PET/CT versus DWI-MRI στην ογκολογία του θώρακος. Ευθυμιάδου Ρωξάνη Τμήμα Αξονικής, Μαγνητικής Τομογραφίας & PET-CT ΔΘΚΑ «Υγεία»
Ca πνεύμονος Η πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο στο δ υτικό κόσμο. 3.000.000 θάνατοι ετησίως συσχετιζόμενοι με το κάπνισμα. Ιστολογικοί τύποι: NSCLC: 80% (πλακώδες, αδενοκαρκίνωμα, εκ μεγάλων κυττάρων) SCLC: 20% NSCLC: η πρώτη καθιερωμένη ένδειξη PET-CT.
Απεικόνιση Διαχείριση Ασθενούς Διάγνωση Σταδιοποίηση Κατάλληλη θεραπεία Εκτίμηση ανταπόκρισης στη θεραπεία- Παρακολούθηση πορείας νόσου
Καρκίνος Πνεύμονα
Καρκίνος Πνεύμονα RX CT
Pancoast
pancoast
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η PET/CT Συνδυασμός της λειτουργικής-μεταβολικής μελέτης ( PET) με τη λεπτομερή ανατομική απεικόνιση (CT) Ταυτόχρονη απεικόνιση σε μία εικόνα δύο αλληλοεπικαλυπτόμενων τομών, μιας PET και μιας CT
PET-CT PET CT PET-CT
Η PET-CT στον καρκίνο πνεύμονα (μη-μικροκυτταρικό) Διαφορική διάγνωση μονήρους πνευμονικού όζου Σταδιοποίηση λεμφαδένων μεσοθωρακίου Απομακρυσμένες μεταστάσεις Ανταπόκριση στη θεραπεία (Εμμένουσα παθολογική ΡΕΤ μετά από την ολοκλήρωση της θεραπείας, είναι ισχυρός προγνωστικός δείκτης κακής εκβάσεως της νόσου) Καθορίζει με πολύ μεγάλη ακρίβεια το πεδίο ακτινοθεραπείας
PET-CT
Ca πνεύμονος
Συμβολή της PET-CT στη Σταδιοποίηση των Λεμφαδένων Η ευαισθησία της PET-CT είναι συγκρίσιμη με εκείνη της μεσοθωρακοσκόπησης (ωστόσο η μεσοθωρακοσκόπηση συνιστάται ακόμη) Η PET-CT αλλάζει τη σταδιοποίηση των λεμφαδένων ως προς την CT σε ποσοστό 20% Η εξαιρετική αρνητική προγνωστική αξία της PET-CT επιτρέπει την πραγματοποίηση θωρακοτομής χωρίς περαιτέρω προεγχειρητική εκτίμηση λεμφαδένων
Ψευδώς θετικά αποτελέσματα Φλεγμονώδη νοσήματα (φυματίωση, σαρκοείδωση, μυκητιάσεις) Πρόσφατο χειρουργείο
Ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα Αμιγή βρογχoκυψελιδικά νεοπλασματα πνεύμονα Καρκινοειδές Μικρός όζος (κάτω των 8mm)
ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΝ Μη αναμενόμενες εξωθωρακικές μεταστάσεις στο 10%-20% ασθενών 49 ετών άνδρας με καρκίνο του πνεύμονα.
ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΩΝ ΜΕΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΟΣΤΙΚΕΣ ΔΕΥΤΕΡΟΠΑΘΕΙΣ ΕΝΤΟΠΙΣΕΙΣ (ευαισθησία 92%, ειδικότητα 99%) Σε σύγκριση με το κλασικό σπινθηρογράφημα οστών έχει παρόμοια ευαισθησία αλλά υψηλότερη ειδικότητα στην ανάδειξη οστικών εντοπίσεων απο καρκίνο του πνεύμονα (λυτικές)
Ca πνεύμονος
Ca πνεύμονος - σταδιοποίηση
Ατελεκτασία
Στρογγύλη ατελεκτασία
Changes in Patients management on the basis of PET-CTstudies Tumor type PET applications Patients No. Change of management % Lung cancer staging 1867 37 Στο 1/3 περίπου των ογκολογικών Colon cancer restaging 1387 32 Colon cancer staging 236 36 Esophageal cancer staging 545 20 Melanoma staging 283 26 Lymphoma staging 407 21 Lymphoma restaging 158 10 Breast cancer staging 111 24 Breast cancer restaging 23 40 Hand and Neck cancer ασθενών η ακολουθητέα αγωγή μεταβάλλεται μετά από την απεικόνιση με PET-CT. staging 30 33 total 5047 30.8
DWI: βασικές μοριακές αρχές φυσιολογικοί ιστοί καρκίνος Αυξημένη κυτταροβρίθεια + περιορισμένος εξωκυττάριος χώρος περιορισμό της διάχυσης
DWIBS. diffusion-weighted whole-body imaging with background body signal suppression
DWIBS MRI 92% / 88% - PET / CT 85% / 78%, sensitivity / specificity). PET/CT
Αδενοκαρκίνωμα πνεύμονος CT PET-CT DWI ADC
squamous cell carcinoma DWI-MRI PET-CT
Αδενοκαρκίνωμα stage IIIA
λέμφωμα
περιορισμοί Οι συνήθεις αντενδείξεις της μαγνητικής τομογραφίας ( κλειστοφοβία, βηματοδότης, εξαιρετικά υπέρβαρα άτομα) Διαθεσιμότητα σύγχρονου εξοπλισμού. Εκτίμηση λεμφαδένων ( ΔΔ διηθημένων ή μη) Εκτίμηση μετεγχειρητικής εικόνας (ΔΔ υποτροπής από ουλώδη ιστό). Ειδικά σε επιμέρους όργανα: οστά: υπερέχει το σπινθηρογράφημα στο κρανίο κ την ωμοπλάτη. πνεύμονες: υπερτερεί η CT στην ανάδειξη μικρών όζων (< 6 mm) απαιτείται περαιτέρω εξειδικευμένος έλεγχος για τη διερεύνηση των παθολογικών ευρημάτων.
PET-CT versus MRI ESR 2016 C-0363
αδενοκαρκίνωμα (T1N2M0, stage IIIA) DWIBS PET-CT
Multimodality imaging Καρκίνωμα εκ μεγάλων κυττάρων T1: διαφοροποίηση φυσιολογικών και λιπωδών ιστών. T2: αγγειογενές οίδημα DWI/ADC mapping: κυτταροβρίθεια και κυτταροτοξικό οίδημα. Δυναμική ε.ε.: αγγειακό πρότυπο και μορφολογία. PET-CT : μεταβολική και ανατομική πληροφορία.
Συμπεράσματα. Η DWIBS μαγνητική τομογραφία είναι μια καινοτόμος μέθοδος απεικόνισης. Ο ρόλος της είναι αναδυόμενος. Η προσέγγιση με πολλαπλές μεθόδους (multimodality imaging) είναι δυνητικά πιο χρήσιμη από την απεικόνιση με μία μέθοδο. Προβάλλει η ανάγκη για πλέον εξελιγμένη επεξεργασία των εικόνων.
PET-CT versus DWI MRI Η PET-CT υπερτερεί στη διάγνωση μικρών πνευμονικών μεταστάσεων και μικρών διηθημένων λεμφαδένων < 1εκ. Η DWI MRI υπερτερεί στη διάγνωση ηπατικών, οστικών και εγκεφαλικών μεταστάσεων. Σαφής υπεροχή της DWI MRI στη διερεύνηση ασθενών με μυέλωμα. Εφάμιλλες μέθοδοι στη διαχείριση ασθενών με λέμφωμα. Ο συνδυασμός των δύο μεθόδων έχει προταθεί για την αρχική σταδιοποίηση ομάδων ασθενών (π.χ. με λέφωμα) και η WB MRI για την παρακολούθησή τους. DWI MRI: χωρίς ακτινική επιβάρυνση, πιο προσιτή στον ασθενή, εξοικονόμηση χρόνου και κόστους.