Η ΤΜΒΟΛΗ ΣΗ ΚΤΣΣΑΡΟΛΟΓΙΑ ΣΗΝ ΓΙΑΓΝΩΗ ΣΟΤ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΣΟΤ ΠΝΔΤΜΟΝΑ - ANGEL TEST ιοςηοπούλος Γέζποινα Δπιμελήηπια Β Κςηηαπολογικό Σμήμα Α.Ν.Θ Θεαγένειο
ΚΤΣΣΑΡΟΛΟΓΙΚΗ ΓΙΑΓΝΩΗ ΓΙΑΓΝΩΗ ΚΑΚΟΗΘΔΙΑ - ΚΑΛΟΗΘΔΙΑ ΚΑΘΟΡΙΜΟ ΣΤΠΟΤ ΚΑΙ ΠΡΟΔΛΔΤΗ ΝΔΟΠΛΑΜΑΣΟ
ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ ΚΤΣΣΑΡΟΛΟΓΙΚΗ ΔΞΔΣΑΗ Ληγόηεξν ηξαπκαηηθή γηα ηνπο ηζηνύο Γπλαηόηεηα επαλάιεςεο ζην ίδην δείγκα Σαρύηεηα δηάγλσζεο Οηθνλνκηθή κέζνδνο Γπλαηόηεηα άκεζεο δηάγλσζεο ππνηξνπήο ηεο λόζνπ ζε πγξά ( πιεπξηηηθό,αζθηηηθό ) θαη ιεκθαδέλεο. Δπρεξέζηεξε απνκόλσζε DNA-RNA θαη εθαξκνγή πιεηάδαο κνξηαθώλ ηερληθώλ. Δθαξκνγή πξνγλσζηηθώλ θαη πξνβιεπηηθώλ δεηθηώλ
ΚΤΣΣΑΡΟΛΟΓΙΚΟ ΤΛΙΚΟ ΠΣΤΔΛΑ ΜΔΣΑΒΡΟΓΥΟΚΟΠΙΚΑ ΠΣΤΔΛΑ ΦΗΚΣΡΑ ΔΚΠΛΤΜΑ ΒΡΟΓΥΟΚΤΦΔΛΙΓΙΚΟ ΔΚΠΛΤΜΑ ΓΙΑΓΔΡΜΙΚΗ ΓΙΑΘΧΡΑΚΙΚΗ ΠΑΡΑΚΔΝΣΗΗ ΜΔ ΛΔΠΣΗ ΒΔΛΟΝΗ ΓΙΑΒΡΟΓΥΙΚΗ ΠΑΡΑΚΔΝΣΗΗ ΜΔ ΒΔΛΟΝΗ ΔΝΓΟΚΟΠΙΚΗ ΤΠΔΡΗΥΟΓΡΑΦΙΚΑ ΚΑΘΟΓΗΓΟΤΜΔΝΗ ΠΑΡΑΚΔΝΣΗΗ ΜΔ ΒΔΛΟΝΗ ( EBUS )
ΙΣΟΛΟΓΙΚΗ ΣΑΞΙΝΟΜΗΗ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΔΤΜΟΝΑ ( W.H.O)
ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ
ΣΕΧΝΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΙΑ πκβαηηθή κέζνδνο θαηά Παπαληθνιάνπ Κπηηαξνινγία Τγξήο Φάζεο (ThinPrep)
ΝΕΟΣΕΡΕ ΣΕΧΝΙΚΕ : ΑΚΚΟ ΒΡΟΓΧΟΚΟΠΗΗ (Angel Test)
Μέζνδνο πγξήο θάζεο (ThinPrep )
ΠΛΔΟΝΔΚΣΗΜΑΣΑ ThinPrep - Ποιοηική μονιμοποίηζη - Μηδενική απώλεια κςηηάπυν - Δπαπκή δείγμαηα -Κςηηαπική απσιηεκηονική - Μοπθολογική εςκπίνεια -Απσειακό ςλικό -ύγσπονερ μοπιακέρ ηεσνικέρ (εθαπμογή ανοζοκςηηαποσημείαρ, μοπιακών ηεσνικών PCR ) -Δςσεπήρ σπήζη από κλινικούρ/ Αζθάλεια μεηαθοπάρ από απομονυμένα ιαηπεία
Γιαγνυζηικέρ μέθοδοι διεπεύνηζηρ κςηηαπολογικού ςλικού ΚΤΣΣΑΡΟΜΟΡΦΟΛΟΓΙΑ ΑΝΟΟΚΤΣΣΑΡΟΥΗΜΔΙΑ ΜΟΡΙΑΚΔ ΣΔΥΝΙΚΔ ΚΤΣΣΑΡΟΜΔΣΡΙΑ ΡΟΗ
Ανοζοκςηηαποσημικοί δείκηερ Κςηηαπολογικό ςλικό Καθοπιζμόρ καλοήθειαρ-κακοήθειαρ Εξακπίβωζη πποέλεςζηρ Καθοπιζμόρ ιζηολογικού ηύπος Ππογνωζηικοί δείκηερ Πποβλεπηικοί δείκηερ-σηοσεςμένη θεπαπεία
ΑΝΟΟΚΤΣΣΑΡΟΥΗΜΔΙΑ ΠΛΑΚΩΓΟΤ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΣΟ ΠΝΔΤΜΟΝΑ ( SCC ) 1) P63 (+) 2) TTF-1 (-) 3) CK-7 (+) 4) CEA (+) 5) CK-5/6 (+) 6) 34βE12 (+)
ΑΝΟΟΚΤΣΣΑΡΟΥΗΜΔΙΑ ΑΓΔΝΙΚΟΤ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΣΟ ΠΝΔΤΜΟΝΑ ( AD ) 1) TTF-1 (+) 2) CK-7 (+) 3) CEA (+) 4) AE1/AE3 (+) 5) EMA (+) ε βλεννώδη βπογσοκςτελιδικά καπκινώμαηα : ανοζοθαινόηςπορ μεηαζηαηικού καπκινώμαηορ [ CK-20 (+), TTF-1 (+) ]
ΑΝΟΟΚΤΣΣΑΡΟΥΗΜΔΙΑ ΜΙΚΡΟΚΤΣΣΑΡΙΚΟΤ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΣΟ ΠΝΔΤΜΟΝΑ ( ScLC ) 1) CD-56 (+) 2) Chromogranin (+) 3) Synaptophysin (+) 4) NSE (+) 5) TTF1-1 (+)
ΑΝΟΟΚΤΣΣΑΡΟΥΗΜΔΙΑ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑΣΩΝ ΠΝΔΤΜΟΝΑ Διαφορική Διάγνωση CK-7 CK-20 TTF-1 P63 Chromogranin Synaptophysin CD-56 ΜΗ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ +/- SCC +AD _ - SCC + AD +SCC - AD _ ΜΙΚΡΟΚΥΤΤΑΡΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ +/- _ +++ _ ++ +++ ++ ΒΡΟΓΧΟΚΥΨΕΛΙΔΙ- + ΚΟ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ +/- +/- Γηαθνξηθή δηάγλσζε κεηαζηαηηθνύ VS πξνηνπαζνύο θαξθηλώκαηνο πλεύκνλα Ανοσοφαινότυπος μεταστατικών καρκινωμάτων : TTF-1 (-), CDX2 (+), CK-20+/-, ER+, PR+, Her2 (+) Mammoglobin (+),
ΚΤΣΣΑΡΟΛΟΓΙΑ ΠΛΕΤΡΙΣΙΚΟΤ ΤΓΡΟΤ Λόγσ αλαηνκηθήο ζπλάθεηαο είλαη ζπρλή ε πξώηε εθδήισζε θαθνήζεηαο πλεύκνλα ζε πιεπξηηηθό πγξό Πιένλ θαζνξηζηηθόο ν ξόινο ηεο αλνζνθπηηαξνρεκείαο γηα ηελ εμαθξίβσζε ηεο πξνέιεπζεο ηεο θαθνήζεηαο θαη ηεο δηαθνξνδηάγλσζεο θαξθηλώκαηνο πλεύκνλα από κεηαζηαηηθό θαξθίλσκα. Όρη ζπάληα ηίζεηαη ζέκα δηαθνξηθήο δηάγλσζεο ελόο κεηαζηαηηθνύ θαξθηλώκαηνο από κεζνζειίσκα. ΑΝΣΙΩΜΑ ΑΓΔΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΜΔΟΘΗΛΙΩΜΑ TTF-1 + - CEA + - Ber-EP4 + - Calretinin - + WT-1 - +
ΜΟΡΙΑΚΑ ΓΔΓΟΜΔΝΑ ΜΟΡΙΑΚΗ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΡΚΙΝΟΤ ΠΝΔΤΜΟΝΑ
Γενετικά μοντέλαnsclc Γενετικό μοντέλο SCLC Κυψελιδικό BAC κφτταρο Βρογχικό επιθηλιακό κφτταρο Επιθηλιακό κφτταρο με νευροενδοκρινείσ χαρακτήρεσ KRAS μετάλλαξη ΑΑΗ LOH 3p, P16 INK4 p63, p53 Πλακϊδησ μετάπλαςη - δυςπλαςία LOH 3p Rb? p53 μετάλλαξη CCDN1 LOH 5q, 22q p53 Πρωτοπαθζσ ΑδενοCa Πρωτοπαθζσ SCC Πρωτοπαθζσ SCLC MYC1 Μεταςτατικό ΑδενοCa LOH (2q, 9q, 18q, 22q) Μεταςτατικό SCC Μεταςτατικό SCLC
ΜΟΡΙΑΚΑ ΓΔΓΟΜΔΝΑ Μεηαιιάμεηο ησλ K-ras ( 42%) & p53 (SCC&AD) CDKN2A κεηαιιάμεηο θαη απώιεηα (AD) RB κεηαιιάμεηο (ScLC) BCL-2 ππεξέθθξαζε ( ScLC) Τπεξέθθξαζε (SCC) & Μεηαιιάμεηο ηνπ EGFR (exons 18-21) (AD) Μεζπιίσζε ησλ FHIT (3p14.2), RASSF-1 (3p21.3) & p16 (9p21) Ρόινο HPV? PCR FISH array CGH
EGFR ΚΑΙ ΚΑΡΚΙΝΟ ΠΝΔΤΜΟΝΑ Τπεξέθθξαζε θαη κεηαιιάμεηο (90%) ζηα εμόληα 18, 19, 20 θαη 21 ζην κή κηθξνθπηηαξηθό θαξθίλσκα Η ππεξέθθξαζε ζρεηίδεηαη κε πησρή πξόγλσζε ελώ ε παξνπζία κεηαιιάμεσλ νη νπνίεο εκθαλίδνπλ δξάζε ζηελ ATP/αλαζηαιηηθή δεζκεπηηθή πεξηνρή ζηαζεξνπνηώληαο ηελ δέζκεπζε ησλ αλαζηνιέσλ θαη ηζρπξνπνηώληαο ηελ δξάζε ηνπο. Απάληεζε ζηελ ζεξαπεία κε Gefitinib, Erlotinib ( TKI ) Cetuximab, Panitubimab ( Mabs) ζην 10% ησλ αζζελώλ κε NSCLC ζηνπο νπνίνπο αληρλεύνληαη κεηαιιάμεηο ηνπ EGFR. Σν gold standard ηεο αλίρλεπζεο ησλ κεηαιιάμεσλ παξακέλεη ε αιιεινύρεζε ηνπ DNA.
EGFR plays a key role in the growth and survival of many solid tumour types
Ποιος είναι ο στόχος; EGFR anti-egfr antibodies Shc PI3-K Grb2 Sos-1 AKT MEKK-1 Ras Raf mtor MKK-7 MEK JNK ERK Apoptosis Proliferation Angiogenesis Metastasis
Anti-EGFR Μονοκλωνικά Αντισώματα Εξωκυττάπιο Τμήμα EGFR Ενδοκυττάπιο Τμήμα Shc PI3-K Grb2 Sos-1 AKT mtor MEKK-1 MKK-7 JNK Ras ERK Raf MEK
ΜΟΡΙΑΚΗ ΓΙΔΡΔΤΝΗΗ ΚΑΙ ΚΤΣΣΑΡΟΛΟΓΙΑ ύκθσλα κε ηα ζύγρξνλα δεδνκέλα ε αλίρλεπζε θαη ηαπηνπνίεζε ησλ γελεηηθώλ αιιαγώλ είλαη δπλαηή θαη αμηόπηζηε ζε θπηηαξνινγηθό πιηθό. Σν θπηηαξνινγηθό πιηθό ( FNA-Φήθηξα) είλαη άξηζην κέζν γηα ηελ εθαξκνγή ηερληθώλ αλίρλεπζεο ππεξέθθξαζεο θαη κεηαιιαγώλ ηνπ EGFR 1. Δπηηξέπεη ηελ αλίρλεπζε κεηαιιάμεσλ ζην K-RAS 2. Παξέρεη ηελ δπλαηόηεηα κειέηεο ησλ επηγελεηηθώλ αιιαγώλ 3,4. 1) EGFR status in cytological samples of nonsmall cell lung carcinoma Q Controversies and opportunities. Cancer cytopathology. 2011 Apr25;119(2):80-91. Cunha D, Santos G, Saieg S et all. 2) Detection of EGFR and KRAS mutations in FNA aspirates stored on Whatman FTA cards : is this the tool for biobanking cytological samples in the molecular era? Cancer Cytopathology. 2010 Dec25:118(6):450-6. Cunha S D, Liu N, Tsao M S, et all 3) Genetic and epigenetic changes in lung carcinoma and their clinical implications Mod.Pathology. 2011 Mar 18. Wen J, Fu J, Zhang W, et all. 4) Aberrant p16 promoter methylation among Greek lung cancer patients and smokers : correlation with smoking. European Journal Cancer Prevention. 2007 Oct:16(5):396-402. Georgiou E, Valeri R, Tzimagiorgis G, Anjel J, Krikekis D, Tsilikas C, Sarikos G, Destouni C, Dimitriadou A, Kouidou S.
ΣΔΥΝΙΚΗ ANGEL (Angel test) ΑΚΚΟ ΒΡΟΓΥΟΚΟΠΗΗ - Μέξνο ηνπ εμνπιηζκνύ ηεο βξνγρνζθόπεζεο. - πιινγή ησλ πγξώλ ηεο βξνγρνζθόπεζεο θαη απόξξηςε ηνπο. - Νέα δηαγλσζηηθή πξνζέγγηζε. - Μειέηε ηνπ πεξηερόκελνπ ηνπ ζάθθνπ ζην θπηηαξνινγηθό εξγαζηήξην κε ην ελδερόκελν αύμεζεο ηεο δηαγλσζηηθήο ηθαλόηεηαο ηεο βξνγρνζθόπεζεο. - πγθξηηηθή δηαγλσζηηθή αμία ηνπ ζάθθνπ κε ηα άιια δείγκαηα.
Αποηελέζμαηα μελέηηρ μεθόδος ANTZEΛ ( Angel test ) ζηο Θεαγένειο νοζοκομείο. Πνεςμονολογική κλινική Κςηηαπολογικό επγαζηήπιο. - 137 Βξνγρνζθνπήζεηο κε εύθακπην βξνγρνζθόπην ( Αζζελείο κε ζεηηθά παζνινγηθά επξήκαηα ζην ζώξαθα, ζε πξνεγεζήζεο αμνληθέο ηνκνγξαθίεο.) - Λήςεηο κε βειόλε, βνύξηζα, βξνγρηθά εθπιύκαηα, ζάθθνο.
ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ - θεηικόρ για νεοπλαζία ζηο 20.44% επί ηος ζςνόλος. - Θεηικόρ για νεοπλαζία ζηο 21.11% ( Αποκαλςπηικέρ βπογσοζκοπήζειρ ) - Θεηικόρ για νεοπλαζία ζηο 19.15% ( Μη αποκαλςπηικέρ βπογσοζκοπήζειρ ) - ηο 4.25% η διάγνυζη βαζίζηηκε μόνο ζηο ζάκκο.
ΤΓΚΡΙΣΙΚΑ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΑ -ην 4.38% επί ηνπ ζπλόινπ ν ζάθθνο ήηαλ ζεηηθόο γηα λενπιαζία / Βξνγρηθό έθπιπκα αξλεηηθό. -Δπί ηνπ ζπλόινπ ησλ πεξηπηώζεσλ ν ζάθθνο ήηαλ απνηειεζκαηηθόηεξνο ( 20.44% vs18.25% ) ηνπ βξνγρηθνύ εθπιύκαηνο. - Με απνθαιππηηθέο βξνγρνζθνπήζεηο : Ο ζάθθνο ήηαλ απνηειεζκαηηθόηεξνο ( 19.15%vs14.89%) ηνπ βξνγρηθνύ εθπιύκαηνο - Απνθαιππηηθέο βξνγρνζθνπήζεηο : Ο ζάθθνο ήηαλ απνηειεζκαηηθόηεξνο ( 21.11%vs20.00%) ηνπ βξνγρηθνύ εθπιύκαηνο
ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Ο ζάθθνο ηεο βξνγρνζθόπεζεο είλαη έλα πνιύ ρξήζηκν πιηθό γηα εξγαζηεξηαθή δηεξεύλεζε, θαη έρεη κεγάιε δηαγλσζηηθή ζεκαζία κε ειάρηζην θόζηνο. Οη λέεο θπηηαξνινγηθέο ηερληθέο επεμεξγαζίαο θαη δηάγλσζεο αλνίγνπλ θαηλνύξγηνπο νξίδνληεο ζηε δηεξεύλεζε ηεο παζνινγίαο ηνπ θαξθίλνπ ηνπ πλεύκνλα. Η ζπλδηαζκέλε εθαξκνγή ησλ ηερληθώλ απηώλ ζα νδεγήζεη ζηελ έγθαηξε αλίρλεπζε θαη ζηελ θαιύηεξε ζηξαηεγηθή ζεξαπεπηηθήο αληηκεηώπηζεο ηνπ.
ΠΛΑΚΩΓΔ ΚΑΡΚΙΝΩΜΑ Πιαθώδεο θαξθίλσκα-πγξή θάζε
ΑΝΟΟΚΤΣΣΑΡΟΥΗΜΔΙΑ CK7 TTF-1 (+) Έθθξαζε θεξαηίλεο 7 ζε πιαθώδεο θαξθίλσκα θαη TTF-1 ζε κηθξνθπηηαξηθό θαξθίλσκα πλεύκνλα.
ΑΓΔΝΟΚΑΡΚΙΝΩΜΑ ΠΝΔΤΜΟΝΑ CK7 (+) Μνξθνινγία ζε πγξή θάζε θαη ζεηηθόηεηα ζηελ θεξαηίλε 7 ζε αδελνθαξθίλσκα πλεύκνλα
Μελλονηικέρ καηεςθύνζειρ Λόγυ ηηρ ππονομιακήρ ζε κςηηαπικό ςλικό πεπιεκηικόηηηαρ ηος ζάκκος πιθανή σπηζιμοποίηζη ηος για εξαγυγή γενεηικού ςλικού και ηαςηοποίηζη ηυν μεηαλλάξευν ζηον καπκίνο ηος πνεύμονα.
ΕΥΦΑΡΙΣΤΩ