Η πρόκληση ευχάριστων αναμνήσεων ως θεραπευτικό μέσο για την άνοια. Μελέτη ενός έτους Διαμαντίδου Αλεξάνδρα3, Λαζάρου Ιουλιέττα1, Γιαλαουζίδης Μωυσής3, Κουντή Φωτεινή3, Τσολάκη Μάγδα2 1Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ 2 3 η Πανεπιστημιακή νευρολογική Κλινική «Γ.Ν. Παπανικολάου, Ιατρική Σχολή Α.Π.Θ» 3 Ελληνική Εταιρεία Νόσου Alzheimer και συγγενών διαταραχών
Εισαγωγή Η άνοια είναι μία από τις πιο σημαντικές και πολυσυζητημένες νευροεκφυλιστικές ασθένειες. Ασθενείς με νόσο Alzheimer : 1. Προβλήματα λειτουργικότητας 2. Διαταραχές στη συμπεριφορά 3. Επιθετικότητα 4. Απάθεια 5. Επαναλαμβανόμενες στεροτυπικές συμπεριφορές 6. Δυσκολίες επικοινωνίας και κοινωνικών σχέσεων. Η Παγκόσμια Έκθεση Αλτσχάιμερ (2009) 35 εκατομμύρια άνθρωποι πάσχουν από άνοια, ενώ σήμερα ο αριθμός αυτός είναι περίπου 44 εκατομμύρια.
Reminiscence Μη φαρμακολογικές προσεγγίσεις όπως η πρόκληση ευχάριστων αναμνήσεων (Reminiscence) Αποτελεσματικές: 1. καλύτερη ποιότητα ζωής 2. Διάθεση 3. Κατάθλιψη 4. Νοητική λειτουργία 5. Επιθετική συμπεριφορά 6. Μνήμη
Reminiscence Reminiscence θεραπεία περιλαμβάνει: υπενθύμιση προηγούμενων γεγονότων προφορικά ομαδικό πνεύμα. αλληλεπίδραση και της ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των μελών της ομάδας. ανάπτυξη φιλικών σχέσεων με τους άλλους, αποκτώντας έτσι την αίσθηση του ανήκειν. τα αισθήματα της μοναξιάς μπορούν να μειωθούν συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες μείωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων Έρευνα έδειξε ότι ομάδες 8-12 ατόμων αλληλεπίδραση συμμετεχόντων, παράγεται καλύτερο αποτέλεσμα ομαδικής θεραπείας (Watt et al, 1991).
Σκοπός της έρευνας Η θεραπεία μέσω της πρόκλησης ευχάριστων αναμνήσεων ικανοποιούν τις ανάγκες για κοινωνικοποίηση των ασθενών με άνοια. Θεωρήσαμε ότι η ανάμνηση συνεπάγεται μια σταδιακή επιστροφή στις εμπειρίες του παρελθόντος, επιτρέποντας το υποκείμενο να επανεξετάσει προηγούμενες εμπειρίες και να επανενταχθεί. Οι στόχοι αυτής της μελέτης ήταν: η εφαρμογή της θεραπείας Reminiscence ως παρέμβασης σε ηλικιωμένα άτομα με άνοια και να διερευνήσει τις συνέπειες της παρέμβασης στις γνωστικές, συναισθηματικές και λειτουργικές επιδόσεις. Τα αποτελέσματα από τη μελέτη αυτή θα παρέχουν στοιχεία για την αποτελεσματικότητα της φροντίδας που παρέχεται στους ασθενείς με άνοια
Μέθοδος Συμμετέχοντες 1. (N=67) Έλληνες ηλικιωμένοι ασθενείς ηλικίας 61-85 χρονών (mean+ SD: 75. 6 +- 5. 08) (IG=32, CG=33) 2. Εκπαίδευση: 0-20 χρόνια (mean (SD) 7.5 +- 4.64 χρόνια). 3. Οι γυναίκες ήταν περισσότερες από τους άντρες (γυναίκες IG=21, γυναίκες CG=25) 4. Όλοι είχαν διαγνωσθεί με άνοια τύπου Alzheimer με βάση τα κριτήρια DSM-IV 5. Όλοι οι συμμετέχοντες ήταν ικανοί να επικοινωνήσουν και είχαν συνολική επίδοση στο Mini Mental Exam 16-28.
Μέθοδος Νευροψυχολογική Αξιολόγηση: GDS :15 ΝΑΙ ή ΟΧΙ ερωτήσεις για την κατάθλιψη MMSE: γενική εκτίμηση νοητικής λειτουργίας FRSSD: Η λειτουργική Κλίμακα Βαθμολόγησης για την άνοια. 14 ερωτήσεις μπορεί να απαντηθεί από τον φροντιστή FUCAS: Η λειτουργική γνωστική αξιολόγηση FAS: λεκτική ευχέρεια ROCFT: αποτελείται από την αντιγραφή και 20 λεπτά καθυστερημένη ανάκληση ενός σχήματος, ένα τεστ μνήμης οπτικο-χωρικές RAVLT: δοκιμασία λεκτικής μάθησης Συμπεριφορική Δοκιμασία μνήμης Rivermead: άμεση και καθυστερημένη ανάκληση ιστορίας έτσι ώστε να αξιολογηθεί η επεισοδιακή μνήμη υποκλίμακα της δοκιμασίας ΤΕΑ επιλεκτική προσοχή. Οι δοκιμασίες αυτές εφαρμόστηκαν και στις δύο ομάδες στην αρχή και μετά από ένα χρόνο.
Αποτελέσματα SPSS v 21_ Mann Whitney Τεστ μεταξύ των 2 ομάδων στην 2 η αξιολόγηση Η ομάδα παρέμβασης έδειξε χειρότερη επίδοση σε σχέση με την ομάδα ελέγχου μετά από 1 χρόνο στις εξής δοκιμασίες: 1. frssd2 ντύσιμο (p=0.03) 2. frssd3 ακράτεια (p =.006) 3. frssd7 προσωπική υγιεινή (p=0.03) 4. fucas κατανόηση του προβλήματος (p =.000) 5. fucas ντύσιμο (p= 0.02) Η επίδοση στις υπόλοιπες δοκιμασίες δεν ήταν στατιστική σημαντική
Αποτελέσματα Wilcoxon test σύγκριση 1 ης και 2 ης εκτίμησης των ασθενών που παρακολούθησαν το πρόγραμμα Η ομάδα παρέμβασης έδειξε κατάθλιψη GDS (p = 0.06). τάση για βελτίωση όσον αφορά τη Χειρότερη επίδοση σημειώθηκε : frssd3 ντύσιμο (p=0.03), frssd8 μνήμη ονομάτων (p=0.002), MMSE (p= 0.020), frssd σύνολο (p=0.004), fucas σύνολο (p=0.04), fucas ακολουθία εντολής (p=0.03), Fucas οργάνωση (p= 0.004) Fucas προσανατολισμός (p=0.04) Βελτίωση δεν σημειώθηκε σε άλλες δοκιμασίες
Αποτελέσματα Η ομάδα ελέγχου έδειξε επιδείνωση μετά από 1 χρόνο: frssd9 μνήμη (p= 0.01), Frssd12 συναίσθημα (p=0.02), frssd14 επιθετικότητα (p= 0.01), frssd σύνολο (p=0.02) Fucas σύνολο (p=0.02) Fucas ακρίβεια (p=0.004), Fucas ολοκλήρωση (p=0.01), Fucas λήψη φαρμάκων (p= 0.005), Fucas προσανατολισμός (p=0.01), TEA Επιλεκτική προσοχή TEA1(p= 0.03), TEA2(p= 0.003), FAS λεκτική ευχέρεια (p= 0.010),
Συζήτηση Η ομάδα παρέμβασης είχε χειρότερη επίδοση στη καθημερινή λειτουργικότητα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου στην εκτίμηση μετά από 1 χρόνο Η ομάδα παρέμβασης είχε χειρότερη επίδοση σε σχέση με την 1 η εκτίμηση στη γενική νοητική κατάσταση, στη καθημερινή λειτουργικότητα και στην εκτελεστική λειτουργία σε καθημερινές δραστηριότητες Δεν έχουμε επιδείνωση: 1. ΜΝΗΜΗ 2. ΟΠΤΙΚΟΧΩΡΙΚΕΣ ΙΚΑΝΟΤΗΤΕΣ 3. ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΥΧΕΡΕΙΑ 4. ΠΡΟΣΟΧΗ Αυτές παρέμειναν ΣΤΑΘΕΡΕΣ μετά από τη παρέμβαση!
Συζήτηση Η ομάδα ελέγχου έδειξε έκπτωση: 1. ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ 2. ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΕΣ 3. ΛΕΚΤΙΚΗ ΕΥΧΕΡΕΙΑ 4. ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΧΗ Επομένως, η ανάκληση ευχάριστων αναμνήσεων μεσω της θεραπείας Reminiscence έχει βρεθεί να βοηθάει στη σταθεροποίηση των συμπτωμάτων της άνοιας Προοδευτική άνοια Alzheimer οδηγεί σε προβλήματα λειτουργικότητας και έκπτωση στη μνήμη και τις γνωστικές λειτουργίες
Ευχαριστώ για τη προσοχή σας!!!