ВОСПАЛИТЕЛНИ ЗГЛОБНИ БОЛЕСТИ Centar za Semejna Medicina 2011 Skopje
Celi na sesijata: Da se razbere primenata na upastvata za razlikuvawe na razli~nite simptomi i znaci kaj poedini vospalitelni zglobni bolesti; Da se razgrani~at klini~kite ispituvawa kaj pacienti so zglobno vospalenie vo PZZ.
Scenarija
Slu~aj 1 59 godi{na `ena, se `ali dolgo vreme na bolki vo kolenata. Od pred 1 nedela bolkata vo desnoto koleno, se zgolemila posle pogolem fizi~ki napor.
Anamneza Dali ima bolka pri svitkuvawe na kolenoto i ne mo`e do kraj da go svitka kolenoto. Maksimalnata fleksija e nevozmo`na (DA). Dali ima drugi pridru`ni simptomi (Heberdenovi jazli i blag deficit vo fleksijata na prstite na raka-mali zglobovi). Bolka pri dvi`ewe, jaki i permanentni. Ne mo`e da odi podolgo vreme. Ima ~uvstvo na otok vo zadnata lo`a na kolenoto-poplitealna regija.
Fiziklaen pregled Deformiteti na dvete kolena (genua vara). Desnoto koleno e lesno ote~eno i ne{to potoplo. Bolno na pritisok, posebno medijalno vo interartikularniot prostor. Prisuten e balotman na patelata. Na palpacija se ~ustvuva hidrops. Fleksijata e ograni~ena.
Ispituvawa Rtg, nativna slika: degenerativni promeni na dvete kolena, bez naod na skr{enica. Ima prisustvo na subhondralni cisti, so namaluvawe na me uzglobniot prostor, posebno medijalno. Prisustvo na osteofiti. Sed i KKS: so uredni parametri. Drugi ispituvawa: ne se potrebni.
Dijagnoza Hidrops na koleno so osteoartrit- GONARTROZA
Terapija: Miruvawe, povremeni ladni oblogi. NSAIL, sovet za namaluvawe na TT, jaknewe na m. quadriceps femoris, higieno dietetski re`im, kontrola po 2 nedeli. Ako nema podobruvawe upat za kaj reumatolog ili ortoped. Se sledi progresijata na zaboluvaweto.
Slu~aj 2 Pacient so poka~ena TT, ITM=30, doa a so bolno, vospalen glu`d na levata noga. Ka`uva deka bolkata se pojavila oddedna{ minatata ve~er, bez poznata pri~ina ili trauma. Bolkata e silna i ne mu dozvoluva da go dvi`i stopaloto, duri i pritisokot na ~ar{avot mu predizvikuva bolka. Ima otok, crvenilo i silna bolka pri dvi`ewe. Anamnesti~ki dava podatok za predhodna sli~na bolka na palecot od levata noga. Ovaa mu se slu~uvalo i prethodno, obi~no posle obilno jadewe I konsumacija na alkohol. Toga{ se napival od Indometacinot I mu pominuvalo. No sega e zagri`en zo{to se javila bolkata na glu`dot.
Anamneza Dali ima bolka (Da); @ivotni naviki (pie alkohol po okolu 500 ml vino, obo`ava mesna skara); Ima poka~eni masti, povremeno pie tbl. Holesta; Ne koristi diuretici; Ne izgubil na kila`a; Nemal zgolemena fizi~ka aktivnost ili trauma.
Fizikalen pregled Otok, crvenilo i bolka na leviot glu`d. Ne se registriraat drugi objektivni promeni na fizikalen pregled.
Ispituvawa: Rtg slika: radiografskite ispituvawa se so ureden naod. Sed., KKS, analiza na urina: uredni parametri. Serumski CRP: 20. Serumski acidum urikum: 450 (μmol/l).
Dijagnoza GIHT
Diskusija Kaj naprednat GIHT, blizu zglobot se gledaat erozii i senki koi prestavuvaat akumulacija na urati (tofi). Hemoglobin, leukociti, trombociti, SE (hematolo{ki naru{uvawa mo`at da bidat pri~ina za GIHT). Za vreme na ataka na gihtot, mo`e da ima zna~ajno zabrzuvawe na Sed. i porast na serumskiot CRP. Normalnoto nivo na serumski urati ne isklu~uva akutna ataka na GIHT. Serumskiot kretainin (bubre`nata slabost mo`e da bide pri~ina za GIHT i mo`e da vlijae vo izborot na terapija).
Terapija Bolkata uspe{no se namaluva so NSAIL. Indometacinot ja zgolemuva ekskrecijata na uratite, pa zatoa pove}e se prepora~uva ACETILSALICILNA KISELINA, PIROKSIKAM i TENOKSIKAM. Dozata na INDOMETACINOT, mo`e da se zgolemi do 150 mg/dnevno, koga e potrebno. Razmisli za vklu~uvawe na ALOPURINOL, posle akutnata ataka. Ne e doka`ana efikasnosta na alopurinolot pri asimptomatska hiperurikemija. Vo vakvi slu~aevi, dietetskiot re`im e primarna forma na terapija.
Terapija na akutna ataka Aspiracija na zglobot i lokalna instilacija na methylprednisolone, na primer na 0.2 ml, vo prviot metatarsofalangealen zglob. Ako verojatnosta za infekcija e mala, instilacijata za kortikosteroidi, mo`e da se izvede so istata igla, {to se koristi za zemawe na dijagnosti~ki primerok. Odmor, ladni oblogi.
Higieno-dietetski re`im Redukcija na koncentracijata na uri~nata kiselina vo serumot; Treba da se zeme vo predvid, eventualno isklu~uvawe na diureti~nata terapija; Dietalna restrikcija za prevencija na GIHT: celta e da se koristi hrana siroma{na so purini (purinite se kataboliziraat vo uri~na-mo~na kiselina); Hranata {to treba da se izbegnuva: site alkoholni pijaloci (osobeno pivo), vnatre{ni organi (crn drob, bubrezi, timus) i skara od crveno meso.
Slu~aj 3 Pacient Jovan, 68 godi{en, se `ali na otok i izliv vo desniot glu`d. Porano se mu se javuvalo, otok vo glu`dot od vreme na vreme. I tatko mu imal sli~na maka, samo kaj nego I kolenoto oteknuvalo.
Anamneza Dali ima bolka (Da); @ivotni naviki: nema posebno zna~ewe; Ne koristi diuretik; Ne izgubil na kila`a; Ne posti, nema zgolemena fizi~ka aktivnost; Ne primal transfuzii; Nema problemi so bubrezite.
Fizikalen pregled Otok, crvenilo i bolka na desniot glu`d.
Ispituvawa Sed., KKS, analiza na urina: ureden naod. Rtg na glu`dot: kalcificirana rskavica se gleda na rendgengrafija.
Dijagnoza PSEUDOGIHT / HONDOKALCINOZA
Terapija Odmor; Konzervativna terapija na osteoartrozata; Lokalna steroidna inekcija vo zglobot.
Diskusija Artroza so gre{na lokacija mo`e da bide pirofosfatna artropatija. Pirofosfatnite kristali mo`at da se identifikuvaat vo sinovijalnata te~nost (mnogu pote{ko se prepoznavaat otkolku uratnite kristali). Treba da se isklu~at sostojbite {to predisponiraat kon pirofosfatna artropatija (hipeparatireoidizam, hemohromatoza).
Slu~aj 4 31 godi{na `ena so bolki vo zglobovite. Ka`uva deka zglobovite na rakata i se vko~aneti nautro, no so tek na vreme i se pozatopluvaat i i se poosloboduvaat; Sega se `ali na pogolema vko~anetost; Nejzinite zglobovi na rakata se ote~eni bilateralno, simetri~no i toa metakarpofalangealnite zglobovi i radiokarpalnite, na dvete race.
Anamneza Dali ima bolki pri svitkuvawe (Da) Dali ima utrinska vko~anetost (Da) Bolka pri dvi`ewe (ne mo`e ni la`icata da ja dr`i so racete) Bolkata se pointenzivirala posle ~istewe na ku}ata.
Fizikalen pregled Vretenast otok na metakarpofalangealnite, interefalangealnite i radiokarpalnite zglobovi so devijacija kon nadvor. Otok na desnata podkolenica, so napnatost. Homansov znak pozitiven. Suspektna DVT
Ispituvawa Rtg slika na {aka: osteoporoti~ni metakarpalni koski i falangite na prstite. Stesnet me uzgloben prostor. Sed.=50/ KKS- anemija. RF- pozitiven (zglobno vospalenia {to trae pove}e od 2 nedeli). CRP- pozitiven.
Terapija Upat za reumatologija, so upatna dijagnoza RA (reumatoiden artrit) i DVT. Sledewe.
Dijagnoza REUMATOIDEN ARTRIT
Slu~aj 5 70 godi{en pacient, so dijabetes i dilgogodi{en osteoartritis vo kolenata. Ka`uva deka bolkite se se pointenzivni, ima problemi so dvi`eweto i stanuva skoro neaktiven. Porano zemal Ibuprofen i naproksen, so mnogu malo podobruvawe.od dolgogodi{nata upotreba, zdobil ~ir na `eludnik, za koja edna{ bil lekuvan bolni~ki, poradi krvarewe. Veli deka, paracetamolot e kako da pie {eker~e i e bez nikakva pomo{. Malku mu se podobrila sostojbata pred 3 meseci, koga primil intrartikularna inekcija. No sega, povtorno ima problemi.
Dijagnoza OSTEOARTRITIS
Terapija Upat do ortoped za hirur{ko lekuvawe (artroskopija, artroplastika, osteotomija). Steroidni tableti se kontraindicirani, zaradi ~ir na `eludnik. Steroidni inekcii, pove}e od dve godini, ne se prepora~uvaat. Hijaluronska inekcija- mo`e, dava simptomatsko osloboduvawe. Indikacii za ve{ta~ko koleno.