ΔΙΕΘΝΉΣ ΧΟΡΟΣ BALLROOM ΚΑΤΆ ΤΗΣ ΝΕΥΡΟΕΚΦΎΛΙΣΗΣ: ΜΙΑ ΜΟΝΉ- ΤΥΦΛΉ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΈΝΗ ΚΛΙΝΙΚΉ ΜΕΛΈΤΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΉ ΚΟΙΝΌΤΗΤΑ ΗΛΙΚΙΩΜΈΝΩΝ ΜΕ ΉΠΙΑ ΝΟΗΤΙΚΉ ΔΙΑΤΑΡΑΧΉ Λαζάρου Ιουλιέττα, Παραστατίδης Θέμης, Τσολάκη Ανθούλα, Γκιόκα Μάρα, Καρακώστας Αναστάσιος, Δούκα Στέλλα, Τσολάκη Μάγδα Ψυχολόγος- Κλινική Ερευνήτρια
ΆΝΟΙΑ ΚΑΙ ΉΠΙΑ ΝΟΗΤΙΚΉ ΔΙΑΤΑΡΑΧΉ όχι φυσιολογική έκπτωση στη καθημερινή νοητική έκπτωση λειτουργία για την ηλικία Τα ελλείμματα σοβαρά προβλήματα μνήμης στη τονίζονται νόηση μη συμβατά απο τους με την συγγενείς ηλικία Η νοητική έκπτωση είναι προβλήματα εμφανής σε σύγκριση στη με συμπεριφορά υγιείς ίδιας ηλικίας και εκπαίδευσης Εντοπισμός ελλειμμάτων Μη στη αντιμετω λειτουργία του πίσιμη εγκεφάλου και ασθένεια δομικές αλλαγές στον εγκέφαλο Ραγδαία επιδείνωση με τη οχι πάροδο κλινικά του συμπτώματα χρόνου- Προοδευτική άλλης φύση νευρολογικής της νόσου νόσου (π.χ. ΣΚΠ) ΑΤΑ ΗΝΔ Συχνά προβλήματα με τον όχι ύπνο, ακράτεια, κλινικά συμπτώματ διάθεση α άνοιας Προδιαθεσικ ά γονίδια Καθόλου και επηρεασμένη άλλοι (ή επιβαρυντικο ελάχιστα) η ί παράγοντες καθημερινή λειτουργικότητ α αποπροσανατο λισμός, Γενικά προβλήματα καλή νοητική στις εκτελεστικές κατάσταση λειτουργίες
Ο ΧΟΡΟΣ Βέρνερ Τζάγκερ, «Παιδεία», «Τo τραγούδι και ο χορός χρησιμοποιούνταν στη μουσική εκπαίδευση της πρώιμης Ελλάδας». Πλάτωνας, «Νόμους» «ο χορός προέκυψε από τη φυσική επιθυμία των νεαρών πλασμάτων να κινήσουν τα σώματά τους για να εκφράσουν διάφορα συναισθήματα και ειδικά τη χαρά.»
ΧΟΡΟΣ Χορός έχει βρεθεί ότι : Προάγει τη ψυχοσυναισθηματική και νοητική κατάσταση των ατόμων Ενισχύει την κοινωνική αλληλεπίδραση Διεγείρει τις αισθήσεις Βοηθάει τον κινητικό συντονισμό Δημιουργεί ευχάριστες περιβαλλοντικές συνθήκες για τους ανθρώπους
ΧΟΡΟΣ 4 στάδια σε μια τυπική συνεδρία χορού: 1. προετοιμασία 2. μάθηση 3. εκτέλεση 4. και η αξιολόγηση. Μελέτες κοόρτης: η έντονη άσκηση στη μέση ηλικία μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης PD (Xu Q et al.2010). H ευημερία σε ασθενείς με PD έχει συσχετισθεί με την άσκηση. Έτσι, αν η άσκηση μπορεί να εμπλέκεται στη μείωση του κινδύνου PD, είναι πιθανό ότι μπορεί να παίζει ένα ρόλο στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου(kuroda et al. 1992). Ο χορός έχει καθιερωθεί ως θεραπευτικό εργαλείο για την θεραπεία της άνοιας της νόσου του Parkinson(Hackey 2010). Η εκμάθηση των βημάτων και η επανάληψη σε ηλικιωμένους ασθενείς συμβάλει στη νευρογένεση, στην εκμάθηση νέων δεξιοτήτων και στη μνήμη «Εκπαίδευση νευρώνων τι να κάνουν» (Buckner και συν 2001).
ΣΚΟΠΌΣ Μονή τυφλή τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη για την αξιολόγηση της επίδρασης των Ευρωπαϊκών χορών στη διάθεση και στη νόηση Ελλήνων συμμετεχόντων με ΗΝΔ αμνησιακού τύπου Ηλικίας 60-80 και η σύγκριση αυτών με αντίστοιχη ομάδα χωρίς κάποια παρέμβαση. Υπόθεση: Οι ασθενείς με αηνδ θα έχουν καλύτερες επιδόσεις στη ΝΨΕ μετά από 12 μήνες συμμετοχής στη παρέμβαση του χορού.
ΜΕΘΟΔΟΣ- CONSORT DIAGRAM Enrollment Assessed for eligibility (n=180 ) Excluded (n= 26 ) Not meeting inclusion criteria(n= 10) Declined to participate (n= 10 ) Other reasons (n= 6 ) Randomized (n= 154 ) Allocated to intervention (n= 89 ) Received allocated intervention (n= 74 ) Did not receive allocated intervention (give reasons) (n= 15 ) Allocation Allocated to control group (n=65 ) Lost to follow-up (give reasons) (n= 5 ) Discontinued intervention (give reasons) (n=3 ) Follow-Up Lost to follow-up (give reasons) (n= 2 ) Analysed (n= 66 ) Excluded from analysis (give reasons) (n=0 ) Analysis Analysed (n= 63 ) Excluded from analysis (n= 0 )
ΜΕΘΟΔΟΣ- ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ Ν=154 10 μήνες (εξέταση Τ0 και Τ10) 129 ηλικωμένοι (66 Π.Ο 63 Ο.Ε). Π. Ο (n = 66, 56 γυναίκες; ηλικία, 65.89±10.7, εκπαίδευση 10.55±0.38) Ο.Ε (n = 63, 20 women; ηλικία, 67.92±9.4, 8.89±0.56). Παγκόσμιοι Ευρωπαϊκοί Χοροί. 2 φορές την εβδομάδα (60 το κάθε μάθημα) για 10 μήνες. Tango, Waltz, Viennese Waltz, Fox trot, Rumba, Chachacha, Swing, Salsa, Merengue, Disco- Hustle, και Greek traditional ballroom dancing
ΝΕΥΡΟΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΤΙΜΗΣΗ (ΝΨΕ) ΝΟΗΣΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΚΑΘ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ MMSE BDI QUALITY OF LIFE VERBAL FLUENCY BECK-ANXIETY IADL TRAIL MAKING (PART B) ANXIETY PERCEPTION FUCAS TEA HAMILTON TEST FRSSD RAVLT GDS CDR ROCFT NPI MOCA
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ IBM SPSS Statistics for Windows (v 22, IBM Corp., Armonk, NY) was used for data analysis. Έλεγχος κανονικής κατανομής. Δοκιμασία t-test για εκτίμηση 1 ης και 2 ης ΝΨΕ Π.Ο και Ο.Ε Δοκιμασία t-test για εκτίμηση 2 ης ΝΨΕ Π.Ο και Ο.Ε Επίπεδο σημαντικότητας α=0.05
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
1 Η ΚΑΙ 2 Η ΝΨΕ Π.Ο Μ.Ο Τ.Α P MMSE FAS RBMT-recall TRAIL-B ROCFT-delay recall 1 st 27.54 2.14 2 nd 28.00 2.39 1 st 9.31 3.53 2 nd 10.83 3.40 1 st 11.46 4.04 2 nd 12.53 4.78 1 st 192.79 107.03 2 nd 165.77 85.37 1 st 14.04 6.26 2 nd 16.19 6.07 RAVLT total 1 st 40.45 12.29 2 nd 45.41 13.92 NPI-total 1 st 3.77 5.61 2 nd 1.77 2.41 TEA 4 1 st 7.06 3.11 2 nd 7.72 3.17 RAVLT1 GDS BDI 1 st 4.78 1.89 2 nd 5.75 2.379 1 st 2.70 2.81 2 nd 1.32 1.77 1 st 10.68 5.89 2 nd 8.27 4.55.061.000*.061.052*.004**.001**.024* 0.03* 0.002** 0.007** 0.04*
2 Η ΝΨΕ MMSE MOCA ΙFUCAS TEA 4 NPI RAVLT total FAS RBMT1 RBMT2 Μ.Ο Τ.Α p Ο.Ε 25.65 3.27 Π.Ο 28.00 2.39 Ο.Ε 19.82 5.18 Π.Ο 26.00 2.94 Ο.Ε 45.88 3.71 Π.Ο 44.74 3.05 Ο.Ε 5.90 3.86 Π.Ο 7.89 3.02 Ο.Ε 3.76 4.84 Π.Ο 1.78 2.28 Ο.Ε 38.86 10.88 Π.Ο 46.20 13.09 Ο.Ε 9.14 3.06 Π.Ο 10.87 3.61 Ο.Ε 9.89 5.40 Π.Ο 12.53 4.78 Ο.Ε 8.38 4.28 Π.Ο 11.09 4.38 0.000** 0.03*.057*.002**.020*.003**.005**.004**.001** ROCFT-copy Ο.Ε 27.52 6.25.000** Π.Ο 31.15 4.81 ROCFTdelay GDS Ο.Ε 11.10 6.50 Π.Ο 16.18 6.02 Ο.Ε 2.22 2.03 Π.Ο 1.26 1.73.000**.022*
2 Η ΝΨΕ Π.Ο ΚΑΙ Ο.Ε
ΣΥΖΗΤΗΣΗ (Ι) Ο χορός αποτελείται από ρυθμικό κινητικό συντονισμό, ισορροπία και μνήμη, συναισθήματα, κοινωνική αλληλεπίδραση, ακουστική διέγερση, και μουσική εμπειρία πέρα από τις απαιτήσεις για τη σωματική δραστηριότητα.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ (ΙΙ) Συμπεριφορικές αλλαγές και μειωμένη νοητική και σωματική απόδοση, Μπορούν να βελτιωθούν με: 1. τη μουσική, 2. το χορό και 3. την άσκηση που δείχνει ότι οι αλλαγές σχετίζονται με την ηλικία και την ασθένεια είναι ιάσιμες Επίσης, θεραπείες που επιτρέπουν στους ασθενείς να επανακτήσουν και να πάρουν τον έλεγχο του σώματος τους και εμπλέκουν την κοινωνική αλληλεπίδραση μεταξύ των ανθρώπων στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και των νοητικών λειτουργιών.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ (ΙΙΙ) 1. Ο χορός κατάλληλη επιλογή για τη βελτίωση των δυσλειτουργιών σχετίζονται με την ηλικία 2. ΗΝΔ ασθενείς πρόγραμμα χορού διασκεδαστική παρέμβαση. Το θετικό και υποστηρικτικό περιβάλλον που παρέχονται από ένα τυπικό πρόγραμμα άσκησης και το ομαδικό πνεύμα δεν μπορούν να αγνοηθούν 3. Βελτιώνεται η νόηση, η προσοχή και η διάθεση
Τσολάκη Μάγδα Στέλλα Δούκα Θέμης Παραστατίδης Τσολάκη Ανθούλα Γκιόκα Μάρα