Αθανάσιος Πρωτογέρου. Εργαστήριο Καρδιαγγειακής Έρευνας & Υπέρτασης, 1 η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, ΓΝΑ «Λαϊκό»

Transcript

1 Αθανάσιος Πρωτογέρου Εργαστήριο Καρδιαγγειακής Έρευνας & Υπέρτασης, 1 η Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική, ΓΝΑ «Λαϊκό» Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 Τι είναι; Γιατί να την μετρήσω; Που να την μετρήσω; Πως να την μετρήσω;

3 Τι είναι; Γιατί να την μετρήσω; Που να την μετρήσω; Πως να την μετρήσω;

4 London G. AJH 2005

5 ELASTIN in low pressure London G. AJH 2005

6 COLLAGEN in high pressure London G. AJH 2005

7 Τι είναι; Γιατί να την μετρήσω; Που να την μετρήσω; Πως να την μετρήσω;

8 WINDKESSEL MODEL CUSHIONING EFFECT OF THE PROXIMAL COMPARTMENT SYSTOLIC BLOOD PRESSURE RATE OF FALL OF DIASTOLIC BLOOD PRESSURE London G, Guerin A. AHJ 1999

9 A man is as old as his arteries Thomas Sydenham ( )

10 A man is as old as his arteries Thomas Sydenham ( ) EVA syndrome Early Vascular Aging

11 A man is as old as his arteries Thomas Sydenham ( ) Nilsson et al, Hypertension 2009 EVA syndrome Early Vascular Aging

12 Επαναδιαστρωμάτωση του καρδιαγγειακού κινδύνου στο 13% του πληθυσμού ESC / ESH 2007, 2013 guidelines Ben-Shlomo Y et al. JACC 2014 Vlachopoulos C et al. JACC 2014

13 Επαναδιαστρωμάτωση του καρδιαγγειακού κινδύνου στο 13% του πληθυσμού ESC / ESH 2007, 2013 guidelines Ben-Shlomo Y et al. JACC 2014 Vlachopoulos C et al. JACC 2014 «Καλύτερη» φαρμακευτική (ή μη-φαρμακευτική) διαχείρηση της υπέρτασης; (επιλογή φαρμάκου, έναρξη με συνδυασμό ή όχι, κίνδυνος ορθοστατικής υπότασης) ESC / ESH 2007, 2013 guidelines Protogerou A et al. JASH 2008 Protogerou A et al. JACC 2009

14 Επαναδιαστρωμάτωση του καρδιαγγειακού κινδύνου στο 13% του πληθυσμού ESC / ESH 2007, 2013 guidelines Ben-Shlomo Y et al. JACC 2014 Vlachopoulos C et al. JACC 2014 «Καλύτερη» φαρμακευτική (ή μη-φαρμακευτική) διαχείρηση της υπέρτασης; (επιλογή φαρμάκου, έναρξη με συνδυασμό ή όχι, κίνδυνος ορθοστατικής υπότασης) ESC / ESH 2007, 2013 guidelines Protogerou A et al. JASH 2008 Protogerou A et al. JACC 2009 «Αναγνώριση» ατόμων με μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης υπέρτασης στο μέλλον; Kaess BM et al. JAMA 2012 Protogerou A et al. JAMA 2013

15 Τι είναι; Γιατί να την μετρήσω; Που να την μετρήσω; Πως να την μετρήσω;

16 JACC 2014

17

18 Η ελαστικότητα διαφέρει από αρτηρία σε αρτηρία Η ελαστικότητα των ελαστικού τύπου αρτηριών (αορτή, καρωτίδες) μειώνεται πιο γρήγορα με την πάροδο της ηλικίας από ότι συμβαίνει με τις μυϊκού τύπου (βραχιόνιος) Μεταβολικές διαταραχές (π.χ. Διαβήτης) επηρεάζουν με διαφορετικό τρόπο τις ελαστικού και μυικού τύπου αρτηρίες Η αύξηση της σκληρίας στην καρωτίδα αυξάνει την προγνωστική αξία των μοντέλων ανεξάρτητα από αορτική σκληρία Van Sloten T et al. JACC 2014

19 ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Ελαστικότητα ενός σημείου της αρτηρίας Ελαστικότητα αρτηριακού τμήματος Ελαστικότητα ολόκληρου του αρτηριακού δικτύου

20 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental

21 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic ΔP/ΔV = aortic pulse pressure / stroke volume Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental

22 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic ΔP/ΔV = aortic pulse pressure / stroke volume Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental Haemodynamic results of arterial stiffness - Pulse pressure - Wave reflections - Pressure amplification

23 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental

24 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental ΔP/ΔD (*diameter) = Δ pulse pressure/ Δ diameter *distensibility

25 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic Ultrasound MRI Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental ΔP/ΔD (*diameter) = Δ pulse pressure/ Δ diameter *distensibility

26 ΑΡΤΗΡΙΑΚΗ ΣΚΛΗΡΙΑ Α. Συστηματική systemic Β. Τοπική - local Γ. Τμηματική segmental

27 Τι είναι; Γιατί να την μετρήσω; Που να την μετρήσω; Πως να την μετρήσω;

28 Ταχύτητα σφυγμικού κύματος και ελαστικότητα αορτής A disturbance that moves through a medium, transporting energy from one location to another as it goes. Μία «διαταραχή» η οποία διαδίδεται διαμέσου ενός υλικού ή ακόμα του κενού, μεταφέροντας ενέργεια από ένα σημείο σε ένα άλλο ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΟΧΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΜΑΖΑΣ Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

29 Ταχύτητα σφυγμικού κύματος και ελαστικότητα αορτής ΣΦΥΓΜΙΚΟ ΚΥΜΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Πλάτος Μήκος κύματος Περίοδος Συχνότητα Ταχύτητα ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ Διάδοση Ανάκλαση Εξασθένιση Ενίσχυση Σύζευξη Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

30 Ερασίστρατος Παρατήρησε μια καθυστέρηση στον παλμό Μεταξύ κεντρικών και περιφερικών αρτηριών 3 ος αιώνας π.χ.

31 The Moens-Korteweg equation gives the pulse-wave velocity as a function of the vessel and fluid characteristics h E R h E R PWV Moens-Korteweg 1878 Ταχύτητα σφυγμικού κύματος και ελαστικότητα αορτής Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

32 Πως μετράμε την ταχύτητα του σφυγμικού κύματος Pulse Wave Velocity Carotid-to-femoral PWV Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

33 Πως μετράμε την ταχύτητα του σφυγμικού κύματος Pulse Wave Velocity Carotid-to-femoral PWV Carotid-to-radial PWV Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

34 Πως μετράμε την ταχύτητα του σφυγμικού κύματος Pulse Wave Velocity Carotid-to-femoral PWV Carotid-to-radial PWV Brachial-to-ankle PWV Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

35 Aortic stiffness: carotid femoral pulse wave velocity, cfpwv Brachial-ankle pulse wave velocity, bapwv Proof of concept Prospective validation Incremental value Clinical utility Clinical outcomes Costeffectiveness Ease of use Methodological consensus Reference values Arterial stiffness Carotid-femoral pulse wave velocity Brachial-ankle pulse wave velocity Yes Yes, for Asian populations. Arterial stiffness Carotid-femoral pulse wave velocity Brachial-ankle pulse wave velocity Recommendation Level of evidence Comments IIa A Useful for risk stratification. IIb B Vlachopoulos C et al. ESC WG guidelines. Atherosclerosis (under review)

36

37 Χρήση κατάλληλης συσκευής με πιστοποιημένη ακρίβεια εκτίμησης του χρόνου διάδοσης (dt) του σφυγμικού κύματος μεταξύ καρωτίδας και μηριαίας αρτηρίας

38 ΜΕΘΟΔΟΙ ΣΥΣΚΕΥΕΣ ΜΕΤΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΣΦΥΓΜΙΚΟΥ ΚΥΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΑΟΡΤΗΣ Complior Sphygmocor WallTrack Artlab Ultrasound probes Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

39 Χρήση κατάλληλης συσκευής με πιστοποιημένη ακρίβεια εκτίμησης του χρόνου διάδοσης (dt) του σφυγμικού κύματος μεταξύ καρωτίδας και μηριαίας αρτηρίας Μέτρηση της απόστασης μεταξύ καρωτίδας μηριαίας (σημεία καταγραφής κύματος) και υπολογισμού του 80% αυτής ως τελική απόσταση (d). Υπολογισμού της ταχύτητας του σφυγμικού κύματος από το λόγο PWV = d / dt σε m/sec

40 Modern era Aortic stiffness: carotid femoral pulse wave velocity, PWV Distance (d)

41 Modern era Aortic stiffness: carotid femoral pulse wave velocity, PWV Time (t)

42 Aortic stiffness: carotid femoral pulse wave velocity, PWV PWV = d t d t

43 Χρήση κατάλληλης συσκευής με πιστοποιημένη ακρίβεια εκτίμησης του χρόνου διάδοσης (dt) του σφυγμικού κύματος μεταξύ καρωτίδας και μηριαίας αρτηρίας Μέτρηση της απόστασης μεταξύ καρωτίδας μηριαίας (σημεία καταγραφής κύματος) και υπολογισμού του 80% αυτής ως τελική απόσταση (d). Υπολογισμού της ταχύτητας του σφυγμικού κύματος από το λόγο PWV = d / dt σε m/sec Χρησιμοποιείτε τη μεταβολή του PWV κατά 10 m/sec ως ενδεικτική για την εκτίμηση του καρδιαγγειακού κινδύνου

44 1. Μέρος μέτρησης: ήσυχο με σταθερή θερμοκρασία 2. Χρόνος ηρεμίας σε ύπτια θέση πριν τη μέτρηση: 10 λεπτά 3. Πλευρά καταγραφής κυματομορφών: Δεξιά καρωτίδα και μηριαία 4. Αποχή από γεύμα, καφέ, κάπνισμα τουλάχιστον για 3 ώρες 5. Δεν επιτρέπεται η ομιλία ή ο ύπνος κατά τη μέτρηση 6. Διάρκεια καταγραφής 5-6 καρδιακοί κύκλοι τουλάχιστον 7. Αποφυγή φαινομένου «λευκής μπλούζας» 8. Μέτρηση της απόστασης σε ευθεία γραμμή

45 ΠΟΣΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΙΣ; Διαφορά μεταξύ 1 ης και 2 ης μέτρησης >0,5 m/sec >30% Συμφωνία μεταξύ 1 ης και 2 ης μέτρησης (φυσιολογικά όρια) χαμηλή Ο μέσος όρος 3 μετρήσεων δεν προσφέρει μεγαλύτερη «ακρίβεια» Ο μέσος όρος 2 μετρήσεων ίσως είναι η πιο καλή επιλογή Papaioannou T et al. 2011

46 1. Μέρος μέτρησης: ήσυχο με σταθερή θερμοκρασία 2. Χρόνος ηρεμίας σε ύπτια θέση πριν τη μέτρηση: 10 λεπτά 3. Πλευρά καταγραφής κυματομορφών: Δεξιά καρωτίδα και μηριαία 4. Αποχή από γεύμα, καφέ, κάπνισμα τουλάχιστον για 3 ώρες 5. Δεν επιτρέπεται η ομιλία ή ο ύπνος κατά τη μέτρηση 6. Διάρκεια καταγραφής 5-6 καρδιακοί κύκλοι τουλάχιστον 7. Αποφυγή φαινομένου «λευκής μπλούζας» 8. Μέτρηση της απόστασης σε ευθεία γραμμή 9. Αριθμός μετρήσεων: Τουλάχιστον 2 συνεχόμενες. Αν η διαφορά τους είναι >0.5 m/s γίνεται και 3 η μέτρηση. Λαμβάνεται ως τελική μέτρηση η ενδιάμεση τιμή των τριών (median)

47 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ Pulse Wave Velocity Μονάδα Βιοϊατρικής Τεχνολογίας, Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α.

48

49

50 Mobilo-O-Graph (IEM): brachial cuff based oscillometric method for 24 hour brachial and aortic ABPM and aortic stiffness ABPM. It s brachial BP recording unit is FDA and CE approved and validated according to BHS and ESH recommendations. It performs brachial BP recording and consequently brachial pressure waveform recording (re-inflation at the diastolic BP level for 10 sec) Aortic BP is derived after calibration of the pressure waveform either with the SBP and DBP (calib 1) or MBP and DBP (calib 2) through software analysis (generalized transfer function- ARCSolver algorithm).

51 Mobilo-O-Graph (IEM): brachial cuff based oscillometric method for 24 hour brachial and aortic ABPM and aortic stiffness ABPM.

52 Mobilo-O-Graph (IEM): brachial cuff based oscillometric method for 24 hour brachial and aortic ABPM and aortic stiffness ABPM.

53 IJC 2013 ΜΕΛΕΤΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΙΜΟΤΗΤΑΣ

54 Mobilo-O-Graph (IEM): brachial cuff based oscillometric method for 24 hour brachial and aortic ABPM and aortic stiffness ABPM. ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ cfpwv

55 Hyper Res 2012 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ cfpwvtonometry

56 Hyper Res 2012 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ cfpwvtonometry

57 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ cfpwvtonometry

58 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ cfpwvtonometry

59 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ PWV- MRI

60 JHT 2015 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΜΕ PWV- invasively

61 Clin J Am S Nephrology 2015 Μελέτη της 24ωρης μεταβλητότητας

62 Μελέτη της 24ωρης μεταβλητότητας

63 BPM 2012 Φυσιολογικές τιμές

64 2015 Φυσιολογικές τιμές

65 JHT 2014 Προγνωστική αξία

66 JHT 2015 Σχέση με βλάβη στην καρδιά/νεφρά

67 Aissopou E et al. JH under review Μελέτη της 24ωρης μεταβλητότητας και ΤOD

68 cf-pwv JACC 2014 ba-pwv

69 cf-pwv JACC 2014 ba-pwv Brachial cuff-pwv

70