ΑΝΔΡΙΚΗ ΠΥΕΛΟΣ: ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΜΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ Δήμητρα Λογγίτση Τμήμα Αξονικού-Μαγνητικού Τομογράφου Νοσοκομεία ΜΗΤΕΡΑ-ΥΓΕΙΑ
ΣΚΟΠΟΣ Παρουσίαση περιστατικών από την παθολογία καλοήθων και κακοήθων νεοπλασμάτων οσχέου και προστάτη Αξία Μαγνητικής Τομογραφίας Πληροφορίες που χρειάζεται από τον ακτινολόγο ο κλινικός για τη διαχείριση του ασθενούς
ΟΣΧΕΟ
ΒΛΑΒΕΣ ΟΡΧΕΟΣ Eξέταση εκλογής: US: - ενδορχική ή εξωορχική - απεικονιστικά χαρακτηριστικά (κυστική ή συμπαγής) - ετερόπλευρη ή αμφοτερόπλευρη MRI: 5% των περιπτώσεων - ασυμφωνία απεικονιστικών-κλινικών ευρημάτων - ιστικός χαρακτηρισμός - μεγαλύτερο Field-Of-View (FOV) - κρυψορχία
ΟΓΚΟΙ ΕΞΩΟΡΧΙΚΟΙ 1. Καλοήθεις (97%) - αδενωματοειδείς όγκοι - εξωορχικό λίπωμα 2. Κακοήθεις - σάρκωμα σπερματικού τόνου - μεταστάσεις 3. Ψευδοόγκοι - ινώδης ψευδοόγκος - πολυορχιδισμός - σπερματικό κοκκίωμα - αιμάτωμα σπερματικού τόνου - σκληρυντικό λιποκοκκίωμα - σαρκοείδωση ΕΝΔΟΟΡΧΙΚΟΙ 1. Καλοήθεις - υπερπλασία από κύτταρα Leydig - ενδοορχικό λίπωμα 2. Δυνητικά κακοήθεις - όγκοι από κύτταρα Leydig - όγκοι από κύτταρα Sertoli 3. Κακοήθεις - germ cell tumors (95%) - λέμφωμα 4. Ψευδοόγκοι - τμηματικό έμφρακτο - ορχίτιδα - απόστημα
ΟΓΚΟΙ ΟΡΧΕΟΣ 1% ανδρικών νεοπλασμάτων (ο πιο συχνός όγκος σε ηλικίες 15-34 ετών) 1. 15-32ετών: Σεμινωματώδεις- Μη σεμινωματώδεις όγκοι 2. > 65 ετών: Λέμφωμα ή μεταστάσεις 3. 0-10ετών: Μη σεμινωματώδεις όγκοι ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ (a-fp, β-hcg, LDH)
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΟΣΧΕΟ Τ1 Τ2 Τ1+gd Στεφανιαίο επίπεδο
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΟΣΧΕΟ Τ2 Τ1 Εγκάρσιο επίπεδο
Αδενωματοειδής όγκος Τ2 Τ1+gd
Λειομυοσάρκωμα σπερματικού τόνου Τ2 Τ1+gd
Ινώδης ψευδοόγκος Τ2 Τ1+gd
Ενδοορχικό λίπωμα Τ1 Τ2
Σεμίνωμα Τ2
Πολυεστιακό σεμίνωμα Τ2 Τ1 Τ1+gd
ΛΕΜΦΩΜΑ Ο πιο συχνός όγκος >60ετών 5% όγκων όρχεος <1% ασθενών με συστηματική νόσο Αμφοτερόπλευρο 38% Συχνή συμμετοχή επιδιδυμίδας-σπερματικού τόνου
Tμηματικό έμφρακτο Τ2 Τ1+gd
Κρυψορχία Τ1 Τ2
Τ2 Επιδερμοειδής κύστη Τ1
Γενικά συμπεράσματα για την κλινική αξία της ΜΤ στις παθήσεις του οσχέου Βλάβες που περιέχουν λίπος, ινώδης ψευδοδόγκος, αιμάτωμα, τμηματικό έμφρακτο Κρυψορχία Πρότυπο σκιαγραφικής ενίσχυσης Κακοήθεις βλάβες: χαμηλό ή ετερογενές σήμα σε ακολουθίες Τ2 Βλάβες με υψηλό σήμα σε Τ1 και Τ2 ακολουθίες είναι γενικά καλοήθεις
ΠΡΟΣΤΑΤΗΣ
ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΗΝΙΟΥ Ενδορθικό+επιφανείας Ενδορθικό Επιφανείας Ενδορθικό πηνίο Πηνίο επιφανείας 1,5T 3T + - (+) + ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ ΣΕ ΜΤ 3Τ (+) Υψηλό SNR (-) Σφάλματα επιδεκτικότητας Ομοιογένεια μαγνητικού πεδίου Specific Absorption Rate (SAR)
Ακολουθίες Τ2
Ακολουθίες Τ1
Καλοήθης Υπερτροφία κεντρικής ζώνης
Υπερτροφία κεντρικής ζώνης με κυστική εκφύλιση Τ2 Τ1
Προστατίτιδα Τ2 DWI Τ1+gd Τ2 FS
ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΗ ΜΤ: Εξέταση εκλογής για την τοπική σταδιοποίηση Κλινική σταδιοποίηση= υποσταδιοποίηση σε 30-60% RadioGraphics 2011; 31:677 703
Τοπική Σταδιοποίηση (Τ) Πρωτόκολλο απεικόνισης T2WI σε εγκάρσιο, στεφανιαίο, οβελιαίο επίπεδο πάχος τομής= 3χιλ in plane resolution= 0.3 0.3-0.7 0.7mm (1,5T) 0.3 0.3-0.5 0.5 mm (3 T) Τ1WI σε εγκάρσιο επίπεδο DWI σε εγκάρσιο επίπεδο πάχος τομής= 5χιλ (1,5Τ)- 4χιλ (3Τ) in plane resolution=1.5 1.5-2.0 2.0mm (1,5T) 1.0 1.0-1.5 1.5 mm (3 T) ADC map (Χάρτης συντελεστή διάχυσης) b values= 0, 100 και 800 1000 s/mm 2 Δυναμική μελέτη σε εγκάρσιο επίπεδο πάχος τομής= 4χιλ in plane resolution= 1.0 1.0mm (1,5T) και 0.7 0.7mm (3 T) 0,1μmol/kgr γαδολίνιο (3ml/sec)- διάρκεια 5min (Φασματοσκοπία +/-) Διάρκεια 45 ESUR prostate MR guidelines 2012
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ Τ2 Ανίχνευση Εξωπροστατικής Επέκτασης Ευαισθησία 13-95% Ειδικότητα 49-97% Διήθηση Σπερματοδόχων Κύστεων Ευαισθησία 23-80% Ειδικότητα 81-99% + DWI Ακρίβεια εντοπισμού Ευαισθησία 81% + Δυναμική μελέτη Ακρίβεια εντοπισμού Ευαισθησία 72-91% AJR 2007 ; 189 ( 2 ): 323 328 Radiology 2006 ; 241 ( 2 ): 449 458
Τοπική Σταδιοποίηση (Τ) T2 a,b c T3 a b AJCC. Cancer Staging Manual. Springer 2002
Ακολουθίες Τ2 Δδ αιμορραγία προστατίτιδα ουλές μεταθεραπευτικές αλλοιώσεις
Ακολουθίες Τ2 erased charcoal sign
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ Τ2 Κριτήρια Εξωπροστατικής Επέκτασης 1. Ασαφοποίηση παρυφής-επιφάνεια επαφής>1εκ 2. Ασαφοποίηση της ορθοπροστατικής γωνίας 3. Ασυμμετρία-πάχυνση αγγειονευρώδους δεματίου 4. Μετρήσιμη «εξωκαψική» νόσος
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ Τ2 Κριτήρια Εξωπροστατικής Επέκτασης 1. Ασαφοποίηση παρυφής-επιφάνεια επαφής>1εκ 2. Ασαφοποίηση της ορθοπροστατικής γωνίας 3. Ασυμμετρία-πάχυνση αγγειονευρώδους δεματίου 4. Μετρήσιμη «εξωκαψική» νόσος
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ Τ2 Κριτήρια Εξωπροστατικής Επέκτασης 1. Ασαφοποίηση παρυφής-επιφάνεια επαφής>1εκ 2. Ασαφοποίηση της ορθοπροστατικής γωνίας 3. Ασυμμετρία-πάχυνση αγγειονευρώδους δεματίου 4. Μετρήσιμη «εξωκαψική» νόσος
ΑΚΟΛΟΥΘΙΕΣ Τ2 Κριτήρια Διήθησης Σπερματοδόχων Κύστεων 1. Διόγκωση 2. Χαμηλή ένταση σήματος σε ακολουθίες Τ2 3. Εξάλειψη γωνίας προστάτη-σπερματοδόχων κύστεων 4. Σκιαγραφική ενίσχυση 5. Περιορισμός διάχυσης
Τ2a
Τ2c
Τ3a
Τ3b
Τ3b
Τ3b
Τ4
Γενικά συμπεράσματα για την κλινική αξία της ΜΤ στις παθήσεις του προστάτη Οξεία φλεγμονή (απόστημα;;;) Εξέταση εκλογής στην τοπική σταδιοποίηση του καρκίνου Βελτιστοποίηση πρωτοκόλλων απεικόνισης