Αντιθρομβωτική αγωγή κατά και μετά τις επεμβάσεις στις καρωτίδες Ανδρέας Μ. Λάζαρης Αγγειοχειρουργός, ΠΓΝ Αττικόν, ΕΚΠΑ
Καρωτιδικές παρεμβάσεις (ΘΕΚ/ΑΚ)
Περιεγχειρητικό ΑΕΕ μετά ΘΕΚ / ΑΚ Δεξιότητες Τεχνικές σκευές προστασίας Φάρμακα
ΘΕΚ / ΑΚ: Διεγχειρητική αγωγή Για μείωση του σχηματισμού ερυθρού θρόμβου... Ενδοφλέβια χορήγηση ηπαρίνης (bolus 80 IU / kg)
Ασπιρίνη: αποτελεσματική για την προφύλαξη από διεγχειρητικό ΑΕΕ κατά τη διάρκεια της καρωτιδικής ενδαρτηρεκτομής, χωρίς αύξηση του κινδύνου περιεγχειρητικής αιμορραγίας
ή κάθε ΑΕΕ: 42% υπέρ αντιαιμοπεταλιακών (OR: 0.58, 95% CI:
Μία χαμηλή δόση (81 to 325 mg) φαίνεται τουλάχιστο όσο οι υψηλότερες δόσεις Υψηλότερες δόσεις μπορεί να είναι λιγότερο α
Ασπιρίνη και OEM Οι κίνδυνοι ενός περιεγχειρητικού ΟΕΜ εξαιτίας της διακοπής της ασπιρίνης ξεπερνά τον κίνδυνο μίας σοβαρής αιμορραγίας από τη χρήση της ασπιρίνης. Η θεραπεία της ασπιρίνης δεν πρέπει να διακοπεί πριν από τη ΘΕΚ. Merritt JC, et al. J Thrombosis Thrombolysis, 2004 ACC Perioperative Guidelines: υποστηρίζει την συνέχιση της χορήγησης της
Κλοπιδογρέλη και ΘΕΚ Συχνά χρησιμοποιείται Δεν υπάρχουην ισχυρά δεδομένα υποστήριξης Αυξημένες περιεγχειρητικές αιμορραγίες? Περισσότερα δεδομένα από τυχαιοποιημένες μελέτες απαιτούνται για τον προσδιορισμό Liapis C et al, ESVS Guidelines, του2009 ρόλου της
παράγοντες μετεγχειρητικής αιμορραγίας μετά ΘΕΚ Αναδρομική ανασκόπηση 502 ΘΕΚ Τελικό σημείο: μετεγχειρητική αιμορραγία τραχήλου που να απαιτεί επανεπέμβαση / πολυπαραγοντική ανάλυση Το αντιαιμοπεταλιακό φάρμακο που χορηγείται προ της επέμβασης σχετίζεται με επανεπέμβασηστην μονοπαραγοντική ανάλυση, και ήταν ο μόνος στατιστικά σημαντικός παράγοντας στην πολυπαραγοντική ανάλυση. ASA 100 mg 2.4%, ASA 300 mg 1.5%, Clopidogrel 75 mg 7.8% ASA 100 mg + clopidogrel 3.3% Triflusal 5.5% Ticlopidine 2.2% Η υψηλότερη συχνότητα επανεπέμβασης μόνο στην ομάδα ασθενών που είχαν πάρει κλοπιδογρέλη Morales 24 Gisbert ώρες SM πριν et al, Ann από Vasc Surg, ΘΕΚ 2014(4.7% vs. 1.05% [P = 0.06]
Διπλή αντιαιμοπεταλια κή και ΘΕΚ Σχετικά συχνή πρακτική κατά την ΘΕΚ, αν και δεν υπάρχει επαρκής τεκμηρίωση Δεδομένα από άλλες μελέτες (extrapolated data) Πιθανόν αποτελεσματική σε συμπτωματικούς ασθενείς Πιθανόν μη αποτελεσματική σε ασυμπτωματικούς ασθενείς
Περιφερικός εμβολισμός και ΑΚ
Θρόμβωση στεντ μετά από 30 ημέρες Aspirin + heparin/warfarin: 5.4% Διπλή αντιαιμοπεταλιακή (aspirin + ticlodipine): 0.8% Διπλή αντιαιμοπεταλιακή αγωγή ώση για την περιεπεμβατική δια επεμβατικές πράξεις στεφανιαίω
Αντιαιμοπεταλια κή θεραπεία σε ΑΚ McKevitt FM et al, EJVES, 2005 Dalainas I et al, Cardiovasc Interv Radiol, 2006
ΣτηνΑΚ θα πρέπει να χορηγούνται δύο αντιαιμοπεταλιακοί παράγοντες (ασπιρίνη, κλοπιδογρέλη) για τουλάχιστον 3 ημέρες πριν την επέμβαση εφόσον είναι δυνατόν, τουλάχιστον 24 h πριν την επέμβαση Μετεγχειρητικά, η
Φόρτιση σε επείγουσα ΑΚ Η ασπιρίνη έχει ταχεία δράση (εντός 1 ώρας) Κλοπιδογρέλη: φόρτιση 300 600 mg ενδείκνυται στα στεφανιαία Mehta SR et al, Lancet, 2010 Συνιστώμενο σχήμα φόρτισης 200 mg ασπιρίνης (μη εντεροδιαλυτής) + 600 mg κλοπιδογρέλης Σε επείγουσες περιπτώσεις: Προσθήκη 200 mg σιλοσταζόλης Yukiko E et al, Intervent Neurol, 2012
ΘΕΚ Κατευθυντήριες οδηγίες Διεγχειρητική χορήγηση ηπαρίνης bolus (80 IU/kg) Η περιεγχειρητική αντιαιμοπεταλιακή αγωγή θα πρέπει να περιλαμβάνει ασπιρίνη (81 325 mg) (GRADE 1, Level of Evidence A). Η χρήση της κλοπιδογρέλης περιεγχειρητικά θα πρέπει να αποφασίζεται κατά περίπτωση (GRADE 2 Level of Evidence B). Συνέχιση της ασπιρίνης μετά από
Η διπλή αντιαιμοπεταλιακή θεραπεία θα πρέπει να ξεκινά τουλάχιστον 3 ημέρες πριν από την ΑΚ και να συνεχίζεται για 1 μήνα ΑΚ Κατευθυντήριες οδηγίες Διεπεμβατική χορήγηση ηπαρίνης bolus (80 IU/kg) Η περιεγχειρητική αντιαιμοπεταλιακή αγωγή θα πρέπει να περιλαμβάνει διπλή αντιαιμοπεταλιακή αγωή με ασπιρίνη και τικλοδιπίνη ή κλοπιδογρέλη
δυνητικό επιστημονικό ενδιαφέρον Κατάλληλη χρήση διπλής αντιαιμοπεταλιακής αγωγής Αντίσταση στην ασπιρίνη κλοπιδογρέλη Εκτίμηση της λειτουργίας των αιμοπεταλίων Έρευνα σχετικά με άλλα αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα Νέα από του στόματος αντιπηκτικά
Ελληνικές κατευθυντήριες οδηγίες Τσελέπης Α και συν, Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση, 2012