ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Επιµέλεια: Οµάδα Μαθηµατικώ της Ώθησης ευτέρα, 7 Μα ου 00 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 ευτέρα, 7 Μα ου 00 Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΘΕΜΑ Α Α. Έστω οι παρατηρήσεις μιας ποσοτικής μεταβλητής Χ εός δείγματος μεγέθους, που έχουε μέση τιμή. Σχηματίζουμε τις διαφορές t, t,, t. Να αποδείξετε ότι ο αριθμητικός μέσος τω διαφορώ αυτώ είαι ίσος με μηδέ. Μοάδες 7 Α. Α,,..., είαι οι παρατηρήσεις μιας ποσοτικής μεταβλητής Χ εός δείγματος μεγέθους και w, w,, w είαι οι ατίστοιχοι συτελεστές στάθμισης (βαρύτητας), α ορίσετε το σταθμικό μέσο της μεταβλητής Χ. Μοάδες 4 Α3. Έστω Ω ο δειγματικός χώρος εός πειράματος τύχης. Να δώσετε τους ορισμούς του βέβαιου εδεχόμεου και του αδύατου εδεχόμεου. Μοάδες 4 Α4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθού, γράφοτας στο τετράδιο σας δίπλα στο γράμμα που ατιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, α η πρόταση είαι σωστή, ή Λάθος, α η πρόταση είαι λαθασμέη. α) Α οι συαρτήσεις f, g έχου στο O όρια πραγματικούς αριθμούς, τότε lim(f() g()) = lim(f()) lim(g()). o o o β) Για κάθε >0 ισχύει ( )' =. γ) Η ταχύτητα εός κιητού που κιείται ευθύγραμμα και η θέση του στο άξοα κίησής του εκφράζεται από τη συάρτηση =f(t), τη χροική στιγμή to είαι υ(to)=f ( to) δ) Μια συάρτηση f λέγεται γησίως φθίουσα σε έα διάστημα Δ του πεδίου ορισμού της, ότα για οποιαδήποτε σημεία, Δμε < ισχύει f() < f() ε) Η διάμεσος είαι έα μέτρο θέσης, το οποίο επηρεάζεται από τις ακραίες παρατηρήσεις. Μοάδες 0
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 ΑΠΑΝΤΗΣΗ Α. Θεωρία σχολικού βιβλίου σελ. 93 Ο αριθμητικός μέσος τω διαφορώ είαι: (ti ) ( t ) + (t ) +.. + (tv ) i= =. v v ( t ) + (t ) +.. + (tv ) t + t +.. + tv v Όμως = = = 0. v v v Α. Θεωρία σχολικού βιβλίου σελ. 86-87 Εά σε κάθε τιμή,,.., δώσουμε διαφορετική βαρύτητα, που εκφράζεται με τους λεγόμεους συτελεστές βαρύτητας w,w,..,w, τότε ο σταθμικός μέσος βρίσκεται από το τύπο: w = w + w + w +.. + +... + w w = i= i= w i w i i Α3. Θεωρία σχολικού βιβλίου σελ. 40 Ο ίδιος ο δ.χ. Ω εός πειράματος τύχης θεωρείται ότι είαι εδεχόμεο, το οποίο πραγματοποιείται πάτοτε, αφού όποιο και α είαι το αποτέλεσμα του πειράματος θα αήκει στο Ω. Γι αυτό το Ω λέγεται βέβαιο εδεχόμεο. Δεχόμαστε ως εδεχόμεo το κεό σύολο που δε πραγματοποιείται σε καμία εκτέλεση του πειράματος τύχης. Γι αυτό λέμε ότι το κεό σύολο είαι το αδύατο εδεχόμεο. Α4. α. Σ β. Λ γ. Σ δ. Λ ε. Λ. ΘΕΜΑ Β Δίεται η συάρτηση f() = +, R. f() Β. Να υπολογίσετε το lim. 3 Μοάδες 0 Β. Να υπολογίσετε το συτελεστή διεύθυσης της εφαπτομέης της γραφικής παράστασης της συάρτησης f στο σημείο της με τετμημέη 0 =0 Μοάδες 0 B3. Να υπολογίσετε τη γωία που σχηματίζει η παραπάω εφαπτομέη με το άξοα Μοάδες 5
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 ΑΠΑΝΤΗΣΗ f() + Β. lim = lim = lim + ( = lim ( + ) ( + ) = lim = lim = ( )( + + ) ( )( + + ) ( ) = lim = = ( )( + + ) + ) = Β. Ο συτελεστής διεύθυσης της εφαπτομέης της Cf στο σημείο με τετμημέη 0=0 είαι λε=f (0). Έχουμε f ()= ( + )' =. Αρα f (0)= f (0)= + + Β3. Α ω η γωία που σχηματίζει η εφαπτομέη με το, τότε ισχύει ότι: B 3 π λε =εφω εφω= ω =. 4 ΘΕΜΑ Γ Οι τιμές της απώλειας βάρους, σε κιλά, 60 ατόμω, τα οποία ακολούθησα έα πρόγραμμα αδυατίσματος, έχου ομαδοποιηθεί σε 5 κλάσεις ίσου πλάτους, όπως εμφαίζοται στο παρακάτω πίακα: ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΣΕ ΚΙΛΑ ΚΕΝΤΡΟ ΚΛΑΣΗΣ i ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ [0 -...)... 0 [... -...) 6 40 [... -...)... 45 [... -...)... 30 [... -...)... 5 ΣΥΝΟΛΟ 60 i Γ. Να αποδείξετε ότι το πλάτος c κάθε κλάσης είαι ίσο με 4 Μοάδες 6 4
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 Γ. Αφού μεταφέρετε στο τετράδιό σας το παραπάω πίακα σωστά συμπληρωμέο, α υπολογίσετε τη μέση τιμή και τη τυπική απόκλιση s. Μοάδες 8 Γ3. Να εξετάσετε α το δείγμα είαι ομοιογεές. Μοάδες 5 Γ4. Α κάθε άτομο έχει τη ίδια πιθαότητα α επιλεγεί, α υπολογίσετε τη πιθαότητα του εδεχομέου Α: «η απώλεια βάρους εός ατόμου που επιλέχθηκε τυχαία α είαι από 7 μέχρι και 4 κιλά». Μοάδες 6 Δίεται ο τύπος s = v v κ i i= ivi i= v κ i ΑΠΑΝΤΗΣΗ Γ. Α, οι κετρικές τιμές τω κλάσεω τότε =c. Ισχύει 0+c+ c =6 Γ. 3 c = 6 c=4. ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ ΣΕ ΚΙΛΑ i i i Ν i [0 4 ) 0 40 0 [4-8 ) 6 40 40 60 [8 ) 0 45 450 05 [ 6 ) 4 30 40 35 [6-0) 8 5 450 60 ΣΥΝΟΛΟ - 60 600 - i v i 600 = = = 0 v 60 k s = (i ) vi, οπότε v i= s = [( 0) 0+ (6 0) 40+ (0 0) 45+ (4 0) 30+ (8 0) 5] 60 4000 s = [ 80+ 640+ 480+ 600] s = =5. Αρα s=5. 60 60 Διαφορετική ατιμετώπιση υπολογισμού της απόκλισης με το τύπο που δίεται μας οδηγεί στο παρακάτω πίακα 5
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 ivi i vi 40 80 40 440 450 4500 40 5880 450 800 600 0000 600 = = 0 60 s = 0000 0 =5 00=5. Αρα s=5. 60 s 5 Γ3. CV= CV= = 0,5> 0,, οπότε το δείγμα δε είαι ομοιογεές. 0 Γ4. Κατασκευάζουμε το ιστόγραμμα και το πολύγωο αθροιστικώ συχοτήτω Νi 60 35 0 05 80 60 50 40 0 0 4 7 8 4 6 0 Από το πολύγωο βλέπουμε ότι κάτω από 7 κιλά είαι 50 άτομα, κάτω από 4 κιλά είαι 0 άτομα, οπότε μεταξύ 7 και 4 κιλά, ατιστοιχού 0 50=70 N(A) 70 7 άτομα, άρα P(A)= = =6 N(Ω) 60 Παρατήρηση: Εκτιμούμε ότι η εύρεση της πιθαότητας με ααλογἰες στις κλάσεις θα είαι αποδεκτή 6
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 ΘΕΜΑ Έστω Α, Β δύο εδεχόμεα εός δειγματικού χώρου Ω με ατίστοιχες πιθαότητες Ρ(Α), Ρ(Β) και η συάρτηση f()=ln( P(A)) ( P(A)) +P(B), >P(A) Δ. Να μελετήσετε τη συάρτηση f ως προς τη μοοτοία και τα ακρότατα. Μοάδες 3 Δ. Α η συάρτηση f παρουσιάζει ακρότατο στο σημείο 0= 3 5 με τιμή f(0)=0, α αποδείξετε ότι: P(A)= 3 και P(Β)= Δ3. Να μη πραγματοποιηθού ταυτόχροα τα εδεχόμεα Α, Β. Μοάδες Μοάδες 5 Δ4. Να πραγματοποιηθεί μόο έα από τα εδεχόμεα Α, Β. Μοάδες 5 ΑΠΑΝΤΗΣΗ Δ. f()=ln( P(A)) ( P(A)) +P(B), >P(A) Παραγωγίζοτας έχουμε ότι f ()= ( P(A)) ( P(A))( P(A)) +0= ( P(A)) P(A) P(A) Eίαι f ()=0 ( P(A))=0 ( P(A)) =0 =( P(A)) P(A) ( P(A) = και επειδή >P(A) P(A)>0 έχουμε P(A)= =+P(A) P(A) > 0 Eπίσης f ()>0 ( P(A))>0 ( P(A)) >0 P(A) >( P(A)) ( P(A) < και επειδή P(A)>0 έχουμε ισοδύαμα P(A)< <+P(A). Σύμφωα με τα παραπάω έχουμε το παρακάτω πίακα προσήμου της f και μεταβολώ της f 7
ΕΘΝΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 00 P(A) +P(A) + f () + f() f(+p(a)) οπότε η f είαι γήσια αύξουσα στο (P(A), +P(A)] και γήσια φθίουσα στο [+P(A), + ) άρα στο 0=+P(A) παρουσιάζει ολικό μέγιστο το f(+p(a))=ln(+p(a) P(A)) (+P(A) P(A)) +P(B)=ln +P(B)=P(B) Δ. Aφού η f παρουσιάζει ακρότατο στο σημείο 0= 3 5 με τιμή f(0)=0 σύμφωα με το Δ θα ισχύει +P(A)= 3 5 και Ρ(Β) =0 Οπότε Ρ(Α)= 3 5 και Ρ(Β) =0 οπότε Ρ(Α)=3 και Ρ(Β)= Δ3. Να μη πραγματοποιηθού ταυτόχροα και τα δύο εδεχόμεα Α, Β είαι (Α Β) άρα η πιθαότητα Ρ(Α Β) = Ρ(Α Β) () Επειδή Ρ(Α Β)= 6 5 έχουμε ότι Ρ(Α)+Ρ(Β) Ρ(Α Β)=6 5 και σύμφωα με το Δ 5 7 5 + Ρ(Α Β)=6 6=Ρ(Α Β) Ρ(Α Β)=6=3 3 6 Επομέως από () Ρ(Α Β) = 3 =3 Δ4. Να πραγματοποιηθεί μόο έα από τα εδεχόμεα Α, Β είαι το γεγοός (Α Β) (Β Α) και επειδή (Α Β) (Β Α)= έχουμε Ρ((Α Β) (Β Α))=Ρ(Α Β)+Ρ(Β Α)=Ρ(Α) Ρ(Α Β)+Ρ(Β) Ρ(Α Β)= =Ρ(Α)+Ρ(Β) Ρ(Α Β)= 3 + 3 =. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Α.Τα σημεριά θέματα καλύπτου όλο το φάσμα της ύλης με ιδιαίτερο χαρακτηριστικό τους, το συδυασμό τω γώσεω απ όλα τα κεφάλαια. Απαιτούσα συθετική και κριτική ικαότητα για τη ατιμετώπιση αρκετώ ερωτημάτω. Οι υποψήφιοι έπρεπε α έχου καταοήσει σε αρκετό βάθος τις έοιες της ύλης τους καθώς και α έχου ευχέρεια στις αλγεβρικές πράξεις. Β. Οι παραπάω λύσεις είαι εδεικτικές. 8