ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό»

Σχετικά έγγραφα
ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ. Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό»

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΚΠΑ. Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Χ. Ν. Σκαλιώτη

Νεφρική ρύθμιση όγκου αίματος και εξωκυτταρίου υγρού. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Διαταραχές νερού και ηλεκτρολυτών

Νεφρική ρύθμιση Καλίου, Ασβεστίου, Φωσφόρου και Μαγνησίου. Βασίλης Φιλιόπουλος Νεφρολόγος Γ.Ν.Α «Λαϊκό»

Ηλεκτρολυτικές διαταραχές των αλκοολικών. Γεώργιος Τουλκερίδης, Νεφρολόγος, Γενικό Νοσοκομείο Λάρνακας, Κύπρος

ΜΑΘΗΜΑ: ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

ΠΑΡΕΝΤΕΡΙΚΑ ΕΝΤΕΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ / ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ

σ αυτό τον τόπο όλα είναι καμωμένα από πέτρα από πέτρα η γη, από πέτρα κι άνθρωποι οι χαρές και οι λύπες από πέτρα σκληρή Καλημέρα!

ΠΑΘΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ- ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ ΔΕΝ ΑΝΤΙΡΡΟΠΟΥΝ ΣΥΝΗΘΩΣ ΤΗ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗ ΑΛΚΑΛΩΣΗ;

Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας

Σωληναριακή επαναρρόφηση Πύκνωση Αραίωση ούρων Ρύθμιση ωσμωτικότητας

Ο νεφρώνας είναι το πιο σημαντικο μερος των νεφρων υγρα και ηλεκτρολυτες

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Ισοζύγιο νερού και ηλεκτρολυτών. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας

Περιεχόμενα. 1. Εισαγωγή Εισαγωγή Σημασία των νεφρών στη ζωή Βιβλιογραφία Δομή και λειτουργία των νεφρών...

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

Μεταβολική Αλκάλωση. Μάριος Παπασωτηρίου.

Διουρητικά και νεφροπάθειες

Αλγόριθμος για την αιτιολογική διάγνωση της υπο- υπερνατριαιμίας. Γ. Λιάμης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

ηλικία περιεκτικότητα σε λίπος φύλο

Θεραπεία μεταβολικής αλκάλωσης. Ντουνούση Ευαγγελία Λέκτορας Νεφρολογίας Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΜΑΘΗΜΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Μεταβολική Αλκάλωση. ph >7,4 [ΗCO 3- ] > 24 meq/l

Εισαγωγή στη νοσολογία νεφρικών παθήσεων και των ηλεκτρολυτικών διαταραχών Χ.Ν.ΣΚΑΛΙΩΤΗ

ΚΑΡΔΙΟΝΕΦΡΙΚΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΑΥΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ Ε.Σ.Υ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ Γ.Ν.

ΥΓΡΑ & ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ ΝΙΚΟΣ ΓΑΒΑΛΑΚΗΣ «ΤΖΑΝΕΙΟ» ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Ρύθµιση του ισοζυγίου Νατρίου και Νερού

Σχέση ωσμωτικής πίεσης-ωσμωτικότητας-ώσμωσης. Ωσμωτικότητα πλάσματος

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας

Διαγνωστική και Θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με Μεταβολική Οξέωση

Διαταραχές ισοζυγίου του καλίου. Κωνσταντίνος Τζιόμαλος Λέκτορας Παθολογίας Α Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ

ΜΗΝΑΣΙΔΟΥ Ε.

Παρεντερική χορήγηση υγρών Ποιο διάλυµα σε ποιόν ασθενή; Θεοδόσιος Φιλιππάτος Παθολόγος Επικουρικός Ιατρός ΠΓΝΙ

Διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση του ασθενή με υποκαλιαιμία

Εκτάκτως ανήσυχα πόδια

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ

ΟΞΕΙΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ


Ηλεκτρολύτες. Ν. Ζάβρας Παιδοχειρουργός

Υγρά και Ηλεκτρολύτες

ΥΠΕΡΟΣΜΩΤΙΚΟ ΜΗ ΚΕΤΩΝΙΚΟ ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΚΩΜΑ. Φροντίδα στο Σακχαρώδη Διαβήτη- Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Τμήματος

Άνδρας77 ετώνμεδύσπνοια, οιδήματακαιυποκαλιαιμία. Διαφορική Διάγνωση

ΥΠΟΚΑΛΙΑΙΜΙΑ-ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΙΜΙΑ. ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Σ. ΓΟΥΜΕΝΟΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Νεφρολογίας Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών

Οι ηλεκτρολυτικές διαταραχές είναι συχνές. Απαιτείται έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία. για την καλύτερη έκβαση των ασθενών

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΟ/ΥΠΕΡ ΚΑΛΙΑΙΜΙΑ ΒΑΣΙΛΗΣ ΤΣΙΜΙΧΟΔΗΜΟΣ, ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ, ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

ΔΙΑΒΗΤΙΚΗ ΚΕΤΟΞΕΩΣΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Ι. ΚΟΤΡΩΝΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΟΣ Γ.Ν.Θ. ΆΓΙΟΣ ΠΑΥΛΟΣ

Οξεοβασική ισορροπία. Θεόδωρος Βασιλακόπουλος. Αναπληρωτής Καθηγητής Εντατικής Θεραπείας-Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ

Επιπτώσεις της αλκάλωσης στους μύες, τα νεύρα και το έντερο. Μαρία Τσιάτσιου Νεφρολόγος, Επιμελήτρια Β Γενικό Νοσοκομείο Χαλκιδικής

Ασθενής με καρδιακή ανεπάρκεια και κάλιο 6.1 meq/l υπό αγωγή με αμεα, β-αποκλειστή και επλερενόνη

Διαταραχές της ομοιοστασίας του Καλίου σε συγκεκριμένες νοσολογικές οντότητες (αλκοολισμός, ηπατική νόσος, καρδιακή ανεπάρκεια, φάρμακα, λευχαιμίες)

Κεφάλαιο 29 ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΥΔΑΤΟΣ - ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΩΝ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟΥ

Γυναίκα 50 ετών με σακχαρώδη διαβήτη τύπου Ι εισάγεται με ιστορικό από 48ωρου ανορεξίας, δύσπνοιας και κεφαλαλγίας. Το σάκχαρο αίματος ήταν 550mg/dl

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΗ ΜΕ ΥΠΕΡΚΑΛΙΑΜΙΑ

ΥΠΕΡΝΑΤΡΙΑΙΜΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΜΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

Εργαστήριο Πειραματικής Φυσιολογίας, Ιατρική Σχολή ΑΠΘ, Διευθυντής: Καθηγητής κ. Γεώργιος Ανωγειανάκις

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών Oξεία Νεφρική Βλάβη Χρόνια Νεφρική Νόσος ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ

Στρογγυλό τραπέζι IV Ηλεκτρολυτικές διαταραχές σε διάφορες καταστάσεις

Εκτίμηση αερίων αίματος στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών. Ασημάκος Ανδρέας Πνευμονολόγος-Εντατικολόγος Α Πανεπιστημιακή Κλινική Εντατικής Θεραπείας

Ασθενής 62 ετών διακομίσθηκε στο νοσοκομείο με σύγχιση. Γλυκόζη 580mg/dl, κρεατινίνη 0.8mg/dl, ph 6.95, HCO 3

ΩΣΜΩΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΝΕΦΡΟΙ

Υγρά και Ηλεκτρολύτες

ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΣ Ι ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 6 Η ΚΑΛΙΟ & ΜΑΓΝΗΣΙΟ

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΝΕΦΡΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Πρακτικές οδηγίες χρήσης του πρωτοκόλλου της διαβητικής κετοξέωσης.

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ

Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Φ Ρ Ο Ν Τ Ι Δ Α Σ Τ Ο Σ Α Κ Χ Α Ρ Ω Δ Η Δ Ι Α Β Η Τ Η

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ Ι ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ. Φωτεινή Μάλλη

«Επιπολασμός της υπερκαλιαιμίας σε ασθενείς με και χωρίς σακχαρώδη διαβήτη ανάλογα με το επίπεδο της νεφρικής λειτουργίας»

ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΝΕΦΡΟΥ. Λειτουργία των νεφρών. Συμπτώματα της χρόνιας νεφρικής ανεπάρκειας

ΡΥΘΜΙΣΗ ΤΗΣ ΟΞΕΟΒΑΣΙΚΗΣ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Παθοφυσιολογία Ι

Οξείες καταστάσεις στο διαβήτη Υπεργλυκαιμία και υπερόσμωση

αντιρροπήσεις μηχανισμοί, όρια, ολοκλήρωση Μηνασίδης Ηλίας Νεφρολόγος 424 ΓΣΝΕ ΜΧΑ «ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ»

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα. Λειτουργία νεφρικών σωληναρίων. Β. Στεργίου Μιχαηλίδου Επίκουρη Καθηγήτρια Εργ. Πειραματικής Φυσιολογίας

Φυσιολογία-Ι. Ουροποιητικό σύστημα

Παράρτημα ΙΙΙ Τροποποιήσεις στις σχετικές παραγράφους της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και του φύλλου οδηγιών χρήσης

ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΝΕΦΡΙΚΩΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ ΓΛΥΚΟΖΟΥΡΙΑ

Παράρτημα III. Τροποποιήσεις των σχετικών παραγράφων της περίληψης των χαρακτηριστικών του προϊόντος και των φύλλων οδηγιών χρήσης

Διαταραχές όγκου και βασικών ηλεκτρολυτών

Εισαγωγή στην Φυσιολογία

ΕΝΔΟΚΡΙΝΕΙΣ ΑΔΕΝΕΣ. Οι ρυθμιστές του οργανισμού

Παιδιατρική Ι. Ενότητα 22: Αφυδάτωση και διαταραχές ηλεκτρολυτών. Οξεοβασική ισορροπία

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΕΠΑΝΑΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΤΤΑΝΘΡΑΚΙΚΩΝ (ΣΕ ΝΕΦΡΟΥΣ ΚΑΙ ΕΝΤΕΡΟ) Γιώργος Χ. Κουτρούμπας Επιμελητής A Νεφρολογικό Τμήμα Γ.Ν.

Ο ρόλος της υπερδιήθησης στο Καρδιονεφρικό Σύνδροµο.! Ιωάννης Μακρής Νοσηλευτής MSc Μ.Τ.Ν. ΓΝΑ «Ιπποκράτειο»

ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ Μ ΩΥΣΗΣ ΕΛΙΣΑΦ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Π ΑΘΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΝΑΤΡΙΟ ΑΝΘΡΑΚΙΚΟ ΟΞΙΝΟ/DEMO Ενέσιμο διάλυμα 4% και 8%

Νοσηλευτικά Πρωτόκολλα διαχείρισης καρδιολογικών ασθενών στην εξωνεφρική κάθαρση. Μονάδα Τεχνητού Νεφρού ΠΓΝ «Αττικόν», Αθήνα

Ασημίνα Γαλλή-Τσινοπούλου Αν. Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Δ Παιδιατρική Κλινική ΑΠΘ Νοσοκομείο Παπαγεωργίου

ΕΤΗΣΙΟ ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ

Χρήση των τύπων αντιρροπήσεων των διαταραχών της οξεοβασικής ισορροπίας

Transcript:

Διαταραχές Ύδατος Ηλεκτρολυτών ΒΑΣΙΛΗΣ ΦΙΛΙΟΠΟΥΛΟΣ Νεφρολογική Κλινική &Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, ΓΝΑ «Λαϊκό»

Κατανομή Νερού Διαμέρισμα Ολικό νερό σώματος (TBW) Ενδοκυττάριο Εξωκυττάριο Πλάσμα Διάμεσο 50-60% ΣΒ 55-65% TBW ή 40% ΣΒ 35-45% ΤΒW ή 20% ΣΒ 4% ΣΒ 16% ΣΒ Περιεκτικότητα διαφόρων ιστών σε νερό Οστά 25% Λίπος 20% Μύες 80% Πλάσμα 92%

Διαταραχές ισοζυγίου Νατρίου και Νερού Διαταραχές του ισοζυγίου του Νατρίου = Διαταραχές του εξωκυττάριου όγκου Υποογκαιμία(too little sodium) Υπερογκαιμία-Οίδημα(too much sodiumκαι κατακράτηση νερού) Διαταραχές του ισοζυγίου του Νερού = Διαταραχές της Ωσμωτικότητας/Τονικότητας πλάσματος Υπονατριαιμία(too much water) Υπερνατριαιμία(too little water)

Ρύθμιση του εξωκυτταρίου όγκου Οι διαταραχές του εξωκυτταρίου όγκου συνοδεύονται από μεταβολές στην απέκκριση Na+ με τα ούρα μεταβολές στο ΣΡΑΑ Έκκριση ρενίνης μεταβολές στη δραστηριότητα του ΣΝΣ Υποδοχείς στον καρωτιδικό κόλπο μεταβολές στη έκκριση νατριουρητηρικών πεπτιδίων Υποδοχείς στους κόλπους και τις κοιλίες

Διαταραχές του εξωκυττταρίου όγκου Διαταραχές ισοζυγίου νατρίου Υποογκαιμία Απώλεια νατρίου και νερού που δεν έχει αναπληρωθεί Αληθής (απώλεια υγρών) Μειωμένος δραστικός αρτηριακός όγκος αίματος Μειωμένος δραστικός αρτηριακός όγκος αίματος Ενδαγγειακή υποογκαιμία με περιφερική υπερυδάτωση (αδυναμία διαχείρισης υγρών-μειωμένη ιστική αιμάτωση) Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια-οίδημα Σήψη Ηπατική ανεπάρκεια (κίρρωση)-ασκίτης

Διάγνωση υποογκαιμίας Ιστορικό (χρόνια ή οξέα νοσήματα, φάρμακα, ΔΙΨΑ) Φυσική εξέταση - Αρτηριακή πίεση σφύξεις - Σφαγίτιδες - Σπαργή δέρματος - Ξηρότητα βλεννογόνων, γλώσσας - Ρυθμός διούρησης Εργαστηριακά ευρήματα - Βαθμός υποογκαιμίας

Διάγνωση υποογκαιμίας Εργαστηριακά ευρήματα Ορός Αιμοσυμπύκνωση Ht, λευκωματίνη, Ca ++ Ουρία/κρεατινίνη > 40 Το Na χαμηλό ή κφ(λόγω έκκρισης ADH) ή υψηλό (διαταραχή στην πρόσληψη νερού) Ούρα Ε.Β., ωσμωτικότητα Na + < 20mEq/L Cl - < 20mEq/L Κλασματική απέκκριση Na < 1%

Κλινική εκτίμηση του όγκου υγρών Φυσική εξέταση Σημεία υποογκαιμίας Ορθοστατικάσημεία Μείωση συστολικής ΑΠ >10% με ταχυσφυγμία Μη διαγραφή (πλήρωση) σφαγιτίδωνσε ύπτια θέση, σε 45 κλίση -- Ξηρότητα δέρματος / βλεννογόνων σπαργή δέρματος Θερμοκρασία άκρων

Υπερογκαιμία Κατακράτηση νατρίου και νερού Αίτια Αυξημένη πρόσληψη υγρών Μειωμένη αποβολή Συνδυασμός Μη συχνή σε φυσιολογικά άτομα Δυνατότητα των νεφρών να αποβάλουν μεγάλες ποσότητες Na + και νερού Καταστάσεις Νεφρική ανεπάρκεια Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια Υπεραλδοστερονισμός Ιατρογενής

Κλινική εκτίμηση του όγκου υγρών Φυσική εξέταση Σημεία υπερογκαιμίας Διάταση σφαγιτίδων, Σημείο Ηπατοσφαγιτιδικής παλινδρόμησης Αύξηση καρδιοθωρακικού δείκτη Καλπαστικός ρυθμός (S3) Πνευμονική ή ηπατική συμφόρηση Περιφερικό οίδημα Τρίτος χώρος (ασκίτης, πλευριτικές συλλογές)

Διαταραχές του ενδοκυττάριου όγκου Σχετίζονται άμεσα με τις μεταβολές στην τονικότητα (tonicity) του πλάσματος Σε υπονατριαιμία αύξηση ενδοκυττάριου όγκου Σε υπερνατριαιμία μείωση ενδοκυττάριου όγκου

Ωσμωτικότητα Πλάσματος Ο αριθμός των διαλυμένων ουσιών στη μονάδα του όγκου του πλάσματος Posm= 2x [Na + ]+ γλυκόζη (mg/dl) mg/dl)/18 /18 + ουρία(mg/dl) (mg/dl)/6/6 Τονικότητα / Δραστική Ωσμωτικότητα Πλάσματος Η ωσμωτικότητα που οφείλεται σε ουσίες οι οποίες: Δε διακινούνται ελεύθερα στις κυτταρικές μεμβράνες Plasma tonicity= 2x [Na + ]+ γλυκόζη/18

Πρόσληψη νερού όγκου πλάσματος σταθερές ωσμώλες πλάσματος ωσμωτικότητας πλάσματος καταστολή νευροορμονικών μηχανισμών έκκριση ADH στο πλάσμα παραγωγή ούρων

Αφυδάτωση ολικού νερού του σώματος κάτω από το φυσιολογικό χωρίς την ανάλογη μείωση στο νάτριο και στο κάλιο με αποτέλεσμα αύξηση στη συγκέντρωση νατρίου στο πλάσμα όγκου πλάσματος σταθερές ωσμώλες πλάσματος ωσμωτικότητας πλάσματος διέγερση νευροορμονικών μηχανισμών ΔΙΨΑ έκκριση ADH στο πλάσμα Κατακράτηση και αναζήτηση νερού

Αφυδάτωση Υπο-ογκαιμίαογκαιμία Τα 2/3 του νερού που χάνεται προέρχονται από τον ενδοκυττάριο χώρο Υπο-ογκαιμία μόνο σε ακραίες περιπτώσεις απώλειας μεγάλων ποσοτήτων ελευθέρου ύδατος

Ρύθμιση ισοζυγίου νερού = Ρύθμιση της Τονικότητας του πλάσματος Προσλαμβανόμενα Αποβαλλόμενα Δίψα ADH Η δίψα, αν και εκλύεται λίγο αργότερα από την ADH, αποτελεί πιο σημαντικό ερέθισμα για τη διατήρηση του ισοζυγίου του νερού Η ωσμωτικότητα του πλάσματος παρουσιάζει πολύ μικρές διακυμάνσεις (1-2%) παρά τις μεγάλες διακυμάνσεις στην πρόσληψη νερού

Ρύθμιση ισοζυγίου νερού Προσλαμβανόμενα Αποβαλλόμενα Δίψα ADH Δίψα κύριος προστατευτικός μηχανισμός ενάντια στην εμφάνιση υπερνατριαιμίας Καταστολή της ADHκύριος προστατευτικός μηχανισμός ενάντια στην εμφάνιση υπονατριαιμίας

ουδός έκλυσης ADH 280 mosm/kg H20 χαµηλότερος από αυτόν της δίψας 290 mosm/kg H20

Ουδός δίψας Na + πλάσματος 2 meq πάνω από τα φυσιολογικά όρια Μικρή ωσμωτικότητας, ακολουθείται από πρόσληψη νερού με αποτέλεσμα την αποκατάσταση της ωσμωτικότητας

Αντιδιουρητική ορμόνη (ADH) Συντίθεται στoν υποθάλαμο Αποθηκεύεται στον οπίσθιο λοβό της υπόφυσης Εκκρίνεται υπό την επίδραση νευροορμονικών μηχανισμών Μεταφέρεται με το τριχοειδικό δίκτυο του οπίσθιου λοβού Αποδομείται στο ενδοθήλιο των αγγείων Χρόνος ημίσειας ζωής 5-15 min

Αντιδιουρητική ορμόνη (ADH) Ρυθμίζει την κάθαρση του ελευθέρου ύδατος Δρα στην αυλική επιφάνεια των αθροιστικών σωληναρίων με διέγερση των υποδοχέων AVP-2 που επιδρούν στους διαύλους νερού ακουαπορίνη 2

Ερεθίσµατα που ADH Ωσμωτικά Αύξηση της δραστικής ωσμωτικής πίεσης του πλάσματος (Posm) Μη ωσμωτικά Υποoγκαιμία: πραγματική φαινομενική (μείωση ΔΑΟΑ) Σωματικά και ψυχικά stress: Ναυτία (πόνος, άγχος, τραύμα κ.α.) Φάρμακα: (μορφίνη, νικοτίνη, κυκλοφωσφαμίδη) Ορμόνες (κατεχολαμίνες, ινσουλίνη, αγγειοτενσίνη ΙΙ)

Έκκριση ADH Ωσμωτικότητα το πιο σημαντικό ερέθισμα ωσμωτικότητας Αύξηση ADH 1% ωσμωτικότητας 5-10% όγκου ADH πλάσματος(p pg/min) όγκου 5-10% ΑΠ Μεταβολή ωσμωτικότητας (%) Dunn et al. J ClinInvest, 1973

Νάτριο Μείζον κατιόν του εξωκυττάριου υγρού Ευθύνεται μαζί με τα συνοδάανιόντα για το 90% της ωσμωτικότητας του εξωκυττάριου υγρού Καθορίζει την κατάσταση του εξωκυττάριου όγκου υγρών Οι διαταραχές του Na + στο αίμα εκφράζουν μεταβολές του νερού Φυσιολογικές τιμές: 135-145 meq/l

Το νάτριο του οργανισμού 60 meq/kg Εξωκυττάρια Κατανομή του Νατρίου (Na + ) Ενδοκυττάρια 50% Κύτταρα 10% Οστά 40%

Διήθηση 25.000 meq Na/24h Ημερήσια πρόσληψη 150-200 meqna

ΙΑΤΑΡΑΧΕΣ ΙΣΟΖΥΓΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ

Υπονατριαιμία Κύρια χαρακτηριστικά Να< 135 meq/l Πρόσληψη νερού που δεν μπορεί να απεκκριθεί 2-4% των ασθενών που νοσηλεύονται 2/3 των ασθενών: ιατρογενής Βαρέως πάσχοντες, ηλικιωμένους, ασθενείς με οιδήματα, μετά από επέμβαση Η βαρειά υπονατριαιμία συνοδεύεται από σημαντική θνητότητα

Ταξινόμηση υπονατριαιμίας Βαρύτητα Ήπια 130-135 meq/l Μέτρια 125-129 meq/l Έκδηλη < 125 meq/l Ταχύτητα εγκατάστασης Οξεία < 48 ώρες Χρόνια > 48 ώρες Δυσδιάκριτη: χρόνια Συμπτωματολογία Μέτριας βαρύτητας Σοβαρή Ασχέτως τιμής Na +

Παθοφυσιολογικές μεταβολές στην υπονατριαιμία Μετά την εμφάνιση υπονατριαιμίας: Posm Είσοδος νερού στα κύτταρα Αναμένεται αύξηση της αποβολής νερού από τους νεφρούς (καταστολή έκκρισης ADH)

Παθοφυσιολογία της υπονατριαιμίας Μεταβολές υπό φυσιολογικές συνθήκες Οι νεφροί έχουν τη δυνατότητα να αποβάλλουν γρήγορα μεγάλες ποσότητες νερού (>10 λίτρα το 24ωροή 400 ml/h) Παραγωγή ελεύθερου νερού στα άπω και τα αθροιστικά σωληνάρια

Παθοφυσιολογία της υπονατριαιμίας Μεταβολές σε υπονατριαιμία Η εγκατάσταση υπονατριαιμίας οφείλεται σε αδυναμία αποβολής ελεύθερου νερού Σε αδυναμία καταστολής της έκκρισης ADH Σε SIADH Σε μειωμένο δραστικό όγκο αίματος Σε προχωρημένη νεφρική ανεπάρκεια

Αδυναμία αποβολής Ελεύθερου νερού Aύξηση της επαναρρόφησης νερού στα εγγύς ουροφόρα σωληνάρια (υποoγκαιμία) Μείωση της επαναρρόφησης Na + στην αγκύλη του Henle και τα άπω ουροφόρα σωληνάρια(διουρητικά) Κυρίως, υπερέκκριση αντιδιουρητικής ορμόνης(adh) Υπονατριαιμία στην προχωρημένη νεφρική ανεπάρκεια εξαιτίας κατακράτησης νερού ανεξάρτητη της ADH

Παθοφυσιολογικές συνέπειες της υπονατριαιμίας Μείωση Posm εξωκυτταρίου υγρού Είσοδος νερού στα εγκεφαλικά κύτταρα Αύξηση του όγκου του εγκεφάλου Εγκεφαλικό οίδημα Κίνδυνος ενσφήνωσης προμήκη

Υπονατριαιμία -Ταξινόμηση Υπονατριαιμία Ωσμωτικότητα Ορού/ Τονικότητα Ορού 95% των περιπτώσεων Φυσ/κή ή Ωσμωτικότητα Ψευδής υπονατριαιμία Υπερλιπιδαιμία Υπερλευκωματιναιμία Γλυκίνη Υπεργλυκαιμία Μαννιτόλη

Υπονατριαιμίαμε με Ωσμωτικότητα Ορού Αιτιο-παθοφυσιολογική ταξινόμηση Απώλεια νερού (+) και νατρίου(++) Κατακράτηση νερού Κατακράτηση νερού (++) και νατρίου(+) Μείωση εξωκυτταρίου όγκου υγρών (υποογκαιμία) Μικρή αύξηση εξωκυτταρίου όγκου υγρών Σημαντική αύξηση εξωκυτταρίου όγκου υγρών (οίδημα) Υποογκαιμική υπονατριαιμία Ισοογκαιμική υπονατριαιμία Υπερογκαιμική υπονατριαιμία

Υπονατριαιμίαμε με Υποογκαιμία(αληθής) Απώλεια νατρίου μεγαλύτερη της απώλειας νερού Αίτια Νεφροί Εξωνεφρικές απώλειες Na + ούρων > 20mEq/L Na + ούρων < 20mEq/L Διουρητικά (θειαζιδικά) Ανεπάρκεια αλατοκορτικοειδών Ωσμωτική διούρηση Νεφροπάθεια με απώλεια άλατος Γαστρεντερικό Διαφυγή υγρών Εγκαύματα Παγκρεατίτιδα Περιτονίτιδα Εντερική απόφραξη

Υπονατριαιμία με Υπερογκαιμία (από αραίωση) του ολικού νατρίου του σώματος Μεγαλύτερη αύξηση του νερού Συνήθως οίδημα Αίτια Na + ούρων > 20mEq/L Na + ούρων < 20mEq/L Νεφρωσικό σύνδρομο Κίρρωση ήπατος Καρδιακή ανεπάρκεια Οξεία Νεφρική Βλάβη Χρόνια Νεφρική Νόσος

Υπονατριαιμίαμε με Ευογκαιμία Φυσιολογικό ολικό νάτριο σώματος Ολικό νερό σώματος Αίτια έκκρισης ADH (SIADH) Υποθυρεοειδισµός Ανεπάρκεια γλυκοκορτικοειδών Ψυχογενής πολυδιψία Ποτοµανία

Απρόσφορη έκκριση ADH Απορρύθμιση των κυττάρων έκκρισης Διέγερση ογκοϋποδοχέων από ΔΑΟΑ Έκτοπη παραγωγή Συνέχιση πρόσληψης νερού Ευθύνεται για το 50% περιπτώσεων υπονατριαιμίας

Υπονατριαιμία Κλινικές Εκδηλώσεις Βαρύτητα, Διάρκεια Ρυθμός ανάπτυξης / ηλικία < 120mEq/L Κεντρικό νευρικό σύστημα Σύγχυση Σπασμοί Κώμα

Θεραπεία υπονατριαιμίας Na + ορού > 120 meq/l Αποφυγή θεραπευτικών επιπλοκών Αντιμετώπιση του αιτίου

Θεραπεία υπονατριαιμίας Ρυθμός διόρθωσης Πρώτο 24ωρο 4-6 meq/l Όχι > 8-10 meq/l Εφ όσοναπαιτείται επείγουσα αντιμετώπιση 4-6 meq/lσε 6 ώρες χωρίς περαιτέρω αύξηση στο 24ωρο 48 ώρες 18 meq/l Sterns RH et al, Curr Opin Nephrol Hypertens 2010

Θεραπεία υπονατριαιμίας Βασικές κατευθύνσεις Χορήγηση NaCl Υποoγκαιμία Διουρητικά Επινεφριδική ανεπάρκεια Στέρηση νερού Απρόσφορη έκκριση ADH Πολυδιψία Νεφρική ανεπάρκεια Οιδηματικές καταστάσεις Με ή χωρίς διουρητικά Περίσσεια νερού = 0,6 (ή 0,55) xσ.β. x(na + ορού : 135)

Θεραπεία υπονατριαιμίας Βασικές κατευθύνσεις Σοβαρή Υπονατριαιμία 1 η ώρα: 150ml NaCl3% σε 20 min Na ορού σε 20 min Επιθυμητή αύξηση 5mEq/L Επανάληψη μέχρι επίτευξης Στη συνέχεια NaCl 0,9% Επιθυμητή αύξηση 10mEq/L στις 24 ώρες

Υπερνατριαιμία - Η αύξηση της συγκέντρωσηςτου νατρίουτου ορού >145 meq/l - Απώλεια νερού που δεν έχει αναπληρωθεί - Αυξημένη ωσμωτικότητα και τονικότητα πλάσματος - Μετακίνηση νερού από τα κύτταρα στον εξωκυττάριο χώρο, δηλ. αφυδάτωση Η υπερνατριαιµία συνήθως δεν συµβαίνει όταν υπάρχει άθικτος µηχανισµός δίψας και πρόσβαση σε νερό.

Υπερνατριαιμία Εξωκυττάριου Να Έλλειμμα νερού Υπέρτονο NaClή ΝαHCO 3 Κατάποση θαλασσινού νερού Άδηλες απώλειες: Ιδρώτας, εγκαύματα, πυρετός, υπέρπνοια Νεφρικές απώλειες Κεντρικός άποιος διαβήτης Νεφρογενής άποιος διαβήτης Ωσμωτική διούρηση (ουρία) Απώλειες από το γαστρεντερικό: Διαρροϊκά σύνδρομα (ωσμωτική διάρροια) πρόσληψη νερού: Ναυτία, έμετοι, άτομα που δεν συνειδητοποιούν το αίσθημα της δίψας, δυσλειτουργία του κέντρου δίψας Απώλεια νερού στα κύτταρα Σπασμοί, ραβδομυόλυση Απώλεια νερού και Na + Απώλεια υπότονων υγρών από το γαστρεντερικό σωλήνα Πολυουρική φάση ΟΝΒ

Υπερνατριαιμία Κλινικές εκδηλώσεις Βαρύτητα Ρυθμός ανάπτυξης Οξεία υπερνατριαιμία Κυτταρική αφυδάτωση Συρρίκνωση εγκεφαλικών κυττάρων, εγκεφαλική αιμορραγία, Σύγχυση, κώμα, σπασμοί Χρόνια υπερνατριαιμία Καλή ανοχή

Υπερνατριαιμία - Αντιμετώπιση Αίτιο, βαρύτητα και ταχύτητα εγκατάστασης Κατάσταση εξωκυττάριου όγκου Ποτέ δεν διορθώνουμε γρήγορα την υπερνατριαιμία, ιδιαίτερα όταν είναι χρόνια Κίνδυνος σπασμών, μόνιμων εγκεφαλικών βλαβών, θανάτου Ρυθμός διόρθωσης: 0.5mEq/L/h ή 12mEq meq/l/ /L/ημέρα

Διαταραχές Ομοιόστασης Καλίου

Κατανομή Καλίου - Το κύριο ενδοκυττάριο κατιόν 98 % ενδοκυττάρια 2 % εξωκυττάρια - Επίπεδα Κ+ στο πλάσμα 3,5 5,0 meq/l - Κατανομή καλίου στα ενδοκυττάρια διαμερίσματα: Μυϊκό Ήπαρ, οστά, ερυθροκύτταρα

Φυσιολογικός ρόλος των ιόντων καλίου Σχετικά υψηλή ενδοκυττάρια συγκέντρωση ιόντων Κ+ Διατήρηση του όγκου του κυττάρου Ρύθμιση ενδοκυττάριου ph Σύνθεση DNA και πρωτεϊνών Κυτταρική ανάπτυξη

Διατήρηση Ισοζυγίου Καλίου ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Κ+ Πρόσληψη Απέκκριση Απέκκριση 90 95% νεφροί 5 10% έντερο ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΙΣΟΖΥΓΙΟ Κ+ Κατανομή Κ+ ενδοκυττάρια

Είσοδος Κ+ στον οργανισμό Τροφή απορρόφηση από λεπτό + παχύ έντερο Προσωρινή μετακίνηση των 4/5 του εισερχομένου Κ+ ενδοκυττάρια (ταχεία αντιρρόπηση 1 ώρα) Αποφυγή δυνητικά θανατηφόρας υπερκαλιαιμίας μέχρι να γίνει νεφρική απέκκριση (6 12 ώρες)

Διαχείριση Καλίου από τα διάφορα τμήματα του νεφρώνα Εγγύς σωληνάριο 65-70 % επαναρρόφηση διηθούμενου Κ+ Αγκύλη Henle 25% επαναρρόφηση διηθούμενου Κ+ Άπω Ακόμα και σε φυσιολογικές συνθήκες το Κ+ που εμφανίζεται στα ούρα είναι αυτό που εκκρίνεται στον άπω νεφρώνα & το φλοιώδες αθροιστικό σωληνάριο

Μετακίνηση Κ+ Ορμόνες με Υποκαλιαιμική δράση Ινσουλίνη, β-αδρενεργικοί αγωνιστές (αδρεναλίνη) Αλδοστερόνη Αντλία Na+ / Κ+ / ATPase Αύξηση εξωκυττάριας ωσμωτικότητας: Yπερκαλιαιμία Διαταραχές οξεοβασικής ισορροπίας Οξέωση Υπερκαλιαιμία Ανταλλαγή ενδοκυττάριου Κ+ με εξωκυττάριο Η+ (παρόλο που δεν υπάρχει μεταφορική πρωτεΐνη που να ρυθμίζει την ανταλλαγή αυτή) Αντίστροφα: Αλκάλωση Υποκαλιαιμία

Αίτια Υποκαλιαιμίας Ανακατανομή K + μεταξύ εξωκυτταρίου και ενδοκυττάριου υγρού Ινσουλίνη Αλδοστερόνη β2 αγωνιστές Αλκάλωση Νεφρικές απώλειες K + ούρων > 25-30mEq/24h Διουρητικά Υπεραλδοστερονισμός ν. Cushing Όγκοι εκκρίνοντες ρενίνη Εξωνεφρικές απώλειες K + ούρων < 25-30mEq/24h Χρ. Διάρροια Υπακτικά Ρινογαστρικός καθετήρας Έμετοι Λαχνωτό αδένωμα ορθού

Υποκαλιαιμία Κλινικά συμπτώματα Νευρομυικό Αδυναμία, μυϊκή συσταλτικότητα, παράλυση Πεπτικό Δυσκοιλιότητα, Ειλεός Καρδιά Κοιλιακή ταχυκαρδία - μαρμαρυγή Νεφροί Πολυουρία/πολυδιψία Μεταβολική αλκάλωση

Υποκαλιαιμία ΗΚΓ αλλοιώσεις <3,5 meq/l ΠτώσηST,μείωσητουΤκαικύματαU Παράταση Q-T Κ< 2,5 meq/l ΔιεύρυνσητωνΡκαιQRSμεαύξησητουPR

Υποκαλιαιμία- Αντιμετώπιση Αιτιολογική Χορήγηση καλίου / από του στόματος, ενδοφλεβίως Ενδοφλέβια χορήγηση καλίου Μεγάλη φλέβα Μεγάλη αραίωση Αργά

Θεραπεία Υποκαλιαιμίας Χορήγηση KCl σε νατριούχα διαλύματα ΣεασθενείςμεΚ + <2,5-3mEq/L&συμπτώματα ΜέγιστηποσότηταΚ + : 60mEq/L( 4amp) ΣυνήθηςποσότηταK + : 40mEq/L( 3amp) ΡυθμόςχορήγησηςK + : 10mEq/h( κατά0,125meq/l)

Αίτια Υπερκαλιαιμίας Ψευδής υπερκαλιαιμία Ίσχαιμη περίδεση Αιμόλυση, Λευκοκυττάρωση (> 70000/μl), Θρομβοκυττάρωση (> 500000/μl) Ανακατανομή K + από το ενδοκυττάριο στο εξωκυττάριο υγρό Υπεργλυκαιμία Μεταβολική Οξέωση β2 ανταγωνιστές Υψηλή δόση δακτυλίτιδας Ιστική νέκρωση Υπερκαλιαιμική περιοδική παράλυση

Αίτια Υπερκαλιαιμίας Αυξημένη πρόσληψη Ιατρογενής Μειωμένη νεφρική αποβολή Οξεία νεφρική βλάβη με ολιγουρία Φάρμακα: Aναστολείς RAAS Ανταγωνιστές υποδοχέων αλδοστερόνης Αναστολείς καλσινευρίνης ΜΣΑΦ ΧΝΝ(τελικά στάδια)

Υπερκαλιαιμία Κλινικά & ΗΚΓ ευρήματα Μείωση του δυναμικού ηρεμίας των κυτταρικών μεμβρανών Μυϊκή αδυναμία με έναρξη από τα κάτω άκρα, Παράλυση Διαταραχές ηλεκτρικής αγωγιμότητας, Αρρυθμίες (κολποκοιλιακός αποκλεισμός, φλεβοκομβική βραδυκαρδία, κοιλιακή ταχυκαρδίαμαρμαρυγή) ΗΚΓ K + : 6-7mEq/L : K + : 7-8mEq/L : K + : 8-9 meq/l : K + : >9 meq/l : Οξυκόρυφα Τ Αποπλάτυνση Pεπάρματος, Παράταση PR, Κατάσπαση ST Παράταση QRS Συγχώνευση του Τ με το QRS

Θεραπεία Υπερκαλιαιμίας Σταθεροποίηση των κυτταρικών μεμβρανών ΧορήγησηγλυκονικούCa 2+ (10mL διαλύματος10%σε10 ) ΕίσοδοςΚ + στοκύτταρο Ινσουλίνη&Γλυκόζη:500mlD/W10%+10IUInsulin(1h) NaHCO 3 επίμεταβολικήςοξέωσης ΑπομάκρυνσηΚ + απότονοργανισμό Διουρητικά Ρητίνες ανταλλαγής ιόντων(sodium polystyrene sulfonate-kayexalate) Εξωνεφρική κάθαρση