Συνέχεια Συνάρτησης. Λυγάτσικας Ζήνων. Βαρβάκειο Ενιαίο Πειραµατικό Λύκειο. 1 εκεµβρίου f(x) = f(x 0 )

Σχετικά έγγραφα
4.3 Παραδείγµατα στην συνέχεια συναρτήσεων

Ασκήσεις στη συνέχεια συναρτήσεων. τέτοια ώστε. lim. και

θ. Bolzano θ. Ενδιάμεσων τιμών θ. Μεγίστου Ελαχίστου και Εφαρμογές

6 η ΕΚΑ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 51.

Μέθοδος Α. Β 3. Η γραφική παράσταση της f τέμνει τον άξονα των xx σε ένα σημείο με τετμημένη ξ [α,β],

ΜΙΓΑ ΙΚΟΙ. 3. Για κάθε z 1, z 2 C ισχύει z1 + z2 = z1 + z2. 4. Για κάθε z C ισχύει z z 2 z. 5. Για κάθε µιγαδικό z ισχύει: 6.

f( ) + f( ) + f( ) + f( ). 4 γ) υπάρχει x 2 (0, 1), ώστε η εφαπτοµένη της γραφικής παράστασης της

4 Συνέχεια συνάρτησης

x x = e, x > 0 έχει ακριβώς δυο Γ4. Να βρείτε το εμβαδόν του χωρίου που περικλείεται από τη γραφική

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΣΤΟ ΘΕΩΡΗΜΑ BOLZANO ΚΑΙ ΣΤΑ ΑΛΛΑ ΒΑΣΙΚΑ ΘΕΩΡΗΜΑΤΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : Π. Δ. ΤΡΙΜΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ

7 η ΕΚΑ Α ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 61. Έστω συνάρτηση f παραγωγίσιµη στο R, τέτοια ώστε. (e + 1)dt = x 1

Θεώρημα Bolzano. Γεωμετρική Ερμηνεία του θ.bolzano. Θ. Bolzano και ύπαρξη ρίζας

ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ-ΟΡΙΟ-ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2012 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. β α

( x) β ], παρουσιάζει ελάχιστη τιµή α, δηλαδή υπάρχει. ξ µε g( ξ ) = 0. Το ξ είναι ρίζα της δοσµένης εξίσωσης.

Μη πεπερασµένα όρια και όριο στο άπειρο

Επαναληπτικά θέματα στα Μαθηματικά προσανατολισμού-ψηφιακό σχολείο ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ

Περίληψη μαθημάτων Ι. ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ. Με N θα συμβολίζουμε το σύνολο των φυσικών αριθμών, δηλ. N = {1, 2, 3, 4, }.

ΜΑΘΗΜΑ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ Θ.Μ.Τ Μονοτονία συνάρτησης Ασκήσεις Εξισώσεις Θεωρητικές Συνέχεια του µαθήµατος 31. e 3 = 0. e + e 3, x R.

( ) ( ) lim f x lim g x. z-3i 2-18= z-3 2 w-i =Im(w)+1. x x x x

Οι ασκήσεις βασίζονται στο αξιόλογο φυλλάδιο του Μαθηματικού Μιλτ. Παπαγρηγοράκη, από τις σημειώσεις του για το 4ο Γενικό Λύκειο Χανίων [ <

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ

αβ (, ) τέτοιος ώστε f(x

[ α π ο δ ε ί ξ ε ι ς ]

Σημειώσεις Μαθηματικών 2

Συνέχεια συνάρτησης σε κλειστό διάστημα

Mαθηματικά Θετικής - Τεχνολογικής Κατεύθυνσης Γ. Λυκείου Ανάλυση Κεφ. 1 ο ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΡΑΠΕΖΑ ΘΕΜΑΤΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2010 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2010

ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ Ο συντελεστής διεύθυνσης της εφαπτοµένης της γραφικής παράστασης τη f(x) στο σηµείο x ο είναι f x ) (Μονάδες 4)

sup B, τότε υπάρχουν στοιχεία α A και β B µε α < β.

lim f(x) =, τότε f(x)<0 κοντά στο x Επιμέλεια : Ταμπούρης Αχιλλέας M.Sc. Mαθηματικός 1


ΘΕΩΡΗΜΑ ΜΕΣΗΣ ΤΙΜΗΣ - ΘΕΩΡΗΜΑ ROLLE

ΜΑΘΗΜΑ 47 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 3 η ΕΚΑ Α

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ÏÅÖÅ

f (x) = l R, τότε f (x 0 ) = l. = lim (0) = lim f(x) = f(x) f(0) = xf (ξ x ). = l. Εστω ε > 0. Αφού lim f (x) = l R, υπάρχει δ > 0

3. Ειδικά θεωρήµατα Συνέχεια

= f(x) για κάθε x R.

e 1 1. Μια συνάρτηση f: R R έχει την ιδιότητα: (fof)(x)=2-x για κάθε χє R. Να δείξετε ότι: α) f(1)=1, β) η f αντιστρέφεται, γ) f x lim

Οι ασκήσεις βασίζονται στο αξιόλογο φυλλάδιο του Μαθηματικού Μιλτ. Παπαγρηγοράκη, από τις σημειώσεις του για το 4ο Γενικό Λύκειο Χανίων [ <

Qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty. uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui

2.1 ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ - ΣΥΜΜΕΤΡΙΕΣ

Μαθηματικά Προσανατολισμού Γ Λυκείου Κανιστράς Δημήτριος. Συναρτήσεις Όρια Συνέχεια Μια πρώτη επανάληψη Απαντήσεις των ασκήσεων.

ΕΝΝΟΙΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΟΥ - ΟΡΙΣΜΟΣ

Ορια Συναρτησεων - Ορισµοι

Σημειώσεις Μαθηματικών 2

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Παύλος Βασιλείου

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. Το 1ο Θέμα στις πανελλαδικές εξετάσεις

Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ. Έκδοση 01 Φεβρουάριος Ντάνος Γιώργος

Θεώρημα Βolzano. Κατηγορία 1 η Δίνεται η συνάρτηση:

ΘΕΜΑ Α. lim f(x) 0 και lim g(x), τότε lim [f(x) g(x)] 0. lim.

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2017 Β ΦΑΣΗ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ / ΣΠΟΥ ΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2003

Κεφάλαιο 2 ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΜΙΑΣ ΜΕΤΑΒΛΗΤΗΣ. 2.1 Συνάρτηση

<Πεδία ορισμού ισότητα πράξεις σύνθεση>

ιαγωνισµός στη µνήµη του καθηγητή: Βασίλη Ξανθόπουλου

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2008

ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 10: ΕΥΡΕΣΗ ΤΟΠΙΚΩΝ ΑΚΡΟΤΑΤΩΝ

την αρχή των αξόνων και ύστερα να υπολογίσετε το εμβαδόν του

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ / ΣΠΟΥ ΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ & ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1 x. ln = Μονάδες 10 Α.2 Πότε μια συνάρτηση f λέμε ότι είναι συνεχής σε ένα κλειστό διάστημα [α,β]; Μονάδες 5

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ (ενδεικτικές λύσεις)

ΜΑΘΗΜΑ ΜΟΝΟΤΟΝΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ. Αντίστροφη συνάρτηση. ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΗ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ Συνάρτηση 1-1. Θεωρία Σχόλια Μέθοδοι Ασκήσεις

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤEΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Μαθηματικά Προσανατολισμού Γ Λυκείου Κανιστράς Δημήτριος. Συναρτήσεις Όρια Συνέχεια Μια πρώτη επανάληψη Απαντήσεις των ασκήσεων

ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ. οι f, g είναι συνεχείς στο και f (x) = g (x) για κάθε εσωτερικό σηµείο του, ÏÅÖÅ

Κ Ο Λ Λ Α Σ Α Ν Τ Ω Ν Η Σ

τότε για κάθε αριθμό ξ μεταξύ των f(α) και f(β) υπάρχει τουλάχιστον ένας x0 (α, β) τέτοιος ώστε να ισχύει f(x0)=ξ. Μονάδες 15

ÖÑÏÍÔÉÓÔÇÑÉÏ ÊÏÑÕÖÇ ÓÅÑÑÅÓ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑ Α ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ & ΕΠΑ.Λ. Β 19 ΜΑΪΟΥ 2010 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ιαφορικός Λογισµός Λυγάτσικας Ζήνων 7 Φεβρουαρίου Πρότυπο Πειραµατικό Γ.Ε.Λ.

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2013 ÔÑÉÐÔÕ Ï

4 η ΕΚΑ Α. = g(t)dt, x [0, 1] i) είξτε ότι F(x) > 0 για κάθε x (0, 1] ii) είξτε ότι f(x)g(x) > F(x) για κάθε x (0, 1] και G(x) για κάθε x (0, 1]

( ) Ίσες συναρτήσεις. = g, Οι συναρτήσεις f, g λέμε ότι είναι ίσες και συμβολίζουμε f. όταν: Έχουν το ίδιο πεδία ορισμού Α

ΑΛΓΕΒΡΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟΣ

ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ 2002 ΣΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

Πολλά ψέματα λίγες αλήθειες. ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΕΡΟΣ 1 ο

II. Συναρτήσεις. math-gr

οριο - συνεχεια συναρτησης

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΤΙΚΗΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2008 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΡΙΓΩΝΟΜΕΤΡΙΑΣ Β ΛΥΚ. ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ

lnx ln x ln l x 1. = (0,1) (1,7].

ΘΕΜΑ 1ο Α. α) Να αποδείξετε ότι, αν z 1 =α+βi και. είναι δύο μιγαδικοί αριθμοί, τότε

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Γ ΤΑΞΗΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ 2003

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ. σε µια σελίδα Α4 ανά έτος.. προσαρµοσµένα στις επιταγές του ΝΤ MΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΟΜΟΓΕΝΩΝ 05 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2012

( ) 0, x 0. x 1, x Να μελετήσετε ως προς τη συνέχεια τη συνάρτηση f( x ) = x. 3. Να προσδιορίσετε το α R, ώστε η συνάρτηση f μεf(x)= π

1 ο Διαγώνισμα περιόδου στις Συναρτήσεις και τα Όρια

Α. ΘΕΩΡΙΑ Εστω μια συνάρτηση f και x. του πεδίου ορισμού της. Θα λέμε ότι η f είναι συνεχής στο x., όταν

Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α

ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ ΑΚΡΟΤΑΤΑ- ΣΥΝΟΛΟ ΤΙΜΩΝ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΣΗΜΕΙΑ ΚΑΜΠΗΣ. i) Για την εύρεση µονοτονίας µιας συνάρτησης υπολογίζω την f ( x )

ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΑΛΓΕΒΡΑΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

Γ' ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. Εποµένως η f είναι κοίλη στο διάστηµα (, 1] και κυρτή στο [ 1, + ).

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 2012

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2017 Α ΦΑΣΗ

Η f(x) y είναι συνεχής στο [0, 2α], σαν διαφορά των συνεχών f(x) και y = 8αx 8α 2

ΜΑΘΗΜΑ ΜΟΝΟΤΟΝΕΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΙΣ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1ο: ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 2: ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ - ΑΚΡΟΤΑΤΑ

Θέµατα Εξετάσεων Γ Λυκείου Μαθηµατικά Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης

f(x) = και στην συνέχεια

[ ] [ ] ΘΕΜΑ 1o A. Για x x 0 έχουµε: παραγωγίσιµη στο χ 0 ) άρα η f είναι συνεχής στο χ 0.

Transcript:

Συνέχεια Συνάρτησης Λυγάτσικας Ζήνων Βαρβάκειο Ενιαίο Πειραµατικό Λύκειο 1 εκεµβρίου 013 1 Ορισµός Ορισµός 1.1 Μια πραγµατική συνάρτηση f : A R λέµε ότι είναι συνεχής στο x 0 A αν και µόνο αν : x x 0 fx = fx 0 Γραφικά αυτό σηµαίνει ότι δεν ϑα σηκώσουµε το µολύβι απο το χαρτί για να χαράξουµε σε όλο το µήκος τη γραφική παράσταση της συνάρτησης. Ορισµός 1. Μια συνάρτηση f ϑα λέµε ότι είναι συνεχής σε ένα ανοικτό διάστηµα α, β του πεδίο ορισµού της, αν είναι συνεχής σε κάθε σηµείο του α, β. Μια συνάρτηση f ϑα λέµε ότι είναι συνεχής σε ένα κλειστό διάστηµα [α, β] του πεδίο ορισµού της, αν είναι συνεχής σε κάθε σηµείο του α, β και : x α x β fx = fα και fx = fβ + 1.1 Παραδείγµατα Παράδειγµα 1 Ολες οι πολυωνυµικές συναρτήσεις είναι συνεχείς αφού : c:\education\ C lycee \module\ 1.8\continuite.tex px = px 0 x x 0 1

Παράδειγµα Ολες οι ϱητές πολυωνυµικές συναρτήσεις είναι συνεχείς αφού : Παράδειγµα 3 Οι συναρτήσεις είναι συνεχείς px x x 0 qx = px 0 qx 0 fx = ηµx gx = συνx hx = a x sx = logx tx = lnx { x 3 για x < Παράδειγµα 4 Η συνάρτηση fx = x, δες σχήµα 1, 5 για x - είναι συνεχής στο διάστηµα, αφού είναι γραµµική στο διάστηµα αυτό, - είναι συνεχής στο διάστηµα [, + αφού είναι πολυωνυµική στο διάστηµα αυτό. - Για να δείξουµε ότι είναι συνεχής σε όλο το σύνολο R, πρέπει να αποδείξουµε ότι είναι συνεχής και στο, δηλαδή : fx = fx = f x x + Πράγµατι : fx = x 3 = 1 και fx = x 5 = 1 x x x + x + Αρα, η f είναι συνεχής. Σχήµα 1: Παράδειγµα 4 1. Αντιπαραδείγµατα Αντιπαράδειγµα 1 Εστω Ex = n αν και µόνο αν n x < n + 1. Πρόκειται για την συνάρτηση που δίνει τον µεγαλύτερο ακέραιο που είναι µικρότερος ή ίσος απο τον πραγµατικό x, δες σχήµα. Η συνάρτηση αυτή δεν είναι συνεχής αφού : x x Ex = 1 Ex = = E +

Σχήµα : Αντιπαράδειγµα 1 Αντιπαράδειγµα Η συνάρτηση fx = συνεχής, δες σχήµα 3. { x + 1 αν x 0 x αν x > 0 επειδή δεν έχει όριο στο 0 δεν είναι Σχήµα 3: Αντιπαράδειγµα Πράγµατι : fx = 1 fx = x 0 x 0 +. x 1 αν x 1 Αντιπαράδειγµα 3 Η συνάρτηση fx = x 1 επειδή δεν είναι συνεχής στο 1, δες 3 αν x = 1 σχήµα 4, αφού :. fx = f1 = 3 x 1 3

Σχήµα 4: Αντιπαράδειγµα 3 1.3 Πράξεις 1. Αν οι συναρτήσεις f και g είναι συνεχείς στο x 0, τότε είναι επίσης συνεχείς οι συναρτήσεις : f + g, c f όπου c R, f g, f, f g, ν f. Αν η συνάρτηση f είναι συνεχής στο x 0 και η g συνεχής στο fx 0, τότε είναι συνεχής και η σύνθεσή τους g f στο x 0. Θεώρηµα 1.1 Αν f µια γνησίως ϕθίνουσα γν. αύξουσα στα διαστήµατα α, β], β, γ και συνεχής στο β όπως ϑα δούµε στην απόδειξη, αρκεί να είναι συνεχής δεξιά του β. Τότε η f είναι γνησίως ϕθίνουσα γν. αύξουσα στην ένωση α, β] β, γ = α, γ. Απόδειξη : Εστω f γν. ϕθίνουσα στα διαστήµατα α, β] και β, γ. Για να δείξουµε ότι είναι γν. ϕθίνουσα και στην ένωση α, γ αρκεί να δείξουµε ότι είναι ϕθίνουσα στο [β, γ δηλ. αν β < c < γ τότε fβ > fγ. Ας εκµεταλευτούµε το ότι η f είναι γν. ϕθίνουσα στο β, γ. Εστω β < d < β + c, τότε β + c fd > f > fc > fγ Αλλά η f είναι συνεχής στο β, άρα, Τότε όµως fβ > f β + c > fγ. fd > f d β + d β + β + c Θεώρηµα 1. Αν µία συνάρτηση είναι 1-1 και συνεχής σε ένα διάστηµα τότε είναι γνησίως µονότονη. 4

Θεώρηµα Bolzano Θεώρηµα.1 Εστω συνάρτηση f ορισµένη σε ένα κλειστό διάστηµα [α, β]. Αν, 1 η f είναι συνεχής στο [α, β] και ισχύει fα fβ < 0, τότε υπάρχει, ένα τουλάχιστον, x 0 α, β τέτοιο ώστε fx 0 = 0 δες σχήµα 5. Σχήµα 5: Θεώρηµα.1. Συνέπειες του ϑεωρήµατος 1. Υποθέτουµε ότι για την συνάρτηση f ικανοποιούντε οι συνθήκες του ϑεωρήµατος.1: 1 η εξίσωση fx = 0 έχει µια τουλάχιστον ϱίζα, δες σχήµα 5. το γράφηµα της f τέµνει τον άξονα των τετµηµένων, δες σχήµα 5. 3 αν η συνάρτηση είναι γνησίως µονότονη στο [α, β], τότε η εξίσωση fx = 0 έχει ακριβώς µια ϱίζα στο α, β, δες σχήµα 6. 4 αν fα fβ 0 στο διάστηµα [α, β], τότε υπάρχει, ένα τουλάχιστον, x 0 [α, β] τέτοιο ώστε fx 0 = 0.. Αν µια συνάρτηση f είναι συνεχής σένα διάστηµα και δεν µηδενίζεται στο διάστηµα αυτό, τότε η συνάρτηση αυτή είναι είτε ϑετική είτε αρνητική στο διάστηµα. Άρα : 1 x fx > 0 είτε fx < 0 5

Σχήµα 6: Η f είναι γνησίως ϕθίνουσα στο διάστηµα [α, β]. αν fx 0, x και υπάρχει a : fa > 0 τότε fx > 0, x. 3 αν fx 0, x και υπάρχει a : fa < 0 τότε fx < 0, x. 4 αν x 1 < x δύο διαδοχικές ϱίζες της συνεχούς συνάρτησης fx = 0 στο διάστηµα, τότε η f διατηρεί σταθερό το πρόσηµο στο διάστηµα x 1, x. 6

3 Θεώρηµα ενδοιαµέσων τιµών Θεώρηµα 3.1 Εστω µια συνάρτηση f, η οποία είναι ορισµένη σε ένα κλειστό διάστηµα [α, β]. Αν : 1 η f είναι συνεχής στο [α, β] και fα fβ, τότε για κάθε αριθµό η µεταξύ των fα και fβ υπάρχει x 0 α, β τέτοιο ώστε : fx 0 = η, δες σχήµα 7. Σχήµα 7: Θεώρηµα 3.1. Απόδειξη : Αν υποθέσουµε ότι fα < fβ. Αν η τέτοιο ώστε : fα < η < fβ. Εστω η συνάρτηση gx = fx η. Τότε : 1. η gx είναι συνεχής στο [α, β],. gα gβ < 0 Άρα απο ϑεώρηµα.1, υπάρχει x 0 στο α, β τέτοιο ώστε gx 0 = fx 0 η = 0. Άρα, fx 0 = η. Πόρισµα 3. Η εικόνα f ενός διαστήµατος 1 του µέσω µιας συνεχούς και µη σταθερής συνάρτησης f είναι διάστηµα, δες σχήµα 8. Ειδικότερα αν το διάστηµα είναι ένα κλειστό διάστηµα, τότε : Πόρισµα 3.3 Η εικόνα f[α, β] µέσω µιας συνεχούς και µη σταθερής συνάρτησης f είναι διάστηµα έτσι ώστε η συνάρτηση f παίρνει µια ελαχίστη και µια µεγίστη τιµή, δες σχήµα 8. ηλαδή, υπάρχουν x 1, x [α, β] τέτοια ώστε, αν m = fx 1 και fx = M m fx M για κάθε x [α, β] 7

Σχήµα 8: Πορίσµατα 3. και 3.3. Παρατηρήσεις 3.1 Είναι εύλογο να αναρωτηθούµε αν το ότι η εικόνα ενός διαστήµατος είναι διάστηµα διαµέσου µιας συνάρτησης, είναι αποτέλεσµα της συνέχειας της συνάρτησης στο διάστηµα αυτό ή όχι. Πράγµατι, αν η συνάρτηση δεν είναι συνεχής στο διάστηµα δεν συνεπάγεται ότι η εικόνα f δεν είναι διάστηµα! Ας προσέξουµε τα δύο σχήµατα : στο σχήµα 9 η συνάρτηση δεν είναι συνεχής στο διάστηµα και για την συγκεκριµµένη συνάρτηση, το ϑεώρηµα 3.1 δεν ισχύει, αφού για το σηµείο η της εικόνας f,δεν υπάρχει x 0 έτσι ώστε fx 0 = η. Αλλά δεν είναι υπεύθυνη η ασυνέχεια για αυτό, όπως δείχνει το παράδειγµα της συνάρτησης στο σχήµα 10! Σχήµα 9: Σηµείωση 3.1, περίπτωση ασυνέχειας και µονοτονίας. 1 Το είναι ένα διάστηµα,, του R ανν : α, β, α β, {t, α t β}. 8

Στο σχήµα 10 απεικονίζεται η συνάρτηση { ηµ 1 αν x 0 x λ, λ [ 1, 1] αν x = 0 Σχήµα 10: Σηµείωση 3.1, περίπτωση ασυνέχειας και µη µονοτονίας, το πόρισµα 3. ισχύει. Η συνάρτηση fx δεν είναι συνεχής στο 0, παλινδροµεί µεταξύ 1 και 1, ενώ αν οποιοδήποτε διάστηµα που δεν περιέχει το 0, η εικόνα f είναι διάστηµα. Επίσης αν I οποιοδήποτε διάστηµα που περιέχει το 0, η εικόνα fi είναι διάστηµα υποσύνολο του [ 1, 1]. Εποµένως, στο παράδειγµα αυτό, η εικόνα διαστήµατος είναι διάστηµα αλλά, η συνάρτηση δεν είναι συνεχής στο 0. Η εξήγηση είναι απλή. Είναι γνωστό στην ανάλυση ότι : Αν I ένα διάστηµα του συνόλου R και f : I R µια µονότονη συνάρτηση έτσι ώστε fi να είναι διάστηµα, τότε η f είναι συνεχής. Ετσι στο σχήµα 9 ϐλέπουµε µια συνάρτηση η οποία είναι µεν µονότονη αλλά το f δεν είναι διάστηµα του R, ενώ στο σχήµα 10, η συνάρτηση δεν είναι µονότονη αλλά f είναι διάστηµα του R. Και στις δύο περιπτώσεις η συνάρτηση δεν είναι συνεχής. 3.1 Το Συνολο τιµών µιας συνεχούς συνάρτησης Εστω f µια συνεχής συνάρτηση µε πεδίο ορισµού. Τότε : 9

Γνησίως Αύξουσα Γνησίως Φθίνουσα Πεδίο Ορισµού Σύνολο Τιµών Σύνολο Τιµών = α, β f = x α +fx, x β fx f = x β fx, x α +fx = [α, β] f = [fα, fβ] f = [fβ, fα] ] = α, β] f = x α +fx, fβ f = [ fβ, x α +fx 10

4 Ασκήσεις α x 1 + β x + 1 1. ίνεται συνάρτηση fx =, x 0. Να ϐρείτε τις τιµές των α, β R για x τις οποίες η γραφικά παράσταση της f διέρχεται απο τα σηµεία A1, και B 1,. Στη συνέχεια για τις παραπάνω τιµές των α και β, να µελετήσετε ως προς τη συνέχεια τη συνάρτηση : { fx αν x 0 gx = αν x = 0. Εστω η συνεχής συνάρτηση f : [a, b] R, ώστε Να αποδείξετε ότι : α fa a fb b < 0. fa fb + a b < a fb + b fa ϐ Η εξίσωση fx = x έχει µια τουλάχιστον λύση στο a, b. 3. α Να διατυπώσετε και να αποδείξετε το ϑεώρηµα των ενδιαµέσων τιµών ΘΕΤ. ϐ Περιγράψτε µε ένα σχήµα το ϑεώρηµα. γ Ποιά είναι η σχέση µε το ϑεώρηµα του Bolzano. δ Ποιά είναι τα πορίσµατα του ϑεωρήµατος ΘΕΤ. ε Να διατυπώσετε το ϑεώρηµα µεγίστης και ελαχίστης τιµής ΘΜΕ. ϝ Αν f είναι συνεχής στο [a, b], τότε ποιο είναι το σύνολο τιµών της Περιγράψτε µε το γράφηµα µια τέτοια συνάρτηση. 4. Εστω η συνεχής συνάρτηση f : [a, b] R, µε 0 < a < b. Αν m η ελαχίστη τιµή της f, να αποδείξετε ότι : α m afa + bfb a + b M ϐ Υπάρχει ένα τουλάχιστον ξ [a, b] τέτοιο ώστε fξ = afa + bfb. a + b 5. Αποδείξτε ότι : αν µια συνάρτηση f είναι συνεχής σε ένα διάστηµα και δεν µηδενίζεται σ αυτό, δηλαδή fx 0, για κάθε x, τότε αυτή είναι ή ϑεική για κάθε x ή αρνητική για κάθε x, δηλαδή διατηρεί στεθερό πρόσηµο στο διάστηµα. 6. Να ϐρεθεί το πρόσηµο της συνάρτησης fx = ηµx συνx, για τις διάφορες τιµές του x [0, π]. 7. ίνεται συνάρτηση f : R R, η οποία είναι συνεχής και ικανοποιεί τη σχέση f 3 x 3x fx + x 6 + 1 = 0, για κάθε x R 1 α Να αποδειχθεί ότι fx 0 για κάθε x R. 11

ϐ Να ϐρεθεί το f0. γ Να αποδειχθεί ότι fx < 0 γαι κάθε x R. 8. Μπορείτε να ϐρείτε δύο τουλάχιστον τρόπους για να δείξετε ότι η εξίσωση x8 + 1 x 1 + x1 + x = 0 έχει µια τουλάχιστον ϱίζα στο διάστηµα 1, ; 9. Να ϐρεθεί η συνεχής συνάρτηση f : R R, η οποία ικανοποιεί τις σχέσεις f1 > 1 και f x xfx e x = 0 για κάθε x R. 10. Εστω συνεχής συνάρτηση f : R R µε f 1 = 1, η οποία ικανοποιεί τη σχέση f fx + x 6 fx = 0 για κάθε x R. Να ϐρεθούν οι τιµές f1 και f0. 11. Υποθέτουµε ότι υπάρχει συνάρτηση f : [0, 1] R µε f0 = 1 και f1 = 3, η οποία ικανοποιεί τη σχέση f 3 x 4fx = x + 1 για κάθε x [0, 1]. Να αποδειχθεί ότι η f δεν είναι συνεχής. 1. Να ϐρείτε όλες τις συνεχείς συναρτήσεις f : R R, οι οποίες ικανοποιούν τη σχέση f x 4fx 5 = 0 για κάθε x R. 13. α Να ϐρείτε το σύνολο τιµών της συνάρτησης fx = ηµx 1 x, x 0, π ϐ Να δείξετε ότι η εξίσωση xηµx = 1 x έχει µια ακριβώς ϱίζα στο 0, π 14. Εστω f πραγµατική συνάρτηση έτσι ώστε xfx 1 συνx, x R. α αποδείξτε ότι x 0 fx = 0, ϐ Αν η f είναι συνεχής στο 0 να αποδείξετε ότι η γραφική παράσταση διέρχεται απο την αρχή των αξόνων. 15. ίδεται η συνάρτηση fx = 9 x + ln x e x 1 x 1 x 1. α Να ϐρεθεί το πεδίο ορισµού της f. ϐ Να υπολογίσετε το x 1 fx, γ Εχει νόηµα να εξετάσουµε τη συνέχεια της f στο x 0 = 5 δ Να εξεταστεί η συνέχεια της f στο διάστηµα 0, 1. Υπόδειξη : α D f = 0, 1 1, 3]. ϐ x 1 fx =. γ Οχι. δ Είναι άθροισµα συνεχών συναρτήσεων στο 0, 1. 16. α Αποδείξτε ότι κάθε συνεχής συνάρτηση f : R Z είναι αναγκαστικά σταθερή. ]. ]. 1

ϐ Αποδείξτε ότι κάθε συνεχής συνάρτηση f : R Q είναι αναγκαστικά σταθερή. Υπόδειξη : α Με άτοπο. Αν fa < fb µε fa, fb Z, τότε απο ϑεώρηµα ενδοιαµέσων τιµών 3.1, επειδή fa < fa + 1 < fb, c a, b : fc = fa + 1 ο οποίος όµως δεν είναι ακέραιος! ϐ Με άτοπο, επειδή ανάµεσα απο δύο διακριτούς ϱητούς υπάρχει πάντα ένας άρρητος. Αν fa < fb µε fa, fb Q, τότε απο ϑεώρηµα ενδοιαµέσων τιµών, επειδή fa < fa + fb 1 + < fb, απόδειξη εύκολη, c a, b : fc = fa + fb 1 +, αλλά ο αριθµός d = fa + fb 1 + είναι άρρητος, επειδή fa d d fb =. 17. Αν ϐρεθούν αριθµοί α και β έτσι ώστε η παρακάτω συνάρτηση [ ] fx :, 3 R να ικανοποιεί τις υποθέσεις του ϑεωρήµατος Bolzano: 3 αx + 1 3α, 1 + α x 1 fx = 3x + β, 1 < x 1 x + 5β, 1 < x 3 Υπόδειξη : Πρώτον α 1. Πρέπει fx να είναι συνεχής στο 1, άρα : ή β = 1. Για β = 1 πρέπει : + 1 = = x 1 +3x 3 αx + 1 3α α = x 1 1 + α 1 + α Άρα, στο 1 είναι συνεχής για όλα τα α 1. + β = + 5β x 1 +3x x 1 + x Επίσης, f f3 < 0 α + 5α + 1 < 0, δηλαδή : α, 5 1, +. x 18. Εστω η συνάρτηση f για την οποία ισχύει f = fx fy, x, y R. είξτε ότι αν η y συνάρτηση f είναι συνεχής στο x 0 = 1 τότε είναι συνεχής στο R +. Υπόδειξη : Για x = y = 1 παίρνουµε, f1 = 0. Πρέπει : Άρα, fx x 1 x 0 x = u = f u 1 x 0 u fx = f1 = 0 x 1 = fx 0 fu = fx 0 f1 = fx 0 u 1 13

19. Εστω f συνάρτηση συνεχής στο διάστηµα [0, 1] για την οποία ισχύει 0 < fx 1 για κάθε x [0, 1]. είξτε ότι η εξίσωση f x fx + x = 0 έχει µια τουλάχιστον ϱίζα στο διάστηµα [0, 1. 0. Αν f, g : [α, β] [α, β] συνεχείς συναρτήσεις, δείξτε ότι υπάρχει ξ [α, β] µε f gξ + g fξ = ξ. 1. α Να ϐρείτε το σύνολο τιµών της συνάρτησεις fx = εφx + x, x [ ϐ Να λύσετε την εξίσωση x + 1συνx + ηµx = 0, στο 0, π. [ 0, π.. Εστω συνάρτηση f συνεχής στο [a, b] και x 1, x,..., x ν [a, b]. Να αποδείξετε ότι υπάρχει ένα τουλάχιστον ξ [a, b] τέτοιο ώστε fξ = fx 1 + fx + + fx ν ν 3. Εστω συνάρτηση f συνεχής και γνησίως αύξουσα στο [a, b]. Να αποδείξετετ ότι υπάρχει µοναδικό ξ a, b τέτοιο ώστε a + b fa + fb + f fξ = 3 4. ίνεται η συνάρτηση fx = x 5 + x + 1 α Αποδείξτε ότι η f αντιστρέφεται και να υπολογίσετε το f 1 3. ϐ Αποδείξτε ότι η f 1 είναι γνησίως αύξουσα στο R. γ Να λύσετε τις εξισώσεις fx = 35, f 1 =. δ Να ϐρείτε τα κοινά σηµεία των C f και C f 1 µε την ευθεία y = x. 5 ε Να λύσετε την εξίσωση ηµx 1 + ηµx = 1. ϝ Να λύσετε την ανίσωση f f 1 1 x + 1 1 < f 1 1. 5. Εστω η συνεχής f : R R για την οποία ισχύει για κάθε x 0: α Να ϐρείτε τον τύπο της f για κάθε x R. ϐ Αποδείξετε ότι fx = 1. x + γ Αποδείξτε ότι η εξίσωση fx x fx + ηµx = x ηµ 1 x x x + 1 = 0 έχει µια τουλάχιστον ϑετική ϱίζα. 14

6. α Αν f, g δύο συναρτήσεις µε πεδιο ορισµού το R, τότε η ισότητα fx gx = 0 για κάθε x R, δεν συνεπάγεται κατ ανάγκη ότι fx = 0 ή gx = 0 για κάθε x R! Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγµα ; ϐ Αν η συνάρτηση f : R R είναι συνεχής και ισχύει : fx 4 fx + = 0 για κάθε x R. i. Αποδείξτε ότι η f είναι σταθερή. fx = 4 για κάθε x R ii. Αποδείξτε ότι : ή fx = για κάθε x R 7. ίνεται η συνάρτηση f, η οποία είναι συνεχής στο διάστηµα [1, 5] και για την οποία ισχύουν : f5 = 1 και fx f fx = 7 για κάθε x [1, 5]. α Να υπολογίσετε το x + f1 x 3 x + 1 f5 x. + 1 ϐ Αν x 1 fx = 7 αποδείξτε ότι η C f διέρχεται απο ένα σηµείο µε τεταγµένη 3. γ Εστω η συνάρτηση gx = x fx 13 συνπx, x [1, 5]. Αποδείξτε ότι η C g τέµνει σε ένα τουλάχιστον σηµείο τον άξονα x x µε τετµηµένη στο διάστηµα 4, 5. 8. Εστω η συνεχής συνάρτηση f µε πεδίο ορισµού το διάστηµα [a, b] και οι µιγαδικοί αριθµοί z = a + i fa, w = b i fb µε ab 0 και fa fb 0, για τους οποίους ισχύει : w + z = w z. α Αποδείξτε ότι ο αριθµός w z είναι ϕανταστικός. ϐ Να υπολογίσετε το όριο fax 3 fbx + 5 x fbx + fax 3. γ Αποδείξτε ότι η C f τέµνει τον άξονα x x τουλάχιστον σε ένα σηµείο. 9. έσµη Ι, 1995 Εστω µια συνάρτηση f : R R συνεχής στο [a, b] και οι µιγαδικοί αριθµοί z = a + ifa, W = fb + ib µε ab 0. Αν w + z = w z να αποδειχθεί ότι η εξίσωση fx = 0 έχει µια τουλάχιστον ϱίζα στο διάστηµα [a, b]. 30. ιαγωνισµός ΜΙΤ 00. ύο κύκλοι έχουν διαµέτρους ίσες µε r και διάκεντρο r. Εστω Er το εµβαδόν του κύκλου µε την µικρότερη ακτίνα που µπορεί να περιέχει τους δύο αυτούς κύκλους. Να ϐρεθεί το όριο Er r + r 15

31. Εστω ο µιγαδικός z = a + bi, ab 0. Θεωρήστε την συνάρτηση f : [a, b] R, µε fx 0, x [a, b]. Υποθέστε ότι z + 1 z α z = 1. ϐ Ο αριθµός w = i i + z i z = fa. Αποδείξτε ότι : είναι πραγµατικός. γ Η εξίσωση x fa + xfb fb = 0 έχει µια τουλάχιστον ϱίζα στο διάστηµα 0, 1. x = fy 3. Αν f είναι µια ϕθίνουσα συνεχή πραγµατική συνάρτηση, δείξτε ότι το σύστηµα y = fz z = fx έχει µια µοναδική λύση. 33. Η συνάρτηση f ικανοποιεί τη σχέση : Είναι τότε η f συνεχής στο x 0 ; h 0 [ fx 0 + h fx 0 h ] = 0 34. ίνεται η συνάρτηση f : R R, τέτοια ώστε : x R ισχύει ft 1 = 4t 3 + 1t gt + 1. ηµx gx Θεωρούµε τη συνάρτηση g µε gx = f f f. Να ϐρεθεί το x 0 x. Υπόδειξη : Θέτω x = t 1, οπότε η σχέση γράφεται : Οπότε f f fx = 4x 3 + 3x ή fηµx = 4ηµ 3 x + 3ηµx = ηµ 3x f ηµx = f ηµ9x = ηµ7x. Άρα, ηµ7x x 0 x = 7 ηµ7x x 0 7x = 7 1 = 7 35. Να δείξετε ότι 0 60 < ηµ0 < 1 60. Υπόδειξη : Θεώρηµα Bolzano στην συνάρτηση fx = 8x 3 6x + 3. 16