Εισαγωγή. Ο συγγραφέας θεωρεί ότι η ισότητα των πόρων δεν είναι εργαλείο ευτυχίας και ευημερίας αλλά διανεμητικής δικαιοσύνης

Transcript

1 Εισαγωγή Ο συγγραφέας θεωρεί ότι η ισότητα των πόρων δεν είναι εργαλείο ευτυχίας και ευημερίας αλλά διανεμητικής δικαιοσύνης Για τον ίδιο, είναι δύσκολο να μιλήσει κανείς διαπροσωπικά για ευημερία όχι μόνο γιατί ηθικά δεν μπορεί να ομογενοποιηθεί αλλά και επειδή δεν μπορεί να υπάρξει ισότητα ευημερίας Έτσι, η διανομή των πόρων, δεν πρέπει να είναι μια υπόθεση που θα πρέπει να αποσκοπεί στην εκπλήρωση του στόχου της ευημερίας όλων (με μια συνεχή εξισορρόπηση των διαφόρων επιδιώξεων των μελών μιας κοινωνίας) αλλά θα πρέπει να υπακούει σε ένα αντικειμενικό σύστημα αρχών δικαιοσύνης. Δηλαδή, η ευημερία δεν πρέπει να είναι ο φάρος όταν σχεδιάζουμε ένα σύστημα διανεμητικής δικαιοσύνης Εν ολίγοις θα πραγματευτεί το τι πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας όταν φτιάχνουμε ένα σύστημα διανομής πόρων. Δεν κοιτάμε τι φιλοδοξίες έχει ο καθένας ούτε τις πεποιθήσεις του. Αυτό που κοιτάμε είναι η διανομή να ανταποκρίνεται στις εύλογες προσδοκίες καθενός που αυτές δεν είναι απλά ότι κατά τύχη αποφασίσει ο καθένας αλλά οι προσδοκίες εκείνες που με βάση τις συνέπειες των επιλογών μας αλλά και με το ιστορικό μας πλαίσιο Η θεωρία του Dworkin βασίζεται αρκετά στην διάκριση τύχης και επιλογής. Είναι βασικά κριτήρια κατά την διαμόρφωση του συστήματος διανομής πόρων. Το σύστημα των αγορών ασφάλισης που αναφέρει καθιστά σαφές ότι τον διαφοροποιεί από την θεωρία του Ρώλς αφού ο Dworkin θεωρεί ότι τα άτομα ξέρουν τα χαρίσματά τους και την πιθανότητα να οδηγηθούν σε αναπηρία ή να τους συμβεί κάτι κακό και έτσι υπάρχει ένα ορθολογικό μίνιμουμ που όλοι θα πλήρωναν για να ασφαλιστούν από αυτόν τον κίνδυνο Ο Dworkin έχει δεχτεί κριτική όχι μόνο για το ότι η προσπάθεια του να διακρίνει ανάμεσα σε επιλογή και τύχη είναι επικίνδυνη (και μάλιστα αυτό ο «ηθικός ατομισμός» του μπορεί να αποδειχτεί πολύ σκληρός απέναντι σε άτομα με κακές επιλογές που είναι πλέον σε άθλια κατάσταση) αλλά και για το ότι προτεραιότητα στη θεωρία του για την πολιτική φιλοσοφία δεν είναι η αντιμετώπιση της πολιτικής καταπίεσης αλλά η αντιμετώπιση της κακής τύχης Ξανά: ο συγγραφέας οραματίζεται μια θεωρία διανομής που αφορά ακριβοδίκαια μερίδια χωρίς αυτά να επηρεάζονται από το πόσο ψηλά ή χαμηλά είναι οι δικές μας προσδοκίες

2 Τονίζει μεν ότι η ισότητα πόρων θα ήταν αδιανόητη σε ένα σοσιαλιστικό κράτος αλλά όμως και ότι ο πλούτος δεν πρέπει να θεωρείται δείκτης ευ ζην Ο συγγραφέας θεωρεί ότι η ελευθερία ενυπάρχει μέσα στην ισότητα. Η ισότητα προϋπάρχει και αυτό φαίνεται από το παράδειγμα των ναυαγών όπου η ισότητα είναι που αναδεικνύεται ως αρχικό σημείο εκκίνησης ακόμη και αν μετά αναπόφευκτα δημιουργηθούν ανισότητες (υπενθυμίζεται ότι μόνο όσες ανισότητες προκύπτουν από επιλογές είναι θεμιτές) Για τον Dworkin η αγορά είναι ένας μηχανισμός που δεν μας επιτρέπει να έχουμε παράλογες απαιτήσεις και αξιώσεις καθώς εκεί όσες αξιώσεις έχουν υψηλό κοινωνικό κόστος δεν συντηρούνται. Έτσι, το να δουλεύεις σκληρά και να αξιώνεις να πίνεις ακριβό κρασί είναι θεμιτό αλλά το να μη δουλεύεις και να αξιώνεις το ίδιο δεν θα μπορούσε να είναι θεμιτό Αναφορικά με την αρχική θέση ισότητας, ο συγγραφέας δεν εξικνείται μέχρι του σημείου να ισχυρισθεί ότι τα φυσικά χαρίσματα θα πρέπει να μπορούν και αυτά να δημοπρατηθούν (κάτι σαν την αντίστοιχη θέση του Ρώλς ότι τα φυσικά χαρίσματα θα πρέπει να είναι κοινωνικό κεφάλαιο) και αυτό διότι μια τέτοια θέση δεν θα περνούσε επιτυχημένα από το τεστ του φθόνου (επειδή θα υπάρχει φθόνος από τη μεριά αυτών που τα έχουν και τα χάνουν) Ο συγγραφέας καταλήγει σε ένα σχήμα υποθετικής ασφαλιστικής αγοράς διότι τον ενδιαφέρει να είχαν όλοι ένα ίσο σημείο εκκίνησης, δηλαδή ίσους πόρους με ίση δυνατότητα ασφάλισης απέναντι σε τυχαιότητες. Υπ αυτήν την έννοια δημιουργεί ένα χρηματικό ποσό που ο «μέσος άνθρωπος» θα έδινε για να ασφαλιστεί απέναντι σε κινδύνους Το ασφάλιστρο (που το μετατρέπει σε φόρο μετά) δεν πρέπει να είναι υψηλό γιατί κανείς (ακόμη και αν ήταν πράγματι άνθρωπος με χαρίσματα) δεν θα ασφαλιζόταν απέναντι στο κίνδυνο να μην τα εκμεταλλευτεί στο έπακρο (κάτι που θα σήμαινε υψηλό ασφάλιστρο και άρα όλοι οι πόροι του θα πήγαιναν για την πληρωμή της ασφαλιστικής) αλλά όλοι ασφαλίζονται απέναντι στις τυχαιότητες Στόχος του Dworkin είναι να δημιουργήσει ένα κόσμο όπου ο ανόμοιος καταμερισμός των χαρισμάτων να μπορεί να καταλήγει σε ένα όσο το δυνατόν όμοιο καταμερισμό

3 αποτελεσμάτων (στο βαθμό τουλάχιστον που τα αποτελέσματα θα ήταν αποκλειστικά θέμα τύχης) Σε τελική ανάλυση, η ισότητα των πόρων είναι για τον συγγραφέα ένα αναγκαίο μίνιμουμ που απαιτείται για να μπορεί ο καθένας να εκπληρώσει το σχέδιο ζωής του. Έτσι, αν αυτή η ισότητα την ονομάσουμε δικαιοσύνη και τον σχέδιο ζωής μας το ονομάσουμε ευδαιμονία, τότε για τον Dworkin, ευτυχισμένος βίος εμπεριέχει απαραίτητα και ένα ποσό δικαιοσύνης Κεφάλαιο 1 Το ζήτημα που είναι υπό κρίση είναι αυτό της διανεμητικής ισότητας. Το ζήτημα αυτό είναι ένα μόνο μέρος της ολιστικής προσέγγισης για την ισότητα. Η διανεμητική ισότητα δεν είναι επομένως το ίδιο με την πολιτική ισότητα Προβάλλονται 2 βασικές θεωρίες για την διανομή: η πρώτη είναι η ισότητα πόρων (μια παραλλαγή αυτής θα υποστηρίξει ο συγγραφέας): δηλαδή μια κοινωνία πρέπει να στοχεύσει στην απονομή ίσων μεριδίων στους πολίτες. Η άλλη είναι η ισότητα ευημερίας, ο εξισωτικός ευημερισμός (welfare egalitarianism) και αφορά σε μια τέτοια διανομή ώστε τελικώς το επίπεδο ευημερίας να είναι το ίδιο (αυτή απαιτεί όμως αρκετά καλή πληροφόρηση για το ποια είναι τα γούστα και οι ανάγκες και γενικώς πώς πρέπει να βαθμολογούνται) Υπάρχουν και άλλες λιγότερο επιφανείς θεωρίες διανεμητικής ισότητας όπως η θεωρία της αξιοκρατίας όπου υποστηρίζει ότι η διανομή δεν θα πρέπει να έρχεται εις βάρος μιας θέσης στην αγορά εργασίας Οι υποκατηγορίες της θεωρίας ισότητας στην ευημερία, περιλαμβάνουν: α)την ευημερία ως επιτυχία (δηλαδή η διανομή πρέπει να γίνει έτσι ώστε όλοι να έχουν τα απαραίτητα μέσα για να επιτύχουν το σχέδιο ζωής τους) β) την ευημερία ως συνειδησιακή κατάσταση υπό την έννοια ότι η διανομή πρέπει να καταστήσει τους ανθρώπους ίσους ως προς την απόλαυση (τόσο σωματική ηδονή όσο και πνευματική) Αναφορικά με τη κριτική στις θεωρίες ισότητας ευημερίας, εκκινεί απο εκείνη της επιτυχίας επι τη βάσει πολιτικών απόψεων και τονιζει οτι πέραν του οτι ειναι αφηρημένη καθώς καθε ενας εχει άλλες απόψεις επί ιδίων ζητημάτων, αυτη η θεωρία θα επρεπε για να

4 ικανοποιήσει όλους (ακομη και άτομα με ακραίες θεωρίες), θα επρεπε δηλαδή να δίνει κάποιες φορες περισσότερους πόρους για να αντισταθμίσει η απώλεια στο σχέδιο ζωής (πχ ενας ρατσιστής θα επρεπε να πάρει περισσότερα διότι δεν θα μπορούσε τουλαχιστον πολιτικά να υπαρχει ενα σύστημα που ευνοεί τον ρατσισμό) Υπάρχει και το αντίστροφο πρόβλημα: ακόμη και αν δεχόμασταν οτι ολοι οι κοινωνοί ηταν ευχαριστημένοι με μια διανομή που τους οδηγεί σε άνισες κοινωνικές θέσεις (πχ κάστες) αλλά ολοι θεωρούν οτι ετσι έχουν όση ευημερία, μια τέτοια διατύπωση ισότητας θα ηταν πολυ μακρυα απο γενικά αποδέκτες πολιτικές αξίες. Εν τελεί δεν θα ήταν, πάλι, μια ελκυστική θεωρία ισότητας Όμως ούτε και γενικώς και αορίστως η ισότητα επιτυχίας αναφορικά με απρόσωπες επιδιώξεις επαρκεί. Επομένως, αυτό που φαίνεται να αρμόζει σε ένα φιλελεύθερο Κράτος θα ήταν μια ισότητα επιτυχίας αναφορικά με τις προσωπικές φιλοδοξίες, δηλαδή το σχέδιο ζωής καθενός Αυτό όμως απαιτεί να υποθέσουμε ότι τα άτομα έχουν λάβει υπ όψιν κάποιους παράγοντες (πχ μελλοντική υγεία κτλ.) αλλά και κάποιους ηθικούς περιορισμούς Από την άλλη, δύσκολο είναι και το να πούμε ότι θα πρέπει η διανομή να αφορά σε μία τέτοια διανομή που να πληροί τις αξιώσεις των ανθρώπων ως προς την συνολική τους επιτυχία (όχι μόνο τη σχετική όπως παραπάνω). Ο λόγος είναι ότι ο Dworkin φαίνεται να πιστεύει ότι τα άτομα είναι ανίκανα να κάνουν κρίση για την εγγενή αξία της ζωής τους και ότι δύνανται μόνο να προβαίνουν σε αξιολογήσεις της σχετικής ευτυχίας Εν τελεί, καθε σύστημα ισότητας με βαση την συνολική επιτυχία θα ειναι αναποτελεσματικό αφου ακομη και αν βάλουμε ως κριτήριο το εαν η παρούσα διανομή προκαλεί μια "εύλογη δυσανασχέτηση" σε σχέση με μια αλλη διανομή παλι αυτο, κατα τον συγγραφέα, θα οδηγούσε σε ενα αέναο ερώτημα του αν και η αμεσως επόμενη διανομή δεν προκαλεί εύλογη δυσανασχέτηση σε σχέση με την επόμενη κοκ Επόμενα, έρευνα την διανομή με βάση την ισότητα στην απόλαυση. Αναφορικά με αυτο πρεπει πρωτα να επισημανθεί οτι ως κριτήριο ειναι προβληματικό αφου κάποιοι δεν επιδιώκουν την απόλαυση αλλα επιλέγουν δύσκολες προκλήσεις ακομη και αν αποτύχουν ενω κάποιοι άλλοι θα μπορούσαν να πουν οτι δεν θα την επέλεγαν αν τυχόν έρχονταν ασυναίσθητα

5 Από την άλλη, η επιλογή της ισότητας στην απόλαυση εκ μόνου του λόγου ότι είναι κάτι που οι άνθρωποι πρέπει να λαμβάνουν υπ όψιν θα ήταν πολύ μακριά από τις θεμιτές πολιτικές αξίες Στην συνέχεια εξετάζεται αν η ισότητα ευημερίας θα επιλεγόταν αν της αποδίδαμε μια αντικειμενική διάσταση, δηλαδή με έμφαση σε όσα όντως δίνουν αξία στη ζωή. Όμως και μια τέτοια αντικειμενιστική προσέγγιση (πχ αν λέγαμε ότι ευημερία, και άρα ισότητα σε αυτήν, είναι όταν 2 έχουν λάβει ίσες ευκαιρίες και ίδια εκπαίδευση ανεξάρτητα από το εάν υποκειμενικά είναι ευτυχισμένοι ή όχι). Αυτό είναι ένα είδος ισότητας ευημερίας αλλά ομοιάζει με ισότητα πόρων Συνολικά, ο συγγραφέας υπονοεί ότι για να λυθεί το ζήτημα της διανομής θα πρέπει να εντοπισθεί μια αρχή που είναι αφ εαυτή ικανή και άξια για να υποδείξει ένα τρόπο διανομής. Για παράδειγμα, το ότι αρνούμαστε σε κάποιον με ακριβά γούστα να του μεταφέρουμε περισσότερους πόρους δεν είναι λόγω του ότι θεωρούμε ότι η μέση ωφελιμότητα της κοινωνίας βλάπτεται αλλά υπάρχει ένας άλλος λόγος. Ο συγγραφέας για πρώτη φορά αναφέρει ότι η μόνη ανεξάρτητη δικαιολόγηση που θα μπορούσε να αντιπαραβληθεί για να υπερασπιστεί περιορισμούς σε μια διανομή βασισμένη στην ευημερία ή άλλη είναι αυτή της ισότητας των πόρων Το κρίσιμο δηλαδή δεν είναι να ερευνούμε εάν κάποιος έχει ακριβά ή όχι γούστα για να θεωρήσει τη ζωή του ευτυχισμένη αλλά εάν του έχει δοθεί ένα ακριβοδίκαιο μερίδιο Κεφάλαιο 2 Ορισμός της ισότητας των πόρων: αφορά σε όλους εκείνους τους πόρους που τα άτομα μπορούν να αποκτήσουν ιδιοκτησία. Δεν περιλαμβάνει την ισότητα σε πολιτικής ισχύος Μάλιστα, στη θεωρία του, ο Dworkin πιστεύει ότι ο μηχανισμός της αγοράς παρά το ότι στη πράξη έχει δημιουργήσει εισοδηματικές ανισότητες- είναι απαραίτητο εργαλείο ισότητας. Στο τεστ με τη νησί και τους ναυαγούς, η διαδικασία της πλειοδοσίας δεν είναι ότι εξασφαλίζει τη τέλεια διανομή με την έννοια ότι εάν επαναλαμβανόταν δεν θα υπήρχε διαφορετικό αποτέλεσμα αλλά το ότι όλοι είχαν ίση ευκαιρία συμμετοχής με δεδομένη μια ίση αφετηρία. Δηλαδή, η έκφραση της αγοράς που είναι εν προκειμένω η δημοπρασία έχει

6 ένα ηθικό χαρακτήρα: πίσω από τη τελική τιμή κάθε αγαθού κρύβεται η αξία που ένας πόρος μπορεί να έχει στη ζωή κάποιου πολίτη Οι γηγενείς στο νησί αποδέχονται τη διανομή επειδή περνάει το τεστ του φθόνου, δηλαδή κανείς δεν ζηλεύει το μερίδιο του άλλου. Τα μερίδια δεν είναι φυσικά ίδια αλλά ίσα ως προς την αξία που τους αποδίδουν οι διαφορετικοί κοινωνοί Εν ολίγοις, η θεωρία της διανομής των πόρων εμπεριέχει και ένα στοιχείο απροσδιορίστου δηλαδή δεν υπάρχει μία και μοναδική ιδεατή διανομή Ο συγγραφέας πιστεύει ότι ακόμη και αν το τεστ του νησιού δεν θα υπάρξει ποτέ πραγματικά (όμως οι σημερινές αγορές είναι υπό μία έννοια μιμήσεις της δημοπρασίας που περιγράφει) εντούτοις μπορεί να είναι μία προσπάθεια να υποστούν επεξεργασία οι σημερινοί πολιτικοί θεσμοί για το εάν πράγματι φτάνουν σε ένα αποτέλεσμα κοντά σε αυτό που φτάνει το τεστ Για τον Dworkin η τύχη από τις επιλογές μας μπορεί να επιτρέψει ανισότητα πόρων γιατί αν δεν το επιτρέπαμε αυτό τότε θα αλλοιωνόταν ένα σημαντικό σημείο του τεστ, το ότι τελικά και αυτοί που ρίσκαραν και αυτοί που δεν ρίσκαραν είχαν δεχτεί ο καθένας αυτήν την επιλογή ως μέρος της διανομής που δεν θα τους δυσανασχετούσε. Δηλαδή η λήψη υπ όψιν την τύχης εξασφαλίζει ότι δεν θα προκύψει ζήτημα φθόνου στο μέλλον Υπενθυμίζει παλι οτι όλες οι κακοτυχίες απο επιλογή πρεπει να έχουν ενα βάρος στη ζωη και στη διανομή Αναφορικά με τις αναπηρίες και αυτές ακόμη θα μπορούσαν να θεωρηθούν κάποιες φορές ως αποτέλεσμα επιλογή και οχι απλά τύχης επειδή οι άνθρωποι δε κάποιες περιπτώσεις μπορούν να ασφαλιστούν από το κίνδυνο Στις περιπτώσεις όμως που η αναπηρία είναι όντως φυσική και τυχαία (πχ εκ γενετής) τότε δε θα πρέπει να αρνηθούμε την αναδιανομή. Μάλιστα αυτό μπορεί να γίνει μέσω της φορολογίας ενώ, τέλος, το πόσο που θα μπορούσε να επιβαρυνθεί έκαστος είναι αυτό που θα έδινε για τον ίδιο εάν είχε ίσες πιθανότητες να νοσήσει (άλλωστε και στη πραγματική ασφαλιστική αγορά σήμερα, πολλές κατηγορίες διαμορφώνονται με βάση μια τέτοια τιμή μέσου όρου. Ξεκαθαρίζει ότι αυτό που έρχεται να καλύψει η αποζημίωση δεν είναι την έλλειψη σωματικών ή πνευματικών χαρισμάτων που προκαλεί η ίδια η αναπηρία (αυτό θα ήταν

7 αδύνατο καθώς τελικώς δεν θα ηταν εφικτό να διαπιστωθεί ποια μπορει να είναι τα χαρίσματα ενός "κανονικού" ανθρώπου. Άρα αυτό που καλύπτεται είναι η ανεπάρκεια σε υλικούς πόρους και όχι σε άλλου είδους Ακόμη και αν κάποιος μετά το πέρας της αρχικής διανομής καταφέρει να αυξήσει το εισόδημά του με την εργατικότητά του, δεν μπορούμε να πούμε ότι το τεστ του φθόνου αποτυγχάνει επειδή κάποιοι φθονούν μόνο το εισόδημά του γιατί θα πρέπει να φθονούν την ζωή τους ως σύνολο. Έτσι, ένας που φθονεί το εισόδημά του αλλά όχι την εργατικότητά του δεν λογίζεται ότι φθονεί. Και κάτι επίσης σημαντικό: το τεστ δεν θεωρεί μόνο ότι οι άνθρωποι έχουν διαφορετικά χαρίσματα (αφού συν τω χρόνω κάποιοι θα αποδείξουν ότι είναι πιο χαρισματικοί) αλλά επίσης ότι δεν πρέπει να θεωρούμε σημαντικό εάν οι άνθρωποι φθονούν όχι τους πόρους αλλά τα χαρίσματα. Άρα αυτό που νοιάζει είναι απλώς μια αρχική ίση δημοπρασία Η ισότητα των πόρων πρέπει να αντανακλάται ανά πάσα στιγμή. Δηλαδή εάν κάποιος βρεθεί με λιγότερα αυτό θα μπορέσει να εξηγηθεί από το ότι δούλεψε λιγότερο ή ότι ξόδεψε περισσότερα στο παρελθόν. Εν ολίγοις, το σύστημα της ισότητας των πόρων, αντανακλά τα οφέλη και τα κόστη των επιλογών μας Το «επινόημα» της φορολογίας είναι πολύ βοηθητικό διότι επιχειρεί να συμβιβάσει 2 έννοιες που δεν είναι αντίθετες αλλά αντιθέτως είναι και οι 2 εντός της έννοιας της ισότητας: αφενός η δυνατότητα να αντανακλώνται οι επιλογές και αφετέρου η πρόληψη απέναντι σε κάποιες μορφές γενετικής τύχης. Θυμίζεται δηλαδή ότι η δομή του φορολογικού συστήματος θεωρεί ως δεδομένη τόσο την ίση αρχική διανομή όσο και το ίσο ρίσκο όλων των κοινωνών Ο φόρος θα είναι ένα είδος φόρου εισοδήματος το οποίο θα καλύπτει τη διαφορά από το μέσο επίπεδο ασφάλισης (δηλαδή το ποσό που ο μέσος, λογικός (reasonable) άνθρωπος θα έδινε για να ασφαλιστεί) και κάτω και μέχρι του σημείου που ένας ασφαλισμένος ισχυρίζεται ότι φτάνουν τα εισοδήματά του Ο συγγραφέας πιστεύει ότι η ισότητα πόρων είναι μια κεντρική έννοια στην έννοια της ισότητας γι αυτό και δέχεται αυτή τη θεωρία σε σχέση με μία άλλη που θα άφηνε αυτούς με ελαττώματα να υποστούν τις συνέπειες των αδυναμιών τους Στο τέλοςεπιχειρεί μια σύγκριση σε σχέση με την θεωρία του Rawls. Συγκρίνει την αρχή της ισότητας στους πόρους με την δεύτερη βασική αρχή δικαιοσύνης, δηλαδή την αρχή της

8 διαφοράς η οποία ανέχεται διαφορές μόνο όμως εάν αυτό είναι προς όφελος όσων είναι στη δυσμενέστατη θέση Για τον Dworkin αυτό είναι λίγο αυθαίρετο με την έννοια ότι ο αντιπροσωπευτικός άνθρωπος της δυσμενέστατης ομάδας προσδιορίζεται με οικονομικά κριτήρια και όχι απαραίτητα με όρους φυσικής αναπηρίας Για την θεωρία της ισότητας των πόρων, η ισότητα είναι ένα θέμα ατομικού δικαιώματος, που αφορά το κάθε άτομο ξεχωριστά και όχι θέμα συμμετοχής σε κάποια οικονομική τάξη. Η ισότητα έχει ένα πιο εξατομικευμένο προφίλ ενώ για τον Ρώλς η δικαιοσύνη θα διατυπώνονταν με όρους τάξης ήδη από την αρχική θέση. Αλλά για τον συγγραφέα, μια τέτοια προσέγγιση ισότητας είναι μονοδιάστατη αφού ενδιαφέρεται μόνο για την ισότητα πρωταρχικών αγαθών ακόμη και αν κάποιος δεν θα την δικαιούνταν Σε κάθε περίπτωση, η μεγάλη διαφορά είναι ότι η θεωρία της ισότητας των πόρων προϋποθέτει ότι οι άνθρωποι γνωρίζουν όσα περισσότερα γίνεται για το τι θεωρούν πολύτιμο στη ζωή σε αντίθεση με την εσκεμμένη αγνοία του Ρώλς. Τέλος, για τον ίδιο τον Dworkin καμία θεωρία πρωταρχικής θέσης δεν μπορεί να εξηγηθεί χωρίς να έχει μια βαθύτερη αντανάκλαση σε μία αρχή όπως είναι η ισότητα στους πόρους.