O έλεγχος ποιότητας του αναλυτή Pentra

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "O έλεγχος ποιότητας του αναλυτή Pentra"

Ἡσίοδος Αλεξάνδρου
6 χρόνια πριν
Προβολές:

O έλεγχος ποιότητας του αναλυτή Pentra Επιμέλεια: Πέτρος Καρκαλούσος Εισαγωγή O βιοχημικός αναλυτής ABX Pentra 400 της Horiba Medical εκτελεί μέχρι 420 τεστ/ώρα από 55 διαφορετικούς βιοχημικούς

O έλεγχος ποιότητας διενεργείται με δύο ορούς ελέγχου (controls) οι οποίοι αποθηκεύονται στη μνήμη του αναλυτή με την μορφή ημερήσιων και μηνιαίων συγκεντρωτικών δεδομένων καθώς και διαγραμμάτων.

1 O έλεγχος ποιότητας του αναλυτή Pentra Επιμέλεια: Πέτρος Καρκαλούσος Εισαγωγή O βιοχημικός αναλυτής ABX Pentra 400 της Horiba Medical εκτελεί μέχρι 420 τεστ/ώρα από 55 διαφορετικούς βιοχημικούς προσδιορισμούς συμπεριλαμβανομένων και των ηλεκτρολυτών. O έλεγχος ποιότητας διενεργείται με δύο ορούς ελέγχου (controls) οι οποίοι αποθηκεύονται στη μνήμη του αναλυτή με την μορφή ημερήσιων και μηνιαίων συγκεντρωτικών δεδομένων καθώς και διαγραμμάτων. Ημερήσια αναφορά ημερήσιων τιμών ελέγχου Tα controls που τρέχουν καθημερινά στον αναλυτή Pentra μπορούν να τυπώνονται με την μορφή ημερήσιας αναφοράς. 1. Toν αριθμό των πραγματοποιηθέντων αναλύσεων (Ν) του ορού ελέγχου μέσα στην ημέρα, π.χ. 1, Την ονομασία της εξέτασης. 3. Την μέση τιμή των ημερήσιων τιμών ελέγχου σύμφωνα με την σχέση: 1

2 Η μέση τιμή υπολογίζεται όταν ένας ορός ελέγχου τρέχει περισσότερες από μία φορές. Σε αυτή την περίπτωση στον υπολογισμό της μέσης τιμής ελέγχου συμμετέχουν μόνο οι τιμές ελέγχου που είναι μέσα στα όρια ελέγχου. 4. Την μονάδα μέτρησης (π.χ. mg/dl). 5. Τον «Στόχο»: δηλαδή τη μέση τιμή (μ) των ορίων ελέγχου. 6. To «Εύρος Εμπιστοσύνης» το οποίο ισούνται με: μ ± 2 SD. 7. Την τυπική απόκλιση «SD» των ορίων ελέγχου η οποία υπολογίζεται από την 8. Το συντελεστή μεταβλητότητας «CV» ο οποίος υπολογίζεται από την Αναλυτική μηνιαία αναφορά ημερήσιων τιμών ελέγχου Η αναλυτική αναφορά των ημερήσιων τιμών ελέγχου χρησιμεύει στον εντοπισμό: 1. Τυχαίων σφαλμάτων αν μελετάται ο πίνακας τιμών κάθε control χωριστά. 2. Συστηματικών σφαλμάτων αν μελετώνται παράλληλα οι πίνακες τιμών δύο ή περισσοτέρων controls. Πάνω από κάθε πίνακα των τιμών ελέγχου (λεζάντα) αναγράφονται τα εξής: 9. H ονομασία της εξέτασης (π.χ. GGT). 10. Η μέση τιμή ή «Μέσος» ( ) των ημερήσιων τιμών ελέγχου (Ν) η οποία υπολογίζεται από την 11. H μονάδα μέτρησης της εξέτασης (π.χ. U/L). 12. Ο «Στόχος»: δηλαδή η μέση τιμή (μ) των ορίων ελέγχου. 13. To «Εύρος Εμπιστοσύνης» το οποίο ισούνται με: μ ± 2 SD. 14. Η τυπική απόκλιση «SD» των ορίων ελέγχου η οποία υπολογίζεται από την 15. Ο συντελεστής μεταβλητότητας «CV» Ο πίνακας των τιμών ελέγχου της εξέτασης περιλαμβάνει: 1. Την ημερομηνία και ώρα ανάλυσης. 2. Την τιμή του ορού ελέγχου. 2

3 3. Το διάγραμμα ελέγχου με εύρος τιμών: Μέσος ± 2 SD. Το διάγραμμα αυτό (Levey-Jennings) έχει πέντε οριζόντιες γραμμές: Μέσος, 1SD, -1SD, 2SD, -2SD. Εικόνα 1. Στο παράδειγμα όλες οι εξετάσεις βρίσκονταν εντός των τιμών ελέγχου και δεν υπάρχει κανένα τυχαίο ή συστηματικό σφάλμα. 3

4 Εικόνα 2. Στο παράδειγμα υπάρχουν τρία σφάλματα, της κατηγορίας των τυχαίων σφαλμάτων. Το μήνυμα είναι το «Conf_Range_High». Οι τιμές ελέγχου καθώς και η ώρα και η ημερομηνία εκτέλεσης τονίζονται. Παράλληλα δεν εμφανίζεται τιμή στο διάγραμμα αριστερά. Συνοπτική μηνιαία αναφορά ημερήσιων τιμών ελέγχου Η μηνιαία αναφορά των τιμών ελέγχου δείχνει τα τυχόν συστηματικά σφάλματα των αναλύσεων του Pentra. Η μηνιαία αναφορά αφορά κάθε ορό ελέγχου χωριστά και περιλαμβάνει: 16. Toν αριθμό των πραγματοποιηθέντων ημερήσιων αναλύσεων (Ν) των ορών ελέγχου μέσα στον μήνα, π.χ. 20, Την ονομασία της εξέτασης. 18. Την μέση τιμή των ημερήσιων τιμών ελέγχου σύμφωνα με την σχέση: 19. Την μονάδα μέτρησης (π.χ. mg/dl). 20. Τον «Στόχο»: δηλαδή τη μέση τιμή (μ) των ορίων ελέγχου. 21. To «Εύρος Εμπιστοσύνης» το οποίο ισούνται με: μ ± 2 SD. 22. Την τυπική απόκλιση «SD» των ορίων ελέγχου η οποία υπολογίζεται από την 4

5 23. Το συντελεστής μεταβλητότητας «CV» ο οποίος υπολογίζεται από την Εικόνα 3. Μηνιαία αναφορά τιμών στον βιοχημικό αναλυτή Pendra. Oι εξετάσεις HDL, LDL και ALP εμφανίζουν συστηματικό σφάλμα προς τα πάνω και οι εξετάσεις LDH, BILI-D, AST και CK συστηματικό σφάλμα προς τα κάτω. Μηνιαία διαγράμματα Levey-Jennings Το διάγραμμα Levey-Jennings στον αναλυτή Pendra αποτελείται από τρεις οριζόντιες γραμμές, τις: 1. «Στόχος» - η μέση τιμή των ορίων ελέγχου. 2. «Υψηλή» - τιμή Στόχος + 2 SD. 3. «Χαμηλή» - τιμή Στόχος 2 SD. Mε το διάγραμμα Levey-Jennings αποκαλύπτονται τυχαία και συστηματικά σφάλματα. 5

6 Εικόνα 4. Στα δύο διαγράμματα Levey-Jennings της εικόνας η εξέταση ALT (πάνω διάγραμμα) εμφανίζει συστηματικό σφάλμα αφού όλες σχεδόν οι τιμές βρίσκονται κάτω από την μέση τιμή. Οι τιμές του Mg (κάτω διάγραμμα) εμφανίζει καλύτερη εικόνα αν και σε δύο περιπτώσεις εμφανίζεται συστηματική μείωση των τιμών ελέγχου γεγονός που περιλαμβάνεται στα συστηματικά σφάλματα. Εικόνα 6. Στα δύο διαγράμματα της εικόνα το πάνω διάγραμμα (HDL) εμφανίζει τυχαία σφάλματα γεγονός που φανερώνεται όχι μόνο από τις τιμές που βγαίνουν έξω από τα όρια αλλά και από την πολύ μεγάλη διακύμανση των τιμών. Στο κάτω διάγραμμα (ALP) 6

7 εμφανίζεται συστηματικό σφάλμα αφού όλες σχεδόν οι τιμές βρίσκονται πάνω από την μέση τιμή. 7

Σχετικά έγγραφα

O έλεγχος ποιότητας του αναλυτή Cobas Mira

O έλεγχος ποιότητας του αναλυτή Cobas Mira Επιμέλεια: Πέτρος Καρκαλούσος Εισαγωγή Ο αναλυτής Cobas Mira είναι βιοχημικός αναλυτής που εκτελεί φωτομετρικές αναλύσεις (σάκχαρο, ουρία κτλ), μετρήσεις φαρμάκων