Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 13 Νοεμβρίου 2015 (OR. en) 12895/15 ADD 1 ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ Θέμα: PV/CONS 52 JAI 737 COMIX 481 3415η σύνοδος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ), Λουξεμβούργο, 8 και 9 Οκτωβρίου 2015 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 1
ΣΗΜΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΣΥΣΚΕΨΗΣ 1 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ Σελίδα ΣΗΜΕΙΑ «A» (έγγρ. 12632/15 PTS A 71) 1. Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την Ελλάδα [πρώτη ανάγνωση] (ΝΠ)... 3 2. Διαχείριση της προσφυγικής κρίσης: άμεσα δημοσιονομικά μέτρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση... 3 ΣΗΜΕΙΑ «B» (έγγρ. 12631/15 OJ/CONS 52 JAI 714 COMIX 462) ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ 3. Πολιτική θεωρήσεων... 3 4. Παρακολούθηση των νομοθετικών προτάσεων της 9ης Σεπτεμβρίου 2015... 4 5. Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέχονται στους φακέλους επιβατών (δεδομένα PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και άλλων σοβαρών εγκλημάτων [πρώτη ανάγνωση]... 4 6. Διάφορα... 5 ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ 15. Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, διερεύνησης, ανίχνευσης ή δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών [πρώτη ανάγνωση]... 5 16. Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας 7 17. Διάφορα... 10 * * * 1 Εργασίες επί των νομοθετικών πράξεων της Ένωσης (άρθρο 16 παράγραφος 8 της ΣΕΕ), άλλες εργασίες ανοικτές στο κοινό και δημόσιες συζητήσεις (άρθρο 8 του εσωτερικού κανονισμού του Συμβουλίου). 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 2
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ (Δημόσια σύσκεψη σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 8 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση) ΣΗΜΕΙΑ «Α» 1. Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την Ελλάδα [πρώτη ανάγνωση] (ΝΠ) PE-CONS 50/15 FSTR 51 FC 50 REGIO 65 SOC 473 EMPL 312 BUDGET 26 AGRISTR 59 PECHE 268 CADREFIN 46 CODEC 1083 + COR 1 + COR 2 (fr) Το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση και εξέδωσε την προτεινόμενη πράξη, σύμφωνα με το άρθρο 294 παράγραφος 4 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (Νομική βάση: άρθρο 177 της ΣΛΕΕ). 2. Διαχείριση της προσφυγικής κρίσης: άμεσα δημοσιονομικά μέτρα στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Θεματολογίου για τη Μετανάστευση = Σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 7 του γενικού προϋπολογισμού για το 2015 12506/1/15 REV 1 FIN 651 PE-L 56 εγκρίθηκε από την ΕΜΑ, 2ο Τμήμα, στις 07.10.2015 Το Συμβούλιο ενέκρινε τη θέση του για το σχέδιο διορθωτικού προϋπολογισμού αριθ. 7 επί του γενικού προϋπολογισμού του 2015 με ομοφωνία, σύμφωνα με το άρθρο 314 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ΣΗΜΕΙΑ «B» ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ 3. Πολιτική θεωρήσεων α) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τον κώδικα θεωρήσεων της ΕΕ (αναδιατύπωση) [πρώτη ανάγνωση] β) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση θεώρησης περιοδείας και την τροποποίηση της Σύμβασης εφαρμογής της συμφωνίας του Σένγκεν και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 562/2006 και (ΕΚ) αριθ. 767/2008 [πρώτη ανάγνωση] = Συζήτηση προσανατολισμού/έκθεση προόδου 12382/15 VISA 314 CODEC 1248 COMIX 435 Το Συμβούλιο επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα που συνήγαγε η Προεδρία κατά τη συνεδρίαση της Μικτής Επιτροπής σε υπουργικό επίπεδο (βλ. έγγρ. 12956/15). 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 3
4. Παρακολούθηση των νομοθετικών προτάσεων της 9ης Σεπτεμβρίου 2015 1 α) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση μηχανισμού μετεγκατάστασης λόγω κρίσης και την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα [πρώτη ανάγνωση] 11843/15 ASIM 79 CODEC 1167 + ADD 1 β) Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση ενωσιακού κοινού καταλόγου ασφαλών χωρών καταγωγής για τους σκοπούς της οδηγίας 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας, και για την τροποποίηση της οδηγίας 2013/32/ΕΕ [πρώτη ανάγνωση] 11845/15 ASIM 81 COWEB 86 CODEC 1171 + ADD 1 = Έκθεση προόδου 12557/15 ASIM 101 COWEB 94 CODEC 1280 + COR 1 Το Συμβούλιο έλαβε υπό σημείωση τις πληροφορίες που έδωσε η Προεδρία για την πρόοδο της εξέτασης των προαναφερόμενων προτάσεων της Επιτροπής. Το Συμβούλιο κάλεσε τα προπαρασκευαστικά του όργανα να συνεχίσουν την εξέταση των δύο νομοθετικών προτάσεων προκειμένου να μπορέσει η Προεδρία να αρχίσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το συντομότερο δυνατό, με σκοπό την επίτευξη συμφωνίας. 5. Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη χρήση των δεδομένων που περιέχονται στους φακέλους επιβατών (δεδομένα PNR) για την πρόληψη, ανίχνευση, διερεύνηση και δίωξη τρομοκρατικών και άλλων σοβαρών εγκλημάτων [πρώτη ανάγνωση] = Έκθεση προόδου Το Συμβούλιο ενημερώθηκε για τα σχέδια της Προεδρίας σχετικά με τους εν εξελίξει τριμερείς διαλόγους με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσον αφορά το θέμα αυτό. 1 Κατ εξαίρεση, παρουσία των συνδεδεμένων κρατών. 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 4
6. Διάφορα Ενημέρωση από την Προεδρία για τις υπό εξέταση νομοθετικές προτάσεις Η Προεδρία ενημέρωσε το Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο των διαπραγματεύσεων ως προς τις διάφορες νομοθετικές προτάσεις. ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ 15. Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τις αρμόδιες αρχές για το σκοπό της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων, και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών [πρώτη ανάγνωση] Γενική προσέγγιση ( ) CODEC 1279 Το Συμβούλιο ενέκρινε γενική προσέγγιση σχετικά με το σχέδιο οδηγίας για την προστασία των δεδομένων. Η Αυστρία δεν μπόρεσε να στηρίξει τη γενική προσέγγιση. Η Σλοβενία και η Τσεχική Δημοκρατία, καθώς και η Αυστρία προέβησαν στις ακόλουθες δηλώσεις. Δήλωση της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Σλοβενίας «Η Τσεχική Δημοκρατία και η Δημοκρατία της Σλοβενίας εκφράζουν ικανοποίηση για τη γενική προσέγγιση η οποία θα είναι εποικοδομητική για περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, η Τσεχική Δημοκρατία και η Δημοκρατία της Σλοβενίας θεωρούν ότι η ρύθμιση στην προτεινόμενη οδηγία των εθνικών διαδικασιών επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, χωρίς το διασυνοριακό στοιχείο, από αρμόδιες αρχές στον τομέα της επιβολής του νόμου και της ποινικής δικαιοσύνης δεν συμμορφούται πλήρως με την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση και το πρωτόκολλο (αριθ. 2) σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας. Πιο συγκεκριμένα, θεωρούμε ότι τα κράτη μέλη είναι σε καλύτερη θέση να ρυθμίζουν τις εθνικές διαδικασίες επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στο πλαίσιο της επιβολής του νόμου και της ποινικής δικαιοσύνης, λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές ιδιαιτερότητες και τους θεσπισμένους εθνικούς κανόνες όσον αφορά τις αρχές επιβολής του νόμου και τις ποινικές διαδικασίες που διέπουν την επεξεργασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.» ( ) Το Συμβούλιο, όταν εγκρίνει γενική προσέγγιση αφού το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει καθορίσει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση, δεν ενεργεί κατά την έννοια του άρθρου 294 παράγραφοι 4 και 5 ΣΛΕΕ. 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 5
Δήλωση της Αυστρίας σχετικά με την έγκριση της γενικής προσέγγισης ως προς την πρόταση οδηγίας στη διατύπωση του εγγράφου 12555/15 του Συμβουλίου. «Από την αρχή των συζητήσεων σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για οδηγία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από αρμόδιες αρχές για τους σκοπούς της πρόληψης, της διερεύνησης, της ανίχνευσης ή της δίωξης ποινικών αδικημάτων ή της εκτέλεσης ποινικών κυρώσεων, και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, με ημερομηνία 25 Ιανουαρίου 2012, η Αυστρία έχει ήδη διαδραματίσει ενεργό και εποικοδομητικό ρόλο προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος της ταχείας και ισορροπημένης συμφωνίας επί της οδηγίας. Η Αυστρία αναγνωρίζει την εντατική προσπάθεια που καταβλήθηκε από όλες τις Προεδρίες προς επίτευξη αυτού του στόχου. Ειδικότερα, εκτιμούμε το γεγονός ότι η οδηγία θα θεσπίσει ένα συνεκτικό επίπεδο προστασίας των δεδομένων στον τομέα της επιβολής του νόμου, σε συνάρτηση με τον γενικό κανονισμό για την προστασία των δεδομένων, αλλά επίσης, λαμβάνοντας υπόψη τις ειδικές απαιτήσεις του εν λόγω τομέα. Μολονότι εκφράζουμε τη λύπη μας για το γεγονός ότι σε ορισμένα σημεία, το επίπεδο προστασίας δεδομένων της οδηγίας μειώνει το υφιστάμενο επίπεδο προστασίας που προβλέπεται από την απόφασηπλαίσιο 2008/977/ΔΕΥ, η οδηγία αφήνει επαρκή ευελιξία για την εθνική νομοθεσία να παρέχει υψηλότερο ή πιο εξειδικευμένο επίπεδο προστασίας των δεδομένων. Παραδείγματος χάριν, οι αλλαγές που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα στο άρθρο 7α παρ. 1 προσεγγίζουν ένα μείζον μέλημα της Αυστρίας. Αντιλαμβανόμαστε τη διάταξη αυτή υπό την έννοια ότι κάθε διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα πρέπει να προβλέπεται από τον νόμο, ακόμη και αν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Ωστόσο, για λόγους συστηματικής τάξεως. θεωρούμε ότι οι διαβιβάσεις αυτές θα πρέπει να εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίσουν προϋποθέσεις για τις εν λόγω μεταβιβάσεις, ιδίως εάν τα δεδομένα διαβιβάζονται για σκοπούς που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Ωστόσο, κατά την άποψή μας, εξακολουθούν να υφίστανται κάποια πολύ σημαντικά ζητήματα, τα οποία δεν μπορούν να επιλυθούν σε εθνικό επίπεδο. Τα ελλείμματα αυτά δεν έχουν ακόμη επιλυθεί κατά τη διάρκεια του τριμερούς διαλόγου με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: 1. Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, όπως είχε ήδη επισημανθεί στη δήλωση της Αυστρίας σχετικά με την πρόταση γενικού κανονισμού για την προστασία δεδομένων 1, δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι δραστηριότητες επεξεργασίας δεδομένων για αμιγώς διοικητικούς σκοπούς, όπως η παρακολούθηση ταχύτητας, η ασφάλεια τροφίμων, η αξιολόγηση ατομικών λόγων χορήγησης ασύλου ή η εγγραφή εκδηλώσεων και συναθροίσεων εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Η Αυστρία θεωρεί ότι πρέπει να είναι σαφές ότι οι εν λόγω δραστηριότητες επεξεργασίας καλύπτονται από τον κανονισμό ανεξαρτήτως από ποια αρχή, οργανισμός ή φορέας επιφορτίζεται με την εκτέλεση της εν λόγω επεξεργασίας. Ωστόσο, το τρέχον κείμενο στερείται σαφήνειας ως προς το θέμα αυτό. 2. Η τεκμηρίωση και η καταγραφή πρέπει να είναι υποχρεωτικές στο μέτρο που η νομιμότητα κάθε δραστηριότητας επεξεργασίας μπορεί να επαληθευτεί από την εποπτική αρχή (ιδίως ο σκοπός). Σε αυτό το πλαίσιο ωστόσο, η οδηγία προβλέπει περιορισμούς των εν λόγω υποχρεώσεων στο μέτρο που το επίπεδο προστασίας των δεδομένων είναι σε κάποιο βαθμό κατώτερο από το επίπεδο της απόφασης πλαισίου 2008/977/ΔΕΥ. Για παράδειγμα, η καταγραφή περιορίζεται σε αυτοματοποιημένες δραστηριότητες επεξεργασίας στην οδηγία, ενώ κάλυπτε επίσης και μη αυτοματοποιημένες διακρατικές δραστηριότητες επεξεργασίας εντός του πεδίου εφαρμογής της απόφασης πλαισίου. 1 Σημείωμα της Αυστρίας προς την 3396η σύνοδο του ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 15ης και 16ης Ιουνίου 2015. 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 6
3. Το άρθρο 36αα, που επιτρέπει τη διαβίβαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα σε ιδιώτες σε τρίτες χώρες (ανεξάρτητα από το επίπεδο προστασίας δεδομένων) δεν γίνεται αποδεκτό από την Αυστρία, ιδίως όσον αφορά την τρέχουσα διατύπωση. Έχουμε σοβαρές ανησυχίες ότι η διάταξη αυτή μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την καταστρατήγηση των επίσημων διαύλων που προβλέπονται από διεθνείς συμφωνίες. Εξάλλου, τέτοιου είδους διαβιβάσεις πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο δυνατό και μπορούν να πραγματοποιούνται μόνο υπό αυστηρούς όρους, συμπεριλαμβανομένου του επείγοντος χαρακτήρα της υπόθεσης, που πρέπει να προβλέπεται στο κείμενο. Επιπλέον, η σχέση του άρθρου 36αα με άλλες διατάξεις του κεφαλαίου V, ιδίως τις αρχές που ορίζονται στο άρθρο 33, απαιτεί περαιτέρω διευκρίνιση. 4. Το άρθρο 52 προβλέπει τη δυνατότητα δικαστικής προσφυγής σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων που θεσπίζονται κατ εφαρμογή της παρούσας οδηγίας, με την επιφύλαξη κάθε διαθέσιμης διοικητικής ή μη δικαστικής προσφυγής, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος υποβολής καταγγελίας σε αρχή ελέγχου. Καθόσον η Αυστρία έχει ήδη επισημάνει όσον αφορά το άρθρο 75 του κανονισμού 4, μια τέτοια δυνατότητα παράλληλων διαδικασιών σχετικά με το ίδιο αντικείμενο δεν συμβιβάζεται με το αυστριακό νομικό σύστημα.» 16. Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη σύσταση Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας Μερική γενική προσέγγιση 12621/15 EPPO 37 EUROJUST 168 CATS 98 FIN 660 COPEN 256 GAF 39 Μετά από σημαντική πρόοδο που επιτεύχθηκε τον Ιούλιο και τον Σεπτέμβριο, το Συμβούλιο εξέφρασε την ευρεία στήριξή του στα άρθρα 24-33 και στο άρθρο 35 του κανονισμού για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, όπως καθορίζεται στο έγγραφο της Προεδρίας, σχετικά με τις έρευνες, τις διώξεις και τις διαδικαστικές εγγυήσεις. Ωστόσο, κατέστη σαφές ότι τα άρθρα αυτά θα επανεξεταστούν μόλις ολοκληρωθεί η εξέταση όλου του κειμένου προκειμένου να εξασφαλιστεί συνοχή. Σε αυτή τη βάση, οι εμπειρογνώμονες κλήθηκαν να συνεχίσουν την εξέταση των άρθρων 17 έως 23 που αφορούν τις αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας και τους κανόνες για τη διενέργεια ερευνών. H Αυστρία προέβη στη δήλωση που ακολουθεί. Δήλωση της Αυστρίας «Προοίμιο Κατ αρχήν, η αυστριακή αντιπροσωπία θα επιθυμούσε να αναφέρει ρητά ότι υποστηρίζουμε πλήρως την ιδέα για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO). Εντούτοις, κρίνεται υψίστης σημασίας για την αυστριακή αντιπροσωπία ότι, αφενός, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα μπορεί να διεξάγει τις έρευνές της με τρόπο αποτελεσματικό και ότι, αφετέρου, οι έρευνες ευθυγραμμίζονται με το χάρτη των θεμελιωδών δικαιωμάτων καθώς και με τις εθνικές συνταγματικές απαιτήσεις. Το τελευταίο είναι απαραίτητο, δεδομένου ότι ο κανονισμός, σε μεγάλο βαθμό, δεν θεσπίζει διαδικαστικούς κανόνες για τις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αλλά εξαρτάται από τους εθνικούς κώδικες ποινικής δικονομίας των κρατών μελών (ΚΜ). 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 7
Όσον αφορά τα διασυνοριακά μέτρα έρευνας, αντιλαμβανόμαστε γιατί είναι σκόπιμο τα κράτη μέλη να διαθέτουν στην πλειονότητά τους ένα σύστημα που να προβλέπει μία μόνον δικαστική έγκριση. Δυστυχώς όμως το προταθέν σύστημα δεν προσφέρει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μια αποτελεσματική διαδικασία από αυτή την άποψη. Κατά τη γνώμη μας, με αυτό το σύστημα γίνονται δύο βήματα ταυτόχρονα χωρίς να έχουν πρώτα εξασφαλιστεί οι αναγκαίες συνθήκες, δηλαδή η ύπαρξη κοινών δικονομικών κανόνων για τις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας οι οποίοι να ισχύουν άμεσα σε όλα τα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Άρθρο 26 Προτείνεται και ως προς αυτό συμφωνούμε ο Εντεταλμένος Ευρωπαίος Εισαγγελέας που έχει επιληφθεί της υπόθεσης να κρίνει εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για τη λήψη και δικαιολόγηση μέτρων σε διασυνοριακές υποθέσεις βασιζόμενος στο δίκαιο του κράτους μέλους του (παράγραφος 2). Ωστόσο, θα ζητείται δικαστική έγκριση στο κράτος μέλος του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα εάν το εφαρμοστέο δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους προβλέπει τη χορήγηση τέτοιας έγκρισης. Μόνον όταν η έγκριση αυτή δεν απαιτείται από το δίκαιο του εν λόγω κράτους μέλους, απαιτείται όμως από το δίκαιο του κράτους μέλους του Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα που έχει επιληφθεί της υπόθεσης, η έγκριση θα λαμβάνεται από τον εν λόγω επιλαμβανόμενο Εντεταλμένο Ευρωπαίο Εισαγγελέα (παράγραφος 4). Κατά τη γνώμη μας ο κανονισμός δεν διατυπώνει ρητά πώς το δικαστήριο του κράτους μέλους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα θα διενεργεί τον δικαστικό του έλεγχο. Προφανώς αυτό θα ρυθμιστεί από το εθνικό δίκαιο. Εάν η εν λόγω δικαστική έγκριση δεν περιορίζεται σε μια απλή σφραγίδα αλλά συνεπάγεται μια διαδικασία κατά την οποία το δικαστήριο θα μπορεί να αξιολογεί τις συνθήκες για τη λήψη του μέτρου (ανεξαρτήτως της γνώμης της εισαγγελίας), θα πρέπει αναγκαστικά το δικαστήριο του κράτους μέλους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα να λαμβάνει τον φάκελο της υπόθεσης ώστε να σχηματίσει ιδία γνώμη όσον αφορά τις σχετικές περιστάσεις (π.χ. βαθμός υποψίας, αναγκαιότητα, αναλογικότητα του μέτρου κλπ.). Στην πλειονότητα των περιπτώσεων αυτό όπως είναι φυσικό θα συνεπάγεται τη μετάφραση του φακέλου στη γλώσσα του κράτους μέλους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα. Καθώς ο δικαστής στο κράτος μέλος του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα δεν θα γνωρίζει την ανά χείρας υπόθεση, θα πρέπει να του παρέχεται ένα χρονικό περιθώριο για να μελετήσει τον φάκελο. Αυτά τα δύο βήματα (μετάφραση και χρονικό περιθώριο για μελέτη του φακέλου) απαιτούν χρόνο ο οποίος εξαρτάται από το εύρος του φακέλου για να μην αναφερθούμε στο κόστος της μετάφρασης, το οποίο θα πρέπει να καλύπτεται είτε από το κράτος μέλος είτε από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αν από την άλλη το δικαστήριο στο κράτος μέλος του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα καλείτο μόνον να επιθέσει τη σφραγίδα του στην διάταξη της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αυτό θα συνεπαγόταν μείωση της έννομης προστασίας. Για να το εξηγήσουμε καλύτερα, θα δώσουμε ένα παράδειγμα: Επί του παρόντος, στο πλαίσιο της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής, εάν μία εισαγγελική αρχή στην Αυστρία διεξάγει έρευνα και επιθυμεί να υποκλαπεί κάποια τηλεφωνική επικοινωνία σε άλλο κράτος μέλος, η αυστριακή εισαγγελική αρχή πρέπει να αιτηθεί δικαστική έγκριση για το εν λόγω μέτρο από το αρμόδιο δικαστήριο της Αυστρίας το οποίο θα προβεί στην πλήρη εξέταση του φακέλου (ιδίως όσον αφορά τον βαθμό υποψίας, την αναγκαιότητα και την αναλογικότητα, καθώς και άλλες νομικές απαιτήσεις). Στο κράτος μέλος που θα εκτελέσει το μέτρο το μόνο που χρειάζεται να γίνει είναι μια τυπική εξέταση από την αρμόδια δικαστική αρχή. Εάν στις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας προβλεπόταν μόνο διαδικασία επίθεσης σφραγίδας από το δικαστήριο στο κράτος μέλος του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα, το επίπεδο έννομης προστασίας από ανεξάρτητο δικαστήριο θα ήταν μειωμένο σε σχέση με την κατάσταση ως έχει αυτή τη στιγμή. Πέραν τούτου, αυτό θα αντέβαινε στις απαιτήσεις του αυστριακού συντάγματος. 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 8
Εκτός από το πρόβλημα ότι η διαδικασία είναι χρονοβόρος για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, κάτι που προσκρούει στη νομολογία του ΕΔΑΔ, το κράτος μέλος όπου πρέπει να υποβληθεί το αίτημα για δικαστική έγκριση θα ορίζεται αυθαίρετα, ανάλογα με τους ισχύοντες κώδικες δικονομίας των οικείων κρατών μελών και το εάν προβλέπουν αμφότεροι ή μόνον ο ένας την εξασφάλιση δικαστικής έγκρισης. Το αποτέλεσμα δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί από τους κατηγορουμένους ή άλλα ενδιαφερόμενα μέρη. Τέλος, παραπέμπουμε στην πρότασή μας αριθ. DS 1237/15 που υποβλήθηκε κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων της Ομάδας και η οποία καταρτίστηκε μεν με βάση την ευρωπαϊκή εντολή έρευνας αλλά θα μπορούσε να προσφέρει στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μια πολύ απλούστερη διαδικασία για τις διασυνοριακές έρευνες. Κατά τη γνώμη μας η πρόταση αυτή καλύπτει όλες τις προαναφερθείσες προβληματικές πτυχές όσον αφορά το τρέχον καθεστώς. Άρθρο 31 Κατά την ανάλυση του άρθρου 31 πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι διατάξεις των άρθρων 26 και 27. Όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, το αίτημα για δικαστική έγκριση πρέπει κατ αρχήν να υποβάλλεται στο κράτος μέλος του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα σύμφωνα με το άρθρο 26. Επιπλέον, το άρθρο 27 προβλέπει ότι το μέτρο που έχει ανατεθεί εκτελείται σύμφωνα με τον κανονισμό και με το δίκαιο του κράτους μέλους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα πρέπει να τηρούνται οι διατυπώσεις και οι διαδικασίες τις οποίες υποδεικνύει ρητά ο επιλαμβανόμενος Εντεταλμένος Ευρωπαίος Εισαγγελέας εκτός εάν αντιβαίνουν στις θεμελιώδεις αρχές του δικαίου του κράτους μέλους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα. Κατά συνέπεια, το δίκαιο του κράτους μέλους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα θα έχει και πάλι προτεραιότητα παρόλο που τα αποδεικτικά στοιχεία θα χρησιμοποιηθούν κατά πάσα πιθανότητα στην κύρια δίκη στο κράτος μέλος του επιλαμβανόμενου Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα. Το άρθρο 31 ορίζει ότι το δικάζον δικαστήριο μεριμνά ώστε να πεισθεί ότι τα αποδεικτικά στοιχεία δεν είναι ασυμβίβαστα με τις υποχρεώσεις των κρατών μελών σύμφωνα με το άρθρο 6 της ΣΕΕ, με τον δίκαιο χαρακτήρα της διαδικασίας, με τα δικαιώματα υπεράσπισης ή με άλλα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον Χάρτη. Επομένως, το εθνικό δίκαιο, και ειδικότερα οι προϋποθέσεις σχετικά με το παραδεκτό των αποδεικτικών στοιχείων, εφαρμόζεται μόνον εφόσον πληρούνται οι ανωτέρω απαιτήσεις. Λαμβανομένων υπόψη των διατάξεων των άρθρων 26 και 27, αυτό δεν είναι το βέλτιστο δυνατό αποτέλεσμα διότι ο κανονισμός παραπέμπει κυρίως στους εθνικούς δικονομικούς κανόνες των κρατών μελών όσον αφορά τις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Καταλήγουμε έτσι σε ένα απρόβλεπτο μίγμα διατάξεων από διαφορετικές νομικές παραδόσεις, κάτι που δεν ισχύει αυτή τη στιγμή στους τομείς της αμοιβαίας δικαστικής συνδρομής ή της αμοιβαίας αναγνώρισης. Η αυστριακή αντιπροσωπία είναι αναφανδόν υπέρ της άποψης ότι κάθε εθνικός Κώδικας Ποινικής Δικονομίας είναι ένα κλειστό και εσωτερικά συνεπές σύστημα που συνδέει τη φάση της έρευνας με τη φάση της εκδίκασης και οι διατάξεις τους δεν πρέπει να αναμιγνύονται με τον τρόπο που περιγράφηκε ανωτέρω. Η αυστριακή αντιπροσωπία πιστεύει ότι κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε ιδιαιτέρως χρονοβόρες διαδικασίες ενώπιον του δικάζοντος δικαστηρίου. Δεδομένου ότι το δικάζον δικαστήριο θα πρέπει να εφαρμόζει το άρθρο 31 του κανονισμού αντί του εθνικού δικαίου, είναι πιθανό για κάθε μεμονωμένο αποδεικτικό στοιχείο που προσκομίζει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να υποβάλλεται στο Δικαστήριο της ΕΕ αίτηση για την έκδοση προδικαστικής απόφασης. 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 9
Άρθρο 35 παράγραφος 3 Η διάταξη αυτή αφορά τα δικαιώματα των κατηγορουμένων και άλλων προσώπων που εμπλέκονται στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Ορίζει ότι τα δικαιώματά τους αυτά θα τους αναγνωρίζονται σύμφωνα με το ισχύον εθνικό δίκαιο. Η αυστριακή αντιπροσωπία θα ήθελε να μάθει ποιο δίκαιο θα εφαρμόζεται στις περιπτώσεις διασυνοριακών μέτρων έρευνας. Θα εφαρμόζεται το δίκαιο του κράτους του επιλαμβανομένου Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα, με βάση το οποίο θα πρέπει να αξιολογηθεί το μέτρο όσον αφορά τη δικαιολόγηση και τη λήψη του, ή το δίκαιο του κράτους του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα όπου είναι δυνατόν να ζητηθεί η δικαστική έγκριση και σύμφωνα με το οποίο θα εκτελεστεί το μέτρο, ή, ίσως τα δύο; Είναι φυσικά δυνατόν να αφήσουμε το Δικαστήριο της ΕΕ να αποφαίνεται σχετικά με αυτό το ερώτημα, για κάθε μεμονωμένη περίπτωση και κάθε μεμονωμένο μέτρο. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση, ο ευρωπαίος νομοθέτης θα πρέπει να αναλογιστεί τον κίνδυνο οι διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας να αποδειχθούν χρονοβόρες και αναποτελεσματικές, προς ζημία των κατηγορουμένων που θα βρίσκονται αντιμέτωποι με υπερβολικά μακρές διαδικασίες αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της κοινωνίας, καθώς οι εγκληματικές οργανώσεις και τα μέλη τους δεν θα διώκονται ούτε θα δικάζονται σε εύθετο χρόνο. Σύνοψη Συνοψίζοντας, η αυστριακή αντιπροσωπία επιθυμεί να καταθέσει την άποψη ότι ο ευρωπαίος νομοθέτης διατρέχει τον κίνδυνο να δημιουργήσει μια Ευρωπαϊκή Εισαγγελία η οποία θα διαθέτει μηδενική προστιθέμενη αξία και άρα δεν θα καταφέρει να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αποτελέσει έναν χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Η ύπαρξη ενός μίγματος δικονομικών κανόνων είναι πιθανόν να οδηγήσει σε απρόβλεπτη εφαρμογή της νομοθεσίας απρόβλεπτη για τους κατηγορουμένους και λοιπούς εμπλεκομένους. Καθώς υπάρχουν σημαντικά ζητήματα που είτε δεν ρυθμίζονται από τον κανονισμό (π.χ. δικαιώματα των κατηγορουμένων σε περίπτωση διασυνοριακών μέτρων άρθρο 35 παράγραφος 3) είτε ρυθμίζονται ασκόπως ενώ θα αρκούσε μια παραπομπή στο εθνικό δίκαιο (άρθρο 31), το Δικαστήριο της ΕΕ θα κατακλυστεί από αιτήσεις έκδοσης προδικαστικών αποφάσεων με αποτέλεσμα οι διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας να γίνουν υπερβολικά χρονοβόρες. Αυτό ισχύει επίσης και όσον αφορά τη δικαστική έγκριση για μέτρα που πρέπει να εκτελεστούν σε άλλο κράτος μέλος (άρθρο 26) καθώς ο φάκελος θα πρέπει να μεταφραστεί στις περισσότερες περιπτώσεις για τον δικαστή στο κράτος μέλος του βοηθού Εντεταλμένου Ευρωπαίου Εισαγγελέα.» 17. Διάφορα (α) Ενημέρωση από την Προεδρία για τις υπό εξέταση νομοθετικές προτάσεις Η Προεδρία ενημέρωσε τις αντιπροσωπίες σχετικά με την πρόοδο των διαφόρων υπό εξέταση νομοθετικών φακέλων. (β) Οδηγία 2012/29/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για τη θέσπιση ελάχιστων προτύπων σχετικά με τα δικαιώματα, την υποστήριξη και την προστασία θυμάτων της εγκληματικότητας: μεταφορά στο εθνικό δίκαιο = Ενημέρωση από την Επιτροπή Η Επιτροπή υπενθύμισε την επικείμενη εκπνοή της προθεσμίας στις 16 Νοεμβρίου 2015 για τη μεταφορά της εν λόγω οδηγίας στο εθνικό δίκαιο και περιέγραψε συνοπτικά τις δραστηριότητες που θα αναλάβει για την υποστήριξη της εφαρμογής της. 12895/15 ADD 1 ΤΤ,ΘΛ,ΤΤ/μκ/ΘΛ 10