FRANÌISKU IL-MIXJA U L-ÓOLMA. Murray Bodo

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "FRANÌISKU IL-MIXJA U L-ÓOLMA. Murray Bodo"

Transcript

1 FRANÌISKU IL-MIXJA U L-ÓOLMA Murray Bodo

2 FRANÌISKU Il-mixja w il- olma Murray Bodo

3 Edizzjoni Maltija: Maqlub g all-malti minn ÌuΩepp Beneditt Xuereb ofm Computer setting: Ìwann Abela ofm Kura: Franciscan Retreat Ministries u Edizzjoni TAU Edizzjoni TAU - Malta Editur: George Bugeja ofm Stampat: PEG Ltd. Malta Edizzjoni IngliΩa: Titlu ori inali: Francis, the Journey and the Dream Ippublikat: St. Anthony Messenger Press Disinn tal-qoxra: Julie Lonneman Disinji: Lawrence Zink Stampat: USA ISBN Murray Bodo Murray Bodo ofm huwa wie ed mill-a wa z-ñg ar, kittieb ta diversi xog olijiet. Jg allem l-kompoωizzjoni u l-kitba f Thomas Merton College f Crestview Hills, Kentuchy. Il-kitbiet tieg u jinkludu: A Retreat with Francis and Clare of Asssisi: Following Our Pilgrim Hearts; Song of the Sparrow; Meditations and Poems to Pray By; Clare, A Light in the Garden; Tales of St. Francis: Ancient Stories for Contemporary Living; Through the Year With Francis of Assisi: Daily Meditations From His Words and Life u The Almond Speaks: New and Selected Wrintings, (St. Anthony Messenger Press) 2

4 Da la g all-edizzjoni bil-malti Dan il-ktieb, g alkemm di à g addew aktar minn amsa u g oxrin sena mill-ewwel pubblikazzjoni tieg u, joffri b mod mill-aktar aj u sempliçi, il-mixja u l- olma tal-qaddis Fran isku t Assisi. Ktieb li inti u taqrah, tieqaf u tixtarr kull kelma u timmedita esperjenza ta bniedem li, aktar milli a riskju kalkulat, iddeçieda li jimxi tassew wara Dak li qalbu kienet t obb, billi intelaq g al kollox f idejh. Wara li qrajtu l-ewwel darba, malajr beda jbehren f mo i li xi darba jista jkun tradott fl-lsien Malti. Dan il- sieb qsamtu ma l-awtur stess meta kont qed nie u sehem fil-franciscan Internship Program li jsir kull sena f Ohio. P. Murray Bodo ofm apprezza li l-ktieb tieg u Francis, The Journey and the Dream ikun maqlub g all-malti, issa li di à ie ppublikat bil-äappuniω, ÇiniΩ, FrançiΩ, Spanjol u Taljan. Jiena sibtu g odda tajba kemm g alija u kif ukoll g al dawk kollha li di à kellhom il-possibilità li jag mlu uωu minnu matul id- Directed Retreats li a na l-fran iskani qed norganizzaw f Porziuncola Retreat House f Malta u Padova House, f G awdex. Ilkoll urew interess u e ewna sabiex dan il-ktieb ikun tradott u ppublikat flimkien ma edizzjonijiet tal- ajja ta San Fran isk li l-edizzjoni TAU di à stampat. Nixtieq inrodd ajr lill-awtur P. Murray Bodo ofm u lil Jeremy Harrington ofm, Direttur ta St. Anthony Messenger Press tal-permess g at-traduzzjoni u l-pubblikazzjoni tal-ktieb. Grazzi lil P. ÄuΩepp Beneditt Xuereb ofm li g amel it-traduzzjoni bil-malti kif ukoll lill-p. Äwann Abela ofm u P. George Bugeja ofm, li adu sieb l-istampa talktieb f isem l-edizzjoni TAU. Jalla dan il-ktieb li l-franciscan Retreat Ministries u l-edizzjoni TAU qeg din joffru jag ni u j edded l-impenn ta dawk li jaqrawh filmixja u l- olma ta ajjithom. Marcellino Micallef ofm Direttur Dar ta l-irtiri Porziuncola Ba ar iç-çag aq 1 ta Jannar

5 Da la g all-edizzjoni bl-ingliω Din is-sena ukoll il-g olja ta wara l-fortizza msej a Rocca Maggiore tinsab miksija bil- inestra, pjanta li ssibha f kull roqg a ta l- Umbria. U llum ukoll, minn ma emb l-istess g olja, g adhom jaqtg u il- ebel ta kulur roωa. Mal-medda tal-wied, ix-xmara Chiascio sserep kwieta u fil-qrib hemm g alqa kbira ta pepprin, g alqa li nistenna nara kull sena, u li b dankollu dejjem tg a ibni bit-tlellix tag ha l-ewwel darba li nsib ru i fil-liwja tat-triq l hemm miç-çimiterju. Äurnata sabi a ta Äunju: Ωiffa elwa u friska ejja qajla qajl min-na a tal-monte Subasio. Nieqaf dejn l-irdum, barra miç-çimiterju. Nintasab ng arrex g an-na a ta wied ie or qrib il-baωilka ta S. Fran isk. Ódejn ri lejja hemm il-pepprin, a mar bis-sofferenzi kollha li arrab S. Fran isk, il-poverello, li ismu jinsab midfun ta t dak il- ebel tqil. Ninxte et fuq il-kolonna miksura u dlonk ti i f mo i d-dehra tal- BaΩilika kif kont rajtha sittax il-sena ilu, f urnata kies a u umda qrib l- a ar ta Marzu. Minn fejn ninsab bilqieg da, fuq in-na a tax-xellug nista nara biss wie ed mit-torrijiet ta Rocca Maggiore. Fid-daqqa u l- in ftakart fl-a ar versi tal-quddiesa ta filg odu:...dejjaq huwa l-bieb u dejqa t- triq li tie u g all- ajja (Mt 7,14). Il-bieb dejjaq ta Fran isku kien ilbieb tan-na a l-o ra tal-belt minn fejn jien qieg ed bilqeg da, in ares lejn it-torri tal-punent ta Rocca Maggiore. Meta g adda minn dak ilbieb, Fran isku alla warajh is-sigurtà ta Assisi u mexa l isfel ma emb il-g olja. Er ielha lejn id-dar tal-im iddmin li kien hemm qrib il-knisja tal-porziuncola, is-sehem iç-çkejken, kif kienu jsej ulha bi kliem lejju n-nies tal-post. Meta ktibt dan il-ktieb, u xejn inqas illum wara afna snin, S. Fran isk kien g alija l-qaddis li g adda mill-bieb id-dejjaq ta beltu. G adda u alla warajh il- id kollu li kellu, alla l ommu u l missieru, il- bieb u l-qraba, u beda jg ix mal-im iddma. Hemm g ex ajja ielsa, bla ebda xkiel, ajja li biddlet dik l-g adira tinten li kien hemm ta t ilbelt ta Assisi f G eden did, il- enna ta l-art ta l-im abba nisranija. Dik id-dehra baqg et imwa la f mo i u g enitni biex, kollni fer an, nikteb dan il-ktieb. Is-soltu nsibha a a tqila li nikteb: tqil il-kliem u itqal li n aωωu fuq il-karti. Imma l-ktejjeb Fran isku: il-mixja u l-óolma rnexxieli 4

6 niktbu bla tbatija ta xejn. Jiena u nikteb dawn il-pa ni assejt li kien xi add ie or li qed jiktibhom. Din l-esperjenza kienet g alija l-eqreb a a lejn il-muωa li dwarha jitkellmu l-poeti. Nemmen li S. Fran isk innifsu kien il-muωa tieg i, li tieg u kienet il-freskezza tal-kliem li ktibt, talvizjoni li kelli. Hu g alhekk li f din l-edizzjoni l- dida ma biddilt xejn mill-óolma ori inali. Sempliçement ippruvajt nag Ωel kliem li jkun jinkludi lil kul add. Meta ktibt fis-sena 1972 ma g araftx biωωejjed kemm kienu qawwija çerti kliem. Minn dakinhar l hawn sirt nifhem aktar l-importanza li nag Ωel kliem li jinkludi l kul add, rigal tal-muωi l-o ra, irrid ng id, minn-nisa li ejt f kuntatt mag hom tul ajti: lilhom, lil Marija Omm Alla, Klara ta Asisi u TereΩa ta Lisieux, niddedika din l-edizzjoni ta Fran isku: il-mixja u l-óolma. Murray Bodo ofm Assisi 21 ta Äunju

7 Introduzzjoni Fil-pjanura kbira, fil-qalba ta l-italja tan-nofs, fil-provinçja ta l-umbria, tin ass sewwa l-atmosfera ta paçi ta çertu ra el, spirtu perfettament liberu u ieles minn kull irbit, li twieled fil-belt çkejkna ta Assisi fis-sena Id-dinja tafu bhala qaddis u poeta, ra el, çkejken u fqajjar, Fran isku ta Assisi. Illum ukoll, int u g addej mill-kampanja ta l-umbria, t oss il-paçi ta Fran isku die la fik elu, elu, u tibda temmen mill- did li l-fer perfett hu possibli, g all-bnedmin tallum ukoll, bl-istess prezz li bih kisbu Fran isku. IΩda, g al afna, dan ilprezz hu g oli wisq, g ax Fran isku kiseb il-paçi u l-fer b distakk s i minn kollox. Din il-kitba hi r-rakkont ta pellegrin dwar x jimplika dak iddistakk. L-istorja tibda u tispiçça bil-mewt ta Fran isku. Kull ma jing ad bejn il-bidu u t-tmiem hu tifkira u g alhekk il- rajjiet li jissemmew huma frammentarji u ma fihomx l-istorja s i a ta kull ma jirrakkontaw. Dak li jg aqqadhom, kif nittama, hu Fran isku nnifsu. Dawn il-pa ni m humiex ajja ta San Fran isk. G al kitba b al dik la g andi l- ila u inqas u inqas il- ibda. Li ppruvajt nag mel hu li naqsam ma o rajn il-mod kif jien personalment in ares lejn San Fran isk, u f dan il-proçess nara li are San Fran isk did, li jien stess ma kontx nafu. Fl-a arnett, irrid nizzi ajr lil Fr. Jeremy Harrington li talabni nikteb dan il-ktieb, lil Fr. Roger Huser, il-ministru Provinçjal tieg i li g amilli kura mill-bidu sa l-a ar, u lil Óuti l-fran iskani kollha li bleωempju t-tajjeb tag hom nebb u l-óolma tieg i u g amlu possibli wkoll il-mixja tieg i. 6

8 Mixja ta Óolm Kien g adu ma kum mill-a ar deni li qabdu, il-ponot ileqqu ta l-u ig kienu qed iniffdulu dahru, u kien jaf li dan hu l-bidu ta dak li olom bih g al afna Ωmien: Mulej, o ro il ru i mill- abs. Aktar kmieni utu l-patrijiet kienu arrewh hawn, fil-kappella tas-sinjura Tag na ta l-an li, fil-pjanura ta ta t il-belt. Huma u nieωlin maω-ωurωieqa ta Assisi, Fran isku talabhom jieqfu x in jaslu dejn id-dar tal-im iddmin, biex minn hemm, g all-a ar darba, ibierek lil beltu. Kien g oddu g ama, iωda dehirlu li seta jara l-belt mifruxa quddiemu, b allikieku kienet tapezzerija mlewwna b afna kuluri. Forsi raha biss bl-ispirtu tieg u. Kemm kienet tidher differenti llum minn kif kien raha dakinhar, afna snin ilu, wara li qam mill-marda twila li kienet akmitu u g adda jixxengel qalb il-g oljiet i addru; issa b al induna li xejn ma kienu g adhom jerfg ulu qalbu l fuq. Kellu biss 22 sena dik il- abta. Il- urnata kienet mill-isba, u hu ftakar kif is-soqfa kienu jaqbdu d-dawl tax-xemx qishom kienu kutri omor u safrana u bojod. IΩda s-sbu ija tag hom aktar kienet issewwidlu qalbu. L-ispirtu qawwi talmelankonija kien akmu sew, u la fehem u lanqas ried jifhem kif u g aliex. In-nies li ltaqg et maω-ωg aωug Fran isku huwa u tiela bittbatija mal-g olja, g arfuh u fer ulu li re a mill- did a sa tu. U ftakar li dakinhar, b mod çiniku, kien aseb f qalbu: Ñgur li qed jg idu bejnhom u bejn ru hom: Hemm hu t-tifel ta Pietro li ma jiswiex abba. Wiççu isfar mewt u bil-kemm jifla iωomm fuq saqajh. Imma g ax g andna n abblu rasna dwaru? Flus g andu aktar milli qatt jista jkollna a na. Talinqas hu g andu futur. Mhux li kienu jobsru x vojt kellu fih u kemm kien i ossu jiesu maqtug g all-a ar preçiωament g ax kien iben Pietro Bernardone, proprju g ax kien g ani u mag ruf u ma bub afna. Kemm kien i ossu mdejjaq min abba dan kollu. IΩda meta ares lura lejn il-belt minn fuq il-quççata tal-muntanja Subasio, ta 22 sena kienu g adu Ωag Ωug biωωejjed biex jemmen li kien hemm xi destin jistennih li kellu jag mel dik il-belt sabi a kburija bih. Fejn u meta kienet qed tistennih il-g ajta tad-destin ma kienx jaf, iωda fil-qalba ta qalbu kien jissuspetta li fla ar kien se jwie eb g as-sej a tal-kavallerija, sej a li kienet 7

9 titturmentah lejl u nhar; sa fl-a ar kien jirnexxilu jsir kavallier. Hemm kellu jkun il-futur tieg u... L-u ig f rasu u f sidru u f dahru kien beda jin ass mill- did u g al ftit Fran isku ie mçaqlaq mill- sibijiet li kienu qed ji ru bih. Beda jisg ol qawwi u g afas b sa a s-salib li kellu. L-u ig kien beda jdallamlu s-sensi, u mill- did re a ntefa ja seb fl-img oddi tieg u. Dakinhar, 23 sena qabel, waqt li kien fuq il-g olja barra l-belt, kien g amel esperjenza ta disilluωjoni kbira f Ωog Ωitu. F daqqa wa da rrealizza li matul il-marda tieg u kienet ratlu xi a a ta swied il-qalb. Ñgur li kien jiddispra dakinhar u kien jaqta qalbu g all-a ar li xi darba jer a jkun fer an likieku ma kellux il-óolma. Ftit img at wara li kien intasab fuq il-muntanja Subasio, imnikket g all-a ar, jhewden dwar jekk it-22 sena qosra li kellu kienux tmiem ajtu u Ωog Ωitu, olom Óolma li biddlitlu kollox g al dejjem. 8

10 Il-Óolma Fran isku kien fis-sodda jdur minn-na a g all-o ra, jisforza il mo u, jitolbu jikkwieta, imxennaq g all-irqad, iωieg el bih innifsu daqqa bil- lewwa u xi drabi bil-vjolenza, bit-tama li fl-a ar ji ih inng as u jorqod. Tajjar kull sieb. Mo, orqod jekk jog bok. G andi bωonn nistrie, norqod, g ax hekk qatt ma jien se neg leb din il-bluha, din iddisperazzjoni li qed tag fas fuqi hawn f dan id-dlam. Qam u beda jippassi a minn-na a g all-o ra tal-kamra, idejh imda la f xag ru iswed, im abbel u mqanfed. X inhu ji rili? Dan enn. Kif nista nkun beωg an u nkwetat la darba m hawn xejn minn xiex nibωa`? Kemm ma naf xejn. Fran isku, er a id ol f soddtok. Orqod u strie. G odos fis-sodda u ntefa wiççu l isfel, jippretendi li qed i ossu g ajjien mejjet, imma b xejn ma seta jag laq g ajn ma g ajn. Il-lejl g addih jisg ol u jeg req u jistaqsi lilu nnifsu g ala l-irqad m g adux ji i hekk façilment b al dari. Kien ilu sejjer hekk mindu marad u kellu dik l-esperjenza stramba li ieg elitu j ossu wa du huwa u jterraq ma l-g oljiet ta Assisi, dik il- abta li aωωarda j alli s-sodda tal-mard u jissogra jo ro barra fix-xemx. L-iljieli tieg u issa kienu mimlija biωa u b xi mumenti prezzjuωi ta nag sa afifa li xi mindaqqiet kien jirnexxilu jie u. Fl-a ar, meta l-ewwel ra i ta filg odu kienu qed jinfirxu qishom faxex ma dahru g eri, Fran isku raqad. Kien dak il- in li kellu l-óolma. Idda al o sala kbira ta Palazz mill-isba fejn Prinçipessa- G arusa kellha l-qorti tag ha. Il- itan kienu miksija bit-tarki u t-trofej ta battalji mirbu a. Meta staqsa jg ajjat min kien is-sinjur tal-kastell, sema le en jg idlu: Dan hu l-qorti g oli ta Fran isku Bernardone u s- segwaçi tieg u. Meta Fran isku qam, xi a a kienet inbidlet. Mhux il-messa tal-óolma kien li qanqlu daqstant, u lanqas l-a bar li kien se jsir xi sid kbir. Le, kien sempliçement il-fatt li kellu din il-óolma; issa kellu sens ta direzzjoni, xi a a g al xiex jg ix. Il-Óolma kellha mag ha çertezza b al dik ta viωjoni. Imqar li l-óolma kienet dwar li Fran isku kellu jitlef flusu u l-poωizzjoni tieg u u jsib ru u tallab. Is-sens ta mira u 9

11 skop fil- ajja, milli jidher, kienu aktar importanti mid-direzzjoni li fiha kien sejjer. Forsi kellha x taqsam ma kemm kien jiswa jew ma dak li kien, iωda fuq kollox kienet tfisser li kien sejjer x imkien, kien fejn kien. Ir-rieda tieg u ma kienitx aktar ipparaliωωata, il- olma elsitu mir-rieda ffriωata li kellu. Fran isku issa kien determinat li jag mel il-óolma sse, g ax kien jaf li hu l-bidu li jg odd. Ftakar çar afna kemm ass qalbu fer ana se ttir hu u j alli Assisi biex jissie eb ma l-armata tal-papa ta t ittmexxija ta Walter ta Brienne, il-kaptan Normann li kien qed jikseb reb iet mill-aqwa fis-servizz tal-papa Innocenz III. IΩda t-tifsila ta ajtu, daqqa fuq u daqqa isfel, ma kienitx se tinbidel daqshekk malajr, la bid-dehriet u lanqas bil- olm. Kien ilu biss il-medda ta jum miexi lura lejn Assisi meta, fil-belt ta Spoleto, mill- did mal-lejl beda jisma il na. 10

12 Il-Óolma fi Spoleto Fran isku, x inhu l-a jar: taqdi s-sid jew il-qaddej? Oh, sinjur, hu Ωgur a jar taqdi lis-sid. G idli, mela, g aliex qed tag mel il Sidek qaddej? U Fran isku, kollu mrieg ed huwa u jammeti dan, wie eb: Mulej, g idli Int xi tridni nag mel?. Mur lura d-dar, Fran isku, u oqg od a seb fuq l-ewwel dehra li kellek. Int rajt biss dak li jidher, imma mhux il-qalba tal-glorja u l- fama. Int qed tipprova tqabbel il-viωjoni tieg ek max-xewqa bla sabar li g andek li ssir Kavallier. Fran isku, jirtog od imma f sensih sewwa, issa fehem li kien ipprova j addan afna. Irrealizza li n-nuqqas ta sabar li kellu mbuttah biex ja ixxi wisq malajr; kien je tie lu jistenna u jisma u jippurifika qalbu biex jirnexxilu jisma kliem ta tifsira aktar profonda milli kien aseb. Kien ipprova jag mel ir-rieda ta Alla taqdi x-xewqa bla paçenzja li kellu hu g all-glorja. Ma kienx sema tabil aqq. Hu u sejjer lura lejn Assisi, it-triq assha tirtog od ta t saqajh. B ala kavallier li kien ej lura lejn daru, kien donnu qed jg ajjat b mod li tisimg u d-dinja kollha: Ara, jien qed nirtira. IΩda xejn ma ta kas tal- ars suspettus u taω-ωeblie li qara fuq wiçç il-bdiewa li ççassaw i arsu lejh. B mod jew b ie or, issa hekk kellhom ikunu l-affarijiet. Filfatt hu kien imissu qed jimxi b al ma jimxu huma, u mhux jintasab bilqeg da fuq dahar Ωiemel tal-gwerra l- miel tieg u. Lura lejn Assisi a t-triq Flaminia. Minn din l-istess triq rumana kienu mmarçjaw il-le juni Rumani, ir iel ta ila u mimlija fiduçja fil-qawwa ta Ruma. Kienu jieqfu u jixorbu minn-nixxieg a qaddisa ta Clitunno dejn Foligno, u hemm jitolbu lin-ninfi ta l-ilma biex isa uhom fil-battalja, u jag tuhom kura u reb a. Huwa u g addej minn dejn dik il-g adira ta ilma safi, Fran isku ass il- olma tal-glorja ier a minn qalbu; gwerra u reb a ma kienux g ajr kliem fierag iduru o mo u. Óassu vojt. Xi a a kienet qed tg idlu li kien qed jabbanduna t-triq Rumana g al dejjem. 11

13 Twelid Ädid Il-mixja lura ta Fran isku minn Spoleto bla mistenni kienet l- aktar esperjenza ta biωa li g amel kmieni f ajtu. Id-disprezz qerriedi taç-çittadini ta Assisi da lu b sa a fih innifsu b mod li qatt ma kien arrab b alu qabel. Ix-xnieg a li hu kien re a lura x aktarx g ax kien beωωieg i riet mal-belt kollha, b alma ji ri n-nar imrewwa mir-ri. Xi w ud issuspettaw li sentejn qabel, meta kien inqabad pri unier f Ponte San Giovanni, fil-fatt kien hu li çeda min abba l-biωa. O rajn urew ilfehma tag hom li l-marda twila li kienet qabditu wara li n eles mill- abs ta Perugia ma kienitx g ajr is-sens tal- tija u r-rimors g al dak li kien g amel. Missieru, Pietro, assu avvilit. Lil Fran isku kien i obbu afna, u qatt ma seta jniωωilha li ibnu kien beωωieg i u bla ila; b danakollu, sabha diffiçli jispjiega g ala Fran isku kien ie lura minn Spoleto. Ommu, is-sinjura Pica, g aliet g alih g all-a ar u xtaqet bil-bosta tmelles l-u ig mo bi ta binha biex ittaffihulu, imma ma kienitx taf kif jew x taqbad tag mel. Fran isku g amel kemm seta biex jipprova jispjiega, imma b dan aktar kien ikkonvinça lill- enituri li kien g adu ma iex f tieg u mill-melankonija stramba u d-deluωjonijiet tal-marda li kienet qabditu. Fran isku kien jimxi fit-toroq ta Assisi sturdut u mifxul. Kien qed jg ix ma kum mill- tija li b xejn ma allietu, u hu g addej ikaxkar saqajh, kien il- in kollu jit asseb dwar jekk addejh kienux omor bilmist ija. Óbiebu issa kienu l bog od, jie du sehem fl-armata ta Walter ta Brienne. Hu wa du, minn fost tant ir iel Ωg aωag qalbiena, kien baqa lura man-nisa u t-tfal u ma l-irgiel anzjani li kien ilhom Ωmien li wrew xi jsarrfu fil-battalja. B danakollu, kien i ossu çert li ma setax imur lura u jie u sehem fil-gwerra; dan kien ifisser li juri bil-provi li dak li kul add kien qed jissuspetta kien kollu minnu: li kien beωωieg i u li issa, fl-a ar, tabil aqq ie f sensih sewwa. Tisma lil qalbek meta kul add qed jg id xi a a g al kollox differenti hi prova qalila g all-a ar g all-ispirtu ta dak li jkun. U Fran isku aseb li dik il-prova ma kienx se jeg libha. Talab b qawwa li qatt ma kien talab biha qabel, u lil Äesù talbu bil- niena biex jg idlu g aliex riedu jmur lura lejn Assisi. IΩda t-twe iba baqg et ma ietu qatt. 12

14 Matul dawn ix-xhur twal u mimlija biωa, Fran isku kien issoltu jmur f g ar çkejken fuq il-g olja n-na a l-o ra tal-muntanja Subasio; hemm kien jintasab ja seb bit-tama li jirnexxilu jifhem x kien qed ji rilu. F dan il-g ar kien imur kuljum, hekk li fl-a ar sar g alih qisu d-dar, l-uniku post fejn kien i ossu komdu. Beda jqis lilu nnifsu b ala ra el, mid la sewwa tat-toqob mudlama ta l-art. Kien hemm, fil- uf tal-muntanja, li fl-a ar sab il-paçi u kellu l-kura jer a jieqaf dritt. Hemm twieled mill- did. 13

15 Il-G ar Huwa u jitkellem minn ta t l-ilsien f widnejn il-g ar, Fran isku g amel l-esperjenza tal-fer niexef qoxqox li j ib mieg u l- elsien. Im ares kif kien mit-tarka tad-dlam sabha aktar façli jpespes sigrieti mo bija f dak il-ba, jew jg ajjat b an ra daqsiex f wiçç il- itan niedja l-u ig li kellu. Minn jum g all-ie or beda jsibha aktar diffiçli li j alli dak ilg ar u jiltaqa mad-dawl kiefer tad-dinja, t ares çassa lejh. Aktar ma kien jid ol il ewwa fil-g ar, aktar kien i ossu komdu fl-iωolament li hu stess g aωel g alih. Mulej Äesù, a noqg od hawn; allini nin eba fil- uf ta din l- art niedja li qed ixxarrabni b tajn artab u lejju. IΩda kuljum kien ji i misjuq il barra mill- did bil-biωa li d- dawl ma jmurx jag mih. O uf ta l-art, a bini mill-g ajnejn li qed jiffriωawni f dan il-biωa li jifli ni. Kien fil-g ar li Fran isku ltaqa ma Äesù u ra lilu nnifsu g allewwel darba. Sa dakinhar, l-il na u l- olm dejjem dehrulu ejjin minn barra, mill-bog od afna. IΩda matul is-sig at ta agunija li kien jg addi fil-g ar, beda jisma le en fih innifsu, le en ej mill-qieg nett, aktar çar, u dan ieg elu jiskopri parti minnu nnifsu li qabel ma kienx jaf li kienet hemm. Aktar ma kien jitlob u jirrikorri g and Äesù biex inebb u x g andu jag mel, aktar kien jog dos fil-fond lejn xi qawwa ewwinija li kienet ittih sa a u paçi. Ma baqax jitkellem aktar mal- itan g erja ta l-g ar. G all-ewwel, din it-tfittxija o qalbu kienet arsa lejh innifsu li twe g u u tbeωωg u, arsa lejn id-dg ufija tieg u u lejn dnubietu; ilmixja kienet b al g odsa l isfel li ieg elitu j ossu qed jg ereq f g adira mmensa u bla qieg. IΩda meta kompla jitlob bla heda, fla ar assu li ie b al f xi g ar kbir iemed u li fih ma jid olx l-ilma, g ar fejn il- oss ta le nu dehirlu lejju u qawwi. U hemm, fil-fond ta dan il-g ar, Äesù kellmu bil-mod u kebbislu qalbu bl-im abba. Wara imbag ad seta jer a jitla fil-wiçç, im edded u mimli bil-kura. IΩda kull darba kien ikollu jer a jag mel g oddsa l isfel li twe g u u tbeωωg u. Kull darba kien jin akem mill-biωa li ma kienx ser jirnexxilu jsibu l-g ar. 14

16 Matul is-sena mindu kien sema le en Kristu fi Spoleto, Fran isku baqa jmur fil-g ar barra minn Assisi, u niωel sal-qieg nett bit-tama li jtella fil-wiçç dik il-paçi ewwinija ta l-g ar, paçi li xtaqha tibqa mieg u g al dejjem. Fl-a ar ass li b xi mod dik it-tfittxija ta l- g ar kellha tkun il-mixja tieg u ta kuljum g all-bqija ta ajtu; jekk ried ikun paçi mieg u nnifsu, a a wa da kellu x jag mel: jinωel kuljum fil-profondità tat-talb. Dan il- sieb ablu fer kbir, g ax kien beda j obb it-tfittxija u l-biωa u l-mistennija b ala parti mill-proçess tat-talb u milli jisma lil Kristu. 15

17 Wa du, Bla Wens ta Óadd Huwa u jg arrex minn kantuniera fil-pjazza, Fran isku seta jara l-wiçç ta tfajla Ωag Ωug a, u tg idx kemm iddispjaçih li f g ajnejha ra s-swied ta qalb. Hekk Ωag Ωug a u elwa, u hekk wa idha fid-dieqa tag ha. Seta jara biss ras abibha minn wara, imma dan kien biωωejjed g alih biex jie u idea ta l-espressjoni mwe g a tal- uvnott. Ñgur li bejniethom jew o fihom kienet rat xi a a li kienet qed i ib tensjoni kbira fir-relazzjonijiet ta bejniethom. Fran isku kien jaf sewwa dak li kienet qieg eda t oss dik it-tfajla. Dak li kienet qieg eda t oss kien hekk fgat u mg akkes mir-raωan li kienet qed tag mel minn barra, ieg elu j oss il-g afsa o sidru stess. We g u l- fatt li hu ma seta jag mel xejn, imma ma kienitx a a xierqa li jinda al, u g alhekk tafa arstu lejn il-pjazza miksija çag aq. Imma f tebqa ta g ajn, g ajnejh strie u mill- did fuq it-tfajla. Xi darba, u forsi mhux fil-bog od, kien jasal isib dak li kien qed ifittex. Tabil aqq, la kien qed ifittex intimità u lanqas iω-ωeg il ta xi persuna o ra, imma dak li xtaq kellu x jaqsam ma dik it-tfajla u l-bωonn li ass li jfarra ha, li j oss rasha tistrie fuq spalltu u jkun jaf li hi kuntenta u li dejh t ossha fiω-ωgur. Imma tg id kien qed ja seb, forsi, dwar is-sigurtà tieg u stess? Dehirlu li ma kienx hekk, u sigurtà forsi lanqas ma kienet il-kelma eωatta li tispjega dak li kien qed jinkwetah. Issa, wara li kien sema` dawk l-il na u f qalbu da let din id-dimensjoni dida, assu wa du. L- unika relazzjoni f ajtu kienet ma dawk l-il na u ma dak il- olm. Dawn saru d-dinja reali tieg u, u kull ma ra u sema u mess bis-sensi tieg u, kien il- in kollu qed jisparixxi u jg ib b alma jg ib id-du an. Fl-imma inazzjoni tieg u anke t-tfajla kienet iddub fix-xejn hekk kif rasha tistrie fuq spalltu; g al darb o ra sab ru u wa du. Fran isku beda jist ajjel jekk it-tfajla tad-demm u l-la am, din it-tfajla, kienitx se ddub fix-xejn ukoll li kellu jmissha. Jew, jekk le, tg id kienu se jispiççaw fix-xejn il- olm u l-il na li kellu? Kien beωg an li jmiss lil xi add. Il- olm kien reba, u hu kien se jibqa j ossu wa du. 16

18 Is-Sinjura Povertà Me lus mill- bieb ta tfulitu, Fran isku issa kien jixba lil dak il-mexxej, i iblek asra ta qalb, li nqata minn niesu u mar fl-eωilju. Er ilu jintasab fl-irkejjen tat-triqat u jg arrex madwar il-bini lejn il- ajja bla xkiel li kien jg ix qabel. Meta kien i ossu wa du, l-aktar filg axijiet, kien jixxennaq biex jirritorna u jbieg ed minnu l- olm b allikieku kienu illuωωjonijiet ta idealist ambizzjuω u mifxul g alla ar. IΩda kif kien ja bat se jmidd l-ewwel pass biex jissie eb ma biebu ta qabel, arah i oss qalbu tin akem mill-biωa li kien qed jarmi xi awhra jew teωor ta sbu ija u valur liema b alhom. U ma kienx jasal. G ad li kien jixxennaq g all-kumpanija, fil-mudullun tieg u b xi mod ass li kien se jkollu bieb odda kif jer a jkollu olma o ra. U jekk kellu jibqa bla bieb? X jag mel, imbag ad? Seta qatt jissapporti dik il- ajja ta wa du biex jirba sinjura-fantaωma, is-sinjura ta l-ewwel Óolma, is-sinjura tal-kastell li olom bih, sinjura li fil-fatt la qatt ra u lanqas mess? Il- sieb biss dwar dan kien ibeωωg u, ieg lu j ossu bla ila u mhux aktar Ωgur minnu nnifsu. Wara kollox, kien hu wa du li semag hom dawn l-il na u li kellu dan il- olm. U hu ma kienx marid u j ossu bla sa a g al afna Ωmien? Forsi dal- olm kollu ma kienx g ajr xewqa qawwija li jsir mag ruf u li issa kien qed jie u forma f dinja ta fantasija li turi a a b o ra. B all-profeta Danjel, kien ra el tax-xewqat, bla sabar sa ma jara jse dak li jixtieq, fis-sakra blimportanza li kien qed jag ti lilu nnifsu. Dan il- sieb dejjem kien i ieg lu jid ak: ra el importanti, kavallier jew eroj minn Assisi! U din Assisi min qatt sema biha? Ma kienitx g ajr gozz bini tas-seklu XIII li biex jg ix, kien imqabbad ma l- irdum tan-na a l-o ra tal-muntanja Subasio. Li xi darba din il-muntanja kellha tiççaqlaq, il-belt kollha kienet taqa ebla, ebla fil-wied. B danakollu, g ad li pprova kemmil darba, b ebda mod ma rnexxielu jne iha minn mo u dik il-óolma, u l-il na kienu g alih aktar reali minn dawk tan-nies fil-pjazza. Ñgur li kien jiddispra huwa u jisma dawk l-il na, li b xejn ma seta jwarrab minn widnejh, li ma kienx g all-paçi, qajla titfisser bil-kliem, li abulu f ajtu. Issa wkoll, huwa u jitlajja fit-triqat ba, x in kien i ares mid-djuq mudlama tag hom lejn id-dawl tal-pjazza tal-belt fit-tarf l-ie or, il-paçi li kien 17

19 igawdi fil-qieg nett ta qalbu kienet ittaffilu s-solitudini u n-nuqqas ta xi add ie or li mieg u seta jaqsam il- olm tieg u. Fit-talb kien jitkellem ma Äesù bil- lewwa, imma dan ma kienx l-istess. Xtaq li jkollu xi sie eb, xi abib li jkun jista jara u jmiss, u jkun jaf li qed ji i mismug u mifhum. Forsi ried iωωejjed: il-paçi talqalb u l-im abba ta Alla u l-kumpanija tal-bnedmin ukoll? Imma ma kienx Alla li qal li mhux sewwa g alina li nkunu wa idna? Xi a a li kienet dejjem tberhen o mo u - u dehret ejja b ton ma nuq sa millbidu taω-ωmien - kienet tg idlu li qatt ma kien se jkun u lanqas qatt ma seta jg ix ta eremita. Il-Van elu, dejjem il-van elu tal- ajja, qanqlu. Mhux Kristu wa du, imma Kristu flimkien mad-dixxipli, Äesù ta NaΩaret u l-mer la Ωg ira ta dawk li mxew warajh, jixhdu flimkien il- bluha u t-tjubija ta Alla. Ra el wa du kien sinjal fqir wisq ta l-im abba. In-nies kienet tara l-im abba fi bnedmin li j obbu, bnedmin li r-rabta ta bejniethom kienet ixxerred ma kullimkien m abba og la minn dik tal-bnedmin. Familja ta a wa li tabil aqq jie du sieb xulxin u jixhdu quddiem iddinja li l-im abba hi possibli, tkun b al twelid mill- did tal-knisja talewwel Ωminijiet li wasslet lir-rumani jg idu: Ara kemm l-insara j obbu lil xulxin. IΩda issa hemm, arah, wa du u ma g andu lil add mieg u, ra el solitarju. Dak li dejjem farr u u g amillu l-qalb kien il-fatt li fil- olma kien hemm afna tarki mwa lin mal- itan tal-kastell. Ñgur li dawn ma kienux kollha g alih. Kienu g al dawk l-o rajn li xi darba kellhom jissie bu mieg u, ir iel o ra li Ωgur kellhom ji u ta t is-se er tas-sinjura tieg u. IΩ-Ωmien li qatta fil-g ar g enu jifhem li din issinjura kienet is-simbolu ta Kristu fqir, tal-kastità, tal-qlubija u l- kura, tal- e a ta kavallier, tal-virtujiet u ta kull a a spiritwali u sabi a. IΩda aktar minn kollox kienet is-sinjura Povertà. Ix-xewqa wa danija tieg u kienet li jkun il-qaddej tag ha. Is-Sinjura Povertà! Taqdi lilha jfisser li tkun g ani aktar milli qatt wie ed jista jimma ina. Is-Sinjura Povertà kienet is-simbolu tal-paradossi tal-van elu: g ana fil-faqar, ajja fil-mewt, sa a fid-dg ajjef, sbu ija fl-img ajjeb u l-imçewla, paçi fil-konflitti u t-ti rib, milja fil-fierag, u fuq kollox im abba fid-distakk u ç-ça da. Hija trattab l-iebes, u tag mel façli d- diffiçli. 18

20 Jekk is-sinjura Povertà ΩΩomm kelmitha, Ωgur li kienet se tbiddillu din is-solitudini li kien jinsab fiha u tipprovdilu ma min jaqsam xortih, meta jirnexxilu jkollu tant kura li jissagrifika kollox min abba fiha. Li kellu jag ti lis-sinjura Povertà l-bωonn li kien i oss g all-im abba u l-kumpanija, hi kienet ter a tag tihomlu lura. Kien Ωgur minn dan. Kien jonqsu biss li jqieg ed fil-prattika, bl-akbar sempliçità, din il-konvinzjoni tieg u. 19

21 Il-Laqg a mal-im iddem Fran isku ftakar fl-ewwel reb a ta qalbu l- dida. Tul ajtu kollha, id-dehra tal- diem dejjem ieg elitu jferfer bil-biωa. Darba minnhom, hu u miexi fi triq ta t Assisi, g amel wa da minn dawk il- wejje ta l-g a eb li tista tispjegaha biss il-qawwa li ti i mill-ispirtu ta Äesù. Óare idejh u mess ra el, im iddem li d-dehra tieg u biss kienet tqallg u. Irkoptejh bdew i abbtu ma xulxin, u tant in akem millbiωa li lanqas biss fela jasal sal-im iddem li kien wieqaf quddiemu. Irri a tal-la am qed jit assar attakkatlu s-sensi kollha, donnu kien qed ixomm b g ajnejh u b widnejh ukoll. Id-dmug beda j elben ma addejh g ax aseb li ma kienx se jasal jag mel dak li xtaq. U waqt li beda jitlef il-kalma u l- lewwa tieg u, litteralment kellu jaqbeω b salt biex jirnexxilu jasal sa dejn ir-ra el li kellu quddiemu. B rog da kbira fuqu, tafa dirg ajh ma g onq l-im iddem u biesu fuq addejh. Dak il- in ftakar x kien ass meta telaq jimxi g all-ewwel darba, u beda jifra u j ossu mimli fiduçja fih innifsu. Issa waqaf dritt u kalm, mimli m abba g al dak ir-ra el li kellu f dirg ajh. Xtaq kieku jag fsu mieg u, imma ass li issa dan qed jag mlu biex jissodisfa lilu nnifsu, u beωa li jitlef dik il-libertà dida li rnexxielu jikseb. Óalla jdejh jaqg u u tbissem, u g ajnejn ir-ra el petptu lura b mod li ieg elu l Fran isku jifhem li kien irçieva aktar milli kien ta. Fis-skiet tal- arsa fissa, la wie ed u lanqas l-ie or ma dawwar g ajnejh band ohra, u Fran isku stag eb g all-a ar bis-sbu ija li ssa rek li lema f g ajnejn l-im iddem. 20

22 Dan Jum Ìdid Dan jum did. Din g anja g al bidu did. X armonija qed in oss o fija! In ossni afif se ntir. Minn Ωmien g al Ωmien, Fran isku baqa jie u xi lem a ta dak il- elsien, ta dak il-bidu mill- did li bih assu jimtela dakinhar li bies l im iddem. Il-frustrazzjonijiet kollha ta Ωog Ωitu li kellu msakkrin o fih, il- asra tieg u nnifsu, id-dubju fuqu nnifsu li kien we g u g allmewt u l-mistoqsijiet bla twe iba, il-buri u d-dwejjaq li ass matul ilmarda tieg u - dawn kollha ar u ji ru minn qalbu, b al qisu nfaqa xi lqug kbir ta l-ilma, u l-ilma salmastru li kien ilu miωmum hemm ajtu kollha, gelgel il barra mill-bibien ta qalbu u nxtorob mill- amrija u ntesa darba g al dejjem. Dik il-bewsa, dawk ix-xoftejn li mess g all-ewwel darba, mexxewh lejn xi add barra minnu nnifsu, lejn xi add li kien ta min i obbu. Dakinhar aktar beda jie u nifs il barra milli l ewwa, idur aktar il barra milli l ewwa, u beda aktar jag mel milli ja seb dwar x se jag mel. Fl-a ar kien ieh il-kura li jaqbeω id-dag bien li kien jifirdu mill-ie or, jifirdu milli j obb lil dak li kien ja seb li kien sejjer jitolbu afna aktar milli hu, Fran isku, seta jag ti. Óarstu dejjem fissa f g ajnejn l-im iddem, siebu biss f dik il-persuna li kellu quddiemu, nesa lilu nnifsu u kull ma kien jifirdu minnu, u era lejn dak il-bera g al dirg ajn l-im abba u l-fer. U g all-bqija ta ajtu kien jisforza biex iωomm ajja dik l-im abba li dakinhar da let f qalbu u ried jibqa jg ixha kuljum. L-im abba kienet qed t ares f g ajnejn l-ie or, u waqt li tinsa l-vojt mudlam bejnek u l-ie or, u tinsa li add ma jista jimxi filvojt, tg addi b ila g an-na a l-o ra, b idejk miftu a bera biex tag ti minnek innifsek u tirçievi minn ta l-ie or. Fit-Testment, l-a ar kelmiet li alla lil Óutu, qal: Meta jien kont ng ix fid-dnubiet, id-dehra ta l-im iddmin kienet g alija wisq ta min jistmerrha; iωda l-mulej innifsu mexxieni f nofshom, u jiena wrejt niena mag hom. U wara li qdejt dmiri lejhom, dak li qabel dehirli li hu morr, inbidel g alija fi lewwa g ar-ru u g all- isem. Kliem li fih hemm mi bur kollox: il-passi li g amel lejn l-im iddem kienet il-mixja; kull ma ara wara kienet il-óolma li saret realtà. 21

23 Il-Kurçifiss Jitkellem Kien jaf li kienet ejja xi prova, il-bidu ta xi a a li kien jibωa minnha, imma kellu wkoll qima lejha. Li dak li beda j oss fih ma kellux idum, kien ibeωωg u. Fl-img oddi tant g amel esperjenzi li issa jg olluh il fuq u mbag ad iniωωluh l isfel, li beda jissuspetta kull a a dida li terfg u il fuq. B danakollu, fil-óolm tieg u kien hemm çertezza li kienet aktar konvinzjoni u twemmin milli sempliçi sentiment jew buri tajba. Huwa u ja seb fil-fond dwar dan, Fran isku qorob lejn il-knisja ta San Damiano, g oddha qed taqa biçça, biçça. G al ftit assu bejn alltejn, imma mbag ad da al ewwa. Fuq l-artal ra x-xbieha BiΩantina ta Kristu msallab. B al donnu misjuq minn qawwa ier a minn o fih innifsu, inxte et g arkoptejh u beda jitlob b erqa: Mulej Äesù, xi tridni nag mel? Kuljum noqg od nistaqsi lili nnifsi dwar il- olma li kelli fi Spoleto, nit asseb u ninkwieta dwar jekk kontx tabil aqq Int li kellimtni jew kienx sempliçement l-eççitament li kelli dwar il-mag mudija tannar li biha kelli nitg ammed biex insir Kavallier? Mulej, il- olm tieg i qed tant ikiddni. Xi jfisser tabil aqq? G ax qed ikolli dan il- olm u nisma dawn l-il na? Xi kwalità ta ra el jien, Mulej? Fran isku rafa g ajnejh mill-art miksija çangatura u beda jfittex f g ajnejn il-kurçifiss li issa kienu qed jidhru b allikieku kienu g ajnejn veri. F daqqa wa da, wiçç Kristu deher qisu qed jiççaqlaq, u Fran isku beωa. Imbag ad, b al donnu ej mill-bog od, imma Ωgur mill-kurçifiss, le en çar u jidwi nifed ru Fran isku. Fran isku, mur, isa, u sewwi l-knisja li, kif qed tara, nieωla ftit, ftit. Fran isku mtela bil-fer. Stenna g al iωjed, u st arre u ffissa arstu fuq wiçç il-kurçifiss, iωda ma kien hemm ebda çaqliqa o ra, ebda sinjal li kien se jirçievi xi ordni ie or. Fran isku baqa msammar hemm g al Ωmien twil, u ma g ejiex jiωωi ajr lil Äesù g al din it-talba çara li kien g amillu. Kien lest biex, dak il- in stess jibda jirrestawra l-bini talknisja. Lanqas biss g addielu minn mo u li Kristu kien qed jitolbu xi a a o ra aktar milli li jdur u jirrestawra l-knejjes li kienu qed ji arrfu. G alhekk telaq ji ri minn San Damiano u beda ji bor il- ebel biex jibni mill- did il-knejjes li kienu qed ji arrfu. Ósieb mo u u l-ener ija kollha tieg u issa ffokaw kwaωi b mod fanatiku fuq dan il-pro ett biss. 22

24 Din l-ubbidjenza sinçiera g all-a ar, g all- olm u l-il na, kellha ssir it-tifsila qalbenija tal- ajja ta Fran isku li kellha tmexxih lejn is-servizz s i u radikali tal-van elu ta Kristu. 23

25 Jitlef Missier Fran isku kien jaf li kienet se tkun g alih ferm iebsa li lil missieru, ra el, li jridha tg addi tieg u b sa a, jiqaflu. U f çertu sens, it-tnejn kienu pezza wa da, kull wie ed minnhom determinat g alla ar dwar dak li kien jidhirlu l-aktar importanti fil- ajja. G al Pietro, kienet is-setg a u l-influwenza fuq l-o rajn u s-sodisfazzjon li jirnexxi fin-negozju u l-kummerç. G al Fran isku, mill-banda l-o ra, kienet iddg ufija u ç-çokon u l-faqar ta l-ispirtu li, paradossalment, tawh issetg a u l-influwenza u s-sodisfazzjon ta l-ispirtu. Likieku ma kellux il- ila jiltaqa wiçç imbwiçç ma missieru u jiqaflu, kien ikun qed i assar dak kollu li kien se fil-g ar. Missieru g amel kull ma seta biex ifejjaq lil Fran isku minn dawn il- sibijiet ta bluha li akmuh wara li gie lura minn Spoleto. IΩda meta Fran isku bieg xi drappijiet u mag hom iz-ωiemel ukoll, u l- flus mar tahom lill-qassis fqajjar li kien jg ix f San Damiano, u b xejn ma ried ji i lura d-dar, dan kien wisq g alih. U l-a ar insult arrbu meta Fran isku mar jittallab fit-toroq ta Assisi. Kien liebes imçerçer u Ωmattat, u l-folol er ilhom izekzku u jwaqqg u g aç-çajt it-tifel ta l- iktar ra el g ani li kien hemm fil-belt, jarawh jittallab il- ebel biex jirrestawra l-knejjes. Darba minnhom, meta kien qed jittallab fit-toroq u l-folla kienet storbjuωa aktar mis-soltu fit-tg ajjir tag ha, Fran isku g adda minn quddiem il- anut ta missieru. Pietro ass demmu jitla g al rasu bilmist ija u qalbu riedet tinqasam. Óare barra l- anut, qabad lil Fran isku minn g onqu u kaxkru quddiem l-isqof ta Assisi. Kien dak il- in li Äesù ta lil Fran isku l-kura li jiltaqa ma missieru. Bil-kalma kollha, Fran isku neωa wejj u, u bl-ikbar rispett qieg edhom f ri lejn missieru. Imbag ad, b le en sod qal: Sejja t lil Pietro Bernardone missieri.. Issa ng id «Missierna li inti fis-smewwiet» u mhux aktar Pietro Bernardone. Li kellu jsir sar, u Pietro nduna li kien a rax iωωejjed fl-im ieba tieg u mat-tifel. Fl-intimu tieg u beka g al l- iben li kien tant i obb, iωda ma kienx se jag mlu hu l-ewwel pass lejn ir-rikonçiljazzjoni. Dak li Fran isku kien qal kien ta l-a ar, u tal-biωa biex twie bu. L-Isqof satar lil Fran isku bil-mantell tieg u stess. Aktar tard dakinhar, Fran isku alla l-qorti ta l-isqof imleflef f çoqqa fqajra, 24

26 imma li g alih kienet libsa ta kburija u ta miel ferm aktar mill-ifjen ilbies li kien hemm f Assisi. Il-Óolma reb et. 25

27 Ra el Óieles It-triq isserrep l hawn u l hemm qalb il-muntanji kienet tie u lejn Gubbio. Kemm kienu g eωieω it-tifkiriet tal- afna vja i li g amel lejn dik id-daqsxejn ta belt, hemm fuq muntanja, il-belt ta Ubaldo, li tixba afna lil beltu, Assisi. Kien i obbha afna l dik il-belt g ax kien hemm li abibu laqg u bl-im abba meta missieru g amilhielu çara li ma kienx se jkun milqug aktar o daru. Kien f April 1207 meta telaq g al kollox minn dar missieru, u liebes libsa fqajra ta bidwi, alla Assisi u er ielha lejn Gubbio. Dik il-mixja tieg u lejn Gubbio minn qalb l-imsa ar folti mal- nub tal-muntanji li twassal g al Valfabricca kienet g alih b al l-ewwel passi ata li g amel Adam fil-äenna ta l-art. F April wiçç is-sema jkun ka lani sbejja u x-xemx tarmi dawl leqqien; fix-xquq talmuntanja jkun g ad hemm il-borra u l-arja friska ittik is-sa a. Issa kien ieles g al kollox, u n-natura kollha kemm hi dehret qisha tieg u mill- did, imma hekk differenti minn dakinhar wara l-marda tieg u meta, qalbu sewda g all-a ar, era l hawn u l hinn qalb il-g oljiet ta Assisi. In-natura kienet inbidlet f enna ta l-art, g ax irnexxielu jwarrab fil- enb kull xorta ta sigurtà li mag ha normalment il-bniedem jorbot qalbu. Ma kienx aseb fih minn qabel dan is-sentiment ta elsien, u hekk l-istag ib tieg u stess kabbarlu l-fer g al mitt darba iωjed. Il-fer kien hekk ifawwar fih li g amel dak li mbag ad a d- drawwa li jag mel kull meta jiççelebra: beda jg anni, jg anni l-g ana tat-trovaturi ta Provenza. Fran isku kien g adu kif dar mal-quççata tal-muntanja u kien se jibda n-niωla lejn Valfabricca meta, fid-daqqa u l- in, fil-weraq warajh, sema it-t axwix. Dar b effa waqt li baqa jkanta, u arstu ffissaha f g ajnejn il-kap tal- allelin. Ir-ra el u x-xirka briganti li kellu mieg u dehru ma suda meta beda jkanta b le en qawwi: Jiena l- Óabbâr tas-sultan il-kbir. Kull darba li kien jiftakar fil-bixra ta wiçç dawk il-banditi, kien jitbissem. Il-kap tag hom refa spallejh u b subg ajh qrib mo u g amel b al çrieki fl-arja biex juri li dar-ra el kien m a niex! Kollha nfaqg u jid ku, u xejn anqas minnhom Fran isku, meta qabduh u tefg uh f kanal mimli borra. Il- allelin qag du hemm, jittawwlulu, 26

28 maqsumin bid-da k u jbaxxu rashom u jag mlu esti ta kortesija huma u jxejjru l-brieret tag hom fl-arja. Sadanittant, Fran isku kien qed jiωωegleg bit-tbatija biex jara kif se jqum u jo ro minn qalb il-borra fejn kien mix ut, iωda kompla jkanta u jie u gost b li ara daqskemm kienu qed jiddevertu l- allelin stess. Ma damx ma beda jfarfar il-borra minn fuq iç-çoqqa u kompla triqtu qalb il-muntanji. Óabibu ta Gubbio Ωgur li kien se jistag eb x in jarah ma wiççu, u kemm kellu x jirrakkontalu! Imqar li seta jg addilu ta l-inqas ftit mill- elsien s i ta l-ispirtu li kien qed i oss dak il- in. Óaffef kemm fela lejn Gubbio, g ax beωa li dak li kien qed i oss kien ser itir u jg addi qabel ma jkollu ç-çans li jaqsmu mieg u. Francesco? Francesco! Óabibu kien g arfu x in lem u ej mat-triq; g arfu mill-mixja tieg u, imma le mill-ilbies li fih kien imleflef. Francesco! U x moda ta ilbies suppost li hi dik li g andek fuqek? Dik m hi mod xejn, Federico; issa dik hi ajti l- dida u l- libertà l- dida li ksibt. Huma u mexjin id f id lura lejn id-dar ta Federico, Fran isku qag ad jirrakkonta l-istorja ta dak kollu li g adda minn g alih minn dawk l-ewwel jiem meta Federico kien imur mieg u kuljum fil-g ar qrib Assisi, u mbag ad joqg od barra jistennih sakemm hu jtemm it-talb tieg u. U waqt li kien qed jitkellem, g ajnejn Federico mtlew biddmug, u Fran isku g araf li abibu kien fehem. Ftit dam fid-dar ta abibu, g ax ried imur joqg od malim iddmin, f Gubbio. IΩda f dik il-lejla wa da li Fran isku g adda mieg u, Federico g amel xi a a li g aliha Fran isku baqag lu dejjem rikonoxxenti: tah çoqqa ta eremita, kurdun u par sandli li kellhom ikunu l-ilbies distintiv ta l-a wa Ω -Ñg ar g al ajjet Fran isku u lil hemm minnha. U Fran isku, mleflef fil-libsa ta eremita ta Alla, alla d-dar ta Federico ma sbi il-jum u mar jg ix mal-im iddmin ta Gubbio, ja slilhom il- rie i u jaqdihom f kull ma kien ikollhom bωonn. Dawk kienu tabil aqq ranet idilliçi, u f qalbu alla dejjem rokna mimlija b im abba speçjali g al Federico u l-belt çkejkna ta Gubbio, fejn ass il- lewwa kbira ta l-ispirtu timlielu ru u sax-xifer. 27

29 Ix-Xandâr ta Sultan Uçu fil-folla, dejjem uçu, uçu i arsu çass jew lejk jew lejhom infushom. Uçu distratti, uçu i arsu fissi. Uçu fer ana, uçu im assba. Fran isku ried jo odhom kollha g alih u jωommhom bejn idejh, u bil-kalma kollha j ares f g ajnejhom u jpespes: Paçi u Äid. Xi wçu b al donnhom iffissaw arsa ta tfittxija, il- arsa ta dawk li l-mixja tag hom ma kellhiex tmiem, ta dawk li kienu ji errew l hawn u l hinn fil- ajja g ax ma kienux jafu x se jaqbdu jag mlu, jew inkella g ax kienu qed ja arbu minn xi a a aktar milli lejn xi a a. G al dawn Fran isku kien i oss kompassjoni g ax ma kellhomx olma, u g aliex il- olma kienet trid ti ihom minn o fihom stess, fejn kollox kien niexef qoxqox, b ad-deωert. Tg id setax xi add ie or isibilhom olma? Beda jit asseb u jistaqsi lilu nnifsu jekk hux ilkoll semg u Le en o fihom b alma kien sema hu, jew inkella xi w ud kienux semg u biss il na ta bnedmin. Kemmil darba l-óolma tieg u kienet xi a a speçjali, dan kien ifisser li hu kellu jkunu le en ej minn Kristu g all-o rajn biex jisimg uh huma wkoll. Imissu jsir ix-xandâr ta Kristu, jg anni bil-qawwa kollha l-glorja tal-óolma li Alla kien g amel g al kul add. Huwa u jippassi a fil-kampanja u jg addi mit-toroq taddinja, kien jimma ina lilu nnifsu b allikieku qed jaqbad kull wiçç minn qalb il-folol anonimi u jonfo fih tama u m abba. Hekk il-óolma tieg u jkun qed jaqsamha ma kul add. Liebes ilbies ta l-ixkejjer, b abel fqajjar ma qaddu u b salib im aωωeω bil- ibs quddiem u wara, Fran isku terraq ma kullimkien qisu kien xi kavallier imlibbes l-isba armatura u j orr it-tarka tas- Sultan tas-slaten. Kollu e a u mimli fer, g ajjat b le en g oli: Jiena x-xandâr tas-sultan il-kbir. Xejn ma kien jimpurtah li x-xandâr qatt ma kien kavallier, u l-kavallier qatt ma kien xandâr. Issa beda jitbissem u d-dmug qabiωlu minn g ajnejh x in qag ad ja seb kemm deher iblah quddiem kull min semg u jg ajjat kemm jifla : Jiena x-xandâr tas-sultan il-kbir, u mbag ad rah jaqbeω g al g onq it-triq, ra el Ωg ir u fqir, ritratt perfett tal-buffu tal-qorti. Kemm kienet sabi a dil-biçça, u issa wkoll, huwa u jiftakar, assu aktar b sa tu, u kwaωi pprova jqum mill-art u jer a jaqbad mill- did, is- Sultan-Buffu-Xandâr-Ma bub tal-kelma. 28

30 L-Iblah Ladabra Äesù seraqlu qalbu, Fran isku kien jidhirlu li hemm kelma wa da li ti bor fiha kollox: fiduçja. Äesù kellu fiduçja fih li jsir perfett, b alma hu perfett il-missier tas-sema. Fran isku kellu jiel ta xi tfisser il-fiduçja meta kien ja dem fil- anut ta missieru. In-nies kienu ji u u jixtru pezez tad-drapp iqumu afna, i allsuh u jitolbuh iwarrabhomlhom fuq xi xkaffa biex imbag ad jg addu g alihom aktar tard. Huma kienu jafdaw li se jag rafhom min kienu u jag tihom iddrapp li xtraw bla ma joqg od isibilhom diffikultajiet. Ñgur li din kienet çerta kwalità ta fiduçja: fiduçja fl-onestà tieg u u filli hu tabil aqq jiftakar. IΩda l-fiduçja li Äesù qieg ed fih kienet afna akbar f li kienet timplika. L-Iben ta Alla nnifsu kellmu u talbu biex jirrestawralu l- knisja tieg u. Issa fehem li dik it-talba kienet tfisser afna aktar minn ebel u tajn biex jirfed il-bini. Kienet tfisser li hu, Fran isku, jer a jo loq mill- did fil-persuna tieg u l- ajja li Äesù g ex meta kien fuq din l-art. Hu kellu jkun ubbidjenti g all-kelma ta Alla, safi f mo u u f qalbu, u fqir f kollox. Ma kienx g adu jaf kif b hekk kien se jibni mill- did il-knisja ta Alla, imma kellu suspett li, kif dejjem kien i obb jg id Pietro, missieru, dan seta ji ri billi wie ed ikun qaddej tajjeb. B ala sid il- anut, Pietro kien jittama li fl-a ar ji ri li s-sidien l-o ra jimxu fuq l-eωempju tieg u kemmil darba riedu jibqg u jg ixu filkompetizzjoni li kien hemm. Jekk Fran isku jkun tabil aqq qaddis u jixbah lil Kristu, dawk li jarawh g andhom mnejn jg arblu sewwa l- mod kif qed jimxu wara Kristu fid-dawl ta l-eωempju li Fran isku kien jag ithom b ajtu. Kien preçiωament dan li beωωg u. Hu ma riedx li n-nies jitqabblu mieg u, imma ma Kristu. Tg id ser jitkabbar g ax sar qaddis? G andu mnejn! Imma dak kien sogru li kellu jie u. Äesù qieg ed fih it-tama tieg u, u g al ra unijiet li jafhom Hu, stenna minn dan iω-ωag Ωug fqir, iben sid ta anut, li jkun il- abib intimu tieg u li fih seta jafda b qalbu kollha. Hekk ji ri f kull xorta ta biberija, aseb Fran isku; ma tistax tkun taf biha minn qabel, u mbag ad meta sse, il- biberija toqtolha jekk toqg od tanalizzaha ΩΩejjed. Il- biberija, b mod speçjali dik ta Alla, hi rigal. Tirçeviha bil-qima kollha u bi gratitudini, u tittama li tkun timmerita l-fiduçja li ttik il-persuna meta 29

31 tifta qalbha mieg ek, u kellha l-kura teg leb il-bera ta bejnek u bejnha u tersaq lejk, u temmen li int ukoll se ttenni: «Iva, jien lilek in obbok ukoll». Tabil aqq, Äesù Ωgur kien jaf li hu ser jg idlu iva, imma Fran isku kien g adu ja seb li dil- a a kienet wisq meraviljuωa! Anke f din il-belt fqira u kburija ta Assisi, l-im abba ta Alla niωlet u g addiet mit-toroq dojoq tag ha sakemm asditek meta int u ddur ilkantuniera ma kellek sieb ta xejn, u kont mehdi biss fil- sibijiet egoistiçi tieg ek. Ósibijiet! Kemm inbidlu. Issa b al donnu kien dejjem distratt, mitluf x imkien f Äesù. Milli jidher, dan kien qed jaffettwa sewwa l- im ieba tieg u wkoll, g ax kull darba li kien jinduna li xi add qed i ares lejh, kien jarah bi tbissima stramba, b da ka mqanω a li kienet tg id: Miskin, Fran isku, Ωgur li qed jitlef. Forsi blieh, jew forsi wkoll hu xi poeta, imma Ωgur li hu mi nun. U mbag ad Fran isku kien jitbissem u jg id: Paçi u Äid, u kien joqg od italla u jniωωel jekk dik it-tislima kienitx ukoll tad-da k. Mill-konverΩjoni l hawn, kollox kien donnu sar tad-da k, u donnu jdoqq b allikieku ma kien xejn sinçier. G ax u g aliex ma kienx jaf. Forsi g ax in-nies ma kienu jag mlu xejn milli kien qed jag mel hu: idur l hawn u l hinn, ifa ar lil Äesù u jitbissem u j obb anke bil- arsa ta g ajnejh. Fran isku kien i obb lil kul add b g ajnejh. Imma l-o rajn kienu jarawh dan? Kien jittama li, iva, kienu jinteb u. U x ji ri mbag ad jekk, xi darba, huma wkoll i arsu lejh bl-im abba? Dik tkun a a meraviljuωa, u li jg adduh b mi nun kien iqisha prezz Ωg ir afna xi j allas g al dan. Dal- sieb mela qalb Fran isku bil-fer hekk li are ji ri fitoroq, telà b effa t-tar iet g olja li jag tu g al knisja ta San Rufino, intasab bilqeg da dejn il-bieb u beda jag ti mer ba lil kull min jara die el u jg idlu: Paçi u Äid. IΩda nnota li lil xi w ud din it-tislima kienet iddejjaqhom; o rajn kien jidhrilhom li hu mi nun li ma jag milx sara, u kienu jid kulu lura b allikieku qed jinωlu g all-livell tieg u; ter a, xi w ud tawh teg miωa li fiha sens, b allikieku qed jg idulu: Ñomm s i, Fran isku; meta jkun il-waqt ni u a na wkoll. Óassu kuntent b dawk li tawh din it-teg miωa. 30

32 Ri f Wiççek X hena ttaptap b saqajk fit-toroq fi Ωmien r-rebbieg a, bir-ri jonfo f wiççek, u l-alwett jag mlu wirja ftit il fuq minn rasek. Fran isku dejjem kien i ossu b allikieku jrid ji ri u jg ajjat fil-jiem s an tar-rebbieg a, l-aktar jekk kien ikun g adu kif niωel minn fuq ilmuntanja fejn dejjem kien jag mel il-bard u l- in kollu jbexxex. Li jkollok it-triq kollha g alik jag mel parti mill-gost li t ossok u tkun liberu, parti mill-premju g all-u ig il-qalb li ib mag ha l-firda missoçjetà li allejt warak u li fiha ma kien jonqsok xejn. Ma kellek ebda sieb ta xejn fid-dinja u n-natura kienet b al nien g alik biss biex titlieg eb fih. Fran isku kien iqis kull a a fih u madwaru b allikieku kienet rigal mill-missier tas-sema. Hu ma kien jistenna xejn, u g alhekk kien i ossu mimli gratitudini g al kull a a. Sa ansitra biçça art kienet i ieg elu jifra, u kien dejjem irodd ajr lil Alla g al kull a a li teωisti. Kien jag fas kollox ma qalbu bl-entuωjaωmu ta tifel Ωg ir meta xi add g al g arieda jag tih xi ugarell. L-arja li kien jie u ma kull nifs, il- sejjes li kien jisma, kull ma kien jara u jxomm fid-dinja kollha, kollox kien jid ol f ru u rikonoxxenti mis-sensi tieg u pperfezjonati mill-gratitudini u s-safa tal-qalb. Xejn ma kien aωin, g ax kollox ej minn Alla, u l- aωin kien ji i biss minn qalb li tiddeçiedi li ma t obbx. Il-qalb, min abba l-passjoni jew sforz l-egoiωmu jew min abba l- kburija, tista tag Ωel li ma t obbx u dan hu aωin, imma ebda a a jew persuna m hi aωina fiha nnifisha jew minnha nnifisha. Kull meta Fran isku kien jiltaqa man-nies hu u g addej mittriqat, jew meta kien ji i wiçç imbwiçç mag hom fuq il-g atba ta djarhom huwa u jittallab il-karità, ma kienx jirnexxilu ja bi l-g axqa li kien i oss fihom, g all-fatt stess li huma jeωistu. In-nies kollha kienu g al Fran isku rigali sbie biex iferr ulu l- urnata tieg u bil-misteru tal-personalità wa danija tag hom. Huwa u ji erra fit-toroq ta l- Umbria fir-rebbieg a, kien b al donnu jrid jg ajjat u jg id lil kull min jiltaqa mieg u, kemm kienet a a tassew sabi a li hu aj, u x hena li tkun fil- nien li g amel Alla. Ried jg id lis-si ar u l-fjuri, lill-annimali u lill-g asafar, lin-nixxig at u lix-xmajjar, kemm kienu jnisslu hena fi qlub il-bnedmin u jag tu tif ir lil Alla, sempliçement bil-preωenza tag hom u billi jiççelebraw lilhom infushom. 31

Is-Sbatax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

Is-Sbatax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Is-Sbatax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I Qieg ed nag tik mo g aref u g aqli. Qari mill-ewwel Ktieb tas-slaten 1 Slat 3, 5.7-12 F dak iω-ωmien 5 f Gibg on il-mulej deher lil Salamun fil- olm

Διαβάστε περισσότερα

Il-Óames Óadd tar-randan

Il-Óames Óadd tar-randan Qari I Inqieg ed ru i fikom u ter g u tie du l- ajja. Qari mill-ktieb tal-profeta EΩekjel EΩek 37, 12-14 12 Hekk qal Sidi l-mulej: «Ara, jiena nifta l-oqbra tag kom, poplu tieg i, u n ibkom lura f art

Διαβάστε περισσότερα

Sidna Ìesù Kristu Sultan tal-óolqien Kollu

Sidna Ìesù Kristu Sultan tal-óolqien Kollu L-Erbg a u Tletin jew l-a ar Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Sidna Ìesù Kristu Sultan tal-óolqien Kollu Solennità Qari I Jien nirg a l-mer la tieg i bil- ustizzja. Qari mill-ktieb tal-profeta EΩekjel EΩek

Διαβάστε περισσότερα

It-Tmienja u G oxrin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

It-Tmienja u G oxrin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena It-Tmienja u G oxrin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I Intba t li l-g ana m hu xejn dejn il-g erf. Qari mill-ktieb tal-g erf G erf 7, 7-11 7 Jien tlabt u qlajt l-g aqal; sejja t, u ie fuqi l-ispirtu

Διαβάστε περισσότερα

It-Tnejn u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

It-Tnejn u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena It-Tnejn u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I L-armla g amlet ftira Ωg ira u ibitha lil Elija. Qari mill-ewwel Ktieb tas-slaten 1 Slat 17, 10-16 F dak iω-ωmien, il-profeta Elija 10 qam u r ielha

Διαβάστε περισσότερα

Il-Ómistax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

Il-Ómistax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Il-Ómistax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I Mur, abbar lill-poplu tieg i. Qari mill-ktieb tal-profeta G amos G amos 7, -15 F dak iω-ωmien, Amasija, qassis ta Betel, qal lil G amos: «Mur, bniedem

Διαβάστε περισσότερα

Tifkira Solenni tal-passjoni tal-mulej

Tifkira Solenni tal-passjoni tal-mulej Il-Ìimg a l-bira Tifkira olenni tal-passjoni tal-mulej Qari I ien mi ru min abba fi dnubietna. Qari mill-tieb tal-profeta Isaija Is 52, 13 53, 12 52,13 Araw! Il-qaddej tieg i jsib ir-riωq, jintrefa, jog

Διαβάστε περισσότερα

It-Tnejn u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

It-Tnejn u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena It-Tnejn u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I Il-G erf isibuh dawk li jfittxuh. Qari mill-ktieb tal-g erf G erf 6, 12-16 12 L-g erf jiddi, bla qatt ma jnemnem, malajr jag rfuh dawk li j obbuh,

Διαβάστε περισσότερα

It-Tlieta u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

It-Tlieta u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena It-Tlieta u Tletin Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I Mara ta ila ta dem minn qalbha b idejha. G eluq tal-ktieb tal-proverbi Prov 31, 10-13.-20.30-31 10 Mara ta ila min isibha? Tiswa afna aktar mill-

Διαβάστε περισσότερα

SAN BONAVENTURA. Il-Óajja ta San Fran isk Is-Si ra tal-óajja Il-Mixja tar-ru lejn Alla. Mill-kitbiet ta San Bonaventura - 1

SAN BONAVENTURA. Il-Óajja ta San Fran isk Is-Si ra tal-óajja Il-Mixja tar-ru lejn Alla. Mill-kitbiet ta San Bonaventura - 1 SAN BONAVENTURA Il-Óajja ta San Fran isk Is-Si ra tal-óajja Il-Mixja tar-ru lejn Alla 1998 Mill-kitbiet ta San Bonaventura - 1 Traduzzjoni ta ÌuΩepp Beneditt Xuereb ofm Computer Setting u Grafika: Ìwann

Διαβάστε περισσότερα

Issej et Babel, g ax hemmhekk il-mulej awwad ilsien l-art kollha.

Issej et Babel, g ax hemmhekk il-mulej awwad ilsien l-art kollha. G id il-óamsin Solennità - Quddiesa tal-v ili Qari I Issej et Babel, g ax hemmhekk il-mulej awwad ilsien l-art kollha. Qari mill-ktieb tal-ìenesi Ìen 11, 1-9 1 L-art kollha kienet ilsien wie ed u kliem

Διαβάστε περισσότερα

L-G id il-kbir tal-qawmien tal-mulej mill-imwiet

L-G id il-kbir tal-qawmien tal-mulej mill-imwiet Qari g all-ódud - Sena A L-G id il-kbir tal-qawmien tal-mulej mill-imwiet Solennità - Quddiesa tal-jum Qari I A na kilna u xrobna mieg u wara li qam mill-imwiet. Qari mill-ktieb ta l-atti ta l-appostli

Διαβάστε περισσότερα

OMMNA MARIJA. Il-Messa ta Fatima huwa Sej a g as-sagrifiççju

OMMNA MARIJA. Il-Messa ta Fatima huwa Sej a g as-sagrifiççju OMMNA MARIJA Ittra Marjana ta Kull Xahrejn MaÓruÌa mill-kumitat DjoÇesan tal-madonna ta Fatima Malta. Titqassam b xejn 56, Triq Sir H. Luke, M arr MGR 1503 Nru. 114 Settembru - Ottubru 2009 Il-Messa ta

Διαβάστε περισσότερα

Ftehim bejn il-pajjiωi dwar id-drittijiet tal-persuni b DiΩabilità

Ftehim bejn il-pajjiωi dwar id-drittijiet tal-persuni b DiΩabilità Ftehim bejn il-pajjiωi dwar id-drittijiet tal-persuni b DiΩabilità KUMMISSJONI NAZZJONALI PERSUNI B DIÛABILITÀ VerΩjoni façli biex taqra Introduzzjoni Dan il-ktieb jg inek tifhem dak li hemm miktub fil-ftehim.

Διαβάστε περισσότερα

It-Tlettax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena

It-Tlettax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena It-Tlettax-il Óadd taω-ûmien ta Matul is-sena Qari I Min abba l-g ira tax-xitan li l-mewt da let fid-dinja. Qari mill-ktieb tal-g erf G erf 1, 13-15; 2, 23-24 13 Il-mewt mhux Alla g amilha; u lanqas tog

Διαβάστε περισσότερα

Smig Tikka Malti 3a. Taqsima 1: Min Jien? Fejn noqg od? Taqsima 2: L-iskola

Smig Tikka Malti 3a. Taqsima 1: Min Jien? Fejn noqg od? Taqsima 2: L-iskola Smig Tikka Malti 3a Testi tal-podcasts li jinsabu fuq www.merlinpublishers.com/tikkamalti/3/podcasts.html Taqsima 1: Min Jien? Fejn noqg od? Pa na 7 Bon u. G adni nqum. X raqda dik! B alissa Ωgur qed tg

Διαβάστε περισσότερα

It-tag lim ta esù Kristu fil-bibbja kien

It-tag lim ta esù Kristu fil-bibbja kien IX-XHIEDA TAL-PROFETA JOSEPH SMITH Il-Knisja ta esù Kristu tal-qaddisin ta l-a ar Jiem IT-TAGπLIM TA KRISTU It-tag lim ta esù Kristu fil-bibbja kien g al mien twil, sors ta ispirazzjoni g all-bniedem.

Διαβάστε περισσότερα

JASON JUÛA S-SIÌÌU TAR-ROTI. Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta Adam Apap

JASON JUÛA S-SIÌÌU TAR-ROTI. Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta Adam Apap JASON JUÛA S-SIÌÌU TAR-ROTI Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta Adam Apap 1 2 Jien jisimni Jason u se nag laq dax-il sena. G andi o ti wa da, Maria, li g alqet tnax-il sena l- img a l-o ra. Jien u Maria differenti

Διαβάστε περισσότερα

L-Ewwel Óadd tal-avvent

L-Ewwel Óadd tal-avvent L-Ewwel Óadd tal-avvent Qari I Mhux li kont iççarrat is-smewwiet u tinωel! Qari mill-ktieb tal-profeta Isaija Is 63, 16b-17.19b; 64, 2-7 16 Int, Mulej, missierna, ismek il-feddej tag na minn dejjem. 17

Διαβάστε περισσότερα

It-Tieni Óadd tal-g id

It-Tieni Óadd tal-g id It-Tieni Óadd tal-g id Qari I Qalb wa da u ru wa da. Qari mill-ktieb tal-atti tal-appostli Atti 4, 32-35 32 Il-kotra kbira ta dawk li emmnu kienu qalb wa da u ru wa da. Óadd minnhom ma kien jg id li l-

Διαβάστε περισσότερα

Ûmien ta Matul is-sena IΩ-Ωmien huwa mitmum, u s-saltna ta Alla waslet; indmu u emmnu fl-evan elju.

Ûmien ta Matul is-sena IΩ-Ωmien huwa mitmum, u s-saltna ta Alla waslet; indmu u emmnu fl-evan elju. Ûmien ta Matul is-sena IΩ-Ωmien huwa mitmum, u s-saltna ta Alla waslet; indmu u emmnu fl-evan elju. Mk 1,15 241 Qari g all-ódud - Sena B Kristu d-dawl tad-dinja Emvin Cremona (1919-1987) Knisja Parrokkjali

Διαβάστε περισσότερα

Il-Presepju. Fuljett ma ru mill- GÓAQDA ÓBIEB TAL-PRESEPJU - MALTA c/o 56, Amaltea, Triq il-marg, Attard ATD Malta. Óar a Nru.

Il-Presepju. Fuljett ma ru mill- GÓAQDA ÓBIEB TAL-PRESEPJU - MALTA c/o 56, Amaltea, Triq il-marg, Attard ATD Malta. Óar a Nru. Il-Presepju Óar a Nru. 89 Ìunju 2016 Fuljett ma ru mill- GÓAQDA ÓBIEB TAL-PRESEPJU - MALTA c/o 56, Amaltea, Triq il-marg, Attard ATD 2382 - Malta Newspaper Post 1 Werrej Editorjal...3 Fuljett ma rug kull

Διαβάστε περισσότερα

OMMNA MARIJA. Kif Fran isku g ex il-messa ta Fatima. Mit-ta dita ma Swor Angela de Fatima Coelho

OMMNA MARIJA. Kif Fran isku g ex il-messa ta Fatima. Mit-ta dita ma Swor Angela de Fatima Coelho OMMNA MARIJA Ittra Marjana ta Kull Xahrejn MaÓruÌa mill-kumitat DjoÇesan tal-madonna ta Fatima Malta. Titqassam b xejn 56, Triq Sir H. Luke, M arr MGR 1503 http://sites.google.com/site/ommnamarija/home

Διαβάστε περισσότερα

DORIANNE NIEQSA MID-DAWL. Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta Frank Schembri

DORIANNE NIEQSA MID-DAWL. Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta Frank Schembri DORIANNE NIEQSA MID-DAWL Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta Frank Schembri 1 2 Jien jisimni Melanie u g andi g axar snin. Óuti m g andix, imma g andi Ωew ku ini li joqog du fit-triq tag na stess. Dawn huma

Διαβάστε περισσότερα

L-G id il-kbir tal-qawmien tal-mulej mill-imwiet

L-G id il-kbir tal-qawmien tal-mulej mill-imwiet L-G id il-kbir tal-qawmien tal-mulej mill-imwiet Solennità - Quddiesa tal-jum Qari I A na kilna u xrobna mieg u wara li qam mill-imwiet. Qari mill-ktieb ta l-atti ta l-appostli Atti 10, 34a.37-43 F dak

Διαβάστε περισσότερα

MARCEL NIEQES MIS-SMIGÓ. Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta C.S. Lawrence

MARCEL NIEQES MIS-SMIGÓ. Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta C.S. Lawrence MARCEL NIEQES MIS-SMIGÓ Carmel G. Cauchi Tpin ijiet ta C.S. Lawrence Pubblikat mill-kummissjoni Nazzjonali Persuni b DiΩabilità 2008 2 Kelli ri qawwi li ma ried jg addili b xejn. It-tabib ie jarani iωjed

Διαβάστε περισσότερα

IT-TRIQ TAS-SALIB. fuq il-passi ta Ìesù fit-toroq ta Ìerusalem. John Abela ofm

IT-TRIQ TAS-SALIB. fuq il-passi ta Ìesù fit-toroq ta Ìerusalem. John Abela ofm IT-TRIQ TAS-SALIB fuq il-passi ta Ìesù fit-toroq ta Ìerusalem John Abela ofm Malta 2002 Camputer Setting u grafika: Ìwann Abela ofm Ritratti: Joseph Magro ofm u Ìwann Abela ofm Stampat PEG Ltd. Pitura:

Διαβάστε περισσότερα

Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena

Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena 223 Qari g all-ódud - Sena B Óadd wara G id il-óamsin It-Trinità Qaddisa Solennità Qari I Il-Mulej hu tassew Alla kemm fil-g oli tas-sema kif ukoll hawn

Διαβάστε περισσότερα

Xog lijiet ippubblikati ta Oreste Calleja: 4 DRAMMI: ANESTESIJA ÇENS PERPETWU SATIRA IÌSMAIÓIRSA

Xog lijiet ippubblikati ta Oreste Calleja: 4 DRAMMI: ANESTESIJA ÇENS PERPETWU SATIRA IÌSMAIÓIRSA U l-an lu Óabbar... Xog lijiet ippubblikati ta Oreste Calleja: 4 DRAMMI: ANESTESIJA ÇENS PERPETWU SATIRA IÌSMAIÓIRSA GÓASFUR TAÇ-ÇOMB IL-BELLIEGÓA FIL-BIR U L-ANÌLU ÓABBAR IL-FESTA BIL-BANDIERI PAWLU REDUX

Διαβάστε περισσότερα

Smig Tikka Malti 2a. Taqsima 1: Jien u l-familja. Testi tal-podcasts li jinsabu fuq

Smig Tikka Malti 2a. Taqsima 1: Jien u l-familja. Testi tal-podcasts li jinsabu fuq Smig Tikka Malti 2a Testi tal-podcasts li jinsabu fuq www.merlinpublishers.com/tikkamalti/2/podcasts.html Taqsima 1: Jien u l-familja Pa na 5 Dina: Hello tfal. Tiftakruni? Jiena Dina. Dino: U jien Dino.

Διαβάστε περισσότερα

ITTRA ENÇIKLIKA SPE SALVI

ITTRA ENÇIKLIKA SPE SALVI ITTRA ENÇIKLIKA SPE SALVI 1 Copyright 2007 - Libreria Editrice Vaticana 00120 Città del Vaticano Traduzzjoni Maltija Copyright 2008 ÇAK Traduzzjoni ta P. Edmund Teuma OFMConv. ISBN: 978-99909-47-87-6 Nihil

Διαβάστε περισσότερα

It-Twelid ta Sidna Ìesù Kristu

It-Twelid ta Sidna Ìesù Kristu It-Twelid ta Sidna Ìesù Kristu Solennità Quddiesa tal-v ili Qari I Il-Mulej tg axxaq bik. Qari mill-ktieb tal-profeta Isaija Is 62, -5 Min abba f Sijon ma nehdiex, min abba f Ìerusalemm ma niskotx, sa

Διαβάστε περισσότερα

GLORJA TAL-KLERU MALTI

GLORJA TAL-KLERU MALTI Beatu NAZJU FALZON GLORJA TAL-KLERU MALTI Marjanu Vella OFM Rivedut u a ornat minn Ìor Aquilina ofm 2001 ISBN:????????? Computer Setting: Ìwann Abela ofm Editur Ìenerali: Raymond Camilleri OFM Disinn tal-qoxra:

Διαβάστε περισσότερα

It-Twelid ta Sidna Ìesù Kristu

It-Twelid ta Sidna Ìesù Kristu It-Twelid ta Sidna Ìesù Kristu Solennità Quddiesa tal-v ili Qari I Il-Mulej tg axxaq bik. Qari mill-ktieb tal-profeta Isaija Is 62, 1-5 1 Min abba f Sijon ma nehdiex, min abba f Ìerusalemm ma niskotx,

Διαβάστε περισσότερα

Tridu tal-g id u Ûmien il-g id

Tridu tal-g id u Ûmien il-g id Tridu tal-g id u Ûmien il-g id Min abba fina ristu obda sal-mewt, anzi sal-mewt tas-salib. G alhekk Alla g ollieh sas-smewwiet, u Ωejnu bl-isem li hu fuq kull isem. Fil 2, 8-9 163 Qari g all-ódud - ena

Διαβάστε περισσότερα

Tridu tal-g id u Ûmien il-g id Ebda sura ma kellu, ebda miel biex in arsu lejh.

Tridu tal-g id u Ûmien il-g id Ebda sura ma kellu, ebda miel biex in arsu lejh. Tridu tal-g id u Ûmien il-g id Ebda sura ma kellu, ebda miel biex in arsu lejh. Is 53, 2 121 Qari g all-ódud - ena B Ìesù fi dan ommu Marija Emvin Cremona (1919-1987) nisja Parrokkjali, Óal Balzan 122

Διαβάστε περισσότερα

IL-FESTA BIL-BANDIERI

IL-FESTA BIL-BANDIERI IL-FESTA BIL-BANDIERI Xog lijiet o ra ta l-istess awtur ANESTESIJA ÇENS PERPETWU SATIRA IÌSMA IÓIRSA GÓASFUR TAÇ-ÇOMB IL-BELLIEGÓA FIL-BIR...U L-ANÌLU ÓABBAR GÓARGÓAR JUM FOST L-OÓRAJN EN PASSANT IL-FESTA

Διαβάστε περισσότερα

ÇENS PERPETWU 1. Çens Perpetwu. dramm f Ωew atti. lil Malta

ÇENS PERPETWU 1. Çens Perpetwu. dramm f Ωew atti. lil Malta ÇENS PERPETWU 1 Çens Perpetwu dramm f Ωew atti lil Malta 2 Oreste Calleja PERSUNAÌÌI FREDU FONZU ROÛA IX-XIÓ ZAGÓÛUGÓ TFAJLA IT-TIFEL IL-KAPPILAN ÌIRIEN Fil-verΩjoni li n admet fuq il-malta TELEVI- SION

Διαβάστε περισσότερα

Missal Ruman. Ordni g all-qari tal-quddiesa g all-ìranet Ferjali fi Ûminijiet Privile jati

Missal Ruman. Ordni g all-qari tal-quddiesa g all-ìranet Ferjali fi Ûminijiet Privile jati Missal Ruman im edded b Digriet tal-konçilju Vatikan II u mxandar bis-setg a ta Papa Pawlu VI It-Tieni Edizzjoni Ordni g all-qari tal-quddiesa g all-ìranet Ferjali fi Ûminijiet Privile jati 2013 - Kummissjoni

Διαβάστε περισσότερα

satira xena parabbolika g ar-radju

satira xena parabbolika g ar-radju satira xena parabbolika g ar-radju adju 2 JIEÓDU SEHEM L-ASTRONOMU L-ISKRIVAN IL-BIDILLU L-AWTUR RAÌEL QARRIEQI RAÌEL QED IMUT TAL-POSTA 3 satira xena parabbolika L-AWTUR (jinda al fuq il-muωika in bla

Διαβάστε περισσότερα

EDITORJAL. Min jara lili jara lill-missier. Serje Ìdida

EDITORJAL. Min jara lili jara lill-missier. Serje Ìdida EDITORJAL Min jara lili jara lill-missier Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Serje Ìdida Vol 20 Nru 110 Marzu

Διαβάστε περισσότερα

Editorjal ta Marcello Ghirlando ofm

Editorjal ta Marcello Ghirlando ofm Il-Bibbja Editorjal f idejna Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Serje Ìdida

Διαβάστε περισσότερα

Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena

Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena Solennitajiet tal-mulej fiω-ûmien ta Matul is-sena 267 Qari g all-ódud - Sena A Il-Óadd wara G id il-óamsin It-Trinità Qaddisa Solennità Qari I Il-Mulej hu Alla li jag der u j enn. Qari mill-ktieb ta l-eωodu

Διαβάστε περισσότερα

Il- arsa tag na din is-sena ddur fuq il-

Il- arsa tag na din is-sena ddur fuq il- ÌETSEMANI FIL-KIDRON "Ikun li trid int" Ritratt tal-qoxra (quddiem): Dehra tal-baωilka tal-ìetsemani Ritratt tal-qoxra (wara): Il-Wied ta Kidron Stampa tal-qoxra (quddiem ewwa): Ìesù jitlob fil-ìetsemani

Διαβάστε περισσότερα

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN XANDIR TAL-KELMA

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN XANDIR TAL-KELMA ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN XANDIR TAL-KELMA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN XANDIR TAL-KELMA MHUX BIL-ÓOBÛ BISS (MT 4,4) 2003 ISBN: 99932-49 - 15-7 Arçidjoçesi ta Malta, Floriana,

Διαβάστε περισσότερα

Itolbu s-sliem g al Ìerusalem

Itolbu s-sliem g al Ìerusalem Il-Bibbja f idejna Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Serje Ìdida Vol 22 Nru

Διαβάστε περισσότερα

Nru. 87 Lulju - Settembru 2017

Nru. 87 Lulju - Settembru 2017 KUNSILL NAZZJONALI TAL-ANZJANI NEWSPAPER POST L-ANZJANI LLUM Nru. 87 Lulju - Settembru 2017 AWGURI lis-sur Anthony Mulè Stagno li n atar President tal-kunsill Nazzjonali tal-anzjani g as-snin 2017-2019

Διαβάστε περισσότερα

Forsi jonqos il-van elu

Forsi jonqos il-van elu Il-Bibbja Editorjal f idejna Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Serje Ìdida

Διαβάστε περισσότερα

Nru. 93 Jannar - Marzu 2019

Nru. 93 Jannar - Marzu 2019 KUNSILL NAZZJONALI TAL-ANZJANI NEWSPAPER POST L-ANZJANI LLUM Nru. 93 Jannar - Marzu 2019 IL-KUNSILL NAZZJONALI TAL-ANZJANI JAWGURA LILL-ANZJANI U L-QRABATHOM KOLLHA SENA ÌDIDA MIMLIJA RISQ, HENA, SAÓÓA,

Διαβάστε περισσότερα

Smig Tikka Malti 1a. Taqsima 1: Jien. Taqsima 2: Il-familja. Testi tal-podcasts li jinsabu fuq

Smig Tikka Malti 1a. Taqsima 1: Jien. Taqsima 2: Il-familja. Testi tal-podcasts li jinsabu fuq Smig Tikka Malti 1a Testi tal-podcasts li jinsabu fuq www.merlinpublishers.com/tikkamalti/1/podcasts.html Taqsima 1: Jien Pa na 5 Flimkien (Dino u Dina): Bon u! Dino: Jien jisimni Dino. Dina: U jien jisimni

Διαβάστε περισσότερα

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883 Le en is-soçjetà MuΩikali San Lawrenz A.D. 1883 Óar a Nru 99 Mejju - Ìunju 2017 Grazzi lil s abi membri tal- Kumitat li fost il- afna xog ol li qeg din iwettqu fil-kaωin, sabu l- in biex fil- in liberu

Διαβάστε περισσότερα

Hello, Jien Napo. Inti min inti? Taf x nag mel jien? Jiena na dem b ala handyman

Hello, Jien Napo. Inti min inti? Taf x nag mel jien? Jiena na dem b ala handyman L-Avventuri ta NAPO Hello, Jien Napo. Inti min inti? Taf x nag mel jien? Jiena na dem b ala handyman. Taf kemm kont nag mel affarijiet Ωiena. Na seb li rajtuni fuq il-video hux? Mhux g ax imqareb tafx,

Διαβάστε περισσότερα

Smig Tikka Malti 3b. Taqsima 6: Draguni u dinosawri. Testi tal-podcasts li jinsabu fuq

Smig Tikka Malti 3b. Taqsima 6: Draguni u dinosawri. Testi tal-podcasts li jinsabu fuq Smig Tikka Malti 3b Testi tal-podcasts li jinsabu fuq www.merlinpublishers.com/tikkamalti/3/podcasts.html Taqsima 6: Draguni u dinosawri Pa na 9 Id-dragun ÇiniΩ u d-dragun Malti Mhux kull dragun l-istess.

Διαβάστε περισσότερα

IL-PROFETI Introduzzjoni Ta rif u Riflessjonijiet Guido Schembri ofm Edizzjoni TAU

IL-PROFETI Introduzzjoni Ta rif u Riflessjonijiet Guido Schembri ofm Edizzjoni TAU IL-PROFETI Introduzzjoni Ta rif u Riflessjonijiet Guido Schembri ofm Edizzjoni TAU Il-Profeti 1 ISBN: 99909-48-17-8 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Editur: Raymond Camilleri ofm Stampat: PEG Ltd. Edizzjoni

Διαβάστε περισσότερα

Missal Ruman. Ordni g all-qari tal-quddiesa g all-ódud u s-solennitajiet. Sena Ç

Missal Ruman. Ordni g all-qari tal-quddiesa g all-ódud u s-solennitajiet. Sena Ç Missal Ruman im edded b Digriet tal-onçilju Vatikan II u mxandar bis-setg a tal-papa Pawlu VI It-Tieni Edizzjoni Ordni g all-qari tal-quddiesa g all-ódud u s-solennitajiet Sena Ç 1 Werrej Digrieti...7

Διαβάστε περισσότερα

Editorjal ta Marcello Ghirlando ofm

Editorjal ta Marcello Ghirlando ofm Il-Bibbja Editorjal f idejna Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Serje Ìdida

Διαβάστε περισσότερα

SAN PAWL IL-ÓAJJA, IL-ÓIDMA U L-MESSAÌÌ TIEGÓU. Adattament bil-malti ta NOEL MUSCAT OFM mill-edizzjoni ori inali ta ALFIO MARCELLO BUSCEMI OFM

SAN PAWL IL-ÓAJJA, IL-ÓIDMA U L-MESSAÌÌ TIEGÓU. Adattament bil-malti ta NOEL MUSCAT OFM mill-edizzjoni ori inali ta ALFIO MARCELLO BUSCEMI OFM SAN PAWL IL-ÓAJJA, IL-ÓIDMA U L-MESSAÌÌ TIEGÓU Adattament bil-malti ta NOEL MUSCAT OFM mill-edizzjoni ori inali ta ALFIO MARCELLO BUSCEMI OFM SAN PAOLO VITA, OPERA, MESSAGGIO FRANCISCAN PRINTING PRESS

Διαβάστε περισσότερα

Il- arsa ta na din is-sena ddur fuq l-áolja ta

Il- arsa ta na din is-sena ddur fuq l-áolja ta A.D.2000 L-GÓOLJA SIJON Iç-Çenaklu Qoxra (quddiem): Il-Kjostru Fran iskan Ritratt tal-qoxra (wara): L-G olja Sijon mill-ajru Qoxra (quddiem ewwa): L-A ar Çena (G. Dorè) Qoxra (wara ewwa): Pentekoste (G.

Διαβάστε περισσότερα

Il-President Charles Schembri mal- Oganizzatur UngeriΩ waqt is-sitt safra tal-banda Santa Katarina V.M.

Il-President Charles Schembri mal- Oganizzatur UngeriΩ waqt is-sitt safra tal-banda Santa Katarina V.M. NEWSPAPER POST Edizzjoni Nru. 21 Awwissu - Settembru - Ottubru, 2009 GAZZETTA MAÓRUÌA MIS-SOÇJETÀ MUÛIKALI SANTA KATARINA V.M., PALAZZ ALEXANDRIA, 37, MISRAÓ REPUBBLIKA, ÛURRIEQ. TEL. 21647826-21640354

Διαβάστε περισσότερα

L-ILMA Mulej, a tkun imfa ar f Óuna l-ilma, irωin u safi wisq, me tie qatig...

L-ILMA Mulej, a tkun imfa ar f Óuna l-ilma, irωin u safi wisq, me tie qatig... Ma ru mill-kummissjoni Ambjent fi dan l-arçidjoçesi ta Malta, 2008 riωors vitali, skars u prezzjuω ] L-ILMA Mulej, a tkun imfa ar f Óuna l-ilma, irωin u safi wisq, me tie qatig... San Fran isk: L-G anja

Διαβάστε περισσότερα

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN VIΩJONI TA KNISJA KOMUNJONI

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN VIΩJONI TA KNISJA KOMUNJONI ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN VIΩJONI TA KNISJA KOMUNJONI DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN VIΩJONI TA KNISJA KOMUNJONI POPLU B KARIΩMI U MINISTERI DIVERSI 2003 i ISBN: 99932-49 - 07-6

Διαβάστε περισσότερα

Il-Parroċċa tal-mosta tiċċelebra. is-solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta

Il-Parroċċa tal-mosta tiċċelebra. is-solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta Il-Parroċċa tal-mosta tiċċelebra is-solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta Mid-29 ta Lulju sal-15 ta Awwissu 2013 Messa tal-arċipriet Ta t il- arsien tieg ek Omm Qaddisa

Διαβάστε περισσότερα

KTEJJEB EDUKATTIV. l-armerija TAl-Palazz. Young Knights

KTEJJEB EDUKATTIV. l-armerija TAl-Palazz. Young Knights KTEJJEB EDUKATTIV livell primarju l-armerija TAl-Palazz Young KOMPITU wieóed Kavallieri bl-armatura Wara l-waqg a ta l-imperu Ruman, l-ewropa saret post li kien perikoluω tg ix fih, b g add ta allelin

Διαβάστε περισσότερα

Tifkiriet. Editorjal ta Twanny Chircop ofm. Je illi lsieni mas-saqaf ta alqi jekk ninsa lilek Ìerusalemm

Tifkiriet. Editorjal ta Twanny Chircop ofm. Je illi lsieni mas-saqaf ta alqi jekk ninsa lilek Ìerusalemm Il-Bibbja Editorjal f idejna Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Serje Ìdida

Διαβάστε περισσότερα

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN KULTURA SOÇJETÀ KNISJA

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN KULTURA SOÇJETÀ KNISJA ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN KULTURA SOÇJETÀ KNISJA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN KULTURA SOÇJETÀ KNISJA L-ESPERJENZA TA L-ARJOPAGU (ATTI 17,16-34) 2003 ISBN: 99932-49 - 14-9 Arçidjoçesi

Διαβάστε περισσότερα

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN LITURÌIJA U SAGRAMENTI

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN LITURÌIJA U SAGRAMENTI ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN LITURÌIJA U SAGRAMENTI DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN LITURÌIJA U SAGRAMENTI IMSEÓBIN F DAK LI HU TA ALLA 2003 ISBN: 99932-49 - 16-5 Arçidjoçesi ta Malta,

Διαβάστε περισσότερα

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883 Le en is-soçjetà MuΩikali San Lawrenz A.D. 1883 Óar a Nru 103 Jannar - Frar 2018 Bdejna sena o ra li fiha hemm im ejji programm ta idma kbira u çelebrazzjonijiet speçjali li jfakkru l-135 sena mit-twaqqif

Διαβάστε περισσότερα

BEST. Palazz Santa Marija, Pjazza tal-knisja, Mqabba, Malta Tel:

BEST. Palazz Santa Marija, Pjazza tal-knisja, Mqabba, Malta Tel: Messa tal-president Sena ta Óidma...5 Messa mis-sindku Id f Id g al Imqabba A jar...7 Minn Fomm il-kappillan Il-Festa u d-dokumenti tas-sinodu...9 Jikteb is-segretarju Il-Festa Mag na...11 Appell mill-kaxxier

Διαβάστε περισσότερα

u fl-ippjanar talkalendarju

u fl-ippjanar talkalendarju Edizzjoni Nru. 11 Frar, Marzu. April 2007 GAZZETTA MAÓRUÌA MIS-SOÇJETÀ MUÛIKALI SANTA KATARINA V.M., PALAZZ ALEXANDRIA, 37, MISRAÓ REPUBBLIKA, ÛURRIEQ. TEL. 21647826-21640354 - www.stcatherineband.org.mt

Διαβάστε περισσότερα

Radju Le en il-qala 24, Triq San Fran isk, Qala, G awdex, QLA FM Tel: SMS:

Radju Le en il-qala 24, Triq San Fran isk, Qala, G awdex, QLA FM Tel: SMS: www.radjulehenil-qala.com request@radjulehenil-qala.com TEL: 2155 8556 SMS: 5061 2222 Skeda - G id 2013 1 Radju Le en il-qala 24, Triq San Fran isk, Qala, G awdex, QLA 1030 106.3 FM Tel: 21 558 556 - SMS:

Διαβάστε περισσότερα

KaΩin tal-banda San Gabriel Óal Balzan A.D Il-Glorji tal-imghoddi Garanzija ghall-gejjieni. 90 Sena

KaΩin tal-banda San Gabriel Óal Balzan A.D Il-Glorji tal-imghoddi Garanzija ghall-gejjieni. 90 Sena KaΩin tal-banda San Gabriel Óal Balzan A.D. 1920 Il-Glorji tal-imghoddi... -. Garanzija ghall-gejjieni - 90 Sena KaΩin tal-banda San Gabriel Óal Balzan A.D. 1920 Il-Glorji tal-imghoddi... -. Garanzija

Διαβάστε περισσότερα

Ta Cumbo kienu nies mill-aħjar, sinjuri, nobbli, qalbhom tajba, u dħulin ma kulħadd.

Ta Cumbo kienu nies mill-aħjar, sinjuri, nobbli, qalbhom tajba, u dħulin ma kulħadd. Ta Cumbo kienu nies mill-aħjar, sinjuri, nobbli, qalbhom tajba, u dħulin ma kulħadd. Il-Leġġenda tal-għarusa tal-mosta Meħuda minn kitba ta Pawlu Mizzi b disinji ta George Apap Pubblikazzjoni Klabb Kotba

Διαβάστε περισσότερα

Il-Parroçça tal-mosta tiççelebra is-solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta

Il-Parroçça tal-mosta tiççelebra is-solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta Il-Parroçça tal-mosta tiççelebra is-solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta Mid-29 ta Lulju sal-15 ta Awwissu 2014 Messa tal-arċipriet Il-poplu tal-gωejjer tag na huwa

Διαβάστε περισσότερα

K T I E B T A G W I D A GπALL- FAMILJA

K T I E B T A G W I D A GπALL- FAMILJA K T I E B T A G W I D A GπALL- FAMILJA K T I E B T A G W I D A GπALL- FAMILJA Ippubblikat mill- Knisja ta esù Kristu tal-qaddisin ta l-a ar Jiem Salt Lake City, Utah 1992, 1999, 2001, 2006 minn Intellectual

Διαβάστε περισσότερα

Ir-Rahal - fuq l-gholja - Erba mixjiet f Rahal - li Jsahhrek -- Julian Bezzina

Ir-Rahal - fuq l-gholja - Erba mixjiet f Rahal - li Jsahhrek -- Julian Bezzina Ir-Rahal - fuq l-gholja - Erba mixjiet f Rahal - li Jsahhrek -- Julian Bezzina Óal G arg ur L-Istorja fil-qosor Stilla fuq il-g olja amra, l-emblema ta Óal G arg ur tassew tixraq lil dan ir-ra al li g

Διαβάστε περισσότερα

Fuq il-passi ta San Pawl

Fuq il-passi ta San Pawl Il-Bibbja Editorjal f idejna Editorjal ta Marcello Ghirlando ofm Fuq il-passi ta San Pawl Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa

Διαβάστε περισσότερα

It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu

It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Qari g all-ódud - Sena B Óadd wara it-trinità Qaddisa It-Tifkira tal-ìisem u tad-demm ta Kristu Qari I Hawn hu d-demm tal-patt li l-mulej g amel mag kom. Qari mill-ktieb tal-eωodu EΩ 24, 3-8 F dak iω-ωmien,

Διαβάστε περισσότερα

Is-Solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta mid-29 ta Lulju sal-15 ta Awwissu 2012

Is-Solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta mid-29 ta Lulju sal-15 ta Awwissu 2012 Il-Parro a tal-mosta ti elebra Is-Solennità ta Marija Assunta fil-knisja Arçipretali u Santwarju tal-mosta mid-29 ta Lulju sal-15 ta Awwissu 2012 1 Messa tal-arçipriet Nifir u u nag mlu Festa Qieg ed niççelebra

Διαβάστε περισσότερα

ktejjeb edukattiv livell sekondarju l-armerija Young Knights

ktejjeb edukattiv livell sekondarju l-armerija Young Knights ktejjeb edukattiv livell sekondarju l-armerija tal-palazz Young KOMPITU wieóed Kavallieri bl-armatura Sabiex jevitaw li jwe g u matul il-kunflitti, il-kavallieri kellhom jilbsu lbiesi u elmi talmetall

Διαβάστε περισσότερα

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN DJAKONIJA U ÌUSTIZZJA

ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN DJAKONIJA U ÌUSTIZZJA ARÇIDJOÇESI TA MALTA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN DJAKONIJA U ÌUSTIZZJA DOKUMENT TAS-SINODU DJOÇESAN DJAKONIJA U ÌUSTIZZJA BAGÓATNI NWASSAL IL-BXARA T-TAJBA LILL-FQAJRIN (Lq 4,18) 2003 ISBN: 99932-49

Διαβάστε περισσότερα

Il-Papa Pellegrin fl-art Imqaddsa

Il-Papa Pellegrin fl-art Imqaddsa Rivista Biblika li to ro kull xahrejn mill-kummissarjat ta' L-Art Imqaddsa tal-provinçja Fran iskana Maltija Imwaqqfa fl-1955 Computer Setting: Ìwann Abela ofm Serje Ìdida Vol 22 Nru 116 Marzu - April

Διαβάστε περισσότερα

Order of Proceedings. The Congregation rises when the Dignitaries leave the Hall.

Order of Proceedings. The Congregation rises when the Dignitaries leave the Hall. Order of Proceedings Oration by Dr Maureen Cole, B.A., B.Soc.Wk.(Hons.), Ph.D.(East Anglia) Address by Ms Karys Caruana, B.E&A (Hons.) a representative of the graduands. Conferment of Degrees Solemn Declaration

Διαβάστε περισσότερα

Order of Proceedings. Address by Mr Kurt Vella Fonde`, B.A. European Studies (Hons.) a representative of the graduands.

Order of Proceedings. Address by Mr Kurt Vella Fonde`, B.A. European Studies (Hons.) a representative of the graduands. Order of Proceedings Oration by Dr Maureen Cole, B.A., B.Soc.Wk.(Hons.), Ph.D.(East Anglia) Address by Mr Kurt Vella Fonde`, B.A. European Studies (Hons.) a representative of the graduands. Conferment

Διαβάστε περισσότερα

MALTA. Proċess ta Konsultazzjoni Mniedi mill-awtorità tax-xandir L-Użu Tajjeb tal-ilsien Malti fil-mezzi tax-xandir

MALTA. Proċess ta Konsultazzjoni Mniedi mill-awtorità tax-xandir L-Użu Tajjeb tal-ilsien Malti fil-mezzi tax-xandir BROADCASTING AUTHORITY L - AWTORITÀ TAX - XANDIR MALTA Ċirkulari 9/09 Ċirkulari lill-istazzjonijiet tax-xandir Proċess ta Konsultazzjoni Mniedi mill-awtorità tax-xandir L-Użu Tajjeb tal-ilsien Malti fil-mezzi

Διαβάστε περισσότερα

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883 Le en is-soçjetà MuΩikali San Lawrenz A.D. 1883 Óar a Nru. 106 Lulju - Awwissu 2018 Il-Kelma tal-president Lawrence V. Farrugia l-banda tal-parroçça u l-ewwel Banda If Beltna din is-sena qieg da tfakkar

Διαβάστε περισσότερα

Il-Progett tal-mercator

Il-Progett tal-mercator Ktejjeb Edukattiv (Programm ta Fondi Strutturali g al Malta 2004-2006 Pro ett ko-finanzjat mill-unjoni Ewropea Inizjattiva Komunitarja, Interreg III B Medocc Rata ta Ko-finanzjament : 75% Fondi UE; 25%

Διαβάστε περισσότερα

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883

Le en is-soçjetà MuΩikali. San Lawrenz. Belt Vittoriosa A.D. 1883 Le en is-soçjetà MuΩikali San Lawrenz A.D. 1883 Óar a Nru 100 Lulju - Awwissu 2017 Huwa ta pjaçir tag na li nippublikaw il-mitt ar a tal- Le en is-socjeta` MuΩikali San Lawrenz. Sittax-il sena ilu, l-kumitat

Διαβάστε περισσότερα

Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea 2011

Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea 2011 Çirkulari: Ìunju 2011 info@akkademjatalmalti.com www.akkademjatalmalti.com Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea 2011 Il-Premju Letterarju tal-unjoni Ewropea hu premju importanti afna li jing ata lil

Διαβάστε περισσότερα

Copyright 2019 Servizz Helsien Emozzjonali, Fondazzjoni St Jeanne Antide, 51 Triq Ħal Tarxien, Ħal Tarxien; tel

Copyright 2019 Servizz Helsien Emozzjonali, Fondazzjoni St Jeanne Antide, 51 Triq Ħal Tarxien, Ħal Tarxien; tel 2 Copyright 2019 Servizz Helsien Emozzjonali, Fondazzjoni St Jeanne Antide, 51 Triq Ħal Tarxien, Ħal Tarxien; tel 21808981. Email SJAFNGO@gmail.com Dan il-ktieb Jista jitqassam u jiġi ikkupjat mingħajr

Διαβάστε περισσότερα

g aç-çelebrazzjoni tal-quddiesa u tal-litur ija tas-sig at u A enda EkkleΩjastika Sena Litur ika

g aç-çelebrazzjoni tal-quddiesa u tal-litur ija tas-sig at u A enda EkkleΩjastika Sena Litur ika Arçidjoçesi ta Malta Djoçesi ta G awdex g aç-çelebrazzjoni tal- u tal-litur ija tas-sig at u A enda EkkleΩjastika Sena Litur ika 2017-2018 Ma ru b ordni tal-eççellenza Tieg u Mons Charles J Scicluna Arçisqof

Διαβάστε περισσότερα

PJAN TA ÛVILUPP REÌJONALI GÓAÛ-ÛONA TAL-PORT IL-KBIR

PJAN TA ÛVILUPP REÌJONALI GÓAÛ-ÛONA TAL-PORT IL-KBIR PJAN TA ÛVILUPP REÌJONALI GÓAÛ-ÛONA TAL-PORT IL-KBIR PJAN GÓAL BIDU ÌDID NOVEMBRU 2007 PJAN TA ÛVILUPP REÌJONALI GÓAÛ-ÛONA TAL-PORT IL-KBIR I. INTRODUZZJONI Il- Pjan G al Bidu Ìdid li l-partit Laburista

Διαβάστε περισσότερα

g aç-çelebrazzjoni tal-quddiesa u tal-litur ija tas-sig at u A enda EkkleΩjastika Sena Litur ika

g aç-çelebrazzjoni tal-quddiesa u tal-litur ija tas-sig at u A enda EkkleΩjastika Sena Litur ika Arçidjoçesi ta Malta Djoçesi ta G awdex g aç-çelebrazzjoni tal- u tal-litur ija tas-sig at u A enda EkkleΩjastika Sena Litur ika 2016-2017 Ma ru b ordni tal-eççellenza Tieg u Mons Charles J Scicluna Arçisqof

Διαβάστε περισσότερα

Riforma tal-iskejjel Speçjali

Riforma tal-iskejjel Speçjali Dipartiment Servizzi talistudent Riforma taliskejjel Speçjali Ministeru taledukazzjoni, Kultura, Ûg aƒag u Sport Dipartiment Servizzi talistudent Riforma taliskejjel Speçjali Dipartiment Servizzi talistudent

Διαβάστε περισσότερα

Vol 29 Nru 159 Jannar - Marzu 2008

Vol 29 Nru 159 Jannar - Marzu 2008 Vol 29 Nru 159 Jannar - Marzu 2008 L-Art ImqaddSA! Jannar - Marzu 2008! 1 L-ART IMQADDSA Rivista Biblika li toħroġ kull tliet xhur mill-kummissarjat ta l-art Imqaddsa tal-provinċja Franġiskana Maltija!""!#

Διαβάστε περισσότερα

Werrej. L-Għaqda Ħbieb tal-presepju Malta, tixtieq tirringrazzja lil kull min kiteb f din il-ħarġa tal-fuljett.

Werrej. L-Għaqda Ħbieb tal-presepju Malta, tixtieq tirringrazzja lil kull min kiteb f din il-ħarġa tal-fuljett. 2 Werrej Fuljett maħruġ kull tliet xhur mill-għaqda Ħbieb Tal-Presepju, Malta. VO/0844 Kull korrispondenza għandha tiġi indirizzata lis-segretarju, is-sur Charles A. Bellia Amaltea 56, Triq il-marġ, Attard

Διαβάστε περισσότερα

GAZZETTA MAÓRUÌA MIS-SOÇJETÀ MUÛIKALI SANTA KATARINA V.M., PALAZZ ALEXANDRIA, 37, MISRAÓ REPUBBLIKA, ÛURRIEQ. TEL.

GAZZETTA MAÓRUÌA MIS-SOÇJETÀ MUÛIKALI SANTA KATARINA V.M., PALAZZ ALEXANDRIA, 37, MISRAÓ REPUBBLIKA, ÛURRIEQ. TEL. Edizzjoni Nru. 3 Frar - Marzu - April 2005 GAZZETTA MAÓRUÌA MIS-SOÇJETÀ MUÛIKALI SANTA KATARINA V.M., PALAZZ ALEXANDRIA, 37, MISRAÓ REPUBBLIKA, ÛURRIEQ. TEL. 21647826-21640354 - www.stcatherineband.org.mt

Διαβάστε περισσότερα

Vol 29 Nru 161 Lulju - Settembru 2008

Vol 29 Nru 161 Lulju - Settembru 2008 Vol 29 Nru 161 Lulju - Settembru 2008 L-Art ImqaddSA! Lulju - Settembru 2008! 1 L-ART IMQADDSA Rivista Biblika li toħroġ kull tliet xhur mill-kummissarjat ta l-art Imqaddsa tal-provinċja Franġiskana Maltija!""!#

Διαβάστε περισσότερα

ss rt çã r s t Pr r Pós r çã ê t çã st t t ê s 1 t s r s r s r s r q s t r r t çã r str ê t çã r t r r r t r s

ss rt çã r s t Pr r Pós r çã ê t çã st t t ê s 1 t s r s r s r s r q s t r r t çã r str ê t çã r t r r r t r s P P P P ss rt çã r s t Pr r Pós r çã ê t çã st t t ê s 1 t s r s r s r s r q s t r r t çã r str ê t çã r t r r r t r s r t r 3 2 r r r 3 t r ér t r s s r t s r s r s ér t r r t t q s t s sã s s s ér t

Διαβάστε περισσότερα

Mill-Editur. Ħbieb, Nilqagħkom għal ħarġa oħra ta dan il-fuljett ta Awwissu 2010 li hija t-53 ħarġa ta din issensiela.

Mill-Editur. Ħbieb, Nilqagħkom għal ħarġa oħra ta dan il-fuljett ta Awwissu 2010 li hija t-53 ħarġa ta din issensiela. 1 Fiċ-Ċentru mhux permess tipjip Mill-Editur Ħbieb, Nilqagħkom għal ħarġa oħra ta dan il-fuljett ta Awwissu 2010 li hija t-53 ħarġa ta din issensiela. Ix-xahar li għadda sar l-eżami fiċ-ċentru tal-marl

Διαβάστε περισσότερα

Twe ibiet Tikka Malti 2a

Twe ibiet Tikka Malti 2a Twe ibiet Tikka Malti 2a Pa na 7 1. ommi 2. missieri 3. tewmin 4. Dino, Dina 5. familja 6. ziju 7. ku ina 8. ku in Pa na 8 A: a, e, i, ie, u, o B: n, ç, f, z, v, g,, j, q, x, d, w, m, Ω,, p, s, t, r, g,

Διαβάστε περισσότερα