ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ
|
|
- Δράκων Μανιάκης
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1
2 ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΜΑΔΕΣ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ : ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΡΟΛΟΓΟΣ Σε κάθε ενότητα αυτού του βιβλίου θα βρείτε : Βασική θεωρία με τη μορφή ερωτήσεων Μεθοδολογίες και σχόλια Λυμένα παραδείγματα σε κάθε μεθοδολογία Ασκήσεις όλων των επιπέδων δυσκολίας Επιλεγμένες ασκήσεις από το σχολικό βιβλίο Επαναληπτικά θέματα από το studyams Καλή μελέτη Παύλος Παλαιολόγου
3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ο : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΟΝΟΤΟΝΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ 8 ΟΡΙΟ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΤΟ 6 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΟΡΙΩΝ 8 6 ΜΗ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΟΡΙΟ ΣΤΟ 8 7 ΟΡΙΟ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΤΟ ΑΠΕΙΡΟ 9 8 ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ο : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ 6 ΠΑΡΑΓΩΓΙΣΙΜΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ 7 ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΣΗΣ 77 ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΟΥ 6 ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΩΡΗΜΑΤΟΣ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ 6 7 ΤΟΠΙΚΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 9 8 ΚΥΡΤΟΤΗΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΜΠΗΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 7 9 ΑΣΥΜΠΤΩΤΕΣ ΚΑΝΟΝΕΣ DE L HOSPITAL ΜΕΛΕΤΗ & ΧΑΡΑΞΗ ΓΡΑΦΙΚΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΜΙΑΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ο : ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΡΧΙΚΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ 6 ΟΡΙΣΜΕΝΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑ 7 ΟΡΙΣΜΕΝΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑ 76 7 ΕΜΒΑΔΟΝ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΧΩΡΙΟΥ 8 ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
4 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ OΡΙΟ - ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Έστω Α ένα υποσύνολο του Τι ονομάζουμε πραγματική συνάρτηση με πεδίο ορισμού το Α ; Απάντηση : ΕΣΠ Β Έστω Α ένα υποσύνολο του Ονομάζουμε πραγματική συνάρτηση με πεδίο ορισμού το Α μια διαδικασία κανόνα, με την οποία κάθε στοιχείο αντιστοιχίζεται σε ένα μόνο πραγματικό αριθμό y Το y ονομάζεται τιμή της στο και συμβολίζεται με Σχόλια : Για να εκφράσουμε τη διαδικασία αυτή, γράφουμε: :, Το γράμμα, που παριστάνει οποιοδήποτε στοιχείο του Α λέγεται ανεξάρτητη μεταβλητή, ενώ το γράμμα y, που παριστάνει την τιμή της στο, λέγεται εξαρτημένη μεταβλητή Το πεδίο ορισμού Α της συνάρτησης συνήθως συμβολίζεται με D Το σύνολο που έχει για στοιχεία του τις τιμές της σε όλα τα τιμών της και συμβολίζεται με A Είναι δηλαδή: A { y y για κάποιο A}, λέγεται σύνολο Τι λέμε γραφική παράσταση μιας συνάρτησης με πεδίο ορισμού το σύνολο A ; Απάντηση : Γραφική παράσταση της λέμε το σύνολο των σημείων M, y για τα οποία ισχύει y, δηλαδή το σύνολο των σημείων M,, με A Σχόλια : Η γραφική παράσταση της και συμβολίζεται συνήθως με Η εξίσωση, λοιπόν, y επαληθεύεται μόνο από τα σημεία της C Επομένως, η y είναι η εξίσωση της γραφικής παράστασης της C ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
5 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Επειδή κάθε A αντιστοιχίζεται σε ένα μόνο y, δεν υπάρχουν σημεία της γραφικής παράστασης της με την ίδια τετμημένη Αυτό σημαίνει ότι κάθε κατακόρυφη ευθεία έχει με τη γραφική παράσταση της το πολύ ένα κοινό σημείο Σχ 7α Έτσι, ο κύκλος δεν αποτελεί γραφική παράσταση συνάρτησης Σχ 7β y C y 7 C O Α a O β Όταν δίνεται η γραφική παράσταση C μιας συνάρτησης, τότε: α Το πεδίο ορισμού της είναι το σύνολο Α των τετμημένων των σημείων της C β Το σύνολο τιμών της είναι το σύνολο A των τεταγμένων των σημείων της C γ Η τιμή της στο Σχ 8 A είναι η τεταγμένη του σημείου τομής της ευθείας και της C y y y = 8 C Α C C A, O Α α O β O γ Όταν δίνεται η γραφική παράσταση C, μιας συνάρτησης μπορούμε, επίσης, να σχεδιάσουμε και τις γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων και α Η γραφική παράστασης της συνάρτησης είναι συμμετρική, ως προς τον άξονα, της γραφικής παράστασης της, γιατί αποτελείται από τα σημεία M, που είναι συμμετρικά των M,, ως προς τον άξονα Σχ 9 y O Μ, Μ, 9 y= y= β Η γραφική παράσταση της αποτελείται από τα τμήματα της C που βρίσκονται πάνω από τον άξονα και από τα συμμετρικά, ως προς τον άξονα των τμημάτων της C που βρίσκονται κάτω από τον άξονα αυτόν Σχ, y y= O y= ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
6 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Να χαράξετε τις γραφικές παραστάσεις των βασικών συναρτήσεων α α β β α, α γ δ α, α ε, g Απάντηση : Οι γραφικές παραστάσεις φαίνονται παρακάτω : α, α α Η πολυωνυμική συνάρτηση α β y y y O O O a> a< a= βη πολυωνυμική συνάρτηση y α, α y O α> O α< γ Η πολυωνυμική συνάρτηση y α, α y O O α> α< δ Η ρητή συνάρτηση α, α y y O O α> α< ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
7 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ε Οι συναρτήσεις, g y y y y O O Να χαράξετε τις γραφικές παραστάσεις των παρακάτω συναρτήσεων : α,, β α, α γ log, α Απάντηση : Οι γραφικές παραστάσεις φαίνονται παρακάτω : α α Οι τριγωνικές συναρτήσεις : ημ, συν, εφ y 6 O π π y y=ημ α O π π y y=συν β π/ O π/ π/ y=εφ γ Υπενθυμίζουμε ότι, οι συναρτήσεις T ημ και συν είναι περιοδικές με περίοδο π, ενώ η συνάρτηση εφ είναι περιοδική με περίοδο T π β Η εκθετική συνάρτηση α, α y y 7 α O α O α> α <α< β ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
8 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Ιδιότητες : Υπενθυμίζουμε ότι: Αν α, τότε: Αν α, τότε: γ Η λογαριθμική συνάρτηση log, α y y α 8 O α O α Ιδιότητες : α> α <α< β log y y α α log α α και log α α log α και log α log log log α α α log log log α α α k 6 log κlog α α α 7Αν α, τότε: log log, ενώ αν α α lnα 8 lnα α, αφού α α, log log α α Πότε δύο συναρτήσεις,g λέγονται ίσες ; Απάντηση : 7, Β, 6 Δύο συναρτήσεις και g λέγονται ίσες όταν: έχουν το ίδιο πεδίο ορισμού Α και για κάθε A ισχύει g 6 Πώς ορίζονται οι πράξεις της πρόσθεσης, αφαίρεσης, γινομένου και πηλίκου δύο συναρτήσεων,g ; Απάντηση : Ορίζουμε ως άθροισμα g, διαφορά - g, γινόμενο g και πηλίκο g δύο συναρτήσεων, g τις συναρτήσεις με τύπους : g g, g g, g g, g g ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
9 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Το πεδίο ορισμού των g, g και g είναι η τομή A B των πεδίων ορισμού Α και Β των συναρτήσεων και g αντιστοίχως, ενώ το πεδίο ορισμού της g είναι το A εξαιρουμένων των τιμών του που μηδενίζουν τον παρονομαστή g, δηλαδή το σύνολο : { A και B, με g } B, 7 Τι λέμε σύνθεση της συνάρτησης με τη συνάρτηση g ; Απάντηση : Αν, g είναι δύο συναρτήσεις με πεδίο ορισμού Α, Β αντιστοίχως, τότε ονομάζουμε σύνθεση της με την g, και τη συμβολίζουμε με g, τη συνάρτηση με τύπο go g A A B gb g g g A Σχόλια : α Το πεδίο ορισμού της g αποτελείται από όλα τα στοιχεία του πεδίου ορισμού της για τα οποία το ανήκει στο πεδίο ορισμού της g Δηλαδή είναι το σύνολο A { A B} Είναι φανερό ότι η go ορίζεται,αν A, δηλαδή αν A B β Γενικά, αν, g είναι δύο συναρτήσεις και ορίζονται οι go και og, τότε αυτές δεν είναι υποχρεωτικά ίσες Αν, g, h είναι τρεις συναρτήσεις και ορίζεται η hogo, τότε ορίζεται και η hogo και ισχύει hogo hogo Τη συνάρτηση αυτή τη λέμε σύνθεση των, g και h και τη συμβολίζουμε με hogo Η σύνθεση συναρτήσεων γενικεύεται και για περισσότερες από τρεις συναρτήσεις ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
10 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΕΥΡΕΣΗ ΠΕΔΙΟΥ ΟΡΙΣΜΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΣ P Q Q v P P ln P Q P P P P P, P P, ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Άσκηση σελ σχολικό βιβλίο Α ΟΜΑΔΑΣ Ποιο είναι το πεδίο ορισμού των παρακάτω συναρτήσεων : i ii iii ln iv v vi 6 ln Λύση : i Πρέπει : & Άρα D, ii Πρέπει : [, ] Άρα D [, ] iii Πρέπει : και Έχω Άρα επειδή θέλω [, ] Από & D [,,] iv Πρέπει : Άρα D, v Πρέπει : [, Άρα D [, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
11 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ vi Πρέπει :, είναι Άρα επειδή θέλω,, Συναληθευοντας τους παραπάνω περιορισμούς έχω :, Όμως άρα ή Για είναι Για είναι Άρα,,, D ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Να βρεθεί το πεδίο ορισμού των παρακάτω συναρτήσεων : i ii 6 iii iv 8 v vi vii viii 9 i 6 i ii ln ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
12 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9 Να βρεθεί το πεδίο ορισμού των παρακάτω συναρτήσεων : i ln ii ln iii ln iv ln v ln vi vii viii 7 i 7 7 Να βρεθεί το πεδίο ορισμού των παρακάτω συναρτήσεων : i ii ln 6 iii iv 9 v vi ln Να βρεθεί το πεδίο ορισμού των παρακάτω συναρτήσεων : i ii iii ln iv ln ln v ln 6 vi ln
13 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ vii viii i i ii iii iv ln 6 ln 9 7 ln 6 ln ln ln ln 7 6 Να βρεθεί το πεδίο ορισμού της συνάρτησης ln 7 Να βρεθεί το πεδίο ορισμού της συνάρτησης ln, 8 Δίνεται η συνάρτηση :, 6 και i Να βρείτε το πεδίο ορισμού της ii Να βρείτε τους αριθμούς α,β iii Να βρείτε τις τιμές και iv Να λύσετε την εξίσωση, 6 9 Δίνεται η συνάρτηση :, 7 και i Να βρείτε το πεδίο ορισμού της ii Να βρείτε τους αριθμούς α,β iii Να βρείτε τις τιμές και iv Να λύσετε την εξίσωση για την οποία ισχύει : 8 για την οποία ισχύει :, Δίνεται η συνάρτηση, i Να βρείτε το πεδίο ορισμού της ii Να υπολογίσετε το α ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
14 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΠΡΑΞΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Θεωρούμε τις συναρτήσεις : και g : Αν είναι, τότε με πεδίο ορισμού το ορίζουμε τις συναρτήσεις : Άθροισμα, με D και τύπο g g Διαφορά, με Πηλίκο, με g D και τύπο g g g Γινόμενο, με D g και τύπο g g Τέλος με πεδίο ορισμού το σύνολο / g D g / g και τύπο g g ορίζουμε τη συνάρτηση ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Αν και g ln, να βρείτε τις συναρτήσεις g, g, g, g Λύση : Αρχικά πρέπει να βρούμε τα πεδία ορισμού των, g Για την πρέπει άρα D [, Για τη g ln πρέπει άρα D, D D D [, και g g ln g g D D D [, και g g ln g g D D D [, και g g ln g Για την g g πρέπει επιπλέον g ln ln ln Άρα D D D / g, g g ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : g Αν και g, να βρείτε τις συναρτήσεις g, g, g, g Αν και g, να βρείτε τις συναρτήσεις g, g, g, g Αν και g, να βρείτε τις συναρτήσεις Αν ln και g ln, να βρείτε τις συναρτήσεις g, g, g, g g, g, g, g ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
15 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Αν ln και ln g, να βρείτε τις συναρτήσεις g, g, g, g, 7 Αν, g και, g, Να βρείτε τη συνάρτηση 8 Αν,, και, g, Να βρείτε τη συνάρτηση g 9 Δίνονται οι συναρτήσεις και g i Να βρείτε το πεδίο ορισμού και τον τύπο των συναρτήσεων ii Να λύσετε την εξίσωση g iii Να λύσετε την ανίσωση g, g, g, g ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΓΡΑΦΙΚΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Για τη γραφική παράσταση μιας συνάρτησης συμβ C ισχύουν τα παρακάτω : Για όλα τα σημεία, y που ανήκουν στη C ισχύει y Δηλ, Πιο συγκεκριμένα το σημείο, y ανήκει στη C, αν και μόνο αν y Η C βρίσκεται πάνω από τον Η C βρίσκεται κάτω από τον Η C βρίσκεται πάνω από τη C g g Η C βρίσκεται κάτω από τη C g g ΣΗΜΕΙΑ ΤΟΜΗΣ ΜΕ ΑΞΟΝΕΣ Η C τέμνει τον σε σημεία της της μορφής,, οπότε για να τα βρούμε λύνουμε την εξίσωση y Η C τέμνει τον y y σε σημεία της της μορφής, y, οπότε για να τα βρούμε, βάζουμε όπου το δηλ υπολογίζουμε το Για να βρούμε κοινά σημεία C και C g λύνουμε την εξίσωση g Κατακόρυφη Οριζόντια μετατόπιση καμπύλης : Αν γνωρίζουμε τη γραφική παράσταση μιας συνάρτησης, τότε η γραφική παράσταση της συνάρτησης : g c ή g c, c προκύπτει αν μετατοπίσουμε την C κατακόρυφα κατά c μονάδες προς τα πάνω ή προς τα κάτω αντίστοιχα g c ή g c, c προκύπτει αν μετατοπίσουμε την C οριζόντια κατά c μονάδες προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά αντίστοιχα ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
16 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση :, με Αν η C διέρχεται από το σημείο,, να βρείτε : i τον αριθμό α ii τα σημεία τομής της C με τους άξονες iii τα σημεία όπου η C βρίσκεται κάτω από το άξονα iv τα σημεία τομής της C με την ευθεία y v τα διαστήματα στα οποία η C βρίσκεται πάνω από τη γραφική παράσταση της h Λύση : i, με Η C διέρχεται από το σημείο, άρα 9, δηλ ii Η C τέμνει τον για y άρα στα σημεία,, Η C τέμνει τον y y για άρα δηλ στο σημείο, iii Η C βρίσκεται κάτω από το άξονα άρα Είναι : Άρα επειδή θέλω, iv Για να βρω τα σημεία τομής της C με την ευθεία y δηλ τη συνάρτηση g, θα λύσω την εξίσωση : y g ή, άρα στα σημεία,, και,, v Για να βρω τα διαστήματα στα οποία η C βρίσκεται πάνω από τη γραφική παράσταση της h, θα λύσω την ανίσωση : h ή δηλ,, 8 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
17 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Άσκηση σελ σχολικό βιβλίο Α ΟΜΑΔΑΣ Για ποιες τιμές του η γραφική παράσταση της συνάρτησης βρίσκεται πάνω από τον άξονα όταν : i ii iii Λύση : i Η C βρίσκεται πάνω από τον Έχω, ή, Άρα επειδή θέλω τότε,, ii Η C βρίσκεται πάνω από τον Έχω Άρα επειδή θέλω, iii Η C βρίσκεται πάνω από τον άρα, Άσκηση σελ σχολικό βιβλίο Α ΟΜΑΔΑΣ Για ποιες τιμές του η γραφική παράσταση της συνάρτησης βρίσκεται πάνω από τη γραφική παράσταση της g, όταν : i και g ii και g Λύση : iη C βρίσκεται πάνω από τη C g Έχω ή αδύνατη Γινόμενο - + Άρα επειδή θέλω, iiη C βρίσκεται πάνω από τη g C g g Έχω, ή, Γινόμενο Άρα επειδή θέλω, Στο ίδιο σύστημα συντεταγμένων να παραστήσετε γραφικά τις συναρτήσεις :, F, G ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
18 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Λύση : Οι γραφικές παραστάσεις των τριών συναρτήσεων φαίνονται στο παρακάτω σχήμα Τονίζουμε ότι : η γραφική παράσταση της συνάρτησης F προκύπτει αν μετατοπίσουμε, όλα τα σημεία της γραφικής παράστασης της συνάρτησης, κατά μονάδες προς τα αριστερά και μονάδα προς τα πάνω Ενώ η γραφική παράσταση της συνάρτησης G προκύπτει αν μετατοπίσουμε, όλα τα σημεία της γραφικής παράστασης της συνάρτησης, κατά μονάδες προς τα δεξιά και μονάδα προς τα κάτω ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Να βρεθούν οι τιμές των,, ώστε η γραφική παράσταση της συνάρτησης να διέρχεται από τα σημεία Α-, και Β,7 Να βρεθούν οι τιμές των,,, ώστε η γραφική παράσταση της συνάρτησης να διέρχεται από τα σημεία Α,, Β-, και Γ-,- 6 Να βρείτε τα σημεία τομής των γραφικών παραστάσεων των παρακάτω συναρτήσεων με τους άξονες i 9 ii iii,, iv 7 Να βρεθεί για ποιες τιμές του, η C βρίσκεται πάνω από τον 6 i ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
19 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ii iii ln 8 Να βρεθεί για ποιες τιμές του, η C βρίσκεται πάνω από την i και g ii και g iii 8 και g 9 Να παραστήσετε γραφικά τις παρακάτω συναρτήσεις και στη συνέχεια από τη γραφική παράσταση να βρείτε το σύνολο τιμών : i ii iii ln iv v vi ln C g Δίνεται η συνάρτηση και η ευθεία : 6 y i Να βρείτε τα κοινά σημεία της C και της ε ii Να βρείτε τη σχετική θέση των C και ε Έστω ότι η συνάρτηση ln, για την οποία ισχύει ότι η C τέμνει τον άξονα στο σημείο και τον άξονα y y στο i Να βρείτε τα κ,λ ii Να βρείτε το σημείο της C που έχει τεταγμένη Να παραστήσετε γραφικά τις συναρτήσεις : i ln ii Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η γραφική παράσταση μιας συνάρτησης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
20 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ i Να βρείτε το πεδίο ορισμού και το σύνολο τιμών της ii Να βρείτε τις τιμές, και iii Να λύσετε την εξίσωση iv Να λύσετε την εξίσωση v Να λύσετε την ανίσωση vi Να βρείτε το πλήθος των λύσεων της εξίσωσης για τις διάφορες τιμές του Στο παρακάτω σχήμα φαίνεται η γραφική παράσταση μιας συνάρτησης i Να βρείτε το πεδίο ορισμού και το σύνολο τιμών των, g ii Να βρείτε τις τιμές g και g iii Να λύσετε την εξίσωση g iv Να λύσετε την ανίσωση g v Να λύσετε την ανίσωση g Δίνεται η συνάρτηση i Να βρείτε το πεδίο ορισμού της ii Τα σημεία τομής της C με τους άξονες iii Τις τιμές του για τις οποίες η C βρίσκεται πάνω από τον ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
21 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΕΥΡΕΣΗ ΣΥΝΟΛΟΥ ΤΙΜΩΝ Έστω : μια συνάρτηση Για να βρούμε το σύνολο τιμών της : Βρίσκουμε το πεδίο ορισμού της Θέτουμε y και λύνουμε την εξίσωση y ως προς, βάζοντας κατάλληλους περιορισμούς για το y Η συναλήθευση των περιορισμών για το y μας δίνει το σύνολο τιμών της Αν ένας αριθμός α ανήκει στο σύνολο τιμών της, τότε η εξίσωση τουλάχιστον ρίζα έχει μια ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 6 Να βρεθεί το σύνολο τιμών της συνάρτησης : Λύση :, πρέπει άρα D Θέτω y y y y y y y y y y y y y y επίσης πρέπει : y y y y, y y y y ln ln ln, επίσης ln για κάθε y, y y y Τελικά από και ισχύει ότι πρέπει y,, άρα, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 7 Να βρείτε το σύνολο τιμών των παρακάτω συναρτήσεων : i ii iii ln y 8 Δίνεται η συνάρτηση Να βρείτε το σύνολο τιμών της και στη συνέχεια να αποδείξετε ότι η εξίσωση 6 έχει μια τουλάχιστον ρίζα 9 Δίνεται η συνάρτηση Να βρείτε το σύνολο τιμών της και στη συνέχεια να εξετάσετε αν η εξίσωση έχει ρίζα ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
22 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΙΣΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Δυο συναρτήσεις λέγονται ίσες, όταν : ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Άσκηση 7 σελ 6 σχολικό βιβλίο Α ΟΜΑΔΑΣ Να εξετάσετε σε ποιες από τις παρακάτω περιπτώσεις είναι g Στις περιπτώσεις που είναι g να προσδιορίσετε το ευρύτερο δυνατό υποσύνολο του στο οποίο να ισχύει g i ii έχουν το ίδιο πεδίο ορισμού Α, για κάθε ισχύει g και g και g iii και g Λύση : i πρέπει που ισχύει για κάθε, άρα D g πρέπει άρα D g [, Δηλ D Dg άρα και g Αν όμως [, τότε : g άρα αν [, ισχύει g ii iii πρέπει και Άρα D g πρέπει Άρα D D D g Δηλ g g Άρα ισχύει g πρέπει [,, Άρα D [,, g πρέπει άρα D g [, Δηλ D Dg άρα και g Αν όμως [,, τότε : g Άρα αν [,, ισχύει g ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
23 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Να εξεταστεί αν οι συναρτήσεις, g είναι ίσες Αν δεν είναι να βρεθεί το ευρύτερο υποσύνολο Γ του R στο οποίο =g i και g ii iii ln και g ln και g iv, v g και 8 και g h ln Να αποδειχθεί η ισότητα των παρακάτω συναρτήσεων : i και g ii ln και g ln ln Δίνονται οι συναρτήσεις, g : για τις οποίες ισχύει : g 8 g για κάθε Να δείξετε ότι g ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6 : ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ Για να προσδιορίσουμε την o g δηλ την g Βρίσκω το D και D g D και Για να ορίζεται η o g g πρέπει g Για να βρω τον τύπο της o g δηλ της g το g Ομοίως ορίζεται και g o g D πάω στην και βάζω όπου ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Άσκηση σελ 6 σχολικό βιβλίο Α ΟΜΑΔΑΣ Δίνονται οι συναρτήσεις και g Να προσδιορίσετε τις συναρτήσεις g o και o g Λύση : g o D, D [, g Για να ορίζεται η g g D o πρέπει : D g [, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
24 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ * D g o ] [,, ] [, *, έχω Άρα ] [, D o και g o g g o g D, D [, g Dg [, Για να ορίζεται η o g g πρέπει : g D [, D og [, και o g g ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Να ορίσετε τη συνάρτηση o g στις παρακάτω περιπτώσεις : i και g ii 8 και g 6 Αν και g 9 να βρείτε τη συνάρτηση g o 7 Αν ln και g να βρεθούν οι συναρτήσεις g o και o g 8 Να ορίσετε τη συνάρτηση g o στις παρακάτω περιπτώσεις : i και g ii και g iii,, και 8, g, 6 9 Δίνεται η συνάρτηση :,] Να βρεθεί το πεδίο ορισμού της συνάρτησης : g ln Αν και g να βρεθούν οι συναρτήσεις g o, o g και o ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
25 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Δίνονται οι συναρτήσεις και g Να λυθεί g o o o g o g ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 7 : ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ Α Όταν γνωρίζουμε τις συναρτήσεις o g και g, τότε για να βρούμε τη συνάρτηση εργαζόμαστε ως εξής : Θέτουμε g u Λύνουμε την παραπάνω σχέση ως προς g Αντικαθιστούμε το που βρήκαμε στον τύπο Β Όταν γνωρίζουμε τις συναρτήσεις o g και, τότε για να βρούμε τη συνάρτηση g εργαζόμαστε ως εξής : Θέτουμε όπου το g στον τύπο της Έχουμε τη συνάρτηση g με δυο μορφές μια αυτή που βρήκαμε και μια από τα δεδομένα Εξισώνουμε τις δυο αυτές μορφές και βρίσκουμε τη g Αν η σύνθετη συνάρτηση και η συνάρτηση που μου δίνεται ξεκινούν με διαφορετικό γράμμα, κάνω το Α, αν ξεκινούν με το ίδιο κάνω το Β ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Άσκηση 6 σελ 8 σχολικό βιβλίο Β ΟΜΑΔΑΣ Να βρείτε συνάρτηση τέτοια, ώστε να ισχύει : i o g και g ii iii o g και g o και g g Λύση : i Α Θέτω g u u u o g g u u u u u u u u u άρα ii Α Θέτω g u u u, με u u o g g u u,, δηλαδή iii Β g o g πχ Δυο τέτοιες συναρτήσεις είναι ή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
26 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Να βρείτε τον τύπο της συνάρτησης, αν : i o g 6 και g ii o g και g iii g o και g iv g o 9 και g Δίνεται συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε Να βρείτε τον τύπο της Δίνεται συνάρτηση : για την οποία ισχύει : 9 για κάθε Να βρείτε τον τύπο της 6 Δίνεται συνάρτηση : για την οποία ισχύει : ln ln για κάθε Να βρείτε τον τύπο της 7 Να βρείτε τον τύπο της συνάρτησης g, αν : i o g 6 και ii g o και 8 Δίνονται οι συναρτήσεις, g : με g και g o 6 Να βρείτε : i τη συνάρτηση, ii τις τιμές του για τις οποίες η C βρίσκεται κάτω από τη C g 9 Δίνονται οι συναρτήσεις, g : με g και g o Να βρείτε : i τη συνάρτηση, ii τα σημεία τομής της C με τους άξονες ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
27 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 8 : ΑΡΤΙΕΣ ΠΕΡΙΤΤΕΣ ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Για να δείξω ότι μια συνάρτηση : A λέγεται άρτια αν για A και A τότε ισχύει για κάθε A Ενώ λέγεται περιττή αν για A και A τότε ισχύει για κάθε A Τέλος η λέγεται περιοδική όταν υπάρχει με : T και T για κάθε A Προσοχή : Μια συνάρτηση μπορεί να μην είναι ούτε άρτια ούτε περιττή Αν μια συνάρτηση είναι άρτια, τότε η C είναι συμμετρική ως προς τον άξονα y y και αντίστροφα Αν η είναι περιττή τότε η C είναι συμμετρική ως προς την αρχή των αξόνων Για να είναι μια συνάρτηση άρτια ή περιττή, πρέπει οπωσδήποτε το πεδίο ορισμού να είναι σύνολο συμμετρικό ως προς το, δηλαδή να ισχύει, D για κάθε D ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 6 Να εξετάσετε αν είναι άρτια ή περιττή η συνάρτηση : Λύση : ln Πρέπει : που ισχύει για κάθε Επίσης : πρέπει ισχύει για κάθε και που ισχύει επίσης για κάθε Άρα D συμμετρικό ως προς το, δηλ για κάθε και Επίσης : ln ln Άρα η είναι περιττή ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: ln ln 6 Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις είναι άρτιες και ποιες περιττές : i ii ln iii iv v όταν [, vi ln vii 6 Δίνονται οι συναρτήσεις ln και g, με Η γραφική παράσταση της g διέρχεται από το σημείο Α-,- i Να βρείτε τον αριθμό α ii Να ορίσετε τη o g iii Να αποδείξετε ότι η o g είναι περιττή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
28 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Δίνεται η συνάρτηση ln Να αποδείξετε ότι : i Η έχει πεδίο ορισμού το το Α=R ii Η είναι περιττή iii Η C έχει με τον μόνο ένα κοινό σημείο 6 **Αν, g : είναι συνθέσιμες συναρτήσεις τότε : i Να δείξετε ότι αν η g είναι άρτια, τότε και η g είναι άρτια ii Να δείξετε ότι αν η, g είναι περιττές, τότε και η o g είναι περιττή iii Να δείξετε ότι αν η είναι άρτια και η g είναι περιττή, τότε και η o g είναι άρτια ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 9 : ΣΥΝΑΡΤΗΣΙΑΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ Σε κάποιες ασκήσεις δεν μας δίνεται ο τύπος της συνάρτησης, αλλά κάποια σχέση ή γενική ιδιότητα που έχουν οι τιμές της Πχ y y y για κάθε Επειδή η σχέση ισχύει για κάθε τιμή των,y, συνήθως επιλέγουμε κατάλληλες τιμές που μας βολεύουν όπως : =y=, ή =y= ή =y ή = ή y=- κλπ Αν προκύψει σχέση της μορφής g είναι λάθος να συμπεράνω ότι : ή g για κάθε Για να αποδείξουμε ότι δεν υπάρχει συνάρτηση που να ικανοποιεί κάποια ιδιότητα, υποθέτουμε ότι υπάρχει τέτοια συνάρτηση και με κατάλληλη επιλογή τιμών για τις μεταβλητές οδηγούμε σε άτοπο ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : ΣΥΧΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 6 Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : για κάθε Να βρεθεί ο τύπος της Λύση : Στην έστω y y και έχω y [ y ] y y y y y y y y y y y 8 ή 8 Επίσης στην έστω y y και έχω : y [ y] y y y y y y 8 y y y y 8y 7 ή 8 7 Τις και τις κάνω σύστημα και έχω : προσθέτω κατά μέλη και έχω :, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
29 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΥΧΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 66 Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : 6 για κάθε Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει δυο τουλάχιστον ρίζες Λύση : [Είναι 6 6 ή ] Η σχέση 6 για : γίνεται 6, άρα η είναι ρίζα της εξίσωσης γίνεται 9 6, άρα η είναι ρίζα της εξίσωσης Οπότε η εξίσωση έχει δυο τουλάχιστον ρίζες ΣΥΧΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 67 Έστω συνάρτηση :, για την οποία ισχύει : y y για κάθε Να δείξετε ότι, Λύση : Στη σχέση, θέτω όπου το και έχω :, ΣΥΧΝΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ 68 Μια συνάρτηση : για την οποία ισχύει : y y για κάθε, y Να δείξετε ότι : i ii y για κάθε y y iii y για κάθε, y y Λύση : i Στη σχέση, θέτω y και έχουμε : ii Στη σχέση, θέτω και έχουμε : y y y y y y y y iii Έχουμε : ii y y y y y ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
30 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: 69 Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : για κάθε i Να αποδειχθεί ότι 7 ii Να αποδειχθεί ότι iii Να βρεθεί ο τύπος της 7 Έστω η συνάρτηση : για την οποία ισχύει 8, για κάθε Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει δυο τουλάχιστον ρίζες 7 Έστω η συνάρτηση : για την οποία ισχύει, για κάθε Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της τέμνει τον άξονα σε δυο τουλάχιστον σημεία 7 Έστω μια συνάρτηση : i Να δείξετε ότι, ii Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα για την οποία ισχύει 7 Έστω μια συνάρτηση : i Να δείξετε ότι, ii Να δείξετε ότι η C τέμνει την ευθεία y= σε ένα τουλάχιστον σημείο για την οποία ισχύει, για κάθε, για κάθε 7 **Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : y y για κάθε, y Να δείξετε ότι : i ii Η είναι περιττή iii y y για κάθε, y 7 ** Δίνεται η συνάρτηση : η οποία για κάθε ικανοποιεί τη σχέση : i Να δείξετε ότι ii Να βρείτε την iii Να κάνετε τη γραφική παράσταση της iv Να βρείτε το σύνολο τιμών της 76 **Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : 6 για κάθε Να δείξετε ότι η είναι περιττή και στη συνεχεία να βρείτε τον τύπο της ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
31 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΟΝΟΤΟΝΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ - ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ 8 Πότε μια συνάρτηση λέγεται γνησίως αύξουσα και πότε γνησίως φθίνουσα σε ένα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της ; Απάντηση : 7 ΟΜΟΓ, 7 ΕΣΠ, ΕΣΠ, Η συνάρτηση λέγεται γνησίως αύξουσα σ ένα δ ι ά σ τ η μ α Δ του πεδίου ορισμού της, όταν για οποιαδήποτε, Δ με ισχύει: Η συνάρτηση λέγεται γνησίως φθίνουσα σ ένα δ ι ά σ τ η μ α Δ του πεδίου ορισμού της, όταν για οποιαδήποτε, Δ με ισχύει: Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως αύξουσα ή γνησίως φθίνουσα σ ένα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της, τότε λέμε ότι η είναι γνησίως μονότονη στο Δ Στην περίπτωση που το πεδίο ορισμού της είναι ένα διάστημα Δ και η είναι γνησίως μονότονη σ αυτό, τότε θα λέμε, απλώς, ότι η είναι γνησίως μονότονη αύξουσα σ ένα διάστημα Δ, όταν για οποιαδήποτε φθίνουσα σ ένα διάστημα Δ, όταν για οποιαδήποτε Δ, με Δ, με ισχύει ισχύει 9 Πότε μια συνάρτηση με πεδίο ορισμού A λέμε ότι παρουσιάζει στο o μέγιστο και πότε ολικό ελάχιστο ; Απάντηση : ΟΜΟΓ, Β, ΕΣΠ Μια συνάρτηση με πεδίο ορισμού Α θα λέμε ότι: Παρουσιάζει στο A ολικό μέγιστο, το, όταν για κάθε A Παρουσιάζει στο A ολικό ελάχιστο, το, όταν για κάθε A A ολικό Κάποιες συναρτήσεις παρουσιάζουν μόνο μέγιστο, άλλες μόνο ελάχιστο, άλλες και μέγιστο και ελάχιστο και άλλες ούτε μέγιστο ούτε ελάχιστο Το ολικό μέγιστο και το ολικό ελάχιστο μιας συνάρτησης λέγονται ολικά ακρότατα της Πότε μια συνάρτηση με πεδίο ορισμού A λέγεται ; Απάντηση : ΟΜΟΓ, Β, ΟΜΟΓ, Β Μια συνάρτηση :A R λέγεται συνάρτηση, όταν για οποιαδήποτε, A ισχύει η συνεπαγωγή: Αν, τότε Σχόλια : α Μια συνάρτηση :A R είναι συνάρτηση, αν και μόνο αν για οποιαδήποτε, A ισχύει η συνεπαγωγή: αν, τότε β Από τον ορισμό προκύπτει ότι μια συνάρτηση είναι, αν και μόνο αν: Για κάθε στοιχείο y του συνόλου τιμών της η εξίσωση y έχει ακριβώς μια λύση ως προς ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
32 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Δεν υπάρχουν σημεία της γραφικής της παράστασης με την ίδια τεταγμένη Αυτό σημαίνει ότι κάθε οριζόντια ευθεία τέμνει τη γραφική παράσταση της το πολύ σε ένα σημείο Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως μονότονη, τότε είναι συνάρτηση " " Το αντίστροφο γενικά δεν ισχύει Υπάρχουν δηλαδή συναρτήσεις που είναι αλλά δεν είναι γνησίως μονότονες Παράδειγμα, Η συνάρτηση η συνάρτηση g,, αλλά δεν είναι γνησίως μονότονη Παρατηρήσεις : Σχ είναι Αν γνωρίζουμε ότι μια συνάρτηση είναι - τότε : Την ισοδυναμία αυτή τη χρησιμοποιούμε για επίλυση εξισώσεων Επίσης ισχύει : Για να αποδείξουμε ότι μια συνάρτηση είναι - αρκεί : y O y=g Αν η δεν είναι -, τότε υπάρχουν, τω και ί όμως ί ό ί ό όμως ό ό ίa Πότε μια συνάρτηση με πεδίο ορισμού A αντιστρέφεται και πώς ; Απάντηση : Μια συνάρτηση :AR αντιστρέφεται, αν και μόνο αν είναι Η αντίστροφη συνάρτηση της που συμβολίζεται με ορίζεται από τη σχέση : y y Σχόλια : α Ισχύει ότι :, A και y y, y A β Η αντίστροφη της έχει πεδίο ορισμού το σύνολο τιμών A της, και σύνολο τιμών το πεδίο ορισμού Α της γ Οι γραφικές παραστάσεις C και C των συναρτήσεων και είναι συμμετρικές ως προς την ευθεία y που διχοτομεί τις γωνίες Oy και Oy ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
33 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Παρατηρήσεις : : : έ, Αν γνησίως μονότονη στο διάστημα Δ, τότε η είδος μονοτονίας : πχ αν είναι γνησίως μονότονη με το ίδιο τότε έστω y, y D με y y : y y y y άρα στο D, τότε ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΕΥΡΕΣΗ ΜΟΝΟΤΟΝΙΑΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Μια συνάρτηση λέγεται γνησίως αύξουσα σε ένα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της, όταν για κάθε,, με ισχύει Μια συνάρτηση λέγεται γνησίως φθίνουσα σε ένα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της, όταν για κάθε,, με ισχύει ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 77 Άσκηση σελ 6 σχολικό βιβλίο Α ΟΜΑΔΑΣ Να βρείτε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις είναι γνησίως αύξουσες και ποιες γνησίως φθίνουσες; i ii ln iii iv, Λύση : i Πρέπει : Άρα D, ] Έστω, D, ], με άρα η είναι γνησίως φθίνουσα στο D, ] ii Πρέπει : Άρα D, iii Έστω, D,, με ln ln ln ln ln ln άρα η είναι γνησίως αύξουσα στο D, D, Έστω, D, με ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα άρα η είναι γνησίως φθίνουσα στο D iv D, ], Έστω, D, ], με ή,,& Όταν υψώνω στο τετράγωνο αρνητικούς αριθμούς, αλλάζει η φορά της ανίσωσης
34 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ άρα η είναι γνησίως φθίνουσα στο D,] ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: 78 Να εξετάσετε ως προς τη μονοτονία τις παρακάτω συναρτήσεις : i 6 ii iii 6 iv v vi vii ln viii 6 i 79 ** Δίνονται οι συναρτήσεις, g : Να αποδείξετε ότι : i Αν οι,g είναι γνησίως αύξουσες, τότε και η συνάρτηση +g είναι γνησίως αύξουσα ii Αν οι,g είναι γνησίως φθίνουσες, τότε και η συνάρτηση +g είναι γνησίως φθίνουσα 8 ** Δίνονται οι συναρτήσεις, g : Να αποδείξετε ότι : i Αν η είναι γνησίως αύξουσα και η g είναι γνησίως φθίνουσα, τότε και η συνάρτηση -g είναι γνησίως αύξουσα ii Αν η είναι γνησίως αύξουσα και η g είναι γνησίως φθίνουσα, τότε και η συνάρτηση g- είναι γνησίως φθίνουσα 8 ** Δίνονται οι συναρτήσεις, g :, Αν η είναι γνησίως φθίνουσα και η g γνησίως αύξουσα, να αποδείξετε ότι η συνάρτηση είναι γνησίως φθίνουσα g 8 ** Δίνονται οι συναρτήσεις, g : Να αποδείξετε ότι : i Αν,g είναι γνησίως αύξουσες, τότε και η g είναι γνησίως αύξουσα ii Αν,g είναι γνησίως φθίνουσες, τότε και η g είναι γνησίως αύξουσα iii Αν η είναι γνησίως φθίνουσα και η g είναι γνησίως αύξουσα, τότε οι συναρτήσεις g και g είναι γνησίως φθίνουσες 8 **Δίνεται περιττή συνάρτηση : Αν η είναι γνησίως αύξουσα στο,, να αποδείξετε ότι είναι γνησίως αύξουσα και στο, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
35 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 8 Να μελετήσετε ως προς τη μονοτονία τις επόμενες συναρτήσεις :,, i ii, ln,, iii, ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ & ΕΠΙΛΥΣΗ ΕΞΙΣΩΣΕΩΝ Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως μονότονη, τότε η C τέμνει τον άξονα το πολύ μια φορά Αυτό σημαίνει ότι η εξίσωση, αλλά και κάθε εξίσωση της μορφής με, έχει το πολύ μια ρίζα Για να επιλύσουμε μια εξίσωση η οποία δεν λύνεται με κάποια γνωστή μέθοδο δουλεύουμε ως εξής : μεταφέρουμε όλους τους όρους στο ο μέλος θέτουμε το ο μέλος ως συνάρτηση οπότε η εξίσωση έχει τη μορφή ή βρίσκουμε με δοκιμές μια ρίζα προφανής της εξίσωσης ή αποδεικνύουμε ότι η είναι γνησίως μονότονη, οπότε η εξίσωση ή έχει το πολύ μια ρίζα που είναι η προφανής ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 8 Να λυθεί η εξίσωση : ln Λύση : Έχω : ln, έστω ln Πρέπει,], δηλ D,] Έχω να λύσω την εξίσωση ln Με δοκιμές παρατηρώ ότι για έχω : ln Άρα η είναι ρίζα προφανής της εξίσωσης Για να δείξω ότι είναι και μοναδική, αρκεί να δείξω ότι η είναι γνησίως μονότονη Έστω, D,], με Επίσης : ln ln ln ln ln ln Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : ln ln Άρα η είναι γνησίως φθίνουσα, άρα και η ρίζα της εξίσωσης είναι και μοναδική ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
36 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: 86 Να λυθούν οι εξισώσεις : i ln ii iii ln iv ln v ln vi στο, 87 Δίνεται η συνάρτηση i Να εξετάσετε τη συνάρτηση ως προς τη μονοτονία ii Να βρείτε τις ρίζες και το πρόσημο της ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ & ΕΠΙΛΥΣΗ ΑΝΙΣΩΣΗΣ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Για να επιλύσουμε μια ανίσωση η οποία δεν λύνεται με κάποια γνωστή μέθοδο δουλεύουμε ως εξής : μεταφέρουμε όλους τους όρους στο ο μέλος θέτουμε το ο μέλος ως συνάρτηση οπότε η ανίσωση έχει τη μορφή ή αποδεικνύουμε ότι η είναι γνησίως μονότονη βρίσκουμε με δοκιμές μια ρίζα προφανής της εξίσωσης ή έτσι η ανίσωση γίνεται εκμεταλλευόμαστε τη μονοτονία της για να λύσουμε την ανίσωση που προέκυψε ΠΡΟΣΟΧΗ : Αν η είναι γνησίως αύξουσα τότε : και Αν η είναι γνησίως φθίνουσα τότε : και ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 88 Να λυθεί η ανίσωση : ln Λύση : Έχω : ln η ανίσωση ορίζεται για κάθε, Έστω h ln, με h,, έχω να λύσω την ανίσωση : h Παρατηρώ ότι h άρα η άρα η ανίσωση γίνεται : h h Αρκεί τώρα να βρω τη μονοτονία της h : Έστω, με : h ln ln ln ln Προσθέτω κατά μέλη τις, και και έχω : ln ln h h Άρα η h για κάθε,, οπότε h h ή, h ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
37 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 89 Δίνεται η συνάρτηση, αφού βρείτε τη μονοτονία της, να λύσετε την ανίσωση Λύση : Έχω : D, Έστω, D, με Επίσης : Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : Άρα η είναι γνησίως αύξουσα Οπότε Έχω Άρα επειδή θέλω, 9 Αν η συνάρτηση ln είναι γνησίως αύξουσα τότε να λυθεί η εξίσωση : ln Λύση : ln 6 ln ln ln 6 ln ln ln ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ:,, 9 Δίνεται η συνάρτηση : ln i Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ii Να δείξετε ότι αν, τότε ln iii Να δείξετε ότι αν, τότε ln iv Να δείξετε ότι αν, και, τότε ln v Να δείξετε ότι για κάθε, 6 vi Να δείξετε ότι για κάθε, vii Να δείξετε ότι για κάθε, viii Να δείξετε ότι για κάθε,, i Να δείξετε ότι για κάθε, Να λύσετε την ανίσωση : + ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
38 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 9 Δίνεται η συνάρτηση : ln i Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ii Να δείξετε ότι αν, τότε ln iii Να δείξετε ότι αν, και, τότε ln iv Να δείξετε ότι για κάθε, v Να δείξετε ότι για κάθε, vi Να δείξετε ότι για κάθε, 9 Μια συνάρτηση : είναι γνησίως μονότονη με 8 i Να βρεθεί το είδος της μονοτονίας της ii Να λυθεί η ανίσωση 9 Μια συνάρτηση : είναι γνησίως μονότονη με 7 i Να βρεθεί το είδος της μονοτονίας της ii Να λυθεί η ανίσωση 9 Να λυθούν οι ανισώσεις : i 9 ii iii ln 96 Δίνεται γνησίως μονότονη συνάρτηση :, της οποίας η γραφική παράσταση διέρχεται από τα σημεία Α, και Β-,7 i Να βρεθεί το είδος της μονοτονίας της 6 ii Να λυθεί η ανίσωση 97 Δίνονται οι συναρτήσεις, g : για τις οποίες ισχύει : g για κάθε Επίσης η συνάρτηση είναι γνησίως φθίνουσα i Να μελετήσετε τη g ως προς τη μονοτονία ii Να λύσετε την ανίσωση : g 98 Έστω η συνάρτηση i Να δείξετε ότι η είναι γνησίως αύξουσα ii Να λυθεί η ανίσωση : 99 Έστω η συνάρτηση ln i Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ii Να λύσετε την ανίσωση : ln Δίνεται η συνάρτηση 8 i Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ii Να λύσετε την ανίσωση iii Να λύσετε την ανίσωση : 8 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
39 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΘΕΣΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση : : για την οποία ισχύει : για κάθε Να αποδείξετε ότι η είναι γνησίως φθίνουσα στο Λύση : ος τρόπος : Αρχικά η γίνεται : Θεωρούμε τη συνάρτηση : g, άρα η γίνεται : g g o, Επίσης η για κάθε g είναι γνησίως αύξουσα στο καθώς :, με Προσθέτοντας κατά μέλη έχω g g Άρα τελικά : για κάθε, είναι : g o g o g g οπότε η είναι γνησίως φθίνουσα στο ος τρόπος : Αρχικά η γίνεται : Για να δείξουμε ότι η είναι γνησίως φθίνουσα στο, αρκεί να δείξουμε ότι για κάθε, με ισχύει ότι Έστω ότι υπάρχουν, με και ισχύει ότι τότε : Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : με άτοπο καθώς Άρα για κάθε, ισχύει ότι οπότε η είναι γνησίως φθίνουσα στο ος τρόπος : Αρχικά η γίνεται : Θεωρούμε τη συνάρτηση : g, άρα η γίνεται : g g o, Άρα οι συναρτήσεις g o και είναι ίσες Εύκολα αποδεικνύεται ότι η συνάρτηση h, είναι γνησίως φθίνουσα στο για κάθε, με h h επομένως και η συνάρτηση g o θα είναι γνησίως φθίνουσα στο αφού είναι ισες Επίσης η g είναι γνησίως αύξουσα στο καθώς : g : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
40 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ για κάθε, με Προσθέτοντας κατά μέλη έχω g g Άρα τελικά : για κάθε, είναι : go g : g o g o g g οπότε η είναι γνησίως φθίνουσα στο ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Δίνεται η συνάρτηση : : για την οποία ισχύει : 6 για κάθε Να αποδείξετε ότι η είναι γνησίως αύξουσα στο Δίνεται η συνάρτηση : : για την οποία ισχύει : 7 για κάθε Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
41 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΑΚΡΟΤΑΤΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ Γενικά για να αποδείξω ότι η παρουσιάζει μέγιστο, προσπαθούμε να βρούμε ένα τέτοιο ώστε :, αντίστοιχα ελάχιστο Για να βρω τα ακρότατα μιας συνάρτησης, είναι χρήσιμες οι παρακάτω διαδικασίες : Ακρότατα της συνάρτησης :, Η γραφική παράσταση της είναι μια παραβολή με κορυφή το σημείο, Αν τότε :, και και παρουσιάζει ελάχιστο, στο το Αν τότε :, και και παρουσιάζει μέγιστο στο, το 6 y Αν Αν y O, K, Αν γνωρίζουμε τη μονοτονία μιας συνάρτησης σε κλειστό διάστημα τότε μπορούμε να βρούμε τα ακρότατα της πχ αν [, ] τότε παρουσιάζει στο α ελάχιστο το και στο β μέγιστο το αν [, ] τότε παρουσιάζει στο α μέγιστο το και στο β ελάχιστο το Κατασκευάζω ανισοισότητες της μορφής m ή ή m και βρίσκω τις τιμές του για τις οποίες ισχύει το = λύνοντας την εξίσωση : m ή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
42 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να βρεθούν αν υπάρχουν τα ακρότατα των παρακάτω συναρτήσεων : i ii ln, [, ] iii ln iv v, [, Λύση : i, είναι Επειδή άρα η παρουσιάζει μέγιστο στο το, άρα για κάθε ισχύει ότι ii ln, είναι [, ] Με χτίσιμο δείχνω ότι [, ] άρα η παρουσιάζει : ελάχιστο στο το ln δηλ για κάθε [, ] ισχύει ότι Μέγιστο στο το ln δηλ για κάθε [, ] ισχύει ότι iii ln, είναι, iv Με χτίσιμο δείχνω ότι, άρα η δεν παρουσιάζει ακρότατα, είναι,] Με χτίσιμο δείχνω ότι,] άρα η παρουσιάζει : ελάχιστο στο το δηλ για κάθε, ] ισχύει ότι Η δεν παρουσιάζει μέγιστο v, είναι [, Με χτίσιμο δείχνω ότι [, άρα η παρουσιάζει : Μέγιστο στο το δηλ για κάθε [, ισχύει ότι Η δεν παρουσιάζει ελάχιστο ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Να βρεθούν τα ακρότατα των παρακάτω συναρτήσεων : i 6 ii iii iv ln v vi vii, [,] viii ln, [,] ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
43 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Έστω : μια συνάρτηση για την οποία ισχύει :, για κάθε Να δείξετε ότι η συνάρτηση παρουσιάζει ελάχιστο στο ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6 : ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ «-» ΟΡΙΣΜΟΣ Για να αποδείξουμε ότι μια συνάρτηση : είναι «-», θεωρούμε, με και προσπαθούμε να δείξουμε ότι δηλ αν τότε Για να αποδείξουμε ότι η δεν είναι «-», προσπαθούμε να εντοπίσουμε δυο, με που δίνουν όμως Αν δίνεται η και παρατηρούμε ότι κάθε ευθεία παράλληλη προς τον άξονα τέμνει τη C C το πολύ σε ένα σημείο, τότε η είναι «-» Διαφορετικά δεν είναι Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως μονότονη τότε είναι και «-» Τονίζουμε ότι το αντίστροφο δεν ισχύει πάντα Δηλ " " ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 7 Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις είναι «-» και ποιες όχι : i ln ii iii Λύση : i ln, πρέπει : Άρα D Έστω, D, με Θα δείξουμε με τον ορισμό ότι Έχω : ln Άρα η είναι «-» ln ln ln ii, D Η δεν είναι «-» γιατί υπάρχουν : iii, D με Όμως, Δηλ Άρα εντοπίσαμε δυο, D με που δίνουν όμως Άρα η δεν είναι «-» με τον ορισμό δεν μπορώ να εξετάσω αν η Γι αυτό θα εξετάσω αν είναι γνησίως μονότονη Έχω : D, Έστω, D, με είναι «-» Επίσης : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
44 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : Άρα η είναι γνησίως φθίνουσα και άρα η είναι και «-» 8 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε Nα δείξετε ότι είναι «-» Λύση : ος τρόπος : Έστω, D, με Θα δείξουμε με τον ορισμό ότι Έχω : Επίσης : Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : άρα η είναι και «-» ος τρόπος : Είναι : Θεωρούμε τη συνάρτηση : g, άρα η γίνεται : g g o, Έστω, D, με Θα δείξουμε με τον ορισμό ότι Έχω : g g g o g o άρα η είναι και «-» ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: 9 Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις είναι «-» και ποιες όχι i ii iii iv ln v vi 6 vii Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε Nα δείξετε ότι είναι «-» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
45 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 7 : ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ «-» & ΛΥΣΗ ΕΞΙΣΩΣΕΩΝ Όταν μια συνάρτηση είναι «-», τότε ισχύει η ισοδυναμία g h g h Αν μια συνάρτηση είναι «-», τότε η εξίσωση, αλλά και κάθε εξίσωση της μορφής με, έχει το πολύ μια ρίζα ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Αν η συνάρτηση : είναι γνησίως φθίνουσα, να λυθεί η εξίσωση : o o 6 Λύση : " " " " , ή, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: 7 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να αποδειχθεί ότι η είναι «-» ii Να λυθεί η εξίσωση Δίνεται η συνάρτηση : κάθε i Να αποδειχθεί ότι η είναι «-» ii Να λυθεί η εξίσωση για την οποία ισχύει : για Αν η συνάρτηση : είναι γνησίως φθίνουσα, να λυθεί η εξίσωση : o o Δίνεται συνάρτηση : για την οποία ισχύει: o για κάθε i Να αποδειχθεί ότι η είναι «-» ii Να βρείτε την τιμή iii Να λυθεί η εξίσωση 6 Δίνεται η συνάρτηση g, καθώς και συνάρτηση : οποία ισχύει: g 8 για κάθε i Να αποδειχθεί ότι η g είναι «-» ii Να βρείτε την τιμή iii Να λυθεί η εξίσωση για την * 7 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : o για κάθε i Να αποδειχθεί ότι η είναι «-» ii Να βρείτε την τιμή ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
46 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ iii Να λυθεί η εξίσωση 8 Να λύσετε τις παρακάτω εξισώσεις : 7 i ii ln 9 Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : για κάθε και είναι γνησίως φθίνουσα i Να λυθεί η ανίσωση : ii Να λυθεί η εξίσωση : Αν η συνάρτηση ln είναι γνησίως αύξουσα τότε να λυθεί η εξίσωση : ln Θέμα Γ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 8: ΕΥΡΕΣΗ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Έστω : μια συνάρτηση Για να βρούμε την αντίστροφη της : Βρίσκουμε το πεδίο ορισμού της Δείχνουμε ότι η είναι «-» Θέτουμε y οπότε y και λύνουμε την εξίσωση y ως προς, βάζοντας κατάλληλους περιορισμούς για το y Η συναλήθευση των περιορισμών για το y μας δίνει το σύνολο τιμών της που είναι το πεδίο ορισμού της Αν η λύση της εξίσωσης y ως προς είναι g y, τότε έχουμε y g y Θέτουμε όπου y το και έχουμε τον τύπο της ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να αποδειχτεί ότι η συνάρτηση είναι και να βρεθεί η αντίστροφή της Λύση : Έστω, με Θα δείξουμε ότι Πράγματι έχουμε διαδοχικά: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα Για να βρούμε την αντίστροφη της θέτουμε y και λύνουμε ως προς Έχουμε λοιπόν: y y Άρα : ln Επομένως, y y y y ln, y y ln, y y y ln, y ln,, οπότε η αντίστροφη της είναι η συνάρτηση
47 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Να βρεθεί το σύνολο τιμών και η αντίστροφη της συνάρτησης : Άσκηση vii σελ 6 σχολικού βιβλίου Α Ομάδας Λύση :, πρέπει άρα D Έστω, D, με Θα δείξουμε με ότι Άρα η είναι και «-» και άρα η είναι και αντιστρέψιμη Έχω Θέτω y y y y y y y y y y y y y y επίσης πρέπει : y y y y, y y y y ln ln ln, επίσης ln για κάθε y, y y y Τελικά από και ισχύει ότι πρέπει y,, άρα D, Άρα : y ln y y ln y y ln y ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα, με, Να βρεθεί, αν υπάρχει, η αντίστροφη της συνάρτησης : όταν ισχύουν οι παρακάτω σχέσεις για κάθε και γνωρίζουμε ότι η έχει σύνολο τιμών το i ii να βρεθεί η ως συνάρτηση της Λύση : i Έστω, D, με Θα δείξουμε με τον ορισμό ότι Έχω : Επίσης : Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : άρα η είναι «-» και άρα αντ/μη ος y y Τρόπος Θέτω y y y y y y y y ος Τρόπος Αν γνωρίζουμε από εκφώνηση ότι η έχει σύνολο τιμών το ή δίνει τότε στη δοσμένη σχέση μπορώ να θέσω όπου το Η ισχύει για κάθε έχω : και έχει σύνολο τιμών το,, άρα αν όπου βάλω το D
48 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Έστω, D, με Θα δείξουμε με τον ορισμό ότι Έχω άρα θα είναι και Επίσης Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : ii άρα η είναι «-» και άρα η είναι και αντιστρέψιμη ος Τρόπος Θέτω y αρά y y y y y y y y ος Τρόπος Η ισχύει για κάθε και έχει σύνολο τιμών το, άρα αν όπου βάλω το έχω : ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Να βρεθεί το σύνολο τιμών και η αντίστροφη καθεμιάς των παρακάτω συναρτήσεων i ln ii iii iv ΘΕΜΑ Γ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ 6 v ln vi 6 7, αν [, Δίνονται οι γραφικές παραστάσεις των συναρτήσεων, g, φ και ψ y y= y y=g y y=ψ O O O Να βρείτε ποιες από τις συναρτήσεις, g, φ, ψ έχουν αντίστροφη και για καθεμία απ αυτές να χαράξετε τη γραφική παράσταση της αντίστροφής της 6 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να δείξετε ότι η είναι - ii Να βρείτε την αντίστροφη ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
49 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ, 7 Δίνεται η συνάρτηση :, i Να αποδείξετε ότι η είναι γνησίως φθίνουσα στο ii Να αποδείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη iii Να βρείτε την αντίστροφη ln,, 8 Δίνεται η συνάρτηση : Να βρείτε την αντίστροφη, 9 Δίνεται η συνάρτηση ln i Να βρεθεί το πεδίο ορισμού της ii Να δείξετε ότι η είναι - iii Να βρείτε την αντίστροφη Να βρεθεί το σύνολο τιμών και η αντίστροφη καθεμιάς των παρακάτω συναρτήσεων Στο ίδιο σύστημα αξόνων να σχεδιάσετε την C και C i ii ln iii iv ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
50 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 9 : ΟΙ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ και Από τα παραπάνω προκύπτει ότι τα σημεία τομής των γραφικών παραστάσεων C και C είναι ίδια με τα σημεία τομής της C με την y *απόδειξη* ή της C με την y Έστω : μια «-» συνάρτηση, οπότε ορίζεται η αντίστροφη Επειδή οι γραφικές παραστάσεις των και είναι συμμετρικές ως προς την ευθεία y, προκύπτει ότι οι εξισώσεις και είναι ισοδύναμες : Η επίλυση των παραπάνω εξισώσεων μας επιτρέπει να βρούμε τα σημεία τομής των γραφικών παραστάσεων των και με την ευθεία y Έστω : μια «-» συνάρτηση, οπότε ορίζεται η αντίστροφη Αποδεικνύεται ότι αν η είναι γνησίως αύξουσα, τότε οι εξισώσεις, και είναι ισοδύναμες : y Mα,β 7 M β,α O y= Αν η δεν είναι γνησίως αύξουσα, τότε οι εξισώσεις και δεν είναι ισοδύναμες Μπορεί δηλαδή να υπάρχουν σημεία τομής των και που δεν ανήκουν στην ευθεία y= Σε αυτή την περίπτωση τα κοινά σημεία των C βρίσκονται από τη λύση του συστήματος : y y C C C y y y και y ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
51 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ *απόδειξη* Έστω ότι υπάρχει ένα τέτοιο ώστε στο έχω σημείο τομής των C και C θα δείξω ότι δηλ στο σημείο τομής της C και y Έστω άτοπο!, άρα τελικά Ομοίως καταλήγω σε άτοπο αν υποθέσω ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να βρείτε τα σημεία τομής της C με την ευθεία y iii Να λύσετε την ανίσωση : 8 Λύση : i D, Έστω, D, με Επίσης : Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : Άρα η είναι γνησίως φθίνουσα, άρα η είναι «-» και άρα η είναι αντιστρέψιμη ii Τα σημεία τομής της C με την ευθεία y βρίσκονται από τη λύση του y συστήματος : από όπου προκύπτει y - 6 Άρα 6 ή 6 Αδύνατη Άρα αφού y y Δηλ η C με την y τέμνονται στο σημείο Α, iii ή, Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να βρείτε τα σημεία τομής των C και C iii Να λύσετε την ανίσωση : Λύση : i D, Έστω, D, με ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8 Επίσης :
52 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Προσθέτω κατά μέλη τις και και έχω : Άρα η είναι γνησίως αύξουσα, άρα η είναι «-» και άρα η είναι αντιστρέψιμη iiτα σημεία τομής της C και C βρίσκονται από τη λύση του συστήματος : y από όπου προκύπτει y Άρα αφού y y Δηλ η C με την C τέμνονται στο σημείο, iii 7, έχω Άρα επειδή θέλω :,, + 7 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να βρείτε τα σημεία τομής της C με την ευθεία y Δίνεται η συνάρτηση ln i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να βρείτε τα σημεία τομής των C και C Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να βρείτε τα σημεία τομής των C και C 6 Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να βρείτε τα σημεία τομής των C και C iii Να λύσετε την ανίσωση : 9 7 Δίνεται η συνάρτηση : i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Να υπολογίσετε το 9 iii Να βρείτε τα σημεία τομής των C και C iv Να λύσετε την εξίσωση : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
53 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 8 Δίνεται η συνάρτηση :, η οποία έχει σύνολο τιμών το R και ικανοποιεί τη σχέση : 6 για κάθε i Να δείξετε ότι η είναι - ii Να βρείτε την αντίστροφη iii Να βρείτε τα σημεία τομής της C με την ευθεία y ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΝΟΤΗΤΑΣ 9 Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : για κάθε i Να αποδειχθεί ότι η αντιστρέφεται ii Αν η έχει σύνολο τιμών το R, να εκφραστεί η ως συνάρτηση της Δίνεται συνάρτηση : γνησίως μονότονη Να αποδείξετε ότι και η το ίδιο είδος μονοτονίας έχει Δίνονται οι συναρτήσεις, g : με, για τις οποίες ισχύει : g i Να αποδείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη ii Να γράψετε τον τύπο της ως συνάρτηση της και g Έστω οι συναρτήσεις, g :, όπου για την ισχύει, για κάθε i Να αποδείξετε ότι η είναι - ii Να βρείτε το iii Αν ισχύει g,, να βρείτε τη συνάρτηση g Έστω οι συναρτήσεις, g :, για τις οποίες ισχύει g, i Να δείξετε ότι η είναι - ii Να λύσετε την εξίσωση ln Έστω η συνάρτηση : για την οποία ισχύει, για κάθε και η συνάρτηση g, που είναι συνάρτηση - i Να δείξετε ότι η είναι - ii Να δείξετε ότι g g iii Να βρείτε τη συνάρτηση Δίνεται η συνάρτηση : Να δείξετε ότι : i για την οποία ισχύει ii Η συνάρτηση g, δεν είναι συνάρτηση -, για κάθε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
54 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδειχθεί ότι η είναι γνησίως μονότονη ii Να εξεταστεί αν ορίζεται η iii Να λυθεί η εξίσωση iv Να λυθεί η ανίσωση 7 Μια συνάρτηση : έχει την ιδιότητα : για κάθε Να αποδειχθεί ότι : i η είναι «-» ii iii η δεν είναι γνησίως μονότονη iv η είναι περιττή v = 8 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να αποδειχθεί ότι η είναι αντιστρέψιμη ii Να βρείτε την τιμή iii Να αποδείξετε ότι η δεν είναι γνησίως φθίνουσα iv Να λυθεί η εξίσωση 9 i Έστω, g : δυο συναρτήσεις, όπου η g είναι γνησίως φθίνουσα και η g είναι γνησίως αύξουσα Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση είναι γνησίως φθίνουσα ii Έστω : μια συνάρτηση για την οποία ισχύει : για κάθε Να εξετάσετε τη συνάρτηση ως προς τη μονοτονία Έστω συνάρτηση : με σύνολο τιμών το, και για την οποία ισχύει : για κάθε i Να βρεθεί ο τύπος της ii Να δείξετε ότι η είναι - iii Να βρείτε την αντίστροφη Έστω συνάρτηση : με σύνολο τιμών το για την οποία ισχύει : για κάθε i Να δείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη ii Να λυθεί η εξίσωση : iii Να βρείτε την αντίστροφη Αν, g : και ισχύει g για κάθε, i να δείξετε ότι η g είναι «-» ii να λύσετε την εξίσωση g g Αν, g : τέτοιες ώστε η g να είναι «-» i Να δείξετε ότι και η g είναι «-» ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
55 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ii να λύσετε την εξίσωση g g Έστω συνάρτηση : για την οποία ισχύει : i Να δείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη ii Να λυθεί η εξίσωση iii Να δείξετε ότι η έχει σύνολο τιμών το iv Αν η είναι γνησίως μονότονη να βρεθεί το είδος μονοτονίας της v Να λυθεί η ανίσωση : ln Θεωρούμε τη συνάρτηση =+- με i Να αποδείξετε ότι η είναι - για κάθε ii Να αποδείξετε ότι υπάρχει η αντίστροφη συνάρτηση - της και να βρείτε τον τύπο της iii Να βρείτε τα κοινά σημεία των γραφικών παραστάσεων των συναρτήσεων και - με την ευθεία y= Ο 6 6 Έστω η συνάρτηση i Να αποδείξετε ότι η είναι γνησίως αύξουσα ii Να λύσετε την εξίσωση : iii Να λύσετε την ανίσωση : 7 Έστω η συνάρτηση i Να αποδείξετε ότι η είναι γνησίως αύξουσα ii Να βρείτε την αντίστροφη iii Να λύσετε την εξίσωση : iv Να λύσετε την ανίσωση : 8 Έστω η συνάρτηση : αντιστρέψιμη για την οποία ισχύει Να βρείτε το και να λύσετε την εξίσωση 9 Έστω η συνάρτηση : γνησίως μονότονη, της οποίας η γραφική παράσταση διέρχεται από τα σημεία Α-, και Β, i Να αποδειχθεί ότι η είναι γνησίως αύξουσα ii Να λυθεί η εξίσωση : 7 iii Να λυθεί η ανίσωση : 6 Η γραφική παράσταση μιας γνησίως μονότονης συνάρτησης : διέρχεται από τα σημεία Α, και Β6,- i Να βρείτε το είδος της μονοτονίας της ii Να λυθεί η εξίσωση iii Να λυθεί η ανίσωση : 6 6 Δίνεται γνησίως φθίνουσα συνάρτηση με πεδίο ορισμού του R και σύνολο τιμών το R για την οποία ισχύει : για κάθε i Να αποδείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη ii Να βρείτε τα σημεία τομής της με τον άξονα C ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
56 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ iii Να λύσετε την ανίσωση : 6 6 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να αποδείξετε ότι η είναι «-» ii Να βρείτε την τιμή iii Να εκφράσετε την με τη βοήθεια της iv Να αποδείξετε ότι 6 Δίνεται η συνάρτηση i Να αποδείξετε ότι η είναι - ii Να λύσετε την εξίσωση iii Να αποδείξετε ότι iv Να λύσετε την εξίσωση 6 Δίνεται η συνάρτηση :,, για την οποία ισχύει : ln για κάθε, i Να αποδείξετε ότι η είναι «-» ii Να λύσετε την εξίσωση iii Να αποδείξετε ότι ln ln για κάθε, iv Να αποδείξετε ότι 6 Δίνεται η συνάρτηση i Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ii Να δείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη iii Να υπολογίσετε το iv Να λύσετε την εξίσωση 66 Έστω : μια συνάρτηση για την οποία ισχύει :, για κάθε Αν θεωρήσουμε γνωστό ότι το σύνολο τιμών της συνάρτησης g είναι το, να δείξετε ότι η αντιστρέφεται και ότι g 67 Έστω : μια συνάρτηση με, για την οποία ισχύει, για κάθε Να αποδείξετε ότι : i Η είναι περιττή ii Η αντιστρέφεται iii Η είναι περιττή iv 68 Έστω : μια συνάρτηση, για την οποία ισχύει :, Να αποδείξετε ότι : i Η είναι -, έχει σύνολο τιμών το και αντιστρέφεται ii, για κάθε iii Η C δεν έχει κοινά σημεία με τη διχοτόμο της γωνίας ˆ y iv Αν η είναι γνησίως αύξουσα, να δείξετε ότι η C είναι κάτω από την ευθεία y= ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
57 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 69 Δίνεται η συνάρτηση g i Να μελετήσετε την g ως προς τη μονοτονία ii Να βρείτε τα σημεία τομής της με τον άξονα iii Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : Να αποδείξετε ότι η είναι «-» Να βρείτε το Να βρείτε τον τύπο της 7 **Δίνεται η συνάρτηση :, η οποία έχει σύνολο τιμών το R και ικανοποιεί τη σχέση : y y για κάθε, y i Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της διέρχεται από την αρχή των αξόνων ii Να αποδείξετε ότι η είναι περιττή Αν η εξίσωση έχει μοναδική ρίζα τη =, τότε να αποδείξετε ότι : iii Η είναι αντιστρέψιμη iv Ισχύει y y για κάθε, y 7 **Έστω, g :, συναρτήσεις τέτοιες, ώστε να ισχύει g για κάθε Αν η συνάρτηση g είναι γνησίως φθίνουσα στο,, να αποδείξετε ότι : y y για κάθε, y, 7 Δίνεται γνησίως φθίνουσα συνάρτηση : και η συνάρτηση g : ώστε για κάθε να ισχύει η σχέση : g i Να δείξετε ότι η συνάρτηση g είναι γνησίως αύξουσα στο ii Να βρείτε το είδος μονοτονίας της συνάρτησης : h g iii Έστω με Να δείξετε ότι οι γραφικές παραστάσεις των C, Cg τέμνονται σε ένα μόνο σημείο iv Να λύσετε την εξίσωση : ln ln v Να λύσετε την ανίσωση : studyams 7 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να βρείτε το ii Να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται iii Να βρείτε το iv Να λύσετε την εξίσωση : 7 C g g studyams 7 Δίνονται οι συναρτήσεις : και g i Να ορίσετε την συνάρτηση g ii Να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται και να βρείτε την iii Να βρείτε το είδος της μονοτονίας της συνάρτησης g studyams ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
58 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 7 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται και να βρείτε την ii Να αποδείξετε ότι η είναι γνησίως αύξουσα iii Να βρείτε τα σημεία τομής των γραφικών παραστάσεων των συναρτήσεων και, αν γνωρίζετε ότι αυτά βρίσκονται πάνω στην ευθεία y iv Να λυθεί η εξίσωση : studyams 76 Δίνεται η συνάρτηση ln i Να αποδείξετε ότι η είναι αντιστρέψιμη ii Να βρείτε τις ρίζες και το πρόσημο της iii Αν θεωρήσουμε γνωστό ότι η έχει σύνολο τιμών το, να βρείτε τα κοινά C σημεία των και C iv Να δείξετε ότι : 6 7 για κάθε v 8 Να λύσετε την εξίσωση :, 77 Έστω η συνάρτηση i Να μελετήσετε την ως προς τη μονοτονία ii Να λύσετε την εξίσωση : iii Θεωρούμε τη γνησίως μονότονη συνάρτηση g : η οποία για κάθε ικανοποιεί τη σχέση : g g Να αποδείξετε ότι η g είναι γνησίως αύξουσα iv Να αποδείξετε ότι g v Να λύσετε την ανίσωση g EME 8 78 **Δίνεται - συναρτήσεις, g : για τις οποίες ισχύει : και g g για κάθε i Να βρείτε τις συναρτήσεις, g Έστω συνάρτηση h : τέτοια, ώστε : h g για κάθε ii Να βρείτε την h iii Να αποδείξετε ότι η h είναι αντιστρέψιμη iv Να λύσετε την ανίσωση : 6 g 8 7 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
59 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΟΡΙΟ ΤΝΑΡΣΗΗ ΣΟ Πκδα πλσαβ υθϋδ κ σλδκ βμ κ εαδ α πζυλδεϊ σλδα βμ κ ; o o πϊθββ : Ιξτδ σδ : θ ηδα υθϊλββ έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα τθκζκ βμ ηκλφάμ α,,β, σ δξτδ β δκυθαηέα: y y y 9 Παλαβλάδμ : α Ιξτδ σδ : O a α ί O h h O ί Σκυμ αλδγηκτμ εαδ κυμ ζϋη πζυλδεϊ σλδα βμ κ εαδ υΰεελδηϋθα κ αλδλσ σλδκ βμ κ, θυ κ ιδσ σλδκ βμ κ Γα παράιγμα, υ χ α α, π α α, π,, αφ:, α ΰ Γδα θα αθααβάκυη κ σλδκ βμ κ, πλϋπδ β θα κλέααδ σκ γϋζκυη εκθϊ κ, βζαά β θα έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα τθκζκ βμ ηκλφάμ α,,β ά α, ά,β Σκ ηπκλέ θα αθάεδ κ πέκ κλδηκτ βμ υθϊλββμ ξ 9α, 9ί ά θα ηβθ αθάεδ αυσ Η δηά βμ κ, σαθ υπϊλξδ, ηπκλέ θα έθαδ έβ η κ σλδσ βμ κ ξ 9α ά δαφκλδεά απσ αυσ Ιξτδ σδ εαδ c c ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
60 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ πκδεθταδ σδ κ έθαδ αθιϊλβκ πθ Ϊελπθ α, εαδ, α κπκέα γπλκτη σδ έθαδ κλδηϋθβ β α, πθ δαβηϊπθ Έ α παράιγμα, α υ α υ, πα υπ,, υ πυ, π αυ πα φ Επω, α β υθϋξδα, σαθ ζϋη σδ ηδα υθϊλββ Ϋξδ εκθϊ κ ηδα δδσβα Ρ γα θθκκτη σδ δξτδ ηδα απσ δμ παλαεϊπ λδμ υθγάεμ: i Η έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα τθκζκ βμ ηκλφάμ α,, εαδ κ τθκζκ αυσ Ϋξδ βθ δδσβα Ρ ii Η έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα τθκζκ βμ ηκλφάμ α,, Ϋξδ αυσ βθ δδσβα Ρ, αζζϊ θ κλέααδ τθκζκ βμ ηκλφάμ, iii Η έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα τθκζκ βμ ηκλφάμ,, Ϋξδ αυσ βθ δδσβα Ρ, αζζϊ θ κλέααδ τθκζκ βμ ηκλφάμ α, η Γα παράιγμα, υ α, αφ α π π,, α α αυ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
61 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΙΙΟΣΗΣ ΣΩΝ ΟΡΙΩΝ Να ΰλΪο δμ δδσβμ κυ κλέκυ κ o πϊθββ : Γδα κ σλδκ δξτκυθ κδ παλαεϊπ δδσβμ : α Θυλβηα κ π υαω α α θ θ, σ εκθϊ κ, σ εκθϊ κ Παλαάλββ : θ υπϊλξδ κ θ υπϊλξδ κ εαδ έθαδ εκθϊ κ, σ εαδ έθαδ εκθϊ κ, σ ί Θυλβηα κ α α α θ κδ υθαλάδμ,g Ϋξκυθ σλδκ κ εαδ δξτδ εκθϊ κ, σ g Παλαάλββ : θ υπϊλξκυθ α εαδ g θ g εκθϊ κ, σ θ θ g g, σ g εκθϊ κ g, σ g εκθϊ κ g ΰ Θυλβηα κ π υαω α α θ υπϊλξκυθ α σλδα πθ υθαλάπθ εαδ g κ, σ: g g κ κ, ΰδα εϊγ αγλϊ κ R g g g g, φσκθ g k 6 k, φσκθ εκθϊ κ έθαδ : [ ] ν ν, * Ν ΰδα παλϊδΰηα ν ν ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
62 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ν ν Έπ κ πκζυυθυηκ P α α α α εαδ P P πσδιβ : ν ν τηφπθα η δμ παλαπϊθπ δδσβμ Ϋξκυη: ν ν ν P α α α α α ν ν ν ν ν ν ν αν αν α αν αν α P ν ν R έθαδ : α Άλα : P P Έπ β λβά υθϊλββ R η Q Θα έθαδ σ P Q P, σπκυ P, Q πκζυυθυηα κυ εαδ P Q Q α Κλδάλδκ παληίκζάμ Έπ κδ υθαλάδμ,g,h θ h g εκθϊ κ εαδ h g, σ, σπκυ Q 6 β Ιξτδ σδ ω α ημ, ΰδα εϊγ RΗ δσβα δξτδ ησθκ σαθ ημ ημ συν συν ημ συν Πυμ υπκζκΰέακυη κ σλδκ βμ τθγβμ υθϊλββμ g κ o πϊθββ : θ γϋζκυη θα υπκζκΰέκυη κ σλδκ βμ τθγβμ υθϊλββμ g κ βηέκ,βζαά κ g, σ λΰαασηα πμ ιάμ: ΘΫκυη u g Τπκζκΰέακυη αθ υπϊλξδ κ Τπκζκΰέακυη αθ υπϊλξδ κ u g εαδ u uu θ g u εκθϊ κ, σ κ αβκτηθκ σλδκ έθαδ έκ η, βζαά δξτδ: g u uu ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
63 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: Να ιϊ αθ έθαδ εαζυμ κλδηϋθα α παλαεϊπ σλδα : i ii iii ln 7 iv θ 8 εαδ, θα ίλγκτθ κδ πλαΰηαδεϋμ δηϋμ κυ ζ ΰδα δμ κπκέμ β υθϊλββ Ϋξδ σλδκ κ βηέκ έθαδ ηδα υθϊλββ κλδηϋθβ κ α,,, η λ 6 λ Να ίλέ δμ δηϋμ κυ λ, ΰδα δμ κπκέμ υπϊλξδ κ εαδ Να ξαλϊι β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ υθϊλββμ εαδ η β ίκάγδα αυάμ θα ίλέ, φσκθ υπϊλξδ, κ, σαθ: 6 i, ii,,,, iii,, iv, Έπ ηδα υθϊλββ η Να ίλέ κ g αθ: i g ii g iii g 6 έθαδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ υθϊλββμ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
64 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ i Να ίλέ κ πέκ κλδηκτ εαδ κ τθκζκ δηυθ βμ ii Να ίλέ αθ υπϊλξκυθ α παλαεϊπ σλδα α ί ΰ Γδα α σλδα πκυ θ υπϊλξκυθ θα αδδκζκΰά βθ απϊθββ αμ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΟΡΙΟ ΤΝΡΣΗΗ Γδα θα υπκζκΰέκυη Ϋθα σλδκ, αλξδεϊ γϋπ σπκυ κ Πλέππβ β θ κ απκϋζηα έθαδ αλδγησμ l σ κ l Πλέππβ β θ ηϊ βθ αθδεαϊαβ πλκετοδ απλκδκλδέα βμ ηκλφάμ, σ παλαΰκθκπκδυ αλδγηβά εαδ παλαθκηαά η εκπσ θα απζκπκδβγέ κ παλϊΰκθαμ βμ ηκλφάμ Πλέππβ β θ Ϋξκυη σλδκ Ϊλλββμ υθϊλββμ πκυ πλδϋξδ λέαμ εαδ πλκετπδ β απλκδκλδέα, σ πκζζαπζαδϊακυη αλδγηβά εαδ παλαθκηαά η β υαυΰά παλϊαβ κυ σλκυ ά πθ σλπθ πκυ πλδϋξδ λέαα Πλέππβ β θ πλκετοδ σ εϊθπ κηυθυηα α εζϊηαα εαδ πλκετπδ σλδκ βμ ηκλφάμ, κπσ εαδ λΰϊακηαδ σππμ παλαπϊθπ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
65 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΡΓΛΙ ΠΡΓΟΝΣΟΠΟΙΗΗ : Κκδθσμ παλϊΰκθαμ : ΰΪακυη εκδθσ παλϊΰκθα απσ σζκυμ κυμ σλκυμ ά εαϊ κηϊμ Σαυσβμ : υθάγπμ ξλβδηκπκδκτη δμ Σαυσβμ Σλδυθυηκ : θ > σ θ = σ θ < σ κ λδυθυηκ θ παλαΰκθκπκδέαδ ξάηα Hornr : σεδηβ εϊθπ πλυα η κ ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Πλέππβ β Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : i 6 ii 9 iii 7 8 Λτβ : i ii 9 9 iii ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Πλέππβ β Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : i 6 8 ii iii ` iv 7 Λτβ : i ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
66 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ii iii iv 7 [ ] ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Πλέππβ β Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : i 9 9 ii iii iv Λτβ : i ii iii ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
67 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ iv ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Πλέππβ β Να υπκζκΰέ κ σλδκ : Λτβ : ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : i ii [ln ] iii 6 Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα i ii iii 9 iv v 7 vi 9 7 Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : i 6 ii 6 ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
68 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ iii iv v vi vii viii Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : 8 i 9 ii iii iv v 9 Να υπκζκΰδκτθ α παλαεϊπ σλδα : i 7 9 ii 8 iii iv 6 7 Να ζυγκτθ α σλδα : i ii υπκ σαθ Ϋξπ g g g έθαδ βζ, σ β υαυΰάμ παλϊαβ g g g g g 6 ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
69 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ iii iv v vi vii viii i 8 9 υπκ σαθ Ϋξπ παλϊαβ βμ ηκλφάμ g, σ δαπϊη κθ αλδγησ ζ υκ αλδγηκτμ Οδ αλδγηκέ αυκέ έθαδ αθέγκδ πθ δηυθ πκυ γα πλκετοκυθ απσ δμ εαδ g, αθ γϋκυη αυϋμ σπκυ κ β υθϋξδα ξπλέακυη κ εζϊηα, σπκυ εϊγ εζϊηα πλδϋξδ ηδα λέαα εαδ Ϋθα αλδγησ εαδ Ϋζκμ υπκζκΰέακυη κ σλδκ εϊγ εζϊηακμ πκζζαπζαδϊακθαμ η βθ εαϊζζβζβ υαυΰά παλϊαβ 8 υπκ σαθ Ϋξπ κ έδκ σλδκ, βζ λδαδεϊ δαφκλδευθ Ϊιπθ η κ έδκ υπκλδακ σ γϋπ 6 6 y σπκυ η έθαδ κ ΚΠ πθ ε,ζ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΛΤΡΙΚ ΟΡΙ A Σκ σλδκ ηδαμ υθϊλββμ υπϊλξδ αθ εαδ ησθκ αθ υπϊλξκυθ α πζυλδεϊ σλδα εαδ έθαδ έα, βζαά l l αθ εαδ ησθκ αθ : l θ α πζυλδεϊ σλδα ηδαμ υθϊλββμ έθαδ δαφκλδεϊ, βζαά ζϋη σδ θ υπϊλξδ κ σλδκ βμ κ, σ ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Άεββ ζ 7 ξκζδεσ ίδίζέκ ΟΜ Να ίλγέ αθ υπϊλξδ, κ σλδκ βμ κ αθ :, i εαδ, ii, εαδ, Λτβ : i Άλα εαδ Ϊλα θ υπϊλξδ κ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 66
70 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ii Άλα, Ϊλα υπϊλξδ κ εαδ ηϊζδα ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: Να ίλέ αθ υπϊλξδ κ, σαθ i ii iii iv 9, θα ίλέ κ, 6, 9 θα ίλέ κ, 9, θα ίλέ κ,, θα ίλέ κ, B ΤΡΗ ΠΡΜΣΡΩΝ ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Άεββ 9 ζ 7 ξκζδεσ ίδίζέκ ΟΜ, έθαδ υθϊλββ Να ίλέ δμ δηϋμ πθ,, ΰδα δμ κπκέμ, δξτδ Λτβ : Έξπ : πέβμ : Σδμ εαδ η πλσγβ εαϊ ηϋζβ Ϋξπ : 6 6 εαδ αθδεαγδυθαμ βθ β 6 ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 67
71 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: a a, έθαδ β υθϊλββ σπκυ α πλαΰηαδεσμ αλδγησμ Να a, ίλέ κ α υ θα υπϊλξδ κ, έθαδ β υθϊλββ, σπκυ α, ί πλαΰηαδεκέ αλδγηκέ Να, ίλέ α α,ί υ θα υπϊλξκυθ υΰξλσθπμ α εαδ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΜΟΡΦΗ ΟΡΙ Μ ΠΟΛΤΣ ΚΙ ΠΡΟΗΜΟ ΟΡΙΟΤ αυά β ηγκκζκΰέα ίλέεδ φαληκΰά κ Θυλβηα κ ζ6 πκυ ζϋδ σδ : θ, σ εκθϊ κ ΛΤΜΝ ΚΗΙ : 6 Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ii iii Λτβ : θ, σ εκθϊ κ Έπ σδ κ κβΰέ κ ηκλφά εαδ πλδϋξδ σλκυμ βμ ηκλφάμ g θ κ g έθαδ γδεσ ά αλθβδεσ, σ γπλκτη αθέκδξα g> ά g< εκθϊ κ εαδ απαζζασηα απσ βθ παλκυέα πθ απκζτπθ θ g =, σ η β ίκάγδα κυ πέθαεα πλκάηπθ ίλέεκυη κ πλσβηκ βμ g εαδ λΰαασηα η πζυλδεϊ σλδα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 68
72 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ i ii Έξπ : Ϊλα κ σαθ κ Άλα : Ϊλα κ σαθ κ 6 Έξπ : Ϊλα : θ βζ σαθ σ : θ βζ σαθ σ : Άλα αφκτ α πζυλδεϊ σλδα έθαδ δα σ : iii Έξπ :, Έξπ, ή, πέβμ, ή, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 69
73 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ θ βζ σαθ σ : θ βζ σαθ σ : Άλα αφκτ α πζυλδεϊ σλδα θ έθαδ δα σ θ υπϊλξδ κ ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: 7 Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : 8 i ii 8 Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ii iii 9 βθ εαβΰκλέα αεάπθ πκυ γα κτη, ίλέεδ φαληκΰά κ Θυλβηα κ ζ 66 πκυ ζϋδ σδ : θ κδ υθαλάδμ, g Ϋξκυθ σλδκ κ εαδ δξτδ g εκθϊ κ, σ g ξσζδκ : κ παλαπϊθπ Θυλβηα δξτδ εαδ σαθ g ΛΤΜΝ ΚΗΙ : 9 θ ΰδα β υθϊλββ : δξτδ 6 ΰδα εϊγ εαδ κ υπϊλξδ εαδ έθαδ πλαΰηαδεσμ αλδγησμ Να ίλέ κ Λτβ : ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
74 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Σκ υπϊλξδ εαδ έθαδ πλαΰηαδεσμ αλδγησμ Ϊλα : l Γδα εϊγ δξτδ : θ σ 6 6 Άλα l l 6 θ σ 6 6 Άλα l l πσ εαδ πλκετπδ σδ l ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: θ ΰδα β υθϊλββ : δξτδ 6 ΰδα εϊγ εαδ κ υπϊλξδ εαδ έθαδ πλαΰηαδεσμ αλδγησμ Να ίλέ κ θ ΰδα β υθϊλββ : δξτδ :, ΰδα εϊγ εαδ κ υπϊλξδ εαδ έθαδ πλαΰηαδεσμ αλδγησμ Να ίλέ κ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΠΟΛΟΓΙΜΟ ΟΡΙΩΝ Μ ΟΗΘΗΣΙΚΗ ΤΝΡΣΗΗ Όαθ ΰθπλέακυη κ σλδκ ηδαμ παλϊαβμ πκυ πλδϋξδ ηδα υθϊλββ εαδ γϋζκυη θα ίλκτη κ, σ λΰαασηα πμ ιάμ : γϋκυη η g βθ παλϊαβ κυ κλέκυ πκυ ΰθπλέακυη, ζτθκυη πμ πλκμ εαδ υπκζκΰέακυη κ ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Άεββ ζ 76 ξκζδεσ ίδίζέκ ΟΜ Να ίλέ κ, αθ : i ii Λτβ : i Έπ g, Ϊλα g Θα ζτπ πμ πλκμ : g g g g, Ϊλα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
75 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7 ii Έπ h, Ϊλα h Θα ζτπ πμ πλκμ : Άλα ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: θ ΰδα β υθϊλββ έθαδ, θα ίλγέ κ θ ΰδα β υθϊλββ έθαδ, θα ίλγέ κ θ ΰδα β υθϊλββ έθαδ, θα ίλγέ κ 6 θ ΰδα β υθϊλββ έθαδ, θα έι σδ 7 θ εαδ, θα ίλέ κ 8 θ ΰδα β υθϊλββ δξτδ, θα απκέι σδ 9 θ υθϊλββ η, θα ίλέ αθ υπϊλξκυθ α σλδα : i ii θ υθϊλββ η, θα ίλέ αθ υπϊλξκυθ α σλδα : i ii iii θ υθϊλββ η, θα ίλέ αθ υπϊλξκυθ α σλδα : i ii h h h : 7 : : 6 : g g : 6 8] [ : 8 6 :
76 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΠΡΟΙΟΡΙΜΟ ΠΡΜΣΡΩΝ Μ ΟΗΘΗΣΙΚΗ ΤΝΡΣΗΗ ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: Να ίλγκτθ κδ πλαΰηαδεκέ αλδγηκέ α,ί υ Να ίλγκτθ κδ πλαΰηαδεκέ αλδγηκέ α,ί υ Να ίλγκτθ κδ πλαΰηαδεκέ αλδγηκέ α,ί υ a a a ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΚΡΙΣΗΡΙΟ ΠΡΜΟΛΗ Έπ κδ υθαλάδμ,g,h θ h g εκθϊ κ εαδ h g, σ πλδπυδμ πκυ β τλβ κυ θ αθϊΰαδ εαηέα απσ δμ πλκβΰκτηθμ πλδπυδμ π,ξ, θ ΰθπλέακυη κθ τπκ βμ ά Ϋξκυη αθδπδεϋμ ξϋδμ σ ξλβδηκπκδκτη κ ελδάλδκ παληίκζάμ Ιδαέλα β τπαλιβ δπζάμ αθδσβαμ βμ ηκλφάμ έθαδ ξαλαεβλδδεά ΰδα φαληκΰά κυ ελδβλέκυ παληίκζάμ πέβμ β αθδσβα βμ ηκλφάμ : ΰλΪφαδ : κπσ ηπκλκτη θα φαλησκυη ελδάλδκ παληίκζάμ ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Να ίλγέ κ σλδκ δμ παλαεϊπ πλδπυδμ : i 6, ii 8 6 8, Λτβ : i ii έθαδ : εαδ Άλα απσ ελδάλδκ παληίκζάμ επ Γδα θα απκηκθυπ β ηϋβ βθ εαδ θα φαλησπ επ, πλϋπδ θα δαδλϋπ εϊγ ηϋζκμ η κ δαελέθπ πλδπυδμ : θ βζ σαθ σ : ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
77 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7 Άλα απσ επ θ βζ σαθ σ : Άλα απσ επ πσ εαδ ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: 6 θ ΰδα εϊγ, θα ίλγέ κ 7 θ ΰδα εϊγ, θα ίλγέ κ 8 έθαδ β υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτδ : Να ίλγκτθ α σλδα εαδ 9 έθαδ β υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλγέ κ Να ίλγέ κ σλδκ αθ :, θ ΰδα εϊγ δξτδ σδ : θα ίλγκτθ : i ii iii iv v vi Έπ : ηδα υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτδ :, ΰδα εϊγ Να ίλέ κ : :
78 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ έθκθαδ υθαλάδμ,g: ΰδα δμ κπκέμ δξτδ [ g ] Να έι σδ = g έθκθαδ υθαλάδμ,g: ΰδα δμ κπκέμ δξτκυθ : g εαδ g Να έι σδ = g ΜΘΟΟΛΟΓΙ 6 : ΣΡΙΓΩΝΟΜΣΡΙΚ ΟΡΙ ΟΡΙΟ ΤΝΘΣΗ ΤΝΡΣΗΗ 6 ΙΚ ΣΡΙΓΩΝΟΜΣΡΙΚ ΟΡΙ Γδα βθ τλβ λδΰπθκηλδευθ κλέπθ ξλβδηκπκδκτη α ιάμ ίαδεϊ σλδα : εαδ ά αεσηα εαδ ά αεσηα Η ξθδεά τλβμ έθαδ έδα η αυά πκυ αθαπτξγβε βθ πλκβΰκτηθβ θσβα ΛΤΜΝ ΚΗΙ : Άεββ 6 ζ 7 ξκζδεσ ίδίζέκ ΟΜ Να ίλέ α σλδα i ii iii iv v vi Λτβ : i γϋπ u, σαθ σ u Ϊλα u u u u ii iii ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
79 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ iv v vi * u u * γϋπ u, σαθ σ u Ϊλα u u v γϋπ v, σαθ σ v Ϊλα v v v * γϋπ u, σαθ σ u Ϊλα * u u u u ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: 6 Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ii iii iv v vi vii 7 **έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να υπκζκΰέ κ 8 **θ : υθϊλββ η, θα ίλγέ κ σλδκ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 76
80 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 9 **θ : υθϊλββ η, θα ίλγκτθ α σλδα : i ii 6 **θ : υθϊλββ η, θα ίλγκτθ α σλδα : i ii έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ σδ : ΰδα εϊγ, εαδ Να ίλέ κ σλδκ : **έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ :, θα ίλγκτθ α σλδα : i ii iii **έθαδ Ϊλδα υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : η θα ίλγκτθ α σλδα : i ii iii iv **έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ :, θα ίλγκτθ α σλδα : i ii ** κ δπζαθσ ξάηα κ λέΰπθκ Γ έθαδ κλγκΰυθδκ η Να υπκζκΰέ α σλδα : Γ i ii iii α θ = ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 77
81 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 6 ΜΗΝΙΚΗ ΠΙ ΦΡΓΜΝΗ θ = εαδ ΰδα β υθϊλββ g δξτδ σδ σ g = g Η απσδιβ πλκετπδ απσ κ ελδάλδκ παληίκζάμ ΠλΪΰηαδ, έθαδ : g πσ κ ελδάλδκ παληίκζάμ πλκετπδ κ αβκτηθκ υηπϋλαηα : ηβθδεά υθϊλββφλαΰηϋθβ υθϊλββ=ηβθδεά υθϊλββ Χαλαεβλδδεσ βμ πλέππβμ «ηβθδεά πέ φλαΰηϋθβ» έθαδ β τπαλιβ κ σλδκ :, εαδ ΰθδεΪ, η g g g ΛΤΜΝ ΚΗΙ : 6 Να υπκζκΰέ α σλδα : i ii Λτβ : i aaa Έξπ, Ϊλα φαλησαπ επ εαδ, Ϊλα απσ επ ii Παλαβλυ σδ ηβθδεά εαδ φλαΰηϋθβ Άλα Ϋξπ σλδκ βμ ηκλφάμ «ηβθδεά πέ φλαΰηϋθβ», Ϊλα φαλησαπ επ εαδ, Ϊλα απσ επ ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: 7 Να απκέι σδ : i ii iii iv v ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 78
82 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 8 Να υπκζκΰδκτθ α σλδα i ii iii iv v vi ΜΘΟΟΛΟΓΙ 7 : Η ΝΙΟΣΗΣ Γθπλέακυη σδ, ΰδα εϊγ εαδ β δσβα δξτδ ησθκ ΰδα πσ βθ αθδσβα πλκετπδ σδ : Γδα ΚΗΙ ΓΙ ΛΤΗ: 9 Να ίλέ α πέα κλδηκτ : i ii ln iii ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 79
83 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΤΝΤΣΙΚ ΘΜΣ 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 7 Να ίλέ α σλδα : i ii iii 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i ii iii 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : η εαδ ΰδα εϊγ Να ίλέ κ σλδκ : 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : η εαδ i ii 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i ii 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : η εαδ 7 ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i ii ii 66 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i ii 67 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i ii ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
84 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 ΜΗ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΟΡΙΟ ΣΤΟ Να γράψετε τις ιδιότητες του άπειρου ορίου στο o Απάντηση : Όπως στην περίπτωση των πεπερασμένων ορίων έτσι και για τα άπειρα όρια συναρτήσεων, που ορίζονται σε ένα σύνολο της μορφής,,, ισχύουν οι παρακάτω ισοδυναμίες: α β γ Αν δ Αν, τότε κοντά στο, ενώ αν, τότε, ενώ αν, τότε κοντά στο, τότε ε Αν ή, τότε στ Αν και κοντά στο, τότε, ενώ αν και κοντά στο, τότε ζαν ή, τότε η Αν, τότε k θ i και γενικά *, N ii ν, N και, N 6 Να γράψετε τα Θεωρήματα του άπειρου ορίου στο o Απάντηση : Για το άθροισμα και το γινόμενο ισχύουν τα παρακάτω θεωρήματα : ΘΕΩΡΗΜΑ ο όριο αθροίσματος Αν στο R το όριο της είναι: α R α R - - και το όριο της g είναι: τότε το όριο της είναι: g - - ; ; ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
85 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΘΕΩΡΗΜΑ ο όριο γινομένου Αν στο R, το όριο της είναι: α> α< α> α< και το όριο της g είναι: τότε το όριο της g είναι: ; ; Πράξεις στο σύνολο, Με βάση τις ιδιότητες των απείρων ορίων, επεκτείνουμε τις πράξεις του στο σύνολο, και και, για κάθε και και, και,, για κάθε,, Σχόλιο Στους πίνακες των παραπάνω θεωρημάτων, όπου υπάρχει ερωτηματικό, σημαίνει ότι το όριο αν υπάρχει εξαρτάται κάθε φορά από τις συναρτήσεις που παίρνουμε Στις περιπτώσεις αυτές λέμε ότι έχουμε απροσδιόριστη μορφή Δηλαδή, απροσδιόριστες μορφές για τα όρια αθροίσματος και γινομένου συναρτήσεων είναι οι : και Επειδή g g και, απροσδιόριστες μορφές για τα όρια της διαφοράς g g και του πηλίκου συναρτήσεων είναι οι :,,,,, Για παράδειγμα: αν πάρουμε τις συναρτήσεις και g, τότε έχουμε:, g και g ενώ, αν πάρουμε τις συναρτήσεις και g, τότε έχουμε: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
86 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ, g και g Ανάλογα παραδείγματα μπορούμε να δώσουμε και για τις άλλες μορφές ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΗΣ Με το συμβολισμό εννοούμε ότι έχουμε όριο της μορφής με g g και, Για να υπολογίσουμε ένα τέτοιο όριο εργαζόμαστε ως εξής : παραγοντοποιώ τον παρανομαστή και απομονώνω τον παράγοντα που τον μηδενίζει δηλ " " v g υπολογίζω το όριο του περισσεύματος υπολογίζω το v v α αν κοντά στο τότε : v β αν κοντά στο τότε : γ αν v αλλάζει πρόσημο εκατέρωθεν του v v, κάνουμε χρήση πλευρικών ορίων και διαπιστώνουμε ότι το δεν υπάρχει, αφού τα πλευρικά v θα είναι το ένα και το άλλο Υπολογίζουμε το όριο από την εκτελώντας τις πράξεις g Συμπέρασμα : όριο της μορφής είναι είτε, είτε, είτε δεν υπάρχει ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : ΕΦΑΡΜΟΓΗ σελ 8 σχολικό βιβλίο Να βρεθούν τα όρια : 6 i ii Λύση i 6 6 έχω : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
87 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ii και κοντά στο, άρα 6 Άρα 6 έχω : και κοντά στο, άρα Άρα ΕΦΑΡΜΟΓΗ σελ 8 σχολικό βιβλίο Δίνεται η συνάρτηση Να εξετάσετε αν υπάρχει το Λύση : αλλά το δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο κοντά στο, οπότε πρέπει να διακρίνω περιπτώσεις : Αν τότε και άρα Αν τότε και άρα Παρατηρούμε ότι τα πλευρικά όρια δεν είναι ίσα αφού, Άρα το δεν υπάρχει Να βρείτε αν υπάρχει το 6 Λύση : 6 6 αλλά το δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο κοντά στο, οπότε πρέπει να διακρίνω περιπτώσεις : Αν τότε και άρα 6 8 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
88 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Αν τότε και 8 άρα Παρατηρούμε ότι τα πλευρικά όρια δεν είναι ισα άρα το 6 ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: δεν υπάρχει Να βρεθούν τα όρια : i Απ ii Απ iii iv Απ v vi vii viii 6 9 i Απ Απ Δίνεται η συνάρτηση : Να βρεθεί το Απ 6 Δίνεται η συνάρτηση : Να βρεθεί το Απ Δεν υπάρχει 7 Να βρείτε αν υπάρχει το όριο της στο όταν: i, ii, iii, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
89 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 8 Να βρείτε αν υπάρχει το όριο της στο, όταν : i, ii, iii, 9 Να βρεθούν αν υπάρχουν τα παρακάτω όρια i Απ Δεν υπάρχει ii 7 Απ Δεν υπάρχει iii 6 Απ Δεν υπάρχει iv v vi vii Να βρείτε εφόσον υπάρχει το 9 8 Να αποδείξετε ότι: i Η συνάρτηση εφ δεν έχει όριο στο ii Η συνάρτηση σφ δεν έχει όριο στο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 86
90 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΠΑΡΑΜΕΤΡΙΚΑ ΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΟΡΦΗΣ Ζητείται πλήρης διερεύνηση για τις διάφορες τιμές των παραμέτρων Όπως και στα μη παραμετρικά παραγοντοποιώ τον παρανομαστή και απομονώνω τον παράγοντα που τον μηδενίζει δηλ " " και υπολογίζω το όριο για τις v g διάφορες τιμές των παραμέτρων ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να βρείτε, εφόσον υπάρχει, το όριο για τις διάφορες τιμές του Διερεύνηση Λύση : Έχω, πρέπει να ξέρω το πρόσημο του «περισσεύματος» καθώς θα επηρεάσει το τελικό όριο, γι' αυτό διακρίνω περιπτώσεις : Αν,, άρα Αν,, άρα Αν, τότε αλλά το δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο κοντά στο, οπότε πρέπει να διακρίνω περιπτώσεις : Αν τότε και Αν τότε και Παρατηρούμε ότι τα πλευρικά όρια δεν είναι ισα άρα το δεν υπάρχει Άσκηση σελ 8 σχολικό βιβλίο Β Ομάδας Δίνεται η συνάρτηση Να βρείτε το ώστε να υπάρχει στο το Λύση : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 87
91 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Έχω, πρέπει να ξέρω το πρόσημο του «περισσεύματος» καθώς θα επηρεάσει το τελικό όριο, για αυτό διακρίνω περιπτώσεις : Αν, τότε : αλλά το δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο κοντά στο, οπότε πρέπει να διακρίνω περιπτώσεις : Αν τότε, άρα Αν τότε, άρα Παρατηρούμε ότι τα πλευρικά όρια δεν είναι ισα άρα το δεν υπάρχει Αν, τότε : αλλά το δεν διατηρεί σταθερό πρόσημο κοντά στο, οπότε πρέπει να διακρίνω περιπτώσεις : Αν τότε, άρα Αν τότε, άρα Παρατηρούμε ότι τα πλευρικά όρια δεν είναι ισα άρα το δεν υπάρχει Αν τότε Άρα το υπάρχει στο μόνο αν ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: Για τις διάφορες τιμές των παραμέτρων, να υπολογιστούν τα παρακάτω όρια : i, ii iii iv Αν, να βρεθεί το α 6 Αν, να βρεθεί το α ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 88
92 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΜΗ ΠΕΠΕΡΑΣΜΕΝΟ ΟΡΙΟ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΤΙΚΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Όταν γνωρίζουμε το όριο μιας παράστασης που περιέχει μια συνάρτηση και θέλουμε να βρούμε το, τότε εργαζόμαστε ως εξής : θέτουμε με g την παράσταση του ορίου που γνωρίζουμε, λύνουμε ως προς και υπολογίζουμε το ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 7 Άσκηση σελ 8 σχολικό βιβλίο Β ΟΜΑΔΑΣ Να βρείτε το, όταν : i ii iii [ ] Λύση : i Έστω g, άρα g, έχω g g g κοντά στο g αφού g Άρα g ii Έστω h, άρα h, έχω h h Άρα [ h ] iii Έστω, άρα Άρα ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ: κοντά στο 8 Έστω συνάρτηση με Να βρείτε το Απ 9 Έστω η συνάρτηση : όρια : i ii για την οποία ισχύει : iii να βρείτε τα **Έστω η συνάρτηση : βρείτε τα όρια: i Απ για την οποία ισχύει ii Απ να ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 89
93 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ iii Απ iv Απ Έστω η συνάρτηση : βρείτε τα όρια: i ii για την οποία ισχύει να Έστω η συνάρτηση : για την οποία ισχύει όρια: i ii 7 να βρείτε τα **Αν :, με ** Αν :, με,, να βρείτε το,, να βρείτε το **Αν για κάθε, να βρείτε το 6 **Έστω η συνάρτηση : για την οποία ισχύει όρια: i ii iii να βρείτε τα 7 **Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει υπάρχει το όριο: κοντά στο ενώ αν να βρείτε αν υποδ αν, τότε, τότε κοντά στο Απ 8 **Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει υπάρχει το όριο: Απ να βρείτε αν ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
94 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 9 **Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει για κάθε Να βρείτε το Απ ΠΡΟΣΟΧΗ!!! Αν ισχύει g κοντά στο και g, τότε ισχύει Αποδ Είναι g, άρα κοντά στο ισχύει ότι g Από τη σχέση g προκύπτει ότι ισχύει κοντά στο Έτσι κοντά στο έχουμε : g Όμως, άρα από το κριτήριο g g παρεμβολής ισχύει ότι Άρα είναι :, διότι και κοντά στο Αν ισχύει g κοντά στο και Αποδ Όμοια με παραπάνω g, τότε ισχύει Αυτές τις δυο προτάσεις, για να τις χρησιμοποιήσουμε πρέπει να τις αποδείξουμε **Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει 6 9 για κάθε Να βρείτε το **Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει για κάθε Να βρείτε τα όρια : i Απ ii Απ **Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει για κάθε Να βρείτε τα όρια : i Απ ii Απ 7 **Δίνεται συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να βρείτε τα όρια: ii Απ ii Απ iii Απ iv Απ v ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
95 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 7 OΡΙΑ ΤΝΑΡΣΗΗ ΣΟ ΑΠΕΙΡΟ 7 Να ΰλΪο δμ δδσβμ ΰδα ο σλδο ο Ϊπδλο πϊθββ : α Γδα κθ υπκζκΰδησ κυ κλέκυ κ ά θσμ ηΰϊζκυ αλδγηκτ υθαλάωθ χλδαασηα α παλαεϊω ίαδεϊ σλδα: ν * εαδ, N ν ν, αν ν άτιο -, αν ν πειττό εαδ *, ν ί Γδα βθ πκζυωθυηδεά υθϊλββ P, η δχτδ: P εαδ P ΰ Γδα β λβά υθϊλββ εαδ,, δχτδ: Γδα κ σλδκ εγδεάμ - ζκΰαλδγηδεάμ υθϊλββμ δχτδ σδ θ χ 6, σ, log, log y y=a y=log a 6 O θ χ 6, σ, log, log y=a y 6 O ξσζδα Γδα θα αθααβάκυη κ σλδκ ηδαμ υθϊλββμ κ, πλϋπδ β θα έθαδ κλδηϋθβ δϊβηα βμ ηκλφάμ, Γδα θα αθααβάκυη κ σλδκ ηδαμ υθϊλββμ κ πλϋπδ β θα έθαδ κλδηϋθβ δϊβηα βμ ηκλφάμ, Γδα α σλδα κ, δχτκυθ κδ ΰθωΫμ δδσβμ ωθ κλέωθ κ η βθ πλκςπσγβ σδ: κδ υθαλάδμ έθαδ κλδηϋθμ εαϊζζβζα τθκζα εαδ θ εααζάΰκυη απλκδσλδβ ηκλφά ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9 y=log a
96 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 8 Να υ οθ ολδησ βμ αεοζουγίαμ πϊθββ : εοζουγία κθκηϊααδ εϊγ πλαΰηαδεά υθϊλββ : * 9 Σδ θθοοτη σαθ ζϋη σδ ηδα αεοζουγία Ϋξδ σλδο ο l ; πϊθββ : Θα ζϋη σδ β αεκζκυγέα α ν Ϋχδ σλδκ κ l εαδ γα ΰλΪφκυη α ν ν * ε, υπϊλχδ Ϋκδκ, υ ΰδα εϊγ ν ν θα δχτδ ε N α ν, σαθ ΰδα εϊγ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΟΡΙΟ ΣΟ ΠΟΛΤΩΝΤΜΙΚ ΡΣ ΤΝΡΣ ΚλαΪη κυμ ηΰδκίϊγηδκυμ σλκυμ ΛΤΜΝ ΚΙ : Άεββ ζ 86 χ ίδίζέκ ΟηΪαμ Να ίλέ α σλδα : i iv vii Λτβ : iii 8 v vi viii ii i ii iii 8 iv v vi 9 vii ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
97 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ viii ΚΙ ΓΙ ΛΤ: Να ίλγκτθ α σλδα : i iii π π ii Να ίλγκτθ α σλδα : 6 i π ii π 6 iii π 6 iv π 6 v π vi π π ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΟΡΙΟ ΣΟ ΤΝΡΣΩΝ ΛΤΜΝ ΚΙ : εάδμ, ζ 87 χ ίδίζέκ ΟηΪαμ Να ίλγκτθ α σλδα : i ΡΡΣΩΝ Γδα θα υπκζκΰέκυη σλδα πκυ πλδϋχκυθ παλαϊδμ βμ ηκλφάμ : g ά g λΰαασηα ωμ ιάμ : εϊγ υπσλδακ ίΰϊακυη εκδθσ παλϊΰκθα β ηΰαζτλβ τθαηβ κυ, Χωλέακυη δμ λέαμ εαδ ηφαθέααδ :, ΰΪακυη εκδθσ παλϊΰκθα κ θ εαϊ β δαδεαέα ηφαθδέ απλκδκλδέα βμ ηκλφάμ, σ κ αλχδεσ σλδκ πκζζαπζαδϊακυη εαδ δαδλκτη η β υαυΰά παλϊαβ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
98 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ii 9 iii iv v vi vii viii Λτβ : i ii iii iv v ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9 9
99 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 96 vi δαπδυθω βθ αθαηθσηθβ απλκδκλδέα, ΰδ αυσ πκζζαπζαδϊαω αλδγηβά εαδ παλαθκηαά η β υαυΰά παλϊαβ: vii δαπδυθω βθ αθαηθσηθβ απλκδκλδέα, ΰδ αυσ πκζζαπζαδϊαω αλδγηβά εαδ παλαθκηαά η β υαυΰά παλϊαβ: viii δαπδυθω βθ αθαηθσηθβ απλκδκλδέα, ΰδ αυσ πκζζαπζαδϊαω αλδγηβά εαδ παλαθκηαά η β υαυΰά παλϊαβ: ] ][ [ ΚΙ ΓΙ ΛΤ: Να ίλγκτθ α σλδα : i π ii π iii π iv 7 π v 7 π
100 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 97 vi 6 π 6 Η υθϊλββ έθαδ κλδηϋθβ κ R εαδ ΰδα εϊγ χ> δχτδ : 6 Να ίλέ κ π 7 Να ίλγκτθ α σλδα : i 7 π ii 7 7 iii iv ΛΤΜΝ ΚΙ : 8 Να ίλγέ κ σλδκ : Λτβ : δαπδυθω βθ αθαηθσηθβ απλκδκλδέα, ΰδ αυσ χωλέαω εαϊζζβζα βθ παλϊαβ εαδ πκζζαπζαδϊαω αλδγηβϋμ εαδ παλαθκηαϋμ η β υαυΰά παλϊαβ: ΚΙ ΓΙ ΛΤ: 9 Να ίλγκτθ α σλδα : i 7 9 ii 9 iii 6 9 iv 9 ΟΡΙΟ ΣΟ Μ ΠΟΛΛ ΡΙΙΚ
101 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΟΡΙΟ ΣΟ ΛΤΜΝ ΚΙ : Άεββ ζ 87 χ ίδίζέκ B ΟηΪαμ Να ίλγκτθ α σλδα : i iii Λτβ : i, Ϊλα σαθ Ϊλα, iii, Ϊλα σαθ Ϊλα, ΚΙ ΓΙ ΛΤ: Μ ΠΟΛΤΣ θ ηϋα κ σλδκ υπϊλχδ g σ υπκζκΰέαω ιχωλδϊ κ g θ g σ εαδ g σαθ, θυ αθ g σ εαδ g σαθ Οπσ απαζζϊκηαδ απσ α απσζυα εαδ υπκζκΰέαω εαθκθδεϊ κ σλδκ Να υπκζκΰέ α παλαεϊω σλδα : 7 i π ii 6 6 π - έθαδ β υθϊλββ : i π ii 7 π 7 Να ίλγκτθ α σλδα : έθαδ β υθϊλββ : Να ίλγκτθ α σλδα : i π ii π ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 98
102 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΟΡΙΟ ΣΟ Μ ΠΡΜΣΡΟ ΛΤΜΝ ΚΙ : Άεββ ζ 87 χ ίδίζέκ B ΟηΪαμ Γδα δμ δϊφκλμ πλαΰηαδεϋμ δηϋμ κυ η, θα υπκζκΰέ α παλαεϊω σλδα : i ii 6 Λτβ : i, πδά, γα δαελέθκυη πλδπυδμ ΰδα κ θ σ θ σ θ σ ii, 6 πδά :, γα δαελέθω πλδπυδμ ΰδα κ θ,, Γδαέ : Ϋχω,, η πδά γϋζω,, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 99
103 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Σσ 6 θ, σ 6 θ σ θ σ 6 ΚΙ ΓΙ ΛΤ: Να υπκζκΰέ α σλδα ΰδα δμ δϊφκλμ δηϋμ ωθ παλαηϋλωθ α, ί i a ii a iii iv a a a a a v a vi a vii a 6 θ a, θα ίλγκτθ κδ α,ί υ απ α=-, ί= 7 θ 9, θα ίλγκτθ κδ α,ί υ 8 θ, θα ίλγέ κ ζ, υ κ 6 θα έθαδ πλαΰηαδεσμ αλδγησμ 9 Να υπκζκΰδέ κ παλαεϊω σλδκ ΰδα δμ δϊφκλμ δηϋμ κυ ζ έθαδ β υθϊλββ : 7 θα ίλγέ κ σλδκ Γδα δμ δϊφκλμ δηϋμ κυ ζ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
104 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΟΡΙΟ ΣΟ ΟΡΟΤ Σα σλδα Μ ΣΡΙΓΩΝΟΜΣΡΙΚΟΤ εαδ θ υπϊλχκυθ θ εϊπκδκ σλδκ παλκυδϊακθαδ κδ σλκδ βη εαδ υθ, σ δαδλκτη κυμ σλκυμ αυκτμ η εϊπκδα γδεά τθαηβ κυ, υ χλβδηκπκδυθαμ κ ελδάλδκ παληίκζάμ θα κυμ ηβθέκυη ΠΡΣΡ : θυ :, κηκέωμ εαδ α κπκέα απκδεθτκθαδ η ελδάλδκ παληίκζάμ εαδ,, ΠΡΣΡ : βθ θσβα έαη σδ Μβθδεά πέ φλαΰηϋθβ πκυ απκδεθταδ ωμ ιάμ : aaa Έχω, Ϊλα φαλησαω επ εαδ, Ϊλα απσ επ Όηωμ ΰδαέ : u u u u u ΠΡΣΡ : θ Ϋχω σλδκ σπκυ, πκυ πλδϋχδ ά, σ δαδλυ εϊγ σλκ αλδγηβά εαδ παλαθκηαά η β ηΰδκίαγηδα τθαηβ κυ θ χλδαέ εϊθω δαχωλδησ κυ εζϊηακμ ΛΤΜΝ ΚΙ : Να ίλγκτθ α σλδα : i ii 6 iii ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
105 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία Λτβ : i : *, *, ii : * *, εαδ, iii : * * παλαπϊθω έιαη σδ εαδ, κηκέωμ :, ΚΙ ΓΙ ΛΤ: Να ίλγκτθ α σλδα : i ii iii
106 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ iv v vi Να ίλγκτθ α σλδα : i π ii 6 7 π iii π iv v π vi vii viii i i ii ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
107 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία ΛΤΜΝ ΚΙ : έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i ii iii Λτβ : i Έχω :, Ϊλα σαθ σ Ϊλα Έχω : εαδ Ϊλα απσ επ ii Έχω :, Ϊλα σαθ σ Ϊλα Έχω : εαδ Ϊλα απσ επ iii Έχω : 6 6 Έχω : 6 6 εαδ 6 6 Ϊλα απσ επ ΚΙ ΓΙ ΛΤ: έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i π ii π ΜΘΟΟΛΟΓΙ 6 : ΟΡΙΟ ΣΟ ΚΙ ΚΡΙΣΡΙΟ ΠΡΜΟΛ
108 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i π π ii 7 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ α σλδα : i π ii π iii π iv π 8 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ κ π ΜΘΟΟΛΟΓΙ 7 : ΟΡΙΟ ΣΟ ΚΙ ΟΘΣΙΚ ΤΝΡΣ ΛΤΜΝ ΚΙ : 9 έθαδ β υθϊλββ :, ΰδα βθ κπκέα δχτδ : 7 Να ίλέ α σλδα : i ii Λτβ : i ΘΫω g, η, σ g 7 Έχω : : g g g g Γδα Ϊλα : g g g 7 g ii g g g ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
109 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΙ ΓΙ ΛΤ: 6 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : Να ίλέ α σλδα : i π ii π έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : Να ίλέ κ π 7 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : Να ίλέ κ π έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : Να ίλέ α σλδα : i π ii π Έω β υθϊλββ :, ΰδα βθ κπκέα δχτκυθ : εαδ Να ίλέ κ, υ π 9 Έω β υθϊλββ :, ΰδα βθ κπκέα δχτκυθ : * Να ίλέ κ, υ 6 Να ίλέ κ, σαθ : εαδ 7 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δχτδ : Να ίλέ α σλδα : i π ii Να ίλέ βθ δηά κυ ΰδα βθ κπκέα δχτδ : π 7 ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
110 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ 8 : ΟΡΙΟ ΚΘΣΙΚΩΝ ΛΟΓΡΙΘΜΙΚΩΝ ΤΝΡΣΩΝ ΠΡΙΠΣΩ : Ιχτκυθ : ΛΤΜΝ ΚΙ : 8 Να ίλγκτθ α σλδα : i ln ii ln iii ln iv ln Λτβ : i ln ii ln iii ln iv ln ΚΙ ΓΙ ΛΤ: 9 Να ίλγκτθ α σλδα : i ln π ii ln iii ln π iv ln π v ln vi ln vii ln viii ln i ** ln ln ** ln ln π π π π,, ln εαδ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7 ln ΓθδεΪ : θ σ :, εαδ log, log θ σ :, υξθϊ : εαδ
111 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8 ΛΤΜΝ ΚΙ : Να ίλγκτθ α σλδα : i ii iii Λτβ : i ii, πδά, σ, Ϊλα γα έθαδ : iii πδά, σ, Ϊλα γα έθαδ : ΚΙ ΓΙ ΛΤ: Να ίλγκτθ α σλδα : i π ii ΠΡΙΠΣΩ : θ Ϋχω ηδα εγδεά πχ ησθκ, σ β ίΰϊαω εκδθσ παλϊΰκθα θ Ϋχω ά πλδσλμ εγδεϋμ, σ ίΰϊαω εκδθσ παλϊΰκθα αυά η β ηΰαζτλβ ίϊβ αθ θ εκδθσ παλϊΰκθα ίΰϊαω βθ εγδεά η β ηδελσλβ ίϊβ
112 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ iii iv 7 v 8 vi 6 vii π - viii, i, ΤΝΤΣΙΚ ΘΜΣ έθαδ β υθϊλββ ln Να ίλέ α σλδα : i ii έθαδ β υθϊλββ ln i Να ίλέ κ πέκ κλδηκτ βμ ii Να ίλέ α σλδα : α ί ΰ Να ίλέ κ σαθ : i ii, ΰδα εϊγ :, εαδ ln, ΰδα εϊγ Να ίλέ κ σαθ : i, ΰδα εϊγ ii, ΰδα εϊγ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
113 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 8 ΤΝΕΧΕΙ ΤΝΡΣΗΗ A ΤΝΧΙ ΤΝΡΣ Πσ ηδα υθϊλββ ζϋΰαδ υθχάμ Ϋθα βηέκ κυ πέκυ κλδηκτ o βμ ; πϊθββ : ΟΜΟΓ, 6 ΟΜΟΓ, 9, ΟΜΟΓ, Έπ ηδα υθϊλββ εαδ Ϋθα βηέκ κυ πέκυ κλδηκτ βμ Θα ζϋη σδ β έθαδ υθξάμ κ, σαθ Για παράιγμα, β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ, αφκτ χσζδα : α Έπ κδ υθαλάδμ, g, h πθ κπκέπθ κδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ έθκθαδ α παλαεϊπ ξάηαα y y y C h 6 C g C g O a O Παλαβλκτη σδ: Η υθϊλββ έθαδ κλδηϋθβ κ εαδ δξτδ : Η υθϊλββ g έθαδ κλδηϋθβ κ αζζϊ g g O Η υθϊλββ h έθαδ κλδηϋθβ κ αζζϊ θ υπϊλξδ κ σλδσ βμ πσ δμ λδμ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ κυ ξάηακμ ησθκ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ δαεσπαδ κ έθαδ, πκηϋθπμ, φυδεσ θα κθκηϊκυη υθχά κ ησθκ β υθϊλββ ί τηφπθα η κθ παλαπϊθπ κλδησ, ηδα υθϊλββ θ έθαδ υθξάμ Ϋθα βηέκ κυ πέκυ κλδηκτ βμ σαθ: i θ υπϊλξδ κ σλδσ βμ κ ά ii ΤπΪλξδ κ σλδσ βμ κ, αζζϊ έθαδ δαφκλδεσ απσ βθ δηά βμ,, κ βηέκ Για παράιγμα,, α Η υθϊλββ θ έθαδ υθξάμ κ, αφκτ, α, θυ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
114 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ, κπσ θ υπϊλξδ κ σλδκ βμ κ Η υθϊλββ, α θ έθαδ υθξάμ κ, αφκτ, α, θυ ΰ Μέα υθϊλββ πκυ έθαδ υθξάμ σζα α βηέα κυ πέκυ κλδηκτ βμ, γα ζϋΰαδ, υθξάμ υθϊλββ ΚΪγ πκζυπθυηδεά υθϊλββ Ρ έθαδ υθξάμ, αφκτ ΰδα εϊγ R δξτδ P P ΚΪγ λβά υθϊλββ P έθαδ υθξάμ, αφκτ ΰδα εϊγ κυ πέκυ κλδηκτ βμ Q δξτδ P P Q Q Οδ υθαλάδμ ημ εαδ g συν έθαδ υθξέμ, αφκτ ΰδα εϊγ R δξτδ ημ ημ εαδ συν συν Οδ υθαλάδμ α εαδ log g, α α έθαδ υθξέμ Να δαυπυ πλσαβ πκυ αφκλϊ β υθϋχδα εαδ δμ πλϊιδμ υθαλάωθ πϊθββ : Γδα β υθϋξδα εαδ δμ πλϊιδμ υθαλάπθ δξτδ κ παλαεϊπ γυλβηα : θ κδ υθαλάδμ εαδ g έθαδ υθξέμ κ, σ έθαδ υθξέμ κ εαδ κδ υθαλάδμ: g, c, σπκυ c R Ϋθα δϊβηα πκυ πλδϋξδ κ, g,, εαδ η βθ πλκςπσγβ σδ κλέακθαδ g Για παράιγμα, Οδ υθαλάδμ εφ εαδ g σφ έθαδ υθχέμ πμ πβζέεα υθξυθ υθαλάπθ Η υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ πέκ κλδηκτ βμ,, αφκτ β υθϊλββ g έθαδ υθξάμ Η υθϊλββ η έθαδ υθξάμ, αφκτ έθαδ βμ ηκλφάμ g, σπκυ g η β κπκέα έθαδ υθξάμ υθϊλββ πμ ΰδθσηθκ πθ υθξυθ υθαλάπθ εαδ η ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
115 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Να δαυπυ πλσαβ πκυ αφκλϊ β υθϋχδα τθγβμ υθϊλββμ πϊθββ : Γδα β υθϋξδα τθγβμ υθϊλββμ δξτδ κ παλαεϊπ γυλβηα : θ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ εαδ β υθϊλββ g έθαδ υθξάμ κ, σ β τθγά κυμ go έθαδ υθξάμ κ Για παράιγμα, β υθϊλββ φ η έθαδ υθξάμ εϊγ βηέκ κυ πέκυ κλδηκτ βμ πμ τθγβ πθ υθξυθ υθαλάπθ εαδ g η g g y= Πσ ηδα υθϊλββ ζϋΰαδ υθχάμ Ϋθα αθκδεσ δϊβηα εαδ, πσ κ εζδσ δϊβηα [, ] πϊθββ : ΟΜΟΓ, 8,, Π, 7 Μδα υθϊλββ ζϋη σδ έθαδ υθξάμ Ϋθα αθκδεσ δϊβηα αβ,, σαθ έθαδ υθξάμ εϊγ βηέκ κυ, Μδα υθϊλββ γα ζϋη σδ έθαδ υθξάμ Ϋθα εζδσ δϊβηα [ αβ, ], σαθ έθαδ υθξάμ εϊγ βηέκ κυ, εαδ πδπζϋκθ : εαδ χσζδκ θϊζκΰκδ κλδηκέ δαυπυθκθαδ ΰδα δαάηαα βμ ηκλφάμ, ], [, ω=ηy=η ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΝΧ ΤΝΡΣ - ΟΡΙΜΟ Όαθ γϋζκυη θα ιϊκυη πμ πλκμ β υθϋξδα ηδα υθϊλββ πκζζαπζκτ τπκυ, λΰαασηα πμ ιάμ : ιβΰκτη ΰδαέ έθαδ υθξάμ εϊγ εζϊκμ βμ υθϊλββμ ιξπλδϊ, α αθκδξϊ δαάηαα πκυ κλέααδ ιϊακυη η κθ κλδησ β υθϋξδα α βηέα πκυ αζζϊαδ κ τπκμ θ σ β έθαδ υθξέμ κ, αζζδυμ σξδ Σκθέακυη σδ ΰδα βθ τλβ κυ λΰαασηα η πζυλδεϊ σλδα Η θ έθαδ υθξέμ κ, αθ : θ υπϊλξδ εϊπκδκ απσ α πζυλδεϊ σλδα ά Σα πζυλδεϊ σλδα κ υπϊλξκυθ αζζϊ έθαδ δαφκλδεϊ ά Σα πζυλδεϊ σλδα κ έθαδ έα, σξδ σηπμ έα η κ ΛΤΜΝ ΚΙ : Άεββ ζ 97 ΟηΪαμ ξκζδεσ ίδίζέκ Να ηζά πμ πλκμ β υθϋξδα κ δμ παλαεϊπ υθαλάδμ :, i αθ =, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
116 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ, ii αθ =,, iii αθ =-, Λτβ : i έθαδ : 8, 8, Άλα 8 Ϊλα β έθαδ υθξάμ κ ii έθαδ :,, Άλα Ϊλα β έθαδ υθξάμ κ i έθαδ :, Άλα Ϊλα β έθαδ υθξάμ κ Άεββ ζ 98 ΟηΪαμ ξκζδεσ ίδίζέκ Να ηζά πμ πλκμ β υθϋξδα δμ υθαλάδμ :, i,, ii, Λτβ : i θ, έθαδ υθξάμ πμ πκζυπθυηδεά θ, έθαδ υθξάμ πμ πβζέεκ υθξυθ Θα ιϊπ υλα αθ β έθαδ υθξάμ κ βηέκ αζζαΰάμ τπκυ Άλα β θ έθαδ υθξάμ κ ii θ, έθαδ υθξάμ πμ πβζέεκ υθϋξπθ θ, έθαδ υθξάμ Θα ιϊπ υλα αθ β έθαδ υθξάμ κ βηέκ αζζαΰάμ τπκυ Άλα β έθαδ υθξάμ κ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
117 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία ΚΙ ΓΙ ΛΤ: α παλαεϊπ ξάηαα έθκθαδ κδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ υκ υθαλάπθ Να ίλέ α βηέα α κπκέα αυϋμ θ έθαδ υθξέμ Να ηζά πμ πλκμ β υθϋξδα β υθϊλββ :,, ln Να ηζά πμ πλκμ β υθϋξδα β υθϊλββ : 6 Να ηζά πμ πλκμ β υθϋξδα κ δμ παλαεϊπ υθαλάδμ : i κ = ii κ =- 7 Να ηζά πμ πλκμ β υθϋξδα δμ παλαεϊπ υθαλάδμ εαδ ηϊ θα ξαλϊι β ΰλαφδεά κυμ παλϊαβ, αθ i,, ii,, 6 iii, ln, iv,,,,,,,,, O y O, y
118 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6 8 Να ιϊ πμ πλκμ β υθϋξδα δμ παλαεϊπ υθαλάδμ : i ii iii,, ln iv,, v,, 9 έθαδ β υθϊλββ,,, i Να ηζά β υθϊλββ πμ πλκμ β υθϋξδα ii Να ίλέ α σλδα εαδ θ β υθϊλββ : έθαδ υθξάμ κ ξ = η =, θα απκέι σδ εαδ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ έθαδ β υθϊλββ ln i Να έι σδ β έθαδ υθξάμ ii Να ίλέ α σλδα : α ί Να ζϋΰι αθ έθαδ υθξέμ κ πέκ κλδηκτ κυμ κδ παλαεϊπ υθαλάδμ Γδα αυϋμ πκυ θ έθαδ θα ίλέ α βηέα αυθϋξδαμ i ii iii iv v vi,,,,,, g ln
119 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΙΟΡΙΜΟ ΠΡΜΣΡΩΝ θ ηδα υθϊλββ ηαμ έθαδ σδ έθαδ υθξάμ Ϋθα βηέκ κυ πέκυ κλδηκτ βμ εαδ αβέαδ θα πλκδκλέπ εϊπκδμ παλαηϋλκυμ σ εϊθπ ξλάβ κυ κλδηκτ : H έθαδ υθξέμ κ σ θ ξλδαέ εϊθπ ξλάβ κυ κλδηκτ η α πζυλδεϊ σλδα :H έθαδ υθξέμ κ σ : ΛΤΜΝ ΚΙ : Άεββ ζ 99 B ΟηΪαμ ξκζδεσ ίδίζέκ, θ, θα πλκδκλέ κ ε, υ β, θα έθαδ υθξάμ κ Λτβ : Η έθαδ υθξάμ κ Άλα Άεββ ζ 99 B ΟηΪαμ ξκζδεσ ίδίζέκ, θ,, θα ίλέ δμ δηϋμ πθ,, ΰδα δμ κπκέμ β, θα έθαδ υθξάμ κ Λτβ : Η έθαδ υθξάμ κ,, Γδα, : Γδα, : 8, Άλα, : ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
120 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΙ ΓΙ ΛΤ:, έθαδ β υθϊλββ, Να ίλέ βθ δηά πθ α, ί υ β θα a, έθαδ υθξάμ, 6 έθαδ β υθϊλββ, Να ίλέ βθ δηά πθ ln, α, ί υ β θα έθαδ υθξάμ 7 Να ίλγέ β δηά βμ παλαηϋλκυ α υ θα έθαδ υθξάμ κδ υθαλάδμ :, i ii,,,, a ln, 8 έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ κθ πλαΰηαδεσ αλδγησ α, a ln, υ β θα έθαδ υθξάμ κ πέκ κλδηκτ βμ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΡ ΣΙΜ Ή ΣΟΤ ΣΤΠΟΤ Σ Όαθ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ D, σ Άλα αθ ηαμ αβέαδ β δηά αθ ηαμ αβέαδ κ, σ αλεέ θα ίλκτη κ αθ β έθαδ υθξάμ κ εαδ ηαμ έθαδ ηδα αθδκδεά ξϋβ, σ κ κ λέεκυη ξλβδηκπκδυθαμ πζυλδεϊ σλδα εαδ εααζάΰκθαμ δμ ξϋδμ,, κπσ, σ αλεέ θα ίλκτη κ ΛΤΜΝ ΚΙ : 9 Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 6 ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ δηά β υθϋξδα θα ίλέ κθ τπκ βμ Λτβ : έθαδ 6 ΰδα εϊγ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
121 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 6 θ σ 6 Γδα θα ίλκτη κ γα ξλβδηκπκδάκυη βθ υθϋξδα βμ βζ Η έθαδ υθξάμ ΰδα εϊγ, Ϊλα β υθξάμ εαδ κ Ϊλα δξτδ : 6 6, Άλα ΰδα κθ τπκ βμ δξτδ :, Έπ β υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ κ Λτβ : πδά β έθαδ υθξάμ ΰδα εϊγ, Ϊλα β υθξάμ εαδ κ Ϊλα δξτδ : Γδα Ϋξπ : Άλα * u u * ό :, u u Γδα Ϋξπ : Άλα * Άλα απσ εαδ Ϋξπ σδ θ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ θα ίλγέ β δηά σαθ Λτβ : Έπ : g η [,, εαδ g Ϋδ : g g g, Ϊλα έθαδ ό: u g ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
122 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ g * g * g g πδά σηπμ β έθαδ υθξάμ κ, δξτδ : u u * ό :, u u ό: u έθαδ β υθϊλββ :, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : Να έι σδ β έθαδ υθξάμ κ Λτβ : Γδα εϊγ Ϋξκυη ΰδα εϊγ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία έθαδ : ΰδα εϊγ βζ Έδ : απσ ελδάλδκ παληίκζάμ : πέβμ :, Ϊλα, Ϊλα β έθαδ υθξάμ κ ΚΙ ΓΙ ΛΤ: θ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ, θα ίλέ β δηά δμ παλαεϊπ πλδπυδμ : i ΰδα εϊγ εαδ = ii ΰδα εϊγ εαδ = iii ΰδα εϊγ εαδ = iv * εαδ = Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 7 ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ δηά έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ, ΰδα εϊγ θ β έθαδ υθξάμ κ, θα ίλέ κ 6 Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ κθ τπκ βμ
123 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 7 Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ κθ τπκ βμ 8 έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ, ΰδα εϊγ θ =, θα έι σδ β έθαδ υθξάμ κ 9 Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ κ Έπ υθϊλββ : η βθ δδσβα : ΰδα εϊγ i Να ίλέ κ ii Να ίλέ κ εαδ θα ιϊ αθ β έθαδ υθξάμ κ Μδα υθϊλββ : Ϋξδ βθ δδσβα : ΰδα εϊγ θ υθξάμ κ, θα ίλγέ β δηά Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ κ Έπ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : εϊγ * Να ίλέ κ ΰδα έθαδ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : Να απκέι σδ β έθαδ υθξάμ κ ΰδα εϊγ θ β υθϊλββ :[, έθαδ υθξάμ κ, θα ίλγέ β δηά σαθ ΰδα εϊγ, δξτδ : 8 6 έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : Να ίλγέ κ 7 έθαδ υθϊλββ : θ β έθαδ υθξάμ κ, εαδ δξτδ : θα ίλγέ κ 8 έθαδ υθϊλββ : βμ κπκέαμ β ΰλαφδεά παλϊαβ δϋλξαδ απσ κ βηέκ Μ, θ πδπζϋκθ δξτδ : έθαδ υθξάμ κ 9 6 θα απκέι σδ β ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
124 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 9 έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 8 Να ίλέ πκδκ βηέκ Ϋηθδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ κθ Ϊικθα y y θ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ θα ίλγέ β δηά σαθ έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : εϊγ i Να ίλέ κ ii Να ίλέ κ, υ β υθϊλββ : υθξάμ κ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία ΰδα, g, θα έθαδ έθαδ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ 6 9 ΰδα εϊγ Να απκέι σδ β έθαδ υθξάμ κ έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ i Να απκέι σδ β έθαδ υθξάμ κ ii Να ίλέ κ Έπ :, ηδα υθϊλββ, υ ln, ΰδα εϊγ Να έι σδ β έθαδ υθξάμ κ έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η i Να ίλέ κ ii Να ίλέ κ α υ 6 έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η i Να ίλέ κ εαδ κ ii Να ίλέ κ ζ υ 7 έθαδ β υθϊλββ : β κπκέα έθαδ υθξάμ κ, πλδά εαδ i Να ίλέ κ, ii θα έι σδ β έθαδ υθξάμ κ iii Να ίλέ κ
125 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ ΧΙ : ΤΝΧΙ ΚΙ ΤΝΡΣΙΚ Όαθ ηδα υθϊλββ έθαδ ηϋα απσ ηδα υθαλβδαεά ξϋβ εαδ ΰθπλέακυη σδ έθαδ υθξάμ Ϋθα βηέκ α, σ ΰδα θα έικυη σδ έθαδ υθξάμ σζκ κ πέκ κλδηκτ, απκδεθτκυη σδ έθαδ υθξάμ υξαέκ βηέκ, ξλβδηκπκδυθαμ β υθαλβδαεά ξϋβ η αζζαΰά ηαίζβάμ βθ τλβ κυ κλέκυ Ιξτδ σδ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ, αθ εαδ ησθκ αθ : ά h h h h κ σλδκ γϋπ κ σλδκ γϋπ h ά h ΚΙ ΓΙ ΛΤ: 8 έθαδ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : y y ΰδα εϊγ, y i Να ίλέ κ ii θ β έθαδ υθξάμ κ, θα απκέι σδ : α β έθαδ υθξάμ κ, ί β έθαδ υθξάμ κ 9 έθαδ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : y y ΰδα εϊγ, y,, θα έι σδ : i θ β έθαδ υθξάμ κ, σ β έθαδ υθξάμ κ, ii θ β έθαδ υθξάμ κ α η, σ β έθαδ υθξάμ κ, έθαδ υθϊλββ :, β κπκέα έθαδ υθξάμ Να ίλέ βθ δηά : h i, σαθ εαδ β υθϋξδα θα ίλέ κ σλδκ : h h h ii, σαθ 6 εαδ β υθϋξδα θα ίλέ α σλδα : h h α εαδ ί 7 ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
126 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 8 ΤΝΕΧΕΙ ΤΝΡΣΗΗ ΘΩΡΜ BOLZANO Να δαυπυ κ γυλβηα κυ Bolzano πϊθββ : ΟΜΟΓ, Π Έπ ηδα υθϊλββ, κλδηϋθβ Ϋθα εζδσ δϊβηα [, ] θ: β έθαδ υθξάμ κ [, ] εαδ, πδπζϋκθ, δξτδ, σ υπϊλξδ Ϋθα, κυζϊξδκθ,, Ϋκδκ, υ βζαά, υπϊλξδ ηδα, κυζϊξδκθ, λέαα βμ ιέπβμ κ αθκδεσ δϊβηα, χσζδα : θ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ Ϋθα δϊβηα εαδ ηβθέααδ αυσ, σ αυά ά έθαδ γδεά ΰδα εϊγ ά έθαδ αλθβδεά ΰδα εϊγ, βζαά δαβλέ πλσβηκ κ δϊβηα y y > O a O a < β α Μδα υθξάμ υθϊλββ δαβλέ πλσβηκ εαγϋθα απσ κ δαάηαα α κπκέα κδ δακξδεϋμ λέαμ βμ ξπλέακυθ κ πέκ κλδηκτ βμ y β ρ + ρ ρ + ρ + ρ υσ ηαμ δυεκζτθδ κθ πλκδκλδησ κυ πλκάηκυ βμ ΰδα δμ δϊφκλμ δηϋμ κυ Να ληβθτ ΰωηλδεΪ κ γυλβηα κυ Bolzano πϊθββ : κ δπζαθσ ξάηα Ϋξκυη β ΰλαφδεά παλϊαβ ηδαμ υθξκτμ υθϊλββμ κ [ α, β] πδά α βηέα A α, α εαδ B β, β ίλέεκθαδ εαϋλπγθ κυ Ϊικθα, β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ Ϊικθα Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ y β O a 6 Bβ,β β a Αα,α ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
127 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΘΩΡΜ BOLZANO ΚΙ ΤΠΡΞ ΡΙ Έπ ηδα υθϊλββ, κλδηϋθβ Ϋθα εζδσ δϊβηα [ α, β] θ: β έθαδ υθξάμ κ [ α, β] εαδ, πδπζϋκθ, δξτδ α β, σ υπϊλξδ Ϋθα, κυζϊξδκθ, α, Ϋκδκ, υ β βζαά, υπϊλξδ ηδα, κυζϊξδκθ, λέαα βμ ιέπβμ κ αθκδεσ δϊβηα α, β ΠΡΙΠΣΩ Γδα θα απκέικυη σδ ηδα ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊχδκθ λέαα Ϋθα δϊβηα α,ί αεκζκυγκτη α ιάμ ίάηαα : φϋλθκυη σζκυμ κυμ σλκυμ κ α ηϋζκμ γπλκτη κ α ηϋζκμ πμ ηδα υθϊλββ ιαφαζέακυη ΰδα βθ δμ πλκςπκγϋδμ κυ γπλάηακμ Bolzano κ [α,ί] Τπκπλέπωβ : θ γϋζπ θα έιπ σδ β ιέπβ g ά Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ α,ί γπλυ θϋα υθϊλββ h g ά h αθέκδξα εαδ φαλησαπ ΘBolzano βθ h ΛΤΜΝ ΚΙ : Να έι σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ δϊβηα,π Λτβ : Έξπ, Ϋπ, D, γα έιπ σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ,π φαλησαπ Θ Bolzano ΰδα βθ κ [,π] υθξάμ κ [,π] πμ πλϊιδμ υθϋξπθ π, Άλα εαδ Ϊλα απσ Θ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ,π ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να δξγέ σδ Ϋξκυθ ηδα κυζϊξδκθ λέαα, κ αθέκδξκ δϊβηα, κδ παλαεϊπ ιδυδμ : i κ, ii ln κ, iii ln ln κ, iv κ, Να έι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ υθϊλββμ Ϋηθδ κθ Ϊικθα Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ η ηβηϋθβ κ δϊβηα,π Τπκ H Ϋηθδ κθ Ϊικθα Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ Ϊλα β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία C
128 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Να έι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ υθϊλββμ 6 Ϋηθδ κθ Ϊικθα Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ η ηβηϋθβ κ δϊβηα, Να έι σδ αθ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ, υ εαδ, σ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα ζτβ κ, 6 έθκθαδ κδ υθαλάδμ ln εαδ g Να δξγέ σδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ πθ πθ, g Ϋξκυθ κυζϊξδκθ Ϋθα εκδθσ βηέκ η ηβηϋθβ πκυ αθάεδ κ δϊβηα, Τπκ Οδ C εαδ C Ϋξκυθ κυζϊξδκθ Ϋθα εκδθσ βηέκ αθ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα Θπλυ β υθϊλββ h g εαδ φαλησακθαμ Θ Bolzano ΰδα βθ h έξθπ σδ β ιέπβ h g g Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα 7 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g ln Να δξγέ σδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ πθ πθ, g Ϋξκυθ κυζϊξδκθ Ϋθα εκδθσ βηέκ η ηβηϋθβ πκυ αθάεδ κ δϊβηα, 8 **Η υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ εαδ ΰδα εϊγ δξτδ Να δξγέ σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ, 9 **Έπ β υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 6 ΰδα εϊγ, σπκυ, η Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα, Παθζζάθδμ 6 **έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g υθξάμ κ [α,ί] Η έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα εαδ δξτδ g ΰδα εϊγ [, ] Να απκέι σδ β ιέπβ g g Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ ζτβ κ δϊβηα α,ί g ΠΡΙΠΣΩ θ γϋζκυη θα απκέικυη σδ β ιέπβ Ϋξδ πλδσλμ λέαμ, σ φαλησακυη βθ παλαπϊθπ δαδεαέα πλδσλα δαάηαα, έ ξπλέακθαμ κ αλξδεσ δϊβηα, έ θκπέακθαμ θϋα δαάηαα Σα δαάηαα θ πλϋπδ θα Ϋξκυθ εκδθϊ πλδεϊ κδξέα ΛΤΜΝ ΚΙ : 6 Να έι σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ υκ λέαμ κ δϊβηα -, Λτβ : Έξπ, Ϋπ, D, γα έιπ σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ υκ λέαμ κ -, φαλησαπ ΘBolzano ΰδα βθ α [-,] & [,] ΘBolzano ΰδα βθ α [-,] υθξάμ κ [-,] πμ πκζυπθυηβεά, Άλα εαδ Ϊλα απσ Θ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ -, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
129 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΘBolzano ΰδα βθ α [,] υθξάμ κ [,] πμ πκζυπθυηβεά, Άλα εαδ Ϊλα απσ Θ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, Άλα ζδεϊ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ υκ λέαμ κ -, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 6 Να δξγέ σδ Ϋξκυθ υκ κυζϊξδκθ λέαμ κδ πσηθμ ιδυδμ : i 8 6 κ, ii 6 κ -, iii κ, iv ln κ, 6 **έθαδ β υθϊλββ η i Να απκέι σδ ii Να ίλέ α σλδα εαδ iii Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ υκ κυζϊξδκθ ζτδμ 6 Να έι σδ β υθϊλββ i ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα, ii υκ κυζϊξδκθ λέαμ αθέγμ Ϋξδ : ΠΡΙΠΣΩ Γ θ β ιέπβ πλδϋξδ παλαθκηαϋμ εαδ β υθϊλββ θ κλέααδ εϊπκδκ Ϊελκ, σ πλυα απαζέφκυη κυμ παλαθκηαϋμ εαδ ηϊ γϋκυη υθϊλββ ΛΤΜΝ ΚΙ : 6 Άεββ ί ζ ΟηΪαμ ξκζδεκτ ίδίζέκυ ln Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, Λτβ : θ γϋκυη πμ υθϊλββ κ κ ηϋζκμ βμ ιέπβμ θ γα κλέακθαδ α, η απκϋζηα θα ηβθ ηπκλυ θα φαλησπ Θ Γδ αυσ εϊθπ πλυα ln απαζκδφά παλαθκηαυθ : ln, Ϋπ ln, D,, γα έιπ σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, φαλησαπ Θ Bolzano ΰδα βθ κ [,] υθξάμ κ [,] πμ π, ln Άλα εαδ Ϊλα απσ Θ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
130 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 66 Να δξγέ σδ Ϋξκυθ ηδα κυζϊξδκθ λέαα, κ αθέκδξκ δϊβηα, κδ παλαεϊπ ιδυδμ : : i κ, ii κ, ΠΡΙΠΣΩ θ αβέαδ θα έικυη σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ [α,ί] βζ σδ υπϊλξδ [, ] Ϋκδκ υ σ αλεέ θα έικυη σδ εαδ δαελέθπ δμ πλδπυδμ αθ, σ γπλκτη ά αθ σ δξτδ κ Bolzano ΛΤΜΝ ΚΙ : 67 Μδα υθϊλββ έθαδ κλδηϋθβ εαδ υθξάμ Ϋθα δϊβηα [-,] εαδ ΰδα εϊγ [,] δξτδ Να απκδξέ σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ [-,] Λτβ : Έξπ, Ϋπ g, D [,], γα έιπ σδ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ [-,] φαλησαπ ΘBolzano ΰδα βθ g κ [-,] g υθξάμ κ [-,] πμ π πσ εφυθββ : ΰδα εϊγ [,] Άλα g πσ : 6 Καδ g πσ : 6 Άλα g g θ g g g κ - έθαδ λέαα βμ ιέπβμ g ά g κ έθαδ λέαα βμ ιέπβμ g θ g g απσ Θ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ -, Άλα εϊγ πλέππβ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ [-,] ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 68 Έπ υθξάμ υθϊλββ κ [α,ί] η Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ [α,ί] 69 Έπ : υθξάμ υθϊλββ η 7 Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ [,] 7 Έπ : [,6] υθξάμ υθϊλββ Να απκέι σδ β ιέπβ 6 9 Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ [,] g ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
131 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΠΡΙΠΣΩ θ εϊπκδκ Ϊελκ ά εαδ α υκ θ κλέααδ β σ ηπκλκτη θα πλκδκλέκυη κ πλσβηκ βμ δηάμ βμ απσ σλδκ : αθ l, σ υπϊλξδ α εκθϊ κ Ϋκδκ υ αθ l, σ υπϊλξδ α εκθϊ κ Ϋκδκ υ αθ αθ, σ υπϊλξδ α εκθϊ κ Ϋκδκ υ, σ υπϊλξδ α εκθϊ κ Ϋκδκ υ ΛΤΜΝ ΚΙ : 7 Να έι σδ β ιέπβ ln Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα, Λτβ : Έπ ln, D,,, γα έικυη σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ, ln Ϋκδκ, υ, κπσ υπϊλξδ α εκθϊ κ ln, κπσ υπϊλξδ ί εκθϊ κ Ϋκδκ, υ Η έθαδ υθξάμ κ [, ], εαδ πδπζϋκθ, Ϊλα απσ Θ Bolzano β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ,, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 7 Να έι σδ β ιέπβ ln Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα, 7 Να απκέι σδ β ιέπβ ln Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ ζτβ κ, 7 Να έι σδ β ιέπβ ln, Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
132 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΠΡΞ, ΠΟΤ ΙΚΝΟΠΟΙΙ ΜΙ ΙΟΣΣ Γδα θα απκέικυη σδ υπϊλξδ, ά, πκυ θα δεαθκπκδέ ηδα δσβα, λΰαασηα πμ ιάμ : βθ δσβα πκυ έθαδ, αθ ξλδϊααδ εϊθκυη απαζκδφά παλαθκηαυθ ηαφϋλκυη σζκυμ κυμ σλκυμ κ πλυκ ηϋζκμ εαδ γϋκυη σπκυ κ Θπλκτη υθϊλββ g κ πλυκ ηϋζκμ φαλησακυη Θ Bolzano ΰδα βθ g κ [α,ί] εαδ έξθκυη σδ υπϊλξδ, Ϋκδκ υ g πσ βθ δσβα g κβΰκτηα β αβκτηθβ δσβα ΛΤΜΝ ΚΙ : 7 έθαδ υθξάμ υθϊλββ : [, ], βμ κπκέαμ β ΰλαφδεά παλϊαβ δϋλξαδ απσ κ βηέκ, Να απκδξέ σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ,, υ : Λτβ : Θα έιπ σδ β ιέπβ α,ί Έπ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ g, D [, ], Ϊλα γα έιπ σδ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ α,ί Θ ΰδα β g κ [α,ί] g υθξάμ κ [, ] πμ π Η ΰλαφδεά παλϊαβ βμ δϋλξαδ απσ κ, Ϊλα, g Ϊλα εαδ g Άλα Ϋξπ g g εαδ Ϊλα απσ Θ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ α,ί 76 θ β υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ [, ] εαδ ΰδα εϊγ δξτδ Να απκδξέ σδ υπϊλξδ [, ] υ θα έθαδ g Λτβ : Θα έιπ σδ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, Έπ g, D, Ϊλα γα έιπ σδ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ [, ] Θ ΰδα β g κ [, ] g υθξάμ κ [, ] πμ π g g g [ ] Άλα Ϋξπ g g [ ] θ g g g κ α- έθαδ λέαα βμ ιέπβμ g ά g κ α+ έθαδ λέαα βμ ιέπβμ g θ g g απσ Θ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, Άλα εϊγ πλέππβ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ [, ] ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
133 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 77 έθαδ β υθξάμ υθϊλββ :[,] [,] Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα 6 κυζϊξδκθ [,] Ϋκδκ υ : 78 **Έπ : υθξάμ υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτδ : Να απκέι σδ : i ii ΤπΪλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ [,] Ϋκδκ υ : 79 **έθαδ β υθϊλββ η εαδ Να απκέι σδ υπϊλξδ,, υ : 8 **Οδ υθαλάδμ,g έθαδ υθξάμ κ [α,ί], β έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα εαδ δξτδ g ΰδα εϊγ [, ] Να απκέι σδ υπϊλξδ, υ g g 8 Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ, Ϋκδκ υ : 8 έθκθαδ κδ υθαλάδμ, g πκυ έθαδ υθξέμ κ [α,ί] θ g εαδ g, θα απκδξγέ σδ υπϊλξδ, Ϋκδκ υ g 8 **Έπ β υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να απκέι σδ υπϊλξδ κυζϊξδκθ Ϋθα, υ 8 **έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτκυθ εαδ Να έι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ Ϋκδκ υ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΜΟΝΙΚ ΡΙ ΣΟ α,ί Γδα θα έιπ σδ β ιέπβ = Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα κ α,ί: κ άηα : έξθπ σδ β ιέπβ = Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ α,ί η Θ Bolzano κ άηα : πκδεθτκυη σδ β έθαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ κ α,ί, κπσ β παλαπϊθπ λέαα έθαδ ηκθαδεά ΛΤΜΝ ΚΙ : 8 Να απκέι σδ β ιέπβ : Ϋξδ ηκθαδεά λέαα κ, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
134 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Λτβ : Έξπ :, Ϋπ, D, γα έιπ σδ β ιέπβ Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα κ, κ άηα : γκ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, Θ ΰδα βθ κ [,] υθξάμ κ [,] πμ π, Ϊλα εαδ Ϊλα απσ Θ β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, κ άηα : γκ β έθαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ Έπ, η :, πλκγϋπ εαϊ ηϋζβ δμ εαδ εαδ Ϋξπ : Ϊλα β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα κπσ β ιέπβ Ϋξδ κ πκζτ ηδα λέαα Άλα ζδεϊ β ιέπβ Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα κ, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 86 Να απκέι σδ β ιέπβ : Ϋξδ ηκθαδεά λέαα κ, 87 Να απκέι σδ β ιέπβ : Ϋξδ ηκθαδεά λέαα κ -, 88 έθαδ β υθϊλββ ln Να απκέι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ Ϊικθα Ϋθα ησθκ βηέκ, κυ κπκέκυ β ηβηϋθβ αθάεδ κ, 89 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g Να απκέι σδ κδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ πθ,g Ϋηθκθαδ Ϋθα ησθκ βηέκ κυ κπκέκυ β ηβηϋθβ αθάεδ κ δϊβηα, ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΛΜΣ Μ Θ BOLZANO 9 Έθαμ πακπσλκμ ιεϊθδ απσ Ϋθα ξπλδσ δμ 6 πη εαδ φϊθδ Ϋθα Ϊζζκ ξπλδσ δμ πη Σβθ πσηθβ ηϋλα ιεϊθδ απσ κ ξπλδσ δμ 6 πη εαδ φϊθδ κ ξπλδσ δμ πη, εϊθκθαμ βθ έδα δαλκηά Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ βμ δαλκηάμ κ κπκέκ ίλέεαδ βθ έδα υλα εαδ δμ υκ βηϋλμ 9 Έθα αυκεέθβκ ιεϊθδ δμ 7 πη απσ ηδα πσζβ εαδ φϊθδ δμ ηη ηδα πσζβ Σβθ πσηθβ ηϋλα ιεϊθδ δμ 7 πη απσ βθ πσζβ εαδ φϊθδ δμ ηη βθ πσζβ αεζκυγυθαμ βθ έδα δαλκηά Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ βμ δαλκηάμ κ κπκέκ ίλέεαδ βθ έδα υλα εαδ δμ υκ βηϋλμ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
135 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 8Γ ΤΝΕΧΕΙ ΤΝΡΣΗΗ Γ ΤΝΠΙ ΘΩΡΜΣΟ BOLZANO 6 Να δαυπυ εαδ θα απκέι κ γυλβηα κυ θδαηϋωθ δηυθ δατπωβ : Έπ ηδα υθϊλββ, β κπκέα έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα εζδσ δϊβηα [, ] θ: β έθαδ υθξάμ κ [, ] εαδ σ, ΰδα εϊγ αλδγησ β ηαιτ πθ εαδ υπϊλξδ Ϋθαμ, κυζϊξδκθ, Ϋκδκμ, υ πσδιβ : ΟΜΟΓ,, Π, Π, μ υπκγϋκυη σδ Σσ γα δξτδ ξ 67 θ γπλάκυη β υθϊλββ g, [, ], παλαβλκτη σδ: β g έθαδ υθξάμ κ [, ] εαδ g g, φκτ g εαδ g πκηϋθπμ, τηφπθα η κ γυλβηα κυ Bolzano, υπϊλξδ, Ϋκδκ, υ g, κπσ y η a α,α 67 B, y=η O a Γωηλδεά ληβθέα θ β έθαδ υθξάμ υθϊλββ κ [α,ί] εαδ α βηέα, εαδ, ίλέεκθαδ εαϋλπγθ βμ υγέαμ y, σ β C Ϋηθδ βθ υγέα y Ϋθα κυζϊξδκθ βηέκ, η ηβηϋθβ, χσζδα : α θ ηδα υθϊλββ θ έθαδ υθξάμ κ δϊβηα [α,ί], σ θ παέλθδ υπκξλπδεϊ σζμ δμ θδϊημ δηϋμ ί Η δεσθα θσμ δαάηακμ ηϋπ ηδαμ υθξκτμ εαδ ηβ αγλάμ υθϊλββμ έθαδ δϊβηα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
136 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ y y O a α O a β β y y Μ O [ a m O Μ m [ ] a δ 7 Να δαυπυ κ γυλβηα ηϋΰδβμ εαδ ζϊχδβμ δηάμ πϊθββ : βθ δδεά πλέππβ πκυ κ Δ έθαδ Ϋθα εζδσ δϊβηα [ α, β], δξτδ κ παλαεϊπ γυλβηα : θ έθαδ υθξάμ υθϊλββ κ [, ], σ β παέλθδ κ [, ] ηδα ηϋΰδβ δηά Μ εαδ ηδα ζϊξδβ δηά m βζαά, υπϊλξκυθ, [, ] Ϋκδα, υ, αθ m εαδ M m M, ΰδα εϊγ [ αβ, ], θα δξτδ χσζδκ : πσ κ παλαπϊθπ γυλβηα εαδ κ γυλβηα θδϊηπθ δηυθ πλκετπδ σδ κ τθκζκ δηυθ ηδαμ υθξκτμ υθϊλββμ η πέκ κλδηκτ κ [, ] έθαδ κ εζδσ δϊβηα [ mm, ], σπκυ m β ζϊξδβ δηά εαδ Μ β ηϋΰδβ δηά βμ Για παράιγμα, β υθϊλββ η, [, ] Ϋξδ τθκζκ δηυθ κ [,], αφκτ έθαδ υθξάμ κ [, ] η m εαδ y O π/ π π/ π ΣΫζκμ, απκδεθταδ σδ: Aθ ηδα υθϊλββ έθαδ ΰθβέωμ ατικυα εαδ υθχάμ Ϋθα αθκδεσ δϊβηα,, σ κ τθκζκ δηυθ βμ κ δϊβηα αυσ έθαδ κ δϊβηα, ξ 7α, σπκυ εαδ θ, σηπμ, β έθαδ ΰθβέωμ φγέθκυα εαδ υθχάμ κ,, σ κ τθκζκ δηυθ βμ κ δϊβηα αυσ έθαδ κ δϊβηα, ξ 7ί ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
137 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ B y y 7 A O a α O a Για παράιγμα, Σκ τθκζκ δηυθ βμ ln,,, β κπκέα έθαδ ΰθβέπμ ατικυα εαδ υθξάμ υθϊλββ ξ 7, έθαδ κ δϊβηα,, αφκτ εαδ y 7 y 7 O Σκ τθκζκ δηυθ βμ,,, β κπκέα έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα εαδ υθξάμ υθϊλββ, ξ 7 έθαδ κ δϊβηα,, αφκτ εαδ θϊζκΰα υηπλϊηαα Ϋξκυη εαδ σαθ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ εαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ δαάηαα βμ ηκλφάμ [, ], [, εαδ, ] O ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
138 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΘΣ ΘΩΡΜ ΜΓΙΣ & ΛΧΙΣ ΣΙΜ Έπ ηδα υθϊλββ, β κπκέα έθαδ κλδηϋθβ Ϋθα εζδσ δϊβηα [ α, β] θ: β έθαδ υθξάμ κ [ α, β] εαδ α β σ, ΰδα εϊγ αλδγησ β ηαιτ πθ α εαδ β υπϊλξδ Ϋθαμ, κυζϊξδκθ α, β Ϋκδκμ, υ : η Όαθ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ Ϋθα δϊβηα εαδ παέλθδ υκ δηϋμ δαφκλδεϋμ ηαιτ κυμ, σ β παέλθδ εαδ σζμ δμ θδϊημ ΘΣ Άλα αθ β θ έθαδ αγλά, σ κ τθκζκ δηυθ βμ έθαδ πέβμ δϊβηα θ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ [α,ί], σ β παέλθδ εαδ ηϋΰδβ εαδ ζϊξδβ δηά υσ βηαέθδ σδ υπϊλξκυθ, [, ] υ : ΰδα εϊγ [, ] πκυ βηαέθδ σδ α η, Μ έθαδ αθέκδξα β ζϊξδβ εαδ β ηϋΰδβ δηά βμ κ [, ] Γ Έθα γπλβδεσ υηπϋλαηα πκυ πλκετπδ απσ α παλαπϊθπ γπλάηαα έθαδ σδ «θ β έθαδ υθξέμ εαδ - δϊβηα, σ έθαδ εαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ κ» ΛΤΜΝ ΚΙ : 9 έθαδ β υθϊλββ Να απκέι σδ υπϊλξδ, Ϋκδκ υ κμ Σλσπκμ : φαλησαπ ΘΣ ΰδα βθ υθξάμ κ [,] πμ πκζυπθυηδεά αφκτ, 8 Άλα απσ ΘΣ, αφκτ, β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, κμ Σλσπκμ : Έπ g, γκ β ιέπβ g Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, φαλησακθαμ Θolzano β g κ [,] 9 Η υθϊλββ έθαδ υθξάμ εαδ ΰθβέπμ ατικυα κ [,] θ = εαδ = θα έι σδ : i Η υγέα y=, Ϋηθδ β C, Ϋθα αελδίυμ βηέκ η ηβηϋθβ, ii ΤπΪλξδ, Ϋκδκ υ : Παθζζάθδμ Ο ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
139 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Λτβ : i λεέ θκ β ιέπβ Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα κ, κμ Σλσπκμ : φαλησαπ ΘΣ ΰδα βθ υθξάμ κ [,] αφκτ, Άλα απσ ΘΣ, αφκτ, β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, εαδ πδά β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα γα έθαδ εαδ ηκθαδεά κμ Σλσπκμ : Έπ g, γκ β ιέπβ g Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα κ, Θ β g κ [,] εαδ ηκθκκθέα ii πδά β έθαδ υθξάμ κ [,], απσ ΘΜΣ γα Ϋξδ ηϋΰδβ δηά Μ εαδ ζϊξδβ δηά η πκηϋθπμ γα δξτδ ΰδα εϊγ [, ] Άλα : θ πλκγϋπ εαϊ ηϋζβ δμ,,, Ϋξπ : θ σ β έθαδ αγλά κπσ ΰδα εϊγ,, δξτδ : θ σ κ τθκζκ δηυθ βμ έθαδ [η,μ] εαδ κ αλδγησμ [, ], κπσ απσ ΘΣ υπϊλξδ κυζϊξδκθ Ϋθα, Ϋκδκ υ : εαδ πδά β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα, έθαδ εαδ ηκθαδεσ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 9 έθαδ β υθϊλββ Να απκέι σδ υπϊλξδ, Ϋκδκ υ 9 Έπ β υθξάμ υθϊλββ :[,] η εαδ Να έι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ ζτβ κ, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
140 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 96 Έπ : ηδα υθξάμ υθϊλββ η Να απκέι σδ υπϊλξκυθ,, υ εαδ 97 έθαδ υθξάμ υθϊλββ :[,] Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ [,] 7, Ϋκδκ υ : 98 Μδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ [,] Να απκδξγέ σδ υπϊλξδ [,] Ϋκδκ υ 9 99 Μδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ κ [,] Να απκδξγέ σδ υπϊλξδ, Ϋκδκ υ 6 Έπ υθϊλββ υθξάμ εαδ [, ] Να απκέι σδ υπϊλξδ ηκθαδεσ, Ϋκδκ υ Έπ υθξάμ εαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ κ [,] η εαδ 7 i Να ίλγέ κ έκμ ηκθκκθέαμ βμ ii θ [,7] θα έι σδ β Ϋξδ ηκθαδεά λέαα κ [,] iii Να έι σδ υπϊλξδ ηκθαδεσ, Ϋκδκ υ : 9 ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΡ ΠΡΟΜΟΤ ΤΝΡΣ Μδα υθξάμ υθϊλββ δαβλέ πλσβηκ εϊγ Ϋθα απσ α δαάηαα, α κπκέα ξπλέακυθ κ πέκ κλδηκτ κδ δακξδεϋμ λέαμ βμ Η δαδεαέα έθαδ : Λτθκυη βθ ιέπβ =, D πέθαεα πλσβηκυ ξπλέακυη κ πκ δαάηαα, κπκγυθαμ δμ λέαμ εαδ α αθκδεϊ Ϊελα κυ πκ λέεπ κ πλσβηκ βμ εϊγ δϊβηα ΛΤΜΝ ΚΙ : Να ίλέ κ πλσβηκ βμ υθϊλββμ : η συ, [, ] Λτβ : λξδεϊ υπκζκΰέακυη δμ λέαμ βμ κ [, ] Έξκυη η συ η συ εφ ά Έδ κδ λέαμ βμ ξπλέακυθ κ πέκ κλδηκτ βμ α δαάηαα,,, εαδ, Ο παλαεϊπ πέθαεαμ έξθδ α απκζϋηαα κυ ζϋΰξκυ κυ πλκάηκυ βμ εϊγ δϊβηα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
141 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ δϊβηα,,, πδζΰηϋθκμ αλδγησμ Πλσβηκ πκηϋθπμ, α δαάηαα, έθαδ,,, έθαδ, θυ κ δϊβηα Να ίλγέ κ πλσβηκ βμ υθϊλββμ Λτβ : 6, πλϋπδ εαδ 6 [,] Ϊλα απσ εαδ [,] D εά ά 6 6 εά ά απκλ Άλα : ΰδα εϊγ [,, ΰδα εϊγ, εαδ σαθ,, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 6 έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η : 9 ΰδα εϊγ i Να ίλγέ κ πέκ κλδηκτ βμ ii Να ίλγκτθ κδ λέαμ βμ = iii Να απκδξγέ σδ β δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ δϊβηα -, Να ίλέ κ πλσβηα βμ υθϊλββμ ΰδα σζμ δμ πλαΰηαδεϋμ δηϋμ κυ, σαθ: i εφ,, ii η συ, [, ] 6 έθαδ β υθϊλββ :, ΰδα βθ κπκέα δξτκυθ : 7 6 εαδ ΰδα εϊγ Να απκέι σδ β θ έθαδ υθξάμ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
142 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ 7 έθαδ β υθϊλββ i Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα, ii Να ζτ βθ ιέπβ κ [,π] iii Να ίλέ κ πλσβηκ βμ κ [,π] 8 **έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : εαδ β ιέπβ Ϋξδ ηκθαδεϋμ λέαμ δμ - εαδ Να ίλέ : i Σβθ δηά ii Σκ σλδκ ln iii Σκ σλδκ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΡ ΣΤΠΟΤ ΤΝΧΟΤ ΤΝΡΣ ΠΟ ΤΝΧ ΚΙ Όαθ ηδα υθϊλββ έθαδ υθξάμ Ϋθα δϊβηα εαδ ηβθέααδ αυσ, σ β δαβλέ αγλσ πλσβηκ αυσ υά β δαπέπβ ηαμ ίκβγϊδ θα ίλκτη κθ τπκ ηδαμ υθξκτμ υθϊλββμ β κπκέα δεαθκπκδέ ηδα κηϋθβ ξϋβ ΛΤΜΝ ΚΙ : 9 Άεββ 7 ζ ΟηΪαμ ξκζδεσ ίδίζέκ Έπ ηδα υθξά υθϊλββ κ δϊβηα [-,], ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ [, ] i Να ίλέ δμ λέαμ βμ ιέπβμ ii Να απκέι σδ β υθϊλββ δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ -, iii Να ίλγέ κ τπκμ βμ υθϊλββμ Λτβ : i Έξπ,,, ii κ δϊβηα -, β έθαδ υθξάμ εαδ θ ηβθέαδ αφκτ κδ ησθμ λέαμ βμ έθαδ κδ,, Ϊλα β δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ -, iii Η δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ -, Ϊλα ΰδα εϊγ, ά ΰδα εϊγ, Όηπμ, κπσ, θ, σ,, [, ] θ, σ,, [, ] ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
143 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η ΰδα εϊγ i Να ίλγέ κ πέκ κλδηκτ ii Να ζτ βθ ιέπβ iii θ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ y y κ βηέκ η αΰηϋθβ -, θα ίλγέ κ τπκμ βμ υθϊλββμ Λτβ : i Γδα εϊγ έθαδ :, σηπμ Ϊλα πλϋπδ [,] κπσ : [, ] ii iii Η ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ y y κ βηέκ η αΰηϋθβ -, βζ κ βηέκ, C πέβμ : Όηπμ β έθαδ υθξάμ κ, εαδ ΰδα εϊγ,, Ϊλα β δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ δϊβηα, εαδ Ϊλα ΰδα εϊγ, πέβμ έθαδ, κπσ : ΰδα εϊγ [, ] Έδ Ϋξκυη : [,] ΰδα εϊγ Να ίλέ σζμ δμ υθξέμ υθαλάδμ : ΰδα δμ κπκέμ δξτδ σδ : ΰδα εϊγ Λτβ : Έξκυη :,, βζ Η υθϊλββ κ δϊβηα, έθαδ υθξάμ εαδ ηβθέααδ αυσ Ϊλα β δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ, θ κ, σ : θ κ, σ : Οηκέπμ β υθϊλββ κ δϊβηα, έθαδ υθξάμ εαδ ηβθέααδ αυσ Ϊλα β δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ, θ κ, σ : θ κ, σ : υθυϊακθαμ α παλαπϊθπ β : Ϋξδ Ϋθαθ απσ κυμ παλαεϊπ τπκυμ : κθ, απσ, αφκτ ΰδα,, κθ, απσ, ΰδα εϊγ αφκτ ΰδα,, ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
144 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ κθ, απσ, ΰδα εϊγ αφκτ ΰδα,, κθ, απσ, αφκτ ΰδα,, έθαδ β υθϊλββ g, β κπκέα παλκυδϊαδ κζδεσ ζϊξδκ κ Να ίλέ σζμ δμ υθξέμ υθαλάδμ : πκυ δεαθκπκδκτθ βθ ξϋβ : ΰδα εϊγ ΘΜ Γ 6 Λτβ : Η g παλκυδϊαδ κζδεσ ζϊξδκ κ, κ g, βζ g g g ΰδα εϊγ εαδ κ «=» δξτδ ησθκ ΰδα έθαδ : Γδα έθαδ : Γδα έθαδ : Ϊλα g Ϊλα εαδ υθξάμ, Ϊλα β δαβλέ πλσβηκ κ, θ σ g θ σ g Γδα έθαδ : Ϊλα g Ϊλα εαδ υθξάμ, Ϊλα β δαβλέ πλσβηκ κ, θ σ g θ σ g ΣζδεΪ : g g g g g κθ απσ,, αφκτ ΰδα,, κθ απσ, αφκτ ΰδα,,, κθ απσ, αφκτ ΰδα,, κθ απσ,, αφκτ ΰδα, έθαδ υθξάμ υθϊλββ :[,] η ΰδα εϊγ [,], βμ κπκέαμ β ΰλαφδεά παλϊαβ δϋλξαδ απσ κ βηέκ -,- i Να απκέι σδ β ιέπβ 6 Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα -, ii Να ίλγέ κ σλδκ Λτβ : i Η ΰλαφδεά παλϊαβ βμ δϋλξαδ απσ κ βηέκ -,-, Ϊλα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
145 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ πέβμ β έθαδ υθξάμ κ [,] εαδ ΰδα εϊγ [,], Ϊλα β δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ [,] Όηπμ, Ϊλα ΰδα εϊγ [,] Έπ g 6 η [,], γα έιπ σδ β ιέπβ g Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα -, ΘBolzano ΰδα β g κ [,] Η g έθαδ υθξάμ κ [,], πμ πλϊιδμ υθξυθ υθαλάπθ g 6 g εαγυμ ΰδα εϊγ [,] Άλα g g Οπσ απσ ΘBolzano β ιέπβ g Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα -, ii εαγυμ εαδ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η ΰδα εϊγ i Να ίλγέ κ πέκ κλδηκτ ii Να ζτ βθ ιέπβ iii Να απκέι σδ β υθϊλββ δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ -, iv Να ίλγέ κ τπκμ βμ υθϊλββμ έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η 9 ΰδα εϊγ i Να ίλγέ κ πέκ κλδηκτ ii Να ζτ βθ ιέπβ iii Να απκέι σδ β υθϊλββ δαβλέ αγλσ πλσβηκ κ -, iv Να ίλγέ κ τπκμ βμ υθϊλββμ 6 Να ίλγκτθ σζμ κδ υθξέμ υθαλάδμ : κδ κπκέμ δεαθκπκδκτθ β ξϋβ : ΰδα εϊγ 7 Να ίλγκτθ σζμ κδ υθξέμ υθαλάδμ : κδ κπκέμ δεαθκπκδκτθ β ξϋβ : ΰδα εϊγ 8 Να ίλγκτθ σζμ κδ υθξέμ υθαλάδμ : κδ κπκέμ δεαθκπκδκτθ β ξϋβ : ΰδα εϊγ i θα απκέι σδ ii θα απκέι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ θ Ϋηθδ κθ ξ ξ iii θα έι σδ β δαβλέ αγλσ πλσβηκ iv θα ίλέ κθ τπκ βμ 9 Να ίλέ σζμ δμ υθξέμ υθαλάδμ : ΰδα δμ κπκέμ δξτδ σδ : ΰδα εϊγ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
146 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ έθαδ υθξάμ υθϊλββ : [,] η ΰδα εϊγ [, ] Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ, έθαδ υθξάμ υθϊλββ :[, ] η ΰδα εϊγ [, ] Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ,, υ : έθαδ υθξάμ υθϊλββ :, η ΰδα εϊγ ΰδα βθ κπκέα δξτδ σδ : 8 i Να ίλέ βθ δηά ii Να ίλέ κ σλδκ έθαδ υθξάμ υθϊλββ :, η ΰδα εϊγ ΰδα βθ κπκέα δξτδ σδ : 6 i Να ίλέ βθ δηά ii Να ίλέ κ σλδκ έθαδ υθξάμ υθϊλββ :[,] η ΰδα εϊγ [, ], βμ κπκέαμ β ΰλαφδεά παλϊαβ δϋλξαδ απσ κ βηέκ, i Να απκέι σδ β ιέπβ 6 Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ δϊβηα, ii Να ίλγέ κ σλδκ έθαδ υθξάμ υθϊλββ :, η ΰδα εϊγ Να απκέι σδ β ιέπβ : -, Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ ζτβ κ δϊβηα 6 έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ σδ : ΰδα εϊγ i Να ίλέ κ ii Να απκέι σδ ΰδα εϊγ 7 **έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ σδ : ΰδα εϊγ πέβμ β ΰλαφδεά παλϊαβ δϋλξαδ απσ κ βηέκ Μ,- i Να απκέι σδ β ΰδα εϊγ ii Να ίλέ κθ τπκ βμ iii Να ίλγέ κ σλδκ 8 **έθαδ υθξάμ υθϊλββ :, η ΰδα εϊγ πέβμ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ δϋλξαδ απσ κ βηέκ, Να απκέι σδ : i, ΰδα εϊγ ii υπϊλξδ, Ϋκδκ υ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
147 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ * 9 **έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ σδ : 6 ΰδα εϊγ Να ίλέ : i βθ δηά ii κθ τπκ βμ iii Να ίλέ β υθξά υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτκυθ : ΰδα εϊγ εαδ έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : η βθ δδσβα : ΰδα εϊγ i θα έι σδ β υθϊλββ g= - δαβλέ αγλσ πλσβηκ ii αθ =, σ α θα ίλέ κθ τπκ βμ ί θα υπκζκΰέ κ σλδκ = ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΝΟΛΟ ΣΙΜΩΝ Γδα θα ίλκτη κ τθκζκ δηυθ ηδαμ υθϊλββμ Ϋθα δϊβηα =α,ί εϊθπ α ιάμ : δαπδυθπ σδ β έθαδ υθξάμ εαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ κ δϊβηα =α,ί λέεπ α σλδα : εαδ κπσ : =,, αθ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα ά =,, αθ β έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα θ εϊπκδκ απσ α Ϊελα κυ έθαδ εζδσ, σ εαδ κ αθέκδξκ κυ γα έθαδ εζδσ ΜΟΡΦΗ ΙΣΗΜΣΟ ΜΟΝΟΣΟΝΙ ΣΗ ΤΝΟΛΟ ΣΙΜΩΝ ΣΗ [α,ί] Γθβέπμ τικυα, [α,ί] Γθβέπμ Φγέθκυα, α,ί] Γθβέπμ τικυα, α,ί] [α,ί [α,ί α,ί α,ί Γθβέπμ Φγέθκυα Γθβέπμ τικυα Γθβέπμ Φγέθκυα Γθβέπμ τικυα Γθβέπμ Φγέθκυα,,,,, ΛΤΜΝ ΚΙ : έθαδ β υθϊλββ ln Να ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία
148 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ Λτβ : ΠλΫπδ εαδ Ϊλα, ],], Ϋπ, ] η :, πλκγϋπ εαϊ ηϋζβ δμ, εαδ εαδ Ϋξπ: ln ln Ϊλα β έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα Η έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα εαδ υθξάμ κ, ] Ϊλα [,, ln Ϊλα [, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : έθαδ β υθϊλββ ln i Να ίλέ κ πέκ κλδηκτ βμ ii Να ηζά βθ πμ πλκμ β ηκθκκθέα iii Να ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ έθαδ β υθϊλββ ln i Να ίλέ κ πέκ κλδηκτ βμ ii Να ηζά βθ πμ πλκμ β ηκθκκθέα iii Να ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ έθαδ β υθϊλββ i Να ίλέ κ πέκ κλδηκτ βμ ii Να ηζά βθ πμ πλκμ β ηκθκκθέα iii Να ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ 6 Να ίλγέ κ τθκζκ δηυθ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ κ αθέκδξκ δϊβηα i κ [-,] ii, κ [,] iii κ [, ln ln ln ln ln ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 6
149 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΓΙ ΝΟ ΞΙΩ = ΧΙ ΜΙ ΣΟΤΛΧΙΣΟΝ ΡΙ κμ Σλσπκμ Μ πλκφαθά λέαα κμ Σλσπκμ θ αβέαδ θα έιπ σδ β = Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ α,ί σ φαλησαπ κ ΘBolzano ΰδα βθ Τπκπλέπωβ : θ γϋζπ θα έιπ σδ β ιέπβ g ά Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα κ α,ί γπλυ θϋα υθϊλββ h g ά h αθέκδξα εαδ φαλησαπ ΘBolzano βθ h κμ Σλσπκμ Μ β ίκάγδα κυ υθσζκυ δηυθ θ κ σ β ιέπβ = Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα Γθδεσλα αθ κ σ β ιέπβ =ε, Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα Τπκπλέπωβ : θ γϋζπ θα έιπ σδ β ιέπβ g Ϋξδ ηδα κυζϊξδκθ λέαα γπλυ θϋα υθϊλββ h g εαδ ίλέεπ κ h ΜΘΟΟΛΟΓΙ 6 : ΓΙ ΝΟ ΞΙΩ = ΧΙ ΚΡΙΩ ΜΙ ΡΙ κ άηα έξθπ σδ β = Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα η Ϋθαθ απσ κυμ παλαπϊθπ λσπκυμ κ άηα έξθπ σδ β = Ϋξδ κ πκζτ ηδα λέαα υθάγπμ η ηκθκκθέα κπσ υηπλαέθπ σδ Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα ΛΤΜΝ ΚΙ : 7 Να απκέι σδ β ιέπβ ln Ϋξδ ηδα ησθκ λέαα β υθϋξδα θα ίλγέ β λέαα αυά Λτβ : ln ln, Ϋπ ln η,, γα έιπ σδ β ιέπβ Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα κ, Ϋπ,, η : ln ln πλκγϋπ εαϊ ηϋζβ δμ εαδ εαδ Ϋξπ: ln ln Ϊλα β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα Η έθαδ ΰθβέπμ ατικυα εαδ υθξάμ κ, Ϊλα, Γδα θα ίλκτη β λέαα γα οϊικυη θα ίλκτη βθ πλκφαθά λέαα Παλαβλυ σδ ΰδα, Ϋξπ ln ln, Ϊλα β λέαα βμ εαδ πδά β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα έθαδ εαδ ηκθαδεά ln, ln Ϊλα, Σκ Ϊλα β ιέπβ Ϋξδ κυζϊξδκθ ηδα λέαα κ, εαδ πδά β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα έθαδ εαδ ηκθαδεά ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 7
150 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 8 ΙΚΟ ΘΩΡΗΣΙΚΟ ΘΜ θ β υθϊλββ :, έθαδ υθξάμ εαδ -, σ β έθαδ ΰθβέπμ ηκθσκθβ 9 έθαδ β υθϊλββ ln i Να απκδξγέ σδ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα ii Να ίλγέ κ τθκζκ δηυθ βμ iii Να απκέι σδ β ιέπβ ln Ϋξδ ηδα ησθκ λέαα iv Να ίλγέ β λέαα βμ παλαπϊθπ ιέπβμ έθαδ β υθϊλββ i Να απκδξγέ σδ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα ii Να ίλγέ κ τθκζκ δηυθ βμ iii Να απκέι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα ησθκ λέαα Γδα εϊγ έθαδ β υθϊλββ : i θ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα κ,] θα ίλέ κ ii Γδα εϊγ, θα έι σδ β ιέπβ Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα έθαδ β υθϊλββ ln i Να έι σδ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα ii Να έι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα αελδίυμ γδεά λέαα έθαδ β υθϊλββ ln9 i Να έι σδ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα ii Να έι σδ β ιέπβ Ϋξδ ηδα αελδίυμ λέαα έθαδ β υθϊλββ ln i Να έι σδ β έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα ii Να έι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ Ϊικθα ησθκ Ϋθα βηέκ έθαδ β υθϊλββ ln i Να έι σδ β έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα ii Να έι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ Ϊικθα ησθκ Ϋθα βηέκ 6 έθαδ β υθϊλββ i Να έι σδ β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα ii Να έι σδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ Ϋηθδ κθ Ϊικθα ησθκ Ϋθα βηέκ iii Να απκέι σδ β ιέπβ : Ϋξδ αελδίυμ ηδα λέαα ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 8
151 ΕΑΑ : ΕΕΑ ΑΗΗ ΜΘΟΟΛΟΓΙ 7 : ΟΡΙΟ ΠΟ ΓΝΩΣΟ ΤΝΟΛΟ ΣΙΜΩΝ θ ηδα υθϊλββ :, έθαδ υθξάμ εαδ ΰθβέπμ ατικυα η,, η,,,,, σ εαδ θ ηδα υθϊλββ :, έθαδ υθξάμ εαδ ΰθβέπμ φγέθκυα η,, η,,,,, σ εαδ ΛΤΜΝ ΚΙ : 7 Έπ : ηδα υθξάμ υθϊλββ β κπκέα έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα θ β Ϋξδ τθκζκ δηυθ κ δϊβηα,, θα ίλέ κ σλδκ : 6 Λτβ : H έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα εαδ υθξάμ κ, κπσ Ϋξδ τθκζκ δηυθ,,, Ϊλα εαδ ΣζδεΪ : ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 8 Έπ : ηδα υθξάμ υθϊλββ β κπκέα έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα θ β Ϋξδ τθκζκ δηυθ κ δϊβηα,, θα ίλέ κ σλδκ : 9 Έπ :, ηδα υθϊλββ η i Να ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ ii Να έι σδ υπϊλξδ αθέλκφβ υθϊλββ εαδ σδ έθαδ ΰθβέπμ φγέθκυα iii Να ίλέ α, αθ γπλάκυη ΰθπσ σδ β έθαδ υθξάμ Έπ :, ηδα υθϊλββ η i Να ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ ii Να έι σδ υπϊλξδ αθέλκφβ υθϊλββ εαδ σδ έθαδ ΰθβέπμ ατικυα iii Να ίλέ α, αθ γπλάκυη ΰθπσ σδ β έθαδ υθξάμ ΕΕΕΑ : ΑΑΓ Α wwwpittragonogr λία 9
152 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ, Δίνεται η συνάρτηση ln, i Να δείξετε ότι η συνάρτηση είναι συνεχής και να βρείτε το σύνολο τιμών της ii Να δείξετε ότι η συνάρτηση έχει ακριβώς δυο ρίζες iii Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο διάστημα, για κάθε, iv Να βρείτε το πλήθος των ριζών της εξίσωσης, για τις διάφορες τιμές του, Δίνεται η συνάρτηση ln, i Να δείξετε ότι η συνάρτηση είναι συνεχής και να βρείτε το σύνολο τιμών της ii Να δείξετε ότι η συνάρτηση έχει ακριβώς δυο ρίζες ετερόσημες iii Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο * διάστημα, για κάθε, iv Να βρείτε το πλήθος των ριζών της εξίσωσης, για τις διάφορες τιμές του Δίνεται η συνάρτηση ln ln i Να βρείτε το σύνολο τιμών της ii Να δείξετε ότι η εξίσωση ln ln έχει μια ακριβώς λύση στο διάστημα, για κάθε θετικό αριθμό α Αν η συνάρτηση είναι συνεχής και γνησίως αύξουσα στο, με και, να δείξετε ότι υπάρχει ένας μόνο αριθμός τέτοιος ώστε να ισχύει : ln Δίνεται η συνάρτηση ln i Να υπολογίσετε τα όρια, ii Να αποδείξετε ότι για κάθε η εξίσωση έχει μια μόνο ρίζα iii Να λυθεί η εξίσωση iv Να βρείτε το ώστε να ισχύει : ln ln ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
153 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Δίνεται το τετράγωνο ΟΑΒΓ του διπλανού σχήματος και μία συνεχής στο [,] συνάρτηση της οποίας η γραφική παράσταση βρίσκεται ολόκληρη μέσα στο τετράγωνο αυτό i Να βρείτε τις εξισώσεις των διαγωνίων του τετραγώνου ii Να αποδείξετε με το θεώρημα του Bolzano ότι η C τέμνει και τις δύο διαγώνιες y Γ, Ο, Β, Α, 7 Στο διπλανό σχήμα η καμπύλη C είναι η y Bβ,β γραφική παράσταση μιας συνάρτησης που είναι Μ,y συνεχής στο [ α, β] και το Μ, y είναι ένα σημείο του επιπέδου Μ, i Να βρείτε τον τύπο της απόστασης d MM Αα,α του σημείου M, y από το σημείο M, της C για κάθε [ α, β] O a β ii Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση d είναι συνεχής στο [ α, β] και στη συνέχεια ότι υπάρχει ένα, τουλάχιστον, σημείο της C που απέχει από το M λιγότερο από ότι απέχουν τα υπόλοιπα σημεία της και ένα, τουλάχιστον, σημείο της C που απέχει από το M περισσότερο από ότι απέχουν τα υπόλοιπα σημεία της 8 Δίνεται η γραφική παράσταση της συνάρτησης i Να βρείτε το πεδίο ορισμού και το σύνολο τιμών της ii Να βρείτε αν υπάρχουν τα παρακάτω όρια : α β γ δ ε Για τα όρια που δεν υπάρχουν να αιτιολογήσετε την απάντησή σας iii Να βρείτε, αν υπάρχουν, τα παρακάτω όρια α β γ 6 8 Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας iv Να βρείτε τα σημεία στα οποία η δεν είναι συνεχής και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας ΘΕΜΑ Β ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
154 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 9 Δίνεται συνεχής συνάρτηση :[,9] για την οποία ισχύει ότι : 9 7 για κάθε [,9 ] Να αποδείξετε ότι : i για κάθε [,9 ] ii υπάρχει ένα τουλάχιστον [,9] τέτοιο, ώστε iii η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα [,9 ] 6 Δίνεται η συνάρτηση i Να εξετάσετε την ως προς τη μονοτονία και να βρείτε τις ρίζες και το πρόσημο της ii Να εξετάσετε αν υπάρχει το όριο iii Να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται και να βρεθεί το πεδίο ορισμού της αντίστροφης της iv Να αποδείξετε ότι η εξίσωση, έχει μοναδική ρίζα g 6 v Αν για τη συνάρτηση g :, ισχύει : g ln, για κάθε, να αποδείξετε ότι ο τύπος της g είναι g ln και να βρεθεί η αντίστροφη της ΘΕΜΑ Β ΟΕΦΕ 6 Α ΦΑΣΗ 6 Δίνεται η συνάρτηση :, με τύπο : ln i Να εξετάσετε ως προς τη μονοτονία τη συνάρτηση ii Να βρείτε το σύνολο τιμών της συνάρτησης iii Να αποδείξετε ότι για κάθε, η εξίσωση έχει μοναδική ρίζα iv Να αποδείξετε ότι υπάρχει μοναδικός πραγματικός αριθμός για τον οποίο ισχύει : ln ΘΕΜΑ Β studyams 6 Δίνεται η συνάρτηση ln,, Να βρείτε : i Το πρόσημο της τιμής ii Το σύνολο τιμών της iii Να αποδείξετε ότι :, 6, 7 iv Να συγκρίνετε τους θετικούς αριθμούς α και β αν ισχύει η ισότητα : ln ln 6 Δίνονται οι συνεχείς στο συναρτήσεις, g για τις οποίες ισχύουν : για κάθε Οι γραφικές τους παραστάσεις τέμνονται στο, και είναι δυο διαδοχικές ρίζες της εξίσωσης g i Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση διατηρεί σταθερό πρόσημο στο ii Να αποδείξετε ότι g για κάθε, iii Να αποδείξετε ότι g ΘΕΜΑ Β studyams ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
155 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 6 Δίνεται η συνάρτηση : για την οποία ισχύει η σχέση : για κάθε i Να αποδείξετε ότι η συνάρτηση είναι συνεχής στο ii Αν το σύνολο τιμών της είναι το, να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται και να βρείτε την iii Να λύσετε την εξίσωση iv Να βρείτε τα κοινά σημεία των γραφικών παραστάσεων των συναρτήσεων και ΘΕΜΑ Γ studyams 6 Δίνεται η συνεχής συνάρτηση : για την οποία ισχύει : * για κάθε, i Να αποδείξετε ότι η διατηρεί σταθερό πρόσημο στο ii Αν να βρείτε τον τύπο της iii Να υπολογίσετε το όριο :, iv Να υπολογίσετε το όριο :, ΘΕΜΑ Γ studyams 66 Δίνεται η συνεχής στο συνάρτηση : για την οποία ισχύουν : y y για κάθε, y για κάθε i Να αποδείξετε ότι ii Να αποδείξετε ότι για κάθε iii Να αποδείξετε ότι για κάθε iv Αν η εξίσωση έχει μοναδική ρίζα το τότε να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται και ισχύει y y 67 Δίνεται η συνεχής συνάρτηση : για την οποία ισχύει : για κάθε i Να αποδείξετε ότι : και ii Να βρείτε το όριο : iii Να βρείτε το όριο : iv Να αποδείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε ΘΕΜΑ Γ studyams ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
156 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ 68 Δίνεται η συνεχής συνάρτηση με i Να βρείτε τα κ,λ ii Να υπολογίσετε το όριο : iii Να υπολογίσετε το όριο :,, 8 6, iv Να αποδείξετε ότι η εξίσωση ln8 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα, ΘΕΜΑ Γ studyams 69 Δίνεται η συνεχής συνάρτηση : για την οποία ισχύουν :, για κάθε 6, για κάθε i Να βρείτε το όριο ii Να βρείτε το iii Να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση της τέμνει τη γραφική παράσταση της συνάρτησης g σε ένα τουλάχιστον σημείο με τετμημένη ΘΕΜΑ Γ studyams 7 Έστω συνεχής συνάρτηση :[,8] η οποία ικανοποιεί τη σχέση : για κάθε [,8] Να αποδείξετε ότι : i Η συνάρτηση είναι γνησίως αύξουσα και να βρείτε το σύνολο τιμών της ii 8 iii Η συνάρτηση είναι αντιστρέψιμη και να ορίσετε τη συνάρτηση iv Οι γραφικές παραστάσεις και C των συναρτήσεων και αντίστοιχα, C έχουν ένα ακριβώς κοινό σημείο και να βρείτε τις συνταγμένες του ΘΕΜΑ Γ ΕΜΕ 7 Έστω η συνάρτηση που ικανοποιεί τη σχέση : για κάθε με i Να αποδείξετε ότι για κάθε ii Να αποδείξετε ότι για κάθε iii Αν η έχει με τον άξονα δυο μόνο κοινά σημεία, τότε να αποδείξετε ότι για C η παίρνει μέγιστη τιμή ΘΕΜΑ Γ ΕΜΕ 8 7 Έστω συνεχής συνάρτηση :, με η οποία για κάθε ικανοποιεί τη σχέση : 6 i Να βρείτε τις τιμές και ii Να αποδείξετε ότι ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
157 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ iii Αν, να βρείτε το iv Να αποδείξετε ότι η εξίσωση, ΘΕΜΑ Γ ΕΜΕ έχει δυο τουλάχιστον ρίζες στο 7 Έστω η συνεχής συνάρτηση : η οποία για κάθε ικανοποιεί τη 6 σχέση : i Να λύσετε την εξίσωση ii Να αποδείξετε ότι η διατηρεί σταθερό πρόσημο σε καθένα από τα διαστήματα, και, iii Αν και, να αποδείξετε ότι iv Να αποδείξετε ότι η αντιστρέφεται και να βρείτε την v Να βρείτε τα κοινά σημεία των γραφικών παραστάσεων των συναρτήσεων και ΘΕΜΑ Γ ΕΜΕ 7 Έστω μια συνεχής συνάρτηση στο διάστημα,, για την οποία ισχύει :, για κάθε,, με 6 6 i Να δείξετε ότι,, ii,, Δίνεται η συνάρτηση g, με Να βρείτε την, παράμετρο, ώστε η g να είναι συνεχής στο πεδίο ορισμού της iii Για, να αποδείξετε ότι η εξίσωση g έχει μια τουλάχιστον λύση στο διάστημα, iv Για, να δείξετε ότι η συνάρτηση g δεν είναι - ΘΕΜΑ Γ ΟΕΦΕ 6 ΦΑΣΗ Α ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
158 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ ΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΑΠΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ 7 ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ Αν, g είναι δύο συναρτήσεις με πεδία ορισμού Α,Β αντίστοιχα, τότε η g ορίζεται αν Κάθε συνάρτηση, που είναι - στο πεδίο ορισμού της, είναι γνησίως μονότονη Μία συνάρτηση : Α ΙR είναι συνάρτηση,αν και μόνο αν για οποιαδήποτε, A ισχύει η συνεπαγωγή: αν =, τότε = Αν, g είναι δύο συναρτήσεις µε πεδίο ορισμού IR και ορίζονται οι συνθέσεις og και go, τότε αυτές οι συνθέσεις είναι υποχρεωτικά ίσες Οι γραφικές παραστάσεις C και C των συναρτήσεων και είναι συμμετρικές ως προς την ευθεία y = που διχοτομεί τις γωνίες Oy και Oy 6 Μία συνάρτηση λέγεται γνησίως φθίνουσα σε ένα διάστημα του πεδίου ορισμού της, όταν για οποιαδήποτε, µε < ισχύει: < 7 Αν η έχει αντίστροφη συνάρτηση και η γραφική παράσταση της έχει κοινό σημείο Α με την ευθεία y =, τότε το σημείο Α ανήκει και στη γραφική παράσταση της 8 Αν για δύο συναρτήσεις, g ορίζονται οι og και go, τότε είναι υποχρεωτικά og go 9 Μία συνάρτηση : Α ΙR λέγεται συνάρτηση, όταν για οποιαδήποτε, Α ισχύει η συνεπαγωγή: αν, τότε Μία συνάρτηση με πεδίο ορισμού Α θα λέμε ότι παρουσιάζει στο ο A ολικό ελάχιστο, το ο, όταν : < ο για κάθε A Μια συνάρτηση : Α IR είναι, αν και μόνο αν για κάθε στοιχείο y του συνόλου τιμών της η εξίσωση = y έχει ακριβώς μία λύση ως προς Μια συνάρτηση είναι -, αν και μόνο αν κάθε οριζόντια ευθεία παράλληλη στον τέμνει τη γραφική παράστασή της το πολύ σε ένα σημείο Η γραφική παράσταση της συνάρτησης είναι συμμετρική, ως προς τον άξονα, της γραφικής παράστασης της Αν, g, h είναι τρεις συναρτήσεις και ορίζεται η h g, τότε ορίζεται και η h g h g = h g και ισχύει Αν μια συνάρτηση :A IR είναι, τότε για την αντίστροφη συνάρτηση ισχύει:, A και y y, y A 6 Υπάρχουν συναρτήσεις που είναι, αλλά δεν είναι γνησίως μονότονες 7 Μία συνάρτηση με πεδίο ορισμού Α λέμε ότι παρουσιάζει ολικό ελάχιστο στο A, όταν για κάθε A 8 Η συνάρτηση είναι, αν και μόνο αν κάθε οριζόντια ευθεία τέμνει τη γραφική παράσταση της το πολύ σε ένα σημείο 9 Αν ορίζονται οι συναρτήσεις og και go, τότε πάντοτε ισχύει og = go Το πεδίο ορισμού μιας συνάρτησης είναι το σύνολο Α των τετμημένων των σημείων της γραφικής παράστασης C της συνάρτησης Για κάθε συνάρτηση η γραφική παράσταση της αποτελείται από τα τμήματα της C, που βρίσκονται πάνω από τον άξονα, και από τα συμμετρικά, ως προς τον άξονα, των τμημάτων της C, που βρίσκονται κάτω από τον άξονα Μια συνάρτηση :A R λέγεται συνάρτηση -, όταν για οποιαδήποτε, A ισχύει η συνεπαγωγή: αν, τότε Οι γραφικές παραστάσεις C και C των συναρτήσεων και - είναι συμμετρικές ως προς την ευθεία y = που διχοτομεί τις γωνίες Oy και Oy ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
159 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Μία συνάρτηση με πεδίο ορισμού Α θα λέμε ότι παρουσιάζει στο A ολικό μέγιστο το, όταν για κάθε A Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως μονότονη σε ένα διάστημα Δ, τότε είναι και στο διάστημα αυτό 6 Μια συνάρτηση είναι, αν και μόνο αν για κάθε στοιχείο y του συνόλου τιμών της η εξίσωση = y έχει ακριβώς μία λύση ως προς 7 Η γραφική παράσταση της συνάρτησης είναι συμμετρική, ως προς τον άξονα, της γραφικής παράστασης της 8 Αν μια συνάρτηση είναι στο πεδίο ορισμού της, τότε υπάρχουν σημεία της γραφικής παράστασης της με την ίδια τεταγμένη 9 Αν, g, h είναι τρεις συναρτήσεις και ορίζεται η hogo, τότε ορίζεται και η hogo και ισχύει : hogo = hogo Αν η συνάρτηση : A R είναι τότε ισχύει :, A Αν η είναι - και το σημείο Μ α, β ανήκει στην γραφική παράσταση C της, τότε το M'β, α θα ανήκει στην γραφική παράσταση C' της και αντιστρόφως ΟΡΙΑ Αν υπάρχει το όριο της συνάρτησης στο και τότε Αν τότε > κοντά στο Αν υπάρχουν τα όρια των συναρτήσεων και g στο o, τότε ισχύει: g g o o o Αν υπάρχουν τα όρια των συναρτήσεων και g στο o, τότε ισχύει: o g g 6 Αν υπάρχουν τα όρια των συναρτήσεων και g στο, τότε ισχύει :, εφόσον g g g 7 l, αν και μόνο αν o l 8 Αν υπάρχει το όριο της στο, τότε k k, εφόσον κοντά στο, µε k ΙΝ και k g 9 Αν υπάρχει το o τότε κατ ανάγκη υπάρχουν τα και g Αν οι συναρτήσεις, g έχουν όριο στο ο και ισχύει g κοντά στο ο, τότε : > g Αν, τότε ισχύει Αν υπάρχει το όριο της συνάρτησης στο ΙR, τότε: k k κάθε σταθερά k ΙR Αν υπάρχει το τότε κοντά στο o o για ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
160 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ Έστω πραγματική συνάρτηση με πεδίο ορισμού το Δ και Δ Έστω επίσης για κάθε Δ Αν τότε Αν α > τότε 6 Αν υπάρχει το όριο της συνάρτησης στο R και, τότε < κοντά στο 7 Έστω μια συνάρτηση ορισμένη σ ένα σύνολο της μορφής α,, β και ένας πραγματικός αριθμός Τότε ισχύει η ισοδυναμία: 8 Ισχύει : 9 Αν και < κοντά στο o τότε Ισχύει : Αν, τότε < κοντά στο Αν ή, τότε Αν τότε < κοντά στο Αν οι συναρτήσεις, g έχουν όριο στο o, και ισχύει g κοντά στο o, τότε ισχύει: g Ισχύει ότι: 6 Αν και > κοντά στο, τότε 7 Αν είναι, τότε < κοντά στο 8 Αν είναι < α < τότε 9 Αν είναι, τότε < κοντά στο 6 Για την πολυωνυμική συνάρτηση P=α ν ν +α ν- ν- + α + α με α ν ισχύει: P 6 Για κάθε ζεύγος συναρτήσεων : και g :, αν g, τότε g 6 Ισχύει ότι: για κάθε R 6 Ισχύει ότι: 6 Αν, τότε 6 Αν είναι τότε 66 Αν τότε ή και ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
161 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΟΡΙΟ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΥΝΕΧΕΙΑ 67 Αν η συνάρτηση είναι ορισμένη στο [α,β] και συνεχής στο α,β], τότε η παίρνει πάντοτε στο [α,β] μία μέγιστη τιμή 68 Αν η συνάρτηση είναι συνεχής στο διάστημα [α, β] και υπάρχει α, β τέτοιο ώστε =, τότε κατ ανάγκη θα ισχύει αβ 69 Αν είναι συνεχής στο [α, β] με α< και υπάρχει ξ α,β ώστε ξ=, τότε κατ ανάγκη β> 7 Αν μια συνάρτηση είναι συνεχής σε ένα διάστημα Δ και δε μηδενίζεται σ αυτό, τότε αυτή ή είναι θετική για κάθε Δ ή είναι αρνητική για κάθε Δ, δηλαδή διατηρεί πρόσημο στο διάστημα Δ 7 H εικόνα Δ ενός διαστήματος Δ μέσω μιας συνεχούς και μη σταθερής συνάρτησης είναι διάστημα 7 Αν η συνάρτηση είναι συνεχής στο και η συνάρτηση g είναι συνεχής στο, τότε η σύνθεσή τους go είναι συνεχής στο 7 Η εικόνα Δ ενός διαστήματος Δ μέσω μιας συνεχούς συνάρτησης είναι διάστημα 7 Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως αύξουσα και συνεχής σε ένα ανοικτό διάστημα α,β, τότε το σύνολο τιμών της στο διάστημα αυτό είναι το διάστημα Α,Β όπου Α= και Β= 7 Aν είναι συνεχής συνάρτηση στο [α,β], τότε η παίρνει στο [α,β] μια μέγιστη τιμή Μ και μια ελάχιστη τιμή m 76 Μια συνεχής συνάρτηση διατηρεί πρόσημο σε καθένα από τα διαστήματα στα οποία οι διαδοχικές ρίζες της χωρίζουν το πεδίο ορισμού της 77 Αν μια συνάρτηση είναι γνησίως φθίνουσα και συνεχής σε ένα ανοικτό διάστημα α,β, τότε το σύνολο τιμών της στο διάστημα αυτό είναι το διάστημα Α,Β, όπου A και 78 Το σύνολο τιμών μιας συνεχούς συνάρτησης με πεδίο ορισμού το κλειστό διάστημα [α, β] είναι το κλειστό διάστημα [m, M], όπου m η ελάχιστη και Μ η μέγιστη τιμή της 79 Μια συνεχής συνάρτηση διατηρεί πρόσημο σε καθένα από τα διαστήματα στα οποία οι διαδοχικές ρίζες της χωρίζουν το πεδίο ορισμού της 8 Αν μια συνάρτηση είναι συνεχής σε ένα διάστημα Δ και δεν μηδενίζεται σε αυτό, τότε η διατηρεί πρόσημο στο διάστημα Δ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
162 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Η ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ 8 ΟΡΙΣΜΟΣ, 9 Πότε μια συνάρτηση λέγεται παραγωγίσιμη σε ένα σημείο του πεδίου ορισμού της ; Απάντηση : Μια συνάρτηση λέμε ότι είναι παραγωγίσιμη σ ένα σημείο του πεδίου ορισμού της, αν και μόνο αν υπάρχει το και είναι πραγματικός αριθμός Το όριο αυτό ονομάζεται παράγωγος της στο και συμβολίζεται με Δηλαδή: Σχόλια : α Αν, τώρα, στην ισότητα h h h h Πολλές φορές το συμβολίζεται με Δ, ενώ το συμβολίζεται με Δ, οπότε ο παραπάνω τύπος γράφεται: θέσουμε h, τότε έχουμε h Δ Δ Δ Δ Η τελευταία ισότητα οδήγησε το Libniz να συμβολίσει την παράγωγο στο με d d Ο συμβολισμός είναι μεταγενέστερος και οφείλεται στον Lagrang β Αν το είναι εσωτερικό σημείο ενός διαστήματος του πεδίου ορισμού της, τότε: Η είναι παραγωγίσιμη στο, αν και μόνο αν υπάρχουν στο R τα όρια :, και είναι ίσα d ή d ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
163 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 9 Α Τι ορίζουμε ως εφαπτομένη της C στο σημείο της A, Β Αν η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο σημείο, να γράψετε την εξίσωση της o εφαπτομένης της C στο σημείο της A, Απάντηση : Α Έστω μια συνάρτηση και A, ένα σημείο της C Αν υπάρχει το και είναι ένας πραγματικός αριθμός λ, τότε ορίζουμε ως εφαπτομένη της της Α, την ευθεία ε που διέρχεται από το Α και έχει συντελεστή διεύθυνσης λ Β Η εξίσωση της εφαπτομένης ε της C στο σημείο της A, είναι: y Σχόλια : Σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό: Ο συντελεστής διεύθυνσης της εφαπτομένης ε της C στο σημείο C μιας παραγωγίσιμης συνάρτησης, στο σημείο A, είναι η παράγωγος της στο Δηλαδή, είναι λ, οπότε η εξίσωση της ε φ α π τ ο μ έ ν η ς ε είναι : y Την κλίση της εφαπτομένης ε στο A, θα τη λέμε και κλίση της C στο Α ή κλίση της στο Η στιγμιαία ταχύτητα ενός κινητού, τη χρονική στιγμή t, είναι η παράγωγος της συνάρτησης θέσης St τη χρονική στιγμή t Δηλαδή, είναι υ t S t Αν μια συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη σ ένα σημείο, τότε είναι και συνεχής στο σημείο αυτό,, 7 Β, Β, 7 Σ-Λ με εξήγηση Απόδειξη : Για έχουμε, οπότε θα είναι : [ ], αφού η είναι παραγωγίσιμη στο Επομένως,, δηλαδή η είναι συνεχής στο Σχόλιο : Το αντίστροφο του παραπάνω θεωρήματος δεν ισχύει Για παράδειγμα : Έστω η συνάρτηση Η είναι συνεχής στο, αλλά δεν είναι παραγωγίσιμη σ αυτό, αφού :, ενώ 7 Παρατηρούμε, δηλαδή, ότι μια συνάρτηση μπορεί να είναι συνεχής σ ένα σημείο χωρίς να είναι παραγωγίσιμη σ αυτό Αν, όμως, η είναι παραγωγίσιμη στο, τότε θα είναι και συνεχής στο, Ισχύει όμως ότι : Αν μια συνάρτηση δεν είναι συνεχής σ ένα σημείο, τότε, σύμφωνα με το προηγούμενο θεώρημα, δεν μπορεί να είναι παραγωγίσιμη στο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
164 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ : ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΣΕ ΣΗΜΕΙΟ Μια συνάρτηση λέγεται παραγωγίσιμη σε σημείο υπάρχει το όριο του πεδίου ορισμού της, αν, και είναι πραγματικός αριθμός Το όριο αυτό συμβολίζεται με και ονομάζεται παράγωγος της στο Αν ' ' Δηλ = είναι σημείο του πεδίου ορισμού μιας συνάρτησης και η δίνεται αριστερά του και δεξιά του με διαφορετικό τύπο σε κλάδους, τότε είναι παραγωγίσιμη στο, αν και μόνο αν, τα πλευρικά όρια : = =α όπου α πραγματικός αριθμός ΙΣΟΔΥΝΑΜΟΣ ΟΡΙΣΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ' Μια συνάρτηση λέγεται παραγωγίσιμη σε σημείο του πεδίου ορισμού της, αν h υπάρχει το όριο, και είναι πραγματικός αριθμός Το όριο h h αυτό συμβολίζεται με και ονομάζεται παράγωγος της στο Δηλ = ' ' h h h ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ : ΤΙ ΕΚΦΡΑΖΕΙ Η ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ Το ρυθμό μεταβολής του y= ως προς, όταν Το συντελεστή διεύθυνσης της εφαπτομένης ε της γραφικής παράστασης της, στο σημεία επαφής Α δηλαδή, Την ταχύτητα t ενός κινητού που κινείται ευθύγραμμα και η θέση του δίνεται από τη συνάρτηση t, τη χρονική στιγμή t Είναι t Την επιτάχυνση t ενός κινητού που κινείται ευθύγραμμα με ταχύτητα t, τη χρονική στιγμή t Είναι t t t ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΘΕΩΡΙΑΣ : ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΙΣΙΜΟΤΗΤΑ Αν μια συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη σε ένα σημείο του πεδίου ορισμού της, τότε είναι και συνεχής στο σημείο αυτό Αν δεν είναι συνεχής στο τότε δεν είναι παραγωγίσιμη σε αυτό ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
165 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Παράγωγος στο συνάρτησης απλού τύπου ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να βρείτε την παράγωγο της στο σημείο Λύση : άρα D Έχουμε : Άρα η είναι παραγωγίσιμη στο και ισχύει Να βρείτε αν υπάρχει την παράγωγο της στο σημείο Λύση : και D [, Έχουμε : Το παραπάνω όριο υπάρχει, αλλά δεν είναι πραγματικός αριθμός, άρα η συνάρτηση δεν είναι παραγωγίσιμη στο ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Παράγωγος και συνέχεια παράγωγος στο συνάρτησης πολλαπλού τύπου Αν μια συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη σε ένα σημείο τότε είναι και συνεχής στο Αν όμως δεν είναι συνεχής στο τότε δεν είναι και παραγωγίσιμη ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να εξετάσετε αν η συνάρτηση σημείο = Λύση : Θα εξετάσω πρώτα αν η είναι συνεχής στο, είναι συνεχής και παραγωγίσιμη στο, Άρα η δεν είναι συνεχής στο και άρα η δεν είναι και παραγωγίσιμη στο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
166 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ, Να εξετάσετε αν η συνάρτηση είναι συνεχής και παραγωγίσιμη, στο σημείο Λύση : Θα εξετάσω πρώτα αν η είναι συνεχής στο Άρα η είναι συνεχής στο Θα εξετάσω τώρα αν είναι και παραγωγίσιμη στο Άρα η είναι παραγωγίσιμη στο με, Να εξετάσετε αν η συνάρτηση είναι συνεχής και παραγωγίσιμη, στο σημείο Λύση : Θα εξετάσω πρώτα αν η είναι συνεχής στο Άρα η είναι συνεχής στο Θα εξετάσω τώρα αν είναι και παραγωγίσιμη στο έ : u u Ό : u u ό : u Άρα η δεν είναι παραγωγίσιμη στο Παρατηρώ δηλαδή ότι μια συνάρτηση μπορεί να είναι συνεχής σε ένα σημείο αλλά να μην είναι και παραγωγίσιμη στο σημείο αυτό 6 Αν η συνάρτηση g είναι συνεχής στο και g να βρεθεί η τιμή Λύση : Η g είναι συνεχής στο άρα g g ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
167 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ g g g Επίσης : g g Άρα η είναι παραγωγίσιμη στο με ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Παράγωγος στο συνάρτησης με απόλυτη τιμή Αν έχουμε συνάρτηση που περιέχει απόλυτες τιμές και θέλουμε να βρούμε την παράγωγο σε ένα σημείο, βρίσκουμε τα πρόσημα των παραστάσεων που περιέχονται στην απόλυτη τιμή κατασκευάζοντας πίνακα προσήμων και με βάση τα πρόσημα βγάζουμε τις απόλυτες τιμές Αν χρειαστεί γράφουμε τη συνάρτηση με πολλαπλό τύπο και κάνουμε χρήση πλευρικών ορίων τόσο για την συνέχεια όσο και για την παραγωγισιμότητα ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 7 Να εξετάσετε αν η συνάρτηση, είναι συνεχής και παραγωγίσιμη στο σημείο Λύση : Έχω : - - +, Άρα η γίνεται :, Θα εξετάσω πρώτα αν η είναι συνεχής στο,, Άρα η είναι συνεχής στο Θα εξετάσω τώρα αν είναι και παραγωγίσιμη στο Άρα η δεν είναι παραγωγίσιμη στο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
168 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Καθορισμός παραμέτρων ώστε η συνάρτηση να είναι παραγωγίσιμη στο Βρίσκουμε αρχικά τη σχέση μεταξύ των παραμέτρων πχ α,β ώστε η να είναι συνεχής στο Έπειτα βρίσκουμε τα όρια l, l και ζητάμε να ισχύει l Από τις σχέσεις και l προσδιορίζουμε τις παραμέτρους α,β ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 8 Να βρεθούν οι τιμές των παραμέτρων α και β ώστε η συνάρτηση, να είναι παραγωγίσιμη στο σημείο, Λύση : Αφού η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο, θα είναι και συνεχής στο σημείο αυτό Δηλαδή ισχύει : Άρα Αφού η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο, ισχύει : Από και και λόγο της ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 66
169 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Προσδιορισμός από ανισοτική σχέση κριτήριο παρεμβολής Αρχικά θέτουμε όπου το και βρίσκουμε την τιμή Έπειτα μορφοποιούμε την ανισότητα ώστε να έχουμε στη μέση κριτήριο παρεμβολής βρίσκουμε το και τέλος εφαρμόζοντας το ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 9 Αν για κάθε ισχύει : να βρεθεί η παράγωγος της συνάρτησης στο σημείο Λύση : Για η σχέση γίνεται : Άρα Η παράγωγος στη θέση είναι : Άρα έχω : Για : 7 7 Είναι άρα από κριτήριο παρεμβολής έχω : Για : 7 7 Είναι άρα από κριτήριο παρεμβολής έχω : 9 Άρα από και ισχύει : 9 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 67
170 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6 : Προσδιορισμός ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : από γνωστό όριο Δίνεται συνεχής συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : i Να βρείτε το ii Νδο η είναι παραγωγίσιμη στο και να βρείτε το Λύση : i Η είναι συνεχής στο άρα : Θέτω g, άρα g Έχω : g g g Άρα : [ g ], άρα από ii Για να δείξω ότι η είναι παρ/μη στο, αρκεί να δείξω ότι το όριο υπάρχει και είναι πραγματικός αριθμός g Έχω : g g g, άρα η είναι παρ/μη στο και Δίνεται συνεχής συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : Αν η είναι παραγωγίσιμη στο να βρείτε το Λύση : Η είναι παραγωγίσιμη στο άρα είναι και συνεχής στο δηλαδή : Θέτω g με g Λύνοντας ως προς έχω : g g άρα : g άρα από : Επίσης : η είναι παραγωγίσιμη στο άρα : Το όριο που δίνεται γράφεται : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 68
171 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Δίνεται συνάρτηση : η οποία είναι συνεχής στο και 8 Να δείξετε ότι και ότι η είναι παραγωγίσιμη στο με Λύση : έ u u u u Έχουμε : u u u u u u u 8 u u u u Έστω : g, και g Είναι : g Επειδή η είναι συνεχής στο g Έτσι, άρα ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 7 : Ισοδύναμος ορισμός για το Μια συνάρτηση λέγεται παραγωγίσιμη σε σημείο h υπάρχει το όριο, και είναι πραγματικός αριθμός Το όριο αυτό h h συμβολίζεται με και ονομάζεται παράγωγος της στο Δηλ = ' ' h h h ' του πεδίου ορισμού της, αν ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Άσκηση σελ Β ομάδας σχολικού βιβλίου κατεύθυνσης Αν για μια συνάρτηση ισχύει h h h h, για κάθε h, να αποδείξετε ότι : i ii η είναι παραγωγίσιμη στο και ότι Λύση : i Για να βρω το, στη σχέση h h h h, θα βάλω όπου h και έχω : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 69
172 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7 ii Για να είναι η παραγωγίσιμη στο αρκεί το όριο h h h να υπάρχει και να είναι πραγματικός αριθμός Έχω h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h h Άρα η παρ/μη στο με h h h Αν μια συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο να δείξετε ότι h h h h Λύση : H είναι παραγωγίσιμη στο άρα h h h Έχουμε : h h h h h h h h * h h h h h h * είναι u h u h έ u h h h h u u u u u u ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση : παραγωγίσιμη στο, για την οποία ισχύει : για κάθε Να βρείτε : i το και ii το Λύση : i Στη σχέση θέτω για και έχω : ii Η είναι παραγωγίσιμη στο άρα Όμως : καθώς η παράσταση είναι τριώνυμο ως προς με άρα για κάθε Έτσι έχουμε : ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 8 : Παράγωγος και συναρτησιακές σχέσεις
173 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7 καθώς η είναι παραγωγίσιμη στο άρα είναι και συνεχής στο, οπότε 6 Δίνεται η συνάρτηση : παραγωγίσιμη στο, για την οποία ισχύει : για κάθε Να βρείτε : i το και ii το Λύση : i Στη σχέση θέτω για και έχω : ii Είναι Διαιρώ τη σχέση : με και έχουμε : άρα παίρνοντας όριο έχουμε : 7 Δίνεται η συνάρτηση :, για την οποία ισχύει : για κάθε Να δείξετε ότι : i η είναι συνεχής στο και ii ότι Λύση : i Για κάθε έχουμε Είναι : για κάθε Δηλ Έτσι : από κριτήριο παρεμβολής : Επίσης :, άρα, άρα η είναι συνεχής στο ii καθώς
174 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 8 Αν η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο με και για κάθε, y είναι y y με, να δείξετε ότι για κάθε Λύση : Για y είναι : καθώς h h h Επίσης : h h h h h h h h h ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 9 Αν, να βρείτε το ' Αν να εξετάσετε αν η είναι παραγωγίσιμη στο = Να εξετάσετε αν η συνάρτηση, είναι συνεχής και παραγωγίσιμη στο σημείο Υποδ για να βρούμε την παράγωγο σε ένα σημείο μιας συνάρτησης που περιέχει απόλυτα, πρώτα βγάζουμε τα απόλυτα και η συνάρτηση γίνεται πολλαπλού τύπου Να εξετάσετε αν η συνάρτηση, είναι συνεχής και παραγωγίσιμη στο σημείο, Να εξετάσετε αν η συνάρτηση είναι συνεχής και παραγωγίσιμη, στο σημείο Υποδ Αν μια συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη σε ένα σημείο τότε είναι και συνεχής στο Αν όμως δεν είναι συνεχής στο τότε δεν είναι και παραγωγίσιμη Να εξετάσετε αν η συνάρτηση παραγωγίσιμη στο σημείο,, είναι συνεχής και Να εξετάσετε αν η συνάρτηση παραγωγίσιμη στο σημείο,, είναι συνεχής και 6 Να βρείτε τα α,β ώστε η συνάρτηση παραγωγίσιμη στο σημείο,, να είναι ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
175 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 7 Αν μια συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο σημείο =7 και 7=, να βρείτε το 7 8 Αν η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο, να αποδείξετε ότι η συνάρτηση g είναι παραγωγίσιμη στο 9 Αν μια συνάρτηση είναι είναι συνεχής στο και 7 i ii 7 να αποδείξετε : 7 Αν μια συνάρτηση είναι είναι συνεχής και i Να βρείτε το ii Να αποδείξετε ότι η είναι παραγωγίσιμη στο και να βρείτε το iii Να υπολογίσετε το Αν μια συνάρτηση είναι είναι συνεχής και i Να βρείτε το ii Να αποδείξετε ότι η είναι παραγωγίσιμη στο και να βρείτε το iii Να υπολογίσετε το Δίνεται η συνεχής συνάρτηση :,για την οποία ισχύει i Να δείξετε ότι = ii Να δείξετε ότι = λ iii Να βρείτε το λ IR έτσι, ώστε: Πανελλήνιες Αν για μια συνάρτηση : ισχύει : για κάθε Να αποδείξετε ότι η είναι παραγωγίσιμη στο και να βρείτε το Δίνεται συνάρτηση :, η οποία είναι παραγωγίσιμη στο Αν και να υπολογίσετε το όριο : Αν η συνάρτηση : είναι συνεχής στο και 7 i να αποδείξετε ότι ii να αποδείξετε ότι η είναι παραγωγίσιμη στο με ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
176 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ iii να υπολογίσετε το όριο : 9 6 Δίνεται συνάρτηση :, για την οποία ισχύει Να υπολογίσετε τα όρια : i ii 7 Δίνεται συνάρτηση :, για την οποία ισχύει Να υπολογίσετε τα όρια : i 7 ii 8 Δίνεται η συνάρτηση : παραγωγίσιμη στο, για την οποία ισχύει : για κάθε Να βρείτε : i το και ii το 9 Δίνεται η συνάρτηση : παραγωγίσιμη στο, για την οποία ισχύει : 8 για κάθε Να βρείτε : i το και ii το Δίνεται συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : y y y για κάθε, y Επίσης η είναι παραγωγίσιμη στο με Να αποδείξετε ότι η είναι παραγωγίσιμη σε κάθε Δίνεται η συνάρτηση :, η οποία είναι παραγωγίσιμη στο Αν επιπλέον η, συνάρτηση : g είναι παραγωγίσιμη στο, τότε να βρείτε :, i τα και ii το όριο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
177 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΠΑΡΑΓΩΓΙΙΜΕ ΤΝΑΡΣΗΕΙ-ΠΑΡΑΓΩΓΟ ΤΝΑΡΣΗΗ ΟΡΙΜΟΙ Πσ ηδα υθϊλββ ζϋΰαδ : α Παλαΰπΰέδηβ κ τθκζκ ί Παλαΰπΰέδηβ κ αθκδεσ δϊβηα αβ, ΰ Παλαΰπΰέδηβ κ εζδσ δϊβηα [ αβ, ], Σδ κθκηϊακυη πλυβ, τλβ εαδ ΰθδεΪ θδκά παλϊΰπΰκ ηδαμ υθϊλββμ ; πϊθηη : Έπ ηδα υθϊλββ η πέκ κλδηκτ Ϋθα τθκζκ Θα ζϋη σδ: α H έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ ά, απζϊ, παλαΰωΰέδηη, σαθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ εϊγ βηέκ A ί Η έθαδ παλαΰωΰέδηη Ϋθα αθκδεσ δϊηηα αβ, κυ πέκυ κλδηκτ βμ, σαθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ εϊγ βηέκ, ΰ Η έθαδ παλαΰωΰέδηη Ϋθα εζδσ δϊηηα [ αβ, ] κυ πέκυ κλδηκτ βμ, σαθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ, εαδ πδπζϋκθ δξτδ: R εαδ R Έπ ηδα υθϊλββ η πέκ κλδηκτ εαδ o τθκζκ πθ βηέπθ κυ α κπκέα αυά έθαδ παλαΰπΰέδηβ θδκδξέακθαμ εϊγ κ, κλέακυη β υθϊλββ A R :, β κπκέα κθκηϊααδ πλυη παλϊΰωΰκμ ημ ά απζϊ παλϊΰωΰκμ ημ H πλυβ d παλϊΰπΰκμ βμ υηίκζέααδ εαδ η πκυ δαίϊααδ θ φ πλκμ θ ξδ Γδα d πλαεδεκτμ ζσΰκυμ βθ παλϊΰπΰκ υθϊλββ y γα β υηίκζέακυη εαδ η y θ υπκγϋκυη σδ κ έθαδ δϊβηα ά Ϋθπβ δαβηϊπθ, σ β παλϊΰπΰκμ βμ, αθ υπϊλξδ, ζϋΰαδ τλη παλϊΰωΰκμ ημ εαδ υηίκζέααδ η ν παΰπΰδεϊ κλέααδ β θδκά παλϊΰωΰκμ ημ, η ν, εαδ υηίκζέααδ η βζαά ν ν [ ], ν Η πααου υ, ο ο που α, α πα ο Σ υχα α ο α ππ παα υαω, που α χοποο πααου υαω α α χοποο ο ο φο Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 7
178 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Να απκέι σδ : α θ c, σ ί θ, σ ΰ θ, η N {,}, σ θ, σ, πσδιη : α Γδα δξτδ: cc πκηϋθπμ,, βζαά c ί Γδα δξτδ σδ : πκηϋθπμ,, βζαά ΰ θ έθαδ Ϋθα βηέκ κυ R, σ ΰδα δξτδ: πκηϋθπμ : θ έθαδ Ϋθα βηέκ κυ,, σ ΰδα δξτδ:, βζαά,, κπσ : Παλαάλββ : β Ϋξδ πέκ κλδηκτ κ [,, σηπμ : χσζδα Στπκδ :, Ϊλα β θ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ,βζαά Έπ υθϊλββ ημ Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R εαδ δξτδ συν, βζαά ημ συν Έπ β υθϊλββ συν Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R εαδ δξτδ ημ, βζαά συν ημ Έπ β υθϊλββ, βζαά πκδεθταδ σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R εαδ δξτδ Έπ β υθϊλββ ln πκδεθταδ σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ, δξτδ, βζαά ln Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 76
179 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΚΑΝΟΝΕ ΠΑΡΑΓΩΓΙΗ ΘΩΡΜ Παωο αοαο θ κδ υθαλάδμ,g έθαδ παλαΰπΰέδημ κ, σ β υθϊλββ g έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ δξτδ: g g πσδιη : g g g g g g Γδα, δξτδ: πδά κδ υθαλάδμ,g έθαδ παλαΰπΰέδημ κ, Ϋξκυη: g g g g g, g g βζαά ηηέωη : θ κδ υθαλάδμ, g έθαδ παλαΰπΰέδημ Ϋθα δϊβηα Δ, σ ΰδα εϊγ Δ δξτδ: g g Σκ παλαπϊθπ γυλβηα δξτδ εαδ ΰδα πλδσλμ απσ τκ υθαλάδμ βζαά, αθ,,, k, έθαδ παλαΰπΰέδημ κ Δ, σ : k k Γα παα, η η συ ΘΩΡΜ Παωο οου θ κδ υθαλάδμ,g έθαδ παλαΰπΰέδημ κ, σ εαδ β υθϊλββ g έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ δξτδ: g g g ηηέωη : θ κδ υθαλάδμ,g έθαδ παλαΰπΰέδημ Ϋθα δϊβηα, σ ΰδα εϊγ δξτδ: g g g Γδα παλϊδΰηα, ln ln ln ln, Σκ παλαπϊθπ γυλβηα πεέθαδ εαδ ΰδα πλδσλμ απσ τκ υθαλάδμ Έδ, ΰδα λδμ παλαΰπΰέδημ υθαλάδμ δξτδ: g h [ g h ] g h g h Γα παα : [ g g ] h g h g h g h g h η ln η ln η ln η ln η ln συ ln η, Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 77
180 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ θ έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ Ϋθα δϊβηα εαδ c R, πδά c, τηφπθα η κ γυλβηα Ϋξκυη: c c Γα παα : ΘΩΡΜ Παωο που θ κδ υθαλάδμ,g έθαδ παλαΰπΰέδημ κ εαδ g, σ εαδ β υθϊλββ g g g g [g ] έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ δξτδ: ηηέωη : θ κδ υθαλάδμ,g έθαδ παλαΰπΰέδημ Ϋθα δϊβηα εαδ ΰδα εϊγ δξτδ g g g, σ ΰδα εϊγ Ϋξκυη: g [ g ] Έπ β υθϊλββ *, N Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R* εαδ δξτδ, βζαά πσδιη ΠλΪΰηαδ, ΰδα εϊγ N * Ϋξκυη: Έπ β υθϊλββ εφ Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R { συν } εαδ δξτδ, βζαά εφ συν συν πσδιη: ΠλΪΰηαδ, ΰδα εϊγ R { συν } Ϋξκυη: ημ ημ συν ημσυν συνσυν ημημ συν ημ εφ συν συν συν συν συν Έπ β υθϊλββ δξτδ, βζαά σφ ημ ημ σφ Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R { ημ } εαδ 6 ΘΩΡΜ θ β υθϊλββ g έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ g, σ β υθϊλββ g έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ δξτδ g g g χσζδα : ΓθδεΪ, αθ ηδα υθϊλββ g έθαδ παλαΰπΰέδηβ Ϋθα δϊβηα εαδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ g, σ β υθϊλββ g έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ δξτδ g g g Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 78
181 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ βζαά, αθ u g, σ u u u Μ κ υηίκζδησ κυ Libniz, αθ y u dy dy du εαδ u g, Ϋξκυη κθ τπκ d du d αζυέαμ πκυ έθαδ ΰθπσμ πμ εαθσθαμ ημ 7 ΘΩΡΜ Να απκέι σδ : α Η υθϊλββ, a Z έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ, εαδ δξτδ, ί Η υθϊλββ, έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R εαδ δξτδ ln ΰ Η υθϊλββ ln, R * έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ R * εαδ δξτδ 8 πσδιη : ln ln u α ΠλΪΰηαδ, αθ y εαδ γϋκυη u ln, σ Ϋξκυη y πκηϋθπμ, u u ln y u ln ί ΠλΪΰηαδ, αθ y u εαδ γϋκυη u ln, σ Ϋξκυη y πκηϋθπμ, u u ln y u ln ln ΰ ΠλΪΰηαδ αθ, σ ln ln, θυ αθ, σ ln ln, κπσ, αθ γϋκυη y ln εαδ u, Ϋξκυη y lnu πκηϋθπμ, y lnu u u εαδ Ϊλα ln Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 79
182 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8 ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΓΩΓΟΙ ΙΚΩΝ ΤΝΡΣΩΝ ΤΝΡΣΗΗ ΠΡΓΩΓΟ,,,,,,, πέημ δχτκυθ κδ ιάμ εαθσθμ παλαΰυΰδημ :, c c c ln ln ln g g c c c g g g g g g g ΠΡΓΩΓΟΙ
183 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8 ΛΤΜΝ ΚΙ : Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ i ii iii 7 iv 9 v ln vi vii ln viii, Λτβ : i ii iii iv 9 9 v ln ln ln vi vii ln ln ln viii έθαδ, Άλα : Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ i ln ii 7 iii ln iv v vi vii
184 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Λτβ : i ii iii iv ln ln ln 6 ln 6 ln η ln η ln η ln η ln η ln συ ln η, [ ] 8 [6 ] v vi vii, Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ βμ παλαεϊπ υθϊλββμ :, Λτβ : Γδα Ϋξπ Ϊλα Γδα Ϋξπ Ϊλα κ γα πλϋπδ θα ιϊπ η κθ κλδησ αθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ : Πλυα γα ιϊπ αθ έθαδ υθξάμ κ : υλα αθ έθαδ εαδ παλαΰπΰέδηβ κ : Ϊλα β έθαδ υθξάμ κ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8 Θα ιϊπ
185 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ παλαΰπΰέδηβ κ η Ϊλα :,, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ υθαλάπθ i ii κ =- iii 7 iv v 6ln =6 vi vii viii ln = Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ υθαλάπθ i ln ii iii iv v vi vii viii i ln t ln t t t 6 Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ υθαλάπθ : i ii iii ln ln iv v vi 7 Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ βμ υθϊλββμ Ϊλα β έθαδ,,, ά Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8
186 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8 8 Να ίλέ, σπκυ κλέααδ, βθ παλϊΰπΰκ πθ υθαλάπθ : i,, ii,, 9 έθαδ β υθϊλββ,, Να έι σδ β έθαδ υθξάμ β υθϋξδα θα ίλέ βθ παλϊΰπΰκ εαδ θα ιϊ αθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ βηέκ = έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ α σλδα : i ii ΛΤΜΝ ΚΙ : Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ : i ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΓΩΓΟΙ ΤΝΘΣΩΝ ΤΝΡΣΩΝ Ιξτδ : ln g g g ln
187 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8 ii ln iii iv ln v vi vii viii i i Λτβ : i ii ln ln ln ln ln iii iv ln v vi vii viii i i Τπκ Γδα εϊγ δξτδ : ln a Μδα υθϊλββ h g, β κπκέα κλέααδ σαθ g, ΰδα θα ίλκτη βθ ΰλΪφκυη κθ τπκ βμ πμ Ϋιβμ : ln ln g h g h g h εαδ β υθϋξδα παλαΰπΰέακυη, η, εαδ έθαδ : ln ln Ϋδ Ϋξκυη : ln ln ln ln έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ βμ υθϊλββμ g Λτβ : g
188 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ : i ii iii iv ln v ln vi vii viii i i ii Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ i ii iii iv v vi vii / viii η i ln ln i ii iii iv v ln Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 86
189 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Να ίλέ δμ παλαΰυΰκυμ πθ παλαεϊπ υθαλάπθ : i ii ln iii iv v vi ln vii viii ln i 6 Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ βμ υθϊλββμ κ βηέκ σαθ : i ii, / /, iii η, iv 6, 7 Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ πθ υθαλάπθ : ln i ii iii iv ln, η συ 8 Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ πθ υθαλάπθ i ii 9 έθαδ υθϊλββ παλαΰπΰέδηβ κ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 6, Να ίλέ κ 6 έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ :, Να ίλέ βθ παλϊΰπΰκ βμ υθϊλββμ g ln ΰδα εϊγ β υθϋξδα αθ έθαδ σδ, θα ίλέ βθ δηά g Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 87
190 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΓΩΓΟΙ ΝΩΣΡ ΣΞ ΛΤΜΝ ΚΙ : έθαδ β υθϊλββ, Να ίλγκτθ κδ δηϋμ πθ παλαηϋλπθ,, υ θα δξτδ : ΰδα εϊγ Λτβ : Άλα ΚΙ ΓΙ ΛΤ : έθαδ υθϊλββ, υκ φκλϋμ παλαΰπΰέδηβ κ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ln ln, ΰδα εϊγ Να ίλέ κ Να ίλγέ πκζυυθυηκ Ϋκδκ υ ΰδα εϊγ θα έθαδ Υπόιη : Α ο πουυο χ α, ο χ α Να ίλγέ πκζυυθυηκ Ϋκδκ υ εαδ ΰδα εϊγ θα έθαδ Να ίλέ πκζυυθυηκ λέκυ ίαγηκτ Ϋκδκ, υ,, εαδ 6 6 έθαδ β υθϊλββ Να έι σδ ΰδα εϊγ 7 έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ βθ δηά κυ ζ υ θα δξτδ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 88
191 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΓΩΓΟΙ ΚΙ ΤΝΡΣΙΚ ΧΙ ΠΡΓΩΓΟ ΝΣΙΣΡΟΦ ΤΝΡΣ ΤΝΙΣΙΚ ΘΜΣ ΛΤΜΝ ΚΙ : 8 έθαδ παλαΰωΰέδηη υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 8 ΰδα εϊγ Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ Λτβ : β ξϋβ : 8 γϋπ εαδ Ϋξπ : 8 Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ πμ πλϊιδμ παλαΰπΰδδηπθ, κηκέπμ εαδ β υθϊλββ 8 έθαδ παλαΰπΰέδηβ πμ πκζυπθυηδεά πκηϋθπμ παλαΰπΰέαπ εαδ α ηϋζβ βμ εαδ Ϋξπ : 8 8 β ΰδα Ϋξπ : 8 Πρσχή : Σ πααπω πααωα υαα χ φαοα α πααω, α χα ποφοα α πααω ο Α ωα α πααω ο ο α ποοα α πααωου χ α α ππ α ο ο ο ο Σ 9 9 έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : * ΰδα βθ κπκέα δξτδ : y y y ΰδα εϊγ y y y *, y Να έι σδ ΰδα εϊγ *, y δξτδ : Λτβ : Παλαΰπΰέακυη β ξϋβ y y y πμ πλκμ, γπλυθαμ κ y αγλϊ : y y y y y y y y y y y, πέβμ η παλαΰυΰδβ β ξϋβ Ϋξκυη : y y y y y y y y y y y y y y y y y Συλα παλαΰπΰέακυη βθ πμ πλκμ y, γπλυθαμ κ αγλϊ : y y y y y y y y y y, πέβμ η παλαΰυΰδβ β ξϋβ Ϋξκυη : y y y y y y y y y y πσ εαδ Ϋξκυη : y y y y y y Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 89
192 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ έθαδ β υθϊλββ i Να απκέι σδ β αθδλϋφαδ ii Να ίλέ βθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ, αθ γπλάκυη ΰθπσ σδ β Λτβ : i Έξπ : D, Έπ, D, η πέβμ : ΠλκγΫπ εαϊ ηϋζβ δμ εαδ εαδ Ϋξπ : Άλα β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα, Ϊλα β έθαδ «-» εαδ Ϊλα β αθδλϋοδηβ πέβμ,, Άλα D ii Γδα εϊγ, σηπμ βθ ΰδα Ϋξπ : ΚΙ ΓΙ ΛΤ : δξτδ σδ κπσ : Ϊλα : έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ έθαδ υθϊλββ : παλαΰπΰέδηβ κ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 8 ΰδα εϊγ Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 9 Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ ΰδα εϊγ έθαδ β υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ αθ ΰθπλέακυη σδ β έθαδ : i παλαΰπΰέδηβ κ ii παλαΰπΰέδηβ κ έθαδ β παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : a ΰδα εϊγ iνα ίλέ κ α ii Να εφλϊ βθ πμ υθϊλββ βμ iii Να ίλέ κ θ β C δϋλξαδ απσ βθ αλξά πθ αισθπθ : 6 έθαδ β παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ : iσκ ii Σκ σλδκ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
193 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ 7 έθαδ παλαΰπΰέδηβ εαδ πλδά υθϊλββ :, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 7 7 i Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ ii θ g, θα ίλέ β g 8 έθαδ β υθϊλββ i Να απκέι σδ β αθδλϋφαδ ii Να ίλέ βθ 9 **έθαδ υθϊλββ : η υθξά πλυβ παλϊΰπΰκ εαδ ΰδα εϊγ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ i Να ίλέ δμ δηϋμ εαδ ii Να απκέι σδ iii Να απκέι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ, Ϋκδκ, υ έθαδ β παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ θ β C δϋλξαδ απσ κ,, θα ίλέ : iσκ βηέκ κηάμ βμ ii Σκ iii Σκ σλδκ : C η κθ Ϊικθα y y έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : y y ΰδα εϊγ, y Να απκέι σδ ΰδα εϊγ, y δξτδ : y y [ ] [ y y] έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : y y ΰδα εϊγ, y, y y, y, δξτδ : y y y Να απκέι σδ ΰδα εϊγ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
194 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΦΠΣΟΜΝ ΚΜΠΤΛ ΠΡΟΟΧ ΙΧΤΟΤΝ Σ Ξ : θ ηδα υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ, σ β C Ϋξαδ φαπκηϋθβ Η ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ κ έθαδ : Σκ αθέλκφκ σηπμ θ δξτδ βζαά αθ ηδα υθϊλββ Ϋξαδ φαπκηϋθβ κ,, σ θ έθαδ πϊθα παλαΰπΰέβηβ κ, αφκτ ηπκλέ θα Ϋξαδ εαδ εααεσλυφβ φαπκηϋθβ κ υθζάμ δτγυθβμ θ κλέααδ Ϊλα εαδ κ θ σηπμ Ϋξαδ φαπκηϋθβ σξδ εααεσλυφβ σ έθαδ παλαΰπΰέδηβ Οδ Ϋθθκδμ φαπκηϋθβ κ έθαδ αυσβημ θ ηδα παλαΰπΰέβηβ υθϊλββ Ϋξαδ φαπκηϋθβ κ βηέκ βμ β κπκέα ξβηαέαδ η κθ Ϊικθα ΰπθέα π, σ : o π κιέα o π αηίζέα o π= // κ βηέκ, Ο υθζάμ δτγυθβμ βμ φαπκηϋθβμ έθαδ σπκυ π β ΰπθέα πκυ ξβηαέαδ β φαπκηϋθβ η κθ Ϊικθα y,,, εαδ παλϊΰπΰκμ κ ΦΠΣΟΜΝ ΓΝΩΣΩΝ ΓΩΝΙΩΝ Ο ΣΣΡΣΜΟΡΙΟ Ο ΣΣΡΣΜΟΡΙΟ 8 ά ά ά ά ά ά 9 ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΞΙΩ ΦΠΣΟΜΝ ΟΣΝ ΓΝΩΡΙΟΤΜ ΣΟ ΜΙΟ ΠΦ, C Γδα θα ίλκτη βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ ΰθπσ βηέκ, ξλβδηκπκδκτη κθ τπκ y λέεκυη κ Ϊλα κ βηέκ παφάμ, β υθϋξδα ίλέεπ βθ εαδ κ εϊθπ αθδεαϊαβ κθ παλαπϊθπ τπκ εαδ πλκετπδ β ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ, Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
195 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΛΤΜΝ ΚΙ : έθαδ β υθϊλββ, Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, C κ βηέκ Λτβ : Έπ β φαπκηϋθβ βμ C κ βηέκ παφάμ, Ϊλα κ βηέκ παφάμ,,7, σ : y Έξπ 7 Έξπ : Ϊλα Ιξτδ : : y y 7 y 7 6 y Άλα : : y έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 8 ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C Λτβ : Έπ β φαπκηϋθβ βμ : y κ βηέκ βμ, C κ βηέκ παφάμ,, σ β ξϋβ : 8 γϋπ εαδ Ϋξπ : 8 Η υθϊλββ έθαδ παλαΰπΰέδηβ πμ πλϊιδμ παλαΰπΰδδηπθ, κηκέπμ εαδ β υθϊλββ 8 έθαδ παλαΰπΰέδηβ πμ πκζυπθυηέα πκηϋθπμ παλαΰπΰέαπ εαδ α ηϋζβ βμ εαδ Ϋξπ : 8 8 β ΰδα Ϋξπ : 8 Ιξτδ : : y y y Άλα : : y έθαδ β υθϊλββ βμ, C κ βηέκ Λτβ : Έπ β φαπκηϋθβ βμ, Να ίλγέ β ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ, C κ βηέκ παφάμ,, σ : y Έξπ Ϊλα κ βηέκ παφάμ,, πέβμ πλϋπδ θα ίλπ κ Ϊλα παλαΰπΰέδηβ κ Ιξτδ : : y y 9 y 9 8 y 9 Άλα : : y 9 Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
196 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : C κ,,,,,,, Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ i 6 ii iii iv, v ln,,, δμ παλαεϊπ πλδπυδμ :, έθαδ β υθϊλββ : Να ίλέ, αθ υπϊλξδ, βθ ιέπβ 6, βμ φαπκηϋθβμ βμ, C κ βηέκ βμ a, 6 έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : a a, iνα ίλέ κ α ii Να απκέι σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ εαδ θα ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, C κ βηέκ βμ 7 έθαδ β παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : a, a, βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, C κ βηέκ βμ a, Να ίλέ 8 θ, θα πλκδκλδκτθ α α,ί υ β φαπκηϋθβ βμ κ Μ, θα Ϋξδ εζέβ ζ= 9 έθαδ β παλαΰπΰέβηβ υθϊλββ : η βθ δδσβα : 7 ΰδα εϊγ Να έι σδ εαδ β υθϋξδα θα ίλγέ β ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, C κ έθαδ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 9 ΰδα εϊγ Να απκέι σδ ΰδα β C κλέααδ φαπκηϋθβ κ βηέκ βμ,, βμ κπκέαμ εαδ θα ίλέ βθ ιέπβ έθαδ υθϊλββ : υκ φκλϋμ παλαΰπΰέδηβ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ θ g, σ θα ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ Cg κ βηέκ πκυ αυά Ϋηθδ κθ Ϊικθα y y έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ βηέκ βμ, Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
197 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ έθαδ υθϊλββ : παλαΰπΰέδηβ κ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 8 ΰδα εϊγ κ βηέκ βμ, Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 9 ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ βηέκ βμ, έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 9 ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, C κ βηέκ βμ 6 έθαδ β υθϊλββ 6ln Να ίλέ : i Σκ πέκ κλδηκτ εαδ βθ ii Σκ πλσβηκ βμ iii Σβθ εζέβ βμ βμ C κ, C κ η κθ Ϊικθα, εαγυμ εαδ β ΰπθέα πκυ ξβηαέαδ β φαπκηϋθβ 7 Έπ : ηδα παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ ΰδα βθ κπκέα δξτκυθ : h h 8 εαδ Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ C κ h h 8 Έπ ηδα υθϊλββ, παλαΰπΰέδηβ κ δϊβηα,, ΰδα βθ κπκέα δξτδ :, ΰδα εϊγ, Να απκέι σδ β φαπκηϋθβ βμ C κ, ξβηαέαδ η κυμ Ϊικθμ δκεζϋμ λέΰπθκ βηέκ 9 έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : Να απκέι σδ ΰδα β C κλέααδ φαπκηϋθβ κ βηέκ βμ, βμ κπκέαμ θα ίλέ βθ ιέπβ έθαδ β υθϊλββ Έπ σδ β C δϋλξαδ απσ κ βηέκ -,- εαδ β φαπκηϋθβ βμ κ ξβηαέαδ η κθ Ϊικθα ΰπθέα i Να ίλέ α α,ί ii Γδα εαδ 8 θα ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ εαηπτζβμ βμ ξ κ βηέκ, Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
198 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΞΙΩ ΦΠΣΟΜΝ ΟΣΝ ΓΝΩΡΙΟΤΜ ΣΝ ΚΛΙ Σ Όαθ ηαμ έθαδ κ βηέκ παφάμ αζζϊ Ϋθα κδξέκ ΰδα βθ εζέβ βμ φαπκηϋθβμ, σ ιεδθϊη γπλυθαμ κ βηέκ παφάμ, κ κπκέκ πλϋπδ εαδ θα υπκζκΰέκυη ξλβδηκπκδυθαμ κ κδξέκ ΰδα βθ εζέβ βμ φαπκηϋθβμ Πδκ υΰεελδηϋθα δαελέθκυη δμ πλδπυδμ : ΠΡΙΠΣΩΗ : Η φαπκηϋθβ βμ κ βηέκ Ϋξδ υθζά δτγυθβμ ΠΡΙΠΣΩΗ : Η φαπκηϋθβ βμ κ βηέκ έθαδ παλϊζζβζβ βθ υγέα : y, σαθ ΠΡΙΠΣΩΗ : Η φαπκηϋθβ βμ κ βηέκ έθαδ εϊγβ βθ υγέα : y, σαθ ΠΡΙΠΣΩΗ : Η φαπκηϋθβ βμ κ βηέκ έθαδ παλϊζζβζβ κθ Ϊικθα, σαθ C, C ΠΡΙΠΣΩΗ : Η φαπκηϋθβ βμ κ βηέκ ξβηαέαδ ΰπθέα 9 η κθ Ϊικθα, σαθ δξτδ σδ φκτ ίλκτη κ βηέκ παφάμ, εϊθκυη αθδεαϊαβ κθ τπκ : : y, C, C εαδ ίλέεκυη βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ, C,, ΛΤΜΝ ΚΙ : έθαδ β υθϊλββ, Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ εαηπτζβμ βμ πκυ i Έξδ υθζά δτγυθβμ ii έθαδ παλϊζζβζβ βθ υγέα : y iii έθαδ εϊγβ βθ υγέα : y iv έθαδ παλϊζζβζβ κθ Ϊικθα v ξβηαέαδ ΰπθέα η κθ Ϊικθα Λτβ : Έπ β φαπκηϋθβ πκυ οϊξθπ η βηέκ παφάμ κ,, σ : y πέβμ i Η Ϋξδ υθζά δτγυθβμ Ϊλα Άλα βζαά κ βηέκ παφάμ έθαδ,, Ιξτδ : : y y y y Άλα : : y ii Η // : y Άλα βζαά κ βηέκ παφάμ έθαδ,, Ιξτδ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 96
199 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ : y y y y Άλα : : y iii : y Όαθ υκ υγέμ έθαδ εϊγμ κδ υθζϋμ δτγυθβμ κυμ έθαδ αθδγκαθδλκφκδ 6 Άλα βζαά κ βηέκ παφάμ έθαδ,, Ιξτδ : : y y y 9 Άλα : : y 9 iv 9 // Άλα βζαά κ βηέκ παφάμ έθαδ 9,, Ιξτδ : : y y y Άλα : : y Θα ηπκλκταη θα πκτη σδ πδά // Ϊλα γα έθαδ βμ ηκλφάμ y y εαδ 9 9 αφκτ ίλκτη κ βηέκ παφάμ,, θα πκτη εαυγέαθ : y v Η ξβηαέαδ η κθ Ϊικθα ΰπθέα Ϊλα Άλα βζαά κ βηέκ παφάμ έθαδ,, Ιξτδ : : y y y Άλα : : y ΚΙ ΓΙ ΛΤ : έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ εαηπτζβμ βμ πκυ iέξδ υθζά δτγυθβμ ii έθαδ παλϊζζβζβ βθ υγέα : y 7 iii έθαδ εϊγβ βθ υγέα : 7y ivέθαδ παλϊζζβζβ κθ Ϊικθα vξβηαέαδ ΰπθέα η κθ Ϊικθα viξβηαέαδ ΰπθέα η κθ Ϊικθα Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ εαηπτζβμ βμ πκυ ξβηαέαδ η κθ Ϊικθα ΰπθέα Να ίλέ δμ ιδυδμ πθ φαπκηϋθπθ βμ εαηπτζβμ βμ ln πκυ έθαδ παλϊζζβζμ β δξκσηκ βμ ΰπθέαμ ˆ y Να ίλέ δμ ιδυδμ πθ φαπκηϋθπθ βμ εαηπτζβμ βμ παλϊζζβζμ κθ Ϊικθα πκυ έθαδ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 97
200 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ 6 έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ α βηέα βμ εαηπτζβμ βμ α κπκέα κδ φαπκηϋθμ έθαδ παλϊζζβζμ βθ υγέα : y β υθϋξδα θα ίλέ δμ ιδυδμ πθ φαπκηϋθπθ 7 έθαδ β υθϊλββ Να απκέι σδ θ υπϊλξκυθ βηέα βμ εαηπτζβμ βμ υ κδ φαπκηϋθμ αυϊ θα έθαδ παλϊζζβζμ βθ υγέα : y 8 έθαδ β υθϊλββ Να απκέι σδ θ υπϊλξκυθ βηέα βμ εαηπτζβμ βμ υ κδ φαπκηϋθμ αυϊ θα έθαδ παλϊζζβζμ κθ Ϊικθα 9 Να ίλέ α βηέα βμ ΰλαφδεάμ παλϊαβμ βμ υθϊλββμ : η η, [, ], α κπκέα β φαπκηϋθβ βμ έθαδ παλϊζζβζβ κθ Ϊικθα πθ Να απκέι σδ β φαπκηϋθβ βμ εαηπτζβμ βμ υθϊλββμ κπκδκάπκ βηέκ βμ ξβηαέαδ η κθ Ϊικθα αηίζέα ΰπθέα ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΞΙΩ ΦΠΣΟΜΝ ΠΟΤ ΙΡΧΣΙ ΠΟ ΓΝΩΣΟ ΜΙΟ ΠΟΤ Ν ΝΚΙ Σ C Γδα θα ίλκτη βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, πκυ θ αθάεδ β C, λΰαασηα πμ ιάμ : γπλκτη κ βηέκ παφάμ, πκυ δϋλξαδ απσ Ϋθα βηέκ ΰλΪφκυη κθ τπκ βμ φαπκηϋθβμ : y β δϋλξαδ απσ κ βηέκ,, Ϊλα κδ υθαΰηϋθμ κυ γα παζβγτκυθ βθ ιέπβ βμ, βζ απσ βθ παλαπϊθπ ιέπβ ίλέεκυη βθ δηά ά δμ δηϋμ κυ εαδ β υθϋξδα βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ Πλκκξά : εαηέα πλέππβ θ πλϋπδ θα ηπλτκυη κ βηέκ παφάμ η κ βηέκ δϋζυβμ C Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 98
201 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΛΤΜΝ ΚΙ : Να ίλέ δμ ιδυδμ πθ φαπκηϋθπθ βμ εαηπτζβμ βμ υθϊλββμ πκυ δϋλξκθαδ απσ κ βηέκ, Λτβ : Έπ, σ, β φαπκηϋθβ πκυ οϊξθπ η βηέκ παφάμ κ : y πέβμ 6 Άλα : : y y 6 Όηπμ β δϋλξαδ απσ κ βηέκ, Ϊλα κδ υθαΰηϋθμ κυ παζβγτκυθ βθ y : y ά ιέπβ βμ βζαά : Γδα, εαδ Ϊλα : y y y Ϊλα : y Γδα, εαδ Ϊλα : y y y y 7 Ϊλα : y 7 ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να ίλέ δμ ιδυδμ πθ φαπκηϋθπθ βμ εαηπτζβμ βμ υθϊλββμ πκυ δϋλξκθαδ απσ βθ αλξά πθ αισθπθ έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ υγέαμ βμ εαηπτζβμ βμ πκυ δϋλξαδ απσ βθ αλξά πθ αισθπθ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ εαηπτζβμ βμ υθϊλββμ κπκέα δϋλξαδ απσ κ βηέκ -,- β 7 έθαδ β υθϊλββ Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C πκυ δϋλξαδ απσ κ βηέκ, 6 έθαδ β υθϊλββ 6 Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C πκυ δϋλξαδ απσ κ βηέκ -,- 7 έθαδ β υθϊλββ, ζ> Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ C πκυ δϋλξαδ απσ βθ αλξά πθ αισθπθ Ικτθδκμ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 99
202 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΤΝΘΚ ΓΙ Ν ΦΠΣΣΙ ΜΙ ΤΘΙ Σ Η υγέα : y φϊπαδ β C, αθ εαδ ησθκ αθ υπϊλξδ D, υ θα δξτδ : ΛΤΜΝ ΚΙ : 8 θ β υγέα y 6 φϊπαδ βθ εαηπτζβ βμ υθϊλββμ κ βηέκ,, i Να ίλέ α α,ί ii Να απκέι σδ β υγέα y φϊπαδ β C Λτβ : i Έπ β φαπκηϋθβ πκυ οϊξθπ η βηέκ παφάμ κ, πέβμ Η υγέα y 6 φϊπαδ β C κ 6 8, ii Γδα εαδ 6 κ τπκμ βμ ΰέθαδ : 6 Ϊλα Η υγέα y φϊπαδ β C, αθ εαδ ησθκ αθ υπϊλξδ βηέκ, βμ 6 C, υ θα δξτκυθ : Άλα β υγέα y 6 φϊπαδ β,,6 C κ βηέκ C, ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 9 Να απκέι σδ β υγέα : y 6 φϊπαδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ υθϊλββμ 7 Να απκέι σδ β υγέα : y φϊπαδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ υθϊλββμ Έπ : παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ η : εαδ g, ΰδα εϊγ iνα ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ, ii Να ίλέ κ g iii Να απκέι σδ β φϊπαδ βμ C κ g, g C κ βηέκ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
203 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ έθαδ β υθϊλββ η, Η φαπκηϋθβ βμ C κ βηέκ βμ, Ϋξδ ιέπβ : y 9 i Να ίλέ α, ii Να απκέι σδ εαδ β υγέα : y φϊπαδ βμ C έθαδ β υθϊλββ η, Η φαπκηϋθβ βμ C κ βηέκ βμ, Ϋξδ ιέπβ : y 7 i Να ίλέ α, iiνα απκέι σδ εαδ β υγέα : y φϊπαδ βμ C θ β υγέα y φϊπαδ βθ εαηπτζβ βμ υθϊλββμ κ βηέκ,, θα ίλέ α α,ί θ β υγέα y φϊπαδ βθ εαηπτζβ βμ υθϊλββμ κ βηέκ,, θα ίλέ α α,ί 6 θ β υγέα y φϊπαδ βθ εαηπτζβ βμ υθϊλββμ, θα ίλέ κ βηέκ παφάμ εαδ β υθϋξδα βθ υγέα 7 θ β δξκσηκμ βμ ΰπθέαμ ˆ y φϊπαδ βθ εαηπτζβ βμ υθϊλββμ,, θα ίλέ κ βηέκ παφάμ 8 έθκθαδ κδ υθαλάδμ ln εαδ g iνα ίλέ βμ φαπκηϋθβ βμ εαηπτζβμ βμ κ εαδ β ΰπθέα πκυ ξβηαέαδ η κθ Ϊικθα ii Να απκέι σδ β παλαπϊθπ φαπκηϋθβ, φϊπαδ εαδ βθ εαηπτζβ βμ g 9 έθαδ υθϊλββ : βμ κπκέαμ β φαπκηϋθβ βθ υγέα y Να ίλέ κ σλδκ : C κ βηέκ, 9 Ϋξδ έθαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : εαδ γπλκτη εαδ β υθϊλββ g, ΰδα εϊγ Η υγέα y 76 φϊπαδ β Cg κ βηέκ βμ, g Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ βηέκ βμ, έθκθαδ κδ παλαΰπΰδδημ υθαλάδμ, g : ΰδα δμ κπκέμ δξτδ : g ΰδα εϊγ θ β υγέα : y φϊπαδ β ΰλαφδεά παλϊαβ βμ κ βηέκ βμ,, σ θα ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ βηέκ βμ, g g έθαδ Ϊλδα εαδ παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : Η φαπκηϋθβ βμ C κ βηέκ βμ, Ϋξδ ιέπβ y iνα απκέι σδ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
204 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ iiθπλκτη β υθϊλββ g Να ίλέ βθ ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ βηέκ βμ, g g έθαδ β παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : 8 ΰδα εϊγ Να απκέι σδ β υγέα η ιέπβ y φϊπαδ β C εαδ θα ίλέ κ βηέκ παφάμ Έπ ηδα παλαΰπΰέδηβ υθϊλββ κ ΰδα βθ κπκέα δξτδ εαδ g β υθϊλββ πκυ κλέααδ απσ βθ δσβα g, Να απκέι σδ β φαπκηϋθβ βμ C κ, φϊπαδ βμ C g κ, g a, έθαδ β υθξάμ υθϊλββ : εαδ β υθϊλββ, g η a,, i Να ίλέ κ α ii Να ίλέ βθ ii θ β φαπκηϋθβ βμ C κ βηέκ βμ, φϊπαδ εαδ β C g κ βηέκ, g, σ θα ίλέ α ί,ΰ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΚΟΙΝ ΦΠΣΟΜΝ ΤΟ ΓΡΦΙΚΩΝ ΠΡΣΩΝ ΚΟΙΝΟ ΜΙΟ ΣΟΤ Οδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ C, υκ υθαλάπθ,g Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ ά C g αζζδυμ φϊπκθαδ ηαιτ κυμ κ εκδθσ βηέκ κυμ, y, αθ δξτδ : g εαδ g ΛΤΜΝ ΚΙ : 6 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g Να ίλγκτθ α,, Ϋδ υ κδ C, Cg θα Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ κ Λτβ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
205 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ g Οδ C, C Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ κ εκδθσ βηέκ κυμ η, Ϊλα δξτδ : g g εαδ g Έξπ g Καδ g, Ϊλα απσ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 7 έθκθαδ κδ υθαλάδμ ίλέ δμ δηϋμ πθ α,ί υ κδ η ηβηϋθβ ln εαδ g, η, Να C, C θα Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ κ εκδθσ κυμ βηέκ g 8 έθκθαδ κδ υθαλάδμ 7 7 εαδ g Να απκέι σδ κδ C, C κ εκδθσ βηέκ κυμ Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ, βμ κπκέαμ θα ίλέ εαδ βθ ιέπβ g 9 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g Να απκέι σδ κδ C, C κ εκδθσ βηέκ κυμ Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ, βμ κπκέαμ θα ίλέ εαδ βθ g ιέπβ 6 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ i Να ίλέ α εκδθϊ βηέα πθ C, ii Να ίλέ κ δϊβηα σπκυ β C g iii Να έι σδ κ εκδθσ βηέκ κυμ κδ g C έθαδ εϊπ απσ β C, C g C Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ g Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
206 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΜΘΟΟΛΟΓΙ 6 : ΚΟΙΝ ΦΠΣΟΜΝ ΤΟ ΓΡΦΙΚΩΝ ΠΡΣΩΝ Μ ΚΟΙΝΟ ΣΟΤ ΜΙΟ Γδα θα ίλκτη, αθ υπϊλξδ, εκδθά φαπκηϋθβ πθ, C ηβ εκδθσ βηέκ κυμ, C g λΰαασηα πμ ιάμ : γπλκτη, εαδ, g α βηέα παφάμ βμ η δμ C εαδ αθέκδξα β ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ, έθαδ : y y θυ β ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ, g έθαδ : g y g g y g g g ΰδα θα παλδϊθκυθ κδ εαδ βθ έδα υγέα πλϋπδ : g g g απσ κ παλαπϊθπ τβηα ίλέεκυη α α,ί Cg ΛΤΜΝ ΚΙ : 6 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g 7 6 Να ίλγκτθ κδ εκδθϋμ φαπκηϋθμ πθ C, C g Λτβ : η D εαδ εαδ g 7 6 η D εαδ g 7 λξδεϊ γα ιϊκυη αθ κδ C, C g Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ κ εκδθσ βηέκ κυμ Γδα θα ίλκτη εκδθϊ βηέα πθ C, C g, ζτθκυη βθ ιέπβ : g 7 6, Ϊλα κ εκδθσ βηέκ πθ C, C g έθαδ κ,, Γδα θα Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ κ εκδθσ βηέκ κυμ Μ πλϋπδ θα δξτδ : g πκυ δξτδ, εαδ g πκυ θ δξτδ Άλα κδ C, C θ Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ κ εκδθσ βηέκ κυμ g Θα ιϊκυη υλα αθ Ϋξκυθ εκδθά φαπκηϋθβ ηβ εκδθσ βηέκ Έπ β εκδθά φαπκηϋθβ πθ C, C εαδ, εαδ, g α βηέα παφάμ βμ η δμ C εαδ C αθέκδξα g g g Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
207 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Η ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ, έθαδ : y y θυ β ιέπβ βμ φαπκηϋθβμ βμ C κ, g έθαδ : y g g y g g g g Γδα θα παλδϊθκυθ κδ εαδ βθ έδα υγέα πλϋπδ : g g g , β ζσΰκ βμ ΰέθαδ, 6 εαδ απσ Άλα α βηέα παφάμ έθαδ,, εαδ, g,, θυ β ιέπβ βμ εκδθάμ φαπκηϋθβμ έθαδ : : y y y βζαά : y ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 6 Να ίλέ δμ εκδθϋμ φαπκηϋθμ πθ C, g C αθ εαδ g 6 Να ίλέ βθ ιέπβ βμ εκδθάμ φαπκηϋθβμ πθ ΰλαφδευθ παλαϊπθ πθ υθαλάπθ εαδ g 6 Να ίλέ δμ εκδθϋμ φαπκηϋθμ πθ C, g 6 C αθ εαδ g 6 Να ίλέ βθ ιέπβ βμ εκδθάμ φαπκηϋθβμ πθ ΰλαφδευθ παλαϊπθ πθ υθαλάπθ εαδ g 8 ΜΘΟΟΛΟΓΙ 7 : ΤΠΡΞ ΜΙΟΤ ΠΦ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 66 Να έι σδ υπϊλξδ Ϋθα κυζϊξδκθ,, υ β φαπκηϋθβ βμ ΰλαφδεάμ παλϊαβμ βμ υθϊλββμ κ βηέκ,, θα έθαδ εϊγβ βθ υγέα : : y 7 Λτβ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
208 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Έξκυη εαδ Έπ β φαπκηϋθβ βμ C κ, η : y σ βζ Έπ g, Θα έιπ σδ υπϊλξδ, Ϋκδκ υ g φαλησαπ Θ Bolzano ΰδα β g κ [,] Η g έθαδ υθξάμ κ [,] πμ πλϊιδμ υθξυθ υθαλάπθ g g g g Άλα απσ Θ Bolzano υπϊλξδ, Ϋκδκ υ g ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 67 έθαδ β υθϊλββ Να απκέι σδ υπϊλξδ : i Έθα κυζϊξδκθ βηέκ βμ C η ηβηϋθβ,, υ β φαπκηϋθβ βμ C κ θα έθαδ παλϊζζβζβ βθ υγέα : : y ii Έθα κυζϊξδκθ βηέκ βμ C η ηβηϋθβ,, υ β φαπκηϋθβ βμ C κ θα Ϋηθδ κθ Ϊικθα y y κ Να έι σδ υπϊλξδ αελδίυμ Ϋθα,, υ β φαπκηϋθβ βμ ΰλαφδεάμ παλϊαβμ βμ υθϊλββμ βθ αλξά πθ αισθπθ ln κ βηέκ, h, θα δϋλξαδ απσ 69 έθκθαδ κδ υθαλάδμ εαδ g ln Να έι σδ κδ ΰλαφδεΫμ παλαϊδμ πθ υθαλάπθ,g Ϋξκυθ ηκθαδεά εκδθά φαπκηϋθβ ΜΘΟΟΛΟΓΙ 8 : ΦΠΣΟΜΝ ΝΣΙΣΡΟΦ ΛΤΜΝ ΚΙ : 7 έθαδ β υθϊλββ i Να απκέι σδ β αθδλϋφαδ εαδ θα ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ ii Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ C κ, αθ γπλάκυη ΰθπσ σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ Λτβ : i Έξπ : D, Έπ, D, η πέβμ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 6 ΠλκγΫπ εαϊ ηϋζβ δμ εαδ εαδ Ϋξπ : Άλα β έθαδ ΰθβέπμ ατικυα, Ϊλα β έθαδ «-» εαδ Ϊλα β αθδλϋοδηβ πέβμ,, Άλα D
209 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ii Έπ β φαπκηϋθβ βμ : y C κ βηέκ, σ : Γδα έθαδ : Άλα Γδα εϊγ δξτδ σδ κπσ :, σηπμ Ϊλα : βθ ΰδα Ϋξπ : Άλα : : y y ΚΙ ΓΙ ΛΤ : y 7 έθαδ β υθϊλββ i Να απκέι σδ β αθδλϋφαδ εαδ θα ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ ii Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ C κ, αθ γπλάκυη ΰθπσ σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ 7 έθαδ β υθϊλββ i Να απκέι σδ β αθδλϋφαδ εαδ θα ίλέ κ τθκζκ δηυθ βμ ii Να ίλέ βθ φαπκηϋθβ βμ C κ, αθ γπλάκυη ΰθπσ σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ : Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 7
210 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Γ ΚΝΟΝ DE L HOSPITAL ΣΟΙΧΙ ΘΩΡΙ ΘΩΡΜ κ θ, g, R {, }, g' πλδκξά κυ η ιαέλβ έπμ κ εαδ υπϊλξδ κ ππλαηϋθκ ά Ϊπδλκ, σ: ΘΩΡΜ κ θ, g, R {, }, g' πλδκξά κυ η ιαέλβ o g έπμ κ εαδ υπϊλξδ κ ππλαηϋθκ ά Ϊπδλκ, σ: o ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΙΟΡΙΣΙ g φκτ δαπδυπ βθ απλκδκλδέα, φαλησαπ κ Θ D L Hospital παλαΰπΰέαπ αλδγηβά εαδ παλαθκηαά θ Ϋξκυη εαδ πϊζδ απλκδκλδέα παθαζαηίϊθκυη α πλκβΰκτηθα o g o g g g πξ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : ln i ii iii iv v vi vii viii i ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΙΟΡΙΣΙ φκτ δαπδυπ βθ απλκδκλδέα, φαλησαπ κ Θ D L Hospital παλαΰπΰέαπ αλδγηβά εαδ παλαθκηαά θ Ϋξκυη εαδ πϊζδ απλκδκλδέα παθαζαηίϊθκυη α πλκβΰκτηθα πξ ln ln Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 8
211 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : 6 ln ln i ii iii iv ln ln ln ln ln v vii viii i ln ln ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΙΟΡΙΣΙ g φκτ δαπδυπ βθ απλκδκλδέα, ΰλΪφπ g ά κπσ Ϋξπ απλκδκλδέα ά εαδ ζδκυλΰυ σππμ παλαπϊθπ πξ πξ ln ln ln g g ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ln ii ln iii iv v ln vi ln Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία 9
212 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΙΟΡΙΣΙ Όλδκ [ g ] φκτ δαπδυπ βθ απλκδκλδέα, ΰλΪφκυη κθ g g τπκ η β ηκλφά ά g Γδα κ ά Ϋξκυη g g απλκδκλδέα βμ ηκλφάμ, εαδ φαλησακυη Θ D L Hospital πξ σηπμ ln ln ln l ln πέβμ : ln Άλα : ln πξ **δδεά πλέππβ!! σλδα αυάμ βμ ηκλφάμ, αθ κυζϋοκυη τηφπθα η β ηγκκζκΰέα εαδ κ πξ γα κβΰβγκτη απλκδκλδέα, ΰδα αυσ ξλβδηκπκδυ κ ιάμ Ϋξθαηα : ln l ln ln ln Έξκυη : Όηπμ ln ln Άλα : Όαθ κ τπκμ έθαδ δαφκλϊ, η Ϋθα κυζϊξδκθ σλκ εζϊηα, εαδ Ϋξκυη απλκδκλδέα βμ ηκλφάμ, εϊθκυη κηυθυηα εαδ ηϊ ίλέεκυη κ Όλδκ πξ DLH DLH Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
213 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ ΚΙ ΓΙ ΛΤ : Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ii ln iii ln iv ln v vi vii** viii ** ln i** ln ** ln ln Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ii iii ln ΜΘΟΟΛΟΓΙ : ΠΡΟΙΟΡΙΣΙ,, g ln[ ] g ln g φκτ δαπδυπ βθ απλκδκλδέα, ΰλΪφπ l υθϋξδα ίλέεπ κ σλδκ [ g ln ] Σκ αβκτηθκ σλδκ έθαδ l β πξ ln, Ϋξκυη : ln ln ln ln Άλα : ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 6 Να υπκζκΰδκτθ α σλδα : i ii iii Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία
214 ΑΑ : ΑΣ ΣΣ Α : ΑΑ ΑΣ wwwpittragonogr Σλία ΚΙ ΓΙ ΛΤ : 7 Να ιϊ αθ έθαδ υθξέμ β γϋβ = β υθϊλββ : 8 Να ιϊ αθ έθαδ υθξέμ β γϋβ = β υθϊλββ : 9 Να ιϊ αθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ β γϋβ = β υθϊλββ : Να ιϊ αθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ β γϋβ = β υθϊλββ : Να ιϊ αθ έθαδ παλαΰπΰέδηβ β γϋβ = β υθϊλββ : έθαδ υθϊλββ : η υθξά τλβ παλϊΰπΰκ, ΰδα βθ κπκέα δξτδ : h h h h ΰδα εϊγ Να ίλέ βθ έθαδ υθξάμ υθϊλββ : ΰδα βθ κπκέα δξτδ : i Να ίλέ βθ δηά ii Να απκέι σδ β έθαδ παλαΰπΰέδηβ κ iii θ h, θα απκέι σδ κδ φαπκηϋθμ πθ C εαδ h C α βηέα, εαδ, h έθαδ παλϊζζβζμ ΘΫηα παθζζβθέπθ,,, ln ln,, ln,,,, ln, ΜΘΟΟΛΟΓΙ 6 : ΦΡΜΟΓ ΣΟΤ Θ HOSPITAL Σ ΤΝΧΙ ΚΙ ΠΡΓΩΓΙΙΜΟΣΣ ΤΝΡΣ
215 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ 8 ΟΡΙΣΜΟΣ Τι λέμε ρυθμό μεταβολής του μεγέθους y ως προς το μέγεθος για, αν y είναι παραγωγίσιμη συνάρτηση ; Απάντηση : Αν δύο μεταβλητά μεγέθη, y συνδέονται με τη σχέση y, όταν είναι μια συνάρτηση παραγωγίσιμη στο, τότε ονομάζουμε ρυθμό μεταβολής του y ως προς το στο σημείο την παράγωγο Σχόλια : Ο ρυθμός μεταβολής της ταχύτητας v ως προς το χρόνο t τη χρονική στιγμή t είναι η παράγωγος v t, της ταχύτητας v ως προς το χρόνο t τη χρονική στιγμή t Η παράγωγος v t λέγεται επιτάχυνση του κινητού τη χρονική στιγμή t και συμβολίζεται με t Είναι δηλαδή : t v t S t Στην οικονομία, το κόστος, η είσπραξη και το κέρδος εκφράζονται συναρτήσει της ποσότητας του παραγόμενου προϊόντος Έτσι, η παράγωγος παριστάνει το ρυθμό μεταβολής του κόστους ως προς την ποσότητα, όταν και λέγεται οριακό κόστος στο Ανάλογα, ορίζονται και οι έννοιες οριακή είσπραξη στο και οριακό κέρδος στο ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΡΥΘΜΟΥ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ Για να επιλύσουμε προβλήματα σχετικά με ρυθμούς μεταβολής μεγεθών, κάνουμε τα εξής : i Πρώτα καταγράφουμε όλους τους αγνώστους, καθώς και τις σχέσεις που τους συνδέουν Αν η σχέση που συνδέει τους αγνώστους δε δίνεται στην εκφώνηση, τότε την φτιάχνουμε μέσα από τα δεδομένα της εκφώνησης είτε με σχήμα, είτε με τη λογική σκέψη ii Έπειτα μετατρέπουμε τη σχέση που συνδέει τους αγνώστους σε συνάρτηση ως προς τον ανεξάρτητο άγνωστο iii Υπολογίζουμε τις τιμές των αγνώστων όταν που ζητείται ο ρυθμός μεταβολής iv Τέλος παραγωγίζουμε τη συνάρτηση που φτιάξαμε και με αντικατάσταση προκύπτει ο ζητούμενος ρυθμός μεταβολής ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
216 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Υπενθύμιση : Εμβαδόν σφαίρας : R, Όγκος σφαίρας : V R Εμβαδόν κώνου : R R, Όγκος κώνου : V R, Όγκος πυραμίδας : V ά Ο ρυθμός μεταβολής της ταχύτητας v ως προς το χρόνο t τη χρονική στιγμή t είναι η παράγωγος v t, της ταχύτητας v ως προς το χρόνο t τη χρονική στιγμή t Η παράγωγος v t λέγεται επιτάχυνση του κινητού τη χρονική στιγμή t και συμβολίζεται με t Είναι δηλαδή : t v t S t Στην οικονομία, το κόστος, η είσπραξη και το κέρδος εκφράζονται συναρτήσει της ποσότητας του παραγόμενου προϊόντος δηλ,, Έτσι, η παράγωγος παριστάνει το ρυθμό μεταβολής του κόστους ως προς την ποσότητα, όταν και λέγεται οριακό κόστος στο Ανάλογα, ορίζονται και οι έννοιες οριακή είσπραξη στο και οριακό κέρδος στο Η βασική σχέση που συνδέει τις συναρτήσεις,, είναι Το μέσο κόστος παραγωγής μονάδων προϊόντος συμβολίζεται με και είναι ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της απόστασης των σημείων Α, και Β, ως προς, όταν = Λύση : Η Απόσταση δυο σημείων, y και, y Δίνεται από τον τύπο : y Άρα 6 y Άρα η συνάρτηση που δίνει την απόσταση ως προς είναι 6 με D Εδώ θέλω το ρυθμό μεταβολής της όταν =, δηλ το Βρίσκω πρώτα την Άρα Δίνεται ορθογώνιο με διαστάσεις t t 9t και y t 6t 8, όπου t ο χρόνος σε sc Να βρεθεί ο ρυθμός μεταβολής του εμβαδού του ορθογωνίου, τη χρονική στιγμή που γίνεται τετράγωνο Λύση : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
217 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ y άρα t t y t t 9t6t 8 8t t t 6t 8t 8t 6t Τη χρονική στιγμή που το ορθογώνιο γίνεται τετράγωνο θα ισχύει y t t 9t 6t 8 t t 8 t t 6 t, ή, t απορ t Η συνάρτηση του εμβαδού είναι t 8t 8t 6t Εδώ θέλω το ρυθμό μεταβολής του εμβαδού του ορθογωνίου, τη χρονική στιγμή που γίνεται τετράγωνο δηλ το Βρίσκω πρώτα t t 6t 6 Άρα τετραγωνικές μονάδες/sc Η θέση ενός υλικού σημείου, το οποίο εκτελεί ευθύγραμμη κίνηση δίνεται από τον τύπο t t 6t 9t, όπου το t μετριέται σε δευτερόλεπτα και το σε μέτρα iνα βρεθεί η ταχύτητα του σημείου σε χρόνο t ii Ποια είναι η ταχύτητα του σημείου σε χρόνο s και ποια σε χρόνο s; iii Πότε το σημείο είναι στιγμιαία ακίνητο; ivπότε το σημείο κινείται στη θετική κατεύθυνση και πότε στην αρνητική κατεύθυνση; vνα βρεθεί το ολικό διάστημα που έχει διανύσει το σημείο στη διάρκεια των πρώτων s Λύση : i Η ταχύτητα είναι : υ t t t 6t 9t t t 9 ii Η ταχύτητα του σημείου σε χρόνο και σε χρόνο t s είναι υ 9 9 m/s iii Το σημείο είναι ακίνητο, όταν t t s είναι υ 9 m/s t ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα t t 9 t t t ή Άρα, το σημείο είναι ακίνητο ύστερα από s και ύστερα από s ivτο σημείο κινείται στη θετική κατεύθυνση, όταν t t t 9 t t t t t ή t Άρα, το σημείο κινείται στη θετική κατεύθυνση στα χρονικά διαστήματα t και t και στην αρνητική κατεύθυνση όταν t Σχηματικά η κίνηση του υλικού σημείου μπορεί να παρασταθεί ως εξής:
218 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ t= t= t= =t vη απόσταση που διανύθηκε από το κινούμενο σημείο είναι: Στη διάρκεια του πρώτου δευτερόλεπτου Από t μέχρι t S m Από t μέχρι t S m S m Άρα, το ολικό διάστημα S που διάνυσε το σημείο σε χρόνο s είναι S S S S 8m Mια σφαιρική μπάλα χιονιού αρχίζει να λιώνει Η ακτίνα της, που ελαττώνεται, δίνεται σε cm από τον τύπο r t, όπου t ο χρόνος σε sc Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της επιφάνειας Ε και του όγκου V της μπάλας, όταν t sc Θυμηθείτε ότι E r και V r Ασκ Α ομάδας σελ σχολικό Λύση : Επειδή r και η ακτίνα r μεταβάλλεται συναρτήσει του χρόνου t, έχουμε : t r t και r t t t 8 r t r t με r t t Έτσι : 8r r 8 8 cm / s Ομοίως r V t t, V t r t r t Έτσι : V r r 9 7 cm / s Αν η επιφάνεια μιας σφαίρας αυξάνεται με ρυθμό cm /sc, να βρείτε το ρυθμό με τον οποίο αυξάνεται ο όγκος αυτής όταν r 8cm Ασκ Β ομάδας σελ σχολικό Λύση : Είναι r rt η ακτίνα της σφαίρας ως συνάρτηση του χρόνου t Η επιφάνεια της σφαίρας είναι t r t και ο όγκος V t r t Οπότε : t 8 r t r t και V t r t r t Τη χρονική στιγμή t η επιφάνεια μιας σφαίρας αυξάνεται με ρυθμό cm /sc δηλ t cm / s και η ακτίνα της είναι r t 8 cm ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
219 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Άρα t cm / s 8r t r t 8 8r t r t Έτσι : V t r t r t 8 cm / s 68 cm / s 68 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΚΙΝΗΣΗ ΣΗΜΕΙΟΥ ΣΕ ΚΑΜΠΥΛΗ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 6 Ένα κινητό Μ ξεκινά από την αρχή των αξόνων και κινείται κατά μήκος της καμπύλης y, Σε ποιο σημείο της καμπύλης ο ρυθμός μεταβολής της τετμημένης του Μ είναι ίσος με το ρυθμό μεταβολής της τεταγμένης του y, αν υποτεθεί ότι t για κάθε t Ασκ Α ομάδας σελ σχολικό Λύση : Έστω, y σημείο της καμπύλης y Επειδή η τετμημενη και η τεταγμένη του σημείου Μ μεταβάλλονται συναρτήσει του χρόνου t είναι t, y y t με y t t O ρυθμός μεταβολής της τετμημένης του Μ είναι ίσος με το ρυθμό μεταβολής της t τεταγμένης του y άρα : t y t t t t t t t t Και y t t y t y t Δηλ, 7 Ένα κινητό κινείται σε κυκλική τροχιά με εξίσωση y Καθώς περνάει από το σημείο,, η τεταγμένη y ελαττώνεται με ρυθμό μονάδες το δευτερόλεπτο Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της τετμημένης τη χρονική στιγμή που το κινητό περνάει από το Α Ασκ 8 Β ομάδας σελ σχολικό Λύση : Έστω t, y y t οι συντεταγμένες του κινητού, την τυχαία χρονική στιγμή t Τη χρονική στιγμή t που το κινητό βρίσκεται στη θέση, είναι t, y t Επίσης y t Όμως το κινητό κινείται στον κύκλο y δηλ t y t Παραγωγιζοντας και τα δυο μέλη έχουμε : t y t t t y t y t ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
220 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Έτσι η για t t γίνεται : t t y t y t t t ά / s 8 Ένα περιπολικό Α κινείται κατά μήκος της καμπύλης y, πλησιάζοντας την ακτή και ο προβολέας του φωτίζει κατευθείαν εμπρός Σχήμα Αν ο ρυθμός a A a, μεταβολής της τετμημένης του περιπολικού δίνεται από τον τύπο t t να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της τετμημένης του σημείου Μ της ακτής στο οποίο πέφτουν τα φώτα του προβολέα τη χρονική στιγμή κατά την οποία το περιπολικό έχει τετμημένη Ασκ 6 Β ομάδας σελ σχολικό Λύση : B M Ακτή Ο Ο προβολέας του περιπολικού φωτίζει κατά τη διεύθυνση της εφαπτομένης της στο σημείο,, καθώς αυτό κινείται κατά μήκος της καμπύλης Είναι y, με Έστω ε η εφαπτομένη της C στο σημείο, τότε : y : y : y Το σημείο Μ είναι το σημείο που η εφαπτομένη τέμνει τον y Έτσι : Άρα το σημείο Μ έχει τετμημενη t t t t, έτσι t, όμως τη χρονική στιγμή t το περιπολικό, δηλ το σημείο Α, έχει τετμημενη άρα t Τελικά t ή t ό 9 Ένα υλικό σημείο, y κινείται κατά μήκος της καμπύλης C : y, με t, y y t t Τη χρονική στιγμή t που το Μ περνάει από το σημείο, η τετμημένη του αυξάνει με ρυθμό μονάδες/sc Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της απόστασης l τη χρονική στιγμή που το κινητό περνάει από το Α Λύση : Έστω t, y y t οι συντεταγμένες του σημείου Μ Ισχύει ότι y t t t Τη χρονική στιγμή t το Μ παίρνει από το,, άρα : t, y t και από εκφώνηση t / s Επίσης : l y l Όμως η απόσταση y χρόνου t, έτσι έχω : l t t y t y ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8 C l είναι συνάρτηση του y
221 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Παραγωγίζοντας και τα δυο μέλη της έχω : l t l t t t y t y t Επίσης η για t t γίνεται : l t t y t l t l t t Ακόμα : y t t t t t t, Δηλαδή : y t t t t t y t Τελικά η για t t γίνεται : l t l t t t y t y t l t l t 8 l t / s ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΓΩΝΙΑΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Ένα αερόστατο Α αφήνει το έδαφος σε απόσταση m από έναν παρατηρητή Π με ταχύτητα m/min Με ποιο ρυθμό αυξάνεται η γωνία θ που σχηματίζει η ΑΠ με το έδαφος τη χρονική στιγμή κατά την οποία το μπαλόνι βρίσκεται σε ύψος m A Π θ Ασκ Β ομάδας σελ σχολικό Λύση : Το ύψος h και η γωνία μεταβάλλονται ως συνάρτηση του χρόνου t Έτσι : h ht και t Τη χρονική στιγμή t από δεδομένα έχουμε : h t m και h t m / min Το τρίγωνο του σχήματος είναι ορθογώνιο έτσι : ά h h t t Παραγωγίζοντας την ισότητα έχουμε : ά h t t t h t t t t t t h t m t t h t t t h t t H για t t γίνεται : t t h t h t Όμως t Άρα η γίνεται : t t h t t t rad / min h ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
222 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΣΚΑΛΑΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Μία σκάλα μήκους m είναι τοποθετημένη σ έναν τοίχο Το κάτω μέρος της σκάλας γλιστρά στο δάπεδο με ρυθμό,m/sc Τη χρονική στιγμή t, που η κορυφή της σκάλας απέχει από το δάπεδο,m, να βρείτε: i Την ταχύτητα με την οποία πέφτει η κορυφή Α της σκάλας ii Το ρυθμό μεταβολής της γωνίας θ Σχήμα Ασκ 7 Β ομάδας σελ σχολικό Λύση : i Τα μεγέθη, y, είναι συναρτήσεις του χρόνου t έτσι : t, y y t, t Από δεδομένα έχουμε ότι τη χρονική στιγμή t είναι t,m / s, y t, m Ψάχνουμε την ταχύτητα με την οποία πέφτει η κορυφή Α της σκάλας δηλ το y t Επειδή το τρίγωνο του σχήματος είναι ορθογώνιο έχουμε : y t y t 9 tt Επίσης t y t 9 t y t 9 t 6, 9 t, 7m Παραγωγίζοντας την ισότητα έχουμε : t t y t y t H για t t γίνεται : t t y t y t,7 y t m / s ii Είναι : ά ά y t t t t t t t t t t H για t y,7,, y t t y t t y t t t t t y t t y t t t t t y t t t y t Παραγωγίζοντας την ισότητα έχουμε t y t t t γίνεται : t t y t, Όμως t t,7 y t t y t t A y Ο t y t t y t t t m θ Β ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
223 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Άρα η γίνεται : t t y t t y t t,7,7,, 6, 9 t,7,7,7 t, 6 t, rad / s 9 t t,7,,7 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΤΗΣ ΣΚΙΑΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Mία γυναίκα ύψους,6m απομακρύνεται από τη βάση ενός φανοστάτη ύψους 8m με ταχύτητα,8m/s Με ποια ταχύτητα αυξάνεται ο ίσκιος της; Φ 8 Κ Ο,6 Π s Σ σχολικό Ασκ Β ομάδας σελ Λύση : Επειδή τα τρίγωνα ΦΟΣ και ΚΠΣ είναι όμοια ισχύει :,6 s 8 s s s s s s s Τα μεγέθη, s είναι συναρτήσεις του χρόνου t έτσι : t, s s t, t,8 m / s και ψάχνουμε το s t που είναι η ταχύτητα με την οποία αυξάνει ο ίσκιος της Η γίνεται s t t άρα s t t st, 8 s t, m / s ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
224 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6 : ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Αν το συνολικό κόστος παραγωγής μονάδων ενός προϊόντος είναι και η συνολική είσπραξη είναι, τότε το συνολικό κέρδος είναι και το μέσο κόστος είναι i Να αποδείξετε ότι ο ρυθμός μεταβολής του κέρδους μηδενίζεται όταν ο ρυθμός μεταβολής του κόστους είναι ισος με το ρυθμό μεταβολής της είσπραξης ii Να αποδείξετε ότι ο ρυθμός μεταβολής του μέσου κόστους μηδενίζεται όταν το μέσο κόστος είναι ισο με το οριακό κόστος Λύση : i Ο ρυθμός μεταβολής του κέρδους είναι Άρα ii Ο ρυθμός μεταβολής του μέσου κόστους είναι Άρα Ένα εργοστάσιο για την κατασκευή χιλιάδων μονάδων ενός προϊόντος έχει κόστος 6 χιλ ευρώ Η είσπραξη από την πώληση των προϊόντων δίνεται από τον τύπο : 7 χιλ ευρώ Να βρείτε πότε ο ρυθμός μεταβολής του κέρδους είναι θετικός Λύση : Το κέρδος του εργοστασίου δίνεται από τον τύπο Οπότε : 8 8 Ο ρυθμός μεταβολής του κέρδους είναι θετικός όταν : 8 8, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της απόστασης των σημείων Α, και Β, ως προς, όταν = 6 Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής της απόστασης του τυχαίου σημείου Μ που ανήκει στην καμπύλη της συνάρτησης από την αρχή των αξόνων ως προς, όταν = 7 Έστω τα σημεία, και, Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής, i Της απόστασης των σημείων Α και Β ως προς όταν = ii Του εμβαδού του τριγώνου ΟΑΒ ως προς όταν = ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
225 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 8 Δίνεται το σημείο Μ,y ανήκει στην καμπύλη της συνάρτησης,,, να βρείτε : i Το εμβαδόν Ε του τριγώνου ΜΟΑ ως συνάρτηση του ii Τον ρυθμό μεταβολής του εμβαδού Ε του τριγώνου ΜΟΑ ως προς όταν = 9 Δίνεται η συνάρτηση ln και ε η εφαπτομένη ευθεία στην καμπύλη της στο σημείο,, Να βρείτε : i Την εξίσωση της ε ii Τα σημεία τομής Α, Β της ε με τους άξονες και y y αντίστοιχα iii Το ρυθμό μεταβολής του εμβαδού του τριγώνου ΟΑΒ ως προς α όταν α= Να βρείτε το ρυθμό μεταβολής του εμβαδού ενός ορθογωνίου με διαστάσεις και ως προς όταν = ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα Αν Η θέση ενός υλικού σημείου, το οποίο εκτελεί ευθύγραμμη κίνηση δίνεται από τον τύπο t t t 6t όπου το t μετριέται σε δευτερόλεπτα και το σε μέτρα i Να βρείτε την ταχύτητα και στη συνέχεια την ταχύτητα τη χρονική στιγμή t=s ii Να βρείτε την επιτάχυνση και στη συνέχεια την επιτάχυνση τη χρονική στιγμή t=s iii Πότε το σημείο είναι ακίνητο; iv Πότε το σημείο κινείται στη θετική και πότε στην αρνητική κατεύθυνση; v Να βρείτε το ολικό διάστημα που έχει διανύσει το σημείο στη διάρκεια των πρώτων 7s Δίνεται η συνάρτηση a i Να βρείτε το α ώστε ο ρυθμός μεταβολής της ως προς να μηδενίζει για ii Για α=, να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης ευθείας ε στην καμπύλη της στο σημείο Α, Από ένα σφαιρικό μπαλόνι εκλύεται αέριο με ρυθμό και η ακτίνα του δίνεται από τον τύπο ρt=-t, t, t σε ώρες και ρ σε cm Να βρείτε : i Σε πόσο χρόνο η μπάλα θα λιώσει τελείως ii Τον μέσο ρυθμό μεταβολής του εμβαδού της όταν t [, ] iii Τον στιγμιαίο ρυθμό μεταβολής του εμβαδού της όταν t h Να βρείτε τον ρυθμό μεταβολής του εμβαδού ενός τετραγώνου ως προς την πλευρά του τη στιγμή που αυτό είναι ίσο με 6 m Σε ένα ορθογώνιο ΑΒΓΔ η πλευρά ΑΒ αυξάνεται με ρυθμό cm / sc, ενώ η πλευρά ΒΓ ελαττώνεται με ρυθμό cm / sc Να βρείτε : i Τον ρυθμό μεταβολής της περιμέτρου του ορθογωνίου, ii Τον ρυθμό μεταβολής του εμβαδού του ορθογωνίου, όταν : ΑΒ=cm και ΒΓ=6cm 6 Το ύψος ενός ισοσκελούς τριγώνου ΑΒΓ με σταθερή βάση ΒΓ=6cm μεταβάλλεται με ρυθμό cm / sc Αν τη χρονική στιγμή t το σημείο Α απέχει από την πλευρά ΒΓ 6 cm, να βρείτε : i Τον ρυθμό μεταβολής των ίσων πλευρών, ii Τον ρυθμό μεταβολής του εμβαδού του τριγώνου ΑΒΓ
226 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 7 Δυο αυτοκίνητα Α και Β κινούνται κατά μήκος δυο κάθετων οδών ΑΓ και ΒΓ με ταχύτητα km/h και km/h αντίστοιχα Να βρεθεί : i Μια συνάρτηση που δίνει την απόσταση των δυο αυτοκινήτων σε σχέση με τις αποστάσεις των οχημάτων από το σημείο Γ ii Η απόσταση των δυο οχημάτων τη χρονική στιγμή t κατά την οποία το πρώτο όχημα απέχει από τη διασταύρωση 8m και το δεύτερο 6m iii Ο ρυθμός μεταβολής της απόστασης ΑΒ ως προς τον χρόνο την παραπάνω χρονική στιγμή t 8 Το συνολικό κόστος μονάδων ενός προϊόντος είναι και η συνολική είσπραξη 6 σε χιλ Να βρείτε τον αριθμό των μονάδων του προϊόντος που πρέπει να παραχθεί ώστε να έχουμε θετικό ρυθμό μεταβολής του κέρδους κερδοφόρα επιχείρηση 9 Ο όγκος V ενός σφαιρικού μπαλονιού που φουσκώνει αυξάνεται με ρυθμό cm /sc Με ποιο ρυθμό αυξάνεται η ακτίνα του r τη χρονική στιγμή t, που αυτή είναι ίση με 9cm; Δύο πλοία και αναχωρούν συγχρόνως από ένα λιμάνι Λ Το πλοίο κινείται ανατολικά με ταχύτητα km/h και το βόρεια με ταχύτητα km/h Π Βορράς d=dt Λ Π Ανατολή i Να βρείτε τις συναρτήσεις θέσεως των και ii Να αποδείξετε ότι η απόσταση d των δυο πλοίων αυξάνεται με σταθερό ρυθμό τον οποίο και να προσδιορίσετε Μια κάμερα είναι τοποθετημένη στην κορυφή ενός στύλου ύψους m Να βρείτε τον ρυθμό μεταβολής της γωνίας θ υπό την οποία η κάμερα παρακολουθεί ένα όχημα που κινείται με ταχύτητα km/h, όταν αυτό : i έχει απομακρυνθεί από το στύλο κατά m, ii Σε m θα έχει διέλθει από το στύλο Έστω Τ το εμβαδόν του τριγώνου ΟΑΒ που ορίζουν τα σημεία O,, A, και B, ln, με Αν το μεταβάλλεται με ρυθμό cm/sc, να βρείτε το ρυθμό μεταβολής του εμβαδού Τ, όταν cm Ένας άνθρωπος σπρώχνει ένα κουτί στη ράμπα του διπλανού σχήματος και το κουτί κινείται με ταχύτητα m/s Να βρείτε πόσο γρήγορα ανυψώνεται το κουτί, δηλαδή το ρυθμό μεταβολής του y s y m ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
227 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Α ΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ Α ΘΕΩΡΗΜΑ ROLLE 9ΘΕΩΡΗΜΑ ROLLE 7 B, Β Να διατυπώσετε το θεώρημα του Roll και να δώσετε τη γεωμετρική του ερμηνεία Απάντηση : Το θεώρημα του Roll διατυπώνεται ως εξής : Αν μια συνάρτηση είναι: συνεχής στο κλειστό διάστημα [, ] παραγωγίσιμη στο ανοικτό διάστημα, και τότε υπάρχει ένα, τουλάχιστον,, τέτοιο, ώστε Γεωμετρική Ερμηνεία : Γεωμετρικά, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα, τουλάχιστον,, τέτοιο, ώστε η εφαπτομένη της C στο M, να είναι παράλληλη στον άξονα των y Μξ,ξ Αα,α 8 Ββ,β O α ξ ξ β ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΑΝ ΙΣΧΥΕΙ ΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ROLLE ΣΕ ΔΙΑΣΤΗΜΑ [α,β] ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις ικανοποιούν τις υποθέσεις του θεωρήματος Roll στο διάστημα που αναφέρεται, και στη συνέχεια, για εκείνες που ισχύει, να βρείτε όλα τα, για τα οποία ισχύει i 6, [,7] ii, 8, [,] Λύση : i Θ Roll για την 6 στο [,7] έχω : Η είναι συνεχής στο [,7] ως πολυωνυμική Η είναι παραγωγίσιμη στο,7 με 6 9 και 7 9 άρα 7 Άρα από Θ Roll η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο,7 Πράγματι : 6,7 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
228 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ii Πρώτα πρέπει να εξετάσω ως προς τη συνέχεια και την παραγωγισιμοτητα της στο Έχω : , άρα η είναι συνεχής στο Επίσης : Άρα η είναι παραγωγίσιμη στο Οπότε Θ Roll για την, στο [,] έχω : 8, Η είναι συνεχής στο [,] Η είναι παραγωγίσιμη στο, 6 και 6 άρα Άρα από Θ Roll η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Πράγματι : Για άρα :, Για 8 άρα : 8, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις ικανοποιούν τις υποθέσεις του θεωρήματος Roll στο διάστημα που αναφέρεται, και στη συνέχεια, για εκείνες που ισχύει, να βρείτε όλα τα, για τα οποία ισχύει i, [-,] ii ln, [,] iii, [,π] iv, [,] v 6,, [ 6,] ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΥΠΑΡΞΗ ΡΙΖΑΣ ΤΗΣ ΜΕ ΓΝΩΣΤΗ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση και Να δείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, στο οποίο η εφαπτομένη να είναι παράλληλη στον Β Λύση : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
229 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Έστω ε η εφαπτομένη της, Για να είναι // Άρα Θ Roll για την στο [,] C στο σημείο συνεχής ως πηλίκο συνεχών παραγωγίσιμη ως πηλίκο παραγωγισιμων 6, άρα Οπότε από ΘRoll υπάρχει, τέτοιο ώστε ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Δίνεται η συνάρτηση : a a, με, a Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα, Δίνεται η συνάρτηση : ln Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον σημείο,, με,, στο οποίο η γραφική παράσταση της έχει εφαπτομένη παράλληλη στον άξονα, 6 Δίνεται η συνάρτηση Να βρείτε τα α,β,γ ώστε για την να, ισχύουν οι υποθέσεις του θεωρήματος Roll στο [-,] 7 Δίνεται η συνάρτηση ln Να δείξετε ότι : i Υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε η εφαπτομένη της C στο,, να είναι παράλληλη στον χ χ η εξίσωση = έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, ii Η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον λύση στο, 8 Αν, να δείξετε ότι υπάρχει στο διάστημα -, σημείο τέτοιο ώστε η εφαπτομένη της C, όπου στο σημείο με τετμημένη είναι παράλληλη στον άξονα των ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
230 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΥΠΑΡΞΗ ΡΙΖΑΣ ΤΗΣ ΜΕ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΘROLLE ΣΕ ΜΙΑ ΑΡΧΙΚΗ F ΤΗΣ Η = έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο α,β τρόποι : i Η εξίσωση έχει μια προφανή ρίζα ή ii Θ Bolzano για την στο [α,β] ή iii Σύνολο τιμών της περιέχει το ή iv Θ Roll για την F παράγουσα της στο [α,β] Η = έχει δυο τουλάχιστον ρίζες στο α,β τρόποι : Εφαρμόζουμε το Θ Bolzano για την στα,, Ή Εφαρμόζουμε το Θ Roll για την F στα,,,, ΓΕΝΙΚΑ Αν θέλουμε να αποδείξουμε ότι μια εξίσωση της μορφής έχει μια τουλάχιστον λύση σε διάστημα Δ και δεν εφαρμόζεται το ΘBolzano, προφανής ρίζα ή σύνολο τιμών, τότε μπορούμε να βρούμε μια αρχική ή παράγουσα συνάρτηση της δηλ μια συνάρτηση F για την οποία ισχύει F και στη συνέχεια να εφαρμόσουμε ΘRoll για την F στο Δ Αν ζητείται να αποδείξουμε ότι υπάρχει,, ώστε να ισχύει μια σχέση, εργαζόμαστε ως εξής : Βάζουμε όπου το μεταφέρουμε όλους τους όρους στο πρώτο μέλος και θεωρώ καινούρια συνάρτηση g, ώστε να έχουμε εξίσωση g Αν δεν εφαρμόζεται το Θ Βolzano για τη g στο [, ] τότε βρίσκουμε μια αρχική συνάρτηση g, δηλαδή μια συνάρτηση G τέτοια ώστε G g Εφαρμόζουμε Θ Roll για τη G στο [, ] ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
231 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΥΡΕΣΗ ΑΡΧΙΚΗΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΑΓΩΓΙΣΗ Στην προσπάθεια να βρούμε την αρχική συνάρτηση, πρέπει να ελέγχουμε αν εμφανίζεται παράγωγος γινομένου, πηλίκου ή παράγωγος σύνθετης συνάρτησης Ιδιαίτερα χρήσιμες είναι οι εξής παρατηρήσεις : c c c, ln,, lna ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
232 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ g g g g g g v v πχ v ln g ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 9 Να δείξετε ότι η εξίσωση : 8 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα, Λύση : Έχω 8 8 έστω 8 θα δείξω ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, Αρχικά εξετάζω αν εφαρμόζεται το ΘBolzano για την, έχω : συνεχής στο [,] ως πολυωνυμική, άρα 7 Άρα δεν εφαρμόζεται το ΘBolzano συνεπώς θα εφαρμόσω ΘRoll σε μια αρχική της Έχω : F είναι αρχική της αφού ισχύει : F Δηλαδή θα δείξω ότι η εξίσωση F έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, ΘRoll για την F στο [,] F συνεχής στο [,] ως πολυωνυμική F παραγωγίσιμη στο, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
233 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ F, F, άρα από ΘRoll η εξίσωση F έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Αν 8 να δείξετε ότι η εξίσωση : έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα, Λύση : Έχω έστω θα δείξω ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, Αρχικά εξετάζω αν εφαρμόζεται το ΘBolzano για την, έχω : συνεχής στο [,] ως πολυωνυμική 6, 6 9 παρατηρώ ότι δεν μπορώ να βγάλω κάποιο συμπέρασμα για το πρόσημο των τιμών, αλλά ούτε και για το γινόμενο τους Άρα δεν εφαρμόζεται το ΘBolzano συνεπώς θα εφαρμόσω ΘRoll σε μια αρχική της Έχω : F είναι αρχική της αφού ισχύει : F Δηλαδή θα δείξω ότι η εξίσωση F έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, ΘRoll για την F στο [,] F συνεχής στο [,] ως πολυωνυμική F παραγωγίσιμη στο, F, F 8 8 6, πρέπει F F 6 8 που ισχύει από εκφώνηση Άρα από ΘRoll η εξίσωση F έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Να δειχθεί ότι οι παρακάτω εξισώσεις έχουν μια τουλάχιστον ρίζα στο αντίστοιχο διάστημα : i 9 στο -, ii στο, Να δείξετε ότι η εξίσωση 8 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο -, Αν 6α+βln=, να δείξετε ότι η εξίσωση : έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, 6 Να δείξετε ότι η εξίσωση 7 6 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
234 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Αν στη σχέση υπάρχει μόνο με κάποιο όρο δίπλα της ως συντελεστή, τότε διαιρώ όλα με τον ορό αυτό, ώστε να έχω μόνο, τα πηγαίνω όλα στο ο μέλος και το θέτω συνάρτηση g Αν δεν εφαρμόζεται το Θ Bolzano στη g, τότε βρίσκω με αντιπαραγωγιση μια αρχική G της g τέτοια ώστε G g και εφαρμόζω Θ Roll στην αρχική G Αν η εκφώνηση μας δίνει εξίσωση που περιέχει και δεν μας δίνει πληροφορία ότι η είναι συνεχής, τότε δεν μπορώ να εφαρμόσω Θ Bolzano και θα πρέπει να εφαρμόσω Θ Roll Αν στη σχέση υπάρχει και και, τότε μεταφέρω όλους τους όρους στο ο μέλος και προσπαθώ να φτιάξω με αντιπαραγωγιση παράγωγο γινομένου ή πηλίκου ή παράγωγο σύνθετης συνάρτησης ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 6 Δίνεται μια συνάρτηση συνεχής στο [,] και παραγωγίσιμη στο, με ln Να δείξετε ότι υπάρχει ένα, τέτοιο ώστε Λύση : Θέτουμε όπου ξ το και έτσι έχουμε να δείξουμε ότι η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Θέτω g και θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο,, όμως δεν μπορώ να εφαρμόσω Θ Bolzano στη g γιατί δεν γνωρίζω αν η είναι συνεχής ώστε και η g συνεχής στο [,] Έτσι θα βρω μια αρχική G της g Έχω G ln Θ Roll για τη G στο [,] G συνεχής στο [,] ως πράξεις συνεχών G παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων με G g G, G 6 ln ln Πρέπει G G ln ln που ισχύει από εκφώνηση Άρα από Θ Roll η εξίσωση G g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, 7 Έστω η συνάρτηση συνεχής στο [,] και παραγωγίσιμη στο, με Να δείξετε η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, Λύση : Θέτω g, θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο,, Θ Roll για τη g στο [,] g συνεχής στο [,] ως πράξεις συνεχών g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
235 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ g, g Πρέπει g g που ισχύει από εκφώνηση Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, 8 Έστω μια συνάρτηση, συνεχής στο [,], παραγωγίσιμη στο, με Να δείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε η εφαπτομένη της C στο σημείο, να διέρχεται από το σημείο Α, Λύση : Έστω ε η εφαπτομένη της C στο σημείο της, y Όμως η ε διέρχεται από το, Τότε : : συντεταγμένες του Α επαληθεύουν την εξίσωση της Δηλαδή : y αν οι : y Δηλ αρκεί να δείξω ότι υπάρχει, τω Όμοια αρκεί να δείξω ότι η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Έστω g,, Θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Εφαρμόζουμε Θ Roll για τη g στο, g συνεχής στο, ως πράξεις συνεχών συναρτήσεων g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγίσιμες συναρτήσεων g, g Πρέπει g g που ισχύει από εκφώνηση Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 9 Δίνεται η συνεχής συνάρτηση :[, ] η όποια είναι και παραγωγίσιμη στο, Αν, να δείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε ln Αν η συνάρτηση συνεχής στο [,] και παραγωγίσιμη στο, με ln, να δείξετε ότι υπάρχει ένα, τέτοιο ώστε Έστω η συνάρτηση η οποία είναι παραγωγίσιμη στο, με Να δείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
236 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : Να αποδείξετε ότι η εξίσωση : έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : [,] για την οποία ισχύει ότι : ln Να αποδείξετε ότι η εξίσωση : 6 έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, Δίνεται η συνεχής συνάρτηση στο [,] και παραγωγίσιμη στο, για την οποία ισχύει ότι : 6, τέτοιο ώστε : Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα Δίνεται συνάρτηση συνεχής στο [,] και παραγωγίσιμη στο,, με και Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, 6 Δίνεται συνάρτηση συνεχής στο [,] και παραγωγίσιμη στο,, με και Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, 7 Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : και Να αποδείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε : 8 Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : με Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, 9 Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : 6,6 τέτοιο ώστε : Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει ότι : Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα, τέτοιο ώστε : Έστω μια συνάρτηση, συνεχής στο [,] και παραγωγίσιμη στο, με Να αποδείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε η εφαπτομένη της γραφικής, να διέρχεται από την αρχή των αξόνων παράστασης της στο **Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να δείξετε ότι : i Η συνάρτηση g : για την οποία ισχύει g για κάθε δεν είναι γνησίως μονότονη, τέτοιο ώστε ii Υπάρχει ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
237 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ : ΤΕΧΝΑΣΜΑ ΜΕ ΠΟΛΛΑΠΛΑΣΙΑΣΜΟ ΜΕ G Όταν θέλουμε να αποδείξουμε ότι μια εξίσωση της μορφής g έχει μια τουλάχιστον ρίζα σε ένα διάστημα α,β τότε : ον βρίσκουμε μια αρχική παράγουσα της g τέτοια ώστε G g G ον πολλαπλασιάζουμε την εξίσωση με και ισοδύναμα έχουμε : G G G g G G G G G ον εφαρμόζουμε ΘRoll για την h G στο [α,β] Ειδικά αν έχουμε : πολλαπλασιάζουμε με πολλαπλασιάζουμε με πολλαπλασιάζουμε με ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα, τέτοιο ώστε Λύση : Θέτουμε όπου ξ το και έτσι έχουμε να δείξουμε ότι η εξίσωση : g G ά έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Έστω g, άρα θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Θ Roll για τη g στο [,] g συνεχής στο [,] ως πράξεις συνεχών g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων 6 g, g άρα ισχύει g g Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να αποδείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα, τέτοιο ώστε Λύση : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
238 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Θέτουμε όπου ξ το και έτσι έχουμε να δείξουμε ότι η εξίσωση : έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Έστω g, άρα θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Θ Roll για τη g στο [,] g συνεχής στο [,] ως πράξεις συνεχών g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων g, g άρα ισχύει g g Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : g ά G Αν η συνάρτηση είναι παραγωγίσιμη στο R και ισχύει, να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε : i ii iii iv v vi 6 6 Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, 7 Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : της οποίας η γραφική παράσταση τέμνει τον άξονα στα σημεία με τετμημενες και Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε 8 Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση :, με και, για τα οποία ισχύει ln ln Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο, 9 Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
239 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΡΙΖΕΣ Α Η = έχει μια το πολύ ρίζα στο α,β ΕΧΕΙ ΤΟ ΠΟΛΥ κ ΟΣ ΤΡΟΠΟΣ : Δείχνουμε ότι η είναι γνησίως μονότονη, ή ΟΣ ΤΡΟΠΟΣ : Υποθέτουμε ότι η εξίσωση έχει και δεύτερη ρίζα, και εφαρμόζουμε το Θ Roll για την στο [, ] άτοπο! Β Η = έχει δυο το πολύ ρίζες στο α,β Υποθέτουμε ότι η εξίσωση έχει και τρίτη ρίζα Δηλαδή έχει ρίζες τις με πχ, οπότε εφαρμόζουμε το Θ Roll για την στα δυο διαστήματα που εμφανίζονται : [, ],[, ] άτοπο!,, ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται μια συνάρτηση με για κάθε Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει το πολύ μια πραγματική ρίζα Λύση : Έχω την εξίσωση Έστω η συνάρτηση g Θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει το πολύ μια ρίζα Επειδή δεν γνωρίζω τον τύπο της δεν μπορώ να βρω τη μονοτονία της άρα ούτε και της g Άρα θα χρησιμοποιήσω τον ο τρόπο Έστω ότι η εξίσωση g έχει ρίζες, με, εφαρμόζω Θ Roll για τη g στο [, ] g συνεχής στο [, ] ως πράξεις συνεχών g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων με g g, g, είναι ρίζες της g άρα ισχύει g g Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Άτοπο γιατί για κάθε Άρα η εξίσωση g έχει το πολύ μια ρίζα Έστω : παραγωγίσιμη συνάρτηση για την οποία ισχύει : για κάθε i Να δείξετε ότι η είναι - και αντιστρέψιμη ii Να λύσετε την εξίσωση : Λύση : i Θα υποθέσουμε ότι η δεν είναι -, άρα θα υπάρχουν, με τω Αν, τότε εφαρμόζω ΘRoll για την στο [, ] Η είναι συνεχής στο, Η είναι παραγωγίσιμη στο, και ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
240 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ii Άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε, που είναι άτοπο καθώς για κάθε Άρα η είναι - και άρα είναι και αντιστρέψιμη 6 ή : ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 6 Να δειχθεί ότι εξίσωση : a με, έχει το πολύ δυο ρίζες στο Να δειχθεί ότι εξίσωση : a με, έχει το πολύ δυο ρίζες στο Δίνεται μια συνάρτηση με για κάθε Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει το πολύ μια πραγματική ρίζα Δίνεται μια συνάρτηση με για κάθε Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει το πολύ μια πραγματική ρίζα 6 Έστω : παραγωγίσιμη συνάρτηση για την οποία ισχύει : για κάθε Να λύσετε την εξίσωση : 7 Δίνεται μια συνάρτηση, παραγωγίσιμη στο R και η εφαπτομένη σε οποιοδήποτε σημείο της δεν είναι παράλληλη στην ευθεία ε : -y+= Να δείξετε ότι η γραφική παράσταση της και η ευθεία η : y= έχουν ένα το πολύ κοινό σημείο 8 Αν για τη συνάρτηση :, ισχύει για κάθε, και είναι παραγωγίσιμη, να δείξετε ότι ότι η γραφική παράσταση της τέμνει τον άξονα το πολύ σε ένα σημείο 9 Αν για τη συνάρτηση :, ισχύει για κάθε, και είναι παραγωγίσιμη, να δείξετε ότι ότι η γραφική παράσταση της τέμνει τον άξονα το πολύ σε ένα σημείο ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
241 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : Η ΕΞΙΣΩΣΗ ΡΙΖΕΣ ΕΧΕΙ ΑΚΡΙΒΩΣ κ Η = έχει μια ακριβώς ρίζα στο α,β Βήμα ο : Η = έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο α,β με προφανή ή Θ Bolzano ή σύνολο τιμών ή Θ Roll Βήμα ο : ΟΣ ΤΡΟΠΟΣ Μονοτονία για την στο [α,β] ή ΟΣ ΤΡΟΠΟΣ Έστω ότι η = έχει και δεύτερη ρίζα, με πχ < Θ Roll για την στο [, ] άτοπο! Η = δυο ακριβώς ρίζες στο α,β Βήμα ο : Εργαζόμαστε όπως στην προηγούμενη περίπτωση για την στα [α,γ], [γ,β] η έχει δυο τουλάχιστον ρίζες :, και, Βήμα ο : ΟΣ ΤΡΟΠΟΣ Δείχνουμε ότι η είναι γνησίως μονότονη στα [α,γ] και [γ,β] υπάρχουν δυο ακριβώς ρίζες ή ΟΣ ΤΡΟΠΟΣ Έστω ότι η = έχει και τρίτη ρίζα με πχ Στη συνέχεια : εφαρμόζω το Θ Roll για την στα [, ],[, ] άτοπο! Η = έχει ν ακριβώς ρίζες Ρ πολυώνυμο του Ειδικά αν η συνάρτηση είναι πολυώνυμο Ρ, εκτός από τη μέθοδο της περίπτωσης, αν θέλουμε να δείξουμε ότι η εξίσωση Ρ= έχει ν ακριβώς ρίζες, τότε : i Με το Θ Bolzano Δείχνουμε ότι η εξίσωση έχει ν τουλάχιστον ρίζες ii Επειδή Ρ είναι πολυώνυμο ν βαθμού, έχει το πολύ ν ρίζες οπότε από και η εξίσωση έχει ν ακριβώς ρίζες ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση, παραγωγίσιμη στο [,] με για κάθε [, ] και για κάθε, Να δείξετε ότι υπάρχει μοναδικό τέτοιο ώστε, Υπόδειξη : Για τουλ μια ΘBolzano στην g και για το πολύ μια ΘRoll για τη g με άτοπο Λύση : Θέτουμε όπου το και έτσι έχουμε να δείξουμε ότι η εξίσωση έχει ακριβώς μια ρίζα στο, Έστω g Βήμα ο Αρχικά θα δείξουμε ότι η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Θ Bolzano για τη g στο [, ] g συνεχής στο [,] ως πράξεις συνεχών η παραγωγίσιμη στο [,] άρα και συνεχής στο [,] άρα και η g συνεχής στο [, ] ως πράξεις συνεχών ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
242 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ g αφού για κάθε [, ] άρα και g αφού για κάθε [, ] άρα και Δηλαδή g g άρα από Θ Bolzano η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Βήμα ο Στη συνέχεια θα δείξουμε ότι η εξίσωση g έχει το πολύ μια ρίζα στο, Επειδή δεν γνωρίζω τον τύπο της δεν μπορώ να βρω τη μονοτονία της άρα ούτε και της g Άρα θα χρησιμοποιήσω τον ο τρόπο Έστω ότι η εξίσωση g έχει ρίζες, με, εφαρμόζω Θ Roll για τη g στο [, ] g συνεχής στο [, ] ως πράξεις συνεχών g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων με g g, g, είναι ρίζες της g άρα ισχύει g g Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Άτοπο γιατί για κάθε, Άρα η εξίσωση g έχει το πολύ μια ρίζα Τελικά από βήμα ο και βήμα ο συμπεραίνω ότι η εξίσωση g έχει ακριβώς μια ρίζα στο, Δίνεται συνάρτηση δυο φορές παραγωγίσιμη για την οποία ισχύει ότι και για κάθε Να δείξετε ότι υπάρχει μοναδικός αριθμός, τέτοιος ώστε Λύση : Θέτουμε όπου το και έτσι έχουμε να δείξουμε ότι η εξίσωση έχει ακριβώς μια ρίζα στο, Θέτω g Βήμα ο Αρχικά θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο,, όμως δεν μπορώ να εφαρμόσω Θ Bolzano στη g γιατί δεν έχω κάποια πληροφορία για το πρόσημο της Έτσι θα βρω μια αρχική G της g Έχω G Θ Roll για τη G στο [,] G συνεχής στο [,] ως πράξεις συνεχών η παραγωγίσιμη άρα και συνεχής άρα και η G συνεχής ως πράξεις συνεχών G παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων με G g G, G Πρέπει G G που ισχύει από εκφώνηση Άρα από Θ Roll η εξίσωση G g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Βήμα ο Στη συνέχεια θα δείξουμε ότι η εξίσωση g έχει το πολύ μια ρίζα στο, Επειδή δεν γνωρίζω τον τύπο της δεν μπορώ να βρω τη μονοτονία της άρα ούτε και της g Άρα θα χρησιμοποιήσω τον ο τρόπο Έστω ότι η εξίσωση g έχει ρίζες, με, εφαρμόζω Θ Roll για τη g στο [, ] g συνεχής στο, ] ως πράξεις συνεχών [ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
243 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ g παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων με g g, g, είναι ρίζες της g άρα ισχύει g g Άρα από Θ Roll η εξίσωση g έχει τουλάχιστον μια ρίζα στο, Άτοπο γιατί για κάθε Άρα η εξίσωση g έχει το πολύ μια ρίζα Τελικά από βήμα ο και βήμα ο συμπεραίνω ότι η εξίσωση g έχει ακριβώς μια ρίζα στο, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Να δειχθεί ότι έχουν ακριβώς μια ρίζα στο αντίστοιχο διάστημα οι παρακάτω εξισώσεις i στο, ii στο, Να δείξετε ότι η εξίσωση έχει ακριβώς ρίζες στο, Δίνεται η συνάρτηση με για κάθε Αν για κάθε [,], να δείξετε ότι υπάρχει μοναδικό τέτοιο ώστε Υπόδειξη : Για τουλ μια ΘBolzano στην g και για το πολύ μια ΘRoll για τη g με άτοπο Δίνεται η συνάρτηση : παραγωγίσιμη με και για κάθε Να δείξετε ότι υπάρχει μοναδικό, τέτοιο ώστε 6 Δίνεται η συνάρτηση : [,] παραγωγίσιμη με και για κάθε [,] Να δείξετε ότι η γραφική παράσταση της τέμνει την ευθεία y σε ακριβώς ένα σημείο 7 Δίνεται η συνάρτηση 8 i Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει δυο τουλάχιστον ρίζες στο -, ii Να αποδείξετε ότι η εξίσωση 9 6 έχει μια τουλάχιστον ρίζες στο -, 8 Έστω μια συνάρτηση για την οποία ισχύει και για κάθε Να δείξετε ότι υπάρχει μοναδικός αριθμός, τέτοιος ώστε Υπόδειξη : Ύπαρξη ρίζας με Θ Roll για την F και για το πολύ μια ρίζα ΘRoll για τη g με άτοπο 9 Έστω μια συνάρτηση για την οποία ισχύει και για κάθε Να δείξετε ότι υπάρχει μοναδικός αριθμός, τέτοιος ώστε Υπόδειξη : Όμοια με παραπάνω ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
244 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6 : ΔΙΑΔΟΧΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ ΘROLLE Ισχύει η εξής πρόταση : Ανάμεσα σε δυο ρίζες της υπάρχει μια τουλάχιστον ρίζα της Για να αποδείξουμε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον,, ώστε, πρέπει να εφαρμόσουμε το ΘRoll για την σε κάποιο διάστημα [, ] Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βρούμε δυο αριθμούς με Οι τιμές αυτές μπορούν να προκύψουν με εφαρμογή του ΘR σε δυο διαστήματα ξένα μεταξύ τους ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : 6 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη για την όποια ισχύει ότι Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε Λύση : Θ Roll για την στο [,] συνεχής στο [,] παραγωγίσιμη στο, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
245 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε Θ Roll για την στο [,] συνεχής στο [,] παραγωγίσιμη στο, Άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε Θ Roll για την στο [, ] [, ] συνεχής στο [, ] παραγωγίσιμη στο, Άρα υπάρχει,, τέτοιο ώστε ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 6 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγισιμη για την όποια ισχύει ότι Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε 6 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη της οποίας η γραφική παράσταση τέμνει τον άξονα στα σημεία με τετμημενες,, Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε 6 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη για την όποια ισχύει ότι και Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε 6 6 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη για την όποια ισχύει ότι, και Θεωρούμε επίσης τη συνάρτηση g i Να αποδείξετε ότι υπάρχουν δυο τουλάχιστον σημεία της με τετμημενες στο διάστημα, στα όποια η C g δέχεται οριζόντια εφαπτομένη ii Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε C g ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
246 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ROLLE 6 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη για την οποία ισχύει, και για κάθε i Να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης της C στο σημείο της, ii Να αποδείξετε ότι υπάρχει τέτοιο, ώστε iii Να αποδείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο, ώστε 66 Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση :, με για κάθε i Να αποδείξετε ότι η είναι - ii Αν η γραφική παράσταση της λύσετε την εξίσωση : διέρχεται από τα σημεία 6, iii Να αποδείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε και,, τότε να 67 Δίνεται συνάρτηση : με συνεχή δεύτερη παράγωγο και Η εφαπτομένη της, είναι παράλληλη στην ευθεία : C στο σημείο της : y 7 Να αποδείξετε ότι : i, ii υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο, ώστε, iii η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο διάστημα, 68 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη, για την οποία ισχύει 6, 9 και i Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο, ώστε ii Να βρείτε την εξίσωση της εφαπτομένης της, C στο σημείο της iii Να αποδείξετε ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον λύση στο, 69 Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση :, με σύνολο τιμών το, για την οποία ισχύει για κάθε Ορίζουμε τη συνάρτηση g, i Να αποδείξετε ότι ορίζεται η αντίστροφη συνάρτηση ii Αν η γραφική παράσταση της της διέρχεται από τα σημεία 9, και,, τότε να λύσετε την εξίσωση iii Να δείξετε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε g iv Αν επιπλέον η είναι συνεχής και η γραφική παράσταση της g τέμνει τον άξονα στο σημείο,, τότε να δείξετε ότι η εφαπτομένη της γραφικής παράστασης της g στο σημείο της σχηματίζει με τον άξονα γωνία ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
247 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Β ΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ Β ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ ΘΜΤ ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ, 8 Β,, 6 Να διατυπώσετε το θεώρημα της μέσης τιμής του διαφορικού λογισμού και να δώσετε τη γεωμετρική του ερμηνεία Απάντηση : Το θεώρημα της μέσης τιμής διατυπώνεται ως εξής : Αν μια συνάρτηση είναι: συνεχής στο κλειστό διάστημα [, ] και παραγωγίσιμη στο ανοικτό διάστημα, τότε υπάρχει ένα, τουλάχιστον,, τέτοιο, ώστε: Γεωμετρική Ερμηνεία : Γεωμετρικά, αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα, τουλάχιστον,, τέτοιο, ώστε η εφαπτομένη της γραφικής παράστασης της στο σημείο M, να είναι παράλληλη της ευθείας ΑΒ y Ο Mξ,ξ a Aa,a ξ ξ β Ββ,β ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΕΛΕΓΧΟΣ ΓΙΑ ΑΝ ΙΣΧΥΕΙ ΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ ΣΕ ΔΙΑΣΤΗΜΑ [α,β] ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται η συνάρτηση με [,] i Να δείξετε ότι η ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του ΘΜΤ στο [,] ii Να βρείτε το, Λύση : iii ΘΜΤ για την στο [,] έχω : Η είναι συνεχής στο [,] Η είναι παραγωγίσιμη στο, με Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε iv Έχω : ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Δίνεται η συνάρτηση με [,] i Να δείξετε ότι η ικανοποιεί τις προϋποθέσεις του ΘΜΤ στο [,] ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
248 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ii Να βρείτε το, Να εξετάσετε ποιες από τις παρακάτω συναρτήσεις ικανοποιούν τις υποθέσεις του θεωρήματος Μέσης Τιμής στο διάστημα που αναφέρεται, και στη συνέχεια, για εκείνες που ισχύει, να βρείτε όλα τα, για τα οποία ισχύει i, [,] ii ln, [,] iii ln Δίνεται η συνάρτηση Να δείξετε ότι : i ισχύουν οι υποθέσεις του ΘΜΤ, για την στο διάστημα [, ] ii Υπάρχει τουλάχιστον ένα, τω iii,, [,] 6, ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΥΠΑΡΞΗ ΡΙΖΑΣ ΤΗΣ ΜΕ ΓΝΩΣΤΗ Γενικά για να δείξω ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα, τέτοιο ώστε τότε : ος ΘΜΤ για την στο [α,β] ος Θ Roll για τη g k ος Θ Bolzano για την h k ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Έστω :[,] παραγωγίσιμη συνάρτηση, με, Να δείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα,, ώστε η εφαπτομένη της γραφικής παράστασης της στο, να είναι παράλληλη στην ευθεία y=+ Πανελλήνιες Λύση : Έστω ε η εφαπτομένη της C στο σημείο, Η // y Δηλαδή αρκεί να δείξω ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε ΘΜΤ για την στο [,] Η είναι συνεχής στο [,] η είναι παραγωγισιμη άρα και συνεχής Η είναι παραγωγισιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
249 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 6 Δίνεται η συνάρτηση της οποίας η γραφική παράσταση διέρχεται από τα σημεία,,, i Να δείξετε ότι υπάρχει σημείο, με,, στο οποίο η εφαπτομένη της γραφικής παράστασης της να είναι παράλληλη στην ευθεία ΑΒ ii Να βρείτε τις συντεταγμένες του Μ 7 Αν για κάθε [, ] να δειχτεί ότι η συνάρτηση είναι «-» στο διάστημα [α,β] 8 Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει και Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε 9 Έστω : μια συνάρτηση, η οποία είναι παραγωγίσιμη και η γραφική της παράσταση διέρχεται από τα σημεία, και, Να δείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον σημείο Μ της C, στο οποίο η εφαπτομένη της C να είναι κάθετη στην ευθεία : y Έστω : μια συνάρτηση, η οποία είναι παραγωγίσιμη και η γραφική της παράσταση διέρχεται από τα σημεία,6 και, Να δείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον σημείο Μ της C, στο οποίο η εφαπτομένη της C να είναι κάθετη στην ευθεία : y Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει Να,, με,, στο οποίο η εφαπτομένη της αποδείξετε ότι υπάρχει σημείο C σχηματίζει γωνία με τον άξονα Δίνεται η παραγωγίσιμη συνάρτηση : [, ] για την οποία ισχύει 6 και Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
250 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΣΧΕΣΗ ΜΕΤΑΞΥ,, Όταν μας ζητούν να δείξουμε ότι υπάρχουν,,,, για τα οποία ισχύει, τότε χωρίζουμε το διάστημα [α,β] σε ν υποδιαστηματα και εφαρμόζουμε το ΘΜΤ σε κάθε ένα από αυτά Υποπερίπτωση : Αν θέλουμε να δείξουμε ότι ότι υπάρχουν,,, για τα οποία ισχύει τότε βρίσκουμε το άθροισμα και παίρνουμε αντίστοιχα σημεία γ,δ τέτοια ώστε :, και και στη συνέχεια εφαρμόζουμε ΘΜΤ στα διαστήματα [αγ], [γ,δ], [δ,β] ξ ξ ξ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Έστω μια συνάρτηση :[,] η οποία είναι συνεχής και γνησίως φθίνουσα Αν η έχει σύνολο τιμών το [,] και είναι παραγωγίσιμη στο,, να δείξετε ότι υπάρχουν,, τέτοια ώστε Λύση : Η είναι συνεχής και γνησίως φθίνουσα στο [, ] άρα θα έχει σύνολο τιμών : [, ] όμως από εκφώνηση [,] άρα και Για να δείξουμε ότι υπάρχουν,, τέτοια ώστε θα εφαρμόσουμε ΘΜΤ για την ΘΜΤ για την στο [,] συνεχής στο [,] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε ΘΜΤ για την στο [,] συνεχής στο [,] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε Άρα τελικά Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι συνεχής στο [,], παραγωγίσιμη στο, και ισχύει Να αποδείξετε ότι υπάρχουν,, τέτοια ώστε Λύση : Είναι Χωρίζουμε το διάστημα [,] σε [, ],[,] ώστε ΘΜΤ για την στο [,] συνεχής στο [,] ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
251 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε ΘΜΤ για την στο [,] συνεχής στο [,] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε Τελικά : Αν για τη συνάρτηση ισχύουν οι υποθέσεις του Θ Roll στο [, ] να δείξετε ότι υπάρχουν,, τέτοια ώστε Λύση : Αφού για την ισχύουν οι υποθέσεις του Θ Roll στο [, ] τότε η είναι συνεχής στο [, ], παραγωγίσιμη στο, και Είναι Χωρίζουμε το διάστημα [, ] σε [, ],[, ] ώστε, ΘΜΤ για την στο [, ] συνεχής στο [, ] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε ΘΜΤ για την στο [, ] συνεχής στο [, ] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε Τελικά : καθώς ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
252 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 6 Έστω μια συνάρτηση για την οποία ισχύουν οι υποθέσεις του ΘRoll στο [,] Να δείξετε ότι υπάρχουν,, τέτοια ώστε 7 Έστω μια συνάρτηση παραγωγίσιμη στο R για την οποία ισχύει για κάθε Αν δείξετε ότι υπάρχουν,,, τέτοια ώστε 9 8 Δίνεται η παραγωγισιμη συνάρτηση : για την οποία ισχύει, και Να αποδείξετε ότι υπάρχουν δυο τουλάχιστον,, διαφορετικά μεταξύ τους, ώστε οι εφαπτομένες της C στα σημεία και να είναι μεταξύ τους κάθετες 9 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγισιμη, για την οποία ισχύει και Να αποδείξετε ότι : i Υπάρχουν,, με, ώστε ii Υπάρχει, ώστε Αν για τη συνάρτηση ισχύουν οι υποθέσεις του Θ Roll στο [,] να δείξετε ότι υπάρχουν, τέτοια ώστε,,, ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΘΜΤ & ΘBolzano, ΘΜΤ & ΘET, Αν θέλουμε να δείξουμε ότι υπάρχουν,, ώστε να ισχύει μια σχέση της μορφής g, ή g, ή, τότε χωρίζουμε το διάστημα, σε δυο υποδιαστήματα, και,, όπου το μπορεί να προκύψει από το ΘBolzano ή από το ΘΕΤ και μετά εφαρμόζουμε ΘΜΤ σε καθένα από τα διαστήματα, ], [, ] [ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Δίνεται συνάρτηση : [, ], η οποία είναι συνεχής στο [α,β], παραγωγίσιμη στο α,β και ισχύει και Να αποδείξετε ότι : i Η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο α,β ii Υπάρχουν,, τέτοια ώστε ο Επαναληπτικές Πανελλήνιες Λύση : i Θα δείξω ότι η εξίσωση έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο α,β Έστω g θα δείξω ότι η εξίσωση g έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο α,β Εφαρμόζω Θ Bolzano για τη g στο [α,β] g συνεχής στο [α,β] ως πράξεις συνεχών συναρτήσεων g ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
253 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ g δηλ g g Οπότε από Θ Bolzano η εξίσωση g έχει μια τουλάχιστον ρίζα στο α,β, δηλ υπάρχει, τέτοιο ώστε g ii Για να δείξω ότι υπάρχουν,, τέτοια ώστε, θα πρέπει να διασπάσω το διάστημα α,β ώστε να εφαρμόσω δυο ΘΜΤ ΘΜΤ για την στο, ] [ συνεχής στο, ] [, παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει ΘΜΤ για την στο [, ] συνεχής στο [, ] παραγωγίσιμη στο, τέτοιο ώστε : Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε : Τελικά : ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση : [, ], με α> για την οποία ισχύει και Να αποδείξετε ότι : i Υπάρχει, τέτοιο ώστε ii Υπάρχουν,, διαφορετικά μεταξύ τους τέτοια ώστε Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση :, για την οποία ισχύει και 8 Να αποδείξετε ότι : i Υπάρχει τέτοιο ώστε 6 ii Υπάρχουν,, διαφορετικά μεταξύ τους τέτοια ώστε Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση :, για την οποία ισχύει και 6 Να αποδείξετε ότι : i Υπάρχει τέτοιο ώστε 8 ii Υπάρχουν,, διαφορετικά μεταξύ τους τέτοια ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
254 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΘΜΤ & ΘRoll ΥΠΑΡΞΗ ΡΙΖΑΣ ξ - ΠΡΟΣΗΜΟ ξ, ξ Αν θέλουμε να δείξουμε ότι υπάρχει, τέτοιο, ώστε :, ή ή τότε εφαρμόζουμε το ΘΜΤ για την στα, ] και [, ] όπου, και βρίσκουμε τις τιμές, όπου, και, Αν, τότε εφαρμόζουμε ΘRoll για την στο [, ] και αποδεικνύουμε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε Αν, τότε εφαρμόζουμε ΘΜΤ στην στο [, ] και αποδεικνύουμε ότι υπάρχει, τέτοιο ώστε o o, αν, αν ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : [ Έστω μια συνάρτηση συνεχής σ ένα διάστημα [α,β] που έχει συνεχή δεύτερη παράγωγο στο α,β Αν ισχύει α=β= και υπάρχουν αριθμοί γα,β, δα,β, έτσι ώστε γ δ<, να αποδείξετε ότι: i Υπάρχει μία τουλάχιστον ρίζα της εξίσωσης = στο διάστημα α,β ii Υπάρχουν σημεία ξ, ξ α,β τέτοια ώστε ξ > και ξ < iii Υπάρχει τουλάχιστον ένα, ώστε ο Πανελλήνιες Λύση : i Προφανώς γ δ Αν ήταν γ=δ τότε γ< άτοπο Χωρίς περιορισμό της γενικότητας υποθέτω γ<δ, συνεχής στο [γ,δ] [α,β] γδ< Άρα από θ Bolzano υπάρχει τουλάχιστον ρίζα γ,δ της δηλ =, ii α γ δ β Επειδή γδ< υποθέτω: γ< και δ> Σε αντίθετη περίπτωση η απόδειξη είναι όμοια, [, ] ά ά a ή a, ή [,, ή [,, ] ] ά ά, ά ά, ά, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
255 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Όμοια με ΘΜΤ στα [δ,β], [,δ] εξασφαλίζω την ύπαρξη σημείων: δ,β: <,δ: > οπότε με ΘΜΤ στο [, ] υπάρχει ένα τουλάχιστον ξ, και άρα ξ α,β: iii Από το ii διαπιστώνω ότι: συνεχής στο [, ] και ξ ξ < Άρα από Θ Bolzano υπάρχει ένα τουλάχιστον, τω, 6 Η συνάρτηση είναι τρεις φορές παραγωγίσιμη στο Αν τα σημεία,,,, με, είναι συνευθειακά, να δείξετε ότι υπάρχει, ώστε να είναι Λύση : Τα σημεία Α,Β,Γ είναι συνευθειακα άρα ο συντελεστής διεύθυνσης της ευθείας ΑΒ είναι ισος με το συντελεστή διεύθυνσης της ευθείας ΒΓ Δηλ y y y y, ΘΜΤ για την στο [, ] συνεχής στο [, ] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε ΘΜΤ για την στο [, ] συνεχής στο [, ] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε Δηλ λόγο της ισχύει ΘRoll για την στο [, ] [, ] συνεχής στο [, ] [, ] παραγωγίσιμη στο,, Άρα από ΘRoll υπάρχει,, τέτοιο ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
256 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 7 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη, για την οποία ισχύει, και, με, Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον,, ώστε Υποδ Για να αποδείξουμε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον,, ώστε, πρέπει να εφαρμόσουμε το ΘRoll για την σε κάποιο διάστημα [, ] Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να βρούμε δυο αριθμούς με Οι τιμές αυτές μπορούν να προκύψουν με εφαρμογή του ΘΜΤ σε δυο διαστήματα ξένα μεταξύ τους 8 Έστω μια συνάρτηση δυο φορές παραγωγίσιμη στο με και Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον, τέτοιο ώστε η εφαπτομένη της C στο σημείο, να είναι παράλληλη στην ευθεία : y 7 9 Δίνεται συνάρτηση : δυο φορές παραγωγίσιμη, της οποίας η γραφική παράσταση διέρχεται από τα σημεία,,,,, Να αποδείξετε ότι : i υπάρχουν,,, ώστε : ii υπάρχει ένα τουλάχιστον,, ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
257 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ : ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ Αν έχουμε ως δεδομένο μια ανισοτική σχέση που περιέχει και μας ζητείται να αποδείξουμε μια ανισοτική σχέση για την, τότε η απόδειξη ενδεχομένως μπορεί να γίνει με τη βοήθεια του ΘΜΤ υπάρχουν και άλλοι τρόποι όπως θα μάθουμε Μετασχηματίζω την ανισότητα έτσι ώστε να δημιουργηθεί στο κέντρο η διαφορά Εφαρμόζω ΘΜΤ για την στο [α,β] οπότε έχω : Αφού,, μορφοποιώ την παράσταση και έχω ανισότητα της μορφής η οποία λόγο της αποδεικνύει την ζητούμενη ανισότητα Μπορούμε να αποδείξουμε μια διπλή ανισότητα δυο μεταβλητών α,β χρησιμοποιώντας το ΘΜΤ Πρώτα βρίσκουμε συνάρτηση, ώστε η ανισότητα να πάρει τη μορφή : Μετά εφαρμόζουμε το ΘΜΤ για την στο [α,β] έτσι υπάρχει, ώστε Τέλος ξεκινάμε από ανισότητα και καταλήγουμε σε ανισότητα ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Αν μια συνάρτηση είναι συνεχής στο [,] με = και για κάθε, να δειχθεί ότι ισχύει η ανισότητα 9 Λύση : Θα εφαρμόσουμε ΘΜΤ για την στο [,] συνεχής στο [,] παραγωγίσιμη στο, Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε Όμως επειδή από εκφώνηση ισχύει για κάθε, άρα θα είναι : 8 9 Αν με,,, να δείξετε ότι Λύση : Έχουμε να δείξουμε ότι για κάθε,, με ισχύει : ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα
258 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ Θεωρούμε τη συνάρτηση,, Θα εφαρμόσουμε ΘΜΤ για την στο [, ], συνεχής στο [, ], παραγωγίσιμη στο,, με Άρα υπάρχει,, ώστε Δηλαδή έχουμε να αποδείξουμε ότι ισχύει η σχέση που γίνεται Η είναι γνησίως φθίνουσα στο, Έτσι :,,, ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : Αν η συνάρτηση είναι συνεχής στο [,] και ισχύουν = και για κάθε να δειχθεί ότι ισχύει η ανισότητα 8 Αν η συνάρτηση είναι συνεχής στο [,] με = και για κάθε, να δειχθεί ότι ισχύει η ανισότητα i Να αποδείξετε ότι για κάθε ii Αν είναι μια συνάρτηση παραγωγίσιμη στο R, με για όλα τα, ισχύει, να αποδείξετε ότι ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 6
259 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6 : ΘΜΤ ΚΑΙ ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΑΝΙΣΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : ln, Δίνεται η συνάρτηση Να αποδείξετε ότι για κάθε ισχύει :, ο Πανελλήνιες 8 Λύση : Για κάθε είναι ln Θα εφαρμόσω ΘΜΤ για την στο [, ] Η είναι συνεχής στο [, ] ως πράξεις συνεχών Η είναι παραγωγίσιμη στο, ως πράξεις παραγωγισιμων με ln Άρα από ΘΜΤ υπάρχει, τέτοιο ώστε Όμως, άρα Θα πρέπει να πάρω και στα δυο μέλη της, πρέπει όμως να γνωρίζω τη μονοτονία της Έστω,, με ln ln ln ln άρα η είναι γνησίως αύξουσα Έτσι η σχέση θα γίνει : : 6 Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι παραγωγίσιμη στο R και η είναι γνησίως φθίνουσα στο R Να δείξετε ότι για κάθε Λύση : Για κάθε είναι : Θα εφαρμόσω ΘΜΤ για την στο [, ] και στο [, ] ή [, ] άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε /, Επίσης : ή [, ] άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε /, Έτσι ισχύει ότι : Δηλαδή η σχέση που θέλαμε να αποδείξουμε ισχύει για κάθε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 7
260 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 7 Να αποδείξετε ότι: ln ln, ο Επαναληπτικές Πανελλήνιες 6 Λύση : ln ln Για κάθε έχουμε : ln ln Θεωρούμε τη συνάρτηση ln, Εφαρμόζουμε ΘΜΤ για την ln στο [, ] ή [, ] άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε /, και Για κάθε, είναι, Έτσι ισχύει, ln ln ln ln ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : 8 Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι συνεχής στο [,7] και παραγωγίσιμη στο,7 Αν η είναι γνησίως αύξουσα στο,7 να δείξετε ότι 7 για κάθε 9 Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι παραγωγίσιμη στο R και η είναι γνησίως φθίνουσα στο R Να δείξετε ότι για κάθε Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι παραγωγίσιμη στο R και η είναι γνησίως αύξουσα στο [, Να δείξετε ότι για κάθε >α Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι παραγωγίσιμη στο R και η είναι γνησίως φθίνουσα στο, ] Να δείξετε ότι για κάθε <α Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι παραγωγίσιμη στο R και η είναι γνησίως φθίνουσα στο [, Αν ισχύει να δείξετε ότι για κάθε > ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 8
261 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΘΜΤ ΚΑΙ ΣΥΝΔΥΑΣΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ : Άσκηση 6 σελ σχολικό βιβλίο Β ομάδας Έστω μια συνάρτηση η οποία είναι συνεχής στο [-,] και ισχύει, Αν και, να αποδείξετε ότι Λύση : Θα εφαρμόσουμε ΘΜΤ για την στα διαστήματα [,] και [,] ή [,] /, άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε ή [,] /, άρα υπάρχει, τέτοιο ώστε Όμως : για κάθε,, αρα : ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ : για κάθε Δίνεται η συνάρτηση, η οποία είναι παραγωγίσιμη στο IR με για κάθε IR i Να δείξετε ότι η είναι - ii Αν η γραφική παράσταση C της διέρχεται από τα σημεία Α, και Β-,, να λύσετε την εξίσωση - 8 iii Να δείξετε ότι υπάρχει τουλάχιστον ένα σημείο Μ της C, στο οποίο η εφαπτομένη της C είναι κάθετη στην ευθεία ε: y 668 ο Επαναληπτικές Πανελλήνιες Δίνεται παραγωγίσιμη συνάρτηση :, για την οποία ισχύει για κάθε Να αποδείξετε ότι : i ii 8 υπάρχει σημείο, με,, στο οποίο η εφαπτομένη της C να είναι παράλληλη στην ευθεία : y iii υπάρχει, ώστε iv υπάρχουν,,, ώστε ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΥ ΠΑΥΛΟΣ wwwpittragonogr Σελίδα 9
262 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ : ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ 6Α ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΘΕΩΡΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ Α ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΘΜΤ ΣΤΑΘΕΡΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ ΘΕΩΡΗΜΑ Β, 9, Έστω μια συνάρτηση ο&rho