ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ PET SCAN ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ PET SCAN ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ"

Transcript

1 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΤΟΥ PET SCAN ΣΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN ΚΑΙ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ ΥΨΗΛΗΣ ΚΑΚΟΗΘΕΙΑΣ Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Αναπληρωτής Καθηγητής Αιματολογίας Αιματολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

2 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Δυνητικές Εφαρμογές 1. Σταδιοποίηση 2. Αξιολόγηση ανταπόκρισης και υπολειμματικών μαζών μετά το πέρας της θεραπείας 3. Πρώιμη αξιολόγηση της ανταπόκρισης (μετά 2 κύκλους): Τροποποίηση θεραπευτικής στρατηγικής; 4. Σταδιοποίηση υποτροπής 5. Πρόβλεψη ανταπόκρισης στη μεγαθεραπεία και αυτόλογη μεταμόσχευση 6. Παρακολούθηση ασθενών που ευρίσκονται σε ύφεση

3 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Πρόσληψη 18 FDG κατά Ιστολογικό Υπότυπο Δεδομένα από Barrington SF et al, J Clin Oncol. 2014; 32:

4 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ SUV max και Βαθμός Κακοηθείας Λεμφωμάτων Median SUV max 17.1 ( ) 10.8 ( ) 16.0 ( ) 13.5 ( ) 5.2 ( ) 5.1 ( ) 9.9 ( ) 12.4 ( ) Ngeow, J. Y. Y. et al. Ann Oncol 20, , 2009

5 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Αρχική Σταδιοποίηση

6 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σταδιοποίηση Λεμφωμάτων Ι 1. Αύξηση του αριθμού των προσβεβλημένων περιοχών και κυρίως: θετικοί λεμφαδένες <1 cm ή οριακού μεγέθους νόσος στον σπλήνα ή το ήπαρ 2. Αξιολόγηση εξωλεμφαδενικής προσβολής, ιδιαίτερα μάλιστα νόσου στο μυελό των οστών σε λέμφωμα Hodgkin και επιθετικά Β λεμφώματα

7 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σταδιοποίηση Λεμφωμάτων ΙΙ 1. Τρέχουσα θεραπευτική στρατηγική βασισμένη στην ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ 2. Πρέπει η αναβάθμιση του σταδίου με βάση το PET Scan να οδηγεί σε εντατικοποίηση της θεραπείας; 3. Η υποβάθμιση του σταδίου με βάση το PET Scan θα πρέπει να αξιολογείται με προσοχή και, ει δυνατόν, να βασίζεται σε αποτελέσματα ιστολογικής εξέτασης

8 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Αρχική Σταδιοποίηση Πλεονεκτήματα και Προοπτικές 1. Βελτίωση της ακρίβειας της σταδιοποίησης και κυρίως της ευαισθησίας 2. Υποκατάσταση άλλων μεθόδων σταδιοποίησης 3. Ανάδειξη νέων προγνωστικών παραγόντων ;

9 Λέμφωμα Hodgkin Αρχική Σταδιοποίηση

10 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Αρχική Σταδιοποίηση Ι 1. Αύξηση του αριθμού των προσβεβλημένων περιοχών και κυρίως: θετικοί λεμφαδένες <1 cm ή οριακού μεγέθους νόσος στον σπλήνα ή το ήπαρ νόσος στο μυελό των οστών 2. Τροποποιήσεις σταδίου και θεραπείας 10 41% αναβάθμιση σταδίου (avg 18%, Barrington SF et al, J Clin Oncol. 2014; 32: ) 0 10% υποβάθμιση σταδίου (avg 4%, Barrington SF et al, J Clin Oncol. 2014; 32: ) 3 25% αλλαγή θεραπείας (avg 11%, Barrington SF et al, J Clin Oncol. 2014; 32: ) Επί 162 Ασθενών: Περισσότερες ανατομικές θέσεις προσβολής στο 54% των ασθενών Μόνο στο 19% ακριβώς ίδιες (κυρίως στάδιο Ι) Αλλαγή Σταδίου 22% Άνοδος 16% Υποβάθμιση 6% Αλλαγή Θεραπείας Μείζων 14% ιεύρυνση πεδίου RT 65% των ασθενών αρχικών σταδίων Δεδομένα Αιματολογικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Angelopoulou MK et al., Anticancer Res. 2017; 37:

11 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Αρχική Σταδιοποίηση ΙI Michelis FV et al. Acta Oncologica. 2011; 50: 474 6: Ασθενής 42 ετών με HL NS2 κλινικού σταδίου ΙΒ (τράχηλος αριστερά). Διάσταση μεταξύ συμβατικής σταδιοποίησης και PET/CT. Αντιμετωπίσθηκε με BEACOPP esc x 4 και ABVD x 4 και εισήλθε σε μακρά πλήρη ύφεση.

12 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Αρχική Σταδιοποίηση ΙII Αρχείο Αιματολογικής Κλινικής ΕΚΠΑ και ΙΙΕΒΕΑ: Ασθενής 39 ετών με HL NS κλινικού σταδίου ΙΙΑ (τράχηλος αριστερά και περιορισμένη προσβολή μεσοθωρακίου) χωρίς εργαστηριακά ευρήματα προχωρημένης νόσου (ΤΚΕ, CRP κ.φ.). Διάσταση μεταξύ συμβατικής σταδιοποίησης και PET/CT. Αντιμετωπίσθηκε με ABVD x 6 και ανέπτυξε πρωτοπαθώς ανθεκτική νόσο, παρ ότι το interim PET ήταν αρνητικό.

13 Συγκριτική Μελέτη PET και ΟΜΒ στο Λέμφωμα Hodgkin Συσχέτιση Ευρημάτων Μυελού των Οστών με PET/CT και ΟΜΒ El Galaly et al. J Clin Oncol. 2012; 30:

14 Συγκριτική Μελέτη PET και ΟΜΒ στο Λέμφωμα Hodgkin Συσχέτιση Ευρημάτων Μυελού των Οστών με PET/CT και ΟΜΒ 24 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Αθήνα 2013 Βαθμολογία Ευρημάτων Μυελού βάσει PET/CT Ασθενείς (#) Προσβολή Μυελού βάσει ΟΜΒ # % / / / / / %

15 Συγκριτική Μελέτη PET και ΟΜΒ στο Λέμφωμα Hodgkin Συσχέτιση Ευρημάτων Μυελού των Οστών με PET/CT και ΟΜΒ 24 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Αθήνα 2013 Προγνωστική Ομάδα Ασθενείς [# (%)] ιήθηση Μυελού βάσει PET/CT (βαθμολογία 4,5) ιήθηση Μυελού βάσει ΟΜΒ Χαμηλού Κινδύνου 44 (27%) 0 / 44 0 % 0 / 44 0% Συνήθους Κινδύνου 65 (39%) 4 / % 1 / % Υψηλού Κινδύνου 57 (34%) 22 / % 12 / % Σύνολον 166* (100%) 26 / % 13 / %

16 Συγκριτική Μελέτη PET και ΟΜΒ στο Λέμφωμα Hodgkin Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης της Νόσου βάσει PET/CT ή ΟΜΒ 24 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Αθήνα 2013 Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT Οστεομυελική Βιοψία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου (%) Ασθενείς/ Αστοχίες 3 4 Αρνητικό: 1,2,3 Θετικό: 4,5 2-ετής ΕΕΕΝ, % 1,2,3 (-) 144/16 85 ± 4 4,5 (+) 30/10 56 ± P 7 Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου (%) ΟΜΒ 1 2 Ασθενείς/ Αστοχίες 3 4 Αρνητική Θετική 2-ετής ΕΕΕΝ, % (-) 160/22 81 ± 4 (+) 14/4 64 ± P 7 Χρόνος (έτη) Χρόνος (έτη)

17 Συγκριτική Μελέτη PET και ΟΜΒ στο Λέμφωμα Hodgkin Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης της Νόσου βάσει ΟΜΒ στους Ασθενείς με Θετικό PET/CT 24 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Αθήνα Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου (%) Θετική ΟΜΒ Αρνητική ΟΜΒ Επί των Ασθενών με Θετικό PET/CT ως προς το Μυελό των Οστών (Βαθμολογία 4 και 5) ΟΜΒ Ασθενείς/ Αστοχίες 2-ετής ΕΕΕΝ, % (-) 16/6 49 ± 16 (+) 14/4 64 ± P 5 Χρόνος (έτη)

18 Συγκριτική Μελέτη PET και ΟΜΒ στο Λέμφωμα Hodgkin Συσχέτιση Ευρημάτων Μυελού των Οστών με PET/CT και Εργαστηριακών Ευρημάτων 24 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Αθήνα ,5 p = p < ,0 p = 0.43 Αιμοσφαιρίνη (g/dl) Λευκά Αιμοσφαίρια (x109/l) Λεμφοκύτταρα (109/L) 2,5 2,0 1,5 1,0 8 6 N = N = ,5 0,0 N = Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT Αιμοπετάλια (x109/l) N = ΤΚΕ (mm/h) N = N = p = p < p = CRP (mg/l) Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT Βαθμονόμηση Ευρημάτων Μυελού στο PET/CT

19 Νέες Συστάσεις για τη Σταδιοποίηση των Λεμφωμάτων και τον Καθορισμό της Ανταπόκρισης Barrington SF et al. J Clin Oncol. 2014; 32 : Cheson BD et al. J Clin Oncol. 2014; 32 :

20 Διάχυτα μη Hodgkin Λεμφώματα από Μεγάλα Β Κύτταρα Αρχική Σταδιοποίηση

21 PET Scan στα DLBCL Σύγκριση PET και Οστεομυελικής Βιοψίας Αδρά, 1 στους 3 ασθενείς με διήθηση μυελού στην ΟΜΒ έχει αρνητικό PET/CT (14% 50% σε διάφορες μελέτες) Η αναλογία αυτή αντιστοιχεί στο 1.5% 8% του συνόλου των ασθενών με DLBCL Η παρατήρηση αφορά κυρίως τις περιπτώσεις με discordant histology (14% αρνητικά PET επί concordant έναντι 71% επί discordant στη μελέτη των Paone et al, Eur J Mucl Med Mol Imag. 2009; 36: ) Παρ ότι αρκετές περιπτώσεις διήθησης μυελού παραβλέπονται με την παράλειψη της ΟΜΒ, τυπικά οι ασθενείς αυτοί έχουν ήδη προχωρημένη νόσο και η επιπλέον πληροφορία της ΟΜΒ δε θα οδηγούσε σε μεταβολή της θεραπευτικής στρατηγικής

22 PET-Scan στα DLBCL Είναι Απαραίτητη η Οστεομυελική Βιοψία ; Διήθηση μυελού ~15% με την ΟΜΒ. Στο PET/CT υποδεικνύεται από την παρουσία εστιακών βλαβών. Το PET/CT μπορεί να μην αποκαλύψει τη διήθηση μυελού, εάν Είναι περιορισμένη (<10 20%) και διάχυτη Υπάρχει discordant histology Σύμφωνα με τις τρέχουσες οδηγίες, η πιθανότητα ανάδειξης διήθησης μυελού με αρνητικό PET/CT είναι μικρή και στις περιπτώσεις αυτές δεν οδηγεί σε μεταβολή της θεραπευτικής στρατηγικής Η ΟΜΒ μπορεί να παραληφθεί με ασφάλεια, εάν η σταδιοποίηση βασίζεται στο PET/CT Η ΟΜΒ είναι απαραίτητη, εάν η ανάδειξη discordant histology επηρεάζει τη θεραπευτική στρατηγική ή αφορά συγκεκριμένη κλινική μελέτη Cheson BD, J Clin Oncol 32, , 2014

23 PET Scan στα DLBCL Είναι Απαραίτητη η Οστεομυελική Βιοψία ; Παρ ότι η πιθανότητα ανάδειξης διήθησης μυελού με αρνητικό PET/CT είναι μικρή και δεν οδηγεί σε μεταβολή της θεραπευτικής στρατηγικής Οι περιπτώσεις που δεν αναδεικνύονται είναι αριθμητικά μη αμελητέες (περίπου το 1/3 των περιπτώσεων διήθησης μυελού) Το εύρημα της ΟΜΒ μπορεί να έχει προγνωστική σημασία Βάσει των ανωτέρω, το θέμα της ΟΜΒ στα DLBCL παραμένει ακόμη ανοικτό

24 Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά Β Λεμφώματα Προγνωστική Σημασία των Παραμέτρων του PET/CT κατά την Αρχική Σταδιοποίηση Metabolic Tumor Volume (MTV) Total Lesion Glycolysis (TLG) Standardized Uptake Value (SUVmax)

25 PET Scan στο Λέμφωμα Hodgkin Νέοι Προγνωστικοί Παράγοντες ; Metabolic Tumor Volume (MTV) Το συνολικό μεταβολικό φορτίο της νόσου (TMTV) και το θετικό interim PET ήταν οι μόνοι ανεξάρτητοι προγνωστικοί παράγοντες σε 258 ασθενείς της Μελέτης Η10 μετά από ABVD x3 4 + IN RT Cottereau AS et al, Blood. 2018; 131:

26 PET Scan στο Λέμφωμα Hodgkin Νέοι Προγνωστικοί Παράγοντες ; Total Lesion Glycolysis (TLG) H συνολική γλυκολυτική δραστηριότητα της νόσου (TLG) ήταν ο μόνος ανεξάρτητος προγνωστικός παράγοντας στη μελέτη RATHL για το λέμφωμα Hodgkin προχωρημένων σταδίων ή εντοπισμένων σταδίων με δυσμενείς προγνωστικούς παράγοντες, επί 848 ασθενών Cutoff 3318 g HL related events στα 3 έτη: 13 vs 24% στο σύνολο των ασθενών 11% vs 22% στους ασθενείς με αρνητικό interim PET 13 vs 31% στα 5 έτη στους ασθενείς με αρνητικό interim PET Pike LC et al, Hematol Oncol. 2017; Lugano Meeting, abstract 19

27 PET Scan στο PMLBCL Νέοι Προγνωστικοί Παράγοντες ; Total Lesion Glycolysis (TLG) Η συνολική γλυκολυτική δραστηριότητα των βλαβών (TLG) είχε προγνωστική αξία σε 103 ασθενείς με PMLBCL της Μελέτης IELSG 26 μετά από R M(V)ACOP B (84%) ή R CHOP (16%) Ceriani L et al, Blood. 2015; 126:

28 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία

29 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Συστήματα Αξιολόγησης Ανταπόκρισης στα Λεμφώματα 1. Προ PET Scan International Working Group Response Criteria by Cheson BD et al, J Clin Oncol 17: , Μετά PET Scan Revised Response Criteria for Malignant Lymphoma by Cheson BD et al, J Clin Oncol 25: , Σήμερα με PET Scan Lugano Classification by Cheson BD et al, J Clin Oncol 32: , Στο εγγύς μέλλον με PET Scan (;;) RECIL Criteria Μονοδιάστατες Μετρήσεις by Younes A et al, Ann Oncol 28: , 2017

30 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ International Working Group Criteria με ενσωμάτωση του PET Ασθενείς με Επιθετικά Λεμφώματα (κυρίως DLBCL) Ανταπόκριση n 2 yr PFS IWC CR % IWC CR u 7 86 % IWC PR % IWC SD 9 33 % IWC PD 2 50 % IWC+PET CR % IWC+PET CR u 0 IWC+PET PR % IWC+PET SD 6 17 % IWC+PET PD 1 0 % Juweid, M. E. et al. J Clin Oncol 23, , 2005

31 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Ο Προηγούμενος Ορισμός ( ) του Θετικού Ευρήματος στο PET Scan μετά το πέρας της Θεραπείας Οπτική Αξιολόγηση (visual assessment) επαρκεί Θετικό Εύρημα = Κάθε εστιακή ή διάχυτη πρόσληψη FDG που δεν ερμηνεύεται βάσει της φυσιολογικής ανατομίας/φυσιολογίας Εξαιρέσεις (δεν αξιολογούνται ως θετικά ευρήματα): Διάχυτα αυξημένη πρόσληψη FDG σε υπολειμματικές μάζες 2 cm, μεγαλύτερη του background αλλά μικρότερη ή ίση των αγγειακών δομών του μεσοθωρακίου* Νέα πνευμονικά οζίδια 1.5 cm με πρόσληψη FDG μικρότερη ή ίση των αγγειακών δομών του μεσοθωρακίου, σε ασθενείς χωρίς πνευμονική προσβολή κατά τη διάγνωση. Εάν κατά τα άλλα τεκμηριώνεται ΠΥ, τα οζίδια θεωρούνται αρνητικά ανεξαρτήτως μεγέθους ή βαθμού πρόσληψης FDG* Υπολειμματικές βλάβες ήπατος/σπληνός 1.5 cm με πρόσληψη FDG μικρότερη του ήπατος ή σπληνός αντίστοιχα Υπολειμματικές βλάβες ήπατος/σπληνός <1.5 cm με πρόσληψη FDG μικρότερη ή ίση του ήπατος ή σπληνός αντίστοιχα Διάχυτα αυξημένη πρόσληψη στον μυελό των οστών, ακόμη και μεγαλύτερη από αυτήν του ήπατος (σε αντίθεση με την πολυεστιακή πρόσληψη)* Juweid ME, J Clin Oncol 25, , 2007; International Harmonization Project in Lymphoma

32 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Τι ορίζεται ως Θετικό PET ; Deauville Criteria (5 Point Scale; 5 PS) Η εφαρμογή των κατωτέρω συνιστάται τόσο κατά την ενδιάμεση όσο και κατά την τελική αξιολόγηση της ανταπόκρισης Αρνητικό 1 = Χωρίς πρόσληψη FDG 2 = Πρόσληψη μεσοθωρακίου 3 = Πρόσληψη > μεσοθωρακίου αλλά ήπατος???????????? Θετικό 4= Πρόσληψη > ήπατος σε κάποιες θέσεις, ακόμη και εάν σε άλλες είναι ήπατος ή μεσοθωρακίου 5 = Πρόσληψη >> ήπατος ή/και ανάπτυξη νέων βλαβών Χ = Νέες θετικές περιοχές, που όμως είναι απίθανο να σχετίζονται με το λέμφωμα Gallamini A et al, Leuk Lymphoma 49, , 2008 Meignan M et al, Leuk Lymphoma 50, , 2009 Barrington SF et al, J Clin Oncol 32, , 2014

33 ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗΣ ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Εφαρμογές του PET-Scan Στην κλινική πράξη κυρίως αφορούν Το λέμφωμα Hodgkin Τα διάχυτα λεμφώματα από μεγάλα Β κύτταρα (DLBCL) Το πρωτοπαθές λέμφωμα μεσοθωρακίου από μεγάλα Β κύτταρα (PMLBCL) Άλλα επιθετικά Β λεμφώματα Τα οζώδη λεμφώματα και το λέμφωμα μανδύα Το λέμφωμα Burkitt Τα Τ λεμφώματα, ιδίως τα «λεμφαδενικά»

34 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία

35 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Το Πρόβλημα των Υπολειμματικών Μαζών Μετά Χημειοθεραπεία με ABVDx6 Προ Χημειοθεραπείας με ABVDx6

36 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Το Πρόβλημα των Υπολειμματικών Μαζών Προ Χημειοθεραπείας με ABVDx6 Μετά Χημειοθεραπεία με ABVDx6

37 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Προγνωστική Σημασία του PET/CT στο πέρας της θεραπείας Κλινικό Στάδιο Αρχικά vs. Προχωρημένα Στάδια Χημειοθεραπευτικό Σχήμα ABVD vs. BEACOPP escalated

38 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Προγνωστική Σημασία Ευρημάτων PET/CT μετά το ABVD και προ της Ακτινοθεραπείας στα Αρχικά Στάδια

39 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Προγνωστική Σημασία του PET scan μετά τη Χημειοθεραπεία και προ της Ακτινοθεραπείας Κέντρο Ασθ.(#) Αρχικά Στάδια (IA,IIA %) Χημειοθεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου PET ( ) vs PET (+) German Hodgkin Study BEACOPP 93% vs 86% (4 έτη) Group 1 Λαϊκό Νοσοκομείο ABVD 93% vs 49% (5 έτη) Dana Farber CI ABVD 95% vs 69% (2 έτη) Stanford University 4 81 >43, <73 Stanford V 96% vs ~50% (2 έτη) RAPID trial (Αγγλία) * ABVD * 97% vs ~87% (3 έτη) 1 Kobe C et al, Lancet. 379, , Vassilakopoulos TP et al, Haematologica / The Hematology J. 93 (Suppl.1 ), 247, 2008 (updated) 3 Sher DJ et al, Ann Oncol. 20, , Advani R, J Clin Oncol. 25, , Radford J, N Engl J Med. 372e, , 2015 (* ασθενείς χωρίς ογκώδη νόσο, Σύγκριση ABVDx3 + RT vs ABVDx4 +RT)

40 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Έκβαση σε Συνάρτηση με τα Ευρήματα PET/CT μετά το ABVD Επιβίωση Ελέυθερη Εξέλιξης Νόσου (%) Ασθενείς/ Αστοχίες 5 ετής ΕΕΕΝ, % P PET αρνητικοί 261/12 93 ± 2 PET θετικοί 63/26 49 ± 8 < Χρόνος (έτη) Δεδομένα Αιματολογικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Vassilakopoulos TP et al., 13 th Congress of the European Hematology Association, Copenhagen, Denmark, June 12 15, 2008 Haematologica/The Hematology J 93 (Suppl.1): 247, 2008 (UPDATED Nov 2013)

41 ΘΕΤΙΚΟ PET-SCAN META ABVD ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN SUVmax σε Σχέση με την Επακόλουθη Εξέλιξη Νόσου I SUVmax SUVmax Συνεχής Ύφεση (n=30) Εξέλιξη Νόσου (n=21) Διάμεση Τιμή IQR Εύρος N = 30 No 21 Yes Mann Whitney p value: εδομένα Αιματολογικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Βασιλακόπουλος ΘΠ και συν, 22 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Εξέλιξη Νόσου Αθήνα, Νοεμβρίου 2011, Αίμα (Ηaema) 2(4), σελ. 23.

42 ΘΕΤΙΚΟ PET-SCAN META ABVD ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN SUVmax σε Σχέση με την Επακόλουθη Εξέλιξη Νόσου II 100 Σύνολον Ασθενών (n=51) Μόνον Ακτινοβοληθέντες (n=41) 100 Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου (%) Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου (%) Χρόνος (έτη) Χρόνος (έτη) SUVmax Ασθενείς/ Αστοχίες 3-ετής ΕΕΕΝ, % P SUVmax Ασθενείς/ Αστοχίες 3-ετής ΕΕΕΝ, % P < 5 23 / 7 65 ± 11 [5,9) 16 / 7 56 ± / 8 24 ± 14 < 5 19 / 5 70 ± 12 [5,9) 13 / 5 68 ± / 6 30 ± 16

43 PET/CT IN HODGKIN LYMPHOMA Prognostic Significance of PET 3, if PET positive patients are Treated with ABVD x 4 + IF RT The British RAPID trial (Stages I/IIA, non bulky) Deauville Score Patients (#) Irradiated (%) Progression or HL death HL death 1 (negative) 299 ~50% 6.4% 0% 2 (negative) 121 ~50% 8.3% 0.8% 3 (protocol positive but now negative) 90 ~100% 4.4% 1.1% 4 (positive) 32 ~100% 6.3% 0% 5 (positive) 23 ~100% 34.8% 13.0% Radford J et al. Hematol Oncol. 2015; 33(Suppl. 1): abstr #082 (LUGANO 2015)

44 ΘΕΤΙΚΟ PET SCAN META ABVD ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Επίδραση της Ακτινοθεραπείας στους PET(+) Ασθενείς Από τους 61 ασθενείς οι 44 έλαβαν ακτινοθεραπεία 14 παρέμειναν PET(+) ή εμφάνισαν επιδεινούμενη νόσο 14 δεν υποβλήθηκαν σε νέο PET και δεν εμφάνισαν ακόμη εξέλιξη νόσου 16 μετατράπηκαν σε PET( ) Διάμεση παρακολούθηση 49 μηνών για τους μη υποτροπιάσαντες 4/16 υποτροπίασαν Επιβίωση Χωρίς Υποτροπή (%) Ασθενείς / Αστοχίες 4 ετής Επιβίωση Χωρίς Υποτροπή /4 69 ± Χρόνος (έτη)

45 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Έκβαση Ασθενών με Αρνητικό PET/CT μετά το ABVD

46 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Προγνωστική Σημασία του PET scan μετά τη Χημειοθεραπεία και προ της Ακτινοθεραπείας Κέντρο Ασθ.(#) Αρχικά Στάδια (IA,IIA %) Χημειοθεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου PET ( ) vs PET (+) German Hodgkin Study BEACOPP 93% (no RT) vs 86% (+RT) (4 έτη) Group 1 Λαϊκό Νοσοκομείο ABVD 93% (+ RT, early) vs 49% (+RT) (5 έτη) Dana Farber CI ABVD 95% vs 69% (2 έτη) Stanford University 4 81 >43, <73 Stanford V 96% (+ RT) vs ~50% (+RT) (2 έτη) RAPID trial (Αγγλία) * ABVD* 97% (+ RT) vs 91% (no RT) vs ~87% (+RT) (3 έτη) 1 Kobe C et al, Lancet. 379, , Vassilakopoulos TP et al, Haematologica / The Hematology J. 93 (Suppl.1 ), 247, 2008 (updated) 3 Sher DJ et al, Ann Oncol. 20, , Advani R, J Clin Oncol. 25, , Radford J, N Engl J Med. 372e, , 2015 (* ασθενείς χωρίς ογκώδη νόσο, Σύγκριση ABVDx3 + RT vs ABVDx3 no RT vs ABVDx4 +RT)

47 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Έκβαση Ασθενών με Αρνητικό PET/CT μετά το ABVD I/II (+RT) 80 III/IV (no RT) Επιβίωση Χωρίς Υποτροπή (%) Στάδιο Ασθ/Υποτρ 4-ετής ΕΧΥ I/II 178/5 96% p=0.01 III/IV 65/7 86% Χρόνος (έτη) Δεδομένα Αιματολογικής Κλινικής Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Vassilakopoulos TP et al., 17 th Congress of the European Hematology Association, Amsterdam, Netherlands, June 14 17, 2012 Haematologica/The Hematology J 97 (Suppl.1): P0218, 2012

48 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Μπορεί στα Εντοπισμένα (κυρίως τα μη ογκώδη) στάδια να παραληφθεί η ακτινοθεραπεία, εάν το PET είναι αρνητικό μετά από 2 3 κύκλους ABVD ;

49 5PS 1 or 2 5PS 3, 4 or 5

50 PET/CT IN HODGKIN LYMPHOMA PET based Treatment Modification in Early Stages The British RAPID trial, PFS 3 year PFS: 94.6% vs 90.8% 3 year PFS: 97.1% vs 90.8% Radford J et al. N Engl J Med. 2015; 372:

51 PET/CT IN HODGKIN LYMPHOMA PET based Treatment Modification in Early Stages The British RAPID trial, Overall Survival Causes of Death in PET negative Cases 12 / 420, only 1 Hodgkin lymphoma Median follow up ~60 months 3 year OS: 97.1% vs 99.0% Radford J et al. N Engl J Med. 2015; 372:

52 INTERIM PET/CT IN HODGKIN LYMPHOMA PET based Treatment Modification in Early Stages The British RAPID trial Comments II Negative PET definition was strict: D5PS 1 2. Patients with D5PS 3 were uniformely irradiated. 6% absolute PFS benefit at 3 years if Radiotherapy is used Wehave to treat ALL patients with Radiotherapy in order to avoid 6 progressions/relapses at 3 years Number needed to treat = to avoid 1 treatment failure Overall survival is the same in the short term What about long term survival data? We do not know Second malignancies? BUT reduced RT fields Very late relapses?

53 TREATMENT OF HODGKIN LYMPHOMA Localized Stages Current EORTC Randomized Studies H10F and H10U Raemaekers JM et al. J Clin Oncol. 2014; 32:

54 TREATMENT OF HODGKIN LYMPHOMA Localized Stages Current EORTC Randomized Studies H10F and H10U Raemaekers JM et al. J Clin Oncol. 2014; 32:

55 INTERIM PET/CT IN HODGKIN LYMPHOMA PET based Treatment Modification in Early Stages H10F and H10U, Mature PFS for PET 2 neg patients (by IHP criteria) Early Favorable 99.0% 87.1% Early Unfavorable (incl mediastinal bulk and 4 sites) 92.1% 89.6% 87% of patients became PET 2 neg 78% of patients became PET 2 neg Non inferiority failed to be shown: HR margin 3.2 Non inferiority failed to be shown: HR margin 2.1 Andre M et al. J Clin Oncol. 2017; 35:

56 INTERIM PET/CT IN HODGKIN LYMPHOMA PET based Treatment Modification in Early Stages H10F and H10U, OS for PET 2 neg patients (by IHP criteria) Early Favorable 100.0% 99.6% Early Unfavorable (incl mediastinal bulk and 4 sites) 98.3% 96.7% Andre M et al. J Clin Oncol. 2017; 35:

57 Localized Hodgkin Lymphoma Summary of Clinical Trial Results for PET neg Patients RISK GROUP Study Pts (#) Treatment 5 year PFS IA/IIA no bulk & PET 3 ( ), D5PS 1 2 RAPID 43 ABVD x 3 + IF RT ~94% Early favorable & PET 2 ( ), by IHP H10 F 126 ABVD x 3 + IF RT 99% Early unfavorable & PET 2 ( ), by IHP H10 U 126 ABVD x 4 + IF RT 92% IA/IIA no bulk & PET 3 ( ), D5PS 1 2 RAPID 43 ABVD x 3 ~88% Early favorable & PET 2 ( ), by IHP H10 F 126 ABVD x 4 87% Early unfavorable & PET 2 ( ), by IHP H10 U 126 ABVD x 6 90%

58 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Έκβαση Ασθενών με Προχωρημένη Νόσο Αναλόγως του PET μετά από BEACOPP escalated ή μετά από ABVD Ποιος ο Ρόλος της Ακτινοθεραπείας ;

59 HD15 Study A B C 8 x BEACOPP escalated Randomization 6 x BEACOPP escalated 8 x BEACOPP 14 (baseline) Residual tumor mass? Yes PET-study (>2.5 cm) No PET positive: RT 30 Gy PET negative: follow up Follow up Courtesy Prof. V. Diehl, presented in 7th Int Symposium on HL, Cologne 2007

60 HD15 Trial: Progression free survival (PFS) for patients with positive and negative residual mass Engert A et al, Lancet. 2012: 379,

61 ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ PET SCAN META BEACOPP esc ΣΤΟ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Έκβαση σε Συνάρτηση με τα Ευρήματα PET/CT και Συμβατικής Ανταπόκρισης (HD15 Trial) Ποσοστό ελάττωσης της μεγίστης διαμέτρου της υπολειμματικής μάζας σε σχέση με το προ ΧΜΘ μέγεθος Kobe C et al, J Clin Oncol. 2014; 32:

62 ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή OΧΙ ΣΤΟ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Η Μελέτη HD0607 σε ασθενείς με Αρνητικό Interim PET και μάζες >5 cm στη διάγνωση Gallamini A et al, J Clin Oncol. 2018; 36:

63 ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή OΧΙ ΣΤΟ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Η Μελέτη HD0607 σε ασθενείς με Αρνητικό Interim PET και μάζες >5 cm στη διάγνωση Gallamini A et al, J Clin Oncol. 2018; 36:

64 ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Ή OΧΙ ΣΤΟ ΠΡΟΧΩΡΗΜΕΝΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN ΜΕΤΑ ΑΠΟ ABVD Η Μελέτη HD0607 σε ασθενείς με Αρνητικό Interim PET και μάζες >5 cm στη διάγνωση Για ασθενείς με μάζες >10 cm: 3 ετής PFS 94% έναντι 86% (p=0.34) Στους 260 ασθενείς με μάζες <5 cm που εξ ορισμού δεν έλαβαν RT: 3 ετής PFS 92% Gallamini A et al, J Clin Oncol. 2018; 36:

65 ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Η Θέση της Ακτινοθεραπείας το 2018 Με την παράλειψη της ακτινοθεραπείας διακυβεύεται ο έλεγχος της νόσου πιθανότατα όμως όχι η επιβίωση ΕΡΩΤΗΜΑ: Θέλουμε να έχουμε περισσότερα πρώιμα ή όψιμα προβλήματα και με τι κόστος ; Αρχικά και Ενδιάμεσα Στάδια Αποφασιστικοί παράγοντες: Ενδιάμεσο και τελικό PET, ηλικία Προχωρημένα Στάδια: Διαρκώς ελαττούμενος ρόλος BEACOPP ή ABVD;, έχει σημασία ο όγκος της νόσου ;

66 PET SCAN ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ ΑΠΟ ΜΕΓΑΛΑ Β ΚΥΤΤΑΡΑ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία

67 Vassilakopoulos TP et al, Leukemia. 2016; 30:

68 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία 147 consecutive patients with PMLBCL treated in 17 Centers Excluded: 19 patients with Progressive Disease Excluded: 13 patients (no PET/technical reasons) 9 patients (PET after RT) 106 patients with post R-CHOP PET/CT available, all reviewed Median follow-up 42 months

69 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου Αναλόγως του PET μετά το R CHOP IHP Criteria Deauville Criteria, grouped PET( ) RT: 31/63 (49%) Deauville Criteria PET(+): RT 38/43 (88%) 43/106 (41%) των ανταποκριθέντων στο R CHOP παρέμειναν PET/CT θετικοί Vassilakopoulos TP et al, Leukemia. 2016; 30:

70 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου Αναλόγως της Έντασης Θετικότητος του PET μετά το R CHOP Vassilakopoulos TP et al, Leukemia. 2016; 30:

71 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου Αναλόγως της Επακόλουθης Ακτινοβόλησης στους PET( ) ασθενείς Radiotherapy, median 3560 cgy Bulky Disease 14/28, 50% No Radiotherapy Bulky Disease 15/28, 54% * 97% if 2 patients with isolated CNS relapses were censored, p=0.32 Vassilakopoulos TP et al, Leukemia. 2016; 30:

72 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου Αναλόγως του PET μετά από R M(V)ACOP B (ή R CHOP) Martelli M et al. J Clin Oncol. 2014; 32:

73 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης Νόσου Αναλόγως του PET μετά από R M(V)ACOP B (ή R CHOP) Martelli Met al. J Clin Oncol. 2014; 32:

74 PET/CT ΣΤΟ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΛΕΜΦΩΜΑ ΜΕΣΟΘΩΡΑΚΙΟΥ Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία Έκβαση Νόσου Αναλόγως του PET μετά από R da EPOCH) Dunleavy K et al. N Engl J Med. 2013; 368:

75 PET SCAN ΣΤΑ ΔΙΑΧΥΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ ΑΠΟ ΜΕΓΑΛΑ Β ΚΥΤΤΑΡΑ (DLBCL) Αξιολόγηση Υπολειμματικών Μαζών και Ανταπόκρισης στη Θεραπεία

76 PET-Scan στα DLBCL Έκβαση σε Συνάρτηση με τα Ευρήματα PET/CT μετά το R-CHOP 100 Ελεύθερη Εξέλιξης Επιβίωση (%) Σε 104 ασθενείς Η 5-ετής ΕΕΕΝ ήταν 84% vs 42% για τους PET (-) και PET (+) ασθενείς αντίστοιχα (p<0.0001) Εμπειρία British Columbia (Canada) σε 262 ασθενείς, μη εντοπισμένων σταδίων και με υπόλειμμα >2 cm: 4-ετής Επιβίωση Ελεύθερη Εξέλιξης νόσου PET (-) χωρίς ακτινο: 74% PET (+) με ακτινο: 81% PET (+) μη δυνάμενοι να λάβουν ακτινο: 33% Κανελλόπουλος και συν., 24 ο Πανελλήνιο Αιματολογικό Συνέδριο, Αθήνα, Νοέμβριος 2013, Προφορική Ανακοίνωση Sehn L et al., 12th International Conference on Malignant Lymphomas, Lugano, June 2013, Oral Presentation, Hematol Oncol. 2013; 31 (Suppl.1): abstr. 123 Χρόνος (έτη)

77 PET Scan στα DLBCL Τι καθορίζει την έκβαση των ασθενών με DLBCL που καθίστανται PET/CT αρνητικοί μετά την ανοσοχημειοθεραπεία ; 300 ασθενείς με DLBCL R CHOP 81% Sasanelli M et al, Eur J Nucl Med Mol Imaging. 2014; 41:

78 PET Scan στα DLBCL Τι καθορίζει την έκβαση των ασθενών με DLBCL που καθίστανται PET/CT αρνητικοί μετά την ανοσοχημειοθεραπεία ; PET/CR after 6 cycles Cumulative event-free probability (%) mos from Dx Censoring Times Everolimus (n/n = 85/372) Placebo (n/n = 101/370) HR, 0.92 (95% CI, ) Log- rank P = year DFS rates (95% CI) Everolimus, 77.8% (72.7, 82.1) Placebo, 77.0% (72.1, 81.1) PILLAR 2: Inclusion Criteria Time (months) No. of patients still at risk Everolimus Placebo Witzig TE et al, ASCO Annual Meeting 2016, abstract #7506

79 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Πρώιμη Αξιολόγηση της Ανταπόκρισης μετά 2 κύκλους Χημειοθεραπείας

80 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Πρώιμη Αξιολόγηση της Ανταπόκρισης μετά 2 κύκλους Χημειοθεραπείας Λέμφωμα Hodgkin DLBCL

81 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Πρώιμη Αξιολόγηση της Ανταπόκρισης μετά 2 κύκλους Χημειοθεραπείας

82 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Τα Αρχικά Δεδομένα για το PET2 Είναι Ανεξάρτητο (ή και Υπερτερεί) του IPS? PET after 2 cycles ABVD, followed by 4 more ABVD 1 IPS 0-2 IPS 3-7 PET neg Progression-free survival 0,8 0,6 0,4 0,2 IPS 0-2, PET2neg IPS 0-2, PET2pos IPS 3-7, PET2neg IPS 3-7, PET2pos 0 log rank, p ~ Time in years Gallamini A et al, J Clin Oncol. 2007; 25:

83 Τα Κριτήρια Deauville θεσπίσθηκαν «αυθαίρετα» Είναι αναπαραγώγιμα ;

84 PET 2 στο Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin Τα εντυπωσιακά αρχικά δεδομένα προέκυψαν κατόπιν αξιολόγησης του PET 2 με βάση διαφορετικά κατά περίπτωσιν κριτήρια Τα τελευταία χρόνια έχουν υιοθετηθεί τα Κριτήρια Deauville για την ενιαία και αναπαραγώγιμη αξιολόγηση του PET 2 Με την εφαρμογή των Κριτηρίων Deauville, ηεπιβίωσηελεύθερηεξέλιξηςτηςνόσου για τους PET 2 θετικούς ασθενείς αναβιβάσθηκε από 10 15% σε 30 35%, παραμένει όμως ιδιαιτέρως πτωχή Deauville (5 PS) Gallamini A et al, J Clin Oncol. 2007; 25: Gallamini et al. Haematologica / THJ. 2014; 99:

85 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN The International Validation Study (IVS) PET 2 σε Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin υπό ABVD International Validation Study Gallamini et al, 3 rd International Workshop on Interim PET in Lymphoma, Menton, SEP th, 2011

86 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN The International Validation Study (IVS) PET 2 σε Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin υπό ABVD Biggi et al, 3 rd International Workshop on Interim PET in Lymphoma, Menton, SEP th, 2011

87 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN The International Validation Study (IVS) PET 2 σε Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin υπό ABVD?? Biggi et al, 3 rd International Workshop on Interim PET in Lymphoma, Menton, SEP th, 2011

88 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN The International Validation Study (IVS) PET 2 σε Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin υπό ABVD Biggi et al, 3 rd International Workshop on Interim PET in Lymphoma, Menton, SEP th, 2011

89 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN The International Validation Study (IVS) PET 2 σε Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin υπό ABVD Biggi et al, 3rd International Workshop on Interim PET in Lymphoma, Menton, SEP 26 27th, 2011

90 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN The International Validation Study (IVS) PET 2 σε Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin υπό ABVD Η αναπαραγωγιμότητα του PET 2[θετικό (4 5) έναντι αρνητικού (1 3)] είναι υψηλή στα χέρια έμπειρων ιατρών Η έκβαση των PET 2 θετικών ασθενών φαίνεται ότι είναι καλύτερη απ ότι αρχικά είχε αναφερθεί Παρ όλα αυτά μόνο το 1/3 των PET 2 θετικών ασθενών θα ιαθεί συνεχίζοντας με ABVD Η διακριτική προγνωστική αξία του PET 2 ελαττώνεται σημαντικά όταν το αποτέλεσμα δεν αξιολογείται κεντρικά αλλά σε τοπικό επίπεδο Υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν την προγνωστική αξία του PET 2 ;

91 PET SCAN ΣΤΟ ΛΕΜΦΩΜΑ HODGKIN Παράγοντες που Επηρεάζουν την Προγνωστική Αξία του PET 2 Ελάττωση Θετικής Προγνωστικής Αξίας BEACOPP vs. ABVD Αρχικά vs. Προχωρημένα Στάδια Ελάττωση Αρνητικής Προγνωστικής Αξίας Στάδιο IV ; Υψηλό MTV ή TLG ; Βιολογικοί ή άλλοι προγνωστικοί παράγοντες ;

92 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Μπορεί το PET 2 να αξιοποιηθεί για την πρώιμη τροποποίηση της θεραπείας στο λέμφωμα Hodgkin ;

93 TREATMENT OF ADVANCED HODGKIN LYMPHOMA What is Needed for an excellent performance of Interim PET? Acceptable salvageability of PET 2 pos patients Very high NPV (negative predictive value) of PET 2 neg ARE THESE CONDITIONS MET?

94 PET 2 στο Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin Σημαντικό πλεονέκτημα του PET 2 αποτελεί η διαφαινόμενη δυνατότητα βελτίωσης του αποτελέσματος με εντατικοποίηση της θεραπείας με BEACOPPescalated στους ασθενείς που παραμένουν PET 2+ μετά από 2 κύκλους ABVD Intermediate and Advanced Stages: ABVD x 2 and PET-neg: ABVD x 4 + RT PET-pos: BEA-escx4 + BEA-basex4 Gallamini A et al, Br J Haematol. 2011; 152:

95 PET 2 στο Προχωρημένο Λέμφωμα Hodgkin Σημαντικό πλεονέκτημα του PET 2 αποτελεί η διαφαινόμενη δυνατότητα βελτίωσης του αποτελέσματος με εντατικοποίηση της θεραπείας με BEACOPPescalated στους ασθενείς που παραμένουν PET 2+ μετά από 2 κύκλους ABVD Vassilakopoulos TP & Johnson PWM, Semin Hematol. 2016; 53:

96 Press OW et al, J Clin Oncol. 2016; 34:

97 Press OW et al, J Clin Oncol. 2016; 34:

98 Press OW et al, J Clin Oncol. 2016; 34:

99 Press OW et al, J Clin Oncol. 2016; 34:

100 Johnson P et al, N Engl J Med. 2016; 374:

101 RATHL Trial Johnson P et al, N Engl J Med. 2016; 374:

102 Η Εμπειρία μας με το Interim PET μετά 2 κύκλους ABVD (PET2) Εφικτή η διάσωση των PET 2+ ασθενών ΑΛΛΑ μάλλον χαμηλή NPV για τους PET 2, κυρίως για το στάδιο IV Σύνολον ασθενών αναλόγως PET 2 Deauville 1 3 PET 2+ ασθενείς αναλόγως περαιτέρω θεραπείας Ασθενείς/ Αστοχίες 3 ετής ΕΕΕΝ, % BEACOPP 8/2 73 ± P ABVD 13/9 25 ± 13 Deauville 4,5 Ασθενείς/ Αστοχίες 3 ετής ΕΕΕΝ, % PET 2( ) 65/8 86 ± 5 PET 2 (+) 21/11 43 ± 11 <0.001 P PET 2 ασθενείς αναλόγως κλινικού σταδίου βάσει PET Ασθενείς/ Αστοχίες 3 ετής ΕΕΕΝ, % P IIBX E/III 34/1 97 ± 3 IV 31/7 73 ±

103 Negative Predictive Value of interim PET and Relevant Prognostic Factors in Hodgkin lymphoma Summary of Studies Vassilakopoulos TP & Johnson PWM, Semin Hematol. 2016; 53:

104 Combination of Biomarkers and interim PET in Hodgkin lymphoma Agostinelli C et al, Lancet Hematol. 2016; 3: e467 e479

105 TREATMENT OF ADVANCED HODGKIN LYMPHOMA Current Questions Regarding Interim PET (PET2) Reproducibility of clinical trial results in everyday practice Which is the best regimen to start? ABVD with potential escalation? BEACOPP esc with potential de escalation? Is there still a role for other prognostic factors? Are there patient subgroups in which the NPV of PET2 is lower? Stage IV? Deauville 3???? Other clinical factors? MTV or TLG? Biological Factors?

106 HD18: Advanced Hodgkin Lymphoma PET early response adapted design 2 x BEACOPP escalated centrally reviewed PET PET + PET - 1x BEACOPPesc 5x R-BEACOPPesc 1x BEACOPPesc 5x BEACOPPesc 6x BEACOPPesc 2x BEACOPPesc End of therapy AND residual nodes > 2.5 cm : PET positive: RT Courtesy Prof. V. Diehl

107 TREATMENT OF ADVANCED HODGKIN LYMPHOMA 2 nd Interim Analysis and Final Report of the HD18 Trial 1964 ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν Borchmann P et al, Lancet Oncol. 2017; 18: Borchmann P et al, Lancet. 2018; 390: PFS, Deauville 3, 4 ή PET+ (48%) μετά από 2 κύκλους BEACOPP esc (Deauville 4 5 αλλά και 3!!), 5 ετές PFS (p=0.46): BEACOPP esc x % BEACOPP esc x 3+ Rituximab BEACOPP esc x % 5 ετής Συνολική Επιβίωση (p=0.25): BEACOPP esc x % BEACOPP esc x 3+ Rituximab BEACOPP esc x % PFS, Deauville 4 ή 5 Interim Analysis

108 TREATMENT OF ADVANCED HODGKIN LYMPHOMA Final Report of the HD18 Trial Borchmann P et al, Lancet. 2018; 390: ασθενείς τυχαιοποιήθηκαν PFS, Deauville 1, PET μετά από 2 κύκλους BEACOPP esc (Deauville 1 2) 1005 στην ΙΤΤ ανάλυση 920 στην per protocol ανάλυση 5 ετές PFS [HR 0.79 ( )]: BEACOPP esc x 6 ή % BEACOPP esc x % 5 ετής Συνολική Επιβίωση [HR 0.32 ( )]: BEACOPP esc x 6 ή % BEACOPP esc x % (p=0.0037) OS, Deauville 1, 2

109 TREATMENT OF ADVANCED HODGKIN LYMPHOMA Final Report of the HD18 Trial Borchmann P et al, Lancet. 2018; 390:

110 Potential interim PET based Strategies in advanced Hodgkin lymphoma Vassilakopoulos TP & Johnson PWM, Semin Hematol. 2016; 53:

111

112

113

114

115 PET SCAN ΣΤΑ DLBCL Πρώιμη Αξιολόγηση της Ανταπόκρισης μετά 2 κύκλους Χημειοθεραπείας

116 PET SCAN ΣΤA DLBCL The International Validation Study (IVS) PET 2 σε DLBCL υπό R CHOP 21/R CHOP 14/R ACVBP

117 PET SCAN ΣΤA DLBCL The International Validation Study (IVS) PET 2 σε DLBCL υπό R CHOP 21/R CHOP 14/R ACVBP Εφαρμογή των Κριτηρίων Deauville

118 PET SCAN ΣΤA DLBCL The International Validation Study (IVS) PET 2 σε DLBCL υπό R CHOP 21/R CHOP 14/R ACVBP Ποσοτική Αξιολόγηση

119 PET-SCAN ΣΤA DLBCL The International Validation Study (IVS) PET-2 σε DLBCL υπό R-CHOP-21/R-CHOP-14/R-ACVBP Ποσοτική Αξιολόγηση

120 PET-SCAN ΣΤA DLBCL The International Validation Study (IVS) PET-2 σε DLBCL υπό R-CHOP-21/R-CHOP-14/R-ACVBP

121 PET SCAN ΣΤΑ DLBCL Μπορεί το PET 2 να αξιοποιηθεί για την πρώιμη τροποποίηση της θεραπείας στα DLBCL ;

122 DIFFUSE LARGE B CELL LYMPHOMAS (DLBCL) Can Interim PET based early treatment adaptation improve the results of R CHOP? PETAL Trial <66% reduction in SUVmax, evaluated 3 weeks after the 2 nd R CHOP 21, without G CSF Actually randomized to R CHOP x4 or R CHOP x4 plus 2 x R Intensified Burkitt regimen Duhrsen U et al, Leuk Lymphoma. 2009; 50:

123 DIFFUSE LARGE B CELL LYMPHOMAS (DLBCL) Can Interim PET based early treatment adaptation improve the results of R CHOP? PETAL Trial 757 evaluable pts (80% DLBCL) with CR/CRu after R chemo 87% negative interim PET 13% positive interim PET SUVmax based Interim PET was highly predictive of PFS and OS BUT Burkitt like immunochemotherapy failed to improve the outcome of patients with positive interim PET/CT The addition of 2 Rituximab infusions failed to improve the outcome of patients with negative interim PET/CT Duhrsen U et al, ASH 2016 Blood. 2016; 128, abstract 1857

124 76 ασθενείς Συχνότερα ipet(+) στα Τ λεμφώματα (25% vs 11% στα Β) Ισχυρή προγνωστική αξία ipet Αδυναμία βελτίωσης αποτελέσματος με εντατικοποιημένη ΧΜΘ στους ipet(+)

125 PET-SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σταδιοποίηση Υποτροπής στο Λέμφωμα Hodgkin και Πρόβλεψη της Έκβασης της Αυτόλογης Μεταμόσχευσης

126 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σταδιοποίηση της Υποτροπής στο Λέμφωμα Hodgkin Σε ορισμένους ασθενείς με λέμφωμα Hodgkin παρατηρείται εντοπισμένη υποτροπή εκτός πεδίου ακτινοβόλησης Η πιθανότητα επίτευξης ύφεσης μακράς διαρκείας σε αυτή την ομάδα είναι 30 40% μόνο με ακτινοβόληση και χωρίς αυτόλογη μεταμόσχευση Η επιβεβαίωση του εντοπισμένου της υποτροπής με το PET Scan μπορεί να οδηγήσει στην ακριβέστερη επιλογή των ασθενών που μπορεί να ωφεληθούν από την εφαρμογή μόνον ακτινοβόλησης

127 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ PET/CT προ ASCT στο λέμφωμα Hodgkin PET (-) pre-asct chemosensitive PET (-) pre-asct chemosensitive PET (+) pre-asct PET (+) pre-asct chemoresistant PET (+) pre-asct p= p=0.002 Angelopoulou MK et al, EHA 2012, Amsterdam

128 PET-SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Γενικές Κατευθύνσεις Συμπεράσματα

129 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Ορθά Χρονικά Πλαίσια Διενέργειας PET Scan Μετά το πέρας της θεραπείας >3 εβδομάδες μετά το πέρας της χημειοθεραπείας >8 12 εβδομάδες μετά την ακτινοθεραπεία >2 μήνες μετά από χειρουργική επέμβαση Ενδιάμεσα, μετά 2 κύκλους χημειοθεραπείας Τα 4ήμερο που προηγείται του επομένου κύκλου Juweid ME et al, J Clin Oncol 25, , 2007 Delbeke D et al, The Oncologist 14 (Suppl.2), 30 40, 2009

130 PET-SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σύνοψη του Ρόλου του PET-Scan στα Λεμφώματα Οι Προηγούμενες Οδηγίες Cheson BD et al, J Clin Oncol 25, , 2007

131 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σύνοψη του Ρόλου του PET Scan στα Λεμφώματα Τρέχουσες Οδηγίες για Αρχική Σταδιοποίηση και Κανόνες Αξιολόγησης Barrington SF et al, J Clin Oncol. 2014; 32:

132 PET SCAN ΣΤΑ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Σύνοψη του Ρόλου του PET Scan στα Λεμφώματα Τρέχουσες Οδηγίες για Αξιολόγηση Ανταπόκρισης Barrington SF et al, J Clin Oncol. 2014; 32:

H PET/CT στην αξιολόγηση της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου στο λέμφωμα Φ.ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ

H PET/CT στην αξιολόγηση της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου στο λέμφωμα Φ.ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ H PET/CT στην αξιολόγηση της ελάχιστης υπολειπόμενης νόσου στο λέμφωμα Φ.ΡΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗ Πυρ.Ιατρός Τμήμα Πυρ.Ιατρικής PET/CT Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός» Από την Βαβέλ της ιστολογικής ταξινόμησης στη Βαβέλ των

Διαβάστε περισσότερα

Λέµφωµα Hodgkin. Βλαχάκη Ευθυµία Επίκουρη Καθηγήτρια Αιµατολογίας-Αιµοσφαιρινοπαθειών ΑΠΘ

Λέµφωµα Hodgkin. Βλαχάκη Ευθυµία Επίκουρη Καθηγήτρια Αιµατολογίας-Αιµοσφαιρινοπαθειών ΑΠΘ Λέµφωµα Hodgkin Βλαχάκη Ευθυµία Επίκουρη Καθηγήτρια Αιµατολογίας-Αιµοσφαιρινοπαθειών ΑΠΘ Λεµφώµατα Κακοήθη νεοπλάσµατα του λεµφικού ιστού. Προσβάλλουν κυρίως τους λεµφαδένες, το σπλήνα και το µυελό των

Διαβάστε περισσότερα

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών

Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία. Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Καρκίνος ορθού Προεγχειρητική ακτινοθεραπεία Λουίζα Βίνη Ογκολόγος Ακτινοθεραπεύτρια Τμήμα Ακτινοθεραπείας Ιατρικό Αθηνών Prognostic groups in 1676 patients with T3 rectal cancer treated without preoperative

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ. Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ. Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΗΣΗ Βιβλιογραφική ενημέρωση, ΓΝΑ Ευαγγελισμός Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ 17-10-2013 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1:6000 περιπτώσεις κακοήθειας κατά την κύηση / έτος στις ΗΠΑ 1:1000 κυήσεις Λέμφωμα 4 ο σε

Διαβάστε περισσότερα

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015

ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN. Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Αλεξάνδρα Κουράκλη-Συμεωνίδου Απαρτιωμένη διδασκαλία 2015 ΛΕΜΦΩΜΑ ΗΟDGKIN Επιδημιολογία - Αιτιοπαθογένεια Δικόρυφη καμπύλη εμφάνισης κορυφές: 15-40 έτη, >60 έτη : = Μικρή υπεροχή (1.5-2.0/1)

Διαβάστε περισσότερα

Ανοσοθεραπεία: Παρουσίαση περιστατικών από την καθημερινή κλινική πρακτική. Μανόλης Δ. Κοντοπόδης Παθολόγος - Ογκολόγος Βενιζέλειο Γ. Ν.

Ανοσοθεραπεία: Παρουσίαση περιστατικών από την καθημερινή κλινική πρακτική. Μανόλης Δ. Κοντοπόδης Παθολόγος - Ογκολόγος Βενιζέλειο Γ. Ν. Ανοσοθεραπεία: Παρουσίαση περιστατικών από την καθημερινή κλινική πρακτική Μανόλης Δ. Κοντοπόδης Παθολόγος - Ογκολόγος Βενιζέλειο Γ. Ν. Ηρακλείου Σύγκρουση συμφερόντων ΕΝΟΡΑΣΙΣ ΑΕ (συμβουλευτικές υπηρεσίες,

Διαβάστε περισσότερα

MRD ΠΜ ΧΛΛ. Σωσάνα Δελήμπαση ΓΝ<<Ο Ευαγγελισμός>>

MRD ΠΜ ΧΛΛ. Σωσάνα Δελήμπαση ΓΝ<<Ο Ευαγγελισμός>> MRD ΠΜ ΧΛΛ Σωσάνα Δελήμπαση ΓΝ ΟΡΙΣΜΟΣ ΤΗΣ MRD Κάθε προσέγγιση που έχει σαν στόχο την ανίχνευση και αν είναι εφικτό τη μέτρηση των υπολειμματικών καρκινικών κυττάρων πέρα από την ευαισθησία

Διαβάστε περισσότερα

Aνασκόπηση. Λέμφωμα Hodgkin: Θεραπεία πρώτης γραμμής και προγνωστικοί παράγοντες

Aνασκόπηση. Λέμφωμα Hodgkin: Θεραπεία πρώτης γραμμής και προγνωστικοί παράγοντες Aνασκόπηση Λέμφωμα Hodgkin: Θεραπεία πρώτης γραμμής και προγνωστικοί παράγοντες Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος, Γεώργιος Μπούτσικας, Ανδρέας Σαρρής, Μαρία Κ. Αγγελοπούλου Περίληψη: Το λέμφωμα Hodgkin (HL)

Διαβάστε περισσότερα

Μη Hodgkin λέμφωμα όρχεως Σύγχρονη προσέγγιση. Ευδοξία Χατζηχαρίση Αιματολόγος Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο»

Μη Hodgkin λέμφωμα όρχεως Σύγχρονη προσέγγιση. Ευδοξία Χατζηχαρίση Αιματολόγος Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο» Μη Hodgkin λέμφωμα όρχεως Σύγχρονη προσέγγιση Ευδοξία Χατζηχαρίση Αιματολόγος Α.Ν.Θ. «Θεαγένειο» Σπάνια 5% νεοπλάσματα όρχεως 1-2% Μη Ηodgkin Λέμφωμα (ΜΗΛ) επίπτωση 0.09-0,69/100.000 Εξωλεμφαδενικά Εξωλεμφαδενικός

Διαβάστε περισσότερα

Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία

Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία 27o Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρίας Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία Παπαμικρούλης Γ.Α., Θωμόπουλος Θ., Πετρίδου Ε. Εργαστήριο Υγιεινής,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΝΕΥΜΟΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κριτήρια επιλογής ασθενούς Κλινικές ενδείξεις Καρκίνος πνεύµονα Χαρακτηριστικά ασθενούς Υψηλού κινδύνου Περιορισµένη υποτροπή Κυτταροµειωτική θεραπεία Έλεγχος τοπικής νόσου Ανθεκτική

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του νεφρού

Αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του νεφρού Αντιμετώπιση του μεταστατικού καρκίνου του νεφρού Γεώργιος Ι. Παπαδόπουλος, MD, PhD, FEBU Χειρουργός Ουρολόγος Eπιμελητής Α ΓΝΑ Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ Aθήνα, 8 Μαρτίου 2017 Εισαγωγή 1/3 των ασθενών με RCC M+ στη

Διαβάστε περισσότερα

Ριζική προστατεκτομή

Ριζική προστατεκτομή Ριζική προστατεκτομή Ηρακλής Χ. Μητσογιάννης Επίκ. Καθηγητής Ουρολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Σισμανόγλειο Γ.Ν.Α. Σύγκρουση συμφερόντων Ερευνητής, Ομιλητής, Σύμβουλος (κατά την τελευταία 5ετία) για τις

Διαβάστε περισσότερα

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ?

ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ - ΠΟΤΕ? ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΑΡΡΗΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Α ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΑ Η ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ κατέχει ένα ιδιαίτερα

Διαβάστε περισσότερα

Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες

Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες Αντιμετώπιση καρκίνου πνεύμονα με βάση τις Διεθνείς κατευθυντήριες Οδηγίες Μη μικροκυτταρικός Καρκίνος Πνεύμονα Στάδιο ΙΙΙ (τοπικά εκτεταμένος) Βάσσος Δημήτριος MD MSc Πνευμονολόγος Επιστημονικός Συνεργάτης

Διαβάστε περισσότερα

Κατσαρού Όλγα Παθολόγος Νοέμβριος 2014

Κατσαρού Όλγα Παθολόγος Νοέμβριος 2014 Κατσαρού Όλγα Παθολόγος Νοέμβριος 2014 1985:(CDC). Το NHL περιλαμβάνεται στα νοσήματα που καθορίζουν το AIDS. 1987-1992: Αυξάνεται ο ρυθμός των θανάτων από HIV NHL από 3.9% σε 5.7%. 60-250 φορές υψηλότερος

Διαβάστε περισσότερα

Best of Uro-oncology Kidney Cancer 2016

Best of Uro-oncology Kidney Cancer 2016 Best of Uro-oncology Kidney Cancer 2016 Ιάσων Κυριαζής, MD, MSc, FEBU Κλινικά εντοπισμένη νόσος 417 PN patients all techniques: Long term oncological outcomes. Only tumor stage was associated with recurrence.

Διαβάστε περισσότερα

Χριστίνα Φεβράνογλου, Μάριος Ζωντανός, Παρασκευή Μπούρα, Σωτήρης Τσιµπούκης, Σοφία Τσαγκούλη, Ιωάννης Γκιόζος, Ανδριανή Χαρπίδου

Χριστίνα Φεβράνογλου, Μάριος Ζωντανός, Παρασκευή Μπούρα, Σωτήρης Τσιµπούκης, Σοφία Τσαγκούλη, Ιωάννης Γκιόζος, Ανδριανή Χαρπίδου Χριστίνα Φεβράνογλου, Μάριος Ζωντανός, Παρασκευή Μπούρα, Σωτήρης Τσιµπούκης, Σοφία Τσαγκούλη, Ιωάννης Γκιόζος, Ανδριανή Χαρπίδου ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΗ ΜΟΝΑ Α, Γ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ, ΓΝΝΘΑ ΣΩΤΗΡΙΑ ΝΕΥΡΟΕΝ

Διαβάστε περισσότερα

Edinburgh dataset; unsupervised hierarchical

Edinburgh dataset; unsupervised hierarchical Κατά τον έλεγχο με βιοψία δια βελόνης (FNB) θυρεοειδούς διαπιστώθηκε διήθηση θυρεοειδικού ιστού από υψηλής κακοήθειας ορώδες καρκίνωμα ωοθηκών. Όλοι οι δείκτες θυρεοειδικής διαφοροποίησης (TTF-1, CK 19,

Διαβάστε περισσότερα

Group 2 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks. Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks

Group 2 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks. Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks Group 1 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks Group 2 Methotrexate 7.5 mg/week, increased to 15 mg/week after 4 weeks Sulfasalazine 2000-3000 mg/day Leflunomide 20 mg/day Infliximab

Διαβάστε περισσότερα

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON

Μια κριτική ματιά στην κλινική. μελέτη GRIPHON Μια κριτική ματιά στην κλινική μελέτη GRIPHON Κατερίνα Μαραθιά Πνευμονολόγος Εντατικολόγος Διευθύντρια ΚΧ ΜΕΘ Διακλινικό Ιατρείο Πνευμονικής Υπέρτασης Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Δήλωση σύγκρουσης

Διαβάστε περισσότερα

Πρέπει όλοι οι ασθενείς με Ν2 νόσο να υποβάλλονται σε χειρουργική θεραπεία?

Πρέπει όλοι οι ασθενείς με Ν2 νόσο να υποβάλλονται σε χειρουργική θεραπεία? Θέσεις διαφωνίας: Πρέπει όλοι οι ασθενείς με Ν2 νόσο να υποβάλλονται σε χειρουργική θεραπεία? ΚΩΣΤΟΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ MD,PhD Χειρουργός Θώρακος Πανεπιστημιακή Θωρακοχειρουργική Κλινική Π.Γ.Ν. Αττικόν,

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπεία ασθενών με Ενδιαμέσου-2/Υψηλού κινδύνου ΜΔΣ. Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης

Θεραπεία ασθενών με Ενδιαμέσου-2/Υψηλού κινδύνου ΜΔΣ. Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης Θεραπεία ασθενών με Ενδιαμέσου-2/Υψηλού κινδύνου ΜΔΣ Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης Ιωάννα Σακελλάρη Μονάδα Μεταμόσχευσης Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ No conflicts of interest WHO 2008 περιορισμοί

Διαβάστε περισσότερα

Δ.Ν.Έξαρχος Τμήμα CT-MRI&PET/CT Γ.N.Α «Ο Ευαγγελισμός»

Δ.Ν.Έξαρχος Τμήμα CT-MRI&PET/CT Γ.N.Α «Ο Ευαγγελισμός» Δ.Ν.Έξαρχος Τμήμα CT-MRI&PET/CT Γ.N.Α «Ο Ευαγγελισμός» H μέθοδος εφαρμόζεται ευρέος τα τελευταία χρόνια στη σταδιοποίηση του καρκίνου του πνεύμονα και ιδιαίτερα στην επιλογή μεταξύ χειρουργήσιμου ή δυνητικά

Διαβάστε περισσότερα

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ.

BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. BEST OF URO ONCOLOGY Penile Testicular Cancer 2016 ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Γ.Ν.Α. Γ. ΓΕΝΝΗΜΑΤΑΣ Σκοπός της μελέτης η αξιολόγηση των επιπλοκών σε ασθενείς

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά μη-hodgkin Λεμφώματα

ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά μη-hodgkin Λεμφώματα ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Λέμφωμα Hodgkin και Επιθετικά μη-hodgkin Λεμφώματα Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Επ. Καθ. Αιματολογίας Αιματολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΑΔΡΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος

SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος ΣΥΝΕΔΡΙΑ 4 SHOOT THE EXPERT: ΝΕT παγκρέατος Ilias Athanasiadis, MD Medical Oncologist Director of the Oncology Department MITERA Hospital, HYGEIA Athens, November 11, 2017 Presenter: Nikolaos Pistamaltzian,

Διαβάστε περισσότερα

Blood May 16;121(20): ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

Blood May 16;121(20): ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΝΑ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ Θ. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ MYC/BCL2 protein co-expression contributes to the inferior survival of activated B-cell subtype of diffuse large B-cell lymphoma and demonstrates high-risk gene expression signatures: a report from The

Διαβάστε περισσότερα

Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab. Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος

Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab. Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος Η φαρµακοκινητική και φαρµακοδυναµική του Rituximab Αθηνά Θεοδωρίδου Ρευµατολόγος Ra: Διαρκής κίνηση αυτοδραστικών Β-κυττάρων από τον µυελό των οστών στα περιφερικά λεµφικά όργανα και τον προσβεβληµένο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ

ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΜΦΟΚΥΤΤΑΡΙΚΗ ΛΕΥΧΑΙΜΙΑ ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ The times they are a changin Bob Dylan ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ! 1960 2017 ΧΛΩΡΑΜΒΟΥΚΙΛΗ Η εποχή της αθωότητας 40 χρόνια s u r v i v a l Time (years) S. BARTHOLOMEW

Διαβάστε περισσότερα

ΝΕΤΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙ ΟΓΚΟΙ ΠΑΓΚΡΕΑΣΟ

ΝΕΤΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙ ΟΓΚΟΙ ΠΑΓΚΡΕΑΣΟ ΝΕΤΡΟΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙ ΟΓΚΟΙ ΠΑΓΚΡΕΑΣΟ Ασθενής 53 ετών. Περιστατικό Απρίλιος 2011 Κύριο σύμπτωμα: διάρροιες από μηνός Λοιπό ατομικό αναμνηστικό : βαλβιδοπάθεια. Πλήρης διερεύνηση Εξεργασία κεφαλής παγκρέατος

Διαβάστε περισσότερα

Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης;

Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Δυσμενείς παράγοντες μετά ριζική προστατεκτομή. Μετεγχειρητική ακτινοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία διάσωσης; Καμπέρης Ευστάθιος Ακτινοθεραπευτής - Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης 6 Νοεμβρίου 2015

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2015 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα

Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Λέκτορας Αιματολογίας. Α Παθολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Λέκτορας Αιματολογίας. Α Παθολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΚΑΚΟΗΘΗ ΛΕΜΦΩΜΑΤΑ Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος Λέκτορας Αιματολογίας Α Παθολογική Κλινική Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών ΑΔΡΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΚΑΚΟΗΘΩΝ ΛΕΜΦΩΜΑΤΩΝ ΚΑΤA WHO Λέμφωμα Hodgkin 85% Νεοπλάσματα

Διαβάστε περισσότερα

Χαράλαμπος Κ Σταθόπουλος. Ογκολογικό Τμήμα - ιευθυντής ΕΣΥ

Χαράλαμπος Κ Σταθόπουλος. Ογκολογικό Τμήμα - ιευθυντής ΕΣΥ Γυναίκα 53 ετών με ιστορικό ca ωοθηκών, αυξανόμενη τιμή CA 125, και λεμφαδενοπάθεια τραχήλου - μεσοθωρακίου με μετρίου βαθμού ανοσολογική διέγερση. Χαράλαμπος Κ Σταθόπουλος Ογκολογικό Τμήμα - ιευθυντής

Διαβάστε περισσότερα

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής

Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα. Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Χειρουργική αντιμετώπιση μη μικροκυτταρικού Ca πνεύμονα Μαδέσης Αθανάσιος Επιμελητής Α Καρδιοθωρακοχειρουργικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Γ.Παπανικολάου Καρκίνος Πνεύμονα Πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στις ΗΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ NETS ΤΟΠΙΚΟ-ΠΕΡΙΟΧΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΑΛΑΝΗΣ ΕΠΕΜΒΑΤΙΚΟΣ ΑΚΤΙΝΟΛΟΓΟΣ ΒΙΟΚΛΙΝΙΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Επιθηλιακά νεοπλάσματα με επικρατούσα νευροενδοκρινική διαφοροποίηση Συχνότητα εμφάνισης NET 1,9-5,76/100,000/

Διαβάστε περισσότερα

Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια

Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια 3η ΔΙΗΜΕΡΙΔΑ ΚΑΡΔΙΟ-ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ / ΚΑΡΔΙΑΚΗΣ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑΣ 11-12 ΜΑΪΟΥ 2018, ΖΑΠΠΕΙΟ Επαναιμάτωση σε Ισχαιμική Μυοκαρδιοπάθεια Ι. Κανακάκης MD, PhD Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου

Διαβάστε περισσότερα

Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Παναγιώτης Ραφαήλ Μπαλαξής ειδικευόμενος ιατρός Ουρολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ Ο ορισμός του θετικού χειρουργικού ορίου είναι ξεκάθαρος Ως θετικό χειρουργικό όριο ορίζεται η παρουσία όγκου, ο οποίος

Διαβάστε περισσότερα

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο

15/1/2018. Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/ ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο Η χρήση του PET CT στην Ογκολογία και όχι μόνο Δρ. Σάββας Παρασκευόπουλος Χειρουργός Ουρολόγος Θεσσαλονίκη 2-5 /11/2017 11ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο 1 Τι είναι το PET SCAN; Η Pet scan (pozitron emission

Διαβάστε περισσότερα

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ. Μ.Μπακίρη Αιματολόγος Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική Γ.Ν.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ. Μ.Μπακίρη Αιματολόγος Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική Γ.Ν. Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΕΛΑΧΙΣΤΗΣ ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΗΣ ΝΟΣΟΥ ΣΤΗΝ ΟΛΛ ΤΩΝ ΕΝΗΛΙΚΩΝ Μ.Μπακίρη Αιματολόγος Αιματολογική και Λεμφωμάτων Κλινική Γ.Ν.Α Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ANALYSIS OF THE GRAALL-05 STUDY F.HUGUET ASH 2016 t1 The myth

Διαβάστε περισσότερα

Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο. Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ

Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο. Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ Διλήμματα στον προστατικό καρκίνο Γεράσιμος Αλιβιζάτος Διευθυντής Γ Ουρολογικής Κλινικής Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ Επιδημιολογικά στοιχεία Ο προστατικός καρκίνος είναι ο συχνότερος, από διαγνωστικής πλευράς καρκίνος,

Διαβάστε περισσότερα

Βασικές αρχές χηµειοθεραπείας στην αντιµετώπιση του µικροκυτταρικού καρκίνου (SCLC)

Βασικές αρχές χηµειοθεραπείας στην αντιµετώπιση του µικροκυτταρικού καρκίνου (SCLC) Βασικές αρχές χηµειοθεραπείας στην αντιµετώπιση του µικροκυτταρικού καρκίνου (SCLC) Δηµήτρης Διονυσόπουλος MD, PhD Ειδικός Παθολόγος Ογκολόγος Επιµελητής Β Γ.Ν. Παπαγεωργίου Απρίλιος 2014 Progress in the

Διαβάστε περισσότερα

PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία»

PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία» PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία» Ca πνεύμονος Η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στο δ υτικό κόσμο. 3.000.000

Διαβάστε περισσότερα

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης

Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Προενταξιακός ασθενής - Επιλογή μεθόδου κάθαρσης Παπαχρήστου Ευάγγελος Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Νεφρολογίας Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) Διαταραχή της δομής ή της

Διαβάστε περισσότερα

Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου

Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου Η μετάβαση από τη βιοχημικά πρώιμη στην προχωρημένη Πρωτοπαθή Χολική Χολαγγειίτιδα: Προγνωστικοί παράγοντες & επιπτώσεις στην πορεία της νόσου Ν.Κ. Γατσέλης, J.C. Goet, Κ. Ζάχου, W.J. Lammers, H.L.A. Janssen,

Διαβάστε περισσότερα

Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ)

Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ) Θεραπευτικές εξελίξεις στις Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσους του Εντέρου (ΙΦΝΕ) Τα νέα μικρά μόρια Randomization (4:1) End of treatment OCTAVE Induction Studies Tofacitinib 10 mg BID (OCTAVE Induction

Διαβάστε περισσότερα

Aνασκόπηση. Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στο λέμφωμα Hodgkin. Φοίβη Ροντογιάννη 1 και Ιωάννης Αποστολίδης 2.

Aνασκόπηση. Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στο λέμφωμα Hodgkin. Φοίβη Ροντογιάννη 1 και Ιωάννης Αποστολίδης 2. Aνασκόπηση Ο ρόλος της τομογραφίας εκπομπής ποζιτρονίων στο λέμφωμα Hodgkin Φοίβη Ροντογιάννη 1 και Ιωάννης Αποστολίδης 2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Η 18 FDG PET-CT είναι μια καινούργια αναίμακτη απεικονιστική μέθοδος

Διαβάστε περισσότερα

Ακτινολογική Εκτίμηση Ανταπόκρισης Νόσου στη Θεραπεία: RECIST Κριτήρια

Ακτινολογική Εκτίμηση Ανταπόκρισης Νόσου στη Θεραπεία: RECIST Κριτήρια Ακτινολογική Εκτίμηση Ανταπόκρισης Νόσου στη Θεραπεία: RECIST Κριτήρια Η απεικόνιση αποτελεί σημαντικό βιολογικό δείκτη ανταπόκρισης στη θεραπεία, είτε στα πλαίσια της καθημερινής κλινικής πράξης είτε

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΝΕΤ. NET ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ. Ιωσήφ Σγουρός Παθολόγος- Ογκολόγος Επιμελητής Α ΓΟΝΚ «Οι Άγιοι Ανάργυροι»

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΝΕΤ. NET ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ. Ιωσήφ Σγουρός Παθολόγος- Ογκολόγος Επιμελητής Α ΓΟΝΚ «Οι Άγιοι Ανάργυροι» ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ ΝΕΤ. NET ΛΕΠΤΟΥ ΕΝΤΕΡΟΥ Ιωσήφ Σγουρός Παθολόγος- Ογκολόγος Επιμελητής Α ΓΟΝΚ «Οι Άγιοι Ανάργυροι» ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΑΣΘΕΝΟΥΣ Νοέμβριος 2012 Άντρας 54 ετών Αιτία προσέλευσης στο

Διαβάστε περισσότερα

Η PET-CT στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση των λεμφωμάτων

Η PET-CT στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση των λεμφωμάτων Η PET-CT στη σταδιοποίηση και επανασταδιοποίηση των λεμφωμάτων DBLCNHL Δρ Φ.Ροντογιάννη Πυρ.Ιατρός FEBNM ΓΝΑ «Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ» ΛΕΜΦΩΜΑ: η πραγματικότητα Τα λεμφώματα προσλαμβάνουν έντονα 18 FDG Υψηλή προγνωστική

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με ποσοτικές διαταραχές αιμοπεταλίων- Θρομβοκυττάρωση

Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με ποσοτικές διαταραχές αιμοπεταλίων- Θρομβοκυττάρωση Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με ποσοτικές διαταραχές αιμοπεταλίων- Θρομβοκυττάρωση Διαγνωστική προσέγγιση ασθενούς με θρομβοκυττάρωση Εισαγωγή Αριθμός ΑΜΠ 450x10 9 /L γενικά αποδεκτός ως θρομβοκυττάρωση

Διαβάστε περισσότερα

Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα

Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα Γαστρεντερο-Παγκρεατικά Νευροενδοκρινή Νεοπλάσματα grade 3 (GEP NEN G3) Νεότερα Παθολογοανατομικά Δεδομένα Δημήτριος Παπαϊωάννου, MD, MSc Παθολογοανατομικό Τμήμα Νοσ. ΥΓΕΙΑ - ΜΗΤΕΡΑ NET MASTERCLASS 2017

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗΣ ΝΕΦΡΟΥ ΣΕ (+) ΛΗΠΤΕΣ

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗΣ ΝΕΦΡΟΥ ΣΕ (+) ΛΗΠΤΕΣ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗΣ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗΣ ΝΕΦΡΟΥ ΣΕ (+) ΛΗΠΤΕΣ ΝΕΦΡΟΥ ΣΕ HBsAg (+) ΛΗΠΤΕΣ Χ. Μελεξοπούλου, Σ. Μαρινάκη, Ι. Τσουμπού, Ι. Γαβαλάς, Γ. Ζαββός,Ι. Δελλαδέτσημα,

Διαβάστε περισσότερα

Διαστρωμάτωση κινδύνου σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada. Π Φλεβάρη, Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν

Διαστρωμάτωση κινδύνου σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada. Π Φλεβάρη, Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν Διαστρωμάτωση κινδύνου σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada Π Φλεβάρη, Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν Priori S et al, Eur Heart J 2015 Priori S et al, Circulation

Διαβάστε περισσότερα

H ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΠΕΒΑΣΙΖΟΥΜΑΜΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΘΟΥ/ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ

H ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΠΕΒΑΣΙΖΟΥΜΑΜΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΘΟΥ/ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ H ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΜΠΕΒΑΣΙΖΟΥΜΑΜΠΗΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΡΟΟΔΟ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΟΦΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΒΙΩΣΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΜΕΤΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΟΡΘΟΥ/ΠΑΧΕΟΣ ΕΝΤΕΡΟΥ Κωνσταντίνος Εκμεκτζόγλου MD, PhD Eιδικευόμενος Γαστρεντερολογίας

Διαβάστε περισσότερα

UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας

UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής. Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας UroSwords I (ΚΥΠ) Μονοθεραπεία ή συνδυαστική φαρμακοθεραπεία; Η μονοθεραπεία είναι επαρκής Χαράλαμπος Κ. Μαμουλάκης Λέκτορας Ουρολογίας Ουρολογική Κλινική Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου Πανεπιστήμιο

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας

Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Ιδιαίτερες νοσολογικές οντότητες στα λεμφώματα υψηλού βαθμού κακοηθείας Απαρτιωμένη διδασκαλία στην Αιματολογία 2013 Αργύρης Σ. Συμεωνίδης Οντότητες μη Hodgkin λεμφωμάτων που θα αναφερθούν Πρωτοπαθές Β-λέμφωμα

Διαβάστε περισσότερα

Βηματοδότηση Η Αχίλλειος πτέρνα της TAVI

Βηματοδότηση Η Αχίλλειος πτέρνα της TAVI Βηματοδότηση Η Αχίλλειος πτέρνα της TAVI ΓΕΩΡΓΙΟΣ Δ. ΚΑΤΣΙΜΑΓΚΛΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ & ΑΙΜΟΔΥΝΑΜΙΚΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Δεν έχω να αναφέρω κάποια σύγκρουση συμφερόντων

Διαβάστε περισσότερα

GDF-15 is a predictor of cardiovascular events in patients presenting with suspicion of ACS

GDF-15 is a predictor of cardiovascular events in patients presenting with suspicion of ACS GDF-15 is a predictor of cardiovascular events in patients presenting with suspicion of ACS Δρ Στέργιος Z. Τζήκας 30.10.2015 36 ο Διεθνές Καρδιολογικό Συνέδριο, Θεσσαλονίκη Σύγκρουση συμφερόντων Δεν έχω

Διαβάστε περισσότερα

Περιορισμός κορτικοστεροειδών στην κροταφική αρτηρίιτιδα Είναι εφικτός?

Περιορισμός κορτικοστεροειδών στην κροταφική αρτηρίιτιδα Είναι εφικτός? Περιορισμός κορτικοστεροειδών στην κροταφική αρτηρίιτιδα Είναι εφικτός? Τσαλαπάκη Χριστίνα Ρευματολόγος Συνεργάτης Β Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής Μονάδα Ρευματολογίας Κλινικής Ανοσολογίας ΓΝΑ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ

Διαβάστε περισσότερα

Ε. Τέρπος Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ. Πανεπιστήμιο Αθηνών

Ε. Τέρπος Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών Θεραπευτική Κλινική ΕΚΠΑ. Πανεπιστήμιο Αθηνών Ε. Τέρπος Μονάδα Πλασματοκυτταρικών Δυσκρασιών ΕΚΠΑ ανώριμο Β-κύτταρο IgM IgG IgA IgE IgD αρχέγονο Β-κύτταρο πλασματοκύτταρο μακράς επιβίωσης Λεμφαδένας IgM Β-κύτταρο μνήμης ΙgH μεταγωγή IgM ώριμο Β-κύτταρο

Διαβάστε περισσότερα

Η θέση των αντι-tnf παραγόντων στην αντιμετώπιση της Ψωριασικής Αρθρίτιδας. Κυριακή Μποκή Λευκάδα

Η θέση των αντι-tnf παραγόντων στην αντιμετώπιση της Ψωριασικής Αρθρίτιδας. Κυριακή Μποκή Λευκάδα Η θέση των αντι-tnf παραγόντων στην αντιμετώπιση της Ψωριασικής Αρθρίτιδας Κυριακή Μποκή Λευκάδα 23-6-2012 Κύριες κλινικές εκδηλώσεις της Ψωριασικής Αρθρίτιδας, σύμφωνα με την ομάδα GRAPPA 94% % 53% 46%

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Νόσος Hodgkin

ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Νόσος Hodgkin ΝΟΣΟΣ HODGKIN ΠΑΡΟΥΣΑ ΝΟΣΟΣ Άνδρας 22 ετών προσέρχεται αιτιώμενος ξηρό βήχα από μηνός Δεν αναφέρεται εμπύρετο ή άλλα στοιχεία λοιμώδους συνδρομής Αλλεργίες : Ø Μη καπνιστής Ατομικό αναμνηστικό: Νόσος Hodgkin

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίμηση της βιωσιμότητας του μυοκαρδίου: γιατί και πότε;

Εκτίμηση της βιωσιμότητας του μυοκαρδίου: γιατί και πότε; 1 ο Συνέδριο Καρδιαγγειακής Απεικόνισης - 14 Μαΐου 2016 - Αθήνα Εκτίμηση της βιωσιμότητας του μυοκαρδίου: γιατί και πότε; Νικόλαος Αλεξόπουλος, Καρδιολόγος Υπεύθυνος Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς Ευρωκλινική

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΝΟΣΟΥ

ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΕΚΤΑΣΗΣ ΝΟΣΟΥ ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚAΡKINOY ΠΝΕΥΜΟΝΑ 15 Μαρτίου 2014 Ιωάννης Χ. Γκιόζος Πνευµονολόγος MD,FCCP Επ.Συνεργάτης Πανεπιστηµίου Αθηνών Ογκολογική Μονάδα Γ ΠΠ ΓΝΝΘΑ Η Σωτηρία ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ

Διαβάστε περισσότερα

ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος

ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος ακτινοθεραπεία & καρκίνος παγκρέατος παρόν & μέλλον Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος δήλωση συμφερόντων δηλώνω ότι δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος

Διαβάστε περισσότερα

Β Π Μ Hρεμία. Αναστροφή. Οστεόλυση. Οστεοπαραγωγή

Β Π Μ Hρεμία. Αναστροφή. Οστεόλυση. Οστεοπαραγωγή Β Π Μ Hρεμία Αναστροφή Οστεόλυση Οστεοπαραγωγή Β Π Μ Hρεμία Αναστροφή Αύξηση αριθμού οστεοκλαστών Αύξηση Μείωση διάρκειας του δράσης χρόνου για τους ασβεστοποίηση του οστού Αύξηση ενεργοποιημένων μονάδων

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο

ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης. Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Πίεση νωτιαίου µυελού Σύνδροµο άνω κοίλης Δέσποινα Μισαηλίδου Ακτινοθεραπεύτρια Ογκολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο ΠΙΕΣΗ ΝΩΤΙΑΙΟΥ ΜΥΕΛΟΥ 12700 ασθενείς/έτος ΗΠΑ 5-10% όλων των

Διαβάστε περισσότερα

καρκίνος στομάχου έχει θέση η ακτινοθεραπεία; Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος

καρκίνος στομάχου έχει θέση η ακτινοθεραπεία; Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος καρκίνος στομάχου έχει θέση η ακτινοθεραπεία; Ιωάννης Γεωργακόπουλος Ακτινοθεραπευτής Ογκολόγος δήλωση συμφερόντων δηλώνω ότι δεν έχω (προσωπικά ή ως μέλος εργασιακής/ερευνητικής ομάδας) ή μέλος της οικογένειάς

Διαβάστε περισσότερα

ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ (Small-cell Lung Cancer, SCLC)

ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ (Small-cell Lung Cancer, SCLC) ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΠΝΕΥΜΟΝΑ (Small-cell Lung Cancer, SCLC) Aνδριανή Γ. Χαρπίδου Πνευμονολόγος SCLC Αντιπροσωπεύει το 1/3 των κακοηθειών του πνεύμονα Σχέση με κάπνισμα Το 1/3 αναφέρονται ως Περιορισμένη

Διαβάστε περισσότερα

Φλοιοεπινεφριδιακό καρκίνωμα(adrenocortical

Φλοιοεπινεφριδιακό καρκίνωμα(adrenocortical Φλοιοεπινεφριδιακό καρκίνωμα(adrenocortical Carcinoma (ACC) ΑΔΑΜΙΔΟΥ Φ. Ενδοκρινολόγος Γενικά Επίπτωση 0.7-2 περιστατικά/εκατομύριο κατοίκων/έτος ή 300 νέα περιστατικά/ έτος στις ΗΠΑ Peak 40-50 ετών Αυτόνομη

Διαβάστε περισσότερα

Η Aξία των Κλινικών Μελετών στην Ανάπτυξη Καινοτόμων Φαρμάκων Mελέτιος A. Δημόπουλος

Η Aξία των Κλινικών Μελετών στην Ανάπτυξη Καινοτόμων Φαρμάκων Mελέτιος A. Δημόπουλος Η Aξία των Κλινικών Μελετών στην Ανάπτυξη Καινοτόμων Φαρμάκων Mελέτιος A. Δημόπουλος Πρύτανης Ε.Κ.Π.Α. Καθηγητής Αιματολογίας-Ογκολογίας Σήμερα, οι κλινικές μελέτες αποτελούν το κύριο μέσο, μέσα από το

Διαβάστε περισσότερα

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ

Μοντέλα πρόγνωσης. του Σακχαρώδη Διαβήτη. Ηλιάδης Φώτης. Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ Μοντέλα πρόγνωσης του Σακχαρώδη Διαβήτη Ηλιάδης Φώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας-Διαβητολογίας ΑΠΘ Α ΠΡΠ, Νοσοκοµείο ΑΧΕΠΑ IDF Diabetes Atlas 5th Edition 2012 Update 3.8 million men and women worldwide

Διαβάστε περισσότερα

Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών

Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών Περίπτωση ασθενούς µε ιδιαίτερα ανθεκτική υπέρταση επιτυχώς αντιµετωπισθείσα µε απονεύρωση νεφρικών αρτηριών Α. Ζιάκας, Κ. Τσιούφης, Δ. Πέτρογλου, Θ. Γκόσιος, Λ. Λίλλης, Χ. Καρβούνης Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη,

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΤΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Γνώσεις, στάσεις και ποιότητα ζωής σε ασθενείς με λέμφωμα Οι ασθενείς που πάσχουν από λέμφωμα στην Ελλάδα εμφανίζονται ελλιπώς ενημερωμένοι σχετικά με ζητήματα που αφορούν στην

Διαβάστε περισσότερα

Πρώτη φορά anti-tnfα θεραπεία σε ασθενή με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα

Πρώτη φορά anti-tnfα θεραπεία σε ασθενή με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα Πρώτη φορά anti-tnfα θεραπεία σε ασθενή με Ρευματοειδή Αρθρίτιδα Γκίκας Κατσιφής MD, PhD, RhMSUS Διευθυντής Ρευματολογικής Κλινικής Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών 9o Ετήσιο Πανελλήνιο Επιστημονικό Συμπόσιο

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΙΝΣΟΥΛΙΝΗΣ ΜΑΚΡΑΣ ΔΡΑΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΓΛΥΚΑΙΜΙΚΗ ΡΥΘΜΙΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΑΔΥΝΑΜΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ ΜΕ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ ΤΥΠΟΥ 2 Αναστάσιος Κουτσοβασίλης 1, Αλέξης Σωτηρόπουλος 1, Δημήτριος

Διαβάστε περισσότερα

ΕΚΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΝΙΔΙΑΚΗ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑ: EMΠΕΙΡΙΑ ΕΝΟΣ ΚΕΝΤΡΟΥ

ΕΚΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΝΙΔΙΑΚΗ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑ: EMΠΕΙΡΙΑ ΕΝΟΣ ΚΕΝΤΡΟΥ ΕΚΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΙΝΙΔΙΑΚΗ ΣΠΕΙΡΑΜΑΤΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑ: EMΠΕΙΡΙΑ ΕΝΟΣ ΚΕΝΤΡΟΥ Σ. Μαρινάκη 1, Χ. Σκαλιώτη 1, Γ. Λιάπης 2, Σ. Τσιάκας 1, Ε. Κάψια 1, Ε. Καστρίτης 3, Μ.Α. Δημόπουλος 3, Ι.Ν. Μπολέτης 1 1. Νεφρολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΑΝΟΣΟΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ: ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ

ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΑΝΟΣΟΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ: ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΙΣ ΑΝΟΣΟΑΝΕΠΑΡΚΕΙΕΣ: ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΕΣ ΑΙΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΑΝΟΣΟΛΟΓΙΚΑ ΕΛΛΕΙΜΜΑΤΑ Α) Ειδικής Ανοσίας 1) Β-Λεμφοκυττάρων 2) Τ-Λεμφοκυττάρων Β) Μη Ειδικής Ανοσίας 1)

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ ΑΙΜΟΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΚΥΤΤΑΡΩΝ 2 Ιουνίου 2018 Αχιλλέας Αναγνωστόπουλος Αιµατολογική Κλινική Μονάδα Μεταµόσχευσης Μονάδα Γονιδιακής και Κυτταρικής Θεραπείας Δηµόσια Τράπεζα ΟΠΑ Εξειδικευµένα Εργαστήρια

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ ΠΟΥΛΙΑΝΙΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΓΝΑ Ο ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ Βιοψίες κατά χρονολογική σειρά παραλαβής: 1. Βιοψία 2 ης μοίρας δωδεκαδακτύλου με αριθμό πρωτοκόλλου

Διαβάστε περισσότερα

Πρόοδοι στην Απεικόνιση με PET/CT Σε ποιές παθήσεις? Πότε?

Πρόοδοι στην Απεικόνιση με PET/CT Σε ποιές παθήσεις? Πότε? Πρόοδοι στην Απεικόνιση με PET/CT Σε ποιές παθήσεις? Πότε? Σοφία Χατζηιωάννου Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πυρηνικής Ιατρικής ΕΚΠΑ Υπεύθυνη Ποζιτρονικής Τομογραφίας- ΙΙΒΕΑΑ Sarcoidosis PET/CT Πνευμονική νόσος

Διαβάστε περισσότερα

Cardiovascular Center Aalst

Cardiovascular Center Aalst Σύγκριση Αγγειογραφικών σε σχέση µε Αιµοδυναµικές παραµέτρους για την πρόγνωση της φυσικής πορείας της στεφανιαίας αθηρωµάτωσης. Μια Yπό-ανάλυση της µελέτης FAME II G. Ciccarelli, 1 A. Milkas, 1,9 E. Barbato,

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ Epidemiology and Public Health Dept of Epidemiology and Public Health N. TZANAKIS M.D. Consultant in Respiratory Medicine Assistant Professor in Epidemiology P.O. Box 1352, 71110

Διαβάστε περισσότερα

Διάχυτο Λέμφωμα από Μεγάλα Β-Κύτταρα, μη Περαιτέρω Ταξινομούμενο: Πρόγνωση και Θεραπεία

Διάχυτο Λέμφωμα από Μεγάλα Β-Κύτταρα, μη Περαιτέρω Ταξινομούμενο: Πρόγνωση και Θεραπεία Aνασκόπηση Διάχυτο Λέμφωμα από Μεγάλα Β-Κύτταρα, μη Περαιτέρω Ταξινομούμενο: Πρόγνωση και Θεραπεία Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος 1, Μαρία Μοσχογιάννη 2, Μαρία Αγγελοπούλου 1, Γεράσιμος Α. Πάγκαλης 2 ΠΕΡΙΛΗΨΗ:

Διαβάστε περισσότερα

Πρόγραμμα Ογκολογίας Ουροποιογεννητικού GenitoUrinary Oncology

Πρόγραμμα Ογκολογίας Ουροποιογεννητικού GenitoUrinary Oncology Πρόγραμμα Ογκολογίας Ουροποιογεννητικού 2017 2018 GenitoUrinary Oncology 2017-2018 Κωδικός Μαθήματος: ΧΡ0511 Υπεύθυνος Καθηγητής: Σταύρος Γκράβας, Αναπληρωτής Καθηγητής ECTS: 2 Τύπος Μαθήματος: ΕΠΙΛΟΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Πανθηλωμάτωση ουροδόχου κύστεως Πολλαπλές TUR η ριζική κυστεκτομή

Πανθηλωμάτωση ουροδόχου κύστεως Πολλαπλές TUR η ριζική κυστεκτομή Πανθηλωμάτωση ουροδόχου κύστεως Πολλαπλές TUR η ριζική κυστεκτομή ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ MD,MSc,FEBU ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Β, ΟΥΡΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Α.Ο.Ν.Α Θεωρίες προέλευσης της πολλαπλότητας των όγκων

Διαβάστε περισσότερα

Μπορεί να συνδυαστεί η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα με την ασφάλεια;

Μπορεί να συνδυαστεί η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα με την ασφάλεια; Μπορεί να συνδυαστεί η μακροχρόνια αποτελεσματικότητα με την ασφάλεια; Οι ασθενείς φαίνεται να παραμένουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε θεραπεία Efficacy and Survival of Systemic Psoriasis Treatments:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΕΚΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ANCA(+) ΑΓΓΕΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ RITUXIMAB

ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΕΚΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ANCA(+) ΑΓΓΕΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ RITUXIMAB ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΕΚΒΑΣΗ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ANCA(+) ΑΓΓΕΙΤΙΔΑ ΚΑΙ ΣΟΒΑΡΗ ΝΕΦΡΙΚΗ ΠΡΟΣΒΟΛΗ: ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ ΜΕ RITUXIMAB Σ. Μαρινάκη, Χ. Σκαλιώτη, Ε. Κάψια, Ε. Ξαγάς, Ε. Καλαϊτζάκης, Κ. Βαλλιάνου, Ι.Ν. Μπολέτης

Διαβάστε περισσότερα

Χημειοθεραπεία στο Χολαγγειοκαρκίνωμα Τι νεότερο?

Χημειοθεραπεία στο Χολαγγειοκαρκίνωμα Τι νεότερο? Χημειοθεραπεία στο Χολαγγειοκαρκίνωμα Τι νεότερο? Μιχάλης Β. Καραμούζης MD, PhD Παθολόγος Ογκολόγος Αναπληρωτής Καθηγητής Εργαστήριο Βιολογικής Χημείας & Α Παθολογική Κλινική ΛΑΪΚΟ ΓΝΑ Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Διαβάστε περισσότερα

Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη. Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη

Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη. Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη Εξωτερική Ακτινοθεραπεία Προστάτη Σχεδιασμός Ακτινοθεραπείας Προστάτη Σχεδιασμός Ακτινοθεραπείας Προστάτη (Treatment Planning): σύγκριση απεικόνισης μεταξύ Αξονικής και

Διαβάστε περισσότερα

Κλινικές Μελέτες. Εισαγωγή. Εκτίµηση έκβασης. Κλινικές Μελέτες - Μέρος 3ο 1. Μέρος 3ο. Intervention

Κλινικές Μελέτες. Εισαγωγή. Εκτίµηση έκβασης. Κλινικές Μελέτες - Μέρος 3ο 1. Μέρος 3ο. Intervention Κλινικές Μελέτες Μέρος 3ο 1 Εισαγωγή Ερευνητική υπόθεση Επιλογή ασθενών Τυχαιοποίηση Biases πριν και µετά την τυχαιοποίηση Intervention Open study Blind study Μέτρηση έκβασης Συµπεράσµατα 2 Εκτίµηση έκβασης

Διαβάστε περισσότερα

Endocarditis in cardiac devices: to extract or not to extract? Σκεύος Σιδερής Διευθυντής Καρδιολογικό Τμήμα Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών

Endocarditis in cardiac devices: to extract or not to extract? Σκεύος Σιδερής Διευθυντής Καρδιολογικό Τμήμα Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών Endocarditis in cardiac devices: to extract or not to extract? Σκεύος Σιδερής Διευθυντής Καρδιολογικό Τμήμα Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών Πριν την εμφύτευση της συσκευής θα πρέπει να γίνεται πάντα λεπτομερής

Διαβάστε περισσότερα

Dept. Urology, Athens Medical School, J. Varkarakis ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΑΚΑΡΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Dept. Urology, Athens Medical School, J. Varkarakis ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΑΚΑΡΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΙΩΑΝΝΗΣ ΒΑΡΑΚΑΡΑΚΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΘΗΝΩΝ ΣΙΣΜΑΝΟΓΛΕΙΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΟΓΚΟΙ T1G3 Συχνότητα 20% Υποτροπή 80% Πρόοδος σε διηθητική νόσο 53% Θνησιμότητα 34% Rhijn et al Eur Urol 2009 Canookson

Διαβάστε περισσότερα

Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα

Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής. Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα «Μελέτη TECOS» ΕΤΟΣ ΙΔΡΥΣΕΩΣ 1942 Ηλίας Ν. Μυγδάλης Συντονιστής Διευθυντής Β Παθολογική Κλινική και Διαβητολογικό Κέντρο, Γενικό Νοσοκομείο ΝΙΜΤΣ, Αθήνα 30 ο Επετειακό Πανελλήνιο Συνέδριο ΔΕΒΕ Παρασκευή

Διαβάστε περισσότερα

Αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Λίγκα Μαρία

Αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Λίγκα Μαρία Αυτόλογη μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων Λίγκα Μαρία Αιματολόγος, Επιμελήτρια Β Αιματολογικό Τμήμα Παθολογικής Κλινικής Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών Μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων (ΜΑΚ)

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ HIGH RISK ΟΥΡΟΘΗΛΙΑΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙΑΔΗΣ Γ Ε.Α.Ν. ΜΕΤΑΞΑ

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ HIGH RISK ΟΥΡΟΘΗΛΙΑΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙΑΔΗΣ Γ Ε.Α.Ν. ΜΕΤΑΞΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ HIGH RISK ΟΥΡΟΘΗΛΙΑΚΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΚΟΡΙΤΣΙΑΔΗΣ Γ Ε.Α.Ν. ΜΕΤΑΞΑ RISK GROUP STRATIFICATION ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ NMIBC 5 yr survival >88% recur >70% progression 10-20% pt1 vs pt2 «Interobserver

Διαβάστε περισσότερα

ICTR 2017 Congress evaluation A. General assessment

ICTR 2017 Congress evaluation A. General assessment ICTR 2017 Congress evaluation A. General assessment -1- B. Content - 2 - - 3 - - 4 - - 5 - C. Speakers/ Presentations/ Sessions - 6 - - 7 - D. Posters/ Poster sessions E. Organisation and coordination

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ

ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ ΠΡΟΓΝΩΣΤΙΚA ΣΥΣTHΜΑΤΑ Ιωάννα Τζουλάκη Κώστας Τσιλίδης Ιωαννίδης: κεφάλαιο 2 Guyatt: κεφάλαιο 18 ΕΠΙςΤΗΜΟΝΙΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ Επιστήμη (θεωρία) Πράξη (φροντίδα υγείας) Γνωστικό μέρος Αιτιό-γνωση Διά-γνωση Πρό-γνωση

Διαβάστε περισσότερα