Κ. Θωµόπουλος Καρδιολόγος 08/03/2012
Apnea ιακοπή ροής αέρα > 10 sec. Hypopnea Μείωση ροής αέρα <50% και µείωση 4% κορεσµού Ο 2 Obstructive Sleep Apnea Central Sleep Apnea ΑΗΙ Sleep Apnea Syndrome Επεισόδια οφειλόµενα σε µερική ή πλήρη απόφραξη του αεραγωγού Επεισόδια οφειλόµενα σε µερική ή πλήρη απόσυρση της κεντρικής πυροδότησης στους αναπνευστικούς µύες Αριθµός επεισοδίων (άπνοιας+υπόπνοιας) ανά ώρα ύπνου <5 φυσιολογικό 5-15 ήπιας βαρύτητας 15-30 ενδιάµεσης βαρύτητας Σύνδροµο που χαρακτηρίζεται από >5 άπνοιες ή υπόπνοιες την ώρα (ΑΗΙ>5) και συνδυάζονται µε συµπτώµατα της υπνικής άπνοιας >30 σοβαρή διαταραχή
Επιπολασµός γενικός πληθυσµός Αποφρακτικού (90-95%) Κεντρικού τύπου (5-10%) 4% (Γ), 8% (Α) 0% (Γ), 5% (Α) Ηλικία Όλο το φάσµα των ηλικιών >65 έτη ΒΜΙ Υπέρβαροι ή παχύσαρκοι Φυσιολογικός ή ήπια αυξηµένος Συµπτώµατα δυνατό ροχαλητό, µη ξεκούραστος ύπνος, πρωινή κεφαλαλγία, ηµερήσια υπνηλία, νυκτουρία, τροχαία Νυκτερινή δύσπνοια, περιοδική αναπνοή, αληθείς αφυπνίσεις, νυκτουρία Berlin NA Ερωτηµατολόγια Κλινικής Υποψίας Συνοδά ΚΑ νοσήµατα Epworth Υπέρταση, Αρρυθµίες, ΣΝ, ΑΕΕ, Καρδιακή ανεπάρκεια Καρδιακή ανεπάρκεια (40-50%) ΑΕΕ
ΠΟΛΥΠΝΟΓΡΑΦΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ Αποφρακτική υπνική άπνοια Ροή αέρα Θωρακική προσπάθεια Κοιλιακή προσπάθεια Κορεσµός οξυγόνου Κεντρικού τύπου άπνοια Ροή αέρα Θωρακική προσπάθεια Κοιλιακή προσπάθεια Κορεσµός οξυγόνου Chyene-Stokes αναπνοή: τύπος κεντρικής άπνοιας Ροή αέρα Θωρακική προσπάθεια Κοιλιακή προσπάθεια Κορεσµός οξυγόνου Επεισόδια άπνοιας
NORMAL SLEEP APNEA SNORING ιαταραγµένη ανατοµία του στοµατοφάρυγγα (βραχύς αεραγωγός) ιαταραγµένος έλεγχος της διαλταλτικής ικανότητας των φαρυγγικών µυών
Hypoxemia Reoxygenation Hypercapnia OSA Intrathoracic Pressure Arousals Sleep deprivation Sympathetic activation Metabolic dysregulation Left atrial enlargement Hypertension Systemic/Pulmonary Heart Failure Arrhythmias Disease Mechanisms Associated CV Diseases Endothelial dysfunction Systemic inflammation Hypercoagulability Renal Disease Stroke Myocardial Infarction
Σύµπτωση τοιχωµάτων ανώτερου αεραγωγού Normal Fenyl-ephrine OSA Ενδοθωρακική πίεση Συστολική πίεση ΑΚ ιατοιχωµατική Συστολική πίεση ΑΚ Floras J, Bradley T, Hypertension 2007;50:289-91
2007 Guidelines for the Management of Arterial Hypertension Αίτιο: 1. ευτεροπαθούς υπέρτασης 2. Ανθεκτικής υπέρτασης Ιστορικό: Ερώτηση του ασθενούς και partner σχετικά µε την παρουσία ανήσυχου ύπνου (άπνοιες + ροχαλητό) Ερωτηµατολόγια: Epworth, Berlin
60% ασθενών µε σύνδροµο άπνοιας έχει υπέρταση 20% ασθενών µε υπέρταση έχει σύνδροµο άπνοιας Μείωση της βαρύτητας του συνδρόµου Όχι µείωση των τιµών ΑΠ Ηλικία > 60 έτη Καµία συσχέτιση µε υπέρταση Παχυσαρκία προηγείται της υπνικής άπνοιας Νοσολογικά το σύνδροµο υπνικής άπνοιας αποτελεί αναγνωρίσιµο συνοδοιπόρο ιδιοπαθούς υπέρτασης Παράγοντας σύγχυσης δύσκολα ελεγχόµενος C. Thomopoulos et al. J Clin Hypertens; in press
* SHHS: Sleep Heart Health Study Age: > 60 years: no association between OSA and hypertension P<0.002 RR for hypertension and OSA association NS <1.5 1.5-5 5-15 15-30 >30 Apnea Hypopnea Index Haas, Pickering et al, Circulation 2005;111:614-21
125 ασθενείς µε ανθεκτική υπέρταση (Βραζιλία) Ιδιοπαθής υπέρταση + OSA Ιδιοπαθής υπέρταση χωρίς OSA Pedrosa RP et al. Hypertension 2011;58:811-817
1. Μέση ηλικία 2. Διπλάσιος επιπολασµός σε άνδρες σε σχέση µε γυναίκες 3. Ερωτηµατολόγια κλινικής υποψίας συνδρόµου: υψηλό score (50% των πασχόντων) 4. Περίµετρος τραχήλου: 41cm (F), 43 cm (M) 5. Παχυσαρκία κεντρικού τύπου 6. Φαινότυπος συστολικής/διαστολικής υπέρτασης 7. Νυκτερινή υπέρταση προφίλ non dipper 8. Συχνότερο αίτιο ανθεκτικής υπέρτασης 9. ΚΑΙ..
Among OSA subjects 75%: υπέρβαροι ή παχύσακοι 60% υπερτασικοί 50% προ- ή διαβητικοί Παχυσαρκί α ιαβήτης Υπέρταση Υπνική Άπνοια
Υψηλότερα επίπεδα αποβαλλόµενης αλβουµίνης C. Tsioufis, C. Thomopoulos,.,C. Stefanadis Am J Kidney Dis 2008;52:285-293 Υψηλότερα επίπεδα υποκλινικής φλεγµονής και ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας C. Thomopoulos, C. Tsioufis,.., C. Stefanadis J Hum Hypertens 2009;23:65-67 Υψηλότερα επίπεδα αρτηριακής σκληρίας C. Tsioufis, C. Thomopoulos,, I. Kallikazaros J Hypertens 2007;25:141-146
Αξιολόγηση κλινικών χαρακτηριστικών είκτης µάζας σώµατος, Περίµετρος Τραχήλου, Συστολική/ ιαστολική Υπέρταση Ανθεκτική Υπέρταση, Νυκτερινή υπέρταση Ιστορικού ύπνου Ροχαλητό Άπνοιες Ερωτηµατολόγιο Epworth Υψηλή κλινική υποψία από την ενδιάµεση κλίµακα και άνω: Χαµηλό score δεν αποκλείει την ύπαρξη υπνικής άπνοιας χωρίς ηµερήσια υπνηλία Νυκτερινή οξυµετρία Επιπρόσθετη υποβοήθηση στην εδραίωση υψηλής κλινικής υποψίας Πολυπνογραφική µελέτη Σε όλους µε ανθεκτική υπέρταση και σε αυτούς µε υψηλή κλινική υποψία
Μετα-αναλύσεις τυχαιοποιηµένων µελετών µε οµάδα ελέγχου M. Alajmi et al. Lung 2007 L. Bazzano et al. Hypertension 2007 P. Haentjens et al. Arch Intern Med 2007
Ανθεκτική υπέρταση Αποτελεσµατική συµµόρφωση ( 5.5 ώρες/νύκτα) Σοβαρή υπνική άπνοια Ύπαρξη ηµερησίων συµπτωµάτων (sleepy snorers) Δεν έχει επίδραση σε προ-υπερτασικά επίπεδα ΑΠ Δεν έχει αποσαφηνιστεί η επίδραση της CPAP σε µη σοβαρή υπέρταση H θέση της CPAP φαίνεται αβέβαιη στους έχοντες υπνική άπνοια χωρίς ηµερήσια υπνηλία (non-sleepy snorers) M. Alajmi et al. Lung 2007 L. Bazzano et al. Hypertension 2007 P. Haentjens et al. Arch Intern Med 2007
359 ασθενείς: CPAP vs. συντηρητική αγωγή (50% υπό φαρµακευτική αγωγή) Καµία επίδραση στην ΑΠ το πρώτο τρίµηνο της εφαρµογής CPAP Μείωση της ΑΠ ιατρείου µετά από 1 έτος εφαρµογής CPAP Περισσότερος χρόνος είναι απαραίτητος για ευµενή αποτελέσµατα στην ΑΠ Μικρότερη επίδραση σε σχέση µε ασθενείς µε ηµερήσια υπνηλία 6/3 vs. 2/2 Ηµερήσια υπνηλία Κατακερµατισµός ύπνου Επαναλαµβανόµενες µικροαφυπνίσεις Σηµαντική υποξαιµία Μεγαλύτερη κινητοποίηση του ΣΝΣ Υπέρταση σηµαντικά εξαρτώµενη από το ΣΝΣ Barbe F et al. Am J Crit Care Med 2010;181:718-726
Αθροιστική επίπτωση ΚΑ θνσιµότητας (n=264) (n=377) (n=403) (n=235) (n=372) Μήνες J Marin et al, Lancet 2005;364:1046-53
Για την υποστροφή των συµπτωµάτων και την άρση του παθοφυσιολογικού υποστρώµατος που συµβάλλει στην µείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου
5.5sec 07.38 during sleep 4.2sec ώρα 07.47 during sleep
Υπέρταση και σύνδροµο υπνικής άπνοιας Αύξηση όγκου Υπερδιέγερση συµπαθητικού και RAS Οίδηµα αεραγωγού Μείωση ΣΒ Μείωση άλατος CPAP Φάρµακο του άξονα ιουρητικό άπω εσπειραµένου CCBs β-αναστολείς (υπό CPAP) Αντιαλδοστερονικά
Η υπνική άπνοια συνοδεύει το 20% των υπερτασικών Ιστορικό ύπνου: σε όλους τους υπερτασικούς Η πολυπνογραφία θα πρέπει να γίνεται σε ασθενείς µε ανθεκτική υπέρταση και υπερτασικούς µε ηµερήσια υπνηλία. Η υπνική άπνοια µε ηµερήσια συµπτώµατα (σύνδροµο) θα πρέπει να αντιµετωπίζεται µε CPAP + αντιυπερτασική αγωγή Η υπνική άπνοια χωρίς ηµερήσια συµπτώµατα θα πρέπει να αντιµετωπίζεται αντιυπερτασική αγωγή, ενώ η CPAP θα πρέπει να εφαρµόζεται στην ανθεκτική υπέρταση και σε σηµαντικής βαρύτητας σύνδροµο