-AMP TASF NASF NGSM ευθειας ποιειτε τας τριβους αυτου straight make paths his. εὐθύν εὐθύν ποιέω ὁ τρίβος αὐτός AAPF VP-AMP TAPF NAPF RP-GSM 4 Εγενετο Ιωαννης βαπτιζων εν τη ερημω και κηρυσσων Came John baptizing in the wilderness, and proclaiming γίνομαι Ἰωάννης Ἰωνάθας βαπτίζω ἐν ὁ ἔρημος καί κηρύσσω VADI3S NNSM VP-AP-SNM P TDSF ADSF C VP-AP-SNM βαπτισμα μετανοιας εις αφεσιν αμαρτιων

2 [the] baptism of repentance for remission of sins. βάπτισμα μετάνοια εἰς ἄφεσις ἁμαρτία NASN NGSF P NASF NGPF 5 και εξεπορευετο προς αυτον πασα η Ιουδαια χωρα και οι And went out to him all the of Judaea 3 country, and they καί ἐκπορεύομαι πρός αὐτός πᾶς ὁ Ἰουδαία χώρα καί ὁ C VI-NI3S P RP-ASM ANSF TNSF NNSF NNSF C TNPM Ιεροσολυμιται και εβαπτιζοντο παντες εν τω Ιορδανη ποταμω υπ of Jerusalem, and were baptized all in the Jordan river by Ἱεροσολυμίτης καί βαπτίζω πᾶς ἐν ὁ Ἰορδάνης ποταμός ὑπό NNPM C VI-PI3P ANPM P TDSM NDSM NDSM P αυτου εξομολογουμενοι τας αμαρτιας αυτων him, confessing their sins. αὐτός ἐξομολογέω ὁ ἁμαρτία αὐτός RP-GSM VP-MP-PNM TAPF NAPF RP-GPM 6 ην δε Ιωαννης ενδεδυμενος τριχας καμηλου και ζωνην And was John clothed in hair of a camel, and a girdle εἰμί δέ Ἰωάννης Ἰωνάθας ἐνδύω θρίξ κάμηλος κάμιλος καί ζώνη VI-XI3S C NNSM VR-MP-SNM NAPF NGSM C NASF δερματινην περι την οσφυν αυτου και εσθιων ακριδας και μελι of leather about his loins, and eating locusts and honey δερμάτινος περί ὁ ὀσφῦς αὐτός καί ἐσθίω ἔσθω ἀκρίς καί μέλι AASF P TASF NASF RP-GSM C VP-AP-SNM NAPF C NASN αγριον wild. ἄγριος 66 AASN 7 Και εκηρυσσεν λεγων Ερχεται ο ισχυροτερος μου οπισω And he proclaimed, saying, He comes who [is] mightier than I after καί κηρύσσω λέγω ἔρχομαι ὁ ἰσχυρός ἐγώ ὀπίσω τοὐπισω C VI-AI3S VP-AP-SNM VP-NI3S TNSM ANSMC RPGS B μου ου ουκ ειμι ικανος κυψας λυσαι τον ιμαντα των me, of whom I am not fit having stooped down to loose the thong ἐγώ ὅς οὐ εἰμί ἱκανός κύπτω λύω ὁ ἱμάς ὁ

3 RPGS RR-GSM LN VP-XIS ANSM VA-AP-SNM VA-AN TASM NASM TGPN υποδηματων αυτου of his sandals. ὑπόδημα αὐτός NGPN RP-GSM 8 εγω μεν εβαπτισα υμας εν υδατι αυτος δε βαπτισει υμας εν I indeed baptized you with water, but he will baptize you with ἐγώ μέν βαπτίζω σύ ἐν ὕδωρ αὐτός δέ βαπτίζω σύ ἐν RPNS L VA-AIS RPAP P NDSN RP-NSM C VF-AI3S RPAP P Πνευματι Αγιω [the] Spirit Holy. πνεῦμα ἅγιος NDSN ADSN 9 Και εγενετο εν εκειναις ταις ημεραις ηλθεν Ιησους απο Ναζαρετ And it came to pass in those days [that] came Jesus from Nazareth καί γίνομαι ἐν ἐκεῖνος ὁ ἡμέρα ἔρχομαι Ἰησοῦς ἀπό Ναζαρέθ C VADI3S P RD-DPF TDPF NDPF VAAI3S NNSM P ZP της Γαλιλαιας και εβαπτισθη υπο Ιωαννου εις τον Ιορδανην of Galilee, and was baptized by John in the Jordan. ὁ Γαλιλαία καί βαπτίζω ὑπό Ἰωάννης Ἰωνάθας εἰς ὁ Ἰορδάνης TGSF NGSF C VA-PI3S P NGSM P TASM NASM 0 και ευθεως αναβαινων απο του υδατος ειδεν σχιζομενους τους And immediately going up from the water, he saw parting asunder the καί εὐθέως ἀναβαίνω ἀπό ὁ ὕδωρ οἶδα σχίζω ὁ C B VP-AP-SNM P TGSN NGSN VAAI3S VP-PP-PAM TAPM ουρανους και το Πνευμα ωσει περιστεραν καταβαινον επ αυτον heavens, and the Spirit as a dove descending upon him. οὐρανός καί ὁ πνεῦμα ὡσεί περιστερά καταβαίνω ἐπί αὐτός NAPM C TASN NASN B NASF VP-AP-SAN P RP-ASM και φωνη εγενετο εκ των ουρανων Συ ει ο υιος μου And a voice came out of the heavens, Thou art my Son καί φωνή γίνομαι ἐκ ὁ οὐρανός σύ εἰμί ὁ υἱός ἐγώ C NNSF VADI3S P TGPM NGPM RPNS VP-XIS TNSM NNSM RPGS ο αγαπητος εν ω ευδοκησα

4 the beloved, in whom I have found delight. ὁ ἀγαπητός ἐν ὅς εὐδοκέω TNSM ANSM P RR-DSM VA-AIS Και ευθυς το Πνευμα αυτον εκβαλλει εις την ερημον And immediately the Spirit him drives out into the wilderness. καί εὐθύν εὐθύν ὁ πνεῦμα αὐτός ἐκβάλλω εἰς ὁ ἔρημος C B TNSN NNSN RP-ASM VP-AI3S P TASF AASF 3 και ην εκει εν τη ερημω ημερας τεσσαρακοντα And he was there in the wilderness days forty, καί εἰμί ἐκεῖ ἐν ὁ ἔρημος ἡμέρα τεσσαράκοντα τεσσεράκοντα C VI-XI3S B P TDSF ADSF NAPF ZN πειραζομενος υπο του Σατανα και ην μετα των θηριων και οι tempted by Satan, and was with the beasts; and the πειράζω ὑπό ὁ Σατανᾶς καί εἰμί μετά ὁ θηρίον καί ὁ VP-PP-SNM P TGSM NGSM C VI-XI3S P TGPN NGPN C TNPM αγγελοι διηκονουν αυτω angels ministered to him. ἄγγελος διακονέω αὐτός NNPM VI-AI3P RP-DSM 4 Μετα δε το παραδοθηναι τον Ιωαννην ηλθεν ο And after was delivered 3 up 4 John came μετά δέ ὁ παραδίδωμι ὁ Ἰωάννης Ἰωνάθας ἔρχομαι ὁ P C TASN VA-PN TASM NASM VAAI3S TNSM Ιησους εις την Γαλιλαιαν κηρυσσων το ευαγγελιον της βασιλειας Jesus into Galilee, proclaiming the glad tidings of the kingdom Ἰησοῦς εἰς ὁ Γαλιλαία κηρύσσω ὁ εὐαγγέλιον ὁ βασιλεία NNSM P TASF NASF VP-AP-SNM TASN NASN TGSF NGSF του Θεου of God, ὁ θεός TGSM NGSM 5 και λεγων Οτι πεπληρωται ο καιρος και ηγγικεν η and saying, Has 3 been 4 fulfilled 5 the time, and has drawn near the καί λέγω ὅτι πληρόω ὁ καιρός καί ἐγγίζω ὁ

5 C VP-AP-SNM C VR-PI3S TNSM NNSM C VR-AI3S TNSF βασιλεια του Θεου μετανοειτε και πιστευετε εν τω ευαγγελιω kingdom of God; repent, and believe in the glad tidings. βασιλεία ὁ θεός μετανοέω καί πιστεύω ἐν ὁ εὐαγγέλιον NNSF TGSM NGSM VP-AMP C VP-AMP P TDSN NDSN 6 Περιπατων δε παρα την θαλασσαν της Γαλιλαιας ειδεν Σιμωνα And walking by the sea of Galilee he saw Simon περιπατέω δέ παρά ὁ θάλασσα ὁ Γαλιλαία οἶδα Σίμων VP-AP-SNM C P TASF NASF TGSF NGSF VAAI3S NASM και Ανδρεαν τον αδελφον αυτου βαλλοντας αμφιβληστρον εν τη and Andrew the brother of him casting a large net in the καί Ἀνδρέας ὁ ἀδελφός αὐτός βάλλω ἀμφίβληστρον ἐν ὁ C NASM TASM NASM RP-GSM VP-AP-PAM NASN P TDSF θαλασση ησαν γαρ αλιεις sea; for they were fishers. θάλασσα εἰμί γάρ ἁλιεύς NDSF VI-XI3P C NNPM 7 και ειπεν αυτοις ο Ιησους ευτε οπισω μου και ποιησω And said to 3 them 4 Jesus, Come after me, and I will make καί λέγω αὐτός ὁ Ἰησοῦς δεῦτε ὀπίσω τοὐπισω ἐγώ καί ποιέω C VAAI3S RP-DPM TNSM NNSM VX-XMP B RPGS C VF-AIS υμας γενεσθαι αλιεις ανθρωπων you to become fishers of men. σύ γίνομαι ἁλιεύς ἄνθρωπος RPAP VADN NAPM NGPM 8 Και ευθεως αφεντες τα δικτυα αυτων ηκολουθησαν αυτω And immediately having left their nets they followed him. καί εὐθέως ἀφίημι ὁ δίκτυον αὐτός ἀκολουθέω αὐτός C B VAAP-PNM TAPN NAPN RP-GPM VA-AI3P RP-DSM 9 Και προβας εκειθεν ολιγον ειδεν Ιακωβον τον του And having gone on thence a little he saw James the [son] καί προβαίνω ἐκεῖθεν ὀλίγος οἶδα Ἰάκωβος ὁ ὁ C VAAP-SNM B B VAAI3S NASM TASM TGSM Ζεβεδαιου και Ιωαννην τον αδελφον αυτου και αυτους εν

6 of Zebedee, and John his brother, and these [were] in Ζεβεδαῖος καί Ἰωάννης Ἰωνάθας ὁ ἀδελφός αὐτός καί αὐτός ἐν NGSM C NASM TASM NASM RP-GSM C RP-APM P τω πλοιω καταρτιζοντας τα δικτυα the ship mending the nets. ὁ πλοῖον καταρτίζω ὁ δίκτυον TDSN NDSN VP-AP-PAM TAPN NAPN 0 και ευθεως εκαλεσεν αυτους και αφεντες τον πατερα αυτων And immediately he called them; and having left their father καί εὐθέως καλέω αὐτός καί ἀφίημι ὁ πατήρ αὐτός C B VA-AI3S RP-APM C VAAP-PNM TASM NASM RP-GPM Ζεβεδαιον εν τω πλοιω μετα των μισθωτων απηλθον οπισω Zebedee in the ship with the hired servants, they went away after Ζεβεδαῖος ἐν ὁ πλοῖον μετά ὁ μισθωτός ἀπέρχομαι ὀπίσω τοὐπισω NASM P TDSN NDSN P TGPM NGPM VAAI3P B αυτου him. αὐτός 846 RP-GSM Και εισπορευονται εις Καπερναουμ και ευθεως τοις And they go into Capernaum; and immediately on the καί εἰσπορεύομαι εἰς Καπερναούμ Καφαρναούμ καί εὐθέως ὁ C VP-NI3P P ZP C B TDPN σαββασιν εισελθων εις την συναγωγην εδιδασκεν sabbaths having entered into the synagogue he taught. σάββατον εἰσέρχομαι εἰς ὁ συναγωγή διδάσκω NDPN VAAP-SNM P TASF NASF VI-AI3S και εξεπλησσοντο επι τη διδαχη αυτου ην γαρ διδασκων And they were astonished at his teaching; for he was teaching καί ἐκπλήσσω ἐπί ὁ διδαχή αὐτός εἰμί γάρ διδάσκω C VI-PI3P P TDSF NDSF RP-GSM VI-XI3S C VP-AP-SNM

7 αυτους ως εξουσιαν εχων και ουχ ως οι γραμματεις them as authority having, and not as the scribes. αὐτός ὡς ἐξουσία ἔχω καί οὐ ὡς ὁ γραμματεύς RP-APM B NASF VP-AP-SNM C LN B TNPM NNPM 3 Και ην εν τη συναγωγη αυτων ανθρωπος εν πνευματι And there was in their synagogue a man with an unclean spirit, καί εἰμί ἐν ὁ συναγωγή αὐτός ἄνθρωπος ἐν πνεῦμα C VI-XI3S P TDSF NDSF RP-GPM NNSM P NDSN ακαθαρτω και ανεκραξεν and he cried out, ἀκάθαρτος καί ἀνακράζω ADSN C VA-AI3S 4 λεγων Εα τι ημιν και σοι Ιησου Ναζαρηνε ηλθες saying, Ah! what to us and to thee, Jesus, Nazarene? art thou come λέγω ἔα τίς ἐγώ καί σύ Ἰησοῦς Ναζαρηνός ἔρχομαι VP-AP-SNM I RI-NSN RPDP C RPDS NVSM NVSM VAAIS απολεσαι ημας οιδα σε τις ει ο αγιος του Θεου to destroy us? I know thee who thou art, the Holy [One] of God. ἀπόλλυμι ἐγώ οἶδα σύ τίς εἰμί ὁ ἅγιος ὁ θεός VA-AN RPAP VR-AIS RPAS RI-NSM VP-XIS TNSM ANSM TGSM NGSM 5 Και επετιμησεν αυτω ο Ιησους λεγων Φιμωθητι και εξελθε And rebuked him 3 Jesus, saying, Be silent, and come forth καί ἐπιτιμάω αὐτός ὁ Ἰησοῦς λέγω φιμόω καί ἐξέρχομαι C VA-AI3S RP-DSM TNSM NNSM VP-AP-SNM VA-PMS C VAAMS εξ αυτου out of him. ἐκ αὐτός P RP-GSM 6 Και σπαραξαν αυτον το πνευμα το ακαθαρτον And having 5 thrown 6 into 8 convulsions 9 him 7 the spirit the 3 unclean, 4 καί σπαράσσω αὐτός ὁ πνεῦμα ὁ ἀκάθαρτος C VA-AP-SNN RP-ASM TNSN NNSN TNSN ANSN και κραξαν φωνη μεγαλη εξηλθεν εξ αυτου and having cried with a voice loud, came forth out of him.

8 καί κράζω φωνή μέγας ἐξέρχομαι ἐκ αὐτός C VA-AP-SNN NDSF ADSF VAAI3S P RP-GSM 7 και εθαμβηθησαν παντες ωστε συζητειν προς αυτους And were astonished 3 all, so that they questioned together among themselves, καί θαμβέω πᾶς ὥστε συζητέω πρός αὐτός C VA-PI3P ANPM C VP-AN P RP-APM λεγοντας Τι εστιν τουτο τις η διδαχη η καινη αυτη οτι saying, What is this? what teaching 3 new this, that λέγω τίς εἰμί οὗτος τίς ὁ διδαχή ὁ καινός οὗτος ὅτι VP-AP-PAM RI-NSN VP-XI3S RD-NSN RI-NSM TNSF NNSF TNSF ANSF RD-NSF C κατ εξουσιαν και τοις πνευμασιν τοις ακαθαρτοις επιτασσει και with authority even the spirits the unclean he commands, and κατά ἐξουσία καί ὁ πνεῦμα ὁ ἀκάθαρτος ἐπιτάσσω καί P NASF C TDPN NDPN TDPN ADPN VP-AI3S C υπακουουσιν αυτω they obey him! ὑπακούω αὐτός VP-AI3P RP-DSM 8 Εξηλθεν δε η ακοη αυτου ευθυς εις ολην την And went out the fame of him immediately in all the ἐξέρχομαι δέ ὁ ἀκοή αὐτός εὐθύν εὐθύν εἰς ὅλος ὁ VAAI3S C TNSF NNSF RP-GSM B P AASF TASF περιχωρον της Γαλιλαιας around country Galilee. περίχωρος ὁ Γαλιλαία AASF TGSF NGSF 9 Και ευθεως εκ της συναγωγης εξελθοντες ηλθον εις την And immediately out of the synagogue having gone forth they came into the καί εὐθέως ἐκ ὁ συναγωγή ἐξέρχομαι ἔρχομαι εἰς ὁ C B P TGSF NGSF VAAP-PNM VAAI3P P TASF οικιαν Σιμωνος και Ανδρεου μετα Ιακωβου και Ιωαννου house of Simon and Andrew, with James and John. οἰκία Σίμων καί Ἀνδρέας μετά Ἰάκωβος καί Ἰωάννης Ἰωνάθας NASF NGSM C NGSM P NGSM C NGSM

9 30 η δε πενθερα Σιμωνος κατεκειτο πυρεσσουσα και ευθεως And the mother-in-law of Simon was laying in a fever. And immediately ὁ δέ πενθερά Σίμων κατάκειμαι πυρέσσω καί εὐθέως TNSF C NNSF NGSM VI-NI3S VP-AP-SNF C B λεγουσιν αυτω περι αυτης they speak to him about her. λέγω αὐτός περί αὐτός VP-AI3P RP-DSM P RP-GSF 3 και προσελθων ηγειρεν αυτην κρατησας της χειρος αυτης και And having come to [her] he raised up her, having taken her hand. And καί προσέρχομαι ἐγείρω αὐτός κρατέω ὁ χείρ αὐτός καί C VAAP-SNM VA-AI3S RP-ASF VA-AP-SNM TGSF NGSF RP-GSF C αφηκεν αυτην ο πυρετος ευθεως και διηκονει αυτοις left 3 her 4 the fever immediately, and she ministered to them. ἀφίημι αὐτός ὁ πυρετός εὐθέως καί διακονέω αὐτός VA-AI3S RP-ASF TNSM NNSM B C VI-AI3S RP-DPM 3 Οψιας δε γενομενης οτε εδυ ο ηλιος εφερον προς αυτον Evening and being come, when went down the sun, they brought to him ὄψιος δέ γίνομαι ὅτε δύνω ὁ ἥλιος φέρω πρός αὐτός AGSF C VADP-SGF B VAAI3S TNSM NNSM VI-AI3P P RP-ASM παντας τους κακως εχοντας και τους δαιμονιζομενους all who ill were and those possessed by demons; πᾶς ὁ κακῶς ἔχω καί ὁ δαιμονίζομαι AAPM TAPM B VP-AP-PAM C TAPM VP-NP-PAM 33 και η πολις ολη επισυνηγμενη ην προς την θυραν and the city whole gathered 4 together 5 was 3 at the door. καί ὁ πόλις ὅλος ἐπισυνάγω εἰμί πρός ὁ θύρα C TNSF NNSF ANSF VR-PP-SNF VI-XI3S P TASF NASF 34 και εθεραπευσεν πολλους κακως εχοντας ποικιλαις νοσοις και And he healed many that were ill of various diseases, and καί θεραπεύω πολύς κακῶς ἔχω ποικίλος νόσος καί C VA-AI3S AAPM B VP-AP-PAM ADPF NDPF C δαιμονια πολλα εξεβαλεν και ουκ ηφιεν λαλειν τα δαιμονια demons many he cast out, and 3 4 suffered not to speak the demons;

10 δαιμόνιον πολύς ἐκβάλλω καί οὐ ἀφίημι λαλέω ὁ δαιμόνιον NAPN AAPN VAAI3S C LN VI-AI3S VP-AN TAPN NAPN οτι ηδεισαν αυτον because they knew him. ὅτι οἶδα αὐτός C VL-AI3P RP-ASM 35 Και πρωΐ εννυχον λιαν αναστας εξηλθεν και απηλθεν εις And very early while yet night having risen up he went out and departed into καί πρωί ἔννυχος λίαν ἀναπηδάω ἀνίστημι ἐξέρχομαι καί ἀπέρχομαι εἰς C B B B VAAP-SNM VAAI3S C VAAI3S P ερημον τοπον κακει προσηυχετο desert a place, and there was praying. ἔρημος τόπος κἀκεῖ προσεύχομαι AASM NASM BC VI-NI3S 36 και κατεδιωξαν αυτον ο Σιμων και οι μετ αυτου And went 6 after 7 him 8 Simon and those 3 with 4 him; 5 καί καταδιώκω αὐτός ὁ Σίμων καί ὁ μετά αὐτός C VA-AI3P RP-ASM TNSM NNSM C TNPM P RP-GSM 37 και ευροντες αυτον λεγουσιν αυτω Οτι παντες ζητουσιν σε and having found him they say to him, All seek thee. καί εὑρίσκω αὐτός λέγω αὐτός ὅτι πᾶς ζητέω σύ C VAAP-PNM RP-ASM VP-AI3P RP-DSM C ANPM VP-AI3P RPAS 38 Και λεγει αυτοις Αγωμεν εις τας εχομενας κωμοπολεις ινα κακει And he says to them, Let us go into the neighbouring country towns, that there also καί λέγω αὐτός ἄγω εἰς ὁ ἔχω κωμόπολις ἵνα κἀκεῖ C VP-AI3S RP-DPM VP-ASP P TAPF VP-PP-PAF NAPF C BC κηρυξω εις τουτο γαρ εξεληλυθα I may preach; for this 3 because have I come forth. κηρύσσω εἰς οὗτος γάρ ἐξέρχομαι VA-ASS P RD-ASN C VR-AIS 39 Και ην κηρυσσων εν ταις συναγωγαις αυτων εις ολην την And he was preaching in their synagogues in all καί εἰμί κηρύσσω ἐν ὁ συναγωγή αὐτός εἰς ὅλος ὁ C VI-XI3S VP-AP-SNM P TDPF NDPF RP-GPM P AASF TASF

11 Γαλιλαιαν και τα δαιμονια εκβαλλων Galilee, and the demons casting out. Γαλιλαία καί ὁ δαιμόνιον ἐκβάλλω NASF C TAPN NAPN VP-AP-SNM 40 Και ερχεται προς αυτον λεπρος παρακαλων αυτον και γονυπετων And comes 3 to 4 him 5 a leper, beseeching him and kneeling down to καί ἔρχομαι πρός αὐτός λεπρός παρακαλέω αὐτός καί γονυπετέω C VP-NI3S P RP-ASM ANSM VP-AP-SNM RP-ASM C VP-AP-SNM αυτον και λεγων αυτω Οτι εαν θελης δυνασαι με καθαρισαι him, and saying to him, If thou wilt thou art able me to cleanse. αὐτός καί λέγω αὐτός ὅτι ἐάν θέλω δύναμαι ἐγώ καθαρίζω καθερίζω RP-ASM C VP-AP-SNM RP-DSM C Q VP-ASS VP-NIS RPAS VA-AN 4 Ο δε Ιησους σπλαγχνισθεις εκτεινας την χειρα And Jesus being moved with compassion, having stretched out [his] hand ὁ δέ Ἰησοῦς σπλαγχνίζομαι ἐκτείνω ὁ χείρ TNSM C NNSM VA-OP-SNM VA-AP-SNF TASF NASF ηψατο αυτου και λεγει αυτω Θελω καθαρισθητι he touched him, and says to him, I will, be thou cleansed. ἅπτω αὐτός καί λέγω αὐτός θέλω καθαρίζω καθερίζω VA-DI3S RP-GSM C VP-AI3S RP-DSM VP-AIS VA-PMS 4 Και ειποντος αυτου ευθεως απηλθεν απ αυτου η λεπρα και And he having spoken, immediately departed from him the leprosy, and καί λέγω αὐτός εὐθέως ἀπέρχομαι ἀπό αὐτός ὁ λέπρα καί C VAAP-SGM RP-GSM B VAAI3S P RP-GSM TNSF NNSF C εκαθαρισθη he was cleansed. καθαρίζω καθερίζω 5 VA-PI3S 43 Και εμβριμησαμενος αυτω ευθεως εξεβαλεν αυτον And having strictly charged him, immediately he sent away him, καί ἐμβριμάομαι αὐτός εὐθέως ἐκβάλλω αὐτός C VA-DP-SNM RP-DSM B VAAI3S RP-ASM 44 και λεγει αυτω Ορα μηδενι μηδεν ειπης αλλ And says to him, See to no one anything (lit. nothing) thou speak; but

12 καί λέγω αὐτός ὁράω μηδείς μηθείς μηδείς μηθείς λέγω ἀλλά C VP-AI3S RP-DSM VP-AMS ADSM AASN VAASS C υπαγε σεαυτον δειξον τω ιερει και προσενεγκε περι του go, thyself shew to the priest, and offer for ὑπάγω σεαυτοῦ δείκνυμι δεικνύω ὁ ἱερεύς καί προσφέρω περί ὁ VP-AMS RFASM VA-AMS TDSM NDSM C VAAMS P TGSM καθαρισμου σου α προσεταξεν Μωσης εις μαρτυριον thy cleansing what ordered Moses, for a testimony καθαρισμός σύ ὅς προστάσσω Μωσεύς Μωσῆς Μωϋσῆς εἰς μαρτύριον NGSM RPGS RR-APN VA-AI3S NNSM P NASN αυτοις to them. αὐτός 846 RP-DPM 45 Ο δε εξελθων ηρξατο κηρυσσειν πολλα και διαφημιζειν But he having gone out began to proclaim [it] much and to spread abroad ὁ δέ ἐξέρχομαι ἄρχω κηρύσσω πολύς καί διαφημίζω φημίζω TNSM C VAAP-SNM VA-DI3S VP-AN AAPN C VP-AN τον λογον ωστε μηκετι αυτον δυνασθαι φανερως εις πολιν the matter, so that no longer he was able openly into [the] city ὁ λόγος ὥστε μηκέτι αὐτός δύναμαι φανερῶς εἰς πόλις TASM NASM C B RP-ASM VP-NN B P NASF εισελθειν αλλ εξω εν ερημοις τοποις ην και ηρχοντο προς αυτον to enter; but without in desert places was, and they came to him εἰσέρχομαι ἀλλά ἔξω ἐν ἔρημος τόπος εἰμί καί ἔρχομαι πρός αὐτός VAAN C B P ADPM NDPM VI-XI3S C VI-NI3P P RP-ASM πανταχοθεν from every quarter. πανταχόθεν 3836 B CHAPTER Και παλιν εισηλθεν εις Καπερναουμ δι ημερων και And again he entered into Capernaum after [some] days, and καί πάλιν εἰσέρχομαι εἰς Καπερναούμ Καφαρναούμ διά ἡμέρα καί

13 C B VAAI3S P ZP P NGPF C ηκουσθη οτι εις οικον εστιν it was heard that in [the] house he is; ἀκουστός ἀκούω ὅτι εἰς οἶκος εἰμί VA-PI3S C P NASM VP-XI3S και ευθεως συνηχθησαν πολλοι ωστε μηκετι χωρειν and immediately were gathered together many, so that there was no longer any room καί εὐθέως συνάγω πολύς ὥστε μηκέτι χωρέω C B VA-PI3P ANPM C B VP-AN μηδε τα προς την θυραν και ελαλει αυτοις τον λογον not even at the door; and he spoke to them the word. μηδέ ὁ πρός ὁ θύρα καί λαλέω αὐτός ὁ λόγος C TAPN P TASF NASF C VI-AI3S RP-DPM TASM NASM 3 Και ερχονται προς αυτον παραλυτικον φεροντες αιρομενον υπο And they come to him, a paralytic 3 bringing, borne by καί ἔρχομαι πρός αὐτός παραλυτικός παράλυτος φέρω αἴρω ὑπό C VP-NI3P P RP-ASM AASM VP-AP-PNM VP-PP-SAM P τεσσαρων four. τέσσαρες 5064 AGPM 4 και μη δυναμενοι προσεγγισαι αυτω δια τον οχλον And not being able to come near to him on account of the crowd, καί μή δύναμαι προσεγγίζω αὐτός διά ὁ ὄχλος C LN VP-NP-PNM VA-AN RP-DSM P TASM NASM απεστεγασαν την στεγην οπου ην και εξορυξαντες χαλωσιν they uncovered the roof where he was, and having broken up [it] they let down ἀποστεγάζω ὁ στέγη ὅπου εἰμί καί ἐξορύσσω χαλάω VA-AI3P TASF NASF B VI-XI3S C VA-AP-PNM VP-AI3P τον κραββατον εφ ω ο παραλυτικος κατεκειτο the couch on which the paralytic was lying. ὁ κράββατος ἐπί ὅς ὁ παραλυτικός παράλυτος κατάκειμαι TASM NASM P RR-DSM TNSM ANSM VI-NI3S

14 5 ιδων δε ο Ιησους την πιστιν αυτων λεγει τω And seeing Jesus their faith says to the οἶδα δέ ὁ Ἰησοῦς ὁ πίστις αὐτός λέγω ὁ VAAP-SNM C TNSM NNSM TASF NASF RP-GPM VP-AI3S TDSM παραλυτικω Τεκνον αφεωνται σοι αι αμαρτιαι σου paralytic, Child, have 3 been 4 forgiven 5 thee 6 thy sins. παραλυτικός παράλυτος τέκνον ἀφίημι σύ ὁ ἁμαρτία σύ ADSM NVSN VR-PI3P RPDS TNPF NNPF RPGS 6 Ησαν δε τινες των γραμματεων εκει καθημενοι και But there were some of the scribes there sitting, and εἰμί δέ τὶς ὁ γραμματεύς ἐκεῖ κάθημαι καί VI-XI3P C RX-NPM TGPM NGPM B VP-NP-PNM C διαλογιζομενοι εν ταις καρδιαις αυτων reasoning in their hearts, διαλογίζομαι ἐν ὁ καρδία αὐτός VP-NP-PNM P TDPF NDPF RP-GPM 7 Τι ουτος ουτως λαλει βλασφημιας τις δυναται αφιεναι Why this [man] 3 thus 4 does speak 5 blasphemies? who is able to forgive τίς οὗτος οὕτως λαλέω βλασφημία τίς δύναμαι ἀφίημι RI-ASN RD-NSM B VP-AI3S NAPF RI-NSM VP-NI3S VP-AN αμαρτιας ει μη εις ο Θεος sins, except one, [that is] God? ἁμαρτία εἰ μή εἷς ὁ θεός NAPF Q LN ANSM TNSM NNSM 8 Και ευθεως επιγνους ο Ιησους τω πνευματι αυτου οτι ουτως And immediately knowing Jesus in his spirit that thus καί εὐθέως ἐπιγινώσκω ὁ Ἰησοῦς ὁ πνεῦμα αὐτός ὅτι οὕτως C B VAAP-SNM TNSM NNSM TDSN NDSN RP-GSM C B διαλογιζονται εν εαυτοις ειπεν αυτοις Τι ταυτα διαλογιζεσθε they are reasoning within themselves, said to them, Why these things reason ye διαλογίζομαι ἐν ἑαυτοῦ λέγω αὐτός τίς οὗτος διαλογίζομαι VP-NI3P P RF3DPM VAAI3S RP-DPM RI-ASN RD-APN VP-NIP εν ταις καρδιαις υμων in your hearts? ἐν ὁ καρδία σύ

15 P TDPF NDPF RPGP 9 τι εστιν ευκοπωτερον ειπειν τω παραλυτικω which is easier, to say to the paralytic, τίς εἰμί εὔκοπος λέγω ὁ παραλυτικός παράλυτος RI-NSN VP-XI3S ANSNC VAAN TDSM ADSM Αφεωνται σοι αι αμαρτιαι η ειπειν Εγειραι και αρον Have 4 been 5 forgiven 6 thee 6 [thy] sins, or to say, Arise, and take up ἀφίημι σύ ὁ ἁμαρτία ἤ λέγω ἐγείρω καί αἴρω VR-PI3P RPDS TNPF NNPF L VAAN VA-MMS C VA-AMS σου τον κραββατον και περιπατει thy couch and walk? σύ ὁ κράββατος καί περιπατέω RPGS TASM NASM C VP-AMS 0 ινα δε ειδητε οτι εξουσιαν εχει ο υιος του ανθρωπου but that ye may know that authority 6 has 5 the Son of 3 man 4 ἵνα δέ οἶδα ὅτι ἐξουσία ἔχω ὁ υἱός ὁ ἄνθρωπος C C VR-ASP C NASF VP-AI3S TNSM NNSM TGSM NGSM αφιεναι επι της γης αμαρτιας λεγει τω παραλυτικω to forgive on the earth sins,-- he says to the paralytic, ἀφίημι ἐπί ὁ γῆ ἁμαρτία λέγω ὁ παραλυτικός παράλυτος VP-AN P TGSF NGSF NAPF VP-AI3S TDSM ADSM Σοι λεγω εγειραι και αρον τον κραββατον σου και υπαγε To thee I say, arise, and take up couch thy and go σύ λέγω ἐγείρω καί αἴρω ὁ κράββατος σύ καί ὑπάγω RPDS VP-AIS VA-MMS C VA-AMS TASM NASM RPGS C VP-AMS εις τον οικον σου to thy house. εἰς ὁ οἶκος σύ P TASM NASM RPGS Και ηγερθη ευθεως και αρας τον κραββατον εξηλθεν And he arose immediately, and having taken up the couch went forth καί ἐγείρω εὐθέως καί αἴρω ὁ κράββατος ἐξέρχομαι C VA-PI3S B C VA-AP-SNM TASM NASM VAAI3S

16 εναντιον παντων ωστε εξιστασθαι παντας και δοξαζειν τον before all, so that were amazed 3 all, and glorified ἐναντίον πᾶς ὥστε ἐξιστάνω ἐξιστάω ἐξίστημι πᾶς καί δοξάζω ὁ B AGPM C VP-MN AAPM C VP-AN TASM Θεον λεγοντας Οτι ουδεποτε ουτως ειδομεν God, saying, Never thus did we see [it]. θεός λέγω ὅτι οὐδέποτε οὕτως οἶδα NASM VP-AP-PAM C B B VAAIP 3 Και εξηλθεν παλιν παρα την θαλασσαν και πας ο οχλος ηρχετο And he went forth again by the sea, and all the crowd came καί ἐξέρχομαι πάλιν παρά ὁ θάλασσα καί πᾶς ὁ ὄχλος ἔρχομαι C VAAI3S B P TASF NASF C ANSM TNSM NNSM VI-NI3S προς αυτον και εδιδασκεν αυτους to him, and he taught them. πρός αὐτός καί διδάσκω αὐτός P RP-ASM C VI-AI3S RP-APM 4 Και παραγων ειδεν Λευΐν τον του Αλφαιου καθημενον επι το And passing on he saw Levi the [son] of Alphaeus sitting at the καί παράγω οἶδα Λευίς ὁ ὁ Ἁλφαῖος κάθημαι ἐπί ὁ C VP-AP-SNM VAAI3S NASM TASM TGSM NGSM VP-NP-SAM P TASN τελωνιον και λεγει αυτω Ακολουθει μοι Και αναστας tax office, and says to him, Follow me. And having arisen τελώνιον καί λέγω αὐτός ἀκολουθέω ἐγώ καί ἀναπηδάω ἀνίστημι NASN C VP-AI3S RP-DSM VP-AMS RPDS C VAAP-SNM ηκολουθησεν αυτω he followed him. ἀκολουθέω αὐτός VA-AI3S RP-DSM 5 Και εγενετο εν τω κατακεισθαι αυτον εν τη οικια And it came to pass as he reclined [at table] in his house, καί γίνομαι ἐν ὁ κατάκειμαι αὐτός ἐν ὁ οἰκία C VADI3S P TDSM VP-NN RP-ASM P TDSF NDSF αυτου και πολλοι τελωναι και αμαρτωλοι συνανεκειντο τω that many tax-gatherers and sinners were reclining [at table] with αὐτός καί πολύς τελώνης καί ἁμαρτωλός συνανάκειμαι ὁ

17 RP-GSM C ANPM NNPM C ANPM VI-NI3P TDSM Ιησου και τοις μαθηταις αυτου ησαν γαρ πολλοι και ηκολουθησαν Jesus and his disciples; for they were many, and they followed Ἰησοῦς καί ὁ μαθητής αὐτός εἰμί γάρ πολύς καί ἀκολουθέω NDSM C TDPM NDPM RP-GSM VI-XI3P C ANPM C VA-AI3P αυτω him. αὐτός 846 RP-DSM 6 και οι γραμματεις και οι Φαρισαιοι ιδοντες αυτον εσθιοντα And the scribes and the Pharisees, having seen him eating καί ὁ γραμματεύς καί ὁ Φαρισαῖος οἶδα αὐτός ἐσθίω ἔσθω C TNPM NNPM C TNPM NNPM VAAP-PNM RP-ASM VP-AP-SAM μετα των τελωνων και αμαρτωλων ελεγον τοις μαθηταις αυτου with the tax-gatherers and sinners, said to his disciples, μετά ὁ τελώνης καί ἁμαρτωλός λέγω ὁ μαθητής αὐτός P TGPM NGPM C AGPM VI-AI3P TDPM NDPM RP-GSM Τι οτι μετα των τελωνων και αμαρτωλων εσθιει και πινει Why [is it] that with the tax-gatherers and sinners he eats and drinks? τίς ὅτι μετά ὁ τελώνης καί ἁμαρτωλός ἐσθίω ἔσθω καί πίνω RI-NSN C P TGPM NGPM C AGPM VP-AI3S C VP-AI3S 7 Και ακουσας ο Ιησους λεγει αυτοις Ου χρειαν εχουσιν And having heard 3 Jesus says to them, Not 6 need 7 have 5 καί ἀκουστός ἀκούω ὁ Ἰησοῦς λέγω αὐτός οὐ χρεία ἔχω C VA-AP-SNM TNSM NNSM VP-AI3S RP-DPM LN NASF VP-AI3P οι ισχυοντες ιατρου αλλ οι κακως εχοντες ουκ ηλθον they who are 3 strong 4 of a physician, but they who ill are. I came not ὁ ἰσχύω ἰατρός ἀλλά ὁ κακῶς ἔχω οὐ ἔρχομαι TNPM VP-AP-PNM NGSM C TNPM B VP-AP-PNM LN VAAIS καλεσαι δικαιους αλλα αμαρτωλους εις μετανοιαν to call righteous [ones], but sinners to repentance. καλέω δίκαιος ἀλλά ἁμαρτωλός εἰς μετάνοια VA-AN AAPM C AAPM P NASF 8 Και ησαν οι μαθηται Ιωαννου και οι των Φαρισαιων

18 And 0 were the disciples of 3 John and those of the Pharisees 9 καί εἰμί ὁ μαθητής Ἰωάννης Ἰωνάθας καί ὁ ὁ Φαρισαῖος C VI-XI3P TNPM NNPM NGSM C TNPM TGPM NGPM νηστευοντες και ερχονται και λεγουσιν αυτω ιατι οι μαθηται fasting; and they come and say to him, Why the 3 disciples νηστεύω καί ἔρχομαι καί λέγω αὐτός διατί ὁ μαθητής VP-AP-PNM C VP-NI3P C VP-AI3P RP-DSM P RI-ASN TNPM Ιωαννου και οι των Φαρισαιων νηστευουσιν οι δε σοι of 4 John 5 and 6 those 7 of 8 the 9 Pharisees 0 fast, but thy Ἰωάννης Ἰωνάθας καί ὁ ὁ Φαρισαῖος νηστεύω ὁ δέ σός NNPM NGSM C TNPM TGPM NGPM VP-AI3P TNPM C μαθηται ου νηστευουσιν disciples fast not? μαθητής οὐ νηστεύω RSNPM NNPM LN 9 Και ειπεν αυτοις ο Ιησους Μη δυνανται οι υιοι του And said to 3 them 4 Jesus, Can the sons of the καί λέγω αὐτός ὁ Ἰησοῦς μή δύναμαι ὁ υἱός ὁ C VAAI3S RP-DPM TNSM NNSM LN VP-NI3P TNPM NNPM TGSM νυμφωνος εν ω ο νυμφιος μετ αυτων εστιν νηστευειν bridechamber, while the bridegroom with them is, fast? νυμφών ἐν ὅς ὁ νυμφίος μετά αὐτός εἰμί νηστεύω NGSM P RR-DSM TNSM NNSM P RP-GPM VP-XI3S VP-AN οσον χρονον μεθ εαυτων εχουσιν τον νυμφιον ου δυνανται as long as with them they have the bridegrooom, they are not able ὅσος χρόνος μετά ἑαυτοῦ ἔχω ὁ νυμφίος οὐ δύναμαι RK-ASM NASM P RF3GPM VP-AI3P TASM NASM LN VP-NI3P νηστευειν to fast. νηστεύω 35 VP-AN 0 ελευσονται δε ημεραι οταν απαρθη απ αυτων ο But will come days when will have been taken away from them the ἔρχομαι δέ ἡμέρα ὅταν ἀπαίρω ἀπό αὐτός ὁ VF-DI3P C NNPF C VA-PS3S P RP-GPM TNSM

19 νυμφιος και τοτε νηστευσουσιν εν εκειναις ταις ημεραις bridegroom, and then they will fast in those days. νυμφίος καί τότε νηστεύω ἐν ἐκεῖνος ὁ ἡμέρα NNSM C B VF-AI3P P RD-DPF TDPF NDPF και ουδεις επιβλημα ρακους αγναφου επιρραπτει επι And no one a piece of cloth unfulled sews on καί οὐδείς οὐθείς ἐπίβλημα ῥάκος ἄγναφος ἐπιράπτω ἐπισυρράπτω ἐπί C ANSM NASN NGSN AGSN VP-AI3S P ιματιω παλαιω ει δε μη αιρει το πληρωμα αυτου το an old garment; otherwise takes 7 away 8 the filling 3 up 4 of 5 it 6 ἱμάτιον παλαιός εἰ δέ μή αἴρω ὁ πλήρωμα αὐτός ὁ NDSN ADSN Q C LN VP-AI3S TNSN NNSN RP-GSN TASN καινον του παλαιου και χειρον σχισμα γινεται new from the old, and worse a rent takes place. καινός ὁ παλαιός καί χείρων σχίσμα γίνομαι AASN TGSN AGSN C ANSN NNSN VP-NI3S και ουδεις βαλλει οινον νεον εις ασκους παλαιους ει δε And no one puts wine new into skins old; otherwise, καί οὐδείς οὐθείς βάλλω οἶνος νέος εἰς ἀσκός παλαιός εἰ δέ C ANSM VP-AI3S NASM AASM P NAPM AAPM Q C μη ρησσει ο οινος ο νεος τους ασκους και ο οινος bursts 4 the wine 3 new the skins, and the wine μή ῥάσσω ῥήγνυμι ῥήσσω ὁ οἶνος ὁ νέος ὁ ἀσκός καί ὁ οἶνος LN VP-AI3S TNSM NNSM TNSM ANSM TAPM NAPM C TNSM NNSM εκχειται και οι ασκοι απολουνται αλλα οινον νεον εις ασκους is poured out, and the skins will be destroyed; but wine new into 3 skins 5 ἐκχέω ἐκχύννομαι καί ὁ ἀσκός ἀπόλλυμι ἀλλά οἶνος νέος εἰς ἀσκός VP-PI3S C TNPM NNPM VF-MI3P C NASM AASM P NAPM καινους βλητεον new 4 is to be put. καινός βλητέος AAPM ANSN 3 Και εγενετο παραπορευεσθαι αυτον εν τοις σαββασιν δια των And it came to pass that he went on the sabbath through the

20 καί γίνομαι παραπορεύομαι αὐτός ἐν ὁ σάββατον διά ὁ C VADI3S VP-NN RP-ASM P TDPN NDPN P TGPM σποριμων και ηρξαντο οι μαθηται αυτου οδον ποιειν corn-fields, and began 3 his disciples [their] way to make, σπόριμος καί ἄρχω ὁ μαθητής αὐτός ὁδός ποιέω AGPM C VA-DI3P TNPM NNPM RP-GSM NASF VP-AN τιλλοντες τους σταχυας plucking the ears. τίλλω ὁ στάχυν VP-AP-PNM TAPM NAPM 4 και οι Φαρισαιοι ελεγον αυτω Ιδε τι ποιουσιν εν τοις And the Pharisees said to him, Behold, what do they on the καί ὁ Φαρισαῖος λέγω αὐτός οἶδα τίς ποιέω ἐν ὁ C TNPM NNPM VI-AI3P RP-DSM VA-AMS RI-ASN VP-AI3P P TDPN σαββασιν ο ουκ εξεστιν sabbath that which is not lawful? σάββατον ὅς οὐ ἔξεστι NDPN RR-ASN LN VP-QI3S 5 Και αυτος ελεγεν αυτοις Ουδεποτε ανεγνωτε τι εποιησεν And he said to them, Never 3 did ye read what did καί αὐτός λέγω αὐτός οὐδέποτε ἀναγινώσκω τίς ποιέω C RP-NSM VI-AI3S RP-DPM B VAAIP RI-ASN VA-AI3S αβιδ οτε χρειαν εσχεν και επεινασεν αυτος και οι μετ αυτου David, when need he had and hungered, he and those with him? αβίδ αυίδ ὅτε χρεία ἔχω καί πεινάω αὐτός καί ὁ μετά αὐτός ZP B NASF VAAI3S C VA-AI3S RP-NSM C TNPM P RP-GSM 6 πως εισηλθεν εις τον οικον του Θεου επι Αβιαθαρ του how he entered into the house of God in [the days of] Abiathar the πῶς εἰσέρχομαι εἰς ὁ οἶκος ὁ θεός ἐπί Ἀβιαθάρ ὁ B VAAI3S P TASM NASM TGSM NGSM P ZP TGSM αρχιερεως και τους αρτους της προθεσεως εφαγεν ους ουκ high priest, and the loaves of the presentation ate, which it is not ἀρχιερεύς καί ὁ ἄρτος ὁ πρόθεσις πρόσθεσις ἐσθίω ὅς οὐ NGSM C TAPM NAPM TGSF NGSF VAAI3S RR-APM LN

21 εξεστιν φαγειν ει μη τοις ιερευσιν και εδωκεν και τοις συν lawful to eat except for the priests, and gave even to those who with ἔξεστι ἐσθίω εἰ μή ὁ ἱερεύς καί δίδωμι καί ὁ σύν VP-QI3S VAAN Q LN TDPM NDPM C VA-AI3S C TDPM P αυτω ουσιν him were? αὐτός εἰμί RP-DSM VP-XP-PDM 7 Και ελεγεν αυτοις Το σαββατον δια τον ανθρωπον εγενετο And he said to them, The sabbath on account of man was made, καί λέγω αὐτός ὁ σάββατον διά ὁ ἄνθρωπος γίνομαι C VI-AI3S RP-DPM TNSN NNSN P TASM NASM VADI3S ουχ ο ανθρωπος δια το σαββατον not man on account of the sabbath: οὐ ὁ ἄνθρωπος διά ὁ σάββατον LN TNSM NNSM P TASN NASN 8 ωστε κυριος εστιν ο υιος του ανθρωπου και του σαββατου so then Lord is the Son of man also of the sabbath. ὥστε κύριος εἰμί ὁ υἱός ὁ ἄνθρωπος καί ὁ σάββατον C NNSM VP-XI3S TNSM NNSM TGSM NGSM C TGSN NGSN CHAPTER 3 Και εισηλθεν παλιν εις την συναγωγην και ην εκει ανθρωπος And he entered again into the synagogue, and there was there a man καί εἰσέρχομαι πάλιν εἰς ὁ συναγωγή καί εἰμί ἐκεῖ ἄνθρωπος C VAAI3S B P TASF NASF C VI-XI3S B NNSM εξηραμμενην εχων την χειρα withered 4 having [his] hand, 3 ξηραίνω ἔχω ὁ χείρ VR-PP-SAF VP-AP-SNM TASF NASF και παρετηρουν αυτον ει τοις σαββασιν θεραπευσει αυτον and they were watching him whether on the sabbath he will heal him, καί παρατηρέω αὐτός εἰ ὁ σάββατον θεραπεύω αὐτός C VI-AI3P RP-ASM Q TDPN NDPN VF-AI3S RP-ASM

22 ινα κατηγορησωσιν αυτου in order that they might accuse him. ἵνα κατηγορέω αὐτός C VA-AS3P RP-GSM 3 και λεγει τω ανθρωπω τω εξηραμμενην εχοντι την χειρα And he says to the man who withered 3 had the hand, καί λέγω ὁ ἄνθρωπος ὁ ξηραίνω ἔχω ὁ χείρ C VP-AI3S TDSM NDSM TDSM VR-PP-SAF VP-AP-SDM TASF NASF Εγειραι εις το μεσον Arise [and come] into the midst. ἐγείρω εἰς ὁ μέσος VA-MMS P TASN AASN 4 Και λεγει αυτοις Εξεστιν τοις σαββασιν αγαθοποιησαι η And he says to them, Is it lawful on the sabbaths to do good, or καί λέγω αὐτός ἔξεστι ὁ σάββατον ἀγαθοποιέω ἤ C VP-AI3S RP-DPM VP-QI3S TDPN NDPN VA-AN L κακοποιησαι ψυχην σωσαι η αποκτειναι Οι δε εσιωπων to do evil? life 3 to save, or to kill? But they were silent. κακοποιέω ψυχή σῴζω ἤ ἀποκτείνω ἀποκτέννω ὁ δέ σιωπάω VA-AN NASF VA-AN L VA-AN TNPM C VI-AI3P 5 και περιβλεψαμενος αυτους μετ οργης συλλυπουμενος επι τη And having looked around on them with anger, being grieved at the καί περιβλέπω αὐτός μετά ὀργή συλλυπέω ἐπί ὁ C VA-MP-SNM RP-APM P NGSF VP-NP-SNM P TDSF πωρωσει της καρδιας αυτων λεγει τω ανθρωπω Εκτεινον την hardness of their heart, he says to the man, Stretch out πώρωσις ὁ καρδία αὐτός λέγω ὁ ἄνθρωπος ἐκτείνω ὁ NDSF TGSF NGSF RP-GPM VP-AI3S TDSM NDSM VA-AMS TASF χειρα σου Και εξετεινεν και αποκατεσταθη η χειρ αυτου thy hand. And he stretched out [it], and was restored 3 his hand χείρ σύ καί ἐκτείνω καί ἀποκαθίστημι ὁ χείρ αὐτός NASF RPGS C VA-AI3S C VA-PI3S TNSF NNSF RP-GSM υγιης ως η αλλη sound as the other. ὑγιής ὡς ὁ ἄλλος

23 ANSF B TNSF ANSF 6 Και εξελθοντες οι Φαρισαιοι ευθεως μετα των Ηρωδιανων And having gone out the Pharisees immediately with the Herodians καί ἐξέρχομαι ὁ Φαρισαῖος εὐθέως μετά ὁ Ἡρῳδιανοί C VAAP-PNM TNPM NNPM B P TGPM NGPM συμβουλιον εποιουν κατ αυτου οπως αυτον απολεσωσιν counsel took against him, how him they might destroy. συμβούλιον ποιέω κατά αὐτός ὅπως αὐτός ἀπόλλυμι NASN VI-AI3P P RP-GSM B RP-ASM VA-AS3P 7 Και ο Ιησους ανεχωρησεν μετα των μαθητων αυτου προς την And Jesus withdrew with his disciples to the καί ὁ Ἰησοῦς ἀναχωρέω μετά ὁ μαθητής αὐτός πρός ὁ C TNSM NNSM VA-AI3S P TGPM NGPM RP-GSM P TASF θαλασσαν και πολυ πληθος απο της Γαλιλαιας ηκολουθησαν αυτω sea; and great a multitude from Galilee followed him, θάλασσα καί πολύς πλῆθος ἀπό ὁ Γαλιλαία ἀκολουθέω αὐτός NASF C ANSN NNSN P TGSF NGSF VA-AI3P RP-DSM και απο της Ιουδαιας and from Judea, καί ἀπό ὁ Ἰουδαία C P TGSF NGSF 8 και απο Ιεροσολυμων και απο της Ιδουμαιας και περαν του and from Jerusalem, and from Idumea, and beyond the καί ἀπό Ἱεροσόλυμα καί ἀπό ὁ Ἰδουμαία καί πέραν ὁ C P NGPN C P TGSF NGSF C B TGSM Ιορδανου και οι περι Τυρον και Σιδωνα πληθος πολυ ακουσαντες Jordan; and they around Tyre and Sidon, a multitude great, having heard Ἰορδάνης καί ὁ περί Τύρος καί Σιδών πλῆθος πολύς ἀκουστός ἀκούω NGSM C TNPM P NASF C NASF NNSN ANSN VA-AP-PNM οσα εποιει ηλθον προς αυτον how much he was doing came to him. ὅσος ποιέω ἔρχομαι πρός αὐτός RK-APN VI-AI3S VAAI3P P RP-ASM

24 9 και ειπεν τοις μαθηταις αυτου ινα πλοιαριον προσκαρτερη αυτω And he spoke to his disciples, that a small ship might wait upon him, καί λέγω ὁ μαθητής αὐτός ἵνα πλοιάριον προσκαρτερέω αὐτός C VAAI3S TDPM NDPM RP-GSM C NNSN VP-AS3S RP-DSM δια τον οχλον ινα μη θλιβωσιν αυτον on account of the crowd, that they might not press upon him. διά ὁ ὄχλος ἵνα μή θλίβω αὐτός P TASM NASM C LN VP-AS3P RP-ASM 0 πολλους γαρ εθεραπευσεν ωστε επιπιπτειν αυτω ινα αυτου For many he healed, so that they beset him, that him πολύς γάρ θεραπεύω ὥστε ἐπιπίπτω αὐτός ἵνα αὐτός AAPM C VA-AI3S C VP-AN RP-DSM C RP-GSM αψωνται οσοι ειχον μαστιγας they might touch, as many as had scourges; ἅπτω ὅσος ἔχω μάστιξ VA-MS3P RK-NPM VI-AI3P NAPF και τα πνευματα τα ακαθαρτα οταν αυτον εθεωρει προσεπιπτεν and the spirits the unclean, when him they beheld, fell down before καί ὁ πνεῦμα ὁ ἀκάθαρτος ὅταν αὐτός θεωρέω προσπίπτω C TNPN NNPN TNPN ANPN C RP-ASM VI-AI3S VI-AI3S αυτω και εκραζεν λεγοντα Οτι συ ει ο υιος του Θεου him, and cried, saying, Thou art the Son of God. αὐτός καί κράζω λέγω ὅτι σύ εἰμί ὁ υἱός ὁ θεός RP-DSM C VI-AI3S VP-AP-PNN C RPNS VP-XIS TNSM NNSM TGSM NGSM Και πολλα επετιμα αυτοις ινα μη αυτον φανερον ποιησωσιν And much he rebuked them, so that not 3 him 5 manifest 6 they should make. 4 καί πολύς ἐπιτιμάω αὐτός ἵνα μή αὐτός φανερός ποιέω C AAPN VI-AI3S RP-DPM C LN RP-ASM AASM VA-AS3P 3 Και αναβαινει εις το ορος και προσκαλειται ους ηθελεν And he goes up into the mountain, and calls to [him] whom would καί ἀναβαίνω εἰς ὁ ὄρος καί προσκαλέω ὅς θέλω C VP-AI3S P TASN NASN C VP-NI3S RR-APM VI-AI3S αυτος και απηλθον προς αυτον he; and they went to him.

25 αὐτός καί ἀπέρχομαι πρός αὐτός RP-NSM C VAAI3P P RP-ASM 4 και εποιησεν δωδεκα ινα ωσιν μετ αυτου και ινα And he appointed twelve that they might be with him, and that καί ποιέω δώδεκα ἵνα εἰμί μετά αὐτός καί ἵνα C VA-AI3S ZN C VP-XS3P P RP-GSM C C αποστελλη αυτους κηρυσσειν he might send them to preach, ἀποστέλλω ἐμπέμπω αὐτός κηρύσσω VP-AS3S RP-APM VP-AN 5 και εχειν εξουσιαν θεραπευειν τας νοσους και εκβαλλειν τα and to have authority to heal diseases and to cast out καί ἔχω ἐξουσία θεραπεύω ὁ νόσος καί ἐκβάλλω ὁ C VP-AN NASF VP-AN TAPF NAPF C VP-AN TAPN δαιμονια demons. δαιμόνιον 40 NAPN 6 και επεθηκεν τω Σιμωνι ονομα Πετρον And he added to Simon [the] name Peter; καί ἐπιτίθημι ὁ Σίμων ὄνομα Πέτρος C VA-AI3S TDSM NDSM NASN NASM 7 και Ιακωβον τον του Ζεβεδαιου και Ιωαννην τον αδελφον and James the [son] of Zebedee, and John the brother καί Ἰάκωβος ὁ ὁ Ζεβεδαῖος καί Ἰωάννης Ἰωνάθας ὁ ἀδελφός C NASM TASM TGSM NGSM C NASM TASM NASM του Ιακωβου και επεθηκεν αυτοις ονοματα Βοανεργες ο εστιν of James; and he added to them [the] names Boanerges, which is ὁ Ἰάκωβος καί ἐπιτίθημι αὐτός ὄνομα Βοανηργές ὅς εἰμί TGSM NGSM C VA-AI3S RP-DPM NAPN ZP RR-NSN VP-XI3S Υιοι βροντης Sons of thunder; υἱός βροντή NNPM NGSF

26 8 και Ανδρεαν και Φιλιππον και Βαρθολομαιον και Ματθαιον και and Andrew, and Philip, and Bartholomew, and Matthew, and καί Ἀνδρέας καί Φίλιππος καί Βαρθολομαῖος καί Ματθαῖος καί C NASM C NASM C NASM C NASM C Θωμαν και Ιακωβον τον του Αλφαιου και Θαδδαιον και Σιμωνα Thomas, and James the [son] of Alphaeus, and Thaddeus, and Simon Θωμᾶς καί Ἰάκωβος ὁ ὁ Ἁλφαῖος καί Θαδδαῖος καί Σίμων NASM C NASM TASM TGSM NGSM C NASM C NASM τον Κανανιτην the Canannite, ὁ Κανανίτης TASM NASM 9 και Ιουδαν Ισκαριωτην ος και παρεδωκεν αυτον Και ερχονται and Judas Iscariote, who also delivered up him. And they come καί Ἰούδας Ἰωδά Ἰσκαριώτης ὅς καί παραδίδωμι αὐτός καί ἔρχομαι C NASM NASM RR-NSM C VA-AI3S RP-ASM C VP-NI3P εις οικον to a house: εἰς οἶκος P NASM 0 και συνερχεται παλιν οχλος ωστε μη δυνασθαι and comes 3 together 4 again 5 a crowd, so that they are not able so much as καί συνέρχομαι πάλιν ὄχλος ὥστε μή δύναμαι C VP-NI3S B NNSM C LN VP-NN αυτους μητε αρτον φαγειν bread 3 to eat. αὐτός μήτε ἄρτος ἐσθίω RP-APM C NASM VAAN και ακουσαντες οι παρ αυτου εξηλθον κρατησαι αυτον And having heard [of it] those belonging to him went out to lay hold of him; καί ἀκουστός ἀκούω ὁ παρά αὐτός ἐξέρχομαι κρατέω αὐτός C VA-AP-PNM TNPM P RP-GSM VAAI3P VA-AN RP-ASM ελεγον γαρ Οτι εξεστη for they said, He is beside himself. λέγω γάρ ὅτι ἐξιστάνω ἐξιστάω ἐξίστημι

27 VI-AI3P C C VAAI3S Και οι γραμματεις οι απο Ιεροσολυμων καταβαντες ελεγον Οτι And the scribes who from Jerusalem came down said, καί ὁ γραμματεύς ὁ ἀπό Ἱεροσόλυμα καταβαίνω λέγω ὅτι C TNPM NNPM TNPM P NGPN VAAP-PNM VI-AI3P C Βεελζεβουλ εχει και Οτι εν τω αρχοντι των δαιμονιων εκβαλλει Beelzebul he has; and By the prince of the demons he casts out Βεελζεβούλ ἔχω καί ὅτι ἐν ὁ ἄρχων ὁ δαιμόνιον ἐκβάλλω ZP VP-AI3S C C P TDSM NDSM TGPN NGPN VP-AI3S τα δαιμονια the demons. ὁ δαιμόνιον TAPN NAPN 3 Και προσκαλεσαμενος αυτους εν παραβολαις ελεγεν αυτοις Πως And having called to [him] them in parables he said to them, How καί προσκαλέω αὐτός ἐν παραβολή λέγω αὐτός πῶς C VA-DP-SNM RP-APM P NDPF VI-AI3S RP-DPM BI δυναται Σατανας Σαταναν εκβαλλειν can Satan Satan 3 cast out? δύναμαι Σατανᾶς Σατανᾶς ἐκβάλλω VP-NI3S NNSM NASM VP-AN 4 και εαν βασιλεια εφ εαυτην μερισθη ου δυναται σταθηναι η and if a kingdom against itself be divided, is 3 not 4 able 5 to 6 stand 7 καί ἐάν βασιλεία ἐπί ἑαυτοῦ μερίζω οὐ δύναμαι ἵστημι ὁ C Q NNSF P RF3ASF VA-PS3S LN VP-NI3S VA-PN TNSF βασιλεια εκεινη that kingdom: βασιλεία ἐκεῖνος NNSF RD-NSF 5 και εαν οικια εφ εαυτην μερισθη ου δυναται σταθηναι η and if a house against itself be divided, not 4 is 3 able 5 to 6 stand 7 καί ἐάν οἰκία ἐπί ἑαυτοῦ μερίζω οὐ δύναμαι ἵστημι ὁ C Q NNSF P RF3ASF VA-PS3S LN VP-NI3S VA-PN TNSF

28 οικια εκεινη that house: οἰκία ἐκεῖνος NNSF RD-NSF 6 και ει ο Σατανας ανεστη εφ εαυτον και μεμερισται and if Satan has risen up against himself and has been divided, καί εἰ ὁ Σατανᾶς ἀναπηδάω ἀνίστημι ἐπί ἑαυτοῦ καί μερίζω C Q TNSM NNSM VAAI3S P RF3ASM C VR-PI3S ου δυναται σταθηναι αλλα τελος εχει he is not able to stand, but an end has. οὐ δύναμαι ἵστημι ἀλλά τέλος ἔχω LN VP-NI3S VA-PN C NASN VP-AI3S 7 ου δυναται ουδεις τα σκευη του ισχυρου No one in any wise is able the goods of the strong man, οὐ δύναμαι οὐδείς οὐθείς ὁ σκεῦος ὁ ἰσχυρός LN VP-NI3S ANSM TAPN NAPN TGSM AGSM εισελθων εις την οικιαν αυτου διαρπασαι εαν μη πρωτον τον having entered into his house, to plunder, unless first the εἰσέρχομαι εἰς ὁ οἰκία αὐτός διαρπάζω ἐάν μή πρῶτον πρώτως ὁ VAAP-SNM P TASF NASF RP-GSM VA-AN Q LN B TASM ισχυρον δηση και τοτε την οικιαν αυτου διαρπασει strong man he bind, and then his house he will plunder. ἰσχυρός δέω καί τότε ὁ οἰκία αὐτός διαρπάζω AASM VA-AS3S C B TASF NASF RP-GSM VF-AI3S 8 αμην λεγω υμιν οτι παντα αφεθησεται τα αμαρτηματα τοις Verily I say to you, that all shall 3 be 4 forgiven 5 the sins to the ἀμήν λέγω σύ ὅτι πᾶς ἀφίημι ὁ ἁμάρτημα ὁ ZH VP-AIS RPDP C ANPN VF-PI3S TNPN NNPN TDPM υιοις των ανθρωπων και βλασφημιαι οσας αν βλασφημησωσιν sons of men, and blasphemies whatsoever they shall have blasphemed; υἱός ὁ ἄνθρωπος καί βλασφημία ὅσος ἄν βλασφημέω δυσφημέω NDPM TGPM NGPM C NNPF RK-APF L VA-AS3P 9 ος δ αν βλασφημηση εις το Πνευμα το Αγιον but whosoever shall blaspheme against the Spirit the Holy,

29 ὅς δέ ἄν βλασφημέω δυσφημέω εἰς ὁ πνεῦμα ὁ ἅγιος RR-NSM C L VA-AS3S P TASN NASN TASN AASN ουκ εχει αφεσιν εις τον αιωνα αλλ ενοχος εστιν αιωνιου κρισεως has not forgiveness to eternity, but liable to 3 is eternal judgment; οὐ ἔχω ἄφεσις εἰς ὁ αἰών ἀλλά ἔνοχος εἰμί αἰώνιος κρίσις LN VP-AI3S NASF P TASM NASM C ANSM VP-XI3S AGSF NGSF 30 οτι ελεγον Πνευμα ακαθαρτον εχει because they said, An unclean spirit he has. ὅτι λέγω πνεῦμα ἀκάθαρτος ἔχω C VI-AI3P NASN AASN VP-AI3S 3 Ερχονται ουν οι αδελφοι και η μητηρ αυτου και εξω Then came [his] brethren and his mother, and without ἔρχομαι οὖν ὁ ἀδελφός καί ὁ μήτηρ αὐτός καί ἔξω VP-NI3P C TNPM NNPM C TNSF NNSF RP-GSM C B εστωτες απεστειλαν προς αυτον φωνουντες αυτον standing sent to him, calling him. ἵστημι ἀποστέλλω ἐμπέμπω πρός αὐτός φωνέω αὐτός VR-AP-PNM VA-AI3P P RP-ASM VP-AP-PNM RP-ASM 3 και εκαθητο οχλος περι αυτον ειπον δε αυτω Ιδου η And sat 3 a crowd around him: and they said to him, Behold, καί κάθημαι ὄχλος περί αὐτός λέγω δέ αὐτός ἰδού ὁ C VI-NI3S NNSM P RP-ASM VAAI3P C RP-DSM VAAMS TNSF μητηρ σου και οι αδελφοι σου εξω ζητουσιν σε thy mother and thy brethren without seek thee. μήτηρ σύ καί ὁ ἀδελφός σύ ἔξω ζητέω σύ NNSF RPGS C TNPM NNPM RPGS B VP-AI3P RPAS 33 Και απεκριθη αυτοις λεγων Τις εστιν η μητηρ μου η And he answered them, saying, Who is my mother or καί ἀποκρίνομαι αὐτός λέγω τίς εἰμί ὁ μήτηρ ἐγώ ἤ C VA-DI3S RP-DPM VP-AP-SNM RI-NSM VP-XI3S TNSF NNSF RPGS L οι αδελφοι μου brethren my? ὁ ἀδελφός ἐγώ TNPM NNPM RPGS

30 34 Και περιβλεψαμενος κυκλω τους περι αυτον καθημενους And having looked around on in 3 a 4 circuit 5 those who around him were sitting, καί περιβλέπω κύκλῳ ὁ περί αὐτός κάθημαι C VA-MP-SNM NDSM TAPM P RP-ASM VP-NP-PAM λεγει Ιδε η μητηρ μου και οι αδελφοι μου he says, Behold, my mother and brethren my: λέγω οἶδα ὁ μήτηρ ἐγώ καί ὁ ἀδελφός ἐγώ VP-AI3S VA-AMS TNSF NNSF RPGS C TNPM NNPM RPGS 35 ος γαρ αν ποιηση το θελημα του Θεου ουτος αδελφος μου for whoever shall do the will of God, he brother my ὅς γάρ ἄν ποιέω ὁ θέλημα ὁ θεός οὗτος ἀδελφός ἐγώ RR-NSM C L VA-AS3S TASN NASN TGSM NGSM RD-NSM NNSM RPGS και αδελφη μου και μητηρ εστιν and my sister and mother is. καί ἀδελφή ἐγώ καί μήτηρ εἰμί C NNSF RPGS C NNSF VP-XI3S CHAPTER 4 Και παλιν ηρξατο διδασκειν παρα την θαλασσαν και συνηχθη And again he began to teach by the sea. And was gathered together καί πάλιν ἄρχω διδάσκω παρά ὁ θάλασσα καί συνάγω C B VA-DI3S VP-AN P TASF NASF C VA-PI3S προς αυτον οχλος πολυς ωστε αυτον εμβαντα εις το πλοιον to him a crowd great, so that him having entered into the ship πρός αὐτός ὄχλος πολύς ὥστε αὐτός ἐμβαίνω εἰς ὁ πλοῖον P RP-ASM NNSM ANSM C RP-ASM VAAP-SAM P TASN NASN καθησθαι εν τη θαλασση και πας ο οχλος προς την θαλασσαν sat in the sea, and all the crowd close to the sea κάθημαι ἐν ὁ θάλασσα καί πᾶς ὁ ὄχλος πρός ὁ θάλασσα VP-NN P TDSF NDSF C ANSM TNSM NNSM P TASF NASF επι της γης ην on the land was. ἐπί ὁ γῆ εἰμί P TGSF NGSF VI-XI3S