Μεθοδολογία Ερευνητική προσέγγιση διαταραχών του ΚΝ. Kατερίνα Αντωνίου Εργαστήριο Υαρμακολογίας Ιατρική χολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Μεθοδολογία Ερευνητική προσέγγιση διαταραχών του ΚΝ. Kατερίνα Αντωνίου Εργαστήριο Υαρμακολογίας Ιατρική χολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων"

Χριστόφορος Βονόρτας
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Μεθοδολογία Ερευνητική προσέγγιση διαταραχών του ΚΝ Kατερίνα Αντωνίου Εργαστήριο Υαρμακολογίας Ιατρική χολή Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

2 Μεθοδολογία τόχος: Προσέγγιση Διαταραχών ΚΝ : Μεταφραστικές μελέτες «Μοντελοποίηση» Διαταραχών του ΚΝ Κλινικές μελέτες : Υαινότυπος Ενδοφαινότυπος

3 1. Προκλινικές μελέτες Πειραματικά πρότυπα Παραμέτρους (γενετικές, συμπεριφορικές, νευροβιολογικές, νευροχημικές) 2. Κλινικές μελέτες Αναζήτηση βιολογικών δεικτών Αναζήτηση γενετικών δεικτών Απεικονιστική έρευνα

4 Κλινικές μελέτες Αναζήτηση βιολογικών δεικτών Αναζήτηση γενετικών δεικτών: ανάλυση της γενετικής ποικιλομορφίας και των επιγενετικών τροποποιήσεων

5 Κλινικές μελέτες Αναζήτηση βιολογικών δεικτών Π.χ. Μετρήσεις επιπέδων BDNF, ορμονών Σεχνικές Αναζήτηση γενετικών δεικτών Π.χ. SNPs : συνώνυμοι (sense), μη συνώνυμοι (missense), nonsense candidate gene studies genome-wide association studies

6 ΚΝΣ Προκλινικά πρότυπα Πειραματικά Πρότυπα ΚΝ Μοντέλα - Προκλινικά μοντέλα Κριτήρια για την ανάπτυξη μοντέλου Προβληματισμοί και κριτική των Προτύπων Παραδείγματα

7 Πειραματική προσέγγιση Μοντελοποίηση * Διπλό κίνητρο Νευροβιολογικό υπόστρωμα νόσων Ανάπτυξη και έλεγχος νέων φαρμάκων τόχος δύκολος? Αλλά αναγκαίος.

8 Κριτήρια για την ανάπτυξη πειραματικών προτύπων Προβλεπτική ισχύ Υαινομενολογική ομοιότητα Θεωρητική λογική Εκλεκτικότητα Επαναληψιμότητα Αξιοπιστία Φρησιμότητα υνδυασμός συμπεριφορικών και Νευροβιολογικών παραμέτρων

λογική Εκλεκτικότητα Επαναληψιμότητα Αξιοπιστία

9 Κριτική του/των Προτύπων υμπτωματολογία Υαινομενολογική Ομοιότητα?? Παθοφυσιολογία - Θεωρητική Λογική?? Αttempting to model syndromes or Modeling symptoms and possible causative factors (e.g., stress)

10 Κατάταξη Πειραματικών Προτύπων Προδιάθεσης Γενετικά Αναπτυξιακά Επίσπευσης Μικρής διάρκειας Διαιώνισης Μεγάλης διάρκειας Μηχανιστικά Ελέγχου (screening) Προσομοίωσης

11 ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ Κατασκευές Προσομoίωση

12 1959 Μοντέλα αποχωρισμού 1969, McKinney and Bunney, Arch Gen Psychiatry έσο ζήκεξα εμειίζζνληαη: νη πξνζπάζεηεο αλάπηπμεο πξνηύπσλ oη ζπδεηήζεηο γηα ηα θξηηήξηα ε ζεσξία πνπ ραξαθηεξίδεη απηή «ηελ θαηαζθεπή»

πξνζπάζεηεο αλάπηπμεο πξνηύπσλ oη ζπδεηήζεηο γηα ηα

13 Ανάλογο? Δεν είναι δυνατή Μειωμένη συμπεριφορά κινήτρου Διαταραχές στην πρόσληψη τροφής Διαταραχές στην κινητικότητα Δεν είναι δυνατή Δεν είναι δυνατή Δεν είναι δυνατή Διαταραχές μνήμης και μάθησης υμπεριφορά άγχους Λειτουργία ΗΡΑ

14 Μεγάινο ν αξηζκόο ησλ πεηξακαηηθώλ πξνηύπσλ Η «κατασκευή» τους στηρίζεται σε ΚΤΡΙΩ σε μερικούς γενικούς χειρισμούς ή γενετικούς χειρισμούς

Πεηξακαηηθά πξόηππα θαηάζιηςεο Πξόηππα απνρσξηζκνύ Πξώηκεο εκπεηξίεο εθηηκήζεηο ζηελ ελειηθίσζε Μαζεκέλε αλππαξμία βνήζεηαο (learned helplessness)

15 Πεηξακαηηθά πξόηππα θαηάζιηςεο Πξόηππα απνρσξηζκνύ Πξώηκεο εκπεηξίεο εθηηκήζεηο ζηελ ελειηθίσζε Μαζεκέλε αλππαξμία βνήζεηαο (learned helplessness) Σπκπεξηθνξά απειπηζίαο (behavioural despair) Tail suspension test Resident intruder Χξόλην αδηάιεηπην απξόβιεπην ηζρπξό stress Χξόλην αδηάιεηπην απξόβιεπην ήπην stress

Σπκπεξηθνξά απειπηζίαο (behavioural despair) Tail suspension test Resident

16 Πειραματικά μοντέλα σχιζοφρένειας Administration of DA agonists or NMDA antagonists (e.g. PCP, MK-801) Prepulse inhibition (PPI) in the acoustic startle response: Πειραματική διαδικασία προπαλμικής αναστολής του αντανακλαστικού αιφνιδιασμού

inhibition (PPI) in the acoustic startle response:

17 Genomic models: Combination of genetic and environmental factors Thomas R. Insel, NIMH Editorial, From Animal models to Model Animals, Biol. Psychiatry, 2007: The next decade should see a shift from creating abnormal behaviors that phenotypically resemble aspects of mental disorders (i.e. animal models) to increasingly understanding the mechanisms of disease by developing animals with the molecular and cellular abnormalities found in mental disorders (i.e. model organisms). In 2003, ~ 40 knockout mice were found to exhibit depressive (or antidepressant) -related phenotype Examples: BDNF conditional knockout Serotonin receptor/ transporter knockout CRFR2 knockout D1 and D2 knockout Akt1- knockout DAT -knockout

next decade should see a shift from creating abnormal behaviors that phenotypically resemble aspects of mental disorders (i.e. animal models) to increasingly understanding the mechanisms of disease by developing animals with the molecular and cellular abnormalities found in mental disorders (i.

18 Γεκεηηθμί πεηνηζμμί Selective breeding based on different phenotypes /endophenotypic differences Flinder s sensitive line rats Wistar Kyoto rats APO-sus rats Αttempting to model syndromes or Modeling symptoms and possible causative factors (e.g., stress)

rats Wistar Kyoto rats APO-sus rats Αttempting to model

19 Παραδείγματα Αttempting to model syndromes or Modeling symptoms and possible causative factors (e.g., stress)

20 Σομπενηθμνά απειπηζίαξ (behavioural despair) 1. Μμκηέιμ ελακαγθαζμέκεξ Κμιύμβεζεξ (1977) 2. Νεόηενε εθδμπή ημο μμκηέιμο (1997) Μμκηέιμ 2 εμενώκ Σοκδοαζμόξ μεηαβιεηώκ πνμξ αλημιόγεζε Εονεία πνήζε

21 Χνόκημ αδηάιεηπημ απνόβιεπημ ήπημ ζηνεξ Η πεηναμαηηθή δηαδηθαζία πενηιαμβάκεη μηα ζεηνά ήπηωκ ζηνεζμγόκωκ παναγόκηωκ ζημοξ μπμίμοξ οπμβάιιμκηαη ηα πεηναμαηόδωα γηα έκα πνμκηθό δηάζηεμα 4-7 εβδμμάδωκ. Η ακάπηολε «θαηαζιηπηηθήξ» δηενγαζίαξ θαζμνίδεηαη από ηεκ μείωζε ηεξ πνμηίμεζεξ θαηακάιωζεξ δηαιύμαημξ ζμοθνόδεξ (εδμκηθό-εοθμνημγόκμ ενέζηζμα) από ημ πεηναμαηόδωμ θαηά ηε δηάνθεηα ελέιηλεξ ημο πνωημθόιιμο. Αξ ζεμεηωζεί όηη ηα ακηηθαηαζιηπηηθά θάνμαθα ακαζηέιιμοκ ηεκ μείωζε πνμηίμεζεξ θαηακάιωζεξ ζμοθνόδεξ πμο παναηενείηαη θαηά ηεκ δηάνθεηα ηεξ ζηνεζμγόκμο δηαδηθαζίαξ.

22 Προσέγγιση άγχους

23 Open field behavior Κινητικότητα

24 Προσέγγιση αναγνωριστικής μνήμης

25 Προσέγγιση χωρικής μνήμης

27 Self stimulation paradigm Olds and Milner 1956, Κέντρα ήδονής Κοκαίνη Αμφεταμίνη μορφίνη

28 Self-administration Αυτοχορήγηση υμπεριφορά αυτοχορήγησης Κοκαίνη, μορφίνη, ηρωίνη, κανναβινοειδή

29 Place preference Προτίμηση θέσης υμπεριφορά προτίμησης θέσης Κοκαίνη, αμφεταμίνη, ηρωίνη, μορφίνη

30 Εάν υπάρχει καλός μεθοδολογικός σχεδιασμός, λεπτομέρεια στην παρατήρηση, συνδυασμός παραμέτρων και βέβαια αξιόπιστο θεωρητικό υπόβαθρο Αξιόπιστες οι προσεγγίσεις προκειμένου να μελετήσουμε νευροβιολογικό υπόστρωμα των διαταραχών του ΚΝ

Σχετικά έγγραφα

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΓΕΝΙΚΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΓΙΑ 1 Ο α. i. Δίκεηαη ε ζοκάνηεζε. Ακ μη ζοκανηήζεηξ είκαη παναγωγίζημεξ, κα απμδείλεηε όηη:. ii. Πόηε μηα ζοκάνηεζε ζε έκα δηάζηεμα ημο πεδίμο ανηζμμύ ηεξ ιέγεηαη